Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Jakub Sobieski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Papier trwalszy niż kamień – o nagrobku Stanisława Żółkiewskiego napisanym przez Jakuba Sobieskiego
    Paper Stronger than Stone: On Stanisław Żółkiewski’s Epitaph and Its Authorship Attributed to Jakub Sobieski
    Autorzy:
    Barłowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407706.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Stanisław Żółkiewski
    Jakub Sobieski
    epitafium
    atrybucja autorska
    legenda
    epitaph
    authorship attribution
    legend
    Opis:
    Autorka przypomina dzieje anonimowego epitafium dla Stanisława Żółkiewskiego umieszczonegona jego nagrobku w Żółkwi, które paradoksalnie przetrwało jako tekst w zbiorze Szymona Starowolskiego Monumenta Sarmatarum. Wrękopisie (Biblioteka Zakładu Narodowego Sobieskiego – sławnego mówcy i ojca króla Jana III Sobieskiego. Autorka dokonała oceny argumentów przemawiających za tą atrybucją (opartych na charakterze manuskryptu, zwyczajach pogrzebowych, porównaniu z mową pogrzebową) i przyjęła autorstwo Jakuba Sobieskiego. Uwagi końcowe dotyczą legendy z dzieciństwa Jana III, związanej z sentencją Horacego, którą przyszły król miał czytać z nagrobka pradziada. Autorka sformułowała przypuszczenie, że przysłowie mogło być odczytywane z książki, w której – podobnie jak tekst nagrobka z Żółkwi – było zapisane epitafium z pomnika wzniesionego pod Cecorą.
    The author of this article brings forth the history of an anonymous epitaph inscribed on the tombstone in Żółkiew to commemorate Stanisław Żółkiewski, an inscription which has paradoxically been preserved as a text in Monumenta Sarmatarum, an anthology by Szymon Starowolski. The manuscript, stored in Ossoliński National Institute (3567 II), includes the copy of the epitaph whose authorship has been attributed to Jakub Sobieski, father to king John III Sobieski and a renowned orator as well. The author has taken a closer look at the arguments speaking in favour of Jakub Sobieski’s authorship and, having taken into account the unique character of the manuscript, funeral customs, and the comparison with the funeral speech, assumed the authorship of Jakub Sobieski to be highly probable. The final part of the article focuses on the legend from Jan III Sobieski’s childhood associated with Horace’s dictum that, allegedly, Jan III Sobieski read from his great-grandfather’s tombstone. The author formulates a hypothesis that the dictum might have come from a book that included the epitaph inscribed on the memorial erected in Cecora, Stanisław Żółkiewski’s field of death, as well as the inscription on the tombstone in Żółkiew.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 407-423
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jakuba Sobieskiego opisanie wyprawy na Moskwę (na podstawie Diariusza ekspedycyjej moskiewskiej dwuletniej królewica Władysława Anno Domini 1617)
    Jakub Sobieski’s Description of the Moscow Campaign (based on the Diariusz ekspedycyjej moskiewskiej dwuletniej królewica Władysława Anno Domini 1617 [The Diary of the Two-Year Moscow Campaign by Royal Prince Władysław in 1617])
    Autorzy:
    Borek, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1533581.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Jakub Sobieski
    memoir
    diary
    war
    Polish intervention in Russia during the Time of Troubles
    Opis:
    The essay discusses Jakub Sobieski’s diaries and memories, which belong to the finest specimens of such writing in Polish Baroque. The diary and memoirs of the Moscow campaign of 1617-1618 have survived in only a few copies, with the most important ones in Biblioteka Czartoryskich in Cracow. Reconstruction of Prince Władysław’s struggle for the Russian crown is mostly based on a handwritten testimony called Diariusz ekspedycyjej moskiewskiej dwuletniej królewica Władysława A. D. 1617 [The Diary of the Two-Year Moscow Campaign by Royal Prince Władysław in 1617]. The events described in the diary span from April 5th, 1617 to December 28th, 1618. The author has arranged the material chronologically, focusing on the text as historical evidence. The conclusion of the text, where Sobieski quotes a fragment of Tacitus’s Annals, points out to the argumentative function of the work, which was supposed to explain to Poles (the king, the sejm and senate, the nobility) that commissaries were right in signing the Truce of Deulino, regarding the safety of the homeland threatened by Turks and Tatars, and the budgetary difficulties of the Crown and Lithuania. The second work by Sobieski is more of a Baroque memoir, composed as a temporal sequence (some fragments have the structure of diary). The author reconstructs the events of the Moscow campaign, beginning with the death of tsar Ivan the Terrible (1584), and leads the narrative to the end of 1618, when the Truce of Deulino. The work is characterized by greater coherence in presentation of facts, their selection, and a more general point of view, pointing out to the failure of Polish dynastic policy. Sobieski seems to be critical of the Polish intervention and the Polish raison d’état in this respect. He is also critical of the young prince’s campaign of 1617-1618; he was a commissioner for treaties with Moscow during the campaign.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 22; 235-249
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza i rozwój konfliktu królowej Marii Kazimiery Sobieskiej z synem Jakubem
    The genesis and development of the conflict of Queen Marie Casimire Sobieska with son Jacob
    Autorzy:
    Dębski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687847.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Maria Kazimiera Sobieska
    Jakub Sobieski
    Jan III Sobieski
    Ludwika Karolina Radziwiłłówna
    Melchior de Polignac
    Marie Casimire Sobieska
    Jacob Sobieski
    John III Sobieski
    Opis:
    The following article discusses the genesis of the little-known conflict of Queen Marie Casimire Sobieska with her eldest son Jacob. While not considering the complexity of the causes of this conflict, it is believed to be the reason for Jacob’s failure in taking the place upon the throne. Marie Casimire’s biggest dream was Jacob’s or one’s of his brother taking on the crown after their father. The eldest prince was brought up not only in a sense of hope, but also in warm relations with the closest. Unfortunately, in the final years of John III Sobieski’s life, Jacob decided to distance himself from parents with unjustified motives. According to public opinion the conflict with the royal couple, and then with his mother became a political issue. The opponents of the Sobieski family claimed that Marie Casimire Sobieska and Jacob were the political enemies. Due to the fact that this conflict was still ongoing, there were no chance to arise the Sobieski dynasty in Poland.
    Artykuł porusza problem mało znanej genezy konfliktu Marii Kazimiery z najstarszym synem Jakubem – sporu, który bez zagłębiania się w jego złożone przyczyny, uznaje się za główny powód porażki najstarszego z królewiczów Sobieskich w walce o polski tron. Największym marzeniem Marii Kazimiery było to, aby Jakub (bądź któryś z jego braci) objął „ojcowską koronę”. W poczuciu takich nadziei i w ciepłych relacjach z najbliższymi wychowywany był najstarszy królewicz. Niestety, w ostatnich latach życia króla Jana III Sobieskiego Jakub, z całkowicie niesłusznych pobudek, poważnie odsunął się od rodziców. Spór z parą królewską, a następnie z matką w oczach opinii publicznej stał się politycznym konfliktem. Oponenci Sobieskich utwierdzali wszystkich w przekonaniu, że Marysieńka i Jakub są politycznymi wrogami. Temat zatargu (który był splotem wielu nieporozumień) Marii Kazimiery z synem powracał, co ostatecznie pogrzebało szanse na założenie w Polsce dynastii Sobieskich.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 98; 25-41
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The courts of the Spanish and Austrian Habsburgs as related by Jakub Sobieski in the first half of the 17th century
    Dwory Habsburgów w relacjach Jakuba Sobieskiego z pierwszej połowy XVII wieku
    Autorzy:
    Taracha, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1891895.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Jakub Sobieski
    podróże
    Habsburgowie
    dwory monarsze
    XVII wiek
    travels
    the Habsburgs
    monarch courts
    17th century
    Opis:
    Jakub Sobieski, przyszły ojciec króla Jana III, to jeden z najwybitniejszych polityków polskich pierwszej połowy XVII wieku. W okresie młodości odebrał staranne wykształcenie, w ramach którego znalazły się studia zagraniczne i podróże po Europie. W latach 1611-1613 odwiedził Niemcy, Anglię, Francję, Hiszpanię, Portugalię, Włochy i Cesarstwo. Później, w roku 1638, towarzyszył królowi Władysławowi IV Wazie w drodze do Baden. Podczas obu tych wypraw prowadził zapiski, które zostały następnie wydrukowane i opublikowane. W relacjach z jego podróży szczególne miejsce zajmują opisy państw (Hiszpania i Cesarstwo) oraz dworów (Madryt i Wiedeń) rządzonych przez Habsburgów. Wiele miejsca poświecił Sobieski panującym władcom (Filip III, Maciej I oraz Ferdynand III) oraz ich otoczeniu (rodzina, dworzanie, ministrowie, duchowni, dyplomaci, służba). Przedstawił obowiązujący na dworach ceremoniał, etykietę, jak również życie religijne. Podkreślał elementy specyficzne dla dworów habsburskich, a przede wszystkim wskazał ich rolę i znaczenie w polityce europejskiej XVII wieku.
    Jakub Sobieski, the father of King Jan III, was among the most outstanding Polish politicians of the first half of the 17th century. In his youth he received a thorough education, which included studies abroad and tours around Europe. In 1611-1613 he visited Germany, England, France, Spain, Portugal, Italy and Austria. Later, in 1638, he accompanied King Władysław IV Vasa on a journey to Baden. In both cases he wrote accounts that were subsequently printed and published. Of particular significance among these recollections of European travels are his descriptions of the states (Spain and the Holy Roman Empire) and courts (Madrid and Vienna) of the Habsburgs. Sobieski sheds light on the rulers (Philip III, Matthias I and Ferdinand III) as well as their courtly entourage (family, ministers, clerks, diplomatic corps, informal circles of power and servants). He writes about how the courts functioned, their ceremonies and etiquette, and also about their religious life. He draws our attention to the specific features which distinguished Habsburg courts from the rest of Europe. Moreover, he reveals their role and general significance in 17th-century political reality.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 169-182
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Królowa wdowa a „kandydat do tronu”. Relacje Marii Kazimiery Sobieskiej z Jakubem Sobieskim w czasach saskich
    Queen widow and „successor to the throne”. Relationship of Marie Casimire Sobieska with Jacob Sobieski in Saxon times
    Autorzy:
    Dębski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688251.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Maria Kazimiera Sobieska
    Jakub Sobieski
    August II Mocny
    Oława
    Wrocław
    Pleissenburg
    Marie Casimire de La Grange d’Arquien
    Augustus II the Strong
    Opis:
    The following article discusses the relation between Marie Casimire de La Grange d’Arquien and Jakub, her eldest son. Their relationship is investigated in Saxon times, after ascending the throne by Augustus II the Strong. The above mentioned relation has deteriorated and became a real conflict in the last years of John III Sobieski’s life, as well as in the first period of interregnum 1696/1697. The information about the issue was published by enemies. Since then it was believed to be a political conflict. Although the conflict lasted not so long, it influenced the queen’s reputation. Marie Casimire de La Grange d’Arquien and Jakub united again in order to regain some prestige and get the power back at a time when the Great Northern War broke out. Unfortunately, the goal was not achieved. As a consequence of falling prey to the Polish king, Jakub had to renounce the throne from the father. Marie Casimire de La Grange d’Arquien lived abroad in the last years of life. In this time she had tense relation with her son, who was made disappointed by the earlier affairs.
    Niniejszy artykuł przedstawia relacje Marii Kazimiery Sobieskiej i jej najstar szego syna Jakuba w czasach saskich, czyli po objęciu tronu polskiego przez Augusta II Mocnego Wettina. Nieco wcześniej, w ostatnich latach życia króla Jana III Sobieskiego i w pierwszej fazie bezkrólewia 1696/1697 r. kontakty najstarszego z królewiczów z matką wyraźnie się pogorszyły i przerodziły się w otwarty spór, który został podany do wiadomości publicznej przez oponentów Sobieskich jako polityczny konflikt i mimo że nie trwał zbyt długo, to pozostawił trwałą „zadrę” na wizerunku królowej wdowy i jej rodziny w opinii polskiej szlachty.Czasy saskie na nowo połączyły matkę i syna we wspólnej nadziei na uratowanie prestiżu rodziny Sobieskich, a w chwili wybuchu wielkiej wojny północnej także na odzyskanie upragnionej korony. Marzenia jednak zniweczył los i nieroztropność Jakuba, który padł ofiarą zasadzki polskiego króla i w konsekwencji musiał zrzec się wszelkich pretensji do tronu „po ojcu”.Ostatnie lata życia Marii Kazimiery, która od pewnego czasu mieszkała za granicą, upłynęły pod znakiem jeżeli nie napiętych, to przynajmniej chłodnych relacji z najstarszym synem, po raz kolejny zawiedzionym na własnym losie.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 69-88
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Encomium of Polish Noblewomen in Jakub Sobieski’s Secular Funeral Speeches (the First Half of the 17th Century)
    Pochwała szlachcianki w świeckich mowach pogrzebowych Jakuba Sobieskiego (I połowa XVII wieku)
    Autorzy:
    Ciszewska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366650.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Old Polish oratory
    secular funeral speeches
    encomia of noblewomen
    funeral sermon
    Jakub Sobieski
    oratorstwo staropolskie
    świeckie oracje pogrzebowe
    pochwała szlachcianki
    kazanie pogrzebowe
    Opis:
    The aim of the article is to present the distinctive features of Jakub Sobieski’s funeral speeches and thus to fill the gap in the research on secular funeral speeches. The latter constitute a large section of old Polish oratory; a section only a few years ago recognised clearly in literary and historical research as distinct from the general funeral oratory and literary “output production,” comprising separate and specific types of text. Jakub Sobieski, one of the most eminent speakers of the first half of the 17th century, delivered twenty-seven funeral speeches, five of those dedicated to women. In these speeches, following the rhetorical rules, he expressed the praises of the deceased noblewomen; these encomia envisaged defined role models of wives, mothers, and widows. Thus far, the aspects of female role models have almost exclusively been analysed using examples of funeral sermons, this study is the first to approach the issue from the perspective of nobles’ speeches. The crucial point here is to recognise not the personal model, for it turns out to be basically invariable regardless of the oratory genre, but the manners of amplifying the topoi of women’s praise. On the basis of the conducted analyses, it was discovered that Sobieski, in most cases (among the exceptions are the funeral speeches of Regina Żółkiewska and Anna Ostrogska) prefers to name and enumerate women’s virtues without factual exemplification. This stands in stark contrast to both his speeches in praise of men, which abound in detailed descriptions of the merits and achievements of the deceased and to the homiletic practice of the era.
    Celem artykułu jest przedstawienie specyfiki oracji pogrzebowych Jakuba Sobieskiego, a tym samym uzupełnienie luki w badaniach nad świeckimi oracjami pogrzebowymi, stanowiącymi ogromną część staropolskiego oratorstwa, które dopiero od kilku lat są wyraźnie wydzielane w badaniach literaturoznawczych i historycznych spośród ogółu pogrzebowej „produkcji” oratorskiej i literackiej jako osobne i specyficzne typy tekstów. Jakub Sobieski, jeden z najznakomitszych mówców I połowy XVII stulecia, wygłosił dwadzieścia siedem oracji pogrzebowych, z których pięć poświęconych było kobietom. Zgodnie z regułami retorycznymi zawarł w nich pochwały zmarłych szlachcianek, które to enkomiony złożyły się na określony wzór osobowy: żony, matki i wdowy. Elementy wzoru kobiety analizowane były do tej pory niemal wyłącznie na przykładach kazań pogrzebowych – niniejsze studium jest pierwszym, które ujmuje zagadnienie z perspektywy mów szlacheckich. Kluczowe jest tu rozpoznanie nie wzoru osobowego, gdyż ten – jak się okazuje – jest w zasadzie niezmienny niezależnie od gatunku oratorskiego, ile sposobów amplifikacji toposów kobiecej pochwały. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że Sobieski w większości przypadków (do wyjątków należą mowy na pogrzebie Reginy Żółkiewskiej i Anny Ostrogskiej) preferuje nazwanie i wyliczenie cnót kobiecych pozbawione egzemplifikacji faktograficznej. Stanowi to jaskrawy kontrast zarówno w stosunku do jego laudacji męskich, obfitujących w szczegółowe opisy zasług i dokonań zmarłych, jak i do praktyki kaznodziejskiej epoki.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 2; 15-25
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kawaler maltański Franciszek Wierusz-Kowalski herbu Wieruszowa (ok. 1675-1742) w służbie królewskiej rodziny Sobieskich
    Franciszek Wierusz-Kowalski, Wieruszowa Coat of Arms, Knight of Malta (ca. 1675–1742), in the Service of the Royal Sobieski Family
    Autorzy:
    Kapuściński, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339105.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Borzykowa
    Franciszek Wierusz-Kowalski
    Jakub Sobieski
    Jasna Góra
    kawaler maltański
    Malta
    Maria Kazimiera Sobieska
    Oława
    Rzym
    Wielgomłyny
    zamek Bois nad Loarą
    Knight of Malta
    Rome
    Château of Blois
    Opis:
    Artykuł przedstawia życie i działalność Franciszka Wierusza-Kowalskiego herbu Wieruszowa, żyjącego na przełomie XVII i XVIII w. i pochodzącego z powiatu radomszczańskiego w ziemi sieradzkiej. Całość opracowania otwiera wywód genealogiczny jego przodków, dzięki czemu można poznać bliżej przedstawicieli gałęzi rodowej Wieruszów-Kowalskich, mających liczne zasługi dla Kościoła i ojczyzny. Tradycje te niewątpliwie miały wpływ na postawę religijną i patriotyczną młodego szlachcica, który prawdopodobnie w wyniku koneksji rodzinnych wszedł w skład świty dworskiej królowej Marii Kazimiery Sobieskiej, stając się jej niezwykle zaufanym sługą. To z kolei sprawiło, że znalazł się w najbliższym otoczeniu jej syna Jakuba, pełniąc nawet obowiązki marszałka dworu. Bliskie relacje z Sobieskimi umożliwiły mu odbycie licznych podróży zagranicznych (Włochy, Francja, Bawaria) i nawiązanie stosunków z dworami władców wielu państw europejskich, w tym także samego papieża. Po wstąpieniu do Zakonu Maltańskiego prowadził szeroką działalność prokościelną na Malcie, Śląsku, we Włoszech i w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Szczególny wkład wniósł w rozwój klasztoru na Jasnej Górze, konwentu paulinów w Wielgomłynach i rodzimej parafii w Borzykowej.
    The article presents the life and work of Franciszek Wierusz-Kowalski, Wieruszowa coat of arms, who lived in the 17th and 18th centuries and came from Radomsko County in Sieradz Land. The study begins with a genealogical account of his ancestors, thanks to which one learns more about the family branch of Wierusz-Kowalskis, who have done great service to the Church and the Country. This tradition no doubt had an influence on the religious and patriotic attitude of the young nobleman, who through family connections became a member of Maria Kazimiera Sobieska’s court and ultimately her most trusted servant. This earned him a place very close to her son Jakub, and he even assumed the position of Great Chamberlain. His close links to the Sobieskis enabled him to make numerous trips abroad (to Italy, France, Bavaria) and establish relations with the royal courts of many European countries, including the pope. After joining the Order of Malta, he was a very active supporter of the Church in Malta, Silesia, Italy, and the Polish-Lithuanian Commonwealth. The Jasna Góra Monastery benefited from his considerable contribution; he also supported the Pauline convent in Wielgomłyny and his home parish of Borzykowa.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2022, 43; 275-294
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekspansja habsburska w XVI wieku w świetle dzieł wybranych polskich autorów z pierwszej połowy XVII wieku
    Habsburgian expansion in 16th century in the view of works of chosen Polish authors from the first half of the 17th century
    Autorzy:
    Wajs, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564141.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-25
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Habsburgowie
    ekspansja habsburska
    XVI wiek
    Jakub Sobieski
    Albrycht Stanisław Radziwiłł
    Stanisław Kobierzycki
    XVII wiek
    piśmiennictwo staropolskie
    The Habsburgs
    Habsburgian expansion
    16th century
    17th century
    Old Polish literature
    Opis:
    Habsburgowie dzięki korzystnej polityce dynastycznej w ciągu XVI wieku wkroczyli do grona najpotężniejszych rodów panujących Europy. O ile ekspansja w Europie Zachodniej (Bur-gundia, Niderlandy, Hiszpania i jej posiadłości: Neapol, Sycylia, Sardynia, kolonie w Nowym Świecie, północna Italia, Portugalia) udała się Habsburgom praktycznie bezproblemowo, to nie można tego powiedzieć o ekspansji w kierunku Europy Środkowej (Czechy, Węgry, Korona i Litwa). Habsburskie zdobycze w Europie Zachodniej miały władzę dziedziczną, natomiast w Europie Środkowej wspomniane państwa były monarchiami elekcyjnymi. Tą zależność po-między sposobem ekspansji a ustrojem danego państwa zauważyli także polscy autorzy z I połowy XVII wieku: Jakub Sobieski (1591-1646), Albrycht Stanisław Radziwiłł (1593-1656) oraz Stanisław Kobierzycki (ok. 1600-1665). Wszyscy trzej w swoich dziełach z perspektywy stulecia odnosili się do ekspansji habsburskiej w XVI wieku i jej głównych kierunków. O ile Radziwiłł i Sobieski piszą z pozycji kronikarza i głównie przedstawiają faktografię dotyczącą etapów ekspansji Habsburgów w poprzednim stuleciu, to Stanisław Kobierzycki stworzył bardzo cie-kawą własną konstrukcję historiograficzną, którą przedstawił w swoim dziele. Perspektywa czasowa pozwoliła autorom na przedstawienie pełnego obrazu ekspansji w omawianym przez autora okresie, wskazanie jej kierunków i przedstawienie subiektywnych ocen działań habs-burskich w poszczególnych krajach, szczególnie z naciskiem na Węgry, Czechy, Koronę i Litwę.
    Due to the favourable dynastic policy in 16th century, the Habsburgs became one of the most potentruling families of Europe. Even though their expansion on Western Europe (Burgundy, Netherlands, Spain and its properties: Naples, Sicily, Sardinia, New World colonies, northern Italy, Portugal) was all most seamless, it was not this smooth when it comes to expansion on Central Europe (Czechia, Hungary, the Crown and Lithuania). The ruleship in Habsburgs’ trophies of Western Europe was heritable and the mentioned countries of Central Europe were elective monarchies. This relation between a way of expansion and a political system in a certain country was also noticed by Polish authors from the first half of the 17th century: Jakub Sobieski (1591-1646), Albrycht Stanisław Radziwiłł (1593-1656) and Stanisław Kobierzycki (ok. 1600-1665). All three of them were referring to the Habsburgian expansion in the XVI century and its main directions. Radziwiłł and Sobieski were writing from the perspective of a chroni-cler, mostly depicting factual evidence concerning stages of the Habsburg’s expansion in the previous century, Stanisław Kobierzycki created in his work his own, new, interesting histori-ographic construction. The time perspective let the authors show a complete vision of expan-sion, indicate its directions and present a subjective opinions on the Habsburgs’ activities in certain countries, especially in Hungary, Czechia, the Crown and Lithuania.
    Źródło:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2019, 17; 9-26
    1643-4374
    Pojawia się w:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Graficzna teza akademicka Andrzeja Kuropatnickiego
    Autorzy:
    Tomczak, Robert T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603443.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    graficzna teza akademicka
    Andrzej Kuropatnicki
    teza Kuropatnickiego
    Jan III Sobieski
    Jakub Ludwik Sobieski
    bitwa pod Chocimiem
    Uniwersytet Praski
    engraving thesis
    Andrew Kuropatnicki
    thesis of Kuropatnicki
    Battle of Chocim
    University of Prague
    Opis:
    Andrzej Kuropatnicki’ academic graphical thesisGraphical academic theses are a very interesting source due to its interdisciplinary nature and the richness of their ideological, political or artistic content. Nevertheless, a majority of “Polish theses” have not been properly examined or analysed by Polish researchers. This is also true for a highly valuable Kuropatnicki’s graphical thesis of 1682, being an apotheosis of King Jan III Sobieski as the victor of Chocim, and Prince Jakub as his successor on the throne, which for a long time had been known only in part. The discovery of the whole original thesis in the National Library in Prague made it possible a thorough and multi-faceted study of the source and to broaden the current knowledge on the subject. Using the hermeneutic approach, philological and comparative methods, together with the literature on the subject of history of arts, it was possible to present the authors of the graphic (the etcher and painter), its inspirer, and also its sophisticated scientific, ideological, artistic and socio-political context, which led to the printing and propagating of Kuropatnicki’s graphical thesis. In addition, the basic research terminology has been made uniform and some pioneering interpretations put forward.Kuropatnicki’s graphical thesis turned out to be an original and in many aspects innovative ideological and propagandist medium to glorify King Jan III Sobieski and his son in the iconography of the so-called “pre-Vienna epoch”. A prestigious representation of the king in the all’antica type ideally inscribed to both Sobieski’s personal political programme, and the state one, for it explicitly manifested pro-Habsburg and anti-Turkish sentiments in the Commonwealth at that time.
    Źródło:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2017, 55
    0081-7147
    Pojawia się w:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polscy królewicze na wojnie
    Autorzy:
    Skrzypietz, Aleksandra (1965- ).
    Powiązania:
    Polska Zbrojna. Historia 2021, nr 4, s. 34-39
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Władysław IV (król Polski ; 1595-1648)
    Jakub Ludwik Sobieski (królewicz polski ; 1667-1737)
    Aleksander Benedykt Sobieski (królewicz polski ; 1677-1714)
    Konstanty Władysław Sobieski (królewicz polski ; 1680-1726)
    Władcy
    Książęta i księżne
    Wojny
    Bitwy
    Służba wojskowa
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Tematem artykułu jest udział w walkach i służba wojskowa młodych polskich książąt – Władysława Wazy i Jakuba Sobieskiego. Władysław Waza brał udział m.in. w wyprawie rosyjskiej w 1612 roku oraz w walkach z Turkami w 1621 roku, a Jakub Sobieski uczestniczył w wyprawie wiedeńskiej w 1683 roku. Mimo usilnych starań królewskich ojców żaden z synów nie wykazał się męstwem ani też talentami dowódczymi. A opowieści o ich przewagach bitewnych nad wrogami Rzeczypospolitej, jak dowodzą fakty, były tylko propagandą na użytek ewentualnych elekcji. I tak też potraktowała je i szlachta i kronikarze. Autorka wspomina także o Aleksandrze Sobieskim i Konstantym Sobieskim, braciach Jakuba Sobieskiego.
    Ilustracje.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Lwowski kościół Karmelitanek Bosych (1642–1690) a projekty Giovanniego Battisty Gisleniego
    The Lvov Church of the Discalced Carmelite Nuns (1642–1690) and the Designs by Giovanni Battista Gisleni
    Autorzy:
    Mossakowski, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30145668.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Giovanni Battista Gisleni
    Jakub Sobieski
    church of the Discalced Carmelite nuns in Lvov
    church architecture in Lvov in the 17th century
    Baroque architecture
    architectural foundations in the 17th century
    kościół Karmelitanek Bosych we Lwowie
    architektura sakralna Lwowa XVII w.
    architektura barokowa
    fundacje architektoniczne w XVII w.
    Opis:
    Artykuł poświęcony grupie studiów Giovanniego Battisty Gisleniego (1600–1672), zawierających kilka odmiennych wariantów projektu kościoła Karmelitanek Bosych we Lwowie (realizacja 1641–1648 i 1683–1688). Jest także próbą ustalenia roli, jaką w procesie twórczym odgrywał nie tylko architekt-projektant i przepisy zakonu karmelitów bosych, lecz także fundator-zleceniodawca i określone przez niego wymagania.
    The article is devoted to a group of studies by Giovanni Battista Gisleni (1600–1672) containing several different variants of the design for the church of the Discalced Carmelite nuns in Lvov (constructed in 1641–1648 and 1683–1688). It also attempts to establish the role played in the creative process not only by the architect-designer and the regulations of the Order of Discalced Carmelites, but also by the founder who commissioned the work and the requirements set by him.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 31-52
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O dwóch funeralnych fundacjach Michała Kazimierza Radziwiłła „Rybeńki”
    On Two Funerary Foundations of Michael Casimir ‘Rybeńko’ Radziwiłł
    Autorzy:
    Osiecka-Samsonowicz, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16002135.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Michał Kazimierz Radziwiłł „Rybeńko”
    Jakub Ludwik Sobieski
    Anna Katarzyna z Sanguszków Radziwiłłowa
    Antonio Castelli
    Maurizio Pedetti
    Hirsz Leybowicz
    Żółkiew
    Nieśwież
    uroczystości pogrzebowe w Rzeczypospolitej w XVIII wieku
    castrum doloris
    katafalk
    Michael Casimir ‘Rybeńko’ Radziwiłł
    James Louis Sobieski
    Anna Katarzyna Radziwiłł née Sanguszko
    funerary ceremonies in 18th-century Polish-Lithuanian Commonwealth
    catafalque
    Opis:
    W artykule omówiono oprawę plastyczną uroczystości funeralnych, zorganizowanych przez Michała Kazimierza Radziwiłła „Rybeńkę” z okazji egzekwii za Jakuba Ludwika Sobieskiego (syna Jana III) w Żółkwi w 1743 r. oraz pogrzebu Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej w Nieświeżu w 1747 r. Dekoracje obu uroczystości, należące do najbogatszych w XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej, nie doczekały się dotąd wyczerpującego omówienia w literaturze przedmiotu, chociaż wyróżniają się bardzo rzadkim w Polsce typem architektonicznego castrum doloris. Oba katafalki, których twórcami byli Antonio Castelli i Maurizio Pedetti, nawiązując do formy rzymskiego barokowego tempietta, pozostają oryginalnymi i ważnymi przykładami europejskiej późnobarokowej sztuki funeralnej.
    The paper discusses the artistic setting of funerary ceremonies mounted by Michael Casimir ‘Rybeńko (Little Fish)’ Radziwiłł as exequies of James Louis Sobieski (son of John III) in Żółkiew in 1743 and the funeral of Anna Katarzyna Radziwiłł née Sanguszko held in Nieśwież in 1747. The decorations of both ceremonies, ranked among the most sumptuous in the 18th-century Polish-Lithuanian Commonwealth, have not as yet been thoroughly discussed in the literature on the topic, despite standing out as examples of the architectural castrum doloris, a rare type in Poland. Both catafalques designed by Antonio Castelli and Maurizio Pedetti respectively, referring to the form of the Roman Baroque tempietto, remain genuine and important examples of late Baroque European funerary art.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2020, 82, 3; 367-402
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies