Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Jędrzej Śniadecki" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Krakowskie pamiątki po Jędrzeju Śniadeckim
Jędrzej Śniadecki memorabilia from Kraków
Autorzy:
Wyka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171591.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jędrzej Śniadecki
pamiątki po Jędrzeju Śniadeckim
Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego
Bołtupie
objects related to Jędrzej Śniadecki
Jagiellonian University Museum
Opis:
This article presents the results of a search for memorabilia related to Jędrzej Śniadecki (1768–1838), a prominent Polish chemist, doctor and columnist. He was born in Żnin in Greater Poland, educated in Kraków and his professional life was associated with Vilnius. This search for memorabilia related to Jędrzej Śniadecki (except for archival materials) was conducted in Vilnius and Kalczuny in Belarus, which has a school museum devoted to Jędrzej Śniadecki and other scholars. However, no personal belongings related to the scholar were found at these locations. At present, the only items known to have belonged to Jędrzej Śniadecki are included in the collection of the Jagiellonian University in Kraków. These items are: an 18th-century microscope, a line gauge dating to 1834 and a ceremonial spade which formed an element of the academic regalia worn by professors of the Imperial University of Vilnius. The article discusses the above mentioned items and their provenance. In 1964, the microscope was transferred to the Jagiellonian University Museum in Kraków from the Botany Unit of the Jagiellonian University by Professor Władysław Szafer (1886–1970) with the information that it had belonged to Jędrzej Śniadecki. It is a Cuff-type microscope made of wood, cardboard, bone and glass, manufactured in Nuremberg. The microscope attributed to Śniadecki bears the initials JFF. It is not a high quality product, but microscopes from Nuremberg gained popularity as toys rather than test instruments. The second item attributed to Jędrzej Śniadecki is a 24-inch folding line gauge which consists of two parts. It was bought in 1957 by the Jagiellonian University Museum from Professor Andrzej Ciechanowiecki, who had inherited it in 1945 from Maria Kazimierzowa Osiecimska-Czapska (née Śniadecka), a great-granddaughter of Jędrzej Śniadecki. In the family, this item was regarded as a memento of Jędrzej Śniadecki which came from Boltup. Another memento of the scholar is a ceremonial spade. Tradition has it that it belonged to Jędrzej Śniadecki and was an element of the ceremonial regalia worn by the professors of the Imperial University of Vilnius. In 1878, the spade was donated to the Archaeological Cabinet of the Jagiellonian University by Kazimierz Jan Wilczyński (1806–1885), a doctor, art collector, publisher and member of the Vilnius Temporary Archaeological Commission.
Źródło:
Opuscula Musealia; 2019, 26; 51-57
0239-9989
2084-3852
Pojawia się w:
Opuscula Musealia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na początku było vestium, teraz jest ruten
At the beginning there was vestium, now there is ruthenium
Autorzy:
Barbara, Kozakiewicz
Ewa, Dmoch-Gajzlerska
Monika, Kaczmarczyk
Ewa, Bulska
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1031072.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
Jędrzej Śniadecki
Vesta
fotodynamika
photodynamics
ruten
ruthenium
vestium
Opis:
The results of malignant cancer treatment are still unsatisfactory that is why new medications are intensively being searched. We currently expect that cytostatic drugs will actively destroy not only cancer in the site of its origin but also metastatic foci. New generation drugs should actively act on neoplastic tumors which have so far been thought to be chemoresistant and prevent the spread of the disease. The search for new, more efficient cytostatic drugs causes that the studies are also conducted basing on the related groups of well-known and already used in cancer treatment chemical elements. Platinum is such an element and its “relative” ruthenium fascinated scientists with its chemical possibilities. Ruthenium has the properties of the minerals from the group of transition metals of the group 8. It is a solid metal of good conductivity. The studies on ruthenium as a compound potentially destroying cancer cells indicate that it influences cell apoptosis binding to the cell membrane protein similarly as iron binds to transferrin – it enters the cells in this way. Its activity is related to the activation of the compound Ru(III) into the form Ru(II), then it acts on DNA of the cells which is performed particularly actively in poorly oxygenated environment such as the interior of a cancer. Moreover, ruthenium compounds increase the adhesion of cancer cells making their migration and formation of metastases difficult.
Wyniki leczenia chorych na nowotwory złośliwe są wciąż niezadowalające, dlatego intensywnie poszukuje się nowych leków. Obecnie oczekujemy, że leki cytostatyczne będą aktywnie niszczyć nowotwór w miejscu powstania, jak również jego ogniska przerzutowe. Leki nowych generacji powinny aktywnie oddziaływać na guzy nowotworowe, które dotąd były uznane za chemiooporne, oraz zapobiegać rozsiewowi choroby. Poszukiwania nowych, bardziej skutecznych leków cytostatycznych sprawiają, że badania naukowców są prowadzone także w oparciu o spokrewnione grupy pierwiastków dobrze poznanych i już wykorzystywanych w leczeniu nowotworów. Takim pierwiastkiem jest platyna, a jej „krewniak” ruten zafascynował naukowców swoimi chemicznymi możliwościami. Ruten ma własności minerałów z grupy metali przejściowych żelazowców. Jest twardym metalem o dobrej przewodności. Jego stopy wykazują wysoką twardość i wytrzymałość. Badania nad rutenem, jako związkiem potencjalnie niszczącym komórki nowotworowe, wskazują, że wpływa on na apoptozę komórek, łącząc się z białkiem błon komórkowych podobnie jak żelazo z transferyną – tą drogą wnika do komórek. Jego aktywność wiąże się z aktywowaniem związku Ru(III) do formy Ru(II), wówczas oddziałuje na DNA komórek, co dokonuje się szczególnie aktywnie w środowisku źle utlenowanym, jakim jest wnętrze nowotworu. Ponadto związki rutenu zwiększają przyleganie komórek nowotworowych, utrudniając ich migracje i tworzenie przerzutów.
Źródło:
Current Gynecologic Oncology; 2012, 10, 2; 124-130
2451-0750
Pojawia się w:
Current Gynecologic Oncology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medycyna w ujęciu Jędrzeja Śniadeckiego
Medicine in terms of Jędrzej Śniadecki
Autorzy:
Gryglewski, Ryszard W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171594.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jędrzej Śniadecki
historia medycyny
teoria życia
patologia
medycyna kliniczna / Jędrzej Śniadecki
history of medicine
theory of life
pathology
clinical medicine
Opis:
Jędrzej Śniadecki (1768–1838) remains one of most eminent scholars of his times. Remembered as a founder of modern chemistry in Poland, one of early pioneers in anthropology and social sciences, and author of the two volume book Theory of organic being (Teoria jestestw organicznych), in which the modern metabolic concept of life processes can be considered as grounded; he was also a highly educated and gifted physician. This paper aims to show the importance of medicine in Śniadecki’s theory of life, in its physiological and pathological manifestations in regard to the clinical model and the medical practice which he followed. It deals with the concept of illness as described in Śniadecki’s writings, focusing on the role of irritation and organic reaction as the major components of his proposed pathological model. The dynamic and variable conditions of diseases are explained by means of metabolic changes, which was a truly pioneering concept, already described in Śniadecki’s earlier theoretical works on the subject of life and nature. The paper discusses the problem of influence in terms of the leading medical doctrines at the end of the 18th and the beginning of the 19th century, namely those of John Brown (1735–1788) and François Broussais (1772–1838), on Śniadecki as a researcher and practitioner. For practical (clinical) medicine his reserve towards auscultation and percussion, then a slowly gaining field in clinical subjects, is clearly present in Śniadecki’s writings and teaching. His passive and, as far as we can tell, sceptical attitude is explained by the lack of convincing evidence, based on empirical and experimental data, which would enable to connect the physical signs of a diagnosis fulfilled by means of stethoscope to that of the percussion process. It must be remembered that the books by Adam Raciborski (1809–1871) and Joseph Škoda (1805–1881) were both published in the 1830s, where modern diagnosing methods were established using a suitable scientific background to explain their importance. This was too late to influence the clinical work of Śniadecki. The same scepticism, with an obvious demand for strict and experimentally derived data, is probably responsible for the conservative therapy present in Śniadecki’s teaching.
Źródło:
Opuscula Musealia; 2019, 26; 7-19
0239-9989
2084-3852
Pojawia się w:
Opuscula Musealia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Westium and Ruthenium against the background of the history of chemistry
Autorzy:
Lichocka, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783309.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
Jędrzej Śniadecki, Vilnius University, crude platinum, platinum metals, Vestium, Ruthenium
Jędrzej Śniadecki, Uniwersytet Wileński, surowa platyna, platynowce, west, Vestium, ruten, Ruthenium
Opis:
Is the chemical element Vestium discovered by Jędrzej Śniadecki the same as the Ruthenium? The dispute on this subject has been going on for more than one hundred years. At present, this dispute over recognition of the priority of discovery is very difficult to resolve. However, from the point of view of the history of chemistry, another aspect is more important in all this. In this context, it turns out that Jędrzej Śniadecki was the first researcher who tried to prove the existence of the sixth platinum metal. Time showed that Śniadecki was right. The confirmation of this was the subsequent separation of the metallic ruthenium by Karl Ernst Claus.
Trwający już ponad sto lat spór o to, czy odkryty przez Jędrzeja Śniadeckiego, a nieuznany przez jemu współczesnych pierwiastek Vestium jest odpowiednikiem rutenu, wydaje się dziś bardzo trudny do rozstrzygnięcia. Sam ten spór, który w istocie rzeczy sprowadza się do ustalenia pierwszeństwa odkrycia, nabiera w świetle historii chemii – a zwłaszcza historii badań surowej platyny – zupełnie innego znaczenia. W tym kontekście okazuje się bowiem, że Jędrzej Śniadecki był pierwszym uczonym, który starał się udowodnić istnienie szóstego platynowca. Czas pokazał, że miał rację. Późniejsze wyodrębnienie metalicznego rutenu przez Karla Ernsta Clausa tylko tę rację potwierdziło.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2019, 18
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theory of organic being by Jędrzej Śniadecki. Revolutionary look at phenomenon of life
Autorzy:
Zubek, Aniela
Barciszewski, Jakub
Belter, Agnieszka
Barciszewski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/703616.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Jędrzej Śniadecki
Theory of organic being
what is life?
Opis:
In 2018 we celebrate the 250th anniversary of the Jędrzej Śniadecki’s birth. This work aims to show the importance of his thoughts for the development of natural sciences. He studied at some of the largest universities in Europe, where he met great scientists of the Enlightenment. The effects can be seen in his works. He was remembered as a founder of Polish biochemistry, anthropology and pathology, also as the author of chemical terminology and  language. The essence of his thoughts is Theory of organic being, which is an attempt to answer the question: „what is life?”. Jędrzej Śniadecki introduced a new definition of life based on the term „organic power”. This work shows how import are the thoughts of Jędrzej Śniadecki in the context of the times in which he lived, as well as the following development of natural sciences, what makes him and his theories worth memory.
Źródło:
Nauka; 2018, 4
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Związki Jędrzeja Śniadeckiego z farmacją
Jędrzej Śniadecki’s links with pharmacy
Autorzy:
Urbanik, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171592.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jędrzej Śniadecki
historia farmacji
historia chemii
history of pharmacy
history of chemistry
Opis:
Jędrzej Śniadecki owed his first contact with pharmacy to Jan Andrzej Szaster (1746–1793), a pharmacist from Kraków and the owner of a pharmacy called “Pod Słońcem”(“Under the Sun”), the first professor of pharmacy and medical matters in Poland. It took place during Śniadecki’s studies at the Principal School of the Realm in Kraków. He broadened his knowledge of medicinal products during his studies abroad. Upon his arrival in Vilnius in 1797, he became the head of the department of chemistry and pharmacy at Vilnius University, where he taught pharmacy in the years 1797–1804. Handwritten texts of his lectures have been preserved in the Archive, thanks to which we can precisely understand their scope today. On behalf of the university, Jędrzej Śniadecki managed the transformation of the former Jesuit Pharmacy into the University Pharmacy.
Źródło:
Opuscula Musealia; 2019, 26; 35-44
0239-9989
2084-3852
Pojawia się w:
Opuscula Musealia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różność czy identyczność Vestium /Rutenu?
Diference or identity of Vestium /Ruthenium?
Autorzy:
Sioda, R.E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/172037.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Chemiczne
Tematy:
ruten
czerwone kryształy
analiza
Śniadecki Jędrzej
Źródło:
Wiadomości Chemiczne; 2011, 65, 7-8; 705-709
0043-5104
2300-0295
Pojawia się w:
Wiadomości Chemiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Braci Śniadeckich poglądy na meteoryty
Brothers Śniadecki’s about meteorites opinions
Autorzy:
Kosiński, Janusz W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033058.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Meteorytowe
Tematy:
Brahin meteorite
Jan Śniadecki
Jędrzej Śniadecki
history of Polish meteoritics
theories of the origin of meteorites
Opis:
Brothers: Jan Śniadecki (1756–1830) and Jędrzej Śniadecki (1768–1838) were prominent Polish scientists. They were Wilnius University professors. There were also meteorites in the circle of their interests.
Źródło:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2016, 7; 82-92
2080-5497
Pojawia się w:
Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Jędrzej Śniadecki był materialistą
Was Jędrzej Śniadecki a materialist
Autorzy:
Roskal, Zenon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1398886.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
materializm
Jędrzej Śniadecki
Józef Priestley
historia nauki
historia filozofii
filozofia przyrody
materialism
Joseph Priestley
history of science
history of philosophy
philosophy of nature
Opis:
The article presents the philosophical views of Jędrzej Śniadecki (1768–1838) – one of the greatest Polish chemists and biologists of the first half of the 19th century. In the literature on the subject, there are significant differences in the assessment of these views, especially in regard to the question whether Jędrzej Śniadecki was a materialist. Answering it, not only am I presenting the views of other authors in this matter, but I am also trying to explain the sources of existing discrepancies. Next, I am specifying the concept of materialism, claiming that the argument about the materialist character of Jędrzej Śniadecki’s views is well-justified. I am also trying to point out the sources of these views. At last, I am arguing that Jędrzej Śniadecki used to build his materialistic outlook on philosophical works of Joseph Priestley (1733–1804).
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2019, 28, 1; 27-48
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jędrzej Śniadecki - ojciec polskiej chemii
Jędrzej Śniadecki - father of Polish chemistry
Autorzy:
Wacławek, W.
Wacławek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106541.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Jędrzej Śniadecki
chemia na przełomie XVIII w.
chemia na przełomie XIX w.
przemiana materii
organizmy żywe
chemistry at the turn of the 18th century
metabolism
distinctive feature living organism
Opis:
Przedstawiono życiorys i osiągnięcia Jędrzeja Śniadeckiego, najwybitniejszego polskiego chemika początków XIX w., autora pierwszego polskiego nowoczesnego akademickiego podręcznika chemii. Omówiono jego działalność dydaktyczną i naukową. Podkreślono fundamentalne znaczenie jego dwutomowego dzieła Teorya Jestestw Organicznych, tłumaczonego dwukrotnie na język niemiecki (w latach 1810 i 1821) i francuski (w 1823 r.), w którym jako pierwszy wskazał proces przemiany materii w organizmach żywych oraz jej wymianę między organizmem i środowiskiem przyrodniczym jako dwie podstawowe cechy odróżniające żywy organizm od materii nieożywionej. Jako pierwszy pokazał istnienie w przyrodzie (na przykładzie wody) obiegów substancji chemicznych, czyli tzw. cykli BGCH (biologiczno-geologiczno-chemicznych). Pokrótce omówiono jego pionierskie osiągnięcia w zakresie medycyny, zwłaszcza stosowanie kąpieli słonecznych jako metody leczenia krzywicy i jej zapobiegania. Wspomniano też o jego działalności społecznej, w tym publicystycznej.
The biography and academic achievements of Professor Jędrzej Śniadecki a distinguish chemist, the author of the first Polish, academic handbook on chemistry were presented. Especially, it was stressed an importance of his book Theory of Living Organisms on earlier stages of development of life sciences and partly on environmental sciences. The work has had a big impact on physiological chemistry in German and Russian universities, it was twice (1810 and 1821) translated into German language (and once in 1823 into French).
Źródło:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2006, 11, 1-2; 7-20
2084-4506
Pojawia się w:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chemia Jędrzeja Śniadeckiego
The chemistry of Jędrzej Śniadecki
Autorzy:
Lichocka, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171593.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jędrzej Śniadecki
podręcznik chemii
Antoine Lavoisier
Antoine François Fourcroy
Justus Liebig
kwasy
spalanie
pierwiastki
pierwiastki promieniste
cieplik
Wilno
Uniwersytet Wileński
nomenklatura chemiczna
powinowactwo
west (vestium)
ruten
chemistry textbook
acid
combustion
chemical elements
radial elements
caloric
Vilnius
Vilnius University
chemical terminology
affinity
vestium
ruthenium
Opis:
In Poland, Jędrzej Śniadecki was a continuator and one of the promoters of the French school of chemistry, initiated by the works of Antoine Lavoisier. Śniadecki came into contact with the foundations of this school, which included a new definition of the chemical elements, the principle of mass conservation and the oxygen theory of combustion, while still studying at the university in Kraków. His later studies at European universities and his knowledge of the most recent literature ultimately channelled his views on chemistry. This was reflected in Śniadecki’s academic publications, in particular in his textbook: Początki chemii: stosownie do teraźniejszego tey umiejętności stanu dla pożytku uczniów i słuchaczów ułożony y za wzór lekcyi akademickich służyć mające (The Beginnings of Chemistry: Composed in Accordance with the Current State of This Skill for the Benefit of Students and Auditors to Be Used as a Model for Academic Classes) Vilnius, 1800. It was the first original chemistry textbook in the Polish language. The author used his own chemical terminology, modelled after the new French terminology. The Polish systemic chemical terminology, which conveyed information about the type and composition of a given substance, had been introduced by Śniadecki three years earlier, during his lectures at Vilnius University. The names proposed by Śniadecki caught on and were used in Poland for several decades. Jędrzej Śniadecki’s original contribution to global science was his theory that explained the phenomenon of life and the interdependencies between matter in the animate and inanimate world. This theory, published in the years 1804–1811, in Warsaw in three parts, was translated into German and French. The Polish edition was entitled Jędrzeja Śniadeckiego medycyny doktora Teoria jestestw organicznych ( Theory of Organic Beings by Jędrzej Śniadecki, Medical Doctor). The first part was of great significance for the development of organic chemistry. When this work is compared with later publications by Justus Liebig, it can be shown that Śniadecki’s views had an impact on the writings of this German scholar.
Źródło:
Opuscula Musealia; 2019, 26; 21-34
0239-9989
2084-3852
Pojawia się w:
Opuscula Musealia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies