Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Ingarden, Roman" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-39 z 39
Tytuł:
Roman Ingarden et la didascalie théâtrale
Autorzy:
Wołowski, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605524.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
Opis:
L’objectif de cet article est de présenter l’apport du philosophe polonais Rman Ingarden à l’étude du phénomène de la didascalie dans le texte dramatique. Ingarden n’a pas consacré à ce sujet un ouvrage spécial, mais les remarques qu’il a faites dans son Oeuvre d‘art littéraire sont bien plus importantes qu’on ne le croie. En effet, c’est déjà en 1931, lorsque personne ne songeait à faire de la didascalie un objet d’étude, il a vu en elle un élément fondamental, et non facultatif, du texte dramatique, élément qui, par la double projection (doppelte Projection), contribue autant que le dialogue à la construction de l’univers fictionnel. Les didascalie (Nebentext) sont considérées par Ingarden comme une couche textuelle qui encadre logiquement, voire qui projette le dialogue ( Haupttext). Ce qui a été également une intuition pénétrante du philosophe, c’est d’avoir mis le phénomène didascalique en relation avec le genre narratif qui présente lui aussi, quoique différemment, une structure de double projection.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2006, 29/30; 17-23
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O doświadczeniu powinności i języku wartości moralnych Romana Ingardena
On the experience of obligation and Roman Ingarden’s language of moral values
Autorzy:
Waleszczyński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431359.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
experience of obligation
norms
values
Ingarden Roman
doświadczenie powinności
normy
wartości
Opis:
Roman Ingarden, opisując rzeczywistość moralną, posługiwał się językiem wartości. Niniejszy artykuł przedstawia opis wartości moralnych i analizę terminologii stosowanej do ich charakterystyki i wyjaśniania sposobu ich istnienia. Istotne znaczenie dla teorii wartości moralnych ma doświadczenie powinności i problematyka normatywności. Zbadanie obu zagadnień prowadzi do pytań o sposób powstawania nowych klas wartości moralnych i rozpoznawania powinności do ich realizacji. Przeprowadzone badania pokazują także trudności związane ze stosowaniem języka wartości w komunikacji zagadnień moralnych.
When referring to moral reality, Roman Ingarden used the language of values. This article presents a description of moral values, and analyzes the terminology used to characterize them and explain their mode of existence. With regard to the theory of moral values, the experience of obligation and the problem of normativity are of crucial importance. An examination of both leads to questions about the way new classes of moral values emerge and the obligation to follow them is recognized. The discussion also reveals difficulties in the application of the language of values to the communication of moral issues.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 4; 151-166
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
EIDOS E PROBLEMA SEMANTICO NELLESTETICA DI WŁADYSŁAW STRÓŻEWSKI. OSSERVAZIONI IN MARGINE ALLA RACCOLTA DI SCRITTI "INTORNO AL BELLO"
Autorzy:
cl, redakcja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623906.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Władysław Stróżewski
Roman Ingarden
abstract art
Opis:
In this paper, I argue that Stróżewski sees the meaning of artwork in getting closer the essence of things, in grasping their eidos (of their ideal Gestalt), in a specific, Platonic sense. Stróżewski's theory could, therefore, justify not only the representational forms of art, but also the "pure" objects and colours of abstract art, and even the very optical structure of new art media. On the other hand, his objectivist approach to beauty as an ontological value is at odds with a pragmatic view of the relationship between artwork and receiver, as shown by the disagreement with Roman Ingarden.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2018, 24, 1; 89-104
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakości metafizyczne w dziele sztuki literackiej i ich poznawanie
Metaphysical qualities in a literary work and the means of recognizing them
Autorzy:
Tomaszewska, Wiesława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431148.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
metaphysical qualities
literary work
aesthetic experience
Ingarden Roman
jakości metafizyczne
dzieło literackie
przeżycie estetyczne
Opis:
The problem of metaphysical qualities plays an important role in Roman Ingarden’s concept of a literary work. In his ontology, such a work of art is understood as an integral whole consisting of various layers and qualities. According to Ingarden, metaphysical qualities are revealed in the layer of featured objects. It is this polyphony of individual layers, these revealed objects and other valuable qualities are what qualify a literary work as a work of art. Determined by the scheme of a literary work of art, they obtain their fullness in specification, which is an aesthetic subject accessible in an aesthetic experience. At the same time, metaphysical qualities can be discerned as a source of initial emotion, which initiates an aesthetic experience. Metaphysical qualities, as well as the whole work, are accessible not only for the aesthetic experience, but also for the methodical research of the schematic work itself, and its specification. At its roots always lies the making of an athematic acquaintance with a literary work.
Zagadnienie jakości metafizycznych odgrywa niebagatelną rolę w Ingardenowskiej koncepcji dzieła literackiego, które jako organiczna całość zestraja różne warstwy i jakości. Według Ingardena w dziele sztuki literackiej objawia je warstwa przedmiotów przedstawionych. Objawione wraz z polifonią jakości wartościowych poszczególnych warstw konstytuują dzieło literackie jako dzieło sztuki. Wyznaczone przez schemat dzieła literackiego swoją pełnię uzyskują w konkretyzacji, która jest przedmiotem estetycznym, dostępnym przeżyciu estetycznemu. Jednocześnie w jakościach metafizycznych można dopatrywać się powodu emocji wstępnej, inicjującej przeżycie estetyczne. Jakości metafizyczne, tak jak całe dzieło, są dostępne zarówno przeżyciu estetycznemu, jak i metodycznemu badaniu samego schematycznego dzieła oraz jego konkretyzacji. U podstaw zawsze leży atematyczne zapoznanie się z dziełem literackim.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 125-144
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O ciągłości świata w grach wideo
Continuity of the video games’ worlds
Autorzy:
Sikora, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118951.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ingarden Roman
phenomenology
ontology
identity
represented world
diegesis
storyworld
fenomenologia
ontologia
tożsamość
świat przedstawiony
diegeza
światoopowieść
Opis:
The aim of this article is to answer the questions about the essence and continuity of the video games’ worlds. In order to achieve that Roman Ingarden’s formal ontological tools are used. The article consists of four main parts. First two clarify the basic concepts used in the article such as a world and an essence. Next, the conditions of world continuity deduced from three aspects of identity, namely ‘selfness’, ‘wholeness’ and ‘identity’, are discussed. The last part applies these conditions to chosen instances of video game types.
Celem artykułu jest odpowiedź na pytania o istotę i ciągłość światów przedstawionych w grach wideo. Wykorzystano w nim metody interpretacji opracowane przez Romana Ingardena w jego badaniach nad formalną ontologią świata i przedmiotów. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej zostały przedstawione zastosowane w interpretacji gier podstawowe kategorie analityczne, takie jak świat oraz istota. Następnie omówione są warunki tożsamości przedmiotów oraz świata, rozpatrzone z perspektywy trzech aspektów: „sobości”, „jedności” i „tożsamości”. Ostania część artykułu jest poświęcona analizie wybranych przykładów typów gier wideo pod kątem ciągłości zawartych w nich światów przedstawionych.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2019, 45, 2; 17-40
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane dzieła współczesnego polskiego malarstwa abstrakcyjnego w świetle Ingardenowskiej koncepcji jakości metafizycznych
Autorzy:
Tes, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943891.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Roman Ingarden
aesthetics
metaphysics
painting
abstraction
contemplation
sense
Opis:
Selected works of the contemporary Polish abstract painting in the light of Ingarden’s conception of metaphysical qualities: The main thesis of my article is that Roman Ingarden’s concept of metaphysical qualities can be adapted to analyze and interpret artworks that represent some tendencies in abstract painting. I start by summarizing this concept, taking into consideration the elements of its reconstructions that are present in the source literature, especially those aspects that concern art. Although Ingarden’s idea can be used with many examples, I employ it to analyze chosen artworks by the outstanding Polish abstract artists Tamara Berdowska, Władysław Podrazik, Tadeusz G. Wiktor and Jan Pamuła. I do not intend to refer to these paintings strictly in Ingarden’s terms, but I use these criteria in a way that allows me to enrich the interpretation of these artworks by showing them in a new light. By recognizing the role of contemplation of art, I try to fnd the genesis of the analyzed examples and reveal how metaphysical qualities manifest in them and infuence the viewer. I underline aspects that are distinctive of the presented artists and are related to the exceptional ability of abstract language to correspond to Ingarden’s idea. Subsequently, when developing my point of view I maintain the relationship between aesthetic and metaphysical sense that creates a kind of interdependence. These artists intentionally go beyond purely aesthetic efects to relate to transcendence. By adapting Ingarden’s concept to some contemporary abstractions, I try to link philosophical and critical ways of approaching these artistic phenomena with special regards to their metaphysical connotations that tend to be overlooked in contemporary discourses.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2019, 9, 1; 81-100
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O prawdzie w literaturze uwag kilka
Some remarks on truth in literature
Autorzy:
Tomaszewska, Wiesława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926998.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prawda
dzieło literackie
Roman Ingarden
truth
literary work
Opis:
Artykuł podejmuje zagadnienie prawdy w literaturze. Punktem wyjścia dla analiz jest koncepcja Romana Ingardena. Odmawia on dziełu literackiemu jako dziełu sztuki prawdziwości w sensie logicznym. Według Ingardena literackie dzieło sztuki jako przedmiot czysto intencjonalny niczego nie orzeka o świecie transcendentnym. Prawdę w dziele literackim można jednakże ujmować jako jej objawianie.
This article deals with the issue of truth in literature by considering Roman Ingarden’s account. He denies that literary work as a work of art can be true in a logical sense. As a purely intentional object, a literary work of art decides nothing about a transcendent world. The truth in a literary work, however, can be understood as its revelation.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 341-357
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ingardenowska koncepcja jakości metafizycznych zrekonstruowana i uzupełniona. Recenzja: Beata Garlej, Ingardenowskie jakości metafizyczne - między otwartością a ścisłością pojęcia, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa 2016
Autorzy:
Kłusek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643865.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
estetyka
literaturoznawstwo
jakości meatfizyczne
warstwy dzieła literackiego
Roman Ingarden
Opis:
Tekst ten jest recenzją książki Beaty Garlej Ingardenowskie jakości metafizyczne - między otwartością a ścisłością pojęcia. Autorka rekonstruuje koncepcję jakości metafizycznych Romana Ingardena w odniesieniu do teorii dzieła literackiego. Jest to jedna z nielicznych w polskim piśmiennictwie prób wykorzystania jakości metafizycznych do praktycznej analizy dzieł literackich. Autorka rozwija też koncepcję Ingardena w ten sposób, że omawiając poszczególne warstwy dzieła literackiego, dowodzi możliwości ujawnienia się określonej jakości metafizycznej we wszystkich czterech warstwach dzieła literackiego.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 21
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice poznania dzieła malarskiego jako dzieła „sztuki” pradziejowej. Na kanwie rozważań Romana Ingardena
Autorzy:
Minta-Tworzowska, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023784.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Roman Ingarden
prehistoric art
cave paintings
phenomenology
interpretation in archaeology
Opis:
The aim of the article is to discuss how phenomenological method might be applied for interpretation of rock paintings as works of prehistoric “art”. Polish phenomenologist, Roman Ingarden’s deliberations will be referred to, his diagnosis of cognitive attitudes towards works of music, with the aim of illustrating their usefulness on the ground of archaeology for interpretation of works of prehistoric “art”.
Źródło:
Folia Praehistorica Posnaniensia; 2015, 20; 339-356
0239-8524
2450-5846
Pojawia się w:
Folia Praehistorica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pytanie o aktualność rozważań Romana Ingardena dotyczących dzieła muzycznego w świetle współczesnej fenomenologii
The Question of the Continued Relevance of Roman Ingarden’s Concept of the Musical Work, in the Light of Contemporary Phenomenology
Autorzy:
Krawiec, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28328079.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
estetyka
fenomenologia
Roman Ingarden
muzyka
sztuka
aesthetics
phenomonology
music
art
Opis:
Roman Ingarden wywarł ogromny wpływ na rozwój estetyki i mimo upływu kilkudziesięciu lat od powstania jego najważniejszych prac z tego zakresu są one ciągłą motywacją do pogłębiania refleksji o sztuce. Jednak fenomenologia w drugiej połowie XX wieku – zwłaszcza w kręgu francuskim – dokonała istotnych przemian w sposobie myślenia o sztuce, podważając zarazem swe własne metodologiczne postulaty i zasady, a także redefiniując podstawowe pojęcia fenomenologiczne. W niniejszym artykule podejmuję kwestię aktualności rozważań Romana Ingardena w odniesieniu do dzieła muzycznego w świetle współcześnie prowadzonych badań fenomenologicznych ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia konkretyzacji estetycznej.
Roman Ingarden has had an immense influence on the development of aesthetics, and his texts in this field continue to inspire in-depth studies on art, despite the passage of several decades since the publication of his major works. At the same time, however, phenomenology (especially the French one) underwent major transformations in the 2nd half of the 20th century as far as thinking about art is concerned. These changes have undermined its own methodological principles and tenets, as well as redefining the fundamental notions of this discipline. In my paper I take up the question of the continued relevance of Roman Ingarden’s approach to the music work, in the context of current phenomenological research, in particular – that concerning the subject of aesthetic concretisation.
Źródło:
Muzyka; 2020, 65, 3; 3-20
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zofia Lissa vs Roman Ingarden. Sprawa tożsamości dzieła muzycznego
Autorzy:
Kolinek-Siechowicz, Karolina
Siechowicz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033746.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Lissa
Ingarden
dzieło muzyczne
ontologia
Roman Ingarden
Zofia Lissa
music ontology
phenomenology
musicology
Opis:
Artykuł stanowi krytyczną rekonstrukcję polemiki muzykolożki Zofii Lissy z filozofem Romanem Ingardenem z 1966 roku dotyczącą ontologii dzieła muzycznego. Autorzy przedstawiają lwowski kontekst znajomości obojga badaczy, przypominają główne tezy teorii dzieła muzycznego Ingardena, a także podsumowują krytyczne uwagi Lissy i udzielone na nie odpowiedzi Ingardena. Prezentacja ta pozwala na zrozumienie odmiennych celów, które przyświecały rozważaniom filozofa i recepcji jego poglądów przez muzykolożkę. Podczas gdy Ingarden starał się zrozumieć specyficzny sposób istnienia dzieł muzycznych, Lissa zgłaszała potrzebę przemyślenia ontologii muzyki w przypadku tych rodzajów i tradycji muzycznych, do których nie przystaje kategoria dzieła. Na zakończenie autorzy podsumowują recepcję omawianej polemiki w tekstach polskich filozofów, muzykologów i teoretyków muzyki, zauważając, że metodologiczne różnice wciąż skłaniają badaczy do przyznawania racji jednej ze stron sporu. Aby produktywnie rozwinąć myśl filozofa w kierunku wskazanym wątpliwościami Lissy, trzeba najpierw zrozumieć, na czym polegało ich nieporozumienie.
The aim of this article is to juxtapose two attitudes towards music ontology – the original theory of Roman Ingarden (1893–1970),  Polish philosopher and student of Edmund Husserl, and the polemic of Zofia Lissa (1908–1980), Polish musicologist and founder of the Institute of Musicology at the University of Warsaw. Although they belonged to different generations, they had common experiences while living in Lviv before WW2. The outlooks of both scholars are recapitulated with particular regard to the differences between their musical backgrounds. While Ingarden tends to build universal theory, abstracting from particular cases in musical repertoire, Lissa finds counterexamples which cannot be embraced by his concept. The case of electroacoustic music demonstrates how difficult it was for Lissa and Ingarden to find common ground in their discussion. The article points out that the main problem was the rift between their methodologies. The last part of the article summarizes the critical reception of the Ingarden–Lissa polemic in Polish music scholarship.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2020, 35; 81-95
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O warunkach formalizacji ontologii stanów rzeczy. Studium przypadku
On the Conditions of the Formalisation of the Ontology of the State of Affairs. A Case Study
Autorzy:
Garbacz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013210.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stan rzeczy
ontologia
formalizacja
Roman Ingarden
state of affairs
ontology
formalisation
Opis:
These considerations seek to show whether it is possible to build a formal theory of the state of affairs, which would be sufficiently well founded in philosophy. Our analysis focuses on a case study in the form of the ontology of the state of affairs proposed by Roman Ingarden. The principal part of this analysis is devoted to Ingarden’s exposition. As its result, the author formulates a list of conditions that should be fulfilled by a formal theory, so that it could aspire to be called “Ingarden’s ontology of the state of affairs.”
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 61-83
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja idei. Roman Ingarden contra Jean Hering
Autorzy:
Barska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098190.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
idea
istota
czysta jakość idealna
przedmiot idealny
Roman Ingarden
Jean Hering
Opis:
Koncepcja idei Romana Ingardena wiele zawdzięcza wypracowanej przez Jeana Heringa teorii idei, istoty i jakości idealnych. Celem artykułu nie jest jedynie prezentacja obszarów pokrewnych dla obu myślicieli i ukazanie twórczej kontynuacji myśli Heringa dokonanej przez Ingardena, ale przede wszystkim wskazanie na miejsca, w których rozchodzą się drogi obu koncepcji, i przedyskutowanie motywów, dla których tak się stało. Perspektywa ta pozwala zrozumieć powody zmiany stanowiska Ingardena w sprawie struktury idei, a także racje, które stały za przyjęciem takiej a nie innej ostatecznej ich postaci. Odmienność Ingardenowskiego projektu od wcześniejszych teorii idei najwyraźniej uwidacznia się dzięki uznaniu zmiennych w zawartości idei i ich doniosłej funkcji, co zresztą w opinii samego Ingardena stanowiło pewne novum. W artykule nie zostały pominięte również liczne problemy związane z typami i funkcją samych zmiennych.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 1; 109-126
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ingarden’s Aesthetic Argument Against Husserl’s Transcendental Idealism Turn
Autorzy:
Jakha, Hicham
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339073.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
idealism–realism
phenomenology
aesthetics
Roman Ingarden
Edmund Husserl
idealizm–realizm
fenomenologia
estetyka
Opis:
Husserl’s allegiance to realism came under attack following his Ideas. Ingarden was a fierce critic of his teacher’s turn to transcendental idealism, and provided compelling arguments both for his idealist reading of Husserl and for his rejection of idealism. One of the main arguments Ingarden devised against Husserl’s turn was based on his aesthetics. Against Husserl, Ingarden established literary works and fictional objects as purely intentional objects that are (1) doubly-structured, vis-à-vis their formal ontology, and (2) endowed with spots of indeterminacy. These facts, Ingarden argues, necessitate the transcendence of the purely intentional object. In this paper, I explore his argument, while establishing the ontological foundation on which it rests.
Źródło:
Analiza i Egzystencja; 2023, 63; 89-108
1734-9923
2300-7621
Pojawia się w:
Analiza i Egzystencja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytyka i propozycje rozszerzenia ontycznych podstaw odpowiedzialności Romana Ingardena
Autorzy:
Petryszak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668017.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
ontology
responsibility
ethics
fundamental responsibility
Roman Ingarden
ontologia
odpowiedzialność
eytka
odpowiedzialność fundamentalna
Opis:
The goal of this paper is to identify deficiencies of Roman Ingarden’s concept of responsibility. It points to a couple of illegitimate assumptions made by Ingarden. Moreover, in the place of rejected elements of his analyses, it proposes supplements coherent to Ingarden’s further line of thought. One of these proposed supplements is an attempt to introduce a category of “fundamental responsibility” which is ontically fundamental.
W pracy zostały wskazane braki w koncepcji odpowiedzialności Romana Ingardena. Wykazano również bezzasadność kilku założeń, które Ingarden poczynił. W miejsce odrzuconych elementów analizy zaproponowano uzupełnienie, które wpisuje się w pweien sposób w dalszą myśl Ingardena. Jedną z propozycji jest próba wprowadzenia ontycznie podstawowej kategorii "odpowiedzialności fundamentalnej".
Źródło:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2017, 7
2391-6540
2083-9952
Pojawia się w:
Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romana Ingardena opalizacje i oscylacje literackie
Roman Ingarden’s literary opalizations and oscillations
Autorzy:
Mordka, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233577.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Roman Ingarden
opalizacja
oscylacja
dzieło literackie
Franz Kafka
opalization
oscillation
literary work
Opis:
Celem tego artykułu jest prezentacja Romana Ingardena koncepcji opalizacji i oscylacji literackich. Problem specyficznej literackiej niejednoznaczności, niejasności, zmienności zostanie rozważony na dwóch uzupełniających się płaszczyznach. Na płaszczyźnie pierwszej opisane zostanie zjawisko opalizacji i oscylacji brzmienia i znaczenia wyrażenia językowego, zaś na płaszczyźnie drugiej zostanie ono uchwycone w warstwie literackich wyglądów i przedmiotów przedstawionych. Przyjęcie takiego porządku rozważań pozwoli wskazać na te „miejsca” literackiego dzieła sztuki, w których zjawisko to jest wyraźnie obecne i niekiedy przesądza o jego wartości estetycznej.
The aim of this article is to present Roman Ingarden’s concept of literary opalization and oscillation. The problem of specific literary ambiguity, vagueness, variability will be considered on two complementary planes. The first plane will describe the phenomenon of opalescence and oscillation of the sound and meaning of a linguistic expression, while the second plane will focus on the layer of literary appearances and represented objects. Adopting such an order of considerations will make it possible to indicate those ‘places’ of a literary work of art in which this phenomenon is clearly present and sometimes determines its aesthetic value.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8: "Filozofia w Galicji III"; 284-305
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mosty nad przepaścią? W odpowiedzi Michałowi Piekarskiemu
Bridges over the gaps? A response to Michał Piekarski
Autorzy:
Płotka, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068964.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia języka
fenomenologia
noemat
Edmund Husserl
Roman Ingarden
philosophy of language
phenomenology
noema
Opis:
Artykuł jest dyskusją z wybranymi elementami interpretacji pracy Witolda Płotki pt. Studia z fenomenologii poznania. Transcendentalna filozofia Edmunda Husserla a problem wiedzy, którą sformułował Michał Piekarski. W artykule pyta się o relację metody fenomenologicznej do szeroko pojętego postępowania analitycznego, wskazując na podobieństwa i różnice pomiędzy oboma podejściami. Ponadto autor przybliża rozumienie języka przez Husserla, zwłaszcza w kontekście analizy noematu.
This article discusses certain aspects of Michał Piekarski’s analysis of Witold Płotka’s book Studies in the Phenomenology of Cognition. The transcendental Philosophy of Edmund Husserl and the Problem of Knowledge. It considers the relationship between the phenomenological method and the analytical approach broadly understood. It also examines the similarities and differences between the two approaches. Lastly, the author reconstructs Husserl’s view of language, especially in the context of the analysis of the noema.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 4; 151-158
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła polskiego kartezjanizmu fenomenologicznego: Od Idei i percepcji do Człowieka i czasu
Sources of Polish Phenomenological Cartesianism: From Idea i Percepcja [Idea and Perception] to Człowiek i Czas [Man and Time]
Autorzy:
Starzyński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232837.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cartesianism
Polish phenomenology
egology
Kazimierz Twardowski
Roman Ingarden
Franz Brentano
Descartes
kartezjanizm
fenomenologia polska
egologia
Opis:
Celem artykułu jest zbadanie źródeł polskiego kartezjanizmu fenomenologicznego, które autor hipotetycznie sytuuje w rozprawie doktorskiej Kazimierza Twardowskiego Idee und Perception. Eine erkenntnistheoretische Untersuchung aus Descartes (1891). Rozprawa jest badana w aspekcie brentanowskiego na nią wpływu, który daje się zauważyć zarówno na poziomie rozstrzygnięć epistemologicznych, jak i w koncepcji uprawiania historii filozofii. Choć Twardowski koryguje w niej kartezjańską interpretację Brentana, to pozostaje na gruncie brentanowskiej psychologii opisowej, stanowiącej pewną wstępną wersję fenomenologii. W drugiej części artykułu rekonstruuje się wątek kartezjański zawarty w egologii Romana Ingardena, jaką zaprezentował w Człowieku i czasie (1937–1946), by w konkluzji scharakteryzować wspólne elementy przemawiające za ciągłością i swoistością motywu kartezjańskiego w początkach polskiej fenomenologii.
The aim of this article is to examine the sources of Polish phenomenological Cartesianism, which the author hypothesises to be found in Kazimierz Twardowski’s doctoral dissertation Idee und Perception:  Eine erkenntnistheoretische Untersuchung aus Descartes (1891). The dissertation is examined from the aspect of Brentano’s influence on it, which can be seen both at the level of epistemological solutions and in the concept of practising the history of philosophy. Although Twardowski corrects Brentano’s interpretation of Descartes, he remains on the ground of Brentano's descriptive psychology, which constitutes a certain preliminary version of phenomenology. The second part of the article reconstructs the Cartesian motif contained in Roman Ingarden’s egology as presented in his Człowiek i czas [Man and Time] (1937–1946), in order to conclude by characterising the common elements supporting the continuity and specificity of the Cartesian motif in the beginnings of Polish phenomenology. 
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 63-92
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedźwiękowe momenty dzieła muzycznego jako problem filozofii muzyki
The Nonsounding Elements of a Musical Work as a Problem in the Philosophy of Music
Autorzy:
Krawiec, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762687.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
estetyka
fenomenologia
dzieło muzyczne
Roman Ingarden
wykonanie dzieła muzycznego
aesthetics
phenomenology
musical work
musical performance
Opis:
Dzieło muzyczne jako artefakt to określony materiał akustyczny. Same dźwięki nie są jednak tożsame z muzyką, stanowią tylko zewnętrzny wygląd dzieła i jego najbardziej jawną warstwę, a odbiór estetyczny bynajmniej nie ogranicza się do percepcji powierzchownej szaty brzmieniowej. Współczesne badania Gottfrieda Boehma oraz Georgesa Didi-Hubermana, odnoszące się do sztuk plastycznych, ukazały nowe możliwości wydobywania na jaw ukrytej, wewnętrznej zjawiskowości dzieła. Czy jest jednak możliwe przeniesienie metodologii badań nad niewidzialną wizualnością obrazu w obszar niedźwiękowego brzmienia dzieła muzycznego? Jakie dodatkowe problemy badawcze rodzi dzieło muzyczne, wziąwszy pod uwagę to, że jest ono nie tylko skomponowane przez twórcę-kompozytora, ale ponadto że do swego fenomenalnego zaistnienia potrzebuje także od-twórczego wykonania. Niniejszy artykuł stanowi krytyczną analizę poglądów Romana Ingardena na temat dzieła muzycznego oraz sygnalizuje potrzebę uwzględnienia szerszego horyzontu badawczego w odniesieniu do problematyki niedźwiękowości muzyki. Głównym celem artykułu jest wyznaczenie nowych perspektyw badawczych nad dziełem muzycznym w świetle współczesnej fenomenologii. 
A work of music as an artefact is a particular acoustic material. However, the sounds are not identical with music since they only constitute the external appearance of a musical work and its most explicit layer, while aesthetic perception is certainly not limited to the superficial perception of sounds. Contemporary research in the field of fine arts by Gottfried Boehm and Georges Didi-Huberman showed new possibilities of revealing the hidden inner phenomenality of a work of art. Yet, is it possible to apply the methodology of research on the invisible visuality of a painting to the field of non-acoustic sound of a musical work? What kind of additional research problems does a work of music cause, taking into account the fact that it is not only created by its author-composer, but it also requires a re-creational performance to phenomenally exist? The article provides the critical analysis of Roman Ingarden’s views on the subject of a musical work and indicates the need to expand the research horizon as regards the issue of nonsounding elements of music. The article aims mainly at bringing new research perspectives on a work of music in the light of contemporary phenomenology. 
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 179-202
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In the face of threat. The Attempt to appoint in 1950. interdisciplinary Institute of Human Research of the Polish Academy of Arts and Sciences
Autorzy:
Skrzyński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783334.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
Roman Ingarden, Institute of Human Sciences of the Polish Academy of Arts and Sciences, Polish Academy of Arts and Sciences, natural sciences, humanities
Roman Ingarden, Instytut Badań nad Człowiekiem Polskiej Akademii Umiejętności, Polska Akademia Umiejętności, nauki przyrodnicze, nauki humanistyczne
Opis:
Most of the proposals for reforms at the Polish Academy of Arts and Sciences, submitted in 1945–1950, concerned the adaptation of the Academy to further specialization in the world of science. Discussed in the article, the previously unknown, initiative of the eminent philosopher Roman Ingarden was of a different nature. The institute, he was designing, was to be the center of permanent scientific cooperation between scientists from natural and humanities sciences.Using the archive sources and publications, the circumstances of this idea creation were also discussed. The reasons why this initiative was not implemented were also described.Ingarden believed that research conducted as part of the Institute’s experimental labs should cover basic practical issues both for entire communities and individual people. They were to concern, i.a. the nature of man, his role in the world; separateness and kinship to other living beings. The philosopher also proposed testing new research methods at the Institute and training numerous scientists in their application.In practice, the idea of establishing the Institute of Human Sciences of the Polish Academy of Arts and Sciences was contrary to the policy of the state authorities at that time.
Większość ze zgłoszonych w latach 1945–1950 oddolnych propozycji reform Polskiej Akademii Umiejętności (PAU) miała na celu dostosowanie Akademii do pogłębiającej się specjalizacji w świecie nauki. Omawiana w artykule, nieznana dotąd, inicjatywa filozofa Romana Ingardena miała charakter odmienny. Projektowany przez niego Instytut miał być ośrodkiem służącym stałej współpracy naukowej między uczonymi reprezentującymi nauki przyrodnicze i humanistyczne.Korzystając ze źródeł archiwalnych i publikacji, omówiono również okoliczności powstania tego pomysłu. Opisano także powody, dla których inicjatywa ta nie została wdrożona.Ingarden uważał, że badania prowadzone w ramach pracowni eksperymentalnych Instytutu powinny objąć podstawowe zagadnienia praktyczne, zarówno odnośnie do całych zbiorowości, jak i poszczególnych ludzi. Miały dotyczyć m.in. natury człowieka, jego roli na świecie, odrębności i pokrewieństwa w stosunku do innych istot żywych. Ingarden proponował także przetestowanie w ramach Instytutu nowych metod badań i wyszkolenie w ich stosowaniu licznych naukowców.W praktyce idea powołania Instytutu Nauk o Człowieku PAU była sprzeczna z ówczesną polityką władz państwowych.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie swoistości sfery estetycznej
The Question of Peculiarity of the Aesthetic Sphere
Autorzy:
Stępień, Antoni B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015630.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
estetyka
przeżycie estetyczne
wartość estetyczna
Tomasz z Akwinu
Roman Ingarden
aesthetics
aesthetic experience
aesthetic value
Thomas Acquinas
Opis:
There are various authors who discussed the nature and manner of the existence of aesthetic values and the characterisation of aesthetic experience, among others, Thomas Acquinas, Roman Ingarden, Władysław Tatarkiewicz, Stanisław Ossowski, and Mieczysław Wallis. Taking into consideration their positions, the author claims that, potentially, each object as a coincidence of respective qualities is suitable for an aesthetic attitude. It may appear aesthetically somewhat, such that it alone may move (with its contents), i.e. it may draw attention, stir, delight, arouse fancy, affect strongly. All this may be done „disinterestedly”, therefore without any reference to the practical sphere (to the sphere of usefulness, profit), nor should this object be a source of pleasure („cause good composition”).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 325-333
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czesław GŁOMBIK, Husserl und die Polen. Frühgeschichte einer Rezeption. Aus dem Polnischen übersetzt von Christoph Schatte
Autorzy:
Hanuszkiewicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944777.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
fenomenologia
Edmund Husserl
Aleksader Rozenblum
Stefan Błachowski
Roman Ingarden
Władysław Heinrich
Jan Łukasiewicz
Bronisław Bandrowski
Kazimierz Ajdukiewicz
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2011, 1, 2; 390-392
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roman Ingarden and Karol Wojtyła’s Reading of Max Scheler
Odczytanie Maksa Schelera przez Romana Ingardena i Karola Wojtyłę
Autorzy:
Petryszak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31213844.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Ingarden
Max Scheler
etyka
antropologia
filozofia człowieka
fenomenologia
Karol Wojtyła
ethics
anthropology
philosophy of man
phenomenology
Opis:
The purpose of this paper is to analyze the criticism that Roman Ingarden and Karol Wojtyła made of the ethical system proposed by Max Scheler. On the basis of the indicated similarities in the two critiques, the article defends the thesis that the anthropological and ethical solutions proposed by Wojtyła can complement or develop the anthropology proposed by Ingarden.
Celem artykułu jest analiza krytyki Romana Ingardena i Karola Wojtyły wobec systemu etycznego zaproponowanego przez Maksa Schelera. Na podstawie wskazanych podobieństw w obu krytykach artykuł broni tezy, że zaproponowane przez Wojtyłę rozwiązania antropologiczne i etyczne mogą uzupełniać lub rozwijać antropologię proponowaną przez Ingardena.
Źródło:
Logos i Ethos; 2023, 61, 1; 169-187
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomenologia i filmoznawstwo. Stefana Morawskiego komentarz do koncepcji Romana Ingardena
Phenomenology and Film Studies: Stefan Morawski’s Commentary on Roman Ingarden’s Theory
Autorzy:
Koschany, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38625050.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Roman Ingarden
Stefan Morawski
historia teorii filmu
filmoznawstwo
fenomenologia
estetyka
history of film theory
film studies
phenomenology
aesthetics
Opis:
Stefan Morawski w artykule Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej analizuje dwie wypowiedzi wielkiego filozofia poświęcone filmowi: z 1931 i 1947 r., umieszcza je na tle ówczesnej światowej myśli filmowej i zadaje pytanie o ich oryginalność. Z jednej strony prace Ingardena w dużym stopniu pokrywają się z intuicjami innych badaczy, z drugiej – stanowią ważną część badań porównawczych (między filmem a innymi dziedzinami sztuki). Przede wszystkim jednak refleksje te odegrały ogromną rolę w rozwoju polskiej myśli filmowej oraz w próbie zastosowania założeń estetyki fenomenologicznej do badań nad ontologią dzieła filmowego i procesami jego odbioru.
In the article “Ingarden’s Concept of Film Art,” Stefan Morawski analyses two texts devoted to film, written by the great philosopher in 1931 and 1947. He places them in the context of the world film theory of the time and asks questions about their originality. On the one hand, Ingarden’s works largely coincide with the intuitions of other scholars, but on the other hand, they are an important stage in the field of comparative studies (film vs. other arts). Above all, however, they played a huge role in the development of Polish film thought and in the attempt to apply the assumptions of phenomenological aesthetics to research on the ontology of the film work and the processes of its reception.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 225-240
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowska szkoła antropologiczna w kręgu fenomenologii. Zarys wybranych koncepcji
Krakow school of anthropology in the circle of phenomenology. Outline of selected concepts
Autorzy:
Maziarka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761804.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
krakowska szkoła antropologiczna
antropologia
fenomenologia
Roman Ingarden
Karol Wojtyła
Władysław Stróżewski
Józef Tischner
Krakow school of anthropology
anthropology
phenomenology
Opis:
Fenomenologia była i jest ważnym nurtem w historii filozofii. Chociaż nie jest tworem jednolitym, lecz zróżnicowanym i bogatym, istnieje coś, co łączy fenomenologów: jest to pragnienie, by powrócić do samych rzeczy i opisywać je tak, jak one jawią się naszej świadomości. Jedną z rzeczy jawiącą się naszej świadomości jest człowiek. W polskim środowisku filozoficznym odnajdujemy licznych filozofów zajmujących się naturą i kondycją człowieka. Niektórzy pochodzą ze środowiska krakowskiego, a ich szeroka i bogata twórczość pozwala mówić o istnieniu krakowskiej szkoły antropologicznej. Niniejszy artykuł prezentuje filozoficzną sylwetkę kilku zaliczanych do tej szkoły fenomenologów. Należą do nich: Roman Ingarden, Karol Wojtyła, Władysław Stróżewski i Józef Tischner.
Pheneomenology there was and there is an important trend in the history of philosophy. Although it is not homogeneous creation, but a varied and rich one, there is something that connects phenomenologists: it is the disare to return to things, to their essence and relationships between them. One of the thing that must be investigated is undoubtedly the human being. In the Polish philosophical milieu we can find numerous philosophers who deal with the nature and condition of man. Some of them come from the Krakow community, and their wide and rich work allows us to speak of the existence of the Krakow school of anthropology. In this article, I would like to present the philosophical thought about the nature of man by several phenomenologists from this school. They include: Roman Ingarden, Karol Wojtyła, Władysław Stróżewski and Józef Tischner. The most outstanding of them is undoubtedly Roman Ingarden, who influenced the way of thinking of other philosophers.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2022, 41, 1; 69-88
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O komecie „systemowej” myśli Johannesa Immanuela Volkelta i jej randze dla Ingardenowskiej filozofii sztuki
On the Comet of Johannes Immanuel Volkelt’s “Systemic” Thought and Its Importance for Ingarden’s Philosophy of Art
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445473.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Johannes Immanuel Volkelt,System der Ästhetik,co-seeing (Mitsehen),co-hearing (Mithören),aspect (das Aussehen/die Ansicht),Roman Witold Ingarden
Johannes Immanuel Volkelt,System der Ästhetik,współwidzenie (Mitsehen),współsłyszenie (Mithören),wygląd (das Aussehen/die Ansicht),Roman Witold Ingarden
Opis:
The article focuses on the issue which literary scholars are – to a large extent – well acquainted with, namely the influence of Johannes Immanuel Volkelt’s considerations presented in his work System der Ästhetik on Roman Witold Ingarden’s philosophy of art. By referring to some selected extracts of the first volume, entitled Grundlegung der Ästhetik, the author tries to prove the importance of the German philosopher’s thought, especially for Ingarden’s concept of appearance. A common belief in the hegemony of Husserlian inspiration in this area is questioned, being further supported by the fact that reference to Husserl’s views evolved in Ingarden’s philosophy.
Problematyka artykułu skupia się na kwestii przez badaczy literatury w dużej mierze zapoznanej – randze rozważań Johannesa Immanuela Volkelta zawartych na kartach jego dzieła System der Ästhetik dla filozofii sztuki Romana Witolda Ingardena. Przez odniesienie się do wybranych fragmentów tomu pierwszego, zatytułowanego Grundlegung der Ästhetik, autorka stara się dowieść niebagatelnej roli myśli niemieckiego filozofa zwłaszcza dla Ingardenowskiej koncepcji wyglądów. Utarte przekonanie co do hegemonii Husserliańskiej inspiracji w tym zakresie podaje w wątpliwość, popartą ponadto faktem ewoluowania wskazanej koncepcji w ujęciu krakowskiego filozofa.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2019, 7; 55-64
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ingardenowska koncepcja sztuki filmowej
Ingarden’s Concept of Film Art
Autorzy:
Morawski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38625049.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Roman Ingarden
historia teorii filmu
fenomenologia
estetyka
swoistość filmu
badania porównawcze
history of film theory
phenomenology
aesthetics
film specificity
comparative studies
Opis:
Przedmiotem rozprawy są dwa teksty Romana Ingardena poświęcone filmowi: krótki fragment książki O dziele literackim z 1931 r., zatytułowany Widowisko kinematograficzne („film”), oraz niezależnie opublikowany w 1947 r. większy szkic Kilka uwag o sztuce filmowej. Dzieło filmowe ujmowane jest w nich w całym systemie fenomenologicznej teorii sztuki, porównywane do innych dzieł (np. teatru czy malarstwa), przede wszystkim zaś do literatury, z którą dzieli wspólne cechy warstwowości i intencjonalności. Stefan Morawski rekonstruuje ten system, a następnie zadaje pytanie o miejsce filmoznawczej refleksji Ingardena na tle światowej teorii swego czasu. W konkluzjach wybrzmiewa, że o ile nie stanowi ona oryginalnych rozpoznań, o tyle w znaczący sposób wpłynęła na dalszy rozwój filmoznawstwa (zwłaszcza w Polsce) i zawiera szereg inspiracji do dalszych badań.
The article discusses two texts by Roman Ingarden on film: a short excerpt “The Cinematographic Drama (The Film)” from his book The Literary Work of Art (1931) and a longer sketch Kilka uwag o sztuce filmowej [Some Remarks on Film Art], published separately in 1947. In both texts, the film work is described within the whole system of the phenomenological theory of art. It is compared to other works (e.g., theatre or painting), and above all to literature, with which it shares the characteristics of layering and intentionality. Stefan Morawski reconstructs this system and then considers the place of Ingarden’s reflection on film against the background of the world theory of his time. Morawski concludes that while it lacks originality, it has significantly influenced the development of film studies (especially in Poland) and remains inspirational for further research.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 185-224
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Królestwo (nie)wykorzystanych możliwości. Kilka myśli o teorii dzieła literackiego Romana Ingardena w praktyce
A Kingdom of (Un)used Opportunities. A Few Thoughts on Roman Ingarden’s Literary Work Theory in Practice
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762708.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Witold Ingarden
fenomenologiczny ryt
interpretacja
teoria dzieła literackiego
Cyprian Kamil Norwid
phenomenological rite
interpretation
literary work theory
Opis:
Teoria dzieł sztuki literackiej Romana Ingardena nie zdołała zyskać szerokiej popularności w praktyce badawczej, na co mogły wpłynąć rzekomo jej hermetyczność i anachroniczność. W artykule odniesiono się do trzech faz jej recepcji, zauważając, że w XX i XXI wieku fenomenologiczne spojrzenie na literaturę właściwe Ingardenowi stanowiło probierz co prawda nielicznych, ale praktycznych dociekań, poświęconych choćby Norwidowi. Czy jest to podyktowane tym, że język poety wykazuje takie właściwości, które dobrze poddają się analizie opartej na teorii Ingardena? A jeśli tak, to czy teoria Ingardena nie jest czasem zarezerwowana dla określonego rodzaju twórczości, języka artystycznego o wyraźnym rycie fenomenologicznym? Co należałoby przez ten fenomenologiczny ryt rozumieć? Drugim zagadnieniem byłaby kwestia interpretacji dzieła literackiego i możliwości, jakie otwiera w tym zakresie Ingardenowska teoria dzieła literackiego. Czy są one skromne i ograniczają badacza literatury, czy może uruchamiają taki mechanizm spojrzenia na literaturę, który daje najbardziej doniosłe rezultaty? Tę partię rozważań obudowano wnioskami z fenomenologicznej interpretacji komedii Szekspira Poskromienie złośnicy.  
Roman Ingarden’s literary art work theory did not manage to gain wide popularity in research practice, which has been influenced by its supposedly hermetic and anachronistic nature. The article refers to the three phases of its reception, noting that in the twentieth and twenty-first centuries, Ingarden’s phenomenological view of literature was a touchstone of just a few, but practical investigations, devoted, for example, to Norwid. Is it because of the fact that the poet’s language exhibits properties that can be easily analysed on the basis of Ingarden’s theory? And if so, isn’t Ingarden’s theory reserved for a specific kind of creativity, an artistic language with a clear phenomenological rite? How should this phenomenological rite be understood? The second issue would be the question of the interpretation of a literary work and the possibilities opened up in this respect by Ingarden’s literary work theory. Are they modest and limit the researcher of literature, or do they activate such a mechanism of looking at literature that produces the most significant results? This part of considerations was supplemented with conclusions from the phenomenological interpretation of Shakespeare’s comedy The Taming of the Shrew. 
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 161-178
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce czy miejsca? Kilka uwag na temat propozycji Romana Ingardena dotyczących łączenia intencjonalnych i rzeczywistych miejsc w dziele literackim
Place or Places? Some Thoughts on Roman Ingarden’s Proposals for Linking Intentional and Actual Places in a Literary Work
Autorzy:
Petryszak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762584.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Ingarden
filozofia literatury
miejsce
dzieło literackie
Hilary Putnam
Józef Bańka
ziemia bliźniacza
recentywizm
philosophy of literature
place
literary work
twin earth
recentivism
Opis:
W artykule została przedstawiona propozycja uzupełnienia filozofii literatury Romana Ingardena. Fenomenolog ten zakładał, że między miejscem rozgrywania się akcji w dziele literackim a faktycznym miejscem – jeśli na takie miejsce wskazywałoby dzieło literackie (np. ul. Grodzka w Krakowie) – zachodzi pewna tożsamość lub pewna łączność. W oparciu o poszerzoną na potrzeby tematu argumentację Hilarego Putnama i metafizyczne aspekty recentywizmu Józefa Bańki przedstawiono argumenty wskazujące, że nie jest możliwe utrzymanie twierdzenia o łączności między miejscami intencjonalnymi w dziele literackim a miejscami rzeczywistymi. Przedstawiono również konsekwencje takiego uzupełnienia wskazanego punktu filozofii literatury Ingardena.
The following paper presents a proposal to complement Roman Ingarden’s philosophy of literature. Ingarden assumed that there is some identity or some connection between the place where the action takes place in a literary work and the real place, if such a place is indicated by a literary work (e.g. Grodzka Street in Krakow). Based on the arguments of Hilary Putnam, extended for the purposes of the topic, and metaphysical aspects of recentivism by Józef Bańka, arguments are presented to show that it is not possible to maintain a claim of connectivity between intentional places in a literary work and actual places. The consequences of such an addition to the indicated point of Ingarden’s philosophy of literature are also pointed out.
Źródło:
Logos i Ethos; 2021, 58, 2; 127-145
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W świecie brzmień, Sienkiewiczowskich postaci i wartości (arcydzieł): z Profesorem Andrzejem Stoffem rozmawia Beata Garlej
In the World of Sounds, Sienkiewicz’s Characters and Values (of Masterpieces): Beata Garlej Talks With Professor Andrzej Stoff
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32053772.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ontology of a literary work
literary axiology
sound layer
graphia
Roman Witold Ingarden
“Trilogy”
Henryk Sienkiewicz
character quality
masterpiece
situational values
Opis:
This is a transcript of a conversation with Andrzej Stoff, for whom Roman Witold Ingarden’s philosophical thought on art and literature is a source of inspiration for his research. The interview presents a few issues representative of the analyses of the Toruń-based scholar, arising from Ingarden’s theory of literary work, which for the interlocutor turns out to be an “open” theory, also encouraging today’s literary scholars and literary theorists to continue and deepen the assumptions adopted by Stoff when considering the problems of the ontology and axiology of a literary work.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2022, 37; 251-271
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ingardenowskie rozumienie pojęć treść i forma dzieła sztuki literackiej
Ingarden’s understanding of the notions of content and form of a literary work of art
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445546.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
content and form of a literary work of art
formal ontology
layers of a literary work of art
intentional objects
phenomenology
Roman Ingarden
Opis:
The article reconstructs the development of Ingarden’s viewpoint on the notions of content and form of a literary work of art. The author of the article thus calls up a specific methodological proposition formulated by the phenomenologist, emphasizing the fact that he presented an innovative and original understanding of both these notions. He built his own understanding of content and form on the basis of the layered structure of literary works of art. Assumptions of the latter became the source of concrete and precise formulations of the meaning of both categories, which – in accordance with the message of the article – seem commendable and worth of being employed by the contemporary researchers of literature.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2013, 1; 31-47
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obiektywne, czyli jakie? Uwagi dotyczące wieloznaczności pojęcia obiektywności wartości
Autorzy:
Płoszczyniec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056692.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
Nicolai Hartmann
Objektivität
Werte
ethischer Realismus
Subjektivismus
Relativismus
Axiologie
objectivism
values
ethical realism
objectivity
subjectivism
relativism
axiology
obiektywizm
wartości
realizm etyczny
obiektywność
subiektywizm
relatywizm
aksjologia
Opis:
Celem artykułu jest problematyzacja kwestii: na czym polega ontyczna obiektywność wartości? Stosując metodę deskryptywną oraz metody analityczne, autor tekstu konfrontuje różne znaczenia wyrazu „obiektywny”, które mogłoby przysługiwać wartościom rozumianym jako atrybuty konkretnych przedmiotów. Często jedna i ta sama rzecz lub cecha może być określana jako obiektywna lub subiektywna (np. przyjemność, która jako doznanie psychiczne jest natury subiektywnej, ale jednocześnie istnieje efektywnie i niezależnie od woli), co prowadzi do zbędnych paradoksów. W tekście są analizowane wybrane przypadki; zakończenie zawiera propozycję uporządkowania pojęcia obiektywności wartości.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die Frage der ontischen Objektivität des Wertes zu thematisieren. Indem der Verfasser die deskriptive und analytische Methode verwendet, hält er die verschiedenen Bedeutungen des Wortes "objektiv" gegeneinander, die den Werten als Attributen bestimmter Objekte zustehen könnten. Oft kann eine und dieselbe Sache oder Eigenschaft als objektiv oder subjektiv bezeichnet werden (z. B. ein Vergnügen, das als psychische Empfindung subjektiv ist, aber gleichzeitig effektiv und unabhängig vom Willen existiert), was zu unnötigen Paradoxien führt. Die ausgewählten Fälle werden in einem Text analysiert, dessen Abschluss den Vorschlag enthält, den Begriff der Objektivität des Wertes zu klären.
The aim of this article is to problematize the question of what is the ontic objectivity of values. Using the descriptive method and the analytical methods, the author of the text juxtaposes various meanings of the word ‘objective’ that could be assigned to values understood as attributes of specific objects. Often one and the same thing or a trait may be described as either objective or subjective (e.g., pleasure which as a psychic feeling is subjective in nature but at the same time exists effectively and independently from will), resulting in unnecessary paradoxes. Selected cases are analyzed within the text, which concludes in a proposal to organize the concept of objectivity of value.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 31; 5-22
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stein’s Anthropological Approach to the Humanities
Autorzy:
Janik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39567514.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
lived experience
human experience
leibliche Selbstgegebenheit
persönliche Note
authenticity
value
empathy
existence
a-subjective Dasein
Edith Stein
Roman Ingarden
Martin Heidegger
Edmund Husserl
Max Scheler
Jan Patočka
Opis:
Should we approach the lived experience and/or understand the other with the sense of things? If this is the case, how are we to treat the human experience par excellence? Paradoxically, Edith Stein gives a fresh meaning to the Husserlian term “leiblicheSelbstgegebenheit.” In contrast to Max Scheler’s account, she develops the “persönliche Note” criterion of authenticity. And against Maetin Heidegger’s existential philosophy, a concern for human existence itself resonates. Based on these three dimensions, this article discusses the idea of “the lived experience” according to Edith Stein, that is, the human experience contemplated by the humanities.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 83-99
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Aesthetic Value of Literary Works in Roman Ingarden’s Philosophy
Wartość estetyczna dzieł literackich w filozofii Romana Ingardena
Autorzy:
Jakha, Hicham
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31225698.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
ästhetischer Wert
künstlerischer Wert
literarisches Werk
Ontologie
Ästhetik
aesthetic value
artistic value
the literary work of art
ontology
aesthetics
wartość estetyczna
wartość artystyczna
dzieło literackie
ontologia
estetyka
Opis:
In this paper, I attempt to formulate an Ingardenian conception of the literary work’s aesthetic value. Following Mitscherling’s lead, I attempt to place Ingarden’s aesthetics within his overall phenomenological-ontological project. That is, I argue that Ingarden’s aesthetics can only be properly fathomed in the context of his ontological deliberations, since, as he himself often enunciated, all his philosophical investigations constitute a realist rejoinder to Husserl’s turn toward transcendental idealism. To this end, I bring together insights from his aesthetics and ontology to establish a coherent account of values, where artistic and aesthetic values are analyzed as they manifest themselves in the literary work of art. By attending to the ontology of its aesthetic (and artistic) values, I argue, the literary work’s stratified formation becomes more explicit.
In dem Artikel analysiere ich Ingardens Konzept des ästhetischen Wertes eines literarischen Werkes. Im Anschluss an Mitscherling versuche ich, Ingardens Ästhetik in sein phänomenologisch-ontologisches Gesamtprojekt einzuordnen. Ich behaupte, dass Ingardens Ästhetik nur dann richtig erkannt werden kann, wenn man seine ontologischen Überlegungen versteht, denn wie Ingarden selbst oft betont hat, sind alle seine philosophischen Untersuchungen eine realistische Antwort auf Husserls angebliche Hinwendung zum transzendentalen Idealismus. Zu diesem Zweck stelle ich Ansichten aus seiner Ästhetik und Ontologie nebeneinander und schaffe so einen kohärenten Werteansatz, in dem künstlerische und ästhetische Werte selbst auf die gleiche Weise analysiert werden, wie sie sich in einem literarischen Werk manifestieren. Ich behaupte, dass dank der ontologischen Analyse ästhetischer (und künstlerischer) Werte ein literarisches Werk in seiner Schichtstruktur transparenter wird.
W artykule analizuję Ingardenowską koncepcję wartości estetycznej dzieła literackiego. Idąc tropem Mitscherlinga, próbuję umieścić estetykę Ingardena w ramach jego całościowego projektu fenomenologiczno-ontologicznego. Twierdzę, że estetykę Ingardena można właściwie poznać jedynie poprzez zrozumienie jego rozważań ontologicznych, ponieważ - jak często podkreślał sam Ingarden – wszystkie jego dociekania filozoficzne stanowią realistyczną odpowiedź na rzekomy zwrot Husserla w stronę idealizmu transcendentalnego. W tym celu zestawiam ze sobą poglądy z jego estetyki i ontologii, tworząc tym sposobem spójne ujęcie wartości, w którym same wartości artystyczne i estetyczne są analizowane w taki sposób, jak przejawiają się w dziele literackim. Twierdzę, że dzięki ontologicznej analizie wartości estetycznych (i artystycznych) dzieło literackie staje się bardziej przejrzyste w swej strukturze warstwowej.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 32; 165-185
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice konkretyzacji estetycznej wyznaczane przez kompozycję: rozważania wstępne
The limits of aesthetic concretization determined by the composition: introductory deliberations
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445502.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
the composition of a literary work; aesthetic concretization; concretization; open composition; Umberto Eco’s poetics of the open work of art; Roman Ingarden’s theory of a literary work; undefined places; schematicism
Opis:
The article discusses the concept of the composition of a literary work and the aesthetic concretization as defined from the procedural point of view. The text refers to a specific definition of composition, stemming from Roman Ingarden’s theory of a literary work developed by Andrej Stoff, a literary theorist from Toruń. The main thread of the deliberations refers to the border of concretization that is lined out by the composition of a literary work. The latter, defined as the guarantee of the ontological identity of a literary work, cannot activate the “openness” category. Nevertheless, it turns out that with reference to so-called “border cases”, and the examples of architectural works of art “in progress” this restriction is not fully grounded, thus making the line of concretization difficult, if not impossible, to establish.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2015, 3; 23-35
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwe, niemożliwe. Trudny Norwid trudnej norwidologii
Possible, impossible. Difficult Norwid in difficult Norwid studies
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117283.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
norwidologia
Czesław Miłosz
metodologia badań nad autorem
idiom
Roman Ingarden
postsekularyzm
neopatrystyka
antagonizm recepcji
William Szekspir
hipoteza serii
metoda kateny
psychobiografia
Norwid Studies
author research methodology
postsecularism
neo-patristics
reception antagonism
William Shakespeare
series hypothesis
katena method
psychobiography
Opis:
Tom Trudny Norwid jest nie tylko próbą stworzenia „monografii niemożliwej”, lecz także ważnym, bo przekrojowym dokumentem ewolucji polskiej norwidologii (być może właśnie ta, a nie inna problematyka książki ów interesujący horyzont szczególnie uprzystępniała). Skutkiem tego – analizowany tu zbiór tekstów domaga się niejako dwóch dróg odczytywania i podlega tak samo dwóm równoległym ścieżkom interpretacyjnym. Jedna została wyznaczona przez temat całości tomu, druga realizowana jest mimowolnie, zwłaszcza w toku omawiania dyskusyjnych kwestii w obrębie dyscypliny. Ta druga wydała się autorowi niniejszego omówienia równie pasjonująca, co pierwsza. Stąd też jego próba syntetycznego połączenia obu interesów tej książki, choćby w ramach podtytułu niniejszego studium – hasła „trudnego Norwida trudnej norwidologii”.
The volume Trudny Norwid [Difficult Norwid] marks not only an attempt to create an “impossible monograph” but also an important, large-scale record of the evolution of Norwid Studies in Poland (perhaps it is exactly this and not the other issues addressed in the book that made this interesting perspective particularly accessible). As a result, the collection of texts examined here requires at least two ways of reading and is subject to the same two parallel interpretive paths. One of these was defined by the subject of the entire volume, while the other one is performed involuntarily, in particular in the course of discussing issues that are disputable in the discipline. The author of this review found the second interpretive path as exciting as the first, hence this attempt to synthesise the two interests of the book, if only under the heading of this study – the headword “difficult Norwid in difficult Norwid Studies”.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2017, 35; 207-236
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possible, impossible. Difficult Norwid in difficult Norwid studies
Możliwe, niemożliwe. Trudny Norwid trudnej norwidologii.
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17858652.pdf
Data publikacji:
2020-05-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Norwid Studies
Czesław Miłosz
author research methodology
idiom
Roman Ingarden
postsecularism
neo-patristics
reception antagonism
William Shakespeare
series hypothesis
katena method
psychobiography
norwidologia
metodologia badań nad autorem
postsekularyzm
neopatrystyka
antagonizm recepcji
William
Szekspir
hipoteza serii
metoda kateny
psychobiografia
Opis:
The volume Trudny Norwid [Difficult Norwid] marks not only an attempt to create an “impossible monograph” but also an important, large-scale record of the evolution of Norwid Studies in Poland (perhaps it is exactly this and not the other issues addressed in the book that made this interesting perspective particularly accessible). As a result, the collection of texts examined here requires at least two ways of reading and is subject to the same two parallel interpretive paths. One of these was defined by the subject of the entire volume, while the other one is performed involuntarily, in particular in the course of discussing issues that are disputable in the discipline. The author of this review found the second interpretive path as exciting as the first, hence this attempt to synthesise the two interests of the book, if only under the heading of this study – the headword “difficult Norwid in difficult Norwid Studies”.
Tom Trudny Norwid jest nie tylko próbą stworzenia „monografii niemożliwej”, lecz także ważnym, bo przekrojowym dokumentem ewolucji polskiej norwidologii (być może właśnie ta, a nie inna problematyka książki ów interesujący horyzont szczególnie uprzystępniała). Skutkiem tego – analizowany tu zbiór tekstów domaga się niejako dwóch dróg odczytywania i podlega tak samo dwóm równoległym ścieżkom interpretacyjnym. Jedna została wyznaczona przez temat całości tomu, druga realizowana jest mimowolnie, zwłaszcza w toku omawiania dyskusyjnych kwestii w obrębie dyscypliny. Ta druga wydała się autorowi niniejszego omówienia równie pasjonująca, co pierwsza. Stąd też jego próba syntetycznego połączenia obu interesów tej książki, choćby w ramach podtytułu niniejszego studium – hasła „trudnego Norwida trudnej norwidologii”.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2017, 35 English Version; 219-248
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie dwudziestowieczne dyskusje dotyczące racjonalności
Polish 20th-Century Discussions of Rationality
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097316.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia polska XX wieku
spory o racjonalność poznawczą
Kazimierz Twardowski
Szkoła Lwowsko-Warszawska
Roman Ingarden
Henryk Elzenberg
Leszek Kołakowski
Marian Przełęcki
spory o binarność racjonalności
spory o kryteria racjonalności
uzasadnianie racjonalności
Polish 20th-century philosophy
dispute over cognitive rationality
Lvov–Warsaw School
disputes over binary nature of rationality
criteria of rationality
justification of rationality
Opis:
Artykuł przedstawia dwudziestowieczne polskie dyskusje filozoficzne dotyczące racjonalności, w szczególności w kontekście poznawczym. Omawiane są stanowiska wielu uczonych, począwszy od Kazimierza Twardowskiego i założonej przezeń Szkoły Lwowsko-Warszawskiej do myślicieli okresu powojennego: Leszka Kołakowskiego i Mariana Przełęckiego. W części drugiej poddane są dyskusji i analizie trzy kwestie systematyczne, dotyczące racjonalności przekonań: problem ich binarności, kryteriów racjonalności oraz zagadnienie uzasadnienia jej wyboru.
The article presents twentieth-century Polish philosophical discussions of rationality, especially in the cognitive context. Discussed are diverse viewpoints, from those presented by Kazimierz Twardowski, the Lvov–Warsaw School founded by him to those of post-war thinkers: Leszek Kołakowski and Marian Przełęcki. In the second part, three systematic issues concerning the rationality of beliefs are discussed and analyzed: the problem of their binary nature, rationality criteria, and the issue of justifying the choice of rationality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 129-153
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-39 z 39

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies