Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Jagiellonowie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Lektury Wawrzyńca Jelitowskiego, dworzanina królowej Barbary Radziwiłłówny
Queen Barbara Radziwiłł’s Courtier Wawrzyniec Jelitowski and His Books
Autorzy:
Kowalski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31018456.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Cracow
court
Reformation
Lutheranism
Jagiellons
library
Kraków
dwór
reformacja
luteranizm
Jagiellonowie
biblioteka
Opis:
Artykuł przedstawia spis szesnastu książek będący częścią pośmiertnego inwentarza rzeczy Wawrzyńca Jelitowskiego, zmarłego w 1551 r. szafarza dworu królowej Barbary Radziwiłłówny. Ingrosowany do akt wójta Krakowa inwentarz jest jednym z nielicznych takich szesnastowiecznych rejestrów przybliżających zainteresowania czytelnicze szlachcica. Jest też jednym z najstarszych szlacheckich spisów książek. Księgozbiór ten potwierdza szerokie zainteresowanie literaturą reformacyjną w ówczesnych kręgach dworskich oraz ignorowanie przez ówczesne elity królestwa zakazów zakupu oraz udostępniania luterańskich druków.
The article discusses a list of sixteen books making a part of the post-mortem inventory of Wawrzyniec Jelitowski’s possessions. Jelitowski was Dispenser at the court of Queen Barbara Radziwiłł. He died in 1551, and soon after his death, the inventory was inserted into the records of Cracow Justice. Sixteenth-century registers of noble owners’ property are sparse in Poland, and this list of books is one of the oldest such documents known. It confirms the widespread interest in Reformation literature at the royal court and its long-lasting disregard for the King’s edicts that forbade the purchasing and circulation of Lutheran prints.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 67; 129-150
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oczekiwanie na dziecko w rodzinie królewskiej w Polsce w XV i XVI wieku
Expecting a Child in the Royal Family in the 15th and 16th Century Poland
Autorzy:
Januszek-Sieradzka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316039.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Jagiellonowie
królowa
ciąża
macierzyństwo
ojcostwo
dwór królewski
queenship
Jagiellonian dynasty
pregnancy
motherhood
fatherhood
royal court
Opis:
Koniecznym dopełnieniem obrazu dzieciństwa w Polsce średniowiecznej i nowożytnej jest dzieciństwo dzieci królewskich. Oczekiwanie na dziecko królewskie miało dwa wymiary — lepiej widoczną perspektywę publiczną i trudniej uchwytny wymiar prywatny. Przeznaczenie królowej do macierzyństwa podkreślane było w rozpisanym na etapy procesie stawania się królową. W macierzyńskiej historii jagiellońskich żon — z jedenastu matkami zostało sześć — liczne były szczęśliwe rozwiązania, ale zdarzały się także poronienia. W badaniach nad kwestią oczekiwania na dziecko ważne są zagadnienia zachowania królowych w czasie ciąży, relacji z małżonkiem, przestrzegania zaleceń medycznych, opieki lekarskiej i akuszerskiej, podejmowania różnych aktywności, zabezpieczania potrzeb mającego się urodzić dziecka czy w końcu wykorzystanie tego czasu na budowanie pozycji królowej i jej queenship.
The image childhood of royal children is a necessary addition to that of childhood in medieval and modern Poland. It should be noted that the expectation of a royal child had two dimensions, a readily apparent public one and a difficult-to-trace private one. A queen’s destiny for motherhood was emphasised in the process of her becoming the queen, which was divided into stages. In the history the Jagiellonian wives as mothers — six out of eleven wives were also mothers — there were numerous successful deliveries but there were also some miscarriages. The important issues in the research on this period include the queens’ behaviour during their pregnancies, their relationships with the husbands, their following of medical, healthcare, and midwife recommendations, their undertaking of various activities, the securing of the needs of the expected child, and, finally, the way they used this time to build their position and the image of queenship.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2023, 18, 23; 1-17
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Curienses w służbie wojskowej na Rusi za panowania króla Jana Olbrachta – zarys problematyki źródłowej
Curienses on the army’s service in Ruthenia during the reign of John I Albert (Jan I Olbracht) – an outline of source issues
Autorzy:
Nalewajek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037064.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Jagiellonowie
król Jan Olbracht
dwór królewski
wojskowość staropolska
Ruś
The Jagiellonian dynasty
king John I Albert
royal court
old-Polish military
Ruthenia
Opis:
This article includes an analysis of the accounting records preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw which refer to the years of the reign of King John I Albert (1492–1501), in terms of the issues connected with the military service performed by horse courtiers (curienses) in the defence of Ruthenia.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2022, 1 (32); 119-136
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół „frankfurckiego wesela” 1479 roku
Autorzy:
Bukowski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954953.pdf
Data publikacji:
2022-01-07
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Brandenburg
Jagiellons
Hohenzollerns
Zofia the Jagiellon
Kazimierz the Jagiellon
Brandenburgia
Jagiellonowie
Hohenzollernowie
Zofia Jagiellonka
Kazimierz Jagiellończyk
Opis:
W dniu 14 II 1479 r. we Frankfurcie nad Odrą odbył się ślub Zofii, córki króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuskiej, z margrabią brandenburskim Fryderykiem Hohenzollernem, młodszym synem elektora Albrechta Achillesa. Frankfurckie wesele Zofii było wynikiem dynastycznej polityki króla, która miała mu zjednać sojuszników w krajach niemieckich w rywalizacji z królem Węgier Maciejem Korwinem o koronę czeską po śmierci Jerzego z Podiebradów (1471). Odnaleziony w Archiwum Skarbu Koronnego rejestr dostojników i dworzan, którzy mieli towarzyszyć królewnie w orszaku weselnym, pozwala wzbogacić wiedzę na temat politycznych, organizacyjnych i finansowych aspektów mariaży królewskich córek. Artykuł zawiera krytyczną edycję tego źródła.
On 14 February 1479 in Frankfurt on the Oder, Zofia, the second of five daughters of the Polish king Kazimierz the Jagiellon and Elisabeth of Austria, and the margrave of Brandenburg Frederic Hohenzollern, the younger son of the elector Albrecht Achilles, got married and their wedding was celebrated. The Frankfurt wedding of Zofia was the result of the king’s dynastic policy, which was intended to gain favour of potential allies in German countries during his rivalry with Martin Corvinus, the king of Hungary, for the Bohemian crown after the death of George of Podiebrady (1471). The register of state dignitaries and royal courtiers, who accompanied the princess in her wedding entourage, discovered in the Crown Treasury Archive, helps to enrich the knowledge on political, organisational and financial aspects of marriages of royal daughters. The paper contains its critical edition.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2021, 87; 79-105
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o medalach portretowych Zygmunta I Starego
Autorzy:
Grzęda, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179513.pdf
Data publikacji:
2021-03-09
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Jagiellonian
portraiture
Renaissance
medal
jagiellonowie
portret
renesans
Opis:
Na początku XVI w. medal portretowy był jedną z najoryginalniejszych form reprezentacji, która dzięki dużej ilości informacji na temat przedstawionej osoby, skumulowanej w niewielkim, trwałym, mobilnym i łatwym do powielenia przedmiocie, doskonale odpowiadała renesansowemu postulatowi sławy i nieśmiertelności. Możliwości, jakie oferował ten gatunek artystyczny, zostały zauważone w dworskim kręgu Zygmunta I Starego (1507–1548), co zaowocowało kilkoma seriami lanych i bitych w różnych metalach medali przedstawiających polskiego króla, powstałych na przestrzeni drugiego i trzeciego dziesięciolecia XVI w. W artykule rozwadze poddano proweniencję artystyczną tych medali, okoliczności ich powstania oraz rolę, jaką mogły one pełnić w praktyce władzy Zygmunta I.
At the dawn of the sixteenth century portrait medals counted among the most orginal forms of representation which providing plenty of information on represented individual and accumulating it in a small, durable, mobile and easily reproducible object, met the Renaissance demand of fame and immortality. Advantages of this medium have been noticed in the courtly circle of king of Poland Sigismund I the Old (r. 1507–1548) thus leading to creation of several series of medals cast and strack in various metals in the second and third decade of the sixteenth century. The paper discusses authorship of these medals, as well as circumstances of their production and the role they could have played in the propaganda of Sigismund I’s power.  
Źródło:
Artifex Novus; 2020, 4; 4-23
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monachijski portret króla Zygmunta Augusta i uwagi o ikonografii ostatniego Jagiellona
Autorzy:
Petrus, Jerzy Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179345.pdf
Data publikacji:
2021-03-09
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
portrait
Sigismund Augustus
Jagiellonian family
Jagiellonowie
portret
Zygmunt August
Opis:
W zbiorach Bayerische Staatsgemäldesammlungen w Monachium jest przechowywany portret króla Zygmunta Augusta, który po ponad pół wieku poszukiwań przez polskich historyków sztuki został niedawno odnaleziony i zidentyfikowany. Ma on ogromne znaczenie dla ikonografii ostatniego Jagiellona bowiem, jak dotąd, jest jego jedynym znanym malarskim przedstawieniem w całej postaci, powstałym za życia modela. Wizerunek pozostaje w związku z miniaturowym portretem monarchy w popiersiu, dawniej w kolekcji arcyksięcia Ferdynanda II Tyrolskiego w Ambras, obecnie w Münzenkabinett w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum. Oba obrazy, tego samego autora, powstały na polskim dworze tuż przed połową XVI stulecia. Ich twórca był dobrze obeznany ze stosowanymi wówczas we Włoszech i cieszącymi się uznaniem kompozycjami portretowymi. Monachijski obraz trafił do bawarskich zbiorów Wittelsbachów, jak wszystko na to wskazuje, wraz z wyprawą ślubną królewny Anny Katarzyny Konstancji Wazówny, w roku 1642 wydanej za mąż za księcia neuburskiego Filipa Wilhelma. Należał do zespołu wizerunków członków rodziny Jagiellonów, zabranych do Bawarii przez Wazównę, lecz powstał w okolicznościach innych niż pozostałe portrety i jest dziełem o odmiennej genezie artystycznej. Ujawniony w zbiorach monachijskich portret nie tylko w istotny sposób wzbogaca ikonografię ostatniego Jagiellona, lecz ma również znaczenie dla wiedzy o królewskim mecenacie.
The Bayerische Staatsgemäldesammlungen collection in Munich houses a portrait of King Sigismund Augustus, which was recently discovered and identified by Polish art historians following a quest lasting more than half a century. It sheds important light on the iconography of the last Jagiellonian, as it remains to date the only known representation in pictorial form of the model during his lifetime. It is related to a bust portrait miniature of the monarch, formerly found in the collection of Archduke Ferdinand II of Tirol in Ambras, and nowadays on show in the Münzenkabinett in the Kunsthistorisches Museum in Vienna. Both paintings by the same artist were produced at the Polish court just before the mid-16th century. Their creator was well acquainted with the highly regarded compositional techniques used at the time in portraiture in Italy. All the evidence suggests that the Munich painting found its way into the Bavarian Wittelsbach collections as part of the trousseau of Princess Anna Catherine Konstancja Wazówna, who in 1642 married the Neuburian prince Philip Wilhelm. It was included in the collection of portraits of members of the Jagiellonian family, that Wazówna took with her to Bavaria. However, it was painted in circumstances different from other portraits and is a work with a different artistic genesis. This portrait unearthed in the Munich collection not only greatly enriches the existing iconography of the last Jagiellonian, but it also makes a significant contribution to our knowledge of royal patronage.
Źródło:
Artifex Novus; 2020, 4; 24-43
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznana pieczęć królowej Barbary Zapolyi na tle sfragistyki małżonek królów polskich z dynastii Jagiellonów
Autorzy:
Hlebionek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052787.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jagiellons
queens’ seals
sphragistics
Zápolya House
heraldry
social status
identity
Jagiellonowie
pieczęcie królowych
sfragistyka
Zapolya (ród)
heraldyka
status społeczny
tożsamość
Opis:
Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej uporządkowano wiedzę na temat sfragistyki królowych polskich czasów jagiellońskich, począwszy od Jadwigi Andegaweńskiej po królową Bonę Sforzę. W drugiej części analizie w kategoriach heraldyki oraz znaku tożsamości poddano nieznaną dotąd pieczęć królowej Barbary Zapolyi (1495–1515), pierwszej żony króla Zygmunta I.
The article is divides into two parts. The first one organises the knowledge of the sphragistics of Polish queens of the Jagiellonian times, from Queen Jadwiga to Queen Bona Sforza. The second part analyses, in terms of heraldry and the sign of identity, a hitherto unknown seal of Queen Barbara Zápolya (1495–1515), the first wife of King Sigismund I the Old.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2021, 59; 53-76
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O liczebności dworu królewskiego Kazimierza Jagiellończyka w świetle spisów dworzan z 1470 i 1478 r.
Autorzy:
Nalewajek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040882.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish royal court
royal accounts
the Jagiellonian Dynasty (Jagiellons)
Kazimierz Jagiellończyk (Casimir IV Jagiellon)
polski dwór monarszy
rachunki królewskie
Jagiellonowie
Kazimierz Jagiellończyk
Opis:
W nieopublikowanych fragmentach rachunków podskarbińskich Tomasza Trąmbczyńskiego z 1470 i 1478 r. przechowywanych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie (Zespół Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział 1 Rachunki Królewskie, sygn. 338; Oddział 85 Rejestry Popisowe Wojska Koronnego, sygn. 1) znajdują się całościowe wykazy dworzan konnych Kazimierza Jagiellończyka, które stanowią bezcenne źródła wiedzy o organizacji, składzie i liczebności polskiego dworu monarszego w tym okresie. Między innymi ukazują czytelne rozróżnienie członków dworu, którzy posiadali w służbie poczty konne, na dworzan i pokojowców królewskich. Z wykazów wynika, że w skład dworu królewskiego w tym czasie wchodziło na stałe około 80 osób mających poczty konne. Połowę tej liczby stanowili członkowie dworu pełniący funkcje dworzan królewskich łącznie z należącymi do tej grupy osobami piastującymi urzędy centralne i nadworne. Do 40 osób dochodziła również liczba pokojowców królewskich mających poczty konne. Na podstawie danych opartych na wykazach dworzan konnych można oszacować, że w pocztach członków dworu króla Kazimierza Jagiellończyka w 1478 r. znajdowało się w sumie około 650–660 koni. Z ustaleń tych wynika, że w skład dworu władcy wchodziło 30 osób z pocztami konnymi więcej, niż obliczyła w oparciu o opublikowane rachunki królewskie M. Wilska. Uwzględniając nowe dane można przyjąć, że dwór króla Kazimierza Jagiellończyka liczył co najmniej 160 osób, a przy uwzględnieniu liczebności pocztów konnych około 730–740 osób.
The hitherto unpublished excerpts from the account record of sub-treasuries from the years 1470 and 1478, which were dispensed by Tomasz Trąmbczyński, and which are kept in the Central Archives of Historical Records in Warsaw (Crown Treasury Archive Complex, Branch 1 Royal Accounts, ref. no. 338; Division 85 Crown Army Signature Registers, ref. no. 1) feature comprehensive lists of equerries with the court of Casimir IV Jagiellon, therefore constituting invaluable sources of knowledge about the organization, composition and population of the Polish royal court at that time. Among some of the insights they offer is the clear distinction between courtiers and royal valets among the members of the court who maintained post riders in their service. The inventory indicates that the royal court at that time consisted of about 80 persons having post riders at their disposal. Half of this quorum was composed of the members of the court who served as royal courtiers, including those who held central and court-based offices. The group of royal valets with post riders at their disposal also amounted to 40 people. Based on the data drawn from the lists of equerries, it can be estimated that in 1478 there were about 650–660 horses in the postal service of the members of the court of King Casimir IV Jagiellon. These findings show that the court of the ruler consisted of 30 persons with post riders more than calculated by M. Wilska on the basis of the published royal accounts. Taking into account the new data, it can be assumed that the court of King Casimir IV Jagiellon consisted of at least 160 courtiers, while upon consideration of the number of equestrian postal units, it may be inferred that this quorum encompassed 730–740 persons.
Źródło:
Res Historica; 2021, 52; 61-83
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wesele w Landshut, czyli Jagiellonki wydane do Niemiec
Autorzy:
Loew, Peter Oliver (1967- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 6, s. 17-20
Współwytwórcy:
Kopczyńska, Barbara (tłumacz). Tłumaczenie
Data publikacji:
2021
Tematy:
Jagiellonowie (dynastia)
Jadwiga Jagiellonka (księżna brandenburska ; 1513-1573)
Jerzy Bogaty (książę bawarski ; 1455-1503)
Dynastie
Władcy
Ślub i wesele
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu są związki małżeńskie polsko-niemieckie rodzin i rodów panujących: Jagiellonów i rodów książęcych. W 1475 roku Jadwiga Jagiellonka wyszła za mąż za księcia Bawarii – Landshut Jerzego Bogatego. Ich wesele zorganizowane w Landshut było jedną z największych uroczystości w średniowiecznej Europie. Od 1903 roku w Bawarii odbywa się rekonstrukcja tych zaślubin wraz z towarzyszącym mu ceremoniałem. Ostatnia rekonstrukcja z udziałem 2 tysięcy mieszkańców powtórzona została w 2017 roku, a obejrzało ją około 600 tysięcy osób. Jak podaje autor, tylko w okresie od X do XIII wieku zawarto 47 małżeństw tego typu, wśród nich zaślubiny Rychezy – wnuczki cesarza Ottona II z polskim królem Mieszkiem II.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zainteresowania Jagiellonów w Czechach
Interests of the Jagellons in Bohemia
Autorzy:
Czerwonka, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177729.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Jagiellonowie
Jan Długosz
husyci
Władysław Jagiełło
Kazimierz Jagiellończyk
dynastia
Jagiellons
Hussites
dynasty
Opis:
Artykuł przedstawia politykę dynastyczną Jagiellonów, ukierunkowaną w stronę Królestwa Czech. Ukazuje stosunek Jana Długosza do objęcia przez Jagiellonów tronu czeskiego, oferowanego przez poselstwo husyckie. Obrazuje postrzeganie władcy oraz jego otoczenia wydarzeń związanych z rewolucją husycką w Królestwie Czeskim.
The article presents the dynastic policy of the Jagiellonians towards the Kingdom of Bohemia. I show Jan Długosz's attitude towards the assumption of the Czech throne by the Jagiellons, offered by the Hussite legation. It illustrates the perception of the ruler and his surroundings of the events related to the Hussite revolution in the Czech Kingdom.
Źródło:
Officina Historiae; 2021, 4, 1; 9-14
2545-0905
Pojawia się w:
Officina Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak polski suweren bronił się przed absolutyzmem królewskim. Szlachta a królewscy urzędnicy komisaryczni w sporach granicznych z królewszczyznami w systemie urzędniczym późnośredniowiecznej Polski w świetle prawa stanowionego
Autorzy:
Matuszewski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401311.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Jagiellonowie
urzędnicy komisaryczni
walka szlachty z absolutyzmem królewskim
pobieranie podatków
graniczenie królewszczyzn
Jagiellons
commission officers (the Commissaires)
the fight of the nobility with royal absolutism
tax collection
demarcation of royal goods
Opis:
Proces odbudowy administracji publicznej w Królestwie Polskim za Jagiellonów nie doprowadził do stworzenia dobrze funkcjonującego systemu urzędów. Zachowano zależne od szlachty średniowieczne struktury, uzupełnione o urzędy, które tylko początkowo całkowicie podlegały królowi. Gdy władca próbował narzucać swoją wolę za pomocą rozbudowanego systemu urzędników komisarycznych (powoływanych doraźnie, na konkretną sprawę, na określony czas), społeczność szlachecka systematycznie ograniczała prawa królewskie, pozbawiając monarchę uprawnienia do powoływania takich urzędników, z wyjątkiem przypadków dopuszczonych w ustawie.
The process of rebuilding public administration in the Kingdom of Poland under the Jagiellonian dynasty failed to create a well-functioning system of offices. Medieval structures dependent on the nobility were preserved, to be supplemented with offices, only initially dependent on the king. When the ruler tried to carry out his will by means of an extended system of commissaires (appointed on an ad hoc basis, for a specific case, for a specific period of time), the noble community systematically limited royal rights, depriving the king of the power of appointment of such offi cials, except in statutory cases.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2020, 23; 157-175
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książę Bartłomiej ziębicki o konfliktach zbrojnych na Śląsku w latach 1509—1513
Der Herzog Bartholomäus von Münsterberg über bewaffnete Konflikte in Schlesien in den Jahren 1509—1513
Duke Bartłomiej of Ziębice on the military conflicts in Silesia between 1509 and 1513
Autorzy:
Kozák, Petr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1018609.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Bartłomiej ziębicki
Jagiellonowie
konflikt
Korona Czeska
Śląsk
Fryderyk II legnicki
Bartłomiej of Ziębice
Frederic II of Legnica
Jagiellonians
conflict
Czech Crown
Silesia
Opis:
Podstawą dla niniejszego artykulu jest opracowanie i edycja nieznanego dotąd źródła dotyczącego konfliktów na Śląsku w latach 1509–1513. Dzięki szczegółowej analizie zapisu udało się zidentyfikować nieznanego do tej pory autora źródła, którym okazał się książę Bartłomiej ziębicki, wnuk czeskiego króla Jerzego z Podiebradu i jeden z najważniejszych polityków czasów rządów Jagiellonów w Czechach. Wspomniane źródło jest zapisem publicznej obrony księcia Bartłomieja, ma zatem wydźwięk jednostronny, ale i tak znacznie wzbogaca naszą wiedzę na temat lat 1509–1513 na Śląsku i wydarzeń tego czasu. Wówczas toczyły się na Śląsku dwa konflikty – jednym był spór księcia Fryderyka II legnickiego z Wrocławiem z 1509 roku, a drugim spór książąt legnickich właśnie z księciem Bartłomiejem – w których widać wyraźnie animozje między książętami a mieszkańcami Wrocławia. Obydwóm sporom nie poświęcono dotychczas zbyt wiele miejsca w historiografii, pomimo że szybko owe konflikty przestały być sporami regionalnymi i interesowano się nimi nawet na dworze czesko-węgierskim. W celu ich rozwiązania zwołano w 1512 roku w Kłodzku zgromadzenie ogólne wszystkich ziem Korony Czeskiej, co było pierwszym tego typu zjazdem od pojednania się w Ołomuńcu Władysława Jagiellończyka z Maciejem Korwinem.
This article includes research and an edition of the source that has not been known so far; the source concerns the conflicts in Silesia between 1509 and 1513. A detailed analysis of the text allowed researchers to discover the identity of the source’s author. The author turned out to be Bartłomiej of Ziębice, the grandson of King Jiři of Podiebrad and one of the most important politicians in the times when the Jagiellonians ruled Czech. The source in question is a record of the public defense of Duke Bartłomiej, hence the text is one-sided in its opinions, but it still considerably enriches our knowledge about the years 1509—1513 in Silesia and the historical events at the time. This was the time of two conflicts in Silesia: the first one was the 1509 dispute of Duke Frederic II of Legnica with Wrocław and the other was the argument between the dukes of Legnica and Duke Bartłomiej. Both of the conflicts illustrated the animosities between the dukes and the inhabitants of Wrocław. Neither of the conflicts has been analyzed in depth in the historiography, even though they soon ceased being merely regional and there was an interest in them even in the Czech-Hungarian court. In order to solve the conflicts a general assembly was held for all the lands of the Czech crown in Kłodzko in 1512. It had been the first assembly of the type held since the Olomunec reconciliation between Ladislaus the Jagiellonian and Maciej Kowin.
Der Schwerpunkt des vorliegenden Artikels liegt in der Bearbeitung der bisher unbekannten Quelle zu den militärischen Konflikten in Schlesien in den Jahren 1509—1513. Dank einer detaillierten Analyse der Aufzeichnungen gelang es, den bis jetzt nicht bekannten Autor der Quelle zu identifizieren, und zwar den Herzog Bartholomäus von Münsterberg, der Eneklsohn des böhmischen Königs Georg von Podiebrad und einer der bedeutendsten Politiker unter den Jagiellonen in Böhmen war. Die Quelle beinhaltet zwar die Aufzeichnung der öffentlichen Verteidigung des Herzogs Bartholomäus und hat daher einen einseitigen Charakter, trotzdem bereichert sie wesentlich unser Wissen über die Ereignisse der Jahre 1509—1513 in Schlesien. In dieser Zeit fanden zwei Konflikte in Schlesien statt — der Streit des Herzogs Friedrich II. von Liegnitz mit der Stadt Breslau aus dem Jahre 1509 und der Streit der Herzöge von Liegnitz mit dem eben genannten Herzog Bartholomäus — die gegenseitige Animositäten zwischen den Herzögen und Einwohnern Breslaus deutlich veranschaulichen. Die beiden Konflikte fanden bis jetzt einen eher geringen Widerhall in der Geschichtsschreibung, obwohl sie in kurzer Zeit einen überregionalen Charakter bekamen und sogar am böhmisch-ungarischen Hof das Interesse erregten. Um die Konflikte zu lösen, wurde im Jahre 1512 in Glatz eine allgemeine Versammlung aller Länder der böhmischen Krone einberufen. Es war die erste solche Versammlung seit der Versöhnung von Vladislav II. mit Matthias Corvinus in Olmütz. 
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2020, 12; 141-160
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Hanel from Lviv: the Physician and Legate of the Jagiellons
Michał Hanel ze Lwowa – lekarz i poseł Jagiellonów
Autorzy:
Janakowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374084.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Hanel
Lviv
Bologna
diplomacy
dynasty of the Jagiellons
Władysław II
Zygmunt I
Zapolya
Hungary
Buda
medicine
Esztergom
Lwów
Bolonia
dyplomacja
Jagiellonowie
Węgry
medycyna
Ostrzyhom
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą prezentacji postaci i awansu społecznego Michała Hanela, nobilitowanego obywatela Lwowa, doktora medycyny Uniwersytetu Bolońskiego, nadwornego lekarza króla Czech i Węgier Władysława II Jagiellończyka, a także archiprezbitera kościoła NMP w Budzie i prepozyta kościoła św. Stefana w Ostrzyhomiu.Kariera Michała Hanela w strukturach dworskich i hierarchii kościelnej jest przykładem silnych związków miedzy królestwami Polski, Czech i Węgier pod panowaniem dynastii Jagiellonów oraz możliwych ścieżek awansu społecznego i majątkowego na przełomie XV i XVI w. Działając ponad granicami królestw brał czynny udział w polityce dynastycznej Jagiellonów. Jako poseł i dyplomata uczestniczył w kreowaniu królewskich mariaży oraz przekazywał poufne informacje miedzy dworami w Budzie i Krakowie. Pełniąc wieloletnią funkcję osobistego lekarza i spowiednika króla Władysława II Jagiellończyka stał się postacią o niemałym znaczeniu dla bieżącej polityki Królestwa Węgier oraz relacji polsko-węgierskich w pierwszych dekadach XVI w.Celem prezentowanego artykułu jest odtworzenie na podstawie rozproszonych i niejednoznacznych źródeł drogi awansu Michała Hanela, a następnie porównanie jej z rozpoznanymi już w historiografii przykładami awansu międzystanowego i przedstawienie wypracowanych wniosków w postaci dość powszechnego ‘studium przypadku’. Równorzędnym celem moich rozważań jest także dyskusja z popularnymi tezami dotyczącymi hermetycznego podziału stanowego w Europie Jagiellonów.
This article is an attempt to present the Michał Hanel’s biography and the history of his social advancement. He was ennobled citizen of Lviv and medicine doctor who became the archpriest of Buda church and the provost of Esztergom as well as the personal doctor of Władyslaw II Jagiellon, the king of Hungary and Czech.Hanel’s career in court structures and church hierarchy is an example of strong relationships between Polish Kingdom, Hungarian Kingdom and Czech Kingdom under the rule of Jagiellonian dynasty and also an example of the possibilities of social and economic advancements in the first half of the 16th century. Hanel participated in the institution of dynasty marriages and as an envoy he carried classified messages between Buda and Krakow. As a longtime confessor and personal doctor of Władysław king, he became a figure salient for the current affairs in the Kingdom of Hungary, and Polish-Hungarian relations in the early decades of the 16th century.The main aim of this article is to reconstruct the way in which Hanel advanced in social circles. The next step is to compare the said way to other examples of social advancement known to historiography. The results of my research are presented in the form of case study. Moreover, another, equally important aim of the study is to contribute to the debate on the division of estates in Europe in the Jagiellonian period. I hope that this article will serve to start investigation into the biography of Michał Hanel and the history of his family.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 179-205
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyki religijne króla Jana Olbrachta w świetle rachunków nadwornych
Autorzy:
Nalewajek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195738.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
król Jan Olbracht (1492-1501)
dynastia Jagiellonów
Jagiellonowie
praktyki religijne
pobożność
rachunki królewskie
King John I Albert (Jan Olbracht) (1492-1501)
Jagiellonian dynasty
the Jagiellons
religious practices
piety
royal accounts
Opis:
Rachunki królewskie Jana Olbrachta (1492-1501) zachowane w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie zawierają szereg niewykorzystanych informacji dotyczących praktyk religijnych, które gorliwie wypełniał następca Kazimierza Jagiellończyka. Podtrzymał on tradycje pobożności (pietas regia) ukształtowane w czasach poprzednich królów z dynastii Jagiellonów. Jan Olbracht odbył pielgrzymki do najważniejszych polskich sanktuariów oraz hojnie wspierał jałmużną klasztory mendykanckie i szpitale dla ubogich. Przykładnie wypełniał on również codzienne i odświętne praktyki religijne.
John I Albert’s (Jan Olbracht's) (1492-1501) royal accounts, preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, contain a considerable amount of hitherto unexploited information on the religious practices zealously performed by this successor of Casimir IV Jagiellonian (Kazimierz Jagiellończyk). He upheld the traditions of piety (pietas regia) forged in the times of the preceding kings of the Jagiellonian dynasty. John I Albert made pilgrimages to the most important Polish sanctuaries and was a generous benefactor to the mendicant monasteries and infirmaries for the poor. He would also conscientiously perform daily and festive religious practices.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2020, 27, 1; 83-95
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies