Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Ingarden, Roman" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Fenomenologia i filmoznawstwo. Stefana Morawskiego komentarz do koncepcji Romana Ingardena
Phenomenology and Film Studies: Stefan Morawski’s Commentary on Roman Ingarden’s Theory
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38625050.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Roman Ingarden
Stefan Morawski
historia teorii filmu
filmoznawstwo
fenomenologia
estetyka
history of film theory
film studies
phenomenology
aesthetics
Opis:
Stefan Morawski w artykule Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej analizuje dwie wypowiedzi wielkiego filozofia poświęcone filmowi: z 1931 i 1947 r., umieszcza je na tle ówczesnej światowej myśli filmowej i zadaje pytanie o ich oryginalność. Z jednej strony prace Ingardena w dużym stopniu pokrywają się z intuicjami innych badaczy, z drugiej – stanowią ważną część badań porównawczych (między filmem a innymi dziedzinami sztuki). Przede wszystkim jednak refleksje te odegrały ogromną rolę w rozwoju polskiej myśli filmowej oraz w próbie zastosowania założeń estetyki fenomenologicznej do badań nad ontologią dzieła filmowego i procesami jego odbioru.
In the article “Ingarden’s Concept of Film Art,” Stefan Morawski analyses two texts devoted to film, written by the great philosopher in 1931 and 1947. He places them in the context of the world film theory of the time and asks questions about their originality. On the one hand, Ingarden’s works largely coincide with the intuitions of other scholars, but on the other hand, they are an important stage in the field of comparative studies (film vs. other arts). Above all, however, they played a huge role in the development of Polish film thought and in the attempt to apply the assumptions of phenomenological aesthetics to research on the ontology of the film work and the processes of its reception.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 225-240
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej
Ingarden’s Concept of Film Art
Autorzy:
Morawski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38625049.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Roman Ingarden
historia teorii filmu
fenomenologia
estetyka
swoistość filmu
badania porównawcze
history of film theory
phenomenology
aesthetics
film specificity
comparative studies
Opis:
Przedmiotem rozprawy są dwa teksty Romana Ingardena poświęcone filmowi: krótki fragment książki O dziele literackim z 1931 r., zatytułowany Widowisko kinematograficzne („film”), oraz niezależnie opublikowany w 1947 r. większy szkic Kilka uwag o sztuce filmowej. Dzieło filmowe ujmowane jest w nich w całym systemie fenomenologicznej teorii sztuki, porównywane do innych dzieł (np. teatru czy malarstwa), przede wszystkim zaś do literatury, z którą dzieli wspólne cechy warstwowości i intencjonalności. Stefan Morawski rekonstruuje ten system, a następnie zadaje pytanie o miejsce filmoznawczej refleksji Ingardena na tle światowej teorii swego czasu. W konkluzjach wybrzmiewa, że o ile nie stanowi ona oryginalnych rozpoznań, o tyle w znaczący sposób wpłynęła na dalszy rozwój filmoznawstwa (zwłaszcza w Polsce) i zawiera szereg inspiracji do dalszych badań.
The article discusses two texts by Roman Ingarden on film: a short excerpt “The Cinematographic Drama (The Film)” from his book The Literary Work of Art (1931) and a longer sketch Kilka uwag o sztuce filmowej [Some Remarks on Film Art], published separately in 1947. In both texts, the film work is described within the whole system of the phenomenological theory of art. It is compared to other works (e.g., theatre or painting), and above all to literature, with which it shares the characteristics of layering and intentionality. Stefan Morawski reconstructs this system and then considers the place of Ingarden’s reflection on film against the background of the world theory of his time. Morawski concludes that while it lacks originality, it has significantly influenced the development of film studies (especially in Poland) and remains inspirational for further research.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 185-224
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ingarden’s Aesthetic Argument Against Husserl’s Transcendental Idealism Turn
Autorzy:
Jakha, Hicham
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339073.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
idealism–realism
phenomenology
aesthetics
Roman Ingarden
Edmund Husserl
idealizm–realizm
fenomenologia
estetyka
Opis:
Husserl’s allegiance to realism came under attack following his Ideas. Ingarden was a fierce critic of his teacher’s turn to transcendental idealism, and provided compelling arguments both for his idealist reading of Husserl and for his rejection of idealism. One of the main arguments Ingarden devised against Husserl’s turn was based on his aesthetics. Against Husserl, Ingarden established literary works and fictional objects as purely intentional objects that are (1) doubly-structured, vis-à-vis their formal ontology, and (2) endowed with spots of indeterminacy. These facts, Ingarden argues, necessitate the transcendence of the purely intentional object. In this paper, I explore his argument, while establishing the ontological foundation on which it rests.
Źródło:
Analiza i Egzystencja; 2023, 63; 89-108
1734-9923
2300-7621
Pojawia się w:
Analiza i Egzystencja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roman Ingarden and Karol Wojtyła’s Reading of Max Scheler
Odczytanie Maksa Schelera przez Romana Ingardena i Karola Wojtyłę
Autorzy:
Petryszak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31213844.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Ingarden
Max Scheler
etyka
antropologia
filozofia człowieka
fenomenologia
Karol Wojtyła
ethics
anthropology
philosophy of man
phenomenology
Opis:
The purpose of this paper is to analyze the criticism that Roman Ingarden and Karol Wojtyła made of the ethical system proposed by Max Scheler. On the basis of the indicated similarities in the two critiques, the article defends the thesis that the anthropological and ethical solutions proposed by Wojtyła can complement or develop the anthropology proposed by Ingarden.
Celem artykułu jest analiza krytyki Romana Ingardena i Karola Wojtyły wobec systemu etycznego zaproponowanego przez Maksa Schelera. Na podstawie wskazanych podobieństw w obu krytykach artykuł broni tezy, że zaproponowane przez Wojtyłę rozwiązania antropologiczne i etyczne mogą uzupełniać lub rozwijać antropologię proponowaną przez Ingardena.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 169-187
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stein’s Anthropological Approach to the Humanities
Autorzy:
Janik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39567514.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
lived experience
human experience
leibliche Selbstgegebenheit
persönliche Note
authenticity
value
empathy
existence
a-subjective Dasein
Edith Stein
Roman Ingarden
Martin Heidegger
Edmund Husserl
Max Scheler
Jan Patočka
Opis:
Should we approach the lived experience and/or understand the other with the sense of things? If this is the case, how are we to treat the human experience par excellence? Paradoxically, Edith Stein gives a fresh meaning to the Husserlian term “leiblicheSelbstgegebenheit.” In contrast to Max Scheler’s account, she develops the “persönliche Note” criterion of authenticity. And against Maetin Heidegger’s existential philosophy, a concern for human existence itself resonates. Based on these three dimensions, this article discusses the idea of “the lived experience” according to Edith Stein, that is, the human experience contemplated by the humanities.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 83-99
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła polskiego kartezjanizmu fenomenologicznego: Od Idei i percepcji do Człowieka i czasu
Sources of Polish Phenomenological Cartesianism: From Idea i Percepcja [Idea and Perception] to Człowiek i Czas [Man and Time]
Autorzy:
Starzyński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232837.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cartesianism
Polish phenomenology
egology
Kazimierz Twardowski
Roman Ingarden
Franz Brentano
Descartes
kartezjanizm
fenomenologia polska
egologia
Opis:
Celem artykułu jest zbadanie źródeł polskiego kartezjanizmu fenomenologicznego, które autor hipotetycznie sytuuje w rozprawie doktorskiej Kazimierza Twardowskiego Idee und Perception. Eine erkenntnistheoretische Untersuchung aus Descartes (1891). Rozprawa jest badana w aspekcie brentanowskiego na nią wpływu, który daje się zauważyć zarówno na poziomie rozstrzygnięć epistemologicznych, jak i w koncepcji uprawiania historii filozofii. Choć Twardowski koryguje w niej kartezjańską interpretację Brentana, to pozostaje na gruncie brentanowskiej psychologii opisowej, stanowiącej pewną wstępną wersję fenomenologii. W drugiej części artykułu rekonstruuje się wątek kartezjański zawarty w egologii Romana Ingardena, jaką zaprezentował w Człowieku i czasie (1937–1946), by w konkluzji scharakteryzować wspólne elementy przemawiające za ciągłością i swoistością motywu kartezjańskiego w początkach polskiej fenomenologii.
The aim of this article is to examine the sources of Polish phenomenological Cartesianism, which the author hypothesises to be found in Kazimierz Twardowski’s doctoral dissertation Idee und Perception:  Eine erkenntnistheoretische Untersuchung aus Descartes (1891). The dissertation is examined from the aspect of Brentano’s influence on it, which can be seen both at the level of epistemological solutions and in the concept of practising the history of philosophy. Although Twardowski corrects Brentano’s interpretation of Descartes, he remains on the ground of Brentano's descriptive psychology, which constitutes a certain preliminary version of phenomenology. The second part of the article reconstructs the Cartesian motif contained in Roman Ingarden’s egology as presented in his Człowiek i czas [Man and Time] (1937–1946), in order to conclude by characterising the common elements supporting the continuity and specificity of the Cartesian motif in the beginnings of Polish phenomenology. 
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 63-92
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowska szkoła antropologiczna w kręgu fenomenologii. Zarys wybranych koncepcji
Krakow school of anthropology in the circle of phenomenology. Outline of selected concepts
Autorzy:
Maziarka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761804.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
krakowska szkoła antropologiczna
antropologia
fenomenologia
Roman Ingarden
Karol Wojtyła
Władysław Stróżewski
Józef Tischner
Krakow school of anthropology
anthropology
phenomenology
Opis:
Fenomenologia była i jest ważnym nurtem w historii filozofii. Chociaż nie jest tworem jednolitym, lecz zróżnicowanym i bogatym, istnieje coś, co łączy fenomenologów: jest to pragnienie, by powrócić do samych rzeczy i opisywać je tak, jak one jawią się naszej świadomości. Jedną z rzeczy jawiącą się naszej świadomości jest człowiek. W polskim środowisku filozoficznym odnajdujemy licznych filozofów zajmujących się naturą i kondycją człowieka. Niektórzy pochodzą ze środowiska krakowskiego, a ich szeroka i bogata twórczość pozwala mówić o istnieniu krakowskiej szkoły antropologicznej. Niniejszy artykuł prezentuje filozoficzną sylwetkę kilku zaliczanych do tej szkoły fenomenologów. Należą do nich: Roman Ingarden, Karol Wojtyła, Władysław Stróżewski i Józef Tischner.
Pheneomenology there was and there is an important trend in the history of philosophy. Although it is not homogeneous creation, but a varied and rich one, there is something that connects phenomenologists: it is the disare to return to things, to their essence and relationships between them. One of the thing that must be investigated is undoubtedly the human being. In the Polish philosophical milieu we can find numerous philosophers who deal with the nature and condition of man. Some of them come from the Krakow community, and their wide and rich work allows us to speak of the existence of the Krakow school of anthropology. In this article, I would like to present the philosophical thought about the nature of man by several phenomenologists from this school. They include: Roman Ingarden, Karol Wojtyła, Władysław Stróżewski and Józef Tischner. The most outstanding of them is undoubtedly Roman Ingarden, who influenced the way of thinking of other philosophers.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2022, 41, 1; 69-88
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Królestwo (nie)wykorzystanych możliwości. Kilka myśli o teorii dzieła literackiego Romana Ingardena w praktyce
A Kingdom of (Un)used Opportunities. A Few Thoughts on Roman Ingarden’s Literary Work Theory in Practice
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762708.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Witold Ingarden
fenomenologiczny ryt
interpretacja
teoria dzieła literackiego
Cyprian Kamil Norwid
phenomenological rite
interpretation
literary work theory
Opis:
Teoria dzieł sztuki literackiej Romana Ingardena nie zdołała zyskać szerokiej popularności w praktyce badawczej, na co mogły wpłynąć rzekomo jej hermetyczność i anachroniczność. W artykule odniesiono się do trzech faz jej recepcji, zauważając, że w XX i XXI wieku fenomenologiczne spojrzenie na literaturę właściwe Ingardenowi stanowiło probierz co prawda nielicznych, ale praktycznych dociekań, poświęconych choćby Norwidowi. Czy jest to podyktowane tym, że język poety wykazuje takie właściwości, które dobrze poddają się analizie opartej na teorii Ingardena? A jeśli tak, to czy teoria Ingardena nie jest czasem zarezerwowana dla określonego rodzaju twórczości, języka artystycznego o wyraźnym rycie fenomenologicznym? Co należałoby przez ten fenomenologiczny ryt rozumieć? Drugim zagadnieniem byłaby kwestia interpretacji dzieła literackiego i możliwości, jakie otwiera w tym zakresie Ingardenowska teoria dzieła literackiego. Czy są one skromne i ograniczają badacza literatury, czy może uruchamiają taki mechanizm spojrzenia na literaturę, który daje najbardziej doniosłe rezultaty? Tę partię rozważań obudowano wnioskami z fenomenologicznej interpretacji komedii Szekspira Poskromienie złośnicy.  
Roman Ingarden’s literary art work theory did not manage to gain wide popularity in research practice, which has been influenced by its supposedly hermetic and anachronistic nature. The article refers to the three phases of its reception, noting that in the twentieth and twenty-first centuries, Ingarden’s phenomenological view of literature was a touchstone of just a few, but practical investigations, devoted, for example, to Norwid. Is it because of the fact that the poet’s language exhibits properties that can be easily analysed on the basis of Ingarden’s theory? And if so, isn’t Ingarden’s theory reserved for a specific kind of creativity, an artistic language with a clear phenomenological rite? How should this phenomenological rite be understood? The second issue would be the question of the interpretation of a literary work and the possibilities opened up in this respect by Ingarden’s literary work theory. Are they modest and limit the researcher of literature, or do they activate such a mechanism of looking at literature that produces the most significant results? This part of considerations was supplemented with conclusions from the phenomenological interpretation of Shakespeare’s comedy The Taming of the Shrew. 
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 161-178
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedźwiękowe momenty dzieła muzycznego jako problem filozofii muzyki
The Nonsounding Elements of a Musical Work as a Problem in the Philosophy of Music
Autorzy:
Krawiec, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762687.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
estetyka
fenomenologia
dzieło muzyczne
Roman Ingarden
wykonanie dzieła muzycznego
aesthetics
phenomenology
musical work
musical performance
Opis:
Dzieło muzyczne jako artefakt to określony materiał akustyczny. Same dźwięki nie są jednak tożsame z muzyką, stanowią tylko zewnętrzny wygląd dzieła i jego najbardziej jawną warstwę, a odbiór estetyczny bynajmniej nie ogranicza się do percepcji powierzchownej szaty brzmieniowej. Współczesne badania Gottfrieda Boehma oraz Georgesa Didi-Hubermana, odnoszące się do sztuk plastycznych, ukazały nowe możliwości wydobywania na jaw ukrytej, wewnętrznej zjawiskowości dzieła. Czy jest jednak możliwe przeniesienie metodologii badań nad niewidzialną wizualnością obrazu w obszar niedźwiękowego brzmienia dzieła muzycznego? Jakie dodatkowe problemy badawcze rodzi dzieło muzyczne, wziąwszy pod uwagę to, że jest ono nie tylko skomponowane przez twórcę-kompozytora, ale ponadto że do swego fenomenalnego zaistnienia potrzebuje także od-twórczego wykonania. Niniejszy artykuł stanowi krytyczną analizę poglądów Romana Ingardena na temat dzieła muzycznego oraz sygnalizuje potrzebę uwzględnienia szerszego horyzontu badawczego w odniesieniu do problematyki niedźwiękowości muzyki. Głównym celem artykułu jest wyznaczenie nowych perspektyw badawczych nad dziełem muzycznym w świetle współczesnej fenomenologii. 
A work of music as an artefact is a particular acoustic material. However, the sounds are not identical with music since they only constitute the external appearance of a musical work and its most explicit layer, while aesthetic perception is certainly not limited to the superficial perception of sounds. Contemporary research in the field of fine arts by Gottfried Boehm and Georges Didi-Huberman showed new possibilities of revealing the hidden inner phenomenality of a work of art. Yet, is it possible to apply the methodology of research on the invisible visuality of a painting to the field of non-acoustic sound of a musical work? What kind of additional research problems does a work of music cause, taking into account the fact that it is not only created by its author-composer, but it also requires a re-creational performance to phenomenally exist? The article provides the critical analysis of Roman Ingarden’s views on the subject of a musical work and indicates the need to expand the research horizon as regards the issue of nonsounding elements of music. The article aims mainly at bringing new research perspectives on a work of music in the light of contemporary phenomenology. 
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 179-202
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie dwudziestowieczne dyskusje dotyczące racjonalności
Polish 20th-Century Discussions of Rationality
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097316.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia polska XX wieku
spory o racjonalność poznawczą
Kazimierz Twardowski
Szkoła Lwowsko-Warszawska
Roman Ingarden
Henryk Elzenberg
Leszek Kołakowski
Marian Przełęcki
spory o binarność racjonalności
spory o kryteria racjonalności
uzasadnianie racjonalności
Polish 20th-century philosophy
dispute over cognitive rationality
Lvov–Warsaw School
disputes over binary nature of rationality
criteria of rationality
justification of rationality
Opis:
Artykuł przedstawia dwudziestowieczne polskie dyskusje filozoficzne dotyczące racjonalności, w szczególności w kontekście poznawczym. Omawiane są stanowiska wielu uczonych, począwszy od Kazimierza Twardowskiego i założonej przezeń Szkoły Lwowsko-Warszawskiej do myślicieli okresu powojennego: Leszka Kołakowskiego i Mariana Przełęckiego. W części drugiej poddane są dyskusji i analizie trzy kwestie systematyczne, dotyczące racjonalności przekonań: problem ich binarności, kryteriów racjonalności oraz zagadnienie uzasadnienia jej wyboru.
The article presents twentieth-century Polish philosophical discussions of rationality, especially in the cognitive context. Discussed are diverse viewpoints, from those presented by Kazimierz Twardowski, the Lvov–Warsaw School founded by him to those of post-war thinkers: Leszek Kołakowski and Marian Przełęcki. In the second part, three systematic issues concerning the rationality of beliefs are discussed and analyzed: the problem of their binary nature, rationality criteria, and the issue of justifying the choice of rationality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 129-153
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romana Ingardena opalizacje i oscylacje literackie
Roman Ingarden’s literary opalizations and oscillations
Autorzy:
Mordka, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233577.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Roman Ingarden
opalizacja
oscylacja
dzieło literackie
Franz Kafka
opalization
oscillation
literary work
Opis:
Celem tego artykułu jest prezentacja Romana Ingardena koncepcji opalizacji i oscylacji literackich. Problem specyficznej literackiej niejednoznaczności, niejasności, zmienności zostanie rozważony na dwóch uzupełniających się płaszczyznach. Na płaszczyźnie pierwszej opisane zostanie zjawisko opalizacji i oscylacji brzmienia i znaczenia wyrażenia językowego, zaś na płaszczyźnie drugiej zostanie ono uchwycone w warstwie literackich wyglądów i przedmiotów przedstawionych. Przyjęcie takiego porządku rozważań pozwoli wskazać na te „miejsca” literackiego dzieła sztuki, w których zjawisko to jest wyraźnie obecne i niekiedy przesądza o jego wartości estetycznej.
The aim of this article is to present Roman Ingarden’s concept of literary opalization and oscillation. The problem of specific literary ambiguity, vagueness, variability will be considered on two complementary planes. The first plane will describe the phenomenon of opalescence and oscillation of the sound and meaning of a linguistic expression, while the second plane will focus on the layer of literary appearances and represented objects. Adopting such an order of considerations will make it possible to indicate those ‘places’ of a literary work of art in which this phenomenon is clearly present and sometimes determines its aesthetic value.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8: "Filozofia w Galicji III"; 284-305
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W świecie brzmień, Sienkiewiczowskich postaci i wartości (arcydzieł): z Profesorem Andrzejem Stoffem rozmawia Beata Garlej
In the World of Sounds, Sienkiewicz’s Characters and Values (of Masterpieces): Beata Garlej Talks With Professor Andrzej Stoff
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32053772.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ontology of a literary work
literary axiology
sound layer
graphia
Roman Witold Ingarden
“Trilogy”
Henryk Sienkiewicz
character quality
masterpiece
situational values
Opis:
This is a transcript of a conversation with Andrzej Stoff, for whom Roman Witold Ingarden’s philosophical thought on art and literature is a source of inspiration for his research. The interview presents a few issues representative of the analyses of the Toruń-based scholar, arising from Ingarden’s theory of literary work, which for the interlocutor turns out to be an “open” theory, also encouraging today’s literary scholars and literary theorists to continue and deepen the assumptions adopted by Stoff when considering the problems of the ontology and axiology of a literary work.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2022, 37; 251-271
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce czy miejsca? Kilka uwag na temat propozycji Romana Ingardena dotyczących łączenia intencjonalnych i rzeczywistych miejsc w dziele literackim
Place or Places? Some Thoughts on Roman Ingarden’s Proposals for Linking Intentional and Actual Places in a Literary Work
Autorzy:
Petryszak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762584.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Ingarden
filozofia literatury
miejsce
dzieło literackie
Hilary Putnam
Józef Bańka
ziemia bliźniacza
recentywizm
philosophy of literature
place
literary work
twin earth
recentivism
Opis:
W artykule została przedstawiona propozycja uzupełnienia filozofii literatury Romana Ingardena. Fenomenolog ten zakładał, że między miejscem rozgrywania się akcji w dziele literackim a faktycznym miejscem – jeśli na takie miejsce wskazywałoby dzieło literackie (np. ul. Grodzka w Krakowie) – zachodzi pewna tożsamość lub pewna łączność. W oparciu o poszerzoną na potrzeby tematu argumentację Hilarego Putnama i metafizyczne aspekty recentywizmu Józefa Bańki przedstawiono argumenty wskazujące, że nie jest możliwe utrzymanie twierdzenia o łączności między miejscami intencjonalnymi w dziele literackim a miejscami rzeczywistymi. Przedstawiono również konsekwencje takiego uzupełnienia wskazanego punktu filozofii literatury Ingardena.
The following paper presents a proposal to complement Roman Ingarden’s philosophy of literature. Ingarden assumed that there is some identity or some connection between the place where the action takes place in a literary work and the real place, if such a place is indicated by a literary work (e.g. Grodzka Street in Krakow). Based on the arguments of Hilary Putnam, extended for the purposes of the topic, and metaphysical aspects of recentivism by Józef Bańka, arguments are presented to show that it is not possible to maintain a claim of connectivity between intentional places in a literary work and actual places. The consequences of such an addition to the indicated point of Ingarden’s philosophy of literature are also pointed out.
Źródło:
Logos i Ethos; 2021, 58, 2; 127-145
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obiektywne, czyli jakie? Uwagi dotyczące wieloznaczności pojęcia obiektywności wartości
Autorzy:
Płoszczyniec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056692.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
Nicolai Hartmann
Objektivität
Werte
ethischer Realismus
Subjektivismus
Relativismus
Axiologie
objectivism
values
ethical realism
objectivity
subjectivism
relativism
axiology
obiektywizm
wartości
realizm etyczny
obiektywność
subiektywizm
relatywizm
aksjologia
Opis:
Celem artykułu jest problematyzacja kwestii: na czym polega ontyczna obiektywność wartości? Stosując metodę deskryptywną oraz metody analityczne, autor tekstu konfrontuje różne znaczenia wyrazu „obiektywny”, które mogłoby przysługiwać wartościom rozumianym jako atrybuty konkretnych przedmiotów. Często jedna i ta sama rzecz lub cecha może być określana jako obiektywna lub subiektywna (np. przyjemność, która jako doznanie psychiczne jest natury subiektywnej, ale jednocześnie istnieje efektywnie i niezależnie od woli), co prowadzi do zbędnych paradoksów. W tekście są analizowane wybrane przypadki; zakończenie zawiera propozycję uporządkowania pojęcia obiektywności wartości.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die Frage der ontischen Objektivität des Wertes zu thematisieren. Indem der Verfasser die deskriptive und analytische Methode verwendet, hält er die verschiedenen Bedeutungen des Wortes "objektiv" gegeneinander, die den Werten als Attributen bestimmter Objekte zustehen könnten. Oft kann eine und dieselbe Sache oder Eigenschaft als objektiv oder subjektiv bezeichnet werden (z. B. ein Vergnügen, das als psychische Empfindung subjektiv ist, aber gleichzeitig effektiv und unabhängig vom Willen existiert), was zu unnötigen Paradoxien führt. Die ausgewählten Fälle werden in einem Text analysiert, dessen Abschluss den Vorschlag enthält, den Begriff der Objektivität des Wertes zu klären.
The aim of this article is to problematize the question of what is the ontic objectivity of values. Using the descriptive method and the analytical methods, the author of the text juxtaposes various meanings of the word ‘objective’ that could be assigned to values understood as attributes of specific objects. Often one and the same thing or a trait may be described as either objective or subjective (e.g., pleasure which as a psychic feeling is subjective in nature but at the same time exists effectively and independently from will), resulting in unnecessary paradoxes. Selected cases are analyzed within the text, which concludes in a proposal to organize the concept of objectivity of value.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 31; 5-22
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Aesthetic Value of Literary Works in Roman Ingarden’s Philosophy
Wartość estetyczna dzieł literackich w filozofii Romana Ingardena
Autorzy:
Jakha, Hicham
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31225698.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
ästhetischer Wert
künstlerischer Wert
literarisches Werk
Ontologie
Ästhetik
aesthetic value
artistic value
the literary work of art
ontology
aesthetics
wartość estetyczna
wartość artystyczna
dzieło literackie
ontologia
estetyka
Opis:
In this paper, I attempt to formulate an Ingardenian conception of the literary work’s aesthetic value. Following Mitscherling’s lead, I attempt to place Ingarden’s aesthetics within his overall phenomenological-ontological project. That is, I argue that Ingarden’s aesthetics can only be properly fathomed in the context of his ontological deliberations, since, as he himself often enunciated, all his philosophical investigations constitute a realist rejoinder to Husserl’s turn toward transcendental idealism. To this end, I bring together insights from his aesthetics and ontology to establish a coherent account of values, where artistic and aesthetic values are analyzed as they manifest themselves in the literary work of art. By attending to the ontology of its aesthetic (and artistic) values, I argue, the literary work’s stratified formation becomes more explicit.
In dem Artikel analysiere ich Ingardens Konzept des ästhetischen Wertes eines literarischen Werkes. Im Anschluss an Mitscherling versuche ich, Ingardens Ästhetik in sein phänomenologisch-ontologisches Gesamtprojekt einzuordnen. Ich behaupte, dass Ingardens Ästhetik nur dann richtig erkannt werden kann, wenn man seine ontologischen Überlegungen versteht, denn wie Ingarden selbst oft betont hat, sind alle seine philosophischen Untersuchungen eine realistische Antwort auf Husserls angebliche Hinwendung zum transzendentalen Idealismus. Zu diesem Zweck stelle ich Ansichten aus seiner Ästhetik und Ontologie nebeneinander und schaffe so einen kohärenten Werteansatz, in dem künstlerische und ästhetische Werte selbst auf die gleiche Weise analysiert werden, wie sie sich in einem literarischen Werk manifestieren. Ich behaupte, dass dank der ontologischen Analyse ästhetischer (und künstlerischer) Werte ein literarisches Werk in seiner Schichtstruktur transparenter wird.
W artykule analizuję Ingardenowską koncepcję wartości estetycznej dzieła literackiego. Idąc tropem Mitscherlinga, próbuję umieścić estetykę Ingardena w ramach jego całościowego projektu fenomenologiczno-ontologicznego. Twierdzę, że estetykę Ingardena można właściwie poznać jedynie poprzez zrozumienie jego rozważań ontologicznych, ponieważ - jak często podkreślał sam Ingarden – wszystkie jego dociekania filozoficzne stanowią realistyczną odpowiedź na rzekomy zwrot Husserla w stronę idealizmu transcendentalnego. W tym celu zestawiam ze sobą poglądy z jego estetyki i ontologii, tworząc tym sposobem spójne ujęcie wartości, w którym same wartości artystyczne i estetyczne są analizowane w taki sposób, jak przejawiają się w dziele literackim. Twierdzę, że dzięki ontologicznej analizie wartości estetycznych (i artystycznych) dzieło literackie staje się bardziej przejrzyste w swej strukturze warstwowej.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 32; 165-185
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies