Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Ingarden, Roman" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 39
Tytuł:
Źródła polskiego kartezjanizmu fenomenologicznego: Od Idei i percepcji do Człowieka i czasu
Sources of Polish Phenomenological Cartesianism: From Idea i Percepcja [Idea and Perception] to Człowiek i Czas [Man and Time]
Autorzy:
Starzyński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232837.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cartesianism
Polish phenomenology
egology
Kazimierz Twardowski
Roman Ingarden
Franz Brentano
Descartes
kartezjanizm
fenomenologia polska
egologia
Opis:
Celem artykułu jest zbadanie źródeł polskiego kartezjanizmu fenomenologicznego, które autor hipotetycznie sytuuje w rozprawie doktorskiej Kazimierza Twardowskiego Idee und Perception. Eine erkenntnistheoretische Untersuchung aus Descartes (1891). Rozprawa jest badana w aspekcie brentanowskiego na nią wpływu, który daje się zauważyć zarówno na poziomie rozstrzygnięć epistemologicznych, jak i w koncepcji uprawiania historii filozofii. Choć Twardowski koryguje w niej kartezjańską interpretację Brentana, to pozostaje na gruncie brentanowskiej psychologii opisowej, stanowiącej pewną wstępną wersję fenomenologii. W drugiej części artykułu rekonstruuje się wątek kartezjański zawarty w egologii Romana Ingardena, jaką zaprezentował w Człowieku i czasie (1937–1946), by w konkluzji scharakteryzować wspólne elementy przemawiające za ciągłością i swoistością motywu kartezjańskiego w początkach polskiej fenomenologii.
The aim of this article is to examine the sources of Polish phenomenological Cartesianism, which the author hypothesises to be found in Kazimierz Twardowski’s doctoral dissertation Idee und Perception:  Eine erkenntnistheoretische Untersuchung aus Descartes (1891). The dissertation is examined from the aspect of Brentano’s influence on it, which can be seen both at the level of epistemological solutions and in the concept of practising the history of philosophy. Although Twardowski corrects Brentano’s interpretation of Descartes, he remains on the ground of Brentano's descriptive psychology, which constitutes a certain preliminary version of phenomenology. The second part of the article reconstructs the Cartesian motif contained in Roman Ingarden’s egology as presented in his Człowiek i czas [Man and Time] (1937–1946), in order to conclude by characterising the common elements supporting the continuity and specificity of the Cartesian motif in the beginnings of Polish phenomenology. 
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 63-92
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zofia Lissa vs Roman Ingarden. Sprawa tożsamości dzieła muzycznego
Autorzy:
Kolinek-Siechowicz, Karolina
Siechowicz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033746.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Lissa
Ingarden
dzieło muzyczne
ontologia
Roman Ingarden
Zofia Lissa
music ontology
phenomenology
musicology
Opis:
Artykuł stanowi krytyczną rekonstrukcję polemiki muzykolożki Zofii Lissy z filozofem Romanem Ingardenem z 1966 roku dotyczącą ontologii dzieła muzycznego. Autorzy przedstawiają lwowski kontekst znajomości obojga badaczy, przypominają główne tezy teorii dzieła muzycznego Ingardena, a także podsumowują krytyczne uwagi Lissy i udzielone na nie odpowiedzi Ingardena. Prezentacja ta pozwala na zrozumienie odmiennych celów, które przyświecały rozważaniom filozofa i recepcji jego poglądów przez muzykolożkę. Podczas gdy Ingarden starał się zrozumieć specyficzny sposób istnienia dzieł muzycznych, Lissa zgłaszała potrzebę przemyślenia ontologii muzyki w przypadku tych rodzajów i tradycji muzycznych, do których nie przystaje kategoria dzieła. Na zakończenie autorzy podsumowują recepcję omawianej polemiki w tekstach polskich filozofów, muzykologów i teoretyków muzyki, zauważając, że metodologiczne różnice wciąż skłaniają badaczy do przyznawania racji jednej ze stron sporu. Aby produktywnie rozwinąć myśl filozofa w kierunku wskazanym wątpliwościami Lissy, trzeba najpierw zrozumieć, na czym polegało ich nieporozumienie.
The aim of this article is to juxtapose two attitudes towards music ontology – the original theory of Roman Ingarden (1893–1970),  Polish philosopher and student of Edmund Husserl, and the polemic of Zofia Lissa (1908–1980), Polish musicologist and founder of the Institute of Musicology at the University of Warsaw. Although they belonged to different generations, they had common experiences while living in Lviv before WW2. The outlooks of both scholars are recapitulated with particular regard to the differences between their musical backgrounds. While Ingarden tends to build universal theory, abstracting from particular cases in musical repertoire, Lissa finds counterexamples which cannot be embraced by his concept. The case of electroacoustic music demonstrates how difficult it was for Lissa and Ingarden to find common ground in their discussion. The article points out that the main problem was the rift between their methodologies. The last part of the article summarizes the critical reception of the Ingarden–Lissa polemic in Polish music scholarship.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2020, 35; 81-95
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie swoistości sfery estetycznej
The Question of Peculiarity of the Aesthetic Sphere
Autorzy:
Stępień, Antoni B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015630.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
estetyka
przeżycie estetyczne
wartość estetyczna
Tomasz z Akwinu
Roman Ingarden
aesthetics
aesthetic experience
aesthetic value
Thomas Acquinas
Opis:
There are various authors who discussed the nature and manner of the existence of aesthetic values and the characterisation of aesthetic experience, among others, Thomas Acquinas, Roman Ingarden, Władysław Tatarkiewicz, Stanisław Ossowski, and Mieczysław Wallis. Taking into consideration their positions, the author claims that, potentially, each object as a coincidence of respective qualities is suitable for an aesthetic attitude. It may appear aesthetically somewhat, such that it alone may move (with its contents), i.e. it may draw attention, stir, delight, arouse fancy, affect strongly. All this may be done „disinterestedly”, therefore without any reference to the practical sphere (to the sphere of usefulness, profit), nor should this object be a source of pleasure („cause good composition”).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 325-333
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane dzieła współczesnego polskiego malarstwa abstrakcyjnego w świetle Ingardenowskiej koncepcji jakości metafizycznych
Autorzy:
Tes, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943891.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Roman Ingarden
aesthetics
metaphysics
painting
abstraction
contemplation
sense
Opis:
Selected works of the contemporary Polish abstract painting in the light of Ingarden’s conception of metaphysical qualities: The main thesis of my article is that Roman Ingarden’s concept of metaphysical qualities can be adapted to analyze and interpret artworks that represent some tendencies in abstract painting. I start by summarizing this concept, taking into consideration the elements of its reconstructions that are present in the source literature, especially those aspects that concern art. Although Ingarden’s idea can be used with many examples, I employ it to analyze chosen artworks by the outstanding Polish abstract artists Tamara Berdowska, Władysław Podrazik, Tadeusz G. Wiktor and Jan Pamuła. I do not intend to refer to these paintings strictly in Ingarden’s terms, but I use these criteria in a way that allows me to enrich the interpretation of these artworks by showing them in a new light. By recognizing the role of contemplation of art, I try to fnd the genesis of the analyzed examples and reveal how metaphysical qualities manifest in them and infuence the viewer. I underline aspects that are distinctive of the presented artists and are related to the exceptional ability of abstract language to correspond to Ingarden’s idea. Subsequently, when developing my point of view I maintain the relationship between aesthetic and metaphysical sense that creates a kind of interdependence. These artists intentionally go beyond purely aesthetic efects to relate to transcendence. By adapting Ingarden’s concept to some contemporary abstractions, I try to link philosophical and critical ways of approaching these artistic phenomena with special regards to their metaphysical connotations that tend to be overlooked in contemporary discourses.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2019, 9, 1; 81-100
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W świecie brzmień, Sienkiewiczowskich postaci i wartości (arcydzieł): z Profesorem Andrzejem Stoffem rozmawia Beata Garlej
In the World of Sounds, Sienkiewicz’s Characters and Values (of Masterpieces): Beata Garlej Talks With Professor Andrzej Stoff
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32053772.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ontology of a literary work
literary axiology
sound layer
graphia
Roman Witold Ingarden
“Trilogy”
Henryk Sienkiewicz
character quality
masterpiece
situational values
Opis:
This is a transcript of a conversation with Andrzej Stoff, for whom Roman Witold Ingarden’s philosophical thought on art and literature is a source of inspiration for his research. The interview presents a few issues representative of the analyses of the Toruń-based scholar, arising from Ingarden’s theory of literary work, which for the interlocutor turns out to be an “open” theory, also encouraging today’s literary scholars and literary theorists to continue and deepen the assumptions adopted by Stoff when considering the problems of the ontology and axiology of a literary work.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2022, 37; 251-271
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Aesthetic Value of Literary Works in Roman Ingarden’s Philosophy
Wartość estetyczna dzieł literackich w filozofii Romana Ingardena
Autorzy:
Jakha, Hicham
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31225698.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
ästhetischer Wert
künstlerischer Wert
literarisches Werk
Ontologie
Ästhetik
aesthetic value
artistic value
the literary work of art
ontology
aesthetics
wartość estetyczna
wartość artystyczna
dzieło literackie
ontologia
estetyka
Opis:
In this paper, I attempt to formulate an Ingardenian conception of the literary work’s aesthetic value. Following Mitscherling’s lead, I attempt to place Ingarden’s aesthetics within his overall phenomenological-ontological project. That is, I argue that Ingarden’s aesthetics can only be properly fathomed in the context of his ontological deliberations, since, as he himself often enunciated, all his philosophical investigations constitute a realist rejoinder to Husserl’s turn toward transcendental idealism. To this end, I bring together insights from his aesthetics and ontology to establish a coherent account of values, where artistic and aesthetic values are analyzed as they manifest themselves in the literary work of art. By attending to the ontology of its aesthetic (and artistic) values, I argue, the literary work’s stratified formation becomes more explicit.
In dem Artikel analysiere ich Ingardens Konzept des ästhetischen Wertes eines literarischen Werkes. Im Anschluss an Mitscherling versuche ich, Ingardens Ästhetik in sein phänomenologisch-ontologisches Gesamtprojekt einzuordnen. Ich behaupte, dass Ingardens Ästhetik nur dann richtig erkannt werden kann, wenn man seine ontologischen Überlegungen versteht, denn wie Ingarden selbst oft betont hat, sind alle seine philosophischen Untersuchungen eine realistische Antwort auf Husserls angebliche Hinwendung zum transzendentalen Idealismus. Zu diesem Zweck stelle ich Ansichten aus seiner Ästhetik und Ontologie nebeneinander und schaffe so einen kohärenten Werteansatz, in dem künstlerische und ästhetische Werte selbst auf die gleiche Weise analysiert werden, wie sie sich in einem literarischen Werk manifestieren. Ich behaupte, dass dank der ontologischen Analyse ästhetischer (und künstlerischer) Werte ein literarisches Werk in seiner Schichtstruktur transparenter wird.
W artykule analizuję Ingardenowską koncepcję wartości estetycznej dzieła literackiego. Idąc tropem Mitscherlinga, próbuję umieścić estetykę Ingardena w ramach jego całościowego projektu fenomenologiczno-ontologicznego. Twierdzę, że estetykę Ingardena można właściwie poznać jedynie poprzez zrozumienie jego rozważań ontologicznych, ponieważ - jak często podkreślał sam Ingarden – wszystkie jego dociekania filozoficzne stanowią realistyczną odpowiedź na rzekomy zwrot Husserla w stronę idealizmu transcendentalnego. W tym celu zestawiam ze sobą poglądy z jego estetyki i ontologii, tworząc tym sposobem spójne ujęcie wartości, w którym same wartości artystyczne i estetyczne są analizowane w taki sposób, jak przejawiają się w dziele literackim. Twierdzę, że dzięki ontologicznej analizie wartości estetycznych (i artystycznych) dzieło literackie staje się bardziej przejrzyste w swej strukturze warstwowej.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 32; 165-185
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stein’s Anthropological Approach to the Humanities
Autorzy:
Janik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39567514.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
lived experience
human experience
leibliche Selbstgegebenheit
persönliche Note
authenticity
value
empathy
existence
a-subjective Dasein
Edith Stein
Roman Ingarden
Martin Heidegger
Edmund Husserl
Max Scheler
Jan Patočka
Opis:
Should we approach the lived experience and/or understand the other with the sense of things? If this is the case, how are we to treat the human experience par excellence? Paradoxically, Edith Stein gives a fresh meaning to the Husserlian term “leiblicheSelbstgegebenheit.” In contrast to Max Scheler’s account, she develops the “persönliche Note” criterion of authenticity. And against Maetin Heidegger’s existential philosophy, a concern for human existence itself resonates. Based on these three dimensions, this article discusses the idea of “the lived experience” according to Edith Stein, that is, the human experience contemplated by the humanities.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 83-99
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romana Ingardena opalizacje i oscylacje literackie
Roman Ingarden’s literary opalizations and oscillations
Autorzy:
Mordka, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233577.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Roman Ingarden
opalizacja
oscylacja
dzieło literackie
Franz Kafka
opalization
oscillation
literary work
Opis:
Celem tego artykułu jest prezentacja Romana Ingardena koncepcji opalizacji i oscylacji literackich. Problem specyficznej literackiej niejednoznaczności, niejasności, zmienności zostanie rozważony na dwóch uzupełniających się płaszczyznach. Na płaszczyźnie pierwszej opisane zostanie zjawisko opalizacji i oscylacji brzmienia i znaczenia wyrażenia językowego, zaś na płaszczyźnie drugiej zostanie ono uchwycone w warstwie literackich wyglądów i przedmiotów przedstawionych. Przyjęcie takiego porządku rozważań pozwoli wskazać na te „miejsca” literackiego dzieła sztuki, w których zjawisko to jest wyraźnie obecne i niekiedy przesądza o jego wartości estetycznej.
The aim of this article is to present Roman Ingarden’s concept of literary opalization and oscillation. The problem of specific literary ambiguity, vagueness, variability will be considered on two complementary planes. The first plane will describe the phenomenon of opalescence and oscillation of the sound and meaning of a linguistic expression, while the second plane will focus on the layer of literary appearances and represented objects. Adopting such an order of considerations will make it possible to indicate those ‘places’ of a literary work of art in which this phenomenon is clearly present and sometimes determines its aesthetic value.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8: "Filozofia w Galicji III"; 284-305
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roman Ingarden et la didascalie théâtrale
Autorzy:
Wołowski, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605524.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
Opis:
L’objectif de cet article est de présenter l’apport du philosophe polonais Rman Ingarden à l’étude du phénomène de la didascalie dans le texte dramatique. Ingarden n’a pas consacré à ce sujet un ouvrage spécial, mais les remarques qu’il a faites dans son Oeuvre d‘art littéraire sont bien plus importantes qu’on ne le croie. En effet, c’est déjà en 1931, lorsque personne ne songeait à faire de la didascalie un objet d’étude, il a vu en elle un élément fondamental, et non facultatif, du texte dramatique, élément qui, par la double projection (doppelte Projection), contribue autant que le dialogue à la construction de l’univers fictionnel. Les didascalie (Nebentext) sont considérées par Ingarden comme une couche textuelle qui encadre logiquement, voire qui projette le dialogue ( Haupttext). Ce qui a été également une intuition pénétrante du philosophe, c’est d’avoir mis le phénomène didascalique en relation avec le genre narratif qui présente lui aussi, quoique différemment, une structure de double projection.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2006, 29/30; 17-23
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roman Ingarden and Karol Wojtyła’s Reading of Max Scheler
Odczytanie Maksa Schelera przez Romana Ingardena i Karola Wojtyłę
Autorzy:
Petryszak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31213844.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Ingarden
Max Scheler
etyka
antropologia
filozofia człowieka
fenomenologia
Karol Wojtyła
ethics
anthropology
philosophy of man
phenomenology
Opis:
The purpose of this paper is to analyze the criticism that Roman Ingarden and Karol Wojtyła made of the ethical system proposed by Max Scheler. On the basis of the indicated similarities in the two critiques, the article defends the thesis that the anthropological and ethical solutions proposed by Wojtyła can complement or develop the anthropology proposed by Ingarden.
Celem artykułu jest analiza krytyki Romana Ingardena i Karola Wojtyły wobec systemu etycznego zaproponowanego przez Maksa Schelera. Na podstawie wskazanych podobieństw w obu krytykach artykuł broni tezy, że zaproponowane przez Wojtyłę rozwiązania antropologiczne i etyczne mogą uzupełniać lub rozwijać antropologię proponowaną przez Ingardena.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 169-187
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pytanie o aktualność rozważań Romana Ingardena dotyczących dzieła muzycznego w świetle współczesnej fenomenologii
The Question of the Continued Relevance of Roman Ingarden’s Concept of the Musical Work, in the Light of Contemporary Phenomenology
Autorzy:
Krawiec, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28328079.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
estetyka
fenomenologia
Roman Ingarden
muzyka
sztuka
aesthetics
phenomonology
music
art
Opis:
Roman Ingarden wywarł ogromny wpływ na rozwój estetyki i mimo upływu kilkudziesięciu lat od powstania jego najważniejszych prac z tego zakresu są one ciągłą motywacją do pogłębiania refleksji o sztuce. Jednak fenomenologia w drugiej połowie XX wieku – zwłaszcza w kręgu francuskim – dokonała istotnych przemian w sposobie myślenia o sztuce, podważając zarazem swe własne metodologiczne postulaty i zasady, a także redefiniując podstawowe pojęcia fenomenologiczne. W niniejszym artykule podejmuję kwestię aktualności rozważań Romana Ingardena w odniesieniu do dzieła muzycznego w świetle współcześnie prowadzonych badań fenomenologicznych ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia konkretyzacji estetycznej.
Roman Ingarden has had an immense influence on the development of aesthetics, and his texts in this field continue to inspire in-depth studies on art, despite the passage of several decades since the publication of his major works. At the same time, however, phenomenology (especially the French one) underwent major transformations in the 2nd half of the 20th century as far as thinking about art is concerned. These changes have undermined its own methodological principles and tenets, as well as redefining the fundamental notions of this discipline. In my paper I take up the question of the continued relevance of Roman Ingarden’s approach to the music work, in the context of current phenomenological research, in particular – that concerning the subject of aesthetic concretisation.
Źródło:
Muzyka; 2020, 65, 3; 3-20
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possible, impossible. Difficult Norwid in difficult Norwid studies
Możliwe, niemożliwe. Trudny Norwid trudnej norwidologii.
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17858652.pdf
Data publikacji:
2020-05-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Norwid Studies
Czesław Miłosz
author research methodology
idiom
Roman Ingarden
postsecularism
neo-patristics
reception antagonism
William Shakespeare
series hypothesis
katena method
psychobiography
norwidologia
metodologia badań nad autorem
postsekularyzm
neopatrystyka
antagonizm recepcji
William
Szekspir
hipoteza serii
metoda kateny
psychobiografia
Opis:
The volume Trudny Norwid [Difficult Norwid] marks not only an attempt to create an “impossible monograph” but also an important, large-scale record of the evolution of Norwid Studies in Poland (perhaps it is exactly this and not the other issues addressed in the book that made this interesting perspective particularly accessible). As a result, the collection of texts examined here requires at least two ways of reading and is subject to the same two parallel interpretive paths. One of these was defined by the subject of the entire volume, while the other one is performed involuntarily, in particular in the course of discussing issues that are disputable in the discipline. The author of this review found the second interpretive path as exciting as the first, hence this attempt to synthesise the two interests of the book, if only under the heading of this study – the headword “difficult Norwid in difficult Norwid Studies”.
Tom Trudny Norwid jest nie tylko próbą stworzenia „monografii niemożliwej”, lecz także ważnym, bo przekrojowym dokumentem ewolucji polskiej norwidologii (być może właśnie ta, a nie inna problematyka książki ów interesujący horyzont szczególnie uprzystępniała). Skutkiem tego – analizowany tu zbiór tekstów domaga się niejako dwóch dróg odczytywania i podlega tak samo dwóm równoległym ścieżkom interpretacyjnym. Jedna została wyznaczona przez temat całości tomu, druga realizowana jest mimowolnie, zwłaszcza w toku omawiania dyskusyjnych kwestii w obrębie dyscypliny. Ta druga wydała się autorowi niniejszego omówienia równie pasjonująca, co pierwsza. Stąd też jego próba syntetycznego połączenia obu interesów tej książki, choćby w ramach podtytułu niniejszego studium – hasła „trudnego Norwida trudnej norwidologii”.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2017, 35 English Version; 219-248
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie dwudziestowieczne dyskusje dotyczące racjonalności
Polish 20th-Century Discussions of Rationality
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097316.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia polska XX wieku
spory o racjonalność poznawczą
Kazimierz Twardowski
Szkoła Lwowsko-Warszawska
Roman Ingarden
Henryk Elzenberg
Leszek Kołakowski
Marian Przełęcki
spory o binarność racjonalności
spory o kryteria racjonalności
uzasadnianie racjonalności
Polish 20th-century philosophy
dispute over cognitive rationality
Lvov–Warsaw School
disputes over binary nature of rationality
criteria of rationality
justification of rationality
Opis:
Artykuł przedstawia dwudziestowieczne polskie dyskusje filozoficzne dotyczące racjonalności, w szczególności w kontekście poznawczym. Omawiane są stanowiska wielu uczonych, począwszy od Kazimierza Twardowskiego i założonej przezeń Szkoły Lwowsko-Warszawskiej do myślicieli okresu powojennego: Leszka Kołakowskiego i Mariana Przełęckiego. W części drugiej poddane są dyskusji i analizie trzy kwestie systematyczne, dotyczące racjonalności przekonań: problem ich binarności, kryteriów racjonalności oraz zagadnienie uzasadnienia jej wyboru.
The article presents twentieth-century Polish philosophical discussions of rationality, especially in the cognitive context. Discussed are diverse viewpoints, from those presented by Kazimierz Twardowski, the Lvov–Warsaw School founded by him to those of post-war thinkers: Leszek Kołakowski and Marian Przełęcki. In the second part, three systematic issues concerning the rationality of beliefs are discussed and analyzed: the problem of their binary nature, rationality criteria, and the issue of justifying the choice of rationality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 129-153
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obiektywne, czyli jakie? Uwagi dotyczące wieloznaczności pojęcia obiektywności wartości
Autorzy:
Płoszczyniec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056692.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
Nicolai Hartmann
Objektivität
Werte
ethischer Realismus
Subjektivismus
Relativismus
Axiologie
objectivism
values
ethical realism
objectivity
subjectivism
relativism
axiology
obiektywizm
wartości
realizm etyczny
obiektywność
subiektywizm
relatywizm
aksjologia
Opis:
Celem artykułu jest problematyzacja kwestii: na czym polega ontyczna obiektywność wartości? Stosując metodę deskryptywną oraz metody analityczne, autor tekstu konfrontuje różne znaczenia wyrazu „obiektywny”, które mogłoby przysługiwać wartościom rozumianym jako atrybuty konkretnych przedmiotów. Często jedna i ta sama rzecz lub cecha może być określana jako obiektywna lub subiektywna (np. przyjemność, która jako doznanie psychiczne jest natury subiektywnej, ale jednocześnie istnieje efektywnie i niezależnie od woli), co prowadzi do zbędnych paradoksów. W tekście są analizowane wybrane przypadki; zakończenie zawiera propozycję uporządkowania pojęcia obiektywności wartości.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die Frage der ontischen Objektivität des Wertes zu thematisieren. Indem der Verfasser die deskriptive und analytische Methode verwendet, hält er die verschiedenen Bedeutungen des Wortes "objektiv" gegeneinander, die den Werten als Attributen bestimmter Objekte zustehen könnten. Oft kann eine und dieselbe Sache oder Eigenschaft als objektiv oder subjektiv bezeichnet werden (z. B. ein Vergnügen, das als psychische Empfindung subjektiv ist, aber gleichzeitig effektiv und unabhängig vom Willen existiert), was zu unnötigen Paradoxien führt. Die ausgewählten Fälle werden in einem Text analysiert, dessen Abschluss den Vorschlag enthält, den Begriff der Objektivität des Wertes zu klären.
The aim of this article is to problematize the question of what is the ontic objectivity of values. Using the descriptive method and the analytical methods, the author of the text juxtaposes various meanings of the word ‘objective’ that could be assigned to values understood as attributes of specific objects. Often one and the same thing or a trait may be described as either objective or subjective (e.g., pleasure which as a psychic feeling is subjective in nature but at the same time exists effectively and independently from will), resulting in unnecessary paradoxes. Selected cases are analyzed within the text, which concludes in a proposal to organize the concept of objectivity of value.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 31; 5-22
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 39

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies