Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Geneza i rozwój szkolnego ustawodawstwa Kościoła w epoce średniowiecza (rekonesans)
The genesis and development of Church legislation on education in the Middle Ages

Autorzy:

Ratajczak, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/957057.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Church law
Education in the Middle Ages

Opis:

The aim of the article is to present the beginnings and the subsequent development and evolution of church law in the sphere of education from the 4th to the beginning of the 16th century. The roots of the acts of law presented by the Popes, synods and councils were based on the traditions of Roman law, but a variety of reasons from the field of policy, economy and society led to the need to establish a church school system. The aim of the Church was to create an independent school system with its own purposes, different from civil schools. The article shows the main factors in the development of the legislation in the sphere of education and the functioning of the schools, and the relationship between civil and Church leaders. Another field of analysis is to search for the inspirations, aims and reception of the law in cathedral, collegiate, parish and monastic schools.

Źródło:

Biuletyn Historii Wychowania; 2014, 31; 29-49
1233-2224

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Wychowania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

The Genesis and Development of Church Legislation on Education in the Middle Ages

Autorzy:

Ratajczak, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/955377.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

church law
education in the Middle Ages

Opis:

This paper is to present the beginnings and the subsequent development and evolution of church law in the sphere of education from the 4th to the beginning of the 16th century. The roots of the acts of law presented by the Popes, synods and councils were based on the traditions of Roman law, but a variety of reasons from the field of policy, economy and society led to the need to establish a church school system. The aim of the Church was to create an independent school system with its own purposes, different from secular schools.

Źródło:

Biuletyn Historii Wychowania; 2018, 38; 15-35
1233-2224

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Wychowania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Where Was the Home of the Livonian Merchant? Early Urban Mobility in the Baltics

Autorzy:

Selart, Anti

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1160802.pdf

Data publikacji:

2019-03-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Hanseatic League
Livonia
social relations
migrations in the Middle Ages

Opis:

Medieval Livonia and its town life were created in the 12th and 13th centuries as a result of crusading conquests. Livonian urban elites immigrated mostly from German lands. A small number of people of indigenous origin were also integrated into the emerging merchant class. Besides merchants who settled down in Riga, Tallinn, Tartu, or in other towns in the region, travelling merchants from the western part of the forming Hanseatic area played an important role in the urban life and even in the urban administration. On the basis of anthroponyms and geographical identifications of medieval townspeople, the author of the article argues that the migration patterns were not limited to immigration from Germany to Livonia. The social and spatial integration of this region resulted from multiple ways of travelling and relocation: people also returned to Germany or remained simultaneously connected to several places and sometimes remained permanently mobile. Early Livonian merchants could also be mobile within the area including minor towns and even rural places. Not only the “Germans”, but also people of native origin were involved in these movements. The family networks in particular supported multiple spatial identifications. An economically active person could have many places of identification; moving from one town to another during a lifetime was the rule, not an exception. However, the existing network of family and kinship relations, which provided trustworthy partners in the vast area from Westphalia to Livonia, was probably one of the main factors which made German merchants enjoy an advantage over their Scandinavian and Livonian native counterparts.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2019, 84, 1; 43-66
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

„Quidam de gregariis militibus…” Pospolici ludzie jako bohaterowie piastowskich wojen do połowy XIII wieku
„Quidam de gregariis militibus…” Ordinary people as heroes of the Piast wars until the mid-13th century

Autorzy:

Ptak, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/688107.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Polska średniowieczna
wojskowość polska XI–XIII w.
społeczeństwo średniowieczne
ludność pospolita w średniowieczu
Poland in the Middle Ages
Polish military between the 11th and 13th century
society in the Middle Ages
ordinary people in the Middle Ages

Opis:

In the period of rule of the Piast dynasty, the ordinary people constituted a large part of the army, however the authors of the chronicles describing the war events did not pay any special attention to them. Therefore, any mentions of the people from lower social strata, who stood out due to their extraordinary bravery and courage during the military actions, are to be considered even more precious. Among their achievements such incidents like: saving the monarchs’ life during the battles, a spontaneous initiation of a battle, which ended with a total victory, regaining of a lost castle or a heroic defense of an own castle against attacking enemy, were recorded. People performing these feats were simple warriors with low position in a social hierarchy or even placed in the army as servants without any intention of their direct participation in battles. Chroniclers described with appreciation the achievements of those who were obliged to fight holding arms, highlighting their bravery and sacrifice for the rulers, who rewarded it very generously. On the other hand, the military achievements of people belonging to the class of servants, who were not obliged to participate in the military actions were considered by these authors in a different way: as a result of headiness or bravura.
W epoce piastowskiej dużą część wojska stanowiła pospolita ludność, zazwyczaj jednak autorzy kronik opisujących wydarzenia wojenne nie poświęcali jej większej uwagi. Tym cenniejsze wydają się obecne w ich przekazach wzmianki o ludziach z niższych warstw społecznych, którzy wyróżnili się niezwykłym męstwem i walecznością podczas działań militarnych. Wśród ich dokonań odnotowane zostały przypadki uratowania życia władcom podczas bitew, spontaniczne podjęcie walki zakończonej całkowitym zwycięstwem, odzyskanie utraconego grodu czy heroiczna obrona własnej warowni przed atakującym wrogiem. Ludzie dokonujący tych wyczynów byli prostymi wojownikami, nisko sytuowanymi w społecznej hierarchii albo nawet znajdowali się w wojsku jako służba nieprzeznaczona do bezpośredniego udziału w walkach. Kronikarze z podziwem pisali głównie o dokonaniach ludzi należących do pierwszej z tych kategorii, czyli zobowiązanych do walki z bronią w ręku, podkreślając ich męstwo i poświęcenie dla władców, którzy za te zasługi ich hojnie nagradzali. Natomiast militarne wyczyny osób czy grup wchodzących w skład czeladzi, od której nie wymagano udziału w walce zbrojnej, były oceniane przez tych autorów zupełnie inaczej, jako efekt porywczości czy brawury.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 103; 27-42
0208-6050
2450-6990

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

The Location (And Founding) of a Town of Poznań in Light of the Earliest Documents and Narrative Sources

Autorzy:

Dobosz, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1683934.pdf

Data publikacji:

2013-01-10

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Poznań in the Middle Ages
town charter
13th century
medieval town

Opis:

The paper addresses the issue of the origins of the town of Poznań founded in mid-13th century under German law. The birth of the charter town on the left bank of the Warta river is illustrated first and foremost by sources: documents from the mid-13th century, particularly a location charter of 1253, and narrative sources, e.g. The Wielkopolska Chronicle and yearly records written in Wielkopolska. The town was the work of Przemysł I, the duke of Wielkopolska, who sorted out property issues on the left bank of the Warta, made grants and granted privileges, erected his new castle next to the new town, and together with his brother Bolesław issued a location charter in 1253. The duke’s action resulted in the rise of one of the most important urban centers in medieval Poland.

Źródło:

Studia Historiae Oeconomicae; 2013, 31; 3-18
0081-6485

Pojawia się w:

Studia Historiae Oeconomicae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Rozważania o sudeckiej Troi. Na kanwie badań archeologicznych na średniowiecznym grodzisku w Kamiennej Górze, woj. dolnośląskie, w 2018 roku

Autorzy:

Maciejczuk, Dawid
Jaworski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2185009.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny

Tematy:

Middle Ages
early modern period
military architecture
Silesian–Czech relations in the Middle Ages
castle–city relations

Opis:

Medieval Silesian written sources mention several times a castle under the name of Landeshut, located within the present-day town of Kamienna Góra. It bears the same name in documents from the 13th century and later. In fact, the stronghold was located not within the walls of the medieval town, but on Zamkowa Góra [Castle Mountain] adjacent to it from the east. It was not until 2018 that the first archaeological study was undertaken there, which yielded up results indicating that the first fortifications on the hill can be traced back to the Early Middle Ages. The excavations have also provided a new insight into the mutual relations between the town of Landeshut and the Landeshut Castle in the Late Middle Ages, mainly in the late 13th and 1st half of the 14th century.

Źródło:

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2022, 77, 2; 5-42
0037-7511
2658-2082

Pojawia się w:

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

W kręgu hanzeatyckich migracji, czyli pochodzenie Mikołaja Kopernika
In the circle of hanseatic migrations. The ancestry of Nicolaus Copernicus
Im Kreis der hanseatischen Migrationen – über die Herkunft von Nicolaus Copernicus

Autorzy:

Mikulski, Krzysztof
Sulikowska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1622353.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Toruń in the Middle Ages
genealogy for Nicolaus Copernicus
nationality and ethnicity of Copernicus

Opis:

The eminent French historian Fernand Barudel pointed out in his works about the Med that one would need for understanding of activites of an individual a wide context created by the social space and environment in which the main hero tends to live in. For Braudel became Philippe 2nd only a pretence to analyse the whole civilisation of the Med in his times. This context can be employed on the man of letters, a loner, spending the most of his life in his astronomical observatory – Nicolaus Copernicus. Unquestionably, the social environment of Thorn exerted the biggest influence on the formation of the young Copernicus. The city was located on the lower Vistula, on the boarder of the state of Teutonic Knights and Poland, with strong relationships with Silesia, Cracow and Hansa and over Hansa with Northern Europe. This location created extraordinary circumstances for the formation of the one of the biggest intellects of his times. This cultural mosaic was the native environment of Nicolaus Copernicus, a German-speaking Pole, on the maternal side a descendant of immigrants from Westphalia, on the paternal side of Silesian Copernicus-family with Slavic roots, from his birth to his death the faithful subject of the Polish kings.

Źródło:

Studia Maritima; 2014, 27, 2; 29-55
0137-3587
2353-303X

Pojawia się w:

Studia Maritima

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Between Rebellion and Statesmanship: Attempting a Biography of Ivanko, 1196/1200 (?)

Autorzy:

Dall’Aglio, Francesco

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2027792.pdf

Data publikacji:

2021-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Byzantine history
medieval Bulgaria
ethnicity
royal power in the Middle Ages
subversion and separatism

Opis:

The paper analyses the actions of Ivanko, a Bulgarian nobleman, possibly a member of the ruling family of the Asenides, who in 1196 killed the ruling tsar, Asen, and escaped to Constantinople once his plan to take control of the country failed. Owing to the benevolence of Alexios III Angelos, he joined the Byzantine military and very quickly rose through its ranks until he became the military commander of the region of Philippopolis. In 1198 or 1999 he defected and created an independent dominion on the slopes of the Stara Planina massif, precariously balanced between Bulgaria and the empire, exploiting to his own advantage the constant state of warfare between the two polities. His adventure was short-lived: in 1200 he was captured through deception by the Byzantines, taken prisoner, and presumably executed. While his political career was very short, his importance for the history of medieval Bulgaria is not to be underestimated. It is a testimony of the fluidity of the political situation at the Bulgaro-Byzantine border, whose instability often allowed ambitious and cunning local commanders to carve up autonomous dominions, and of the difficulties experienced by the central power in keeping control of the peripheral areas of the state. It is also proof of the constantly shifting ethnic and cultural allegiances of the citizens of those polities, entangled between different and often conflicting identities, usually regarded as irreconcilable but that were actually the object of a continuous negotiation and adjusting. Ivanko is an interesting case study in regard to all of those factors, especially when considered within the larger phenomenon of provincial separatism in the imperial (and Bulgarian) lands between the end of the 12th and the beginning of the 13th century.

Źródło:

Studia Ceranea; 2021, 11; 91-106
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Bolesław Chrobry i Karol Wielki - legitymizacja między kultem a imitacją
Bolesław the Brave and Charlemagne - legitimacy between the cult and the imitation

Autorzy:

Sosnowski, Miłosz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2054605.pdf

Data publikacji:

2016-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Boleslaw the Brave
Charlemagne
the ideology of power in the Middle Ages
the legend of Charlemagne
the apostolate in the Middle Ages
Bolesław Chrobry
Karol Wielki
ideologia władzy w średniowieczu
legenda Karola Wielkiego
apostolstwo w średniowieczu

Opis:

The paper discusses the issue of worship and imitation of Charlemagne during the reign of Bolesław the Brave in the context of the ruler’s responsibilities and the legitimacy of royal power. The analysis includes primarily the Christianization activity led by Bolesław and a later legend of the ruler.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2016, 2(11); 120-146
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Wiedza o prawie w ujęciu Izydora z Sewilli
Knowledge of the Law as Understood by Isidore of Seville

Autorzy:

Dębiński, Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2049873.pdf

Data publikacji:

2022-03-24

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Izydor z Sewilli
Etymologiae
prawo w średniowieczu
Isidore of Seville
Etymology
law in the Middle Ages

Opis:

Przedmiotem artykułu są niektóre aspekty problematyki prawnej w ujęciu Izydora z Sewilli. Punktem wyjścia jest krótka charakterystyka jego Etymologii, dzieła uznawanego za pierwszą encyklopedię chrześcijaństwa. Zabieg ten pozwala lepiej rozeznać usytuowanie zagadnień prawnych w strukturze dzieła. Następnie przedstawiono organizację, podział i charakterystykę materiału prawnego w księdze V. De legibus, nazywanej Traktatem o prawie. W kolejnym paragrafie omówiono zagadnienia prawne, które zostały ulokowane przez Sewilczyka w innych księgach Etymologii.
The subject of this article presents selected aspects of the legal problems according to Isidore of Seville. The starting point of the analysis consists of a brief characterization of his Etymology, a work considered as the first encyclopedia of Christianity. This device allows to better examine the place of legal issues in the structure of the work. The author then presents the organization, division, and characteristics of the legal material in Book V. De legibus, also referred to as the Treatise on Law. The following paragraph discusses the legal issues included by Sevillian in other chapters of the Etymology.

Źródło:

Studia Prawnicze KUL; 2022, 1; 125-141
1897-7146
2719-4264

Pojawia się w:

Studia Prawnicze KUL

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Glenndalocha (Glendalough) - stolica tytularna biskupa Mariana Przykuckiego, sufragana poznańskiego
Glenndalocha (Glendalough) - the Titular See of Bishop Marian Przykucki, the Suffragan Bishop of Poznań

Autorzy:

Prokop, Krzysztof R.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/607312.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

the Church in Ireland in the Middle Ages
Glendalough
titular bishops
Marian Przykucki
titular bishop of Glenalough
suffragan bishop of Poznań

Opis:

Glendalough („glen of two lakes”), an Irish bishopric since the beginning of the 7th century, united with the archdiocese of Dublin at the beginning of the 13th century, since 1969 included among titular sees. In the years 1973-1981 it was the titular see of bishop Marian Przykucki, the suffragan bishop of Poznań and later the bishop of the Chełmno (1981-1992) and the Szczecin- -Kamień (1992-1999) dioceses.
Glendalough („glen of two lakes”), an Irish bishopric since the beginning of the 7th century, united with the archdiocese of Dublin at the beginning of the 13th century, since 1969 included among titular sees. In the years 1973-1981 it was the titular see of bishop Marian Przykucki, the suffragan bishop of Pozna? and later the bishop of the Che?mno (1981-1992) and the Szczecin- -Kamie? (1992-1999) dioceses.

Źródło:

Poznańskie Studia Teologiczne; 2012, 26; 337-358
0209-3472

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

„Jest czas wojny i czas pokoju…” W jakich porach roku prowadzono najczęściej działania wojenne w Polsce średniowiecznej?
„There is a time of war and a time of peace…” In which times of the year, were the military activities carried out in the Middle Ages in Poland?

Autorzy:

Ptak, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/688722.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

dzieje wojskowości polskiej
wojny w średniowieczu
wojna a warunki naturalne
wojna a pogoda
Polska średniowieczna
Poland in the Middle Ages
history of Polish army
wars in the Middle Ages
a war and the natural conditions
a war and weather

Opis:

The military actions in the Middle Ages usually did not take long. During these actions their participants undertook the military expeditions to the enemy territory trying to defeat the enemies’ army in battle or to conquer its fortresses. The possessions of the enemy were than regularly despoiled and devastated. To realize these goals, the most convenient times of the year were chosen, by taking into account the natural conditions and the possibilities of the military functioning. For the Polish people and some of their adversaries, the best time for conducting the war was late Summer and early Autumn. At these times the most battles took place, as the favorable weather conditions and the greater possibilities to fulfil the supply requirements were used. Big armies took part in them, being often led by monarchs and carrying out their actions numerous weeks. Their duration was however limited by the worsening of the weather conditions in the Autumn months and the physical and material exhaustion of the army. Another period of the year, which was also used to carry out the military actions was Winter. The severity of the weather conditions was compensated by the facilitating of moving through the territory, even in the areas which were difficult to access in the remaining periods of the year, such as the water reservoirs, in particular big rivers. The military actions in Winter had a different character then those in Summer or Autumn; they lasted usually short and the smaller armies participated in them. In the remaining times of the year the armed battles, in which the Polish people participated, took place more seldom and were conditioned by exceptional circumstances.
Działania wojenne w średniowieczu trwały zazwyczaj krótko, w ich trakcie podejmowano zbrojne wyprawy na teren przeciwnika, dążąc do pokonania jego wojsk w bitwach lub zdobycia posiadanych przez niego twierdz, najczęściej ograbiano i dewastowano jego posiadłości. Do realizacji tych celów wybierano najdogodniejsze pory roku, uwzględniając panujące wówczas warunki naturalne i wynikające z nich możliwości militarnego funkcjonowania. Dla Polaków i niektórych ich przeciwników najlepszym czasem na prowadzenie wojen było późne lato i wczesna jesień. Wówczas też toczono najwięcej walk, korzystając ze sprzyjających warunków pogodowych i z większych niż w innych okresach możliwości zaspokojenia potrzeb aprowizacyjnych. Brały w nich udział duże armie, często pod dowództwem monarchów, prowadząc działania przez wiele tygodni. Ich długotrwałość była jednak ograniczona pogarszaniem się pogody w miesiącach jesiennych i wyczerpywaniem się sił uczestników. Innym okresem roku, także wykorzystywanym do prowadzenia akcji militarnych, była zima. Surowość warunków pogodowych była wówczas rekompensowana ułatwieniami w poruszaniu się w terenie trudno dostępnym w innych porach roku. Ułatwienia wynikały z zamarznięcia zbiorników wodnych, w tym także dużych rzek. Działania zbrojne w czasie zimowym miały inny charakter niż w okresie lata i jesieni, były zazwyczaj krótkotrwałe i uczestniczyły w nich mniejsze armie. W pozostałych porach roku walki orężne z udziałem Polaków również miały miejsce, zdarzały się jednak rzadziej i bywały uwarunkowane wyjątkowymi okolicznościami.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 11-30
0208-6050
2450-6990

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Funkcjonowanie fragmentów Modlitwy Pańskiej w tekstach poetyckich późnego średniowiecza

Autorzy:

Masłej, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/776834.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

The Lord’s Prayer
Our Father
oral literature
formulas
Medieval religious song
quotation in the Middle Ages
paraphrase.

Opis:

The goal of the article is to provide a description of grammar and vocabulary-related differences in the fragments of Our Father in Polish medieval songs (until the 16th century). The fragments introduced into the texts are processed to varying degrees, from being quoted, to modified or involving a free reference to the Pater Noster. Modification was the most frequently employed form. There were four major types of modifications: lexical exchange, change in word order, adding an element and removing an element. This also indicated the reasons for introducing the changes: some of them stem from the way in which the excerpts were introduced into the text (formal changes), some are intentional (application of specific forms) and affected the form of the artistic song (rhyme, rhythm, phonaesthetics). The lack of stability of the adopted fragments is also related to the way song operated as an oral form, making it vulnerable to a variety of transpositions. At the same time, however, with all these modifications, one element remained unchanged: the expression from evil which became one of the “theological and poetic formulas” used in Polish religious poetry of the Middle Ages.

Źródło:

Slavia Occidentalis; 2017, 74/1; 87-101
0081-0002

Pojawia się w:

Slavia Occidentalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Prawo w okresie rewolucji husyckiej
Law during the Hussite Revolution

Autorzy:

Korbel, Daniel

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1394400.pdf

Data publikacji:

2021-07-10

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Hussite movement
Hussite revolution
law in the Middle Ages
ruch husycki
rewolucja husycka
prawo w średniowieczu

Opis:

Na przełomie XIV i XV wieku w Królestwie Czeskim zaczął krystalizować się ruch wzywający do zreformowania Kościoła katolickiego. Opierając się na nauczaniu Johna Wiklifa , a następnie Jana Husa próbowano w sposób oddolny wpłynąć na hierarchię kościelną i przekonać ja do dokonania niezbędnych zmian i rzeczywistego wypełniania głoszonych nauk. Niestety, nauczanie Husa spotkało się z potępieniem, a on sam wezwany na sobór w Konstancji, mimo posiadania glejtu bezpieczeństwa od cesarza Zygmunta Luksemburczyka został jako heretyk w 1415 roku spalony na stosie. Doprowadziło to do radykalizacji dużej części mieszkańców Królestwa Czeskiego. Próby siłowego powstrzymania narastającego wrzenia religijnego, społecznego i narodowościowego doprowadziły do wybuchu w 1419 roku rewolucji trwającej do roku 1437.  Artykuł niniejszy jest próbą przybliżenia husyckiego programu i praktycznego jego wcielania w życie w zakresie rewolucyjnej zmiany systemu prawnego. Jakie normy prawne husyci odrzucili i dlaczego oraz czym chcieli je zastąpić?   
At the turn of the 14th and 15th centuries, a movement calling for the reform of the Catholic Church began to crystallize in the Kingdom of Bohemia. Based on the teachings of John Wiklif and later — John Hus, attempts were made to influence the church hierarchy at the grassroots level and convince them to make the necessary changes, and actually follow the doctrines they preached. Unfortunately, Hus' teaching was condemned, he was summoned to the Council of Constance, and despite having a safe-conduct voucher from the Emperor Sigismund of Luxemburg, he was burned at the stake as a heretic in 1415. This event led to the radicalisation of a large part of the population of the Bohemian Kingdom. The attempts to forcefully stop the growing religious, social and national turmoil led to the outbreak of a revolution in 1419, which lasted until 1437. This article is an attempt to present the Hussite programme and its practical implementation with regard to revolutionary change of the legal system. Which legal norms did the Hussites reject and why, and how did they want to replace them?

Źródło:

Z Dziejów Prawa; 2020, 13; 57-76
1898-6986
2353-9879

Pojawia się w:

Z Dziejów Prawa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Tortury w świetle bulli Ad extirpanda (1252) papieża Innocentego IV
Torture in Light of the Bull Ad extirpanda (1252) of Pope Innocent IV

Autorzy:

Sadowski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27308720.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Innocenty IV
tortury w średniowieczu
prawo rzymskie
Innocent IV
torture in the Middle Ages
Roman law

Opis:

W niniejszym artykule autor omawia treść bulli Ad extirpanda z 1252 r. i szuka odpowiedzi na pytanie dlaczego papież Innocenty IV zezwolił w niej władzy świeckiej i kościelnej na stosowanie tortur w procesach przeciwko heretykom. Dotyczyło to tak oskarżonych jak i świadków. Ceniony romanista, jakim był Sinibaldo Fieschi działał w okresie średniowiecznej odnowy prawa rzymskiego. Niewątpliwie to, jak i wiele innych czynników, np. rozwój inkwizycji, rzutowało na decyzję papieża. Sama kwestia tortur w bulli potraktowana została dość marginalnie, a dokument bardziej dotyczył postępowania inkwizycyjnego. W artykule dominuje metoda historyczno-prawna, ale autor sięga także do tych dogmatyczno-prawnych czy porównawczych. Zanim szczegółowo omowi treść bulli i racje jej ogłoszenia pochyla się nad postacią i nauczaniem Innocentego IV, który między 1213, a 1225 r. studiował prawo w Bolonii. Bulla z 1252 r. była adresowana do przywódców wszystkich komun Italii, czyli do podestów, rektorów, rad Lombardii, Romanii, Marchii Trewizańskiej. Tortury były środkiem do uzyskania przyznania się do winy, które było bardzo ważne w katalogu rożnych środków dowodowych, jak przysięga stron, świadkowie, sądy boże czy dokumenty. Tortury w świetle konstytucji 25 omawianej bulli nie powinny prowadzić do utraty członków ciała czy samego życia. Ich celem było doprowadzenie heretyków do wypowiedzenia swoich błędów i oskarżenia innych heretyków im znanych. Sama zaś procedura inkwizycyjna wzmacniała władzę papieża czy biskupów. Była bardziej racjonalna od ordaliów.
In this paper, the author discusses the content of the bull Ad Extirpanda of 1252 and seeks an answer to the question why Pope Innocent IV allowed in it for secular and ecclesiastical authorities to use torture in trials against heretics. This applied to both the accused and the witnesses. Sinibaldo Fieschi, the valued Romanist, was active during the medieval renewal of Roman law. Undoubtedly, this and many other factors, such as the development of the Inquisition, influenced the Pope's decision. The very issue of torture in the bull was treated quite marginally, and the document was more concerned with inquisitorial proceedings. This paper is dominated by the historical and legal method, but the author also reaches for the dogmatic and legal or comparative methods. Before discussing in detail the content of the bull and the reasons for its announcement, the paper focuses on the figure and teaching of Innocent IV, who, between 1213 and 1225, studied law in Bologna. The bull of 1252 was addressed to the leaders of all Italian communes, i.e. to the podests, rectors, councils of Lombardy, Romagna, and the Marchia Tervisina. Torture was a means of obtaining a confession, which was very important in the catalogue of various sources of evidence, such as oaths sworn by the parties, witnesses, God's judgments, or documents. In light of Constitution 25 of the bull in question torture should not lead to the loss of body members or life itself. It purpose was to get heretics to recant their errors and accuse other heretics known to them. The inquisitorial procedure itself strengthened the power of the Pope and the bishops. It was more rational than trial by ordeal.

Źródło:

Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 1; 435-454
1732-9132
2719-9991

Pojawia się w:

Miscellanea Historico-Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Between Rus’, Byzantium, and the Nomads Tmutarakan’ in the Narrative of the Rusian “Primary Chronicle”

Autorzy:

Siwko, Arkadiusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31319738.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

medieval Rus’
Tmutarakan’
Byzantine-Rusian relations
Rurikids
Primary Chronicle
Black Sea basin in the Middle Ages

Opis:

Статья является попыткой источниковедческого анализа упоминаний о Тмутаракани, содержащихся в Повести временных лет - древнейшем из сохранившихся памятников средневековой руской историографии. В тексте особое внимание уделяется нарративной стратегии источника и содержащемуся в нем образу пограничных земель Руси. Автор размышляет о месте сведений о событиях в отдаленном "эксклаве" домена Рюриковичей в рассказе о династии и территориальном расширении ее государства и формулирует гипотезы об их происхождении. Кроме того, взяв за основу Список русинских дальних и ближних гордов, он ставит вопрос о функционировании Тмутаракани в сознании авторов и адресатов поздних текстов.
The article is an attempt to provide a source analysis of the mentions of Tmutarakan’ contained in the Primary Chronicle – the oldest surviving monument of medieval Rusian historiography. In the text, particular emphasis is placed on the narrative strategy of the source and the image of the borderlands of Rus’ contained therein. The author reflects on the place of information about events in the remote “exclave” of the Rurikids domain in the story about the dynasty and the territorial expansion of its state and formulates hypotheses about their origin. In addition, using the List of Rusian further and closer gords as a basis, he raises the question of the functioning of Tmutarakan’ in minds of the authors and recipients of later texts.

Źródło:

Studia Ceranea; 2023, 13; 75-96
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Juste roy pensoit comment pourroit avoir aide, non mie asseant tailles grieves, ne dures toultes – approche sémantique du vocabulaire fiscal médiéval dans les textes de Christine de Pizan
Juste roy pensoit comment pourroit avoir aide, non mie asseant tailles grieves, ne dures toultes. A semantic analysis of the Mediaeval fiscal vocabulary in the works of Christine de Pizan

Autorzy:

Posturzyńska-Bosko, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2109515.pdf

Data publikacji:

2019-12-30

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

fiscalité médiévale
impôt
typologie des redevances
fiscal system in the Middle Ages
tax
types of fiscal obligations

Opis:

Cet article est une analyse des termes liés à la fiscalité médiévale dans les textes de Christine de Pizan Le Livre des fais et bonnes meurs du sage roy Charles V, Le Livre de la Paix et Le Livre du corps de Policie. On aborde la problématique des redevances de toute nature et de la complexité du système fiscal féodal. La richesse des termes fiscaux et l’impr´ecision terminologique qu’elle implique montrent à quel point ce système était compliqué.
The purpose of this article is an analysis of the mediaeval fiscal vocabulary in the works of Christine de Pizan, including Le Livre des fais et bonnes meurs du sage roy Charles V, Le Livre de la Paix, and Le Livre du corps de Policie. The topics discussed include the various types of tax and the complexity of the feudal fiscal system. The richness of the fiscal terms and the resulting lack of terminological precision illustrate the extent of the complexity of that system.

Źródło:

Białostockie Archiwum Językowe; 2019, 19; 307-317
1641-6961

Pojawia się w:

Białostockie Archiwum Językowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Najstarsze statuty wikariuszy katedry gnieźnieńskiej (z roku 1500)
The oldest statutes of the vicars of the Gniezno cathedral (from the year 1500)

Autorzy:

Czyżak, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1039742.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Gniezno Archdiocese
Cathedral chapter
Collegium vicariorum in the Middle Ages
Klemens from Piotrków
Fryderyk Jagiellończyk
Archbishop of Gniezno

Opis:

The statutes of the vicars of the Gniezno cathedral were composed at the turn of the 15th and 16th century and were in their entirety drawn up by the chapter on 22 June 1499. It was the initiative of Archbishop Fryderyk Jagiellończyk, who was concerned about an unsatisfactory functioning of the College. The initiative was carried out by Klemens from Piotrków, doctor decretalium, a Gniezno canon. On 9 December 1500 the statutem were authorized by Cardinal Fryderyk Jagiellończyk with the chapter and he commanded to have them entered in the matrica capitulari. The statutes survivedto our time in a copy made in the 1720s. Description of offenses and the system of punishments in the statues reveal the daily matters and some of the deficiencies of the College: absence from liturgical ministry, drunkenness, quarrels, irregularities of the officium Divinum, careless celebration of choral prayer, conversations and jokes during chants, drowsiness.

Źródło:

Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2015, 10; 7-22
1731-0679

Pojawia się w:

Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Откровение св. Иоанна Богослова среди православных славян и в южнославянской письменности
The Revelation of St. John the Theologian among Orthodox Slavs and in South-Slavonic Literature

Autorzy:

Трифонова, Ива

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682457.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Apocalypse St. John the Theologian
the history of the text in the Middle Ages
the version of the text
South Slavonic copies

Opis:

The article focuses on the history of the Book of Revelation of St. John the Theologian among Orthodox Slavs in the Middle Ages. The aim is to present its place among the other biblical books, related to Cyril and Methodius’ literary tradition and follow its origin, its way of life and spreading in the Slavia Orthodoxa. The two main versions of the distribution of the book are presented – without interpretations and with the interpretations of St. Andrew of Caesarea, while the specifics of the basic versions of the book are also presented (East Slavonic and South Slavic versions with commentaries, Bosnian Cyrillic version, the earliest Serbian transcript, Croatian Glagolitic fragments, Bulgarian calendar version). An opinion has been expressed that a common initial translation is at the root of all these versions of the book, which was accompanied by interpretations, and probably made in Bulgaria at the end of 9th–10th C. Subsequently, it has been edited at different Times and in different locations, placed in the composition of different collections, or as a separate book.
-

Źródło:

Studia Ceranea; 2016, 6; 177-204
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Late Medieval Krakow Astrological Prognostics Concerning Health, Disease and Treatment Methods
Późnośredniowieczne krakowskie prognostyki astrologiczne o zdrowiu, chorobach i sposobach leczenia

Autorzy:

Konarska-Zimnicka, Sylwia Kamilla

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1374184.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

astrology in the Middle Ages
prognostics
calendars
almanacs
the University of Krakow
astrologia w średniowieczu
prognostyki
kalendarze
almanachy
Uniwersytet Krakowski

Opis:

Late medieval astrological predictive texts (iudicia, calendars, almanacs etc.) are an interesting source of knowledge about the past. The practice of publishing such texts was a result of the development of the so-called Krakow school of astronomy and astrology. The Krakow masters, who held the position of professors at the chair of astronomy and astrology, were obliged to prepare the said predictive texts annually. The publications included astrological predictions based on forthcoming positions of heavenly bodies and concerned almost every sphere of life of the contemporary society. They referred to trade and agriculture, including prognoses of abundant or failed harvests. They covered political issues, but also problems pertaining to marriage, as well as to children and their upbringing. Vast passages were devoted to weather forecasting, that is, astrometeorology. However, special emphasis was put on the medical topics, as health and disease were an issue of key importance for the representatives of all social strata. Astrological predictive texts, indicating the best (from the viewpoint of astrology) time for attempts to maintain or regain health, were meant to interpret theoretical knowledge with recommendations concerning the practice, which was difficult to verify with regard to sources.
Późnośredniowieczne prognostyki astrologiczne (iudicia, kalendarze, almanachy, etc.) to ciekawe źródło do poznania przeszłości. Zwyczaj ich publikowania związany był z rozwojem tzw. krakowskiej szkoły astronomiczno-astrologicznej. Mistrzowie krakowscy piastujący funkcję profesorów katedry astronomii i astrologii zobligowani byli do układania rokrocznie prognostyków, w których zamieszczali bazujące na mającym nastąpić układzie ciał niebieskich prognozy astrologiczne dotyczące niemalże każdej płaszczyzny życia ówczesnego społeczeństwa – prognozy odnoszono do handlu, gospodarki rolnej, urodzaju lub nieurodzaju; obejmowano nimi zagadnienia natury politycznej, ale też kwestie małżeństwa, posiadanego potomstwa i jego wychowania; obszerne ustępy poświęcano prognozowaniu pogody, a więc astrometeorologii. Jednakże szczególny nacisk kładziono na zagadnienia medyczne, albowiem kwestia zdrowia i choroby stanowiła kluczowe zagadnienie, które było istotne dla przedstawicieli wszystkich, bez wyjątku, stanów społecznych. Prognostyki astrologiczne natomiast, wskazując odpowiednią, z punktu widzenia astrologii, porę na podejmowanie starań o utrzymanie dobrej kondycji lub powrót do zdrowia, miały stanowić wykładnię wiedzy teoretycznej z zaleceniami dotyczącymi trudnej do zweryfikowania źródłowo praktyki.

Źródło:

Res Historica; 2020, 50; 79-97
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Metoda projektowania zamków konwentualnych na ziemi chełmińskiej. Przyczynek do badań nad zastosowaniem kwadratury w krzyżackim budownictwie zamkowym
The design methods of the Chełmno Land’s conventual castles. A contribution to the study of the use of quadrangulation in the teutonic castle building

Autorzy:

Wasik, B.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1366649.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

zamki
zamki krzyżackie
projektowanie w średniowieczu
kwadratura
castles
Teutonic Order castles
design methods in the Middle Ages
quadrangulation

Opis:

W okresie średniowiecza nie powstały żadne traktaty precyzujące i prezentujące ówczesną teorię architektury. Żywa była jeszcze pamięć o zasadach architektury antycznej, ale z biegiem czasu stawały się one odległym ideałem, z którego czerpano dość dowolnie. Mimo to posługiwano się geometrią w projektowaniu już w okresie romańskim. Co najmniej od XIII wieku stosowano także triangulację i kwadraturę. Metody te zaczerpnięto z pracy Witruwiusza, a ich prostota sprzyjała stosowaniu przez budowniczych, wymagały bowiem jedynie znajomości najprostszych zabiegów geometrycznych i podstawowych narzędzi. Z terenu krzyżackich Prus nie zachowały się żadne pisma ani rysunki projektowe, ale pośrednie przesłanki źródłowe świadczą o istnieniu tych drugich. Metodą najbardziej odpowiednią do projektowania regularnych zamków konwentualnych wydaje się być technika kwadratury – oparta na kwadratach. Metoda ta polegała na rysowaniu kolejnych rzeczonych figur. Rozpoczynając od największego, każdy kolejny kwadrat był wpisany w poprzedni i wyznaczany od środków jego boków. W ten sposób co druga figura była obrócona pod kątem 45 stopni w stosunku do poprzedniej. Kolejne miały też powierzchnię dwukrotnie mniejszą od poprzedniego. Kwadraty te można było w razie potrzeby obracać, a pozyskane z nich wymiary służyły w konstruowaniu rzutu poziomego i wysokości poszczególnych elementów budowli. Analizie pod względem wykorzystania powyższej metody przez średniowiecznych pruskich budowniczych poddano cztery zamki z terenu ziemi chełmińskiej: w Papowie Biskupim, Golubiu-Dobrzyniu, Radzyniu Chełmińskim, Brodnicy. W pierwszej kolejności ustalono, że w dwóch mniejszych stosowano starą stopę, a w dwóch pozostałych – nową stopę chełmińską, co odpowiada odrębnej ich chronologii. W przypadku zamków wzniesionych na planie kwadratu z narożnymi wieżyczkami ryzalitowymi ustalono, że pierwszy kwadrat opierał się na wierzchołkach tychże wież. Figury II i III służyły do wykreślenia ścian obiegających dziedziniec. Zasięg krużganka wyznaczał w Papowie kwadrat V, a Radzyniu i Brodnicy – IV. Mniejsze figury służyły także do wyznaczania wysokości i proporcji krużganka (Papowo – kwadrat V) i elewacji (Papowo – kwadrat V, Radzyń – kwadrat V, VII i IX). W domu konwentu w Golubiu, który ma prostokątny obrys, zastosowano najprawdopodobniej dwie przesunięte kwadratury. Jak wynika z powyższych analiz metoda kwadratury stosowana była do wyznaczania podstawowych proporcji budowli. Elementy mniejsze, takie jak wieże i okna były wyznaczane za pomocą miary stóp i prętów. Stwierdzono ponadto, że kwadraturę (przynajmniej w takiej postaci) stosowano przede wszystkim na ziemi chełmińskiej. Niewykluczone, że poza jej obszarem posłużono się nią w projektowaniu, starszych od chełmińskich, zamków znad Zalewu Wiślanego. W późniejszych zamkach, poza ziemią chełmińską, kwadratury raczej nie stosowano. Wyjątkiem jest zamek w Świeciu. Popularność tej metody na ziemi chełmińskiej w pierwszej połowie XIII wieku świadczy o funkcjonowaniu tu grupy budowniczych, miedzy którymi następowała wymiana myśli i tradycji architektonicznych.
In the Middle Ages there were no treaties detailing and presenting the contemporary theory of architecture. The principles of ancient architecture were still in use, but over time they became just a distant ideal and their rules were used quite randomly. Nonetheless, geometry was used in architecture already in the Romanesque period. Triangulation and quadrangulation were known at least from the start of the 13th century. These methods were taken from the work of Vitruvius, and their simplicity (requiring knowledge of simple geometric operations and basic tools) was good for use in building. No manuscripts or drawings of this kind have preserved in the former Teutonic Prussia to our times, yet indirect evidence proves that the latter must have been in use. Quadrangulation method – based on squares – seems to be most appropriate for the design of regular Conventual castles. This method is based on adding subsequent figures into the first one. Each next square’s corners are based in the middles of the sides of the earlier one, so that it is rotated by 45º and its surface is half of the previous square. These squares could be rotated as needed, and their dimensions were used in the construction of the horizontal plan of the building and its elevations. Four Chełmno Land castles were analysed for the use of this method by medieval builders in Prussia, these are: Papowo Biskupie, Golub-Dobrzyń, Radzyń Chełmiński and Brodnica. It was first established that in the two smaller castles the old foot measure was used while in the other two the new Chełmno foot, which corresponds to different chronology of the castles chronology. In case of castles erected on the plan of a square with risalit towers the outer corners of the towers marked the corners of the square. Squares II and III were used to mark the outline of the courtyard. The range of the courtyard galleries was marked: by square V in case of Papowo and square IV in case of Radzyń and Brodnica. Smaller squares were also used in the proportions of courtyard galleries (Papowo – square V) and elevations (Papowo – square V, Radzyń – square V, VII and IX). In case of rectangular conventual house in Golub two shifted quadrangulations were used. As was shown in the article shows, quadrangulation method was used to determine the basic proportions of the building. Smaller components, such as towers and windows, were determined with the measure of feet and rods. It was also found that the quadrangulation (at least in this form) was used mainly in Chełmno Land, possibly also in case of some of the older castles of the Vistula Lagoon. In younger castles outside Chełmno Land, with the exception Świecie castle, quadrangulation was not in use. The popularity of this method in Chełmno Land in the first half of the 13th century proves that these castles were erected by a group of builders who exchanged ideas and were of the same architectural traditions.

Źródło:

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 4; 79-97
0023-5865

Pojawia się w:

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Aleksandra Gieysztora badania nad Mazowszem

Autorzy:

Samsonowicz, Henryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1900641.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Aleksander Gieysztor (1916–1999)
Mazowsze w średniowieczu
historia
historiografii polskiej
Mazovia in the Middle Ages
history of
Polish historiography

Opis:

The author attempts to evaluate the achievements of Aleksander Gieysztor (1916-1999) in the field of research on medieval Mazovia. He points to the comparative method as the basis for Gieysztor’s research and a presentation of local phenomena against a broad historical background as a characteristic feature of his research.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2021, 3 (30); 263-277
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Ile zarabiał profesor Uniwersytetu Bolońskiego w późnym średniowieczu?
How much did a professor of the University of Bologna earn in late Middle Ages?

Autorzy:

Sroka, Stanisław A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28763514.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Uniwersytet Boloński
zarobki profesorów w średniowieczu
wynagrodzenia w Bolonii w późnym średniowieczu
University of Bologna
salaries of professors in the Middle Ages
earnings in Bologna in late Middle Ages

Opis:

Artykuł jest poświęcony omówieniu wynagrodzeń profesorów Uniwersytetu Bolońskiego w późnym średniowieczu. Oparty jest na analizie zachowanych w Archiwum Państwowym w Bolonii wykazów wynagrodzeń wykładowców z XIV i XV w. Wynagrodzenia profesorów porównano z zarobkami przedstawicieli innych grup społecznych w Bolonii w tym czasie.
The paper is devoted to discussing the earnings of professors at the University of Bologne in late Middle Ages. It is based on the analysis of registers of lectures’ salaries from the 14th and 15th centuries, surviving in the State Archive in Bologna. The income of professors was compared to that of other social groups in Bologna at that time.

Źródło:

Roczniki Historyczne; 2023, 89; 51-60
0324-8585

Pojawia się w:

Roczniki Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Bariery naturalne i antropogeniczne w rozwoju przestrzennym miasta średniowiecznego i nowożytnego na Śląsku. Analiza kartograficzna
Natural and Anthropogenic Barriers in the Spatial Development of Medieval and Modern Cities in Silesia. A Cartographic Analysis
Natürliche und anthropogene Barrieren in der räumlichen Entwicklung einer mittelalterlichen und neuzeitlichen Stadt in Schlesien. Eine kartographische Analyse

Autorzy:

Eysymontt, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27177736.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Stadtgeschichte
Stadtplanung in Schlesien im Mittelalter
historia miast
urbanistyka Śląska w średniowieczu
history of cities
urban planning of Silesia in the Middle Ages

Opis:

Oczywistą granicą miasta średniowiecznego były mury miejskie, miasta nowożytnego zaś – pas fortyfikacji bastionowych. Należy zastanowić się nad uwarunkowaniami przebiegu tej granicy. Chodzi tu zarówno o uwarunkowania naturalne (przebieg rzek, usytuowanie jez usytuowania w bezpośrednim sąsiedztwie średniowiecznego i nowożytnego ośrodka żyznych terenów rolnych i wsi lub ludnych przedmieść opasujących ciasną pętlą mury miejskie. Dobrą ilustracją tego zjawiska są czasem nowożytne opisy miast (Bartłomiej Stein dla Wrocławia, Friderico Lucae dla Wołowa), częściej jednak historyczne materiały kartograficzne i niekiedy wyniki badań archeologicznych. Przypuszczalny przebieg wód daje czasem, tak jak w Środzie Śląskiej, podstawę do rekonstrukcji oryginalnego układu funkcjonalnego miasta. Bardziej oczywiste, choć warte zauważenia, są warunkowane przebiegiem nurtu rzeki układy przestrzenne miast (Bytom Odrzański, Krosno Odrzańskie).Układ przestrzenny miast warunkowany był również przez ich usytuowanie na terenach podgórskich. Łatwo dostrzec, jak czynnik ten wpływał na zagospodarowanie przestrzeni takich miejscowości, jak Bolków lub położona w Ziemi Kłodzkiej Bystrzyca Kłodzka. Takie górskie położenie było z jednej strony dla założycieli miast komplikacją, a z drugiej – szansą na bardziej efektowne ukształtowanie ich sylwety.Pewnym ograniczeniem dla rozwoju przedmieść mogły być także, tak jak to miało miejsce we Wrocławiu, intensywnie użytkowane podmiejskie wioski, szczególnie te usytuowane na południe od miasta. To sprawiało, że obszar ten przez długi czas nie mógł przekształcić się w przedmieścia. Inaczej było na północ od centrum, gdzie siatkę uliczną zaczynano organizować już w początku XVIII wieku.Ostatnim w końcu fenomenem były niezwykle intensywnie zagospodarowane przedmieścia Kątów Wrocławskich i Jeleniej Góry. Osłabiały one funkcje obronne tych miast. W Brzegu kontynuacja tej funkcji możliwa była dopiero po kilkukrotnej rozbiórce podmiejskich wiosek.
Die offensichtliche Grenze einer mittelalterlichen Stadt war ihre Stadtmauer und bei einer neuzeitlichen Stadt – eine ringsherum verlaufende Bastionsbefestigung. Dabei wirft sich die Frage auf, wodurch der Verlauf dieser Grenze bedingt war. Hier handelt es sich sowohl um natürliche Gegebenheiten (Flusslauf, Lage von Seen und Teichen, Struktur des Geländes) als auch um anthropogene Faktoren, die sich beispielsweise aus dem Vorhandensein von fruchtbarem Ackerland oder Dörfern bzw. bevölkerungsreichen Vorstädten in unmittelbarer Nähe der mittelalterlichen und neuzeitlichen Stadt ergeben. Dieses Phänomen wird manchmal durch neuzeitliche Stadtbeschreibungen (z.B. von Bartłomiej Stein für Breslau, von Friderico Lucae für Wohlau), häufiger jedoch durch historisches Kartenmaterial und gelegentlich durch Ergebnisse archäologischer Forschungen veranschaulicht. Der vermutete Verlauf der Gewässer bietet manchmal, wie in Neumarkt in Schlesien, eine Grundlage für die Rekonstruktion des ursprünglichen funktionalen Aufbaus der Stadt. Nicht weniger erwähnenswert sind die räumlichen Strukturen der Städte, die sich am Verlauf eines Flusses orientieren (Beuthen an der Oder, Crossen an der Oder).Die Stadtstruktur wurde auch durch ihre Lage in den Vorgebirgsgebieten bestimmt. Es ist leicht zu erkennen, wie dieser Faktor die räumliche Entwicklung von Orten wie Bolkenhain oder Habelschwerdt in der Grafschaft Glatz beeinflusste. Die gebirgige Lage war für Stadtgründer einerseits eine Erschwernis, andererseits eine Möglichkeit, das Stadtbild eindrucksvoller zu gestalten.Ein gewisses Hemmnis für die Entwicklung der Vororte könnte auch, wie im Falle Breslaus, die intensive Nutzung von Vorstadtdörfern dargestellt haben, insbesondere südlich der Stadtgrenzen. Dies führte dazu, dass sich das Gebiet lange Zeit nicht zu einem Vorort entwickeln konnte. Anders verhielt es sich nördlich des Stadtzentrums, wo bereits zu Beginn des 18. Jahrhunderts ein Straßennetz angelegt wurde.Noch ein anderes Phänomen lässt sich in Bezug auf die intensiv bewirtschafteten Vororte von Kanth und Hirschberg beobachten. Sie schwächten die Verteidigungsfunktionen der genannten Städte. In Brieg war die Aufrechterhaltung dieser Funktion erst möglich, nachdem die Vorstadtdörfer mehrmals abgerissen worden waren.
City walls were the obvious border of the medieval city, a function that in the modern city is fulfilled by a belt of bastion fortifications. It is necessary to consider the conditions that determined the line of this border. These are both natural (the course of rivers, the location of lakes and ponds, the lay of the land) and anthropogenic, the latter resulting, for example, from the city’s location in the immediate vicinity of a medieval and early modern center of fertile agricultural areas and villages or populous suburbs surrounding the city walls with a tight loop. A good illustration of this phenomenon is given in some modern descriptions of cities (Bartłomiej Stein’s for Wrocław, Friderico Lucae’s for Wołów), but more common are historical cartographic materials and occasionally also the results of archaeological research. The conjectural course of the waters, as in Środa Śląska, sometimes provides the basis for a reconstruction of the original functional layout of the city. More obvious, although worth noting, are the spatial systems of cities conditioned by the course of the river (Bytom Odrzański, Krosno Odrzańskie).The spatial layout of cities was also conditioned by their location in foothill areas. It is easy to see how this factor influenced the development of Bolków and Bystrzyca Kłodzka, located in the Kłodzko region. The mountainous location was, on the one hand, a complication for the founders of cities, while on the other – a chance for a more effective sculpting of the city’s position.As the case in Wrocław shows, the development of suburbs could have been hampered by intensive use of suburban villages, especially those located south of the city. This for a long time prevented the area from being transformed into suburbs. It was different north of the center, where the street network began to be organized at the beginning of the eighteenth century.The last phenomenon discussed in the article is the extremely intensive development of the suburbs of Kąty Wrocławskie and Jelenia Góra, which weakened the defensive functions of these cities. In Brzeg, this function was sustained thanks to a series of demolitions of the suburban villages.

Źródło:

Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2023, 15; 185-218
2080-492X
2353-9720

Pojawia się w:

Średniowiecze Polskie i Powszechne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

„Wielka” i „Mała Rodzina Marii” w ikonografii chrześcijańskiej. Krótka historia tematu i jego realizacje na terenie Wielkopolski
The “great” and “small” Family of Mary in Christian iconography. A short history of the theme and its realizations in Greater Poland

Autorzy:

Wajroch, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1039443.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

religious iconography in the Middle Ages
great and small Family of Mary
history of the theme and its iconographic realizations in Greater Poland (Prochy Tarnowo Połuckie Skarbaszewo)

Opis:

The article deals with the iconography of the theme of the “great” and “small” family of Mary in Greater Poland. Most of the representations are not evidenced in the Bible. The author reviews the literature of the subject and presents examples of the realization of this theme in Greater Poland: Prochy, Tarnowo Połuckie, Skarbaszewo.Representations of this and related content were popular in medieval piety, especially in middle-class circles. In Greater Poland sculpted representations of the “small” Family of Mary enjoyed larger popularity than painted ones.

Źródło:

Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2016, 11; 81-108
1731-0679

Pojawia się w:

Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Rywalizacja i współpraca. Polityka Barnima I (1233-1278) i Bogusława IV wobec Piastów (1278-1309) – zarys problemu
Rivalry and Cooperation. The Policies of Barnim I (1233–1278) and Bogusław IV (Bogislaw IV) (1278–1309) Regarding the House of Piast – an Outline of the Issue

Autorzy:

Guzikowski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591170.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

West Pomerania in the Middle Ages
Piastów (Piast) dynasty
Gryfitów (Griffin) dynasty
political rivalry
średniowieczne Pomorze Zachodnie
dynastia Piastów
dynastia Gryfitów
rywalizacja polityczna

Opis:

Celem artykułu była analiza relacji Piastów z Pomorzem Zachodnim w czasach rządów Barnima I (1233–1278) i jego syna Bogusława IV (1278–1309). Z przeprowadzonej analizy wynika, że wrogie relacje, jakie powstały między Barnimem I a Piastami śląskimi i wielkopolskimi były następstwem militarnej rywalizacji o pograniczne ziemie nadnoteckie, szczególnie o gród w Santoku i kasztelanię santocką. Wyraźnie też daje się zauważyć brak gotowości po stronie Piastów do nawiązania bliższych relacji politycznych z Barnimem I, ale także książę Pomorza Zachodniego w swoich kalkulacjach politycznych nie wykazał się właściwą przenikliwością. Z kolei za panowania jego syna Bogusława IV teoretycznie istniały dogodniejsze uwarunkowania polityczne do nawiązania współpracy z Piastami wielkopolskimi, a konkretnie z Przemysłem II. Co więcej, do takiej próby nawet doszło w 1287 roku w koalicji z księciem wschodniego Pomorza, Mściwojem II, ale większych korzyści politycznych to Bogusławowi IV nie przyniosło. Wkrótce większe nadzieje zaczął on pokładać w sojuszu z potężną Lubeką, za którą stał wyrastający na potężną siłę nie tylko ekonomiczną, ale także polityczną, związek miast hanzeatyckich. Nowy rozdział w relacjach z Piastami otworzyły wydarzenia z połowy ostatniej dekady XIII wieku. Podział Pomorza Zachodniego w 1295 roku i zamordowanie Przemysła II w lutym 1296 roku zupełnie zmieniły sytuację polityczną Bogusława IV, który próbował nawiązać współpracę z nowym władcą w dzielnicy wielkopolskiej, Władysławem Łokietkiem, który jednak nie utrzymał się długo przy władzy na tym terytorium (do 1299 r.). Czescy Przemyślidzi, którzy objęli Wielkopolskę i rządzili nią do 1306 roku, byli zdecydowanie zorientowani na współpracę z wrogimi Bogusławowi IV margrabiami brandenburskimi. Z kolei śląski Piast Henryk Głogowczyk, który sprawował rządy w tej dzielnicy w latach 1306–1309, zupełnie nie wykazywał zainteresowania relacjami z Gryfitami, uwikłany w konflikt z Władysławem Łokietkiem.
The goal of this paper was to analyse the relations of the House of Piast with West Pomerania under the reign of Barnim I (1233–1278) and his son Bogusław IV (Bogislaw IV) (1278–1309). The results of the analysis suggest that the hostile relations which emerged between Barnim I and the Piasts of Silesia and Greater Poland were a consequence of the military rivalry over the borderlands on Noteć, especially Santok and its castellany. In addition, the Piasts were evidently not ready to pursue closer political relations with Barnim I, but the Duke of West Pomerania was not prudent in his political calculations either. As for the rule of Barnim’s son Bogusław IV (Bogislaw IV), the circumstances were theoretically more favourable for establishing cooperation with the Piasts of Greater Poland, namely Przemysł II. Moreover, there was even an attempt at doing so in 1287 in a coalition with the Duke of Pomerania, Mściwój II (Mestwin II), but it did not bring Bogusław IV (Bogislaw IV) any significant political gains. He began hoping for an alliance with the powerful Lübeck, which was backed by the increasingly influential – economically and politically – Hanseatic cities. A new chapter in the relations with the House of Piast began with the events of the second half of the last decade of the 13th century. The partition of West Pomerania in 1295 and the murder of Przemysł II in February 1296 have completely changed Bogusław IV’s (Bogislaw IV) political standing. He attempted to start a cooperation with the new rules of the Greater Poland province, Władysław Łokietek (the Short), but the latter did not stay in power in that area (until 1299). The Czech Přemyslids, who have taken control of Greater Poland and reigned over it until 1306, were determined to work with the Margraves of Brandenburg, who were hostile towards Bogusław IV (Bogislaw IV). In turn, the Silesian Piast Henryk III głogowski (Henry III of Głogów), who ruled his province in 1306–1309 was conflicted with Władysław Łokietek (the Short) and not interested in the relations with the House of Griffins.

Źródło:

Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 2; 181-198
0552-4245
2353-3021

Pojawia się w:

Przegląd Zachodniopomorski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

(Wild)haus w Bezławkach (Bayselauken, Bäslack) – uwagi na temat budownictwa warownego zakonu niemieckiego w późnośredniowiecznych Prusach
(Wild)haus in Bezławki (Bayselauken, Bäslack) – remarks on the construction of fortifications of the Teutonic Order in late medieval Prussia

Autorzy:

Kwiatkowski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1193954.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Late Middle Ages
late medieval Prussia
Warmia (Ermland)
castles
construction of fortifications
the military affairs in the Late Middle Ages
conflicts

Opis:

The article constitutes a collection of remarks concerning military aspects of the construction and functioning of the Teutonic Order’s castle in Bäslack (Bayselauken, Bezławki) in the last decades of the 14th century. Considerations included in the article refer to opinions expressed by the authors of the collective monograph about the late medieval settlement complex in Bezławki published in 2013. It presents the findings of archeological research in the castle and the village in the years 2008–2012. Remarks presented in the article concern three out of six problems which are considered the most essential. While it goes beyond doubt that the castle played an important defensive role and fulfiled function as a getaway spot, the hypothesis of it being a „fortified camp” for the army troops during military actions of the Teutonic Order against the Lithuanians and Ruthenians has been undermined. It is not possible to consider it to play a military role on a strategic level, as do the authors of the monograph of 2013. In the second part of the article the author undermines the hypothesis about the „system” character of the complexes of fortifications situated on the eastern outskirts of Prussia. If the castle in Bäslack was indeed part of some defensive system, this could operate only on the local level and consist of an insignificant number of elements including longitudinal fortifications constituting the so called „landwere”. The next issue addressed by the author was a problem of the typological character of the term „wildhaus”. As in the 14th century the term connoted the location of the fortification on the edges of the Wildniss-areas, the author shows a far-reaching morphological diversity of fortifications on the eastern outskirts of Prussia, which were or could be classified as „wildhaus”. Thus, a „wildhaus” cannot be classified as a morphological type of a fortification. The typology of fortifications based on the morphological criteria cannot be connected with the typology based on the administrative and terminological criteria. Archeological examination of the Bäslack fortification complex evinces its major cognitive potential and makes us aware of how little is known about the functioning of minor fortifications in late medieval Prussia. Further research in this research field belongs to one of the most important elements of historical science in the Prussian regional dimension and related humanities.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2016, 81, 2; 7-46
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Zarys dziejów kancelarii prepozytury kłobuckiej kanoników regularnych do końca XV wieku. Przyczynek do badań nad kulturą klasztorną w średniowiecznej Polsce

Autorzy:

Łatak, Kazimierz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2088417.pdf

Data publikacji:

2021-12-06

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

monastic offices in Poland in the Middle Ages
Order of Canons Regular
the town of Kłobuck
kancelarie klasztorne w Polsce w średniowieczu
zakon kanoników regularnych
miasto Kłobuck

Opis:

Artykuł jest pierwszą próbą opisu kancelarii – organizacji i aktywności – prepozytury kanoników regularnych laterańskich w Kłobucku w pierwszym półwieczu jej istnienia. Aktywność kancelarii prepozytury ufundowanej w 1454 r. z inicjatywy Jana Długosza historyka jest w źródłach poświadczona od 1461 r., aczkolwiek najstarszy z zachowanych dokumentów przez nią sporządzony pochodzi dopiero z 23 kwietnia 1466 r. Kancelaria sporządzała dokumenty wystawiane przez prepozyta oraz przez kapitułę prepozytury, ale świadczyła również usługi na rzecz interesantów zewnętrznych. Do naszych czasów zachowało się dziewięć dokumentów zredagowanych przez kancelarię klasztorną do 1500 r. One też stanowią zasadniczą podstawę źródłową artykułu. Dla ogólnopolskich badań nad systemami kancelaryjnymi i nad dokumentem średniowiecznym nie mają one przełomowego znaczenia, ale są istotne dla studiów regionalnych. Stanowią ważny przyczynek do studiów nad kulturotwórczą i cywilizacyjną rolą prepozytury kłobuckiej, która w tamtym czasie była ważnym ośrodkiem kościelnym na pograniczu małopolsko-wielkopolsko-śląskim.
The article is the first attempt to describe the office – organization and activity – of the provostry of canons regular of the Lateran in Kłobuck in the first half-century of its existence. The activity of the provostry office founded in 1454 on the initiative of Jan Długosz, the historian, is confirmed in sources from 1461, although the oldest of the surviving documents issued by it dates back to 23 April 1466. The office prepared documents issued by the provost and by the provostry chapter, but also provided services to external clients. Nine documents edited by the monastery office until 1500 have survived to our times. They also constitute the main source for the article. They do not hold ground-breaking significance for nationwide research on monastic office systems and medieval documents, but they are important for regional studies. They constitute an important contribution to the study of the culture-forming and civilizational role of the Kłobuck provostry, which at that time was an important church centre on the border of Lesser Poland, Greater Poland and Silesia.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 245-268
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Ukryte w okładce. O odnalezionym dokumencie Innocentego VII z 1404 roku i opactwie cysterskim w Pomuku
Hidden in the binding. On a finding of a medieval document of Pope Innocent VII from 1404 and the Cistercian abbey in Nepomuk

Autorzy:

Szulc, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/911868.pdf

Data publikacji:

2016-12-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Papal documents
Cistercians in the Middle Ages
Innocenty VII
Pomuk
Nepomuk
15th c. Bohemia
dokumenty papieskie
cystersi w średniowieczu
Czechy XV wieku

Opis:

W zbiorach rękopisów średniowiecznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu zidentyfikowano w 2008 roku pergaminowy dokument papieża Innocentego VII z 1404 roku, adresowany do arcybiskupa Pragi i odnoszący się do przywilejów kościelnych opactwa cystersów w Pomuku (Nepomuku) w Czechach. To obecnie najstarszy dokument (sensu stricto) w zbiorach Biblioteki. Stan jego zacho wania wskazuje, że został wykorzystany wtórnie przez nieznaną introligatornię jako obleczenie drewnianej okładki kodeksu, być może również cysterskiego. List Innocentego VII typu littera exsecutoria (tj. zawierający papieskie polecenie – mandatum) ma szczególną wartość źródłową jako jeden z nielicznych ocalałych dokumentów z archiwum klasztoru w Pomuku, zniszczonego i rozproszonego w okresie wojen husyckich w Czechach. Artykuł zawiera edycję łacińską omawianego dokumentu.
A rare document from 1404 issued by Pope Innocent VII was found in the manuscript collection of Poznań University Library in 2008. The document, written on parchment, is addressed to Archbishop of Prague and refers to some ecclesiastical privileges for the Cistercian abbey at Nepomuk in Bohemia. Strictly speaking this is the oldest document that is currently held in the collections of the library. The state of its preservation shows that the document has been reused by an unknown bindery as a wrapping for the wooden binding of a codex, possibly of Cistercian provenance. The manuscript of the type littera exsecutoria (i.e. one that includes a papal instruction – mandatum) has a particular source value as one of the few preserved documents from the archives of the monastery at Nepomuk that was almost entirely destroyed and then dispersed at the time of the Hussite wars in Bohemia. The present article is supplemented with a Latin edition of the document.

Źródło:

Biblioteka; 2016, 20(29); 7-22
1506-3615
2391-5838

Pojawia się w:

Biblioteka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Praca pod dobrymi rządami. Refleksje wokół alegorii dobrych i złych rządów Ambrogio Lorenzettiego
Work Under a Good Government. Reflections on the Allegory of Good and Bad Government by Ambrogio Lorenzetti

Autorzy:

Unterschütz, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/3200824.pdf

Data publikacji:

2023-02-02

Wydawca:

Wyższa Szkoła Humanitas

Tematy:

dobre rządy
sprawiedliwość
pokój
rzemiosło w wiekach średnich
aksjologia prawa pracy
good government
justice
peace
craftmanship in the middle ages
axiology of
labour law

Opis:

W 1339 roku Ambrogio Lorenzetti ukończył cykl fresków ukazujących Alegorię dobrych rządów, Skutki dobrych rządów oraz Alegorię złych rządów zdobiące Sale Pokoju Palazzo Publico w Sienie. Pierwszy z nich odczytywać można jako traktat filozoficzny obrazujący wartości, jakimi kierować powinni są rządzący, aby zapewnić pokój i harmonię wśród swych poddanych. Szczególnie widoczna jest rola sprawiedliwości (aequitas) której źródłem jest mądrość, i która prowadzi do zgody wśród obywateli. Sprawiedliwość przedstawiona jest także jako jedna z cnót rządzących. Wyjątkowość tego dzieła polega nie tylko na jego uniwersalnym i nadal aktualnym przesłaniu, ale także na przedstawieniu idealnego miasta, w którym obywatele przede wszystkim zajmują się pracą.
In 1339, Ambrogio Lorenzetti completed a series of frescoes depicting the Allegory of Good Government, the Consequences of Good Government and the Allegory of Bad Government adorning the Sala della Pace in Sienese Palazzo Publico. The first fresco can be read as a philosophical treatise depicting the values that should guide rulers to ensure peace and harmony among their subjects. Particularly evident is the role of justice (aequitas), the source of which is wisdom, and which leads to harmony among citizens. Justice is also presented as one of the virtues of rulers. The uniqueness of this work lies not only in its universal and still relevant message, but also in its depiction of an ideal city in which citizens are primarily occupied with work.

Źródło:

Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 3(XXII); 53-65
1644-9126

Pojawia się w:

Roczniki Administracji i Prawa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Średniowieczne rękopisy Historia scholastica Piotra Comestora w zbiorach polskich
Medieval manuscripts of the Historia scholastica by Peter Comestor in Polish libraries

Autorzy:

Fabiańska, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/472207.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii

Tematy:

Piotr Comestor
Historia scholastica
rękopisy średniowieczne
komentarze biblijne
nauczanie teologii w średniowieczu
Peter Comestor
medieval manuscripts
biblical commentaries
teaching of theology in the Middle Ages

Opis:

Historia scholastica, jak wykazały badania Agnety Sylwan, była jednym z najpopularniejszych tekstów przepisywanych w średniowieczu. Autorem tego poczytnego dzieła był Piotr dziś powszechnie znany jako Comestor lub Manducator (ok. 1100 – 12 X 1179). Początkowo kształcił się pod kierunkiem Jana z Tours, ucznia Anzelma z Laon. Około 1150 r. podążył do Paryża, by zostać uczniem Piotra Lombarda. Po kilku latach sam już był wyróżniającym się mistrzem. W latach 1164–1168 dzierżył jedną z katedr teologii, a w latach 1168–1178 był kanclerzem szkoły katedralnej Notre Dame. Około 1170 r. ukończył swoje największe dzieło, które było wynikiem wieloletnich studiów i doświadczeń w pracy ze studentami. Historia scholastica jest komentarzem do Biblii objaśniającym jej sens literalny. Już Comestor używał go jako podręcznika teologii dla swoich studentów. Wkrótce inni mistrzowie teologii poszli jego śladem i Historia zaczęła być jedną z podstaw nauki teologii na średniowiecznych uniwersytetach. Służyła także duchowieństwu jako pomoc w interpretacji Biblii i dlatego wiele jej odpisów przechowało się przez następne wieki w zbiorach bibliotek klasztornych. Nie inaczej było w Polsce: zachowało się 21 egzemplarzy, które w okresie średniowiecza funkcjonowały na naszych ziemiach. Tak jak i w innych krajach odpisy powstawały zarówno w środowisku uniwersyteckim, jak i na potrzeby kleru. Najstarszy odpis, jeszcze z XII wieku powstał prawdopodobnie w Paryżu, kolejne egzemplarze trafiały do Polski z innych miast Francji, Włoch oraz Czech, stając się podstawą rodzimych kopii.
The Historia scholastica, as demonstrated by the research of Agneta Sylwan, ranks among the most popular texts of the Middle Ages. It was written by the French scholar and ecclesiastic Peter, known as Comestor or Manducator (ca. 1100 – 12 October 1179). Comestor was educated by John of Tours, disciple of the famous Anselm of Laon. Around 1150, he travelled to Paris, to further his education under the direction of Peter Lombard. Several years later, Comestor himself was already a renowned teacher. During the period 1164–1168, he held one of the chairs in theology, later to become chancellor of the cathedral school of Notre Dame (1168–1178). Circa 1170, he completed his opus magnum, the result of many years of studies and classroom experience. The Historia scholastica is a Biblical commentary, focusing on the literal sense. Already Comestor himself used it as a textbook in his teaching. Promptly, other masters followed in his footsteps. With time, the work established itself as one of the chief sources in teaching of theology at medieval universities. It was also used by the clergy as a guide in Biblical interpretation, hence its numerically signifi cant presence in monastic libraries. In Poland, just like in other countries of the medieval Latin world, Historia scholastica was copied both at the university and for the use of the clergy. The oldest extant copy is dated to the 12th century and was most probably executed in Paris. Further copies came from other French cities, from Italy, and from Bohemia, in Poland becoming exemplars for yet other copies

Źródło:

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2015, 9; 121-148
1897-0788
2544-8730

Pojawia się w:

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Rozwój przestrzenny Santiago de Compostela w okresie średniowiecza ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania placów miejskich

Autorzy:

Bursiewicz, Natalia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/11541816.pdf

Data publikacji:

2022-01-18

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

spatial development
history of urban form
public square
history of urban planning in the Middle Ages
urbanism in Spain
rozwój przestrzenny
historia urbanistyki
plac miejski
urbanistyka średniowieczna
plac w Hiszpanii

Opis:

Celem artykułu jest przyjrzenie się procesowi kształtowania Santiago de Compostela w średniowieczu ze zwróceniem szczególnej uwagi na formowanie się placów miejskich[1]. Analizowane miasto stanowi szczególny przypadek w historii urbanistyki hiszpańskiej, ponieważ powstało ex novo, co oznacza, że nie występują w nim warstwy zabudowy rzymskiej, czy arabskiej. Ponadto wyznaczony w tamtym okresie układ historycznego centrum dotrwał do naszych czasów bez większych zmian. Nie mniej istotna jest rola placów w strukturze Santiago Compostela. Od samego początku, czyli pojawiania się pierwszego obiektu sakralnego z relikwiami, stanowiły one nieodłączny element przestrzeni miejskiej pełniąc wielorakie funkcje. Do dzisiaj definiują miejską tożsamość. Ich ilość, wielkość oraz znaczenie podkreślają wyjątkowość obiektów architektonicznych, historii miejsca, a także samego centrum. Spojrzenie na genezę formowania placów miejskich we wspomnianym ośrodku hiszpańskim, dostrzeżenie ich specyfiki, a także dynamiki kształtowania a następnie zwrócenie uwagi na ciągłość formalno-funkcjonalną świadczącą o ich ponadczasowości może przyczynić się do lepszego zrozumienia współczesnej przestrzeni publicznej, stanowiącej od wieków integralny element życia mieszkańców miast.
The article analyzes the process of shaping Santiago de Compostela in the Middle Ages, with particular emphasis on the formation of city squares. This city is a special case in the history of Spanish urban planning because it was built ex novo, which means that there are no layers of Roman or Arab buildings in it. Moreover, the layout of the historic center, determined at that time, has survived to our times without major changes. The role of squares in the structure of Santiago de Compostela is no less important. From the very beginning of the formation of the spatial structure, they were an inseparable element of the urban space, performing multiple functions. To this day, they define urban identity. Their number, size and importance emphasize the uniqueness of architectural objects, the history of the place and the center itself. The article describes the formation of city squares in Santiago, emphasizes their specificity, as well as the aspect of their formal and functional continuity. Historical, iconographic and cartographic sources were used in the research.

Źródło:

Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2021, 13; 5-21
2450-4475

Pojawia się w:

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Prekursorzy medycyny klasztornej w początkach średniowiecza
The precursors of monastic medicine at the beginning of the Middle Ages

Autorzy:

Supady, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1032098.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie

Tematy:

zakony
klasztory
medycyna klasztorna
nauka wczesnego średniowiecza
religious orders
monasteries
convents
monastic medicine
science in the early middle ages

Opis:

The collapse of the ancient civilization was like a disaster which had an impact on all spheres of life. The Roman Church was the institution which survived the historical annihilation. Therefore, the ones who significantly contributed to the preservation of the remnants of the former world, inter alia ancient manuscripts, and the development of new science based on an ancient knowledge, including medical science, were the members of the clergy, mainly monks and friars.
Upadek cywilizacji antycznej miał charakter kataklizmu. Jego następstwa dotyczyły wszystkich dziedzin życia. Instytucją, która uniknęła dziejowej zagłady był Kościół rzymski. Toteż w zachowaniu ocalałych resztek dawnego świata, m.in. starożytnych rękopisów, oraz rozwijaniu w oparciu o nie nowej nauki, w tym również medycyny, ogromne zasługi były udziałem osób duchownych, głównie mnichów.

Źródło:

Health Promotion & Physical Activity; 2019, 7, 2; 15-17
2544-9117

Pojawia się w:

Health Promotion & Physical Activity

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Na styku języków – o kłopotach z nazywaniem pewnej grupy zjawisk. Wokół tekstów powstałych w XV w. na Śląsku
When languages meet – on the problems of naming a particular group of phenomena, with reference to texts written in the fifteenth-century Silesia

Autorzy:

Borowiec, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/459963.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Fundacja Pro Scientia Publica

Tematy:

wielojęzyczność
kontakt językowy
wielojęzyczność średniowiecza
średniowieczny Śląsk
staropolszczyzna
czesko-polskie związki językowe
multilingualism
language contact
multilingualism in the Middle Ages
medieval Silesia
Old Polish, Czech-Polish language relationships

Opis:

Artykuł dotyczy potrzeby nowych badań tekstów powstałych w XV w. na Śląsku, dotąd charakteryzowanych w opracowaniach jako „polskie”/„mieszane”; jednocześnie osadza problem w kontekście ogólnoeuropejskim. Autorka wskazuje na szereg problemów, jakich nastręcza badanie materiału tak starego i trudnego w interpretacji (specyfika językowa może wskazywać m.in. na dwukompetencyjność skryby lub język używany na tym terenie), takich jak wielowarstwowość tekstu średniowiecznego, bliskie pokrewieństwo systemów językowych polszczyzny i czeszczyzny, trudności w ustaleniu relacji między zapisem, a fonetyką etc.
The article postulates the need of new studies of texts (which had previously been characterized as "Polish" or "mixed") produced in the fifteenth century in Silesia region, at the same time placing the problem in a European context. The author points out a number of problems posed by such old and difficult to interpret material (their linguistic specificity may have be caused by a bilingual scribe or the language used in medieval Silesia), such as the multilayered structure of the medieval text, the close relationship between Czech and Polish language systems, and difficulties in establishing the relationship between writing and phonetics, etc.

Źródło:

Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 442-448
2084-1426

Pojawia się w:

Ogrody Nauk i Sztuk

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

„La cronique martiniane” Sébastiena Mamerota a „Kronika papieży i cesarzy” Marcina Polaka
“La cronique martiniane” by Sébastien Mamerot and “The Chronicle of Popes and Emperors” by Martinus Polonus

Autorzy:

Just, Beata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1398876.pdf

Data publikacji:

2018-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów

Tematy:

historiografia średniowieczna
kronikarstwo uniwersalne
historiografia starofrancuska
tłumaczenie
francuska ideologia polityczna doby średniowiecza
medieval historiography
universal chronicles
Old French historiography
translation
French political ideology in the Middle Ages

Opis:

The article analyses and compares the texts of the medieval universal chronicle by Martinus Polonus with the Renaissance chronicle by Sébastien Mamerot. The translation of Martinus Polonus’s text was supplemented with the history of France and its mythical beginnings by the French translator. Sources that could shed a light on the lives of Polonus, a Dominican monk and a Papal confessor, and Mamerot, a chaplain of the Troyes collegiate, employed by Louis de Laval, are scarce and their works were only partially edited. Due to these facts, the problems that arise in the study of their texts are in need of further research.

Źródło:

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2018, 27, 2; 11-57
1509-0957

Pojawia się w:

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

The development of the parish network in the archdeaconry of Lublin until the end of the 16th century. The current state of research
Rozwój sieci parafialnej na terenie archidiakonatu lubelskiego do końca XVI wieku. Stan badań

Autorzy:

Chachaj, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/784068.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

archidiakonat lubelski
rozwój sieci parafialnej w średniowieczu
rozwój sieci parafialnej w XVI wieku
the archdeaconry of Lublin
the development of the parish network in the Middle Ages
the development of the parish network in the 16th century

Opis:

Artykuł podsumowuje dotychczasowe ustalenia dotyczące rozwoju sieci parafialnej na terenie archidiakonatu lubelskiego w okresie od początku pojawienia się na tym obszarze struktur kościelnych do początków XVII wieku. Pracą, która miała fundamentalne znaczenie w badaniach dotyczących omawianego tematu było opracowanie Przemysława Szafrana, wydane w latach 50. ubiegłego wieku. Na zawarte w nim ustalenia do dziś powołują się badacze poruszający zagadnienie rozwoju struktur parafialnych na terenach położonych wokół Lublina. Do dzisiaj brak opracowania porównywalnego znaczeniem ze wspomnianą pracą, choć liczne przeprowadzone w ciągu ostatnich dekad badania wykazały, że jest ona już w bardzo dużym stopniu nieaktualna. Postulatem na przyszłość jest zatem przeprowadzenie kompleksowych badań dotyczących rozwoju struktur kościelnych na terenie Lubelskiego w pierwszych wiekach ich rozwoju i wprowadzenie do obiegu naukowego aktualnych danych na ten temat.
The article summarizes all the findings on the development of the parish network in the archdeaconry of Lublin in the period from the appearance of the church structures in this area until the beginning of the 17th century. The work which was of fundamental importance in research on the issue under discussion was the study by Przemysław Szafran, published in the 1950s. Researchers exploring the issue of the development of the church structures in the areas around Lublin still refer to the findings included in the work mentioned above. There is no other work which could be compared to Szafran’s one, despite the fact that numerous studies conducted in recent decades have revealed that it is already out of date. The postulate for the future is, therefore, conducting comprehensive research on the development of the church structures in the archdeaconry of Lublin in the first centuries of their development and presenting up-to-date data on this subject.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 113-136
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Struktura przestrzenna Oviedo w średniowieczu ze szczególnym uwzględnieniem placów miejskich. Zarys problematyki
Shaping the spatial structure of Oviedo in the Middle Ages, with particular emphasis on city squares

Autorzy:

Bursiewicz, Natalia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27311965.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

rozwój przestrzenny
historia urbanistyki
plac miejski
urbanistyka średniowieczna
plac w Hiszpanii
spatial development
history of urban form
public square
history of urban planning in the Middle Ages
urbanism in Spain

Opis:

The aim of the article is to examine the process of spatial development in Oviedo in the Middle Ages, with a particular focus on the formation of urban squares. Oviedo is – in terms of Spanish urbanism – a special example, as it belongs to one of the first cities built on raw roots. During the Middle Ages it was an important administrative, religious and political center. Until 910 it served as the capital of the Kingdom of Asturias, and although it later lost this status to León, by the end of the thirteenth century, it was indeed a fully developed and important city. Like Santiago de Compostela, Oviedo had a strong sacred character, which in turn determined its spatial organization. As far as the spatial development is concerned, a well-thought-out spatial concept developed in the Middle Ages, which, although partially modified, has been preserved until today, deserves special attention. It is particularly interesting to look at open spaces and the process of their formation and transformation. These squares still function today in the same places.

Źródło:

Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 15; 36-49
2450-4475

Pojawia się w:

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Nativitas Martini Luther heretici, czyli o horoskopie urodzenia Marcina Lutra w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej
Nativitas Martini Luther heretici, or the Birth Horoscope of Martin Luther in the Collection of the Jagiellonian Library

Autorzy:

Konarska-Zimnicka, Sylwia
Śnieżyńska-Stolot, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/33775905.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Martin Luther
Michał Falkener of Wrocław
astrology in the Middle Ages and the Renaissance
natal charts
prognostics
Marcin Luter
Michał Falkener z Wrocławia
astrologia w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej
horoskopy
prognostyki

Opis:

Marcin Luter był wybitną postacią, która wywarła wielki wpływ na XVI-wieczną Europę. Niektórzy uważali go za wybitnego przywódcę religijnego i reformatora, który dostrzegał potrzebę poprawy sytuacji w Kościele katolickim, inni widzieli w nim heretyka, który spowodował rozłam w Kościele. Sam Luter oraz wszystko, co z nim związane, wzbudzało duże zainteresowanie zarówno jemu współczesnych, jak i ludzi żyjących w późniejszych czasach. Astrologia natomiast była tą dziedziną badań, która w średniowieczu i we wczesnej epoce nowożytnej wyjaśniała wszystkie wydarzenia za pomocą oddziaływania ciał niebieskich. Nie dziwi więc, że tak ważna postać, jak Marcin Luter, również stała się obiektem zainteresowania astrologów. W Bibliotece Jagiellońskiej znajduje się nie analizowany wcześniej tekst Nativitas Martini Luther heretici, na który składa się horoskop urodzinowy Lutra, fragment jego do ojca z 1521 r. oraz prognostyk astrologiczny, objaśniający wykres horoskopowy. W artykule zamieszczono dokładną analizę tego horoskopu oraz aneks źródłowy z tekstem źródła.
Martin Luther was a prominent person who had a great impact on 16th century Europe. Some people regarded him as a distinguished religious leader and reformer who noticed the need to improve the situation in the Catholic Church, while others saw him as a heretic who caused a split within the Church. He and everything related to him attracted significant interest of both his contemporaries and people living in later times. Astrology was a field of study which, in the Middle Ages and early modern times, explained all events by means of planetary determinism or predestination, particularly by the Saturn and Jupiter conjunction. In the Jagiellonian Library, there is a text which has not been discussed before, entitled Nativitas Martini Luther, heretici, which consists of a birth chart, a fragment of Luther's letter to his father in 1521, as well as a iudicium. The article contains a detailed analysis of this horoscope and a source annex with the text of the source.

Źródło:

Res Historica; 2022, 54; 95-121
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Zamek w Bezławkach rzekomą bazą militarną Zakonu niemieckiego podczas letniej wyprawy litewskiej 1402 roku
Bäslack Castle as an alleged military base of the Teutonic Order during the summer Lithuanian expedition in 1402

Autorzy:

Kwiatkowski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1365788.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

późne średniowiecze
Prusy późnośredniowieczne
zakon niemiecki
wojskowość późnego średniowiecza
wojna
zamki
Late Middle Ages
Late Medieval Prussia
Teutonic Order
Military Matters
in the Late Middle Ages
war
castles

Opis:

This article supplements the information on the military functions of the castle of the Teutonic Order in Bezławki published in 2016 in “Zapiski Historyczne”. It refers directly to the perspectives presented in the monograph published in 2013 devoted to the late-medieval settlement complex in Bälsack (Pol. Bezławki), whose authors attributed to this fortified structure the strategic importance and role of a “mustering point”, “exit base” and “military camp” for the troops of the Teutonic Order during their campaigns against Lithuania (and Rus). This hypothesis has already been critiqued in the “Zapiski Historyczne”, where in this text a detailed analysis of the summer Lithuanian campaign of 1402, during which time the castle was supposed to play the aforementioned role, which was to be assigned by the Teutonic Order for the campaign associated with Prince Bolesław Świdrygiełło (lit. Švitrigaila). Meanwhile, this analysis indicated that none of the Order’s troops during the aforementioned campaign from Bezławki gathered the re, nor did they leave from there, nor did they pass through, and the decision to transfer the lease of the fortification to the Lithuanian prince was taken after the expedition, with the arrival of the prince taking place no earlier than in the second half of October 1402.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 292, 2; 203-211
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Atlas historyczny Polski w badaniach nad średniowiecznym osadnictwem Polski. Związki Atlasu ze Słowikiem historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu
Historical Atlas of Poland in the study of the medieval settlement of Poland. The Atlas relationship to the Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages

Autorzy:

Piber-Zbieranowska, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/18055666.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

historical geography
history of settlements
Historical Atlas of Poland
Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages
Mazovia
geografia historyczna
historia osadnictwa
Atlas historyczny Polski
Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu
Mazowsze

Opis:

Artykuł przedstawia związki między dwiema pomnikowymi seriami opracowywanymi w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk – Atlasem historycznym Polski i Słownikiem historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu. Pod tym kątem omówiono ideę ich powstania, założenia koncepcyjne oraz dzieje powiązań instytucjonalnych. Odrębną część poświęcono analizie wykorzystania Atlasu w opracowywaniu Słownika, koncentrując się na tomach dotyczących Mazowsza.
This article presents the relationship between two monumental series developed at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences – the Historical Atlas of Poland and the Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages. From this perspective, the author presents the idea of their development, conceptual assumptions and the history of institutional relations. A separate part is devoted to analysing the use of the Atlas in the compilation of the Dictionary, focusing on the volumes devoted to Mazovia.

Źródło:

Studia Geohistorica; 2022, 10; 172-188
2300-2875

Pojawia się w:

Studia Geohistorica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

O zapomnianym polskim tłumaczeniu tzw. Parafrazy Modlitwy Pańskiej Ludolfa z Saksonii
On a forgotten Polish translation of the Paraphrase of Pater Noster by Ludolphus of Saxony

Autorzy:

Masłej, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/911273.pdf

Data publikacji:

2018-11-26

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Ludolphus of Saxony
Ludolph the Carthusian
paraphrase of Pater noster
Vita Ihesu Christi
open text
interlinear version
gloss
translation in the Middle Ages
Ludolf z Saksonii
Ludolf Kartuz
parafraza Modlitwy Pańskiej
tekst otwarty
wersja interlinearna
glosa
tłumaczenie w średniowieczu

Opis:

Celem artykułu jest analiza nieznanego tłumaczenia parafrazy Modlitwy Pańskiej Ludolfa z Saksonii na język wernakularny. Autor proponuje odmienny sposób spojrzenia na glosy do łacińskiego tekstu: nie są one jedynie pojedynczymi dopiskami, ale tworzą artystyczne tłumaczenie łacińskiej podstawy. Całość zapisków jest interpretowana jako tekst otwarty, możliwy do realizacji na kilka sposobów: w całości po łacinie, w całości po polsku oraz jako tekst dwujęzyczny.
The aim of the article is to analyse an unknown vernacular translation of the Paraphrase of Pater noster by Ludolphus of Saxony. The author proposes a new way of thinking about glosses to the Latin text. It is believed that glosses are not only singular words but they form the artistic translation of the Latin base. The jottings can be interpreted as an open text, which could have been realised in many ways: as a Latin text, a Polish text or a bilingual, Polish-Latin text.

Źródło:

Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 33
2082-9825
2450-0259

Pojawia się w:

Poznańskie Spotkania Językoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Chivalric migrations to Bohemia in the 13th century and the perspectives of research into them: Hoyer’s of Friedeburg case reconsidered

Autorzy:

Pauk, Marcin R.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2177377.pdf

Data publikacji:

2022-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

migracje rycerskie w pełnym średniowieczu
Czechy w XIII w.
czeski dwór królewski za Przemyślidów
chivalric migrations in the High Middle Ages
Bohemia in the 13th century
Czech royal court under the Přemyslids

Opis:

The article addresses key issues, as well as the methodology, opportunities and research limitations in the study of chivalric migrations to Central Europe in the 13th century. The case study concerns the court career of the Saxon nobleman Hoyer of Frideburg in Bohemia.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2022, 4(35); 33-57
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Dwa nieznane średniowieczne dokumenty do dziejów lwowskiego kościoła Św. Ducha
Two Unknown Medieval Documents Concerning the History of the Holy Spirit Church in Lviv

Autorzy:

Trawka, Renata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1019533.pdf

Data publikacji:

2017-06-29

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

arcybiskup halicki Jakub Strepa
oficjał halicki Jakub
szpital i kościół Św. Ducha we Lwowie
szlachta województwa ruskiego w średniowieczu
the Archbishop of Halicz Jakub Strepa
the judicial vicar of Halicz Jakub
he Holy Spirit Church and Hospital in Lviv
the gentry of the Ruthenian Province in the Middle Ages

Opis:

In the W. Stefanyk Library of the National Academy of Sciences of Ukraine in Lviv, under the reference number: Fond 5, op. 1, spr. 2155, there is a 16th-century manuscript, which contains, among others, the copies of several documents of the 14th and 15th centuries. The documents were prepared on the initiative of Adam Mniszkowski, a provost of the Holy Spirit Hospital and a prebendary of St. Catherine’s Chapel at the Lviv Low Castle. Among them are two unpublished documents concerning the endowment of the Holy Spirit Church in Lviv. The first of them-produced by the Archbishop of Halicz Jakub Strepa in 1399- confirms that the nobleman Michał of Malechów gave the rector of the mentioned church an annual rent from the income of the inn in Malechów. The other document was prepared in 1405 by Jakub, a rector of the Holy Spirit Church in Lviv and a judicial vicar of Halicz. He gave Stanisław Żelko, a village leader assistant, the meadow in Sroki together with the forest and the oak tree area with the aim of making it arable land in exchange for the annual rent paid to each rector of the hospital church after the period of wolnizna (the period during which a settler was exempt from paying duties). An analysis of the form indicates that this latter document was also produced in the office of the Archbishop of Halicz. The list of the witnesses to the document includes representatives of the nobility of Lviv and Przemyśl and the townspeople of Lviv. In addition to the characteristics of the content of the both documents, the article also presents their critical editing.

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 107; 307-324
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Brakteat śląski (ratajski) z przedstawieniem kręgów światłości — geneza wyobrażenia
The Silesian (Rataje) bracteate with circles of light — the origin of the image

Autorzy:

Garbaczewski, Witold

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2090081.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

numismatic iconography
iconography of St John the Baptist
Silesian coinage in the Middle Ages (13th century)
influence of Antiquity on medieval iconography
ikonografia monetarna
ikonografia św. Jana Chrzciciela
mennictwo śląskie w średniowieczu (XIII w.)
wpływy antyczne na ikonografię średniowiecza

Źródło:

Wiadomości Numizmatyczne; 2019, 63; 139-149
0043-5155

Pojawia się w:

Wiadomości Numizmatyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Nazwy roślin a obraz wierzeń pogańskich w powieściach o polskim średniowieczu
Plant names and the picture of pagan beliefs in the novels about Poland in the Middle Ages

Autorzy:

Rogowska-Cybulska, Ewa
Doroszewski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/627183.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny

Tematy:

nazwy roślin
zasób
funkcje
wierzenia pogańskie
obraz
powieści historyczne
polskie średniowiecze
motywy roślinne
święte dęby
inne nazwy roślin
odmienny zestaw
Plant names
the range
functions
pagan beliefs
the picture
historical novels
Poland in the Middle Ages
plant motifs
holy oaks
other plant names

Opis:

Przedmiotem analizy w artykule jest fragment zagadnienia związanego z zasobem i funkcjami nazw roślin stosowanych w pięciu powieściach historycznych (Rzepicha, matka królów… F. S. Jezierskiego, Stara baśń J. I. Kraszewskiego, Lelum-Polelum W. Przyborowskiego, Ojciec i syn K. Bunscha oraz Puszcza A. Gołubiewa), których akcja rozgrywa się w Polsce od czasów przedhistorycznych po początek XI wieku. W opisie funkcji nazw roślin tekst ten nawiązuje do koncepcji A. Stoffa, który wyodrębnił sześć funkcji, jakie motywy roślinne mogą pełnić w dziełach literackich. Jedną z nich jest funkcja symboliczna. Użyte w pięciu analizowanych powieściach w tej funkcji motywy botaniczne odgrywają ważną rolę w kreowaniu obrazu wierzeń religijnych. W powieściach o wczesnym średniowieczu obraz wierzeń pogańskich został zdominowany przez stereotyp świętych dębów, w Rzepisze przejęty z kultury antycznej, w czterech pozostałych powieściach – rodzimy, dość podobny, ale nie całkiem jednakowy. Uzupełniają go użycia innych nazw roślin (np. nazw zbóż, ziół), ale, po pierwsze, nie mają one takiej wagi i wyrazistości, po drugie – ich zestaw jest dla każdego z opisywanych utworów odmienny.
This paper discusses the range and functions of the plant names used in five historical novels (“Rzepicha, matka królów…” by F.S. Jezierski, “Stara baśń” by J.I. Kraszewski, “Lelum-Polelum” by W. Przyborowski, “Ojciec i syn” by K. Bunsch and “Puszcza” by A. Gołubiew), the action of which is set in Poland from pre-historical times until the beginning of the eleventh century. In the description of the plant names the paper refers to A. Stoff’s conception, who distinguished six functions of plant motifs in the literary works. Among them there is a symbolic function. Botanic motifs used in the five analyzed novels have the symbolic function and play an import role in creating the picture of religious beliefs. In the novels on the early Middle Ages the picture of pagan beliefs is dominated by a stereotype of holy oaks. In the “Rzepicha” this picture is drawn from the ancient culture, whereas in the other four novels it is based on native beliefs, although it differs to some extent in each of them. This picture of beliefs is supplemented by other plant names (e.g. of cereals or herbs). However, these names have neither an equivalent importance and clarity, nor they occur in the same combination in each novel.

Źródło:

Język - Szkoła - Religia; 2014, 9, 1; 22-34
2080-3400

Pojawia się w:

Język - Szkoła - Religia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Ochrona małoletniego i dziecka w systemie prawnym Kościoła katolickiego
Child Protection in the Legal System of the Catholic Church

Autorzy:

Klimkiewicz, Daniel
Mazur, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/20679004.pdf

Data publikacji:

2023-06-30

Wydawca:

Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Tematy:

dziecko w starożytności i średniowieczu
wychowanie katolickie
kościelne prawo rodzinne
nadużycia seksualne
małoletnie ofiary
the child in antiquity and the Middle Ages
Catholic education
ecclesiastical family law
sexual abuse
underage victims

Opis:

Celem artykułu jest omówienie kościelnych reform legislacyjnych, które dotyczą małoletnich. Zarys praw należnych dzieciom rozpoczyna się od starożytności, w ramach którego przedstawiono sytuację chrześcijan w społeczeństwie grecko-rzymskim basenu Morza Śródziemnego, w którym obowiązywało prawo rzymskie nie do końca przestrzegane. W artykule odniesiono się do średniowiecza, aby zbadać, czy ustawodawstwo zawierało przepisy prawne dotyczące ochrony małoletnich. Po krótkim historycznym nawiązaniu, Autorzy przedstawili proces ewolucji kościelnego systemu prawnego względem małoletnich, dzieląc go na trzy etapy. Obecny system prawny Kościoła katolickiego wchodzi w czwarty okres ewolucji, dlatego Państwo i Kościół powinni wykorzystywać narzędzia prawne, aby chronić małoletnich i dzieci.
The purpose of this article is to discuss ecclesiastical legislative reforms that affect minors. An outline of the rights due to children begins with antiquity, addressing the situation of Christians in the Greco-Roman society of the Mediterranean basin, where Roman law was in force but not fully respected. The article refers to the Middle Ages to examine whether legislation contained legal provisions for the protection of minors. After a brief historical reference, the Authors presented the process of evolution of the Church’s legal system towards minors, dividing it into three stages. The current legal system of the Catholic Church is entering the fourth period of evolution, and therefore the State and the Church should use legal tools to protect minors and children.

Źródło:

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2023, 18, 20 (1); 137-156
2719-3128
2719-7336

Pojawia się w:

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Początki kariery naukowej i praca dydaktyczna Józefa Garbacika w latach 30. XX wieku
The beginnings of Józef Garbacik’s academic career and didactic work in the 1930s

Autorzy:

Garbacik, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28689960.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Józef Garbacik
krakowskie środowisko historyczne
kariera naukowa
stosunki polsko-włoskie w średniowieczu i czasach nowożytnych
dydaktyka
nauczyciele szkół średnich
popularyzacja historii
Kraków’s historical milieu
academic career
Polish-Italian relations in the Middle Ages and modern times
didactic work
secondary schools teachers
publications promoting the history

Opis:

Artykuł omawia studia, pracę dydaktyczną i pierwsze próby aktywności naukowej ciekawej postaci krakowskiego środowiska historycznego XX w., jaką był – pochodzący z ziemi jasielskiej – Józef Garbacik. Charakteryzujący się barwną osobowością mediewista swoje pierwsze kroki badawcze stawiał po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 30. XX w. W 1932 r. uzyskał doktorat na podstawie rozprawy Studia nad stosunkami polsko-włoskimi w XV wieku. Potem aktywnie udzielał się w Polskiej Akademii Umiejętności i krakowskim Oddziale Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz podjął pracę w szkolnictwie średnim w Krakowie i Kielcach. Nie rezygnując z drogi naukowego rozwoju, publikował prace dotykające szeroko pojętej regionalistyki, odbywał podróże zagraniczne do Italii i poszerzał swoje badania nad relacjami Królestwa Polskiego z Wenecją i Kurią Rzymską.
The article discusses studies, didactic work and the first attempts at the academic activity of an interesting figure of the Kraków historical milieu of the twentieth century, Józef Garbacik, who came from the Jasło region. Characterised by a colourful personality, the medievalist took his first research steps after graduating from Jagiellonian University in the 1930s. In 1932, he obtained a PhD degree after defending his dissertation Studia nad stosunkami polsko-włoskimi w XV wieku [Studies on Polish-Italian relations in the 15th century]. Next, he was actively involved in the activities of the Polish Academy of Arts and Sciences and the Kraków Branch of the Polish Historical Society, and started working in secondary education in Kraków and Kielce. Without giving up the path of academic development, he published works on broadly understood regional studies, travelled abroad to Italy, and expanded his research on the relations of the Kingdom of Poland with Venice and the Roman Curia.

Źródło:

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2023, 14; 91-111
2450-8381
2450-8373

Pojawia się w:

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Jeszcze raz o taktyce wojen pomorskich Bolesława Krzywoustego oraz okolicznościach ich finału
Once More on the Tactics of Bolesław III Krzywousty (Wrymouth’s) Wars in the Pomerania and the Circumstances of their Conclusion

Autorzy:

Wybranowski, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591105.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

West Pomerania in the Middle Ages
Polish-Pomeranian wars
Bolesław Krzywousty (Wrymouth’s) conquest of West Pomerania
West Pomerania in Gallus’ chronicle
St. Otto of Bamberg’s mission
Pomorze Zachodnie w średniowieczu
wojny polsko-pomorskie
podbój Pomorza Zachodniego przez Bolesława Krzywoustego
Pomorze Zachodnie w kronice Galla
misja św. Ottona z Bambergu

Opis:

Celem artykułu jest analiza pod kątem militarnym i stosowanej wówczas taktyki cyklu wypraw wojennych Bolesława III Krzywoustego, podjętych w latach 1102/1103– 1121/1122, mających na celu podbój Pomorza. Podstawą źródłową stały się dla autora „Kronika polska” Galla Anonima, żywoty św. O ttona z Bambergu i zgromadzona literatura zagadnienia. W publikacji autor podjął się także próby przedstawienia celów politycznych, gospodarczych i militarnych państwa Piastów i jego elit politycznych wobec Pomorza. Wojny pomorskie Krzywoustego, oprócz kwestii klasycznie militarnych, zostały przedstawione również w aspekcie starcia ideologicznego, które stanowiło namiastkę trwających od końca XI wypraw krzyżowych. W artykule przeanalizowano ważniejsze bitwy i kampanie prowadzone w toku wojen pomorskich (wyprawy na Białogard, Kołobrzeg, Czarnków, Ujście, Wieleń, Wyszogród i kilka innych grodów). Jednym z istotnych elementów w artykule jest analiza walk prowadzonych o Nakło nad Notecią w 1109 i 1112/1113 roku oraz kwestia starcia pod „Naclam” z 1121 roku – uważanym za miejscowość pod Gryficami lub wspomniany gród nad Notecią, i wyprawy na Szczecin. Autor omawia też sposób prowadzenia działań o charakterze rajdów na tyły przeciwnika jako element wojny manewrowej i działań oblężniczych oraz starć w polu. Uzupełnieniem jest próba rekonstrukcji potencjału zbrojnego obu stron konfliktu i analiza czynników, które przyniosły ostateczne rozstrzygnięcie pod względem militarnym. Artykuł stanowi obszerny opis i analizę kluczowych epizodów i skuteczności sposobu prowadzenia wojen księcia Bolesława z Pomorzanami, jak również metod utrzymania politycznej kontroli i ewolucji kierunku ofensyw. Poszczególne bitwy są analizowane w szerszym kontekście realiów średniowiecznego pola walki i roli ukształtowania terenu, działań w porze zimowej oraz taktyki dowodzenia.
The goal of this article is to analyse the military aspects and the tactics employed during the cycle of Bolesław III Krzywousty (Wrymouth’s) campaigns in years 1102/1103– 1121/1122, which set out to conquer West Pomerania. The base source for the author was Gallus Anonymous’ Gesta principum Polonorum, the life of St. Otto of Bamberg and assorted literature on the subject. The author also attempts to present the political, economic and military goals the Piast state and its elites set in regard to Pomerania. Bolesław III Krzywousty (Wrymouth’s) Pomeranian wars, aside from their military features, were portrayed from the perspective of an ideological clash which served as a substitute for the Crusades. The text provides analyses of the more significant battles and campaigns conducted during the Pomeranian wars (attacks on Białogard, Kołobrzeg, Czarnków, Ujście, Wieleń, Wyszogród and several other cities). One of the most significant elements in this article is the analysis of the battles for Nakło nad Notecią (Nakel) in 1109 and 1112/1112; the article also touches on the issue of the clash at Naclam in 1121 – assumed to be a town near Gryfice or the previously mentioned city on Noteć – as well as campaigns for Szczecin. The author discusses the ways of conducting raids on the rear of the enemy’s forces as an element of manoeuvre warfare, siege operations and field combat. In addition, the author makes an attempt at reconstructing the military potential of both sides of the conflict and analysing the ultimately decisive factors from a military perspective. The article constitutes for a broad description and an analysis of the key episodes and the efficiency of Duke Bolesław’s wars against the Pomeranians, as well as the methods of maintaining political control and the evolution of the offensives. The individual battles are analysed in the broader context of the reality of the medieval battlefield, the role of the terrain, winter warfare and command tactics.

Źródło:

Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 2; 67-111
0552-4245
2353-3021

Pojawia się w:

Przegląd Zachodniopomorski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Kilka refleksji na temat prób rekonstrukcji wierzeń mieszkańców ziem polskich we wczesnym średniowieczu
Some Reflections on the Attempts to Reconstruct the Beliefs of the Inhabitants of the Polish Lands in the Early Middle Ages

Autorzy:

WAWRZENIUK, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1047410.pdf

Data publikacji:

2020-01-13

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

pogaństwo słowiańskie, mitologia słowiańska, wczesnośredniowieczne wierzenia, obrzędy magiczne we wczesnym średniowieczu, wczesnośredniowieczne amulety, chrystianizacja Polski
Slavic paganism, Slavic mythology, early medieval beliefs, magical rites in the early Middle Ages, early medieval amulets, Christianization of Poland

Opis:

Mimo wysiłków badaczy reprezentujących liczne dyscypliny wierzenia mieszkańców ziem polskich przed przyjęciem chrześcijaństwa w dalszym ciągu nie zostały do końca poznane. Barierą nie do pokonania jest brak rodzimych źródeł pisanych, a te którymi dysponujemy, dotyczą tylko nielicznych aspektów pogaństwa słowiańskiego, głównie Połabia i Rusi. Źródła późniejsze z kolei ganią kult bóstw domowych oraz noszenie amuletów i opisują obrzędy magiczne. Niewielką też pomocą mogą służyć dane lingwistyczne, nieco więcej informacji dostarczają wyniki badań archeologicznych. Jednym z naczelnych bogów pogańskich Słowian był bóg pioruna będący personifikacją ognia niebiańskiego. Potwierdzono archeologicznie, że kult ten sprawowany był w świątyniach (na przykład na Wolinie i we Wrocławiu) i w halach kultowych (w Lubomi i w Chodliku). Ogień czczono również jako boga słońca, a pod ziemską postacią – jako ognisko domowe. Kronikarze średniowieczni wspominali o kulcie natury, której elementy mogły pełnić również rolę sanktuariów. Otaczano kultem szczyty gór i mniejszych wzniesień, na których konstruowano rowy i wały (przykładami mogą być: Góra Ślęża, Łysa Góra, Góra Lecha w Gnieźnie, Radzikowo na Mazowszu, Mołoczki na Podlasiu i Rowokół), symboliczne pierwsze grody, które budowano na wzniesieniach (np. w Haćkach), gaje (np. w Kleczanowie), pojedyncze drzewa czy wody, w których deponowano różne przedmioty (np. w Jeziorze Żarnowieckim) oraz związane z nimi plaże i wyspy kultowe (na Ostrowiu Lednickim i Jeziorze Zarańskim). Także kamienie, szczególnie duże okazy, otaczano specjalnymi względami, czego potwierdzeniem wydają się liczne późniejsze (co prawda) zapiski etnograficzne. Dużą rolę w wierzeniach mieszkańców ziem polskich we wczesnym średniowieczu odgrywały demony domowe, przeznaczenia lub rodu oraz duchy przodków, którym składano ofiary w obrębie domostwa i dbano o ich wygodę. Potwierdzają to również badania archeologiczne. Cennych informacji o wierzeniach przedchrześcijańskich dostarczają analizy grobów i cmentarzysk ciałopalnych, a także szkieletowych, ich konstrukcje i dary składane zmarłym przez żyjących krewnych. O dokonywaniu obrzędów na cmentarzach informują znajdywane tam pozostałości ognisk czy fragmenty naczyń glinianych, a także liczne kości zwierzęce. We wczesnym średniowieczu chętnie noszono amulety wykonywane przede wszystkim z roślin, kości i kłów zwierząt, a także z innych surowców o odpowiednio dobranym kształcie. Amuletem mógł być zresztą każdy odpowiednio przystosowany przedmiot. Analizując postępy chrystianizacji w tym okresie, niektórzy badacze uważają, że w świadomości większości mieszkańców ziem polskich ukształtował się system magiczno-wierzeniowy będący połączeniem starej pogańskiej tradycji obejmującej mity o niebie, słońcu, księżycu, gwiazdach, piorunach czy demonach z religią chrześcijańską.
The beliefs of the inhabitants of the Polish lands before the Christianization have not been scrutinized yet despite the efforts of researchers representing various disciplines. A major obstacle in the research is the lack of written native sources, while those which are available relate to only a small number of issues of Slavic paganism in the Polabian Slavs’ and Kievan Rus’ territories. Later sources include criticism of the worship of household gods by the Slavs; the authors criticize their habits of amulet wearing and describe their magical rites. While the linguistic data available is not of help to the researchers, archaeological research provides more information. Among the main gods worshipped by pagan Slavs was the thunder-god, which personified heavenly fire. Archaeologists have confirmed that the cult of the thunder-god was held in temples (e.g. in Wolin and in Wrocław) and in special cult halls (e.g. in Lubomia and in Chodlik). Fire was also worshipped as the god of the sun and, in its earthly shape, through the cult of the sacred fire place. Medieval chroniclers mention nature worship, and indeed natural phenomena also served as sacred places. Mountain tops and small hills on which trenches and shafts were constructed (e.g. on Mount Ślęża, on Mount Łysa Góra, on Mount Lech in Gniezno, in Radzikowo in Mazovia, in Mołoczki in Podlachia, and in Rowokół) were venerated. Other objects of veneration were the first ‘symbolic’ strongholds (in Haćki), groves (in Kleczanów), single trees, as well as ponds and lakes where artifacts were deposited (e.g. Lake Żarnowiec). Worship of beaches and of islands was also popular (e.g. in Ostrów Lednicki and in Lake Zarańskie). Later ethnographical evidence has demonstrated that stones, in particular large ones, were also worshiped. In the early Middle Ages inhabitants of the Polish lands believed in the existence of household, destination, lineage and ancestral demons: sacrifices were offered to them and their comfort was taken care of. These facts have also been confirmed by archaeological research. An important source of information on pre-Christian beliefs in the territories in question is provided by analyses of graves (of both cremation and inhumation types): of their construction as well as of the offerings for the dead made by their living kin. In the early Middle Ages amulets made predominantly from plants, bones and tusks of animals were frequently worn. Also other materials were used for making amulets, and special shapes were preferred. Actually, any object could serve as an amulet. While analyzing the progress of Christianization in the period in question, researchers have observed that the mentality of the inhabitants of the Polish lands was largely shaped by a magical-religious system of beliefs combining the old pagan tradition, with its myths about the sky, the sun, the moon, the stars, the thunders, and the demons, with the Christian religion.

Źródło:

Ethos; 2016, 29, 3 (115); 46-65
0860-8024

Pojawia się w:

Ethos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

POWSTANIE KOŚCIOŁA I PARAFII W KRASNEM KOŁO RZESZOWA W ŚWIETLE DOKUMENTU FUNDACYJNEGO MAŁGORZATY RZESZOWSKIEJ I JEJ CÓREK: KATARZYNY I OFKI Z 4 MARCA 1412 ROKU
THE CREATION OF THE CHURCH AND PARISH IN KRASNE NEAR RZESZÓW IN THE LIGHT OF THE FOUNDATION DOCUMENT OF MAŁGORZATA RZESZOWSKA AND HER DAUGHTERS: KATARZYNA AND OFKA OF MARCH 4, 1412

Autorzy:

Zawitkowska, Wioletta
Zawitkowska, Kamila

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/490122.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara

Tematy:

kościół i parafia w Krasnem, Małgorzata (I) z Rzeszowa (Rzeszowska), historia Kościoła w Polsce, rozwój sieci parafialnej, diecezja przemyska w średniowieczu, Krasne, Strażów, okręg (powiat) rzeszowski, Rzeszowscy
church and parish in Krasne, Małgorzata (I) of Rzeszów (Rzeszowska), history of the Church in Poland, expansion of the parish network, Diocese of Przemyśl in the Middle Ages, Krasne village, Strażów village, Rzeszow district (county), Rzeszowski family

Opis:

On March 4, 1412, Małgorzata (I) Rzeszowska, Jan’ widow, the youngest son of Jan Pakosławic, together with her daughters Katarzyna and Ofka, (with the consent of Bishop of Przemyśl Maciej called Janina) issued the foundation document of the church and parish in Krasne dedicated to the Holy Spirit, the Visitation of the Blessed Virgin Mary and St. Margaret. It contains a detailed description of the salary of the parish priest and his successors. The founders also made a commitment to build a temple. The parish covered Krasne village and Strażów village. The other villages of this part of the Rzeszów dominion: Wilkowyja and Pobitno were not included. The oldest daughter of Małgorzata (I) − Małgorzata (II), Piotr Kmita’s wife, could also have been involved in the establishment of the church and parish. In 1468, her granddaughter − Anna, the daughter of Małgorzata (III) Kmitówna, made over, among others, Wilkowyja village to the parish priest Wawrzyniec.

Źródło:

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2017, 24; 557-570
1234-8880

Pojawia się w:

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 51.

Tytuł:

Topografia i układ przestrzenny krzyżackiego zamku komturskiego w Toruniu w świetle średniowiecznych źródeł pisanych
Topography and spatial layout of the castle of the Teutonic commander in Toruń in the light of the medieval written sources

Autorzy:

Jóźwiak, Sławomir
Trupinda, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1193981.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

the Middle Ages
medieval architecture in Prussia
the Teutonic Order
Prussia
Teutonic castles
castle

Opis:

The information included in the medieval written sources enrich our knowledge about the Toruń castle destroyed in 1454. The construction of the part of the defensive walls (made from stone?) lasted at least from 1255. In 1262 the stronghold in its original form had been already erected. In the subsequent years (1263) works took place to construct its interiors (at least a chapel located on the first floor in the eastern part of the southern wing). The main octagonal tower situated in the northern part of the courtyard of the High Castle was frequently mentioned in the medieval written sources (starting from 1381). However, it must have been erected earlier. The information about buildings located beyond the space of the High Castle is particularly interesting. The buildings included the „gemach” of the commander (with a chapel, refectory and a kitchen) in the northern part of the western outer bailey, the „gemach” of the castle’s commander – probably in the vicinity (it was created later – after 1409) and the „summer house” („somerhaws”) with the „summer hall” („aula estivalis”) existing since at least the 1380s and situated in the southern part of the western Low Castle. Among other buildings recorded in the medieval written sources there were also the „gemach” of the Teutonic head of the mint („Münzmeister”) located next to the western defensive wall of the Low Castle; the „gemach” of the steward of Königsberg (Kaliningrad, Russia) mentioned from the end of the 14th century and situated probably in the western part of the Low Castle; the building of the infirmary which might have been located in the north-east part of the Low Castle. In the topography of the castle there were also outbuildings. For example, at least two mills were situated within the defensive walls probably in the eastern part of the Low Castle. To sum up, the medieval written sources present a picture of a complex construction of the Toruń castle.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2016, 81, 3; 7-35
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 52.

Tytuł:

Stan wiedzy o początkach klasztoru cystersów w Henrykowie w dziejopisarstwie późnego średniowiecza oraz renesansu
The State of Knowledge about the Beginnings of the Cistercian Monastery in Henryków in Historiography of the late Middle Ages and Renaissance

Autorzy:

Michalska, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/450124.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

monastery in Henryków
historiography of the late Middle Ages and Renaissance
the Henryków Book
transmission of knowledge

Opis:

The cloister of Cistercians in Henryków possesses the complex founding traditions, both monastic and secular. The most complete vision of the origins of the monastery in Henryków gives us the Book of Henryków. The Book of Henryków delivers quite a complicated picture of the foundation. In the foundation of the cloister as many as three persons took part: the notary Nicholas, prince Henry the Bearded and Henry the Pious. According to the author of the first part of the Book of Henryków, the prince Henry the Pious was the only founder of the cloister. The analysis of late medieval and renaissance chronicles give us a quite different picture of its foundation. There are two leading concepts. The first sustained thesis of princely foundations. Its originator was Peter of Byczyna the author of the Chronica Principium Poloniae. The second concept was created by Jan Dlugosz, who ascribed the foundation of Henryków to the notary Nicholas.

Źródło:

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2015, 22; 94-107
1232-1575

Pojawia się w:

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 53.

Tytuł:

Nowe ustalenia w zakresie funkcji i wystroju empory kościoła pofranciszkańskiego w Toruniu
New Findings Concerning the Function and the Furnishing of the Matroneum in the Post-Franciscan Church in Torun

Autorzy:

Jakubek-Raczkowska, Monika
Raczkowski, Juliusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1059242.pdf

Data publikacji:

2020-03-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

middle ages
franciscans
torun
church of the assumption of the holy virgin mary in torun
matroneum
wall paintings

Opis:

The article addresses the original function of the matroneum in the former Franciscan Church of the Assumption of the Holy Virgin Mary in Torun. These remarks are the result of the latest discoveries and technological research. The matroneum, situated above the cloister in the northern nave of the church, was built during the reconstruction of the church to its present form. Based on a dendrochronological examination, the matroneum was secured with a wooden railing in the 1350s and later. Due to a lack of written sources, the functions of the matroneum are not determined in scholarly publications. It may have been used as an oratory for friars. The authors analyse the architectural shape of the matroneum, take into account its original communication with the church and monastery and the remains of its furnishing. The study of the architectonic structure and the staircase that now leads from the nave to the matroneum allows to determine that it was constructed only in the eighteenth century. In the Middle Ages, the matroneum was connected to the monastery through a passage that is now bricked up, and to the ground floor of the church it was connected through an older, thirteenth-century staircase tower. A convenient, direct communication between the matroneum and the dormitory, the fact that the monastery was not directly connected to the presbytery, and the fact that the church choir was rebuilt at the end of the fourteenth century reinforce the theory that the matroneum was used for liturgical purposes. The authors also discuss the previously unknown polychrome relics inside the matroneum. These are, respectively, a relic of a fourteenth-century heraldic representation with the head of an ox and a remnant of a figural scene on the northern wall from the last quarter of the fourteenth century. Both paintings have been subjected to in-depth research, including non-destructive methods (XRF, UV and IR). The first of the paintings, probably the coat of arms of a burgher family, may be a proof that the laymen had access to the interior of the matroneum. The second painting reinforces the assumption of the authors regarding the liturgical use of this place.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2020, 85, 1; 163-186
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 54.

Tytuł:

Word and Image. Polish Medieval and Renaissance Religious Writings in the European Context

Autorzy:

Kaczor-Scheitler, Katarzyna Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2087772.pdf

Data publikacji:

2021-12-20

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Albrecht Dürer’s woodcuts
Stanisław Samostrzelnik
word and image in books from the Middle Ages and Renaissance
illumination and book graphics
woodcuts
miniatures
Postylla by Mikołaj Rej
Biblia Leopolity
Jakub Wujek’s Postylla katolicka
Rozmyślania dominikańskie

Opis:

The article presents the Polish religious writing of the Middle Ages and Renaissance as an expression of correspondence between the word and image. It also demonstrates the impact of European graphics, including Albrecht Dürer’s woodcuts, upon Polish religious works of the period (such as the works by Pseudo-Bonaventura in his rendering of Baltazar Opec’s Żywot Pana Jezu Krysta and Jan Sandecki’s Historie biblijne or Rozmyślania dominikańskie. The article also emphasizes that it was Dürer who paved the way for the book illustration, thus turning woodcuts into an art form in their own right. The fifteenth century was a watershed in book culture. As new illustration techniques at the turn of the fifteenth and sixteenth centuries encouraged the growth of illustrated printed books, the codex became obsolete.

Źródło:

Verbum Vitae; 2021, 39, 4; 1193-1215
1644-8561
2451-280X

Pojawia się w:

Verbum Vitae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 55.

Tytuł:

W sprawie proponowanych nowych ustaleń na temat kościoła pofranciszkańskiego w Toruniu
On the Proposed New Findings Regarding the Post-Franciscan Church in Toruń

Autorzy:

Nawrocki, Zbigniew

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2197800.pdf

Data publikacji:

2022-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Toruń
Middle Ages
Church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Toruń
Franciscans
matroneum
organ
Protestants
wall paintings
communication within the church

Opis:

The text constitutes a commentary on the text by Monika Jakubek-Raczkowska and Juliusz Raczkowski, published in Zapiski Historyczne, with regard to the dating of the final expansion of the Church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Toruń to the present form, which extended the church to include the earlier southern wing of the monastery. Based on various evidence (including information that King Casimir the Great is reported to have listened to the organ allegedly located in the northern matroneum of the completed church in 1343), the above-mentioned authors put forward the hypothesis that the expansion may have been carried out in the first half of the 14th century, that the church had already had its present-day three-nave structure, and that the two analysed fragments of paintings, which are located in the niches of the northern wall of the matroneum, are part of a once large composition related to its medieval function within the church. The author of this commentary upholds the findings of his own research published in print in 1966, that the final expansion of the church took place in a later period, while the paintings of the presentday matroneum, analysed by Monika Jakubek-Raczkowska and Juliusz Raczkowski, did not ornament the matroneum, but a room or rooms upstairs in the monastery’s south wing.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2022, 87, 3; 123-132
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 56.

Tytuł:

Miód w gospodarce komturstwa malborskiego
Honey in the Economy of the Malbork (Marienburg) Commandry (Komturei)

Autorzy:

Długokęcki, Wiesław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591212.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

(forest) bee-keeping
the Middle Ages consumption
The Teutonic Order (The Order of Brothers of the German House of Saint Mary in Jerusalem)
bartnictwo
pasiecznictwo
średniowieczna konsumpcj
zakon krzyżacki

Opis:

The objective of the article is to provide information on the production of honey and itssignificance in the economy of the Malbork Commandry. Honey had been collected inPrussia before the Teutonic Order appeared there according to some sources, which arenot too numerous but quite reliable. In Prussia the Teutonic Order reserved itself the rightto give consent to bee collecting. At the Malbork Castle honey was mainly used to producemead and added to local wine to make it sweeter.
Celem artykułu jest przedstawienie informacji dotyczących produkcji miodu i jej znaczeniadla gospodarki komturstwa malborskiego. Miód był pozyskiwany już w okresie poprzedzającymprzybycie Zakonu Krzyżackiego do Prus, na co wskazują przekazy źródłowe,nieliczne wprawdzie, ale niebudzące wątpliwości co do wiarygodności. W okresiekrzyżackim Zakon zastrzegał sobie prawo do udzielania zgody na działalność bartnicząi pasieczniczą. Na zamku w Malborku miód był wykorzystywany przede wszystkim doprodukcji miodu pitnego, ale też dosładzania wina krajowego.

Źródło:

Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 1; 41-52
0552-4245
2353-3021

Pojawia się w:

Przegląd Zachodniopomorski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 57.

Tytuł:

Miód w gospodarce komturstwa malborskiego

Autorzy:

Długokęcki, Wiesław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2137852.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

bartnictwo
pasiecznictwo
średniowieczna konsumpcja
zakon krzyżacki
(forest) bee-keeping
the Middle Ages consumption
The Teutonic Order (The Order of Brothers of the German House of Saint Mary in Jerusalem)

Opis:

Celem artykułu jest przedstawienie informacji dotyczących produkcji miodu i jej znaczenia dla gospodarki komturstwa malborskiego. Miód był pozyskiwany już w okresie poprzedzającym przybycie Zakonu Krzyżackiego do Prus, na co wskazują przekazy źródłowe,nieliczne wprawdzie, ale niebudzące wątpliwości co do wiarygodności. W okresie krzyżackim Zakon zastrzegał sobie prawo do udzielania zgody na działalność bartniczą i pasieczniczą. Na zamku w Malborku miód był wykorzystywany przede wszystkim do produkcji miodu pitnego, ale też dosładzania wina krajowego.
The objective of the article is to provide information on the production of honey and its significance in the economy of the Malbork Commandry. Honey had been collected in Prussia before the Teutonic Order appeared there according to some sources, which are not too numerous but quite reliable. In Prussia the Teutonic Order reserved itself the right to give consent to bee collecting. At the Malbork Castle honey was mainly used to produce mead and added to local wine to make it sweeter.

Źródło:

Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 1; 41-52
0552-4245
2353-3021

Pojawia się w:

Przegląd Zachodniopomorski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 58.

Tytuł:

Hymny w zabytkach liturgiczno-muzycznych Krzyżaków w Polsce

Autorzy:

Piwoński, Henryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1044076.pdf

Data publikacji:

1985

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

średniowiecze
rękopisy
hymny
zakon krzyżacki
Middle Ages
manuscripts
anthem
Order of Brothers of the German House of Saint Mary in Jerusalem

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1985, 51; 283-346
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 59.

Tytuł:

Indeks sekwencji w zabytkach liturgicznych Krzyżaków w Polsce

Autorzy:

Piwoński, Henryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1044189.pdf

Data publikacji:

1984

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

średniowiecze
rękopisy
zakon krzyżacki
starodruki
Middle Ages
manuscripts
Order of Brothers of the German House of Saint Mary in Jerusalem
old prints

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1984, 49; 221-244
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 60.

Tytuł:

Kult świętych w zabytkach liturgicznych Krzyżaków w Polsce

Autorzy:

Piwoński, Henryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1044202.pdf

Data publikacji:

1983

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

średniowiecze
zakon krzyżacki
rękopisy
starodruki
Middle Ages
Order of Brothers of the German House of Saint Mary in Jerusalem
manuscripts
old prints

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1983, 47; 313-362
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 61.

Tytuł:

Gniezno czy Magdeburg? Ze studiów nad rywalizacją o prymat nad organizacją diecezjalna Kościoła katolickiego w Polsce w latach 30. XII wieku
Gnesen or Magdeburg? From the studies of conflict for primacy over the tje diocesan organisation of roman Catholic Church in Poland in the 1130s.

Autorzy:

Kosonowski, Mateusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1217253.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"

Tematy:

arcybiskupstwo gnieźnieńskie
arcybiskupstwo maagdeburskie
organizacja Kościoła katolickiego w Polsce
historia kościoła w Polsce
średniowiecze
archdiocese of Gnizeno
archdiocese of Magdeburg
organization the Catholish Chrurch in Poland
the church history in Poland
the Middle Ages

Opis:

Artykuł niniejszy stanowi formę bilansu dotychczasowej dyskusji naukowej na temat walki arcybiskupstwa gnieźnieńskiego i magdeburskiego o zwierzchność nad polską prowincją kościelną w latach 30. XII w. Główną myślą tekstu jest stwierdzenie, że rywalizację obydwu ośrodków kościelnych należy rozpatrywać w ścisłym powiązaniu z wydarzeniami politycznym toczącymi się w Europie na przełomie lat 20. i 30. XII w. Chodzi głównie o rywalizację Innocentego II i Anakleta II o tiarę papieską, starania arcybiskupa magdeburskiego św. Norberta z Xanten i arcybiskupa hambursko – bremeńskiego Adalberona o poszerzenie granic swoich metropolii, a także chęć potwierdzenia hegemonii cesarskiej na terenie Europy Środkowej za panowania króla niemieckiego Lotara III (od 1133 r. cesarza rzymskiego). W świetle źródeł papieskich (bulle Innocentego II z lat: 1131, 1133 i 1136), niemieckich (głównie Roczniki magdeburskie, kronika biskupa Ottona z Freising oraz liczne roczniki) oraz krótkiej wzmianki w Kronice polskiej Mistrza Wincentego można stwierdzić, że rywalizacja miała następujący przebieg. W 1130 r. doszło do podwójnej elekcji papieskiej w Rzymie, stąd obydwaj kandydaci zaczęli zabiegać w Europie o poparcie dla swoich racji. Innocenty II znalazł politycznego sojusznika w osobie króla niemieckiego Lotara z Supplinburga, który wraz z 16 biskupami Rzeszy udzielił mu na zjeździe w Würzburgu w 1130 r. pełnego poparcia. Dodatkowo wsparł Innocentego arcybiskup magdeburski Norbert, który zamierzał uzyskać papieskie potwierdzenie praw swojej metropolii najpierw do diecezji poznańskiej, a potem do całej polskiej prowincji kościelnej. Podstawą jego roszczeń był tzw. koncept magdeburski (wystawiony na początku XI w. rzekomo przez jakiegoś papieża Jana – najpewniej Jana XVIII - i potwierdzony przez papieży Benedykta VIII oraz Leona IX). Najpewniej Norbert po raz pierwszy przedstawił swoje projekty Innocentemu na zjeździe w Reims w październiku 1131 r., na którym był także obecny Lotar z Supplinburga. Jeszcze w 1131 r. wystawił Innocenty bullę podporządkowującą diecezję poznańską Magdeburgowi. Już dwa lata później papież zmienił decyzję i w drugiej bulli poddał pod zwierzchność Norberta wszystkie polskie biskupstwa, degradując tym samym Gniezno do rangi biskupstwa. Próbował przeciwdziałać temu Bolesław Krzywousty, który na zjeździe w Merseburgu w sierpniu 1135 r. za cenę złożenia przysięgi wierności cesarzowi, a także złożenie mu hołdu z Pomorza i wyspy Rugii i deklarację zapłacenia trybutu w wysokości łącznie 6000 grzywien najpewniej uzyskał poparcie Lotara III w staraniach o przywrócenie niezależności polskiej prowincji kościelnej. Było to możliwe, gdyż w 1134 r. umarł Norbert, a Innocenty II uzyskał wyraźną przewagę nad swym konkurentem do tiary. Owocem zmiany stanowiska cesarskiego była tzw. bulla gnieźnieńska wystawiona w 1136 r. przez Innocentego II, potwierdzająca niezależność arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. W następnych latach rywalizacja obydwu arcybiskupstw nigdy nie przybrała już tak dramatycznych rozmiarów.
The present article constitutes an attempt at assessment of existing academic discussion on the topic of conflict between the Archdioceses of Gnesen and Magdeburg for primacy over the Polish church province in the 1130s. The main thought of the text is that the conflict between both church centres should be considered in close connection with political events in Europe at the end of the 1120s and the beginning of the 1130s, the most important of them being: the conflict between Innocent II and Anacletus II over the papal tiara, the attempts of Saint Norbert of Xanten, the Archbishop of Magdeburg and Adalbero, the Archbishop of Hamburg-Bremen to expand the borders of their metropolises, as well as the desire to confirm imperial hegemony in Central Europe during the rule of German king Lothar III (since 1133 the Roman Emperor). In the light of papal sources (the bulls of Innocent II from years 1131, 1133 and 1136), German sources (mainly Magdeburg Annals, the Chronicle of Bishop Otto of Freising and numerous other annals) as well as a short annotation in Vincent Kadlubek’s Chronicles, the course of the conflict can be traced back: In 1130 a double papal election took place in Rome and both candidates started to seek support for their rights in Europe. Innocent II found a political ally in the person of German king Lothar of Supplinburg, who gave him his full support together with 16 bishops of the Reich at the Council of Würzburg in 1130. Innocent was also supported by the Archbishop of Magdeburg, Norbert, who was planning to obtain papal confirmation of the rights of his metropolis first to the Archdiocese of Poznan and then to the whole Polish church province. The basis for his claims was the so called Magdeburg Concept (false draft of papal bull allegedly issued at the beginning of the 11th century by a pope John – most probably John XVIII – and confirmed by popes Benedict VIII and Leo IX). Most probably Norbert first presented his plans to Innocent at the Council of Reims in October 1131, at which Lothar of Supplinburg was also present. Already in 1131 Innocent issued a bull which subordinated the Poznan diocese to Magdeburg. However, only two years later the pope changed his decision and in the second bull subordinated all Polish dioceses to Norbert, by which act Gnesen was degraded to the rank of a bishopric. Boleslaw Wrymouth tried to oppose it and at the Council of Merseburg in August 1135 most probably gained Lothar’s support in his attempts at regaining independence of Polish church province at the price of making an oath of allegiance to the emperor as well as giving him Pomerania and Rügen Island in homage and declaring to pay tribute in the joint sum of 6000 marks. It was possible as Norbert died in 1134 and Innocent II gained advantage over his rival to the tiara. The outcome of the pope’s change of attitude was the so called Bull of Gnesen issued in 1136 by Innocent II, which confirmed the independence of the Archbishopric of Gnesen. In the following years the conflict between both Archdioceses was never so dramatic.

Źródło:

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2014, 121; 5-56
0137-3218
2720-0590

Pojawia się w:

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 62.

Tytuł:

Ordynacje dla służby dzwonnej kościoła Świętojańskiego w Toruniu z pierwszej połowy XVI wieku
Ordinations for the Bell-Ringers of St John the Baptist and St John the Evangelist Church in Toruń from the First Half of the Sixteenth Century

Autorzy:

Sumowska, Alicja
Sumowski, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1913191.pdf

Data publikacji:

2021-12-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

source editing
St John the Baptist and St John the Evangelist Church in Toruń
church bells
bell-ringers
church servants
liturgical calendar
late Middle Ages

Opis:

This article provides a source edition of two instructions for ringing bells at St John the Baptist and St John the Evangelist Church in Toruń (Thorn). The sources come from the collection of archival files related to the history of this church, kept in the State Archives in Toruń. They date back to the first half of the sixteenth century. The authors attempted to establish the purpose of writing down the presented ordinations, characterized the church servants that appear in the source material and examined their duties regarding bell ringing. The article also examines the fees paid for ringing bells during church services and the associated remuneration for bell-ringers. Moreover, particular attention was paid to the liturgical calendar of the parish of St John the Baptist and St John the Evangelist Church in Toruń.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2021, 86, 4; 151-174
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 63.

Tytuł:

Syntheses in the Academic Output of Maria Bogucka

Autorzy:

Wijaczka, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28703581.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Maria Bogucka
history of Poland
history of the Netherlands
the Middle Ages
early modern times
history of Polish culture
cities and burghers in the 16th–18th centuries
scientific criticism

Opis:

Maria Bogucka was the author of several synthetic studies, which included topics such as the history of Poland until 1864, the history of the Netherlands, the history of Polish towns and the burgher classes in the early modern era, as well as the history of Polish culture up until 1989. This article discusses these particular syntheses; and the critical assessments they gave rise to following their publication.

Źródło:

Acta Poloniae Historica; 2023, 127; 17-36
0001-6829

Pojawia się w:

Acta Poloniae Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 64.

Tytuł:

Piętnastowieczny kopiariusz OF 80a z terenu państwa krzyżackiego
Fifteenth-Century Cartulary OF 80a from the State of the Teutonic Order

Autorzy:

Dobrosielska, Alicja

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1059132.pdf

Data publikacji:

2020-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

territorial borders
conflicts over borders
state of the teutonic order
prussia
cathedral chapter of warmia
bishopric of warmia
settlements in warmia
late middle ages

Opis:

This text comprises the first complete critical edition of eight out of twelve primary sources contained in the fifteenth-century cartulary from the State of the Teutonic Order in Prussia. The cartulary is currently kept in the Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz in Berlin and is marked with archival reference number OF 80a. The creation of the cartulary was connected with a dispute over the territory and the borders of the dominion of the Bishopric of Warmia (Ermland). It contains copies of the privileges issued by the bishop and the Cathedral Chapter of Warmia in the fourteenth and fifteenth centuries for the towns located on the border with the Teutonic Order territories. Some copies of the documents are directly related to this dispute and refer to the judgement of the arbitration court of 1374 and the inspections of the border between the territory of the bishopric and the Order of 1428 and 1449. In order to present the reader with the most accurate version of the source text, the content of the cartulary, which is the basis of this edition, has been compared with other preserved copies of the documents published here. These copies were included in fifteenth-century books containing privileges issued by the Cathedral Chapter of Warmia, which are currently kept in the Archives of the Archdiocese of Warmia in Olsztyn.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2020, 85, 3; 105-128
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 65.

Tytuł:

Unikalne znaczenie wody chrzcielnej i jej wykradanie do praktyk magicznych przyczyną ewolucji formy chrzcielnicy i jej zabezpieczenia
Baptismal font form evolution and protection of the place of baptism celebration resulting from the growing importance of baptismal water and instances of its stealing for sorcery rituals

Autorzy:

Nowiński, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/495281.pdf

Data publikacji:

2014-05-31

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego

Tematy:

chrzest
chrzcielnica
zabezpieczenie chrzcielnicy
woda chrztu
profanacja sakramentów
czarna magia
praktyki magiczne
magiczne figurki z wosku
The growing importance of baptismal water since the 3rd c
emphasized in the ceremony of its blessing with holy oils (benedictio fontis) which occurred in the Early Middle Ages and Carolingian ceremonies
developed the perception of baptismal water as a res sacra
a holy item category
turning it into unique matter
Its presence in the baptismal font influenced the development of the shape and decoration of the baptismal vessel
primarily by compositionally exposing the basin which clearly dominated the pedestal
The holiness and the sanctifying power of the Sacrament matter were illustrated in the font basin decoration
In the Middle Ages
the sacramental matter of baptismal water was used in sorcery practices related to the so-called effigy magic (invultuatio)
In order to enhance the magic power and identification with sorcery addressees
wax figurines that represented them underwent a rite of sorcery Baptism being given the name of an individual a magic ritual was targeted at
As a result
baptismal water together with the consecrated oil of Chrism and oil of the Catechumens were stolen from churches
Those sacrilege practices made the Church issue an order to keep baptismal fonts locked (sub clave)
the latter resulting in various forms of preventing access to the baptismal font
from simple lids strengthened with metal ferrules
up to impressive conic ones
with time becoming more and more artistically elaborate
The problem of securing fonts remained open also in the post-Tridentine period
Rituale Romanum issued in 1614 instructed to lock the fonts and fence them off with a closing balustrade
transl
Magdalena Iwińska
baptism
baptismal font
baptismal font protection
baptismal water
Sacrament profanation
black magic
sorcery practices
sorcery wax figurines

Opis:

The growing importance of baptismal water since the 3rd c., emphasized in the ceremony of its blessing with holy oils (benedictio fontis) which occurred in the Early Middle Ages and Carolingian ceremonies, developed the perception of baptismal water as a res sacra, a holy item category, turning it into unique matter. Its presence in the baptismal font influenced the development of the shape and decoration of the baptismal vessel, primarily by compositionally exposing the basin which clearly dominated the pedestal. The holiness and the sanctifying power of the Sacrament matter were illustrated in the font basin decoration. In the Middle Ages, the sacramental matter of baptismal water was used in sorcery practices related to the so-called effigy magic (invultuatio). In order to enhance the magic power and identification with sorcery addressees, wax figurines that represented them underwent a rite of sorcery Baptism being given the name of an individual a magic ritual was targeted at. As a result, baptismal water together with the consecrated oil of Chrism and oil of the Catechumens were stolen from churches. Those sacrilege practices made the Church issue an order to keep baptismal fonts locked (sub clave), the latter resulting in various forms of preventing access to the baptismal font: from simple lids strengthened with metal ferrules, up to impressive conic ones, with time becoming more and more artistically elaborate. The problem of securing fonts remained open also in the post-Tridentine period. Rituale Romanum issued in 1614 instructed to lock the fonts and fence them off with a closing balustrade.

Źródło:

Seminare. Poszukiwania naukowe; 2014, 35, 2; 175-191
1232-8766

Pojawia się w:

Seminare. Poszukiwania naukowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 66.

Tytuł:

O współczesnym rozkwicie średniowiecza – renesans minionej epoki oraz jego wyraz w XXI-wiecznej niemieckiej kulturze popularnej
On the Modern Revival of the Interest in the Middle Ages: Renaissance of the Past and Its Expression in the 21st Century German Popular Culture

Autorzy:

Socha, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1879655.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

renesans średniowiecza
recepcja średniowiecza
współczesna popkultura
kryzys człowieka XXI wieku
powrót do korzeni
medieval renaissance
recognition of the Middle Ages
contemporary popular culture
the crisis of man in the 21st century
tracking back the roots

Opis:

Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest dające się obecnie zaobserwować w Niemczech niezwykle żywe zainteresowanie wiekami średnimi. Fenomen  ten — określany również mianem renesansu średniowiecza bądź boomu na średniowiecze — znajduje szczególnie mocny wyraz w różnych dziedzinach współczesnej kultury popularnej. Dla wykazania postawionej na wstępie tezy autorka ogranicza się do kilku z nich: wystaw, rekonstrukcji oraz imitacji średniowiecznych twierdz i osad, gier komputerowych i społecznościowych, a także średniowiecznych jarmarków oraz turniejów rycerskich. Zaprezentowany przegląd minionych, jak również aktualnych wydarzeń kulturalnych w każdym z wyżej wymienionych obszarów niemieckiej popkultury potwierdza fakt o rosnącej popularności średniowiecza, prowokując jednocześnie pytanie o jej przyczynę. Z analizy reprezentatywnych opinii historyków, publicystów oraz samych fanów średniowiecza wyłania sie jednoznaczna odpowiedź: człowiek XXI wieku odczuwa tęsknotę za światem kontrastującym z rozpędzonym molochem współczesności. Taką właśnie ostoją i bezpiecznym miejscem schronienia staje się dla niego oparta na silnych fundamentach oraz pewnych wartościach rzeczywistość średniowiecza.
This article discusses an observable revival of the interest in the Middle Ages in Germany. This phenomenon—sometimes called medieval renaissance—manifests itself particularly in various areas of popular culture. To prove the thesis posed, the author analyses a handful of these areas, that is: exhibitions, historical reconstructions and imitations of medieval fortresses and settlements, social and computer games as well as reconstructed medieval fairs and chivalry contests. The article presents a survey of the past and present cultural events serving as evidence in favour of the main thesis. At the same time, the author asks about the reasons for this increased interest in the Middle Ages. Representative opinions of historians and other specialists, as well as fans of the Middle Ages seem to suggest one clear answer: the 21st-century man yearns for an alternative reality, dissimilar to the fast and noisy contemporaneity. The Middle Ages offer a shelter based on the strong foundations of the fixed medieval reality and the stable system of values.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 5; 79-96
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 67.

Tytuł:

El Códice Calixtino de la catedral de Santiago de Compostela
The Calixtino Codex from the Cathedral of Santiago de Compostela
Codex Calixtinus z katedry w Santiago de Compostela

Autorzy:

Temperán Villaverde, Elisardo

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2040502.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Codex Calixtinus
Liber Sancti Iacobi
Santiago de Compostela
ozdobne rękopisy średniowieczne
średniowieczne rękopisy liturgiczne
muzyka w średniowiecznej Hiszpanii
fontanny muzyczne średniowieczu w Hiszpanii
pielgrzymki jakubowe
Camino de Santiago
Jacobean Medieval manuscripts
Medieval liturgical manuscripts
Medieval music in Spain
musical fountains of the Middle Ages in Spain
Jacobean Pilgrimage

Opis:

Calixtinus Codex to iluminowany rękopis z połowy XII wieku, który jest przechowaywany w Archiwum kapitulnym katedry w Santiago de Compostela. Składa się z pięciu ksiąg i dwóch załączników, w sumie liczy 225 arkuszy pergaminu zapisanych obustronnie. Pierwsza księga ma charakter liturgiczny, zawiera kazania, pieśni, modlitwy i inne teksty na obchody święta św. Jakuba Większego. Druga księga to zbiór relacji o dwudziestu cudach dokonanych przez Apostoła. Trzecia zawiera historię translacji szczątków św. Jakuba. Czwarta księga pomieszcza relację Turpina, arcybiskupa Reims, towarzyszącego Karolowi Wielkiemu w podboju północnej Hiszpanii. Piąta księga jest najstarszym przewodnikiem dla pielgrzymów na camino do Santiago de Compostela; opisuje drogę, ludzi, lokalne zwyczaje, kościoły i dzieła sztuki. Przede wszystkim jednak opisuje katedrę w Santiago i samo miasto Santiago de Compostela, jakie pielgrzym mógł zobaczyć w XII wieku. Podwójny dodatek zawiera inne teksty liturgiczne, pieśni i utwory muzyczne poświęcone Apostołowi. Chociaż czasami Calixtinus Codex bywa utożsamiany z Liber Sancti Iacobi, nie są identyczne. Liber Sancti Iacobi to zbiór tekstów odnoszących się do św. Jakuba Większego, którego jednym z najważniejszych rękopisów jest Codex Calixtinus, przechowywanyw katedrze w Santiago de Compostela. El Códice Calixtino de la catedral de Santiago de Compostela
Calixtinus Codex is an illuminated manuscript from the mid-twelfth century that is kept in the Chapter Archive of the Cathedral of Santiago de Compostela. It consists of five books and two appendices, with a total of 225 parchment sheets written on both sides. The first is of a liturgical nature, it contains sermons, hymns, prayers and other texts for the celebration of the festival of St James the Greater. The second is a collection of twenty miracles wrought by the Apostle. The third contains the story of the translation of the remains of St James. The fourth book contains the story of Turpin, Archbishop of Reims, accompanying Charlemagne in the reconquest of northern Spain. The fifth is the oldest guide for pilgrims on their way to Santiago de Compostela; it describes the way, people, local customs, churches and works of art. And most of all describes the Santiago Cathedral and the city of Santiago as the pilgrim could see in the twelfth century. A final double Appendix includes other liturgical texts, hymns and musical pieces dedicated to St James the Greater. Although sometimes referred to as Liber Sancti Calixtino – Codex Iacobi, the two concepts are not identical. The Liber Sancti Iacobi represents the contents of the book, a collection of texts related to St James the Greater, which several manuscripts, the most notable of which is the Codex Calixtinus kept in the cathedral of Santiago de Compostela.
El Códice Calixtino es un manuscrito iluminado de mediados del siglo XII que se custodia en el Archivo Capitular de la Catedral de Santiago de Compostela. Consta de cinco libros y dos apéndices, con un total de 225 folios de pergamino escritos por las dos caras. El primero es de carácter litúrgico, contiene sermones, himnos, oraciones y otros textos necesarios para la celebración de las fiestas del Apóstol Santiago el Mayor. El segundo es una colección de veintidós milagros obrados por el Apóstol. El tercero contiene el relato de la translación de los restos del Apóstol Santiago. Su cuarto libro recoge el relato de Turpín, Arzobispo de Reims, que acompaña a Carlomagno en la reconquista del norte de España. El quinto es la más antigua guía para los peregrinos del Camino de Santiago en su viaje a Compostela; describe el camino, sus gentes, costumbres locales, iglesias y obras de arte. Y sobre todo describe la catedral compostelana y la ciudad de Santiago tal como la podía contemplar en peregrino en el siglo XII. Un doble apéndice final recoge otros textos litúrgicos, himnos y piezas musicales dedicadas al Apóstol Santiago. Aunque a veces se denomina al Códice Calixtino como Liber Sancti Iacobi, ambos conceptos no son idénticos. El Liber Sancti Iacobi representa el contenido del libro, una recopilación de textos relacionados con el Apóstol Santiago el Mayor, del cual se gestaron varios manuscritos, el más notable de los cuales es el Códice Calixtino custodiado en la catedral de Santiago de Compostela.

Źródło:

Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 185-210
2353-7272

Pojawia się w:

Roczniki Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 68.

Tytuł:

Bonifacy Miązek – (emigracyjny) historyk literatury polskiej
Bonifacy Miązek als Literaturhistoriker
Bonifacy Miązek as a Historian of Poland’s Literature

Autorzy:

Radłowska, Justyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/784302.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane

Tematy:

Bonifacy Miązek
Literaturhistoriker
Mittelalter und Renaissance
polnische Literatur in den Jahren 1863–1914
emigracja
historyk literatury
średniowiecze i renesans
literatura polska w latach 1863-1914
nauka o literaturze polskiej za granicą
literatury historian
Middle Ages and renaissance
Polish literature in the years 1863–1914
history of Polish literature abroad

Opis:

The subject of this article is the presentation of the scientific achievements of Bonifacy Miązek – an emigrant poet, critic and historian of literature. This article discusses the historical/literary dissertations of a Viennese scholar published in German (Die lyrische Beschreibung im Nachkriegsschaffen Kazimierz Wierzyńskis,  polnische Literatur 1863–1914. Darstellung und Analyse, Polnische Literatur des Mittelalters und der Renaissance, Studien zur polnischen Literatur). The academic books of the professor show an innovative structure  which broadens the reader's knowledge of interesting issues relating to reception aesthetics, and the reception models of Polish writers at home and abroad. Publications by Bonifacy Miązek enrich and systematize knowledge about Polish literature, expose a new look of the work of recognized authors, and introduce new names and titles.
Der vorliegende Artikel thematisiert die wissenschaftlichen Leistungen von Bonifacy Miązek – einem polnischen Exildichter, geschätzten Kritiker und Literaturhistoriker. Besprochen werden hier die historisch-literarischen Werke des bekannten Wiener Gelehrten in deutscher Sprache (Die lyrische Beschreibung im Nachkriegsschaffen Kazimierz Wierzyńskis, Polnische Literatur 1863–1914. Darstellung und Analyse, Polnische Literatur des Mittelalters und der Renaissance, Studien zur polnischen Literatur). Die akademischen Publikationen von Professor Miązek zeigen eine innovative Struktur – sie erweitern das Wissen der Leserschaft über die Problematik der Rezeptionsästhetik und analysieren die Rezeption der polnischen Schriftsteller im In- und Ausland. Die Werke von Bonifacy Miązek bereichern und systematisieren das Wissen über polnische Literatur, besprechen die Arbeit anerkannter Autoren neu und präsentieren neue Namen und Titel.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest prezentacja dorobku naukowego, w szczególności rozpraw historycznoliterackich opublikowanych w języku niemieckim (Die lyrische Beschreibung im Nachkriegsschaffen Kazimierz Wierzyńskis, Polnische Literatur 1863-1914. Darstellung und Analyse, Polnische Literatur des Mittelalters und der Renaissance, Studien zur polnischen Literatur), autorstwa Bonifacego Miązka – emigracyjnego poety, krytyka i historyka literatury. Książki naukowe księdza profesora wykazują nowatorską strukturę, poszerzając wiedzę czytelnika o zagadnienia będące przedmiotem zainteresowania estetyki recepcji, a przede wszystkim o modele odbioru utworów pisarzy polskich w kraju i za granicą. Publikacje wiedeńskiego uczonego wzbogacają i systematyzują wiedzę o literaturze polskiej, oferując nowe spojrzenie na twórczość uznanych i najnowszych autorów.

Źródło:

Transfer. Reception studies; 2019, 4; 247-259
2451-3334

Pojawia się w:

Transfer. Reception studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce