Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Jaworski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 47
Tytuł:
Spór Instytutu Księży Życia Wspólnego (bartolomitów) z biskupem Janem Marcelim Gutkowskim o prepozyturę Węgrowską i jej likwidacja
Dispute between the Institute of the Apostolic Union of Secular Priests (the Bartholomites) and Bishop of Podlasie Jan Marceli Gutkowski over the Węgrów provostry and provostry dissolution
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676869.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
Bartłomiej Holzhauser
diecezja podlaska
fara węgrowska
Jan Dobrogost Krasiński
Kacper Jaworski
kasata zakonów
Bartholomew Holzhauser
dissolution of monasteries
diocese of Podlasie
Węgrów parish church
Opis:
A decision made in April 1836 by the Bishop of Podlasie to close down the seminary and the library of the Institute of the Apostolic Union of Secular Priests in Węgrów was the first controversial move for the Bartholomites. Soon after, in 1839, their provostry was finally dissolved when Bishop Gutkowski appointed a diocese priest the parish priest of Węgrów. The Bishop’s decisions ran counter to the will expressed by the founder Jan Dobrogost Krasiński, who had established the provostry in the 18th century. In consequence, superior rev. Kacper Jaworski filed a complaint with the government, in which he reiterated Jan Krasiński’s will to leave his legacy to the Institute. Nonetheless, the Bishop made other attempts to show that Krasiński’s legacy had been bequeathed to the parish, which proved entirely unfounded. Finally, with the other bishops remaining passive, the dispute led to a complete dissolution of the Institute in 1850.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2023, 32, 1; 97-118
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“A garden enclosed, a fountain sealed”: The Song of Songs and its Ecclesiastical Significance in Seventeenth-century Ukraine
„Ogród zamknięty, źródło zapieczętowane”: Pieśń nad Pieśniami i jej znaczenie eklezjastyczne w siedemnastowiecznej Ukrainie
Autorzy:
Bartolini, Maria Grazia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130746.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Pieśń nad Pieśniami
XVII-wieczna Ukraina
egzegeza eklezjologiczna
Łazarz Baranowicz
Joannicjusz Galatowski
Stefan Jaworski
The Song of Songs
seventeenth-century Ukraine
ecclesiological exegesis
Lazar Baranovych
Ioanykii Galiatovs’kyi
Stefan Iavors’kyi
Opis:
This article addresses an aspect of the seventeenth-century milieu that has not received the scholarly attention it deserves: how Ukrainian Orthodox literati received, adapted, and transformed the Song of Songs and its bridal imagery. At the crossroads between the Catholic West and the Byzantine East, seventeenth-century Ukraine is a fascinating case study of the shifts of meaning and intended audience of the particular biblical book and its exegetical tradition. In particular, I examine how some of the most influential early modern Ukrainian writers (Lazar Baranovych, Ioanikii Galiatovs’kyi, Stefan Iavors’kyi, and Dymytrii Tuptalo) used the Song as a template for meditating on the nature of the Church as they envisioned it – as an instrument for thinking about a “collective” institution. I argue that these authors brought their involvement with ecclesiastical politics and pastoral responsibility to the exegesis of this book, using the Song, often in combination with imagery from the Apocalypse, to articulate and define the boundaries of the Kyiv Church during a time of crisis.
Artykuł dotyczy XVII-wiecznych adaptacji i przekształceń Pieśni nad Pieśniami i obecności w ówczesnej ukraińskiej literaturze obrazu zaślubin, któremu dotąd nie poświęcono należytej naukowej uwagi. Na skrzyżowaniu dróg między katolickim Zachodem a bizantyńskim Wschodem XVII-wieczna Ukraina jest fascynującym studium przypadku w odniesieniu do zmian znaczeń, tradycji egzegetycznej oraz odbiorców konkretnej biblijnej księgi. Szczególna uwaga została poświęcona badaniom sposobu, w jaki najsłynniejsi ówcześni pisarze ukraińscy (Łazarz Baranowycz, Joannicjusz Galatowski, Stefan Jaworski i Dmytro Tuptało) wykorzystali Pieśń jako szablon w refleksji nad naturą Kościoła. Twierdzę, że wymienieni autorzy wnieśli swoje duszpasterskie i polityczne zaangażowanie do egzegezy tej księgi, odwołując się do Pieśni nad Pieśniami; często w połączeniu z obrazami z Apokalipsy wytyczali i definiowali granice Kościoła kijowskiego w czasach religijnego i politycznego kryzysu.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 123-136
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bóg – człowiek – (nie)szczęście w ujęciu Stefana Jaworskiego
God – Man – (un)Happiness according to Stefan Iavors’kyi
Autorzy:
Kuczyńska, Marzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130744.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Stefan Jaworski
kaznodziejstwo ruskie
barok
człowiek
kondycja ludzka
szczęście
Kijów
Stefan Iavorskyi
Ruthenian preaching
baroque
man
human condition
happiness
Kyiv
Opis:
W centrum zainteresowania Jaworskiego stoi człowiek w swojej relacji do Boga, świata, natury, losu. Punktem wyjścia jest arystoteliańska koncepcja człowieka wyobrażonego pod formą mikroi makrokosmosu postrzeganego jako istota myśląca i wywyższona, stworzona na obraz i podobieństwo Boga, która jednak posiada zdefektowaną, przemijającą i grzeszną naturę. Z powodu ułomnej natury człowiek nie decyduje o własnym losie, więc na ziemi nie może zaznać szczęścia. Szczęście, oparte na pojęciu nieskończoności, nieśmiertelności, nieodwracalności i spokoju wewnętrznego (beznamiętności), dostępne jest według autora tylko w niebie. W odpowiedzi na ten paradoks kaznodzieja łączy teologię szczęścia z teologią zbawienia, opracowuje teorię dobrego i „czynnego” (aktywnego) życia, zgodnie z którą człowiek będzie zdolny pokonywać przeszkody, zdobywać wpływ na własny los i osiągać częściowe szczęście w życiu doczesnym oraz pełne szczęście w niebie.
At the center of Iavors’kyi’s interest is man in his relation to God, the world, nature and fate. The starting point is the Aristotelian concept of man imagined under the form of microcosm and macrocosm perceived as a thinking and exalted being, created in the image and likeness of God, which, however, has a defective, transient and sinful nature. Because of his flawed nature, man does not decide his own fate, so on earth, he cannot experience happiness. Happiness, based on the notion of infinity, immortality, irreversibility and inner peace (passionlessness), is only available in heaven, according to the author. In response to this paradox, the preacher combines the theology of happiness with the theology of salvation, and develops a theory of good and “active” life, according to which man will be able to overcome obstacles, gain influence over his own destiny and achieve partial happiness in mortality and full happiness in heaven.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 151-174
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzna droga kard. Mariana Jaworskiego: od metafizyki ogólnej do szczegółowej i stosowanej
The Philosophical Path of Cardinal Marian Jaworski: From General to Specific and Applied Metaphysics
Autorzy:
Mikucki, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29552066.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Marian Jaworski
modern Thomism
general metaphysics
specifical and applied metaphysics
współczesny tomizm
metafizyka ogólna
metafizyka szczegółowa i stosowana
Opis:
Artykuł jest próbą syntetycznego ujęcia dorobku Mariana Jaworskiego w aspekcie zasadniczego sposobu i kierunku jego myśli oraz najważniejszych, formułowanych przez niego idei, obecnych zwłaszcza w jego ostatniej książce, stanowiącej trzeci tom jego prac, w którym zawarte są w zdecydowanej większości artykuły najnowsze. Są one świadectwem drogi, jaką przebył w swym sposobie rozumienia filozofii i problemów przez nią podejmowanych, potwierdzeniem pewnego procesu ewolucji, jaka miała miejsce w jego życiu na polu tej nauki. Świadczą o niej dość wyraźnie zarysowujące się trzy fazy w jego aktywności filozoficznej pod względem metodologicznym oraz podejmowanej problematyki. Pierwszą stanowiły  zainteresowania metafizyką ogólną. Kolejna związana była z realizowaniem idei metafizyk szczegółowych i stosowanych w oparciu o narzędzia poznawcze metafizyki ogólnej w  podstawowych naukach filozoficznych (filozofia religii, antropologia filozoficzna i filozofia Boga). Końcowa natomiast wyrażała się w realizacji powyższej idei metafizyk  w dyscyplinach bardziej partykularnych, obejmujących filozofię chrześcijaństwa i jego niektórych fenomenów, jak modlitwa i życie konsekrowane, oraz filozofię zjawisk spoza kręgu ściśle chrześcijańskiego (cierpienie, humanizm, dialog).
The article is an attempt to present the philosophical achievements of Marian Jaworski in terms of the basic method and direction of his thoughts as well as the most important ideas. These ideas are particularly present in his last book, which constitutes the third volume of his work, in which the vast majority of his most recent articles are included. They are a testimony to the way he understood philosophy and the problems it raises. They are also the most persuading sign of the process of evolution that took place in his scientific life. It is evidenced by the existence of three, quite clearly outlined, phases in his philosophical research. Each one is distinct from another in terms of prevailing methodology used, and the philosophical questions which had been raised. The first phase of his philosophical investigations was connected with general metaphysics. The second one was related to the application of the ideas of special and applied metaphysics on the basis of the cognitive tools of general metaphysics in the main philosophical disciplines (philosophy of religion, philosophical anthropology and philosophy of God). The third one, however, was expressed in the application of the above mentioned metaphysical ideas in more specialized philosophical disciplines, such as Christian philosophy (e.g. philosophy of prayer, philosophy of consecrated life), and in the philosophy of specifically human phenomena (philosophy of suffering, of humanism and of dialogue).
Źródło:
Analecta Cracoviensia; 2021, 53; 73-90
2391-6842
0209-0864
Pojawia się w:
Analecta Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franciszek Jaworski (1873–1914) – pierwszy historiograf biżuterii polskiej
Franciszek Jaworski (1873–1914) – the first historiographer of Polish jewelery
Autorzy:
Letkiewicz, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142141.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Franciszek Jaworski
biżuteria
biżuteria patriotyczna
historiografia biżuterii
jewellery
patriotic jewellery
jewellery historiography
Opis:
Artykuł dotyczy postaci lwowskiego historyka, antykwariusza, kolekcjonera, dziennikarza, publicysty Franciszka Jaworskiego (1873–1914). Jego prace poświęcone polskim pierścieniom historycznym z lat 1911–1913 są pierwszymi, które dokumentują te przedmioty, pochodzące z końca XVIII stulecia i z wieku XIX. Zwłaszcza praca o pierścieniach powstała w 1913 roku wywarła znaczący wpływ na późniejsze piśmiennictwo poświęcone polskiej biżuterii. Jej autor był pierwszym badaczem postrzegającym pierścień jako ważny obiekt historyczny, dokument kultury minionych czasów, na pozór tylko przedmiot drobny, pozbawiony znaczenia. Zabytki zebrane w pracy Pierścienie historyczne polskie podzielił Jaworski na grupy uporządkowane chronologicznie. Cztery najstarsze pierścienie odnosiły się do schyłku Rzeczypospolitej, a pozostałe 114 wiązały się z osobami i wydarzeniami XIX wieku (ostatni z pierścieni pochodził z 1894 roku). Typologia pierścieni wprowadzona przez Franciszka Jaworskiego stała się ważna dla późniejszych systematyzacji polskiej biżuterii. Choć była to grupa dzieł przygodnie przez niego zebranych, stała się dla kolejnych generacji podstawą do wyodrębnienia nowej kategorii biżuterii, znanej dziś jako „biżuteria patriotyczna”. Z tego powodu Franciszka Jaworskiego należy traktować jako pierwszego ich historiografa, który swoim opracowaniem zwrócił uwagę na potrzebę badań na tym nierozpoznanym polu.
The article concerns the figure of Franciszek Jaworski (1873–1914), a historian, antiquarian, collector, journalist, and journalist from Lviv. His works on Polish historical rings from 1911–1913 are the first to document these items from the end of the 18th century and the 19th century. Especially the work on rings, written in 1913, had a significant impact on the subsequent literature on Polish jewelry. Its author was the first researcher to perceive the ring as an important historical object, a document of the culture of bygone times, seemingly only a small, meaningless object. The items collected in the work Historical Polish Rings were divided by Jaworski into groups arranged chronologically. The four oldest rings related to the decline of the Polish-Lithuanian Commonwealth, and the remaining 114 were related to people and events of the 19th century (the last of the rings was from 1894). The ring typology introduced by Franciszek Jaworski became important for the subsequent systematization of Polish jewelry. Although it was a group of works accidentally collected by him, it became a basis for the next generations to distinguish a new category of jewelry, known today as “patriotic jewellery”. For this reason, Franciszek Jaworski should be treated as the first historiographer who drew attention to the need for research in this unrecognized field with his study.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2021, 7; 107-118
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szaleni zagończycy II Rzeczypospolitej : życiorysy złamane przez wojnę
Autorzy:
Komuda, Jacek L. (1972- ).
Powiązania:
Do Rzeczy 2021, nr 2, s. 52-54
Data publikacji:
2021
Tematy:
Dąmbrowski, Jerzy (1889-1941)
Dobrzański, Henryk (1897-1940)
Jaworski, Feliks (1892-post 1933)
Kawaleria
Oficerowie (wojsk.)
Wojna polsko-bolszewicka (1919-1920)
Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
Artykuł przybliża postacie trzech oficerów kawalerii przypominających XVII-wiecznych zagończyków. Jednym z nich był major kawalerii Wojska Polskiego Feliks Jaworski. W czasie I wojny światowej był dowódcą Polskiego Szturmowego Szwadronu Huzarów. Kolejnym kawalerzystą, któremu wojna złamała życiorys, był podpułkownik Jerzy Dąmbrowski. W czasie I wojny światowej służył w konnym oddziale partyzanckim. Po wojnie pojawił się w Wilnie, gdzie służył w 1 Pułku Ułanów Wileńskich. Walczył wówczas z bolszewikami oraz Niemcami. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, w której miał duże zasługi. Trzecim polskim „zagończykiem” był major Henryk Dobrzański. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do 2 Pułku Ułanów Legionów Polskich. Później brał udział w walkach z Ukraińcami.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Wiara jako łaska Ducha Świętego. Analiza na podstawie przepowiadania kardynała Mariana Jaworskiego
Faith as the Grace of the Holy Spirit. Analysis Based on Cardinal Marian Jaworski Preaching
Autorzy:
Bezkorowajny, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1686481.pdf
Data publikacji:
2021-01-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kardynał Marian Jaworski
wiara
łaska
Duch Święty
Cardinal Marian Jaworski
faith
grace
Holy Spirit
Opis:
Katechizm Kościoła Katolickiego w punkcie 737 zawiera informację o kluczowej roli Ducha Świętego, który nie tylko „przygotowuje ludzi”, ale ponadto „uprzedza ich swoją łaską, aby pociągnąć ich do Chrystusa”. Trzecia Osoba Trójcy Świętej pełni zatem istotną rolę dla zaistnienia oraz rozwoju wiary człowieka. Wymienione zagadnienie w swoim przepowiadaniu rozwijał podczas blisko 18-letniej posługi w Archidiecezji Lwowskiej Kardynał Marian Jaworski. Niniejszy artykuł prezentuje najważniejsze zagadnienia dotyczące roli Ducha Świętego w kształtowaniu i rozwoju wiary. Analiza materiału empirycznego pozwoliła na podział odnalezionych odniesień w dwóch grupach. Pierwsza dotyczy Ducha Świętego, który jest „Duszą Kościoła”. Druga koncentruje się wokół pojęcia Trzeciej Osoby Trójcy, która warunkuje i jest źródłem poznania Boga.
The Catechism of the Catholic Church in point 737 mentions the essential role of the Holy Spirit, who not only “prepares men” but also “goes out to them with his grace, in order to draw them to Christ.” Therefore, the Third Person of the Holy Trinity plays an essential role for development of human faith. The above-mentioned issue was developed by Cardinal Marian Jaworski during his almost 18 years pastoral service in the Archdiocese of Lviv – Ukraine. This article presents the most important issues regarding the role of the Holy Spirit in developing human faith. The analysis of material made it possible to divide the references into two groups. The first concerns the Holy Spirit, who is “the Soul of the Church”. The second focuses on the concept of the Third Person of the Trinity, who is the source of knowing God.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 1; 5-15
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Unfortunate Mistake or a Witkacy Dodge?
Autorzy:
Degler, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038802.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Wit Jaworski
poetry of philosophers
S.I. Witkiewicz’s poetry
Czesław Miłosz
Opis:
In the Poetry of Philosophers anthology (Kraków–Wrocław 1984) Wit Jaworski published 221 works by 114 authors, starting with Tales from Milet to John Paul II. Almost all known philosophers composed poetry, which often complemented their philosophical reflections or concepts. The list of names also includes Stanisław Ignacy Witkiewicz, who wrote poems from his youth until his death, although at the same time regretting that he had no poetic talent and used some of his works in his dramas as examples of a graphomaniac’s work. Many poems have a humorous and parodical, which brings them closer to his numerous grotesque drawings. They were collected and published by Anna Micińska in an album entitled Wistość tych rzeczy jest nie z świata tego (Kraków 1977), illustrated by Urszula Kenar. In the anthology, under the name of Witkiewicz, there is a poem which begins with words: “Otom jest zwyciężony/ Ginę zgubą wszelkiego żywego stworzenia”. There is no doubt that this is the beginning of the third stanza of the well-known poem by Czesław Miłosz entitled St. Ign. Witkiewicz, published in the volume Ocalenie (Warsaw 1945). Is it an unfortunate mistake on the part of the author of the anthology, a seasoned critic and experienced editor, or is it his fortune to confuse the censor, who did not allow Miłosz’s texts to be published and thus to “smuggle” his poem in under the guise of Witkiewicz? The puzzle remains unresolved. The mistake is inscribed in the history of Witkacy’s so-called “dodges”, which he did to his friends and acquaintances, and then to those who dealt with his life and work. To attribute to him the authorship of Miłosz’s excellent work would certainly make him happy.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2020, 33; 387-390
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skarby na zamku Niesytno
Autorzy:
Kudelski, Robert J.
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 10, s. 63-65
Data publikacji:
2020
Tematy:
Przedsiębiorstwo Poszukiwań Terenowych (Wrocław)
II wojna światowa (1939-1945)
Majątek opuszczony
Niemcy (naród)
Zamek Niesytno (Płonina)
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Artykuł problemowy
Opis:
W artykule opisano historię jednego z niemieckich skarbów pozostawionego po II wojnie światowej przez wycofujące się wojska niemieckie. Ma się on znajdować na zamku Niesytno w Płoninie na Dolnym Śląsku. Autor artykułu omawia powstawanie na tzw. Ziemiach Odzyskanych różnych organów administracyjnych odpowiedzialnych za inwentaryzację dóbr i majątków mających przysłużyć się odbudowie zniszczonego wojną kraju. Organy te były odpowiedzialne za utworzenie także Przedsiębiorstwa Poszukiwań Terenowych, którego zadaniem było przeszukiwanie majątków i terenów opuszczonych przez niemieckich żołnierzy, nierzadko zaminowanych. PPT działało przeważnie na obszarach: wrocławskim, gorzowskim, szczecińskim i olsztyńskim. W jednym ze sprawozdań PPT doszukać się można informacji o rzekomo pozostawionych w podziemnych tunelach „cennych przedmiotach”, pod zamkiem w Niesytnie. W tekście opisano przebieg poszukiwań i przesłuchań przeprowadzanych przez Przedsiębiorstwa Poszukiwań Terenowych, jednak ostatecznie nigdy nie udało się żadnego skarbu zlokalizować ani oficjelom, ani indywidualnym poszukiwaczom.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Klasyczny i współczesny hylemorfizm a dusza ludzka
Classical and contemporary hylomorphism and human soul
Autorzy:
Tabaczek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488638.pdf
Data publikacji:
2019-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dusza ludzka
hylemorfizm analityczny
hylemorfizm klasyczny
intelektualne władze duszy ludzkiej
William Jaworski
human soul
analytic hylomorphism
classical hylomorphism
intellectual powers of human soul
Opis:
Hylemorfizm i związane z nim pojęcie duszy ludzkiej, rozumianej jako forma substancjalna bytu ludzkiego, są zwykle wspierane i komentowane przez przedstawicieli tradycji arystotelesowsko-tomistycznej zarówno w jej klasycznym, jak i współczesnym (analitycznym) ujęciu. Jednocześnie hylemorfizm zyskał w ostatnim czasie grupę nowych zwolenników wywodzących się spośród metafizyków analitycznych, niezwiązanych z myślą klasyczną. Niniejszy artykuł jest przede wszystkim próbą odpowiedzi na pytanie o relację nowych, czysto analitycznych wersji hylemorfizmu do jego klasycznej definicji. Podejmuje także kwestię zastosowania tych samych wersji hylemorfizmu w debacie na temat relacji umysł-ciało oraz ich ewentualnego odniesienia do pojęcia duszy ludzkiej. Wydaje się, że mereologiczna oraz strukturalistyczna reinterpretacja przyczyn materialnej i formalnej (ta druga bywa także rozumiana jako część całości, niekompletny byt lub substancja, nadrzędna moc lub dyspozycja jednocząca pozostałe moce bytu złożonego czy też zasada re-identyfikująca jego elementy składowe) w znaczący sposób odbiega od klasycznego hylemorfizmu. Co więcej, sugestia Williama Jaworskiego — argumentującego na rzecz nowego hylemorfizmu w debacie nad relacją umysł-ciało — aby zdefiniować fenomen umysłu jako „ustrukturalizowane manifestacje mocy” części składowych organizmu ludzkiego, rodzi poważne wątpliwości natury metafizycznej, nie pozostawiając także miejsca dla koncepcji duszy w jej klasycznym ujęciu. Mając wszystko to na uwadze, należy jednocześnie docenić starania zwolenników nowego hylemorfizmu analitycznego w poszukiwaniu alternatywy dla skrajnych stanowisk dualizmu (substancjalnego bądź przypadłościowego) oraz materializmu (eliminacyjnego bądź tożsamościowego) we współczesnej debacie dotyczącej problemu relacji umysł-ciało.
Hylomorphism and related to it classical concept of the human soul—understood as a substantial form of the human being—are traditionally supported and commented on by the followers of the Aristotelian-Thomistic thought, both in its classical and contemporary (analytic) approach. At the same time, hylomorphism has recently found a new group of followers, coming from the circles of analytic metaphysics, unrelated to the classical school of thought. This article strives to answer the question of the relation of the new, analytic versions of hylomorphism to its classical definition. Moreover, it also analyzes their application in the debate concerning the mind-body problem in philosophy of mind, as well as the question of their reference to the concept of the human soul. It seems that the mereological and structural reinterpretation of the material and the formal causes (the latter is also understood as a part of a whole, an incomplete entity or substance, a power uniting other relevant powers, or a principle of re-identification of the elements of a substance) departs considerably from the classical definition of hylomorphism. Moreover, the suggestion of William Jaworski – who argues in favor of the new hylomorphism in the mind-body debate – to define mental phenomena as “structured manifestations of powers” belonging to the parts of human body, not only raises some serious metaphysical concerns, but also seems to leave no “space” for the classical concept of human soul. These difficulties notwithstanding, one should appreciate an attempt of the proponents of the new analytic hylomorphism at finding an alternative to the extreme positions of substance or property dualism and eliminative or reductionist materialism in the contemporary discussion concerning the mind-body problem.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 1; 149-176
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książki na biurko… nie na półkę…
Books on the desk… not on the shelf…
Autorzy:
Krajewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039834.pdf
Data publikacji:
2019-01-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanisław Jaworski
Opis:
Reminiscences of Professor Stanisław Jaworski, who often joked that books could be divided into those that are to be read immediately, ‘books for the desk’, and those that can wait, ‘books for the shelf’. Following the death of this eminent scholar and superb editor, the author places all Professor’s Jaworski’s books back on her desk...
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2018, 29; 399-402
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezja Łesi Ukrainki w przekładach Kazimierza Andrzeja Jaworskiego
Lesya Ukrainka’s Poetry in Kazimierz Andrzej Jaworski Translation
Autorzy:
Choma-Suwała, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877085.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
poezja ukraińska
przekład
Łesia Ukrainka
Kazimierz Andrzej Jaworski
Ukrainian poetry
translation
Lesya Ukrainka
Opis:
Kazimierz Jaworski zaczął tłumaczyć utwory Łesi Ukrainki w połowie lat 50. Pierwsze translacje ukazały się w dziewiątym numerze „Kameny” z 1956 roku, w dziale Z poezji ukraińskiej. Przekłady K. A. Jaworskiego oraz w numerze piętnastym z 1958 roku. Wszystkie spolszczenia jej utworów zawiera trzeci tom Pism Jaworskiego pt. Przekłady poezji ukraińskiej, białoruskiej i narodów kaukaskich, opublikowany w 1972 roku w Lublinie. Znalazło się w nim dziewięć wierszy Ukrainki, pochodzących z wczesnych tomów poezji На крилах пісень (Na skrzydłach pieśni, 1893), Думи і мрії (Myśli i marzenia, 1899). Відгуки (Odgłosy, 1902). Wiersze Łesi Ukrainki w przekładach Jaworskiego stanowią swoistą kwintesencję jej twórczości poetyckiej. Zarówno ich selekcja, jak i sposób tłumaczenia są starannie przemyślane. Przy ich wyborze lubelski poeta nie stronił od utworów refleksyjnych, wierszy o tematyce egzystencjalnej i tych związanych z rolą poety w społeczeństwie. Liryka Łarysy Kosacz w przekładach Jaworskiego jest niezwykle ekspresyjna i dynamiczna. Jest to wynik odpowiednich zabiegów tłumacza w planie znaczeń pragmatycznych i emocjonalno-stylistycznych.
Kazimierz Jaworski began to translate Lesya Ukrainka’s works in the mid-1950s. The first translations were published in the ninth issue of “Kamena” magazine from 1956, in the section From Ukrainian Poetry. K. A. Jaworski’s Translations, and in the fifteenth issue from 1958. All Jaworski’s translations of her works were included in the third volume of his Pisma, entitled Przekłady poezji ukraińskiej, białoruskiej i narodów kaukaskich (Translations of the Poetry of Ukraine, Belarus and the Caucasian Nations), published in 1972 in Lublin. It included nine poems by Ukrainka from her early books of poetry На крилах пісень (On Wings of Songs, 1893), Думи і мрії (Thoughts and Dreams, 1899), Відгуки (Echoes, 1902). Ukrainka’s poems in Jaworski’s translations are a quintessence of her poetic works. Both the selection of poems and the manner of translating them were carefully considered. The poet from Lublin did not avoid reflexive works, poems about existential matters and those concerning the role of the poet in the society. Larysa Kosach’s lyricism in Jawirski’s translations is exceptionally expressive and dynamic. It is the result of the translator’s strategies on the plane of pragmatic and emotional-stylistic meanings.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 193-206
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“I write, therefore I am”: Professor Stanisław Jaworski and genetic criticism
„Piszę, więc jestem…”. Profesor Stanisław Jaworski i krytyka genetyczna
Autorzy:
Antoniuk, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089410.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literary criticism of the late 20th century
theory of literature
Frenchgenetic criticism
writing as text creation
Stanisław Jaworski (1934–2018)
Stanisław Jaworski
krytyka genetyczna
proces twórczy
Opis:
This article looks at Professor Stanisław Jaworski’s contribution to the development of textual criticism in Poland. It was his book I write, therefore I am that offered Polish readers a comprehensive and erudite introduction to French genetic and textual criticism. Published in 1993, it set this enormously important critical movement in the broader perspective of cultural and literary anthropology. The second part of the article examines the impact of this book on Polish studies into the processes of text creation and the ‘avant-textes’. The third, fi nal part surveys the late Professor Jaworski’s role in organizing conferences and stimulating debate on all aspects of genetic criticism.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 5; 505-515
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A life at stake: Stanisław Jaworski’s poetic autobiography
Gra o życie. Poetycka autobiografia Stanisława Jaworskiego
Autorzy:
Zalewski, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089548.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Poetic autobiography
childhood
oneirism
Stanisław Jaworski (1934–2018)
liryka
autobiografizm
dzieciństwo
oniryzm
Opis:
This article looks at the key themes of Stanisław Jaworski’s memoir Którędy [Which way], published in 2018. They are embedded in a highly personal (autobiographical) idea of poetry with its recurrent motifs of return to childhood, the experience of loss of a beloved person and multifarious refl ections on the experience and poetics of oneirism.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 5; 517-529
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 47

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies