Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "II Rzeczpospolita," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 256
Tytuł:
Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109087.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Fiodor Wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
II Rzeczpospolita
Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
Interwar Poland
Opis:
Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944728.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
the interwar Poland
fiodor wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
ii rzeczpospolita
Opis:
Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi o Cyganach w II Rzeczypospolitej. Tematyka romska na łamach „Nowego Dziennika” (1918-1939)
Jews about Gypsies in interwar Poland. The Roma issues in „Nowy Dziennik” (1918-1939)
Autorzy:
Gontarek, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116613.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Gypsies
Jews
Zionists
conflict
the Second Polish Republic
Cyganie
Żydzi
syjoniści
konflikt
II Rzeczpospolita Polska
Opis:
Artykuł przedstawia problem stosunków cygańsko-żydowskich w II RP. Ma charakter przyczynkowy – skupia się na jednym tytule prasowym („Nowy Dziennik”), który jest najstarszym w Polsce pismem syjonistycznym, ukazującym się w języku polskim od 1918 roku. Analiza jego treści pozwoliła na wyciągnięcie kilku wniosków. Bezpośrednie relacje między dwiema mniejszościami – Cyganami i Żydami – prawie nie istniały, a strona żydowska, jeśli sporadycznie pisała o społeczności cygańskiej, dostrzegała jedynie negatywne konsekwencje takich kontaktów. Jeśli chodzi o postrzeganie Cyganów przez elity syjonistyczne, podtrzymywała ona wszystkie negatywne stereotypy i mity na ich temat, charakterystyczne dla społeczeństwa większościowego. Milczały też o państwotwórczych dążeniach Cyganów.
The article presents the problem of Gypsy-Jewish relations in the Second Polish Republic. It is of a contributory nature – it focuses on one press title ("Nowy Dziennik"), which is the oldest Zionist periodical in Poland, published in Polish language since 1918. The analysis of its content allowed several conclusions to be drawn. Direct relations between the two minorities – Gypsies and Jews – were almost non-existent, and the Jewish side, if it occasionally wrote about Gypsy community, saw only the negative consequences of such contacts. As far as the perception of the Gypsies by the Zionist elite was concerned, the Zionist elite upheld all the negative stereotypes and myths about them that were characteristic of the majority society. It was also silent about the stateforming aspirations of the Gypsies.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2021, 11, 11; 57-79
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie sportowe w wypowiedziach uczestników konferencji zorganizowanej przez Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego (17–19 grudnia 1929 r.)
The Social Dimension of Sports Depicted in the Statements of the Participants in the Conference Organized by the State Office of Physical Education and Military (17–19 December 1929)
Autorzy:
Litwiński, Robert
Napora, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33911355.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
sports life
history of sport
physical education
State Office of Physical Education and Military
Second Polish Republic
życie sportowe
historia sportu
wychowanie fizyczne
Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego
II Rzeczpospolita
Opis:
Życie sportowe w Polsce międzywojennej obejmowało zarówno wychowanie fizyczne, jak i sport, a zatem aktywności, którymi bardzo szybko zainteresowało się Wojsko Polskie odrodzonej Rzeczypospolitej. Miały one bowiem służyć przede wszystkim podniesieniu sprawności fizycznej i stanu zdrowia społeczeństwa (zarówno kobiet, jak i mężczyzn), a tym samym wpływać na zwiększanie potencjału obronnego kraju. Nie była to jednak praktyka stosowana jedynie w Polsce, bo takie podejście ze strony czynników decyzyjnych było charakterystyczne dla wielu ówczesnych państw na świecie.Faktem jest, że przejęcie władzy przez Józefa Piłsudskiego umożliwiło wojsku zmonopolizowanie kierownictwa nad kwestiami związanymi z przygotowaniem społeczeństwa na wypadek wojny. Ta pełna kontrola wpłynęła również na zdynamizowanie prac w tym zakresie. Dominującą rolę odgrywał w tym aspekcie Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, który został utworzony w 1927 r. w celu kierowania powszechnym wychowaniem fizycznym i przysposobieniem wojskowym oraz sportem wojskowym. Po kilkunastu miesiącach funkcjonowania nowego systemu uznano, że należy pochylić się nad wprowadzonymi zmianami. Stały się one przewodnim tematem specjalnej konferencji odbywającej się w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, Sztabie Głównym i Komendzie Głównej Związku Strzeleckiego. Wnioski z niej płynące miały usprawnić istniejące rozwiązania w zakresie wychowania fizycznego, przysposobienia wojskowego i sportu.
The social dimension of sports in the interwar period included both physical education and competitive sport itself – activities which promptly were placed in the center of interest of the Polish Army of the reborn Polish Commonwealth, as they were to serve both improving athleticism and health of the society (both women and men), and at the same time increase the defense potential of the country. This strategy was implemented in multiple countries – such an approach of the heads of the states was characteristic for this period.It is a fact that Józef Pilsudski’s having seized control of the country allowed the military to monopolize the authority over issues concerned with preparing the society for potential war. Moreover, it influenced the dynamization of works in the area. The State Office of Physical Education and Military, created in 1927 to coordinate the common physical education and military preparation, was playing a major role in this aspect. After a dozen of months of functioning, it had been established that the introduced changes needed to be evaluated, which became a major topic at a special conference taking place in the Ministry of Internal Affairs, and The Headquarters of The Polish Riflemen's Association. The conclusions drawn at the conference were to introduce improvements to the current solutions in the areas of physical education, premilitary training and sports.
Źródło:
Res Historica; 2023, 55; 535-555
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie i śmierć Żydów z Zachodniego Wołynia (1921–1945)
The Life and Death of Jewry in Western Volhynia, 1921–1945
Autorzy:
Snyder, Timothy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477411.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Wołyń,
Żydzi,
II Rzeczpospolita,
II wojna światowa,
getto,
komunizm
Volhynia,
Jews,
the Second Republic of Poland, World War Two,
ghetto,
communism
Opis:
The Life and Death of Western Volhynian Jewry, 1921–1945 This article presents the characteristics of the Jewish population living in Western Volhynia in the times of the Second Republic of Poland and during the Second World War. Polish interwar authorities enabled the Jewish communities to follow their traditional pattern of life. With time, however, Zionism and especially communism were becoming increasingly popular among the Volhynian Jews. In 1937, the Jewish community accounted for about 10 percent of the region’ s inhabitants and was outnumbered by the Ukrainian minority. Jews dominated in trade and skilled crafts and constituted half of the urban population. After 17 September 1939, Volhynia found itself under Soviet occupation. Initially, the Red Army was welcome, as the Soviet terror was mostly directed against the Polish population. Due to aggressive sovietisation, however, the Jews of Volhynia lost any illusions as to the possibility of achieving autonomy, realizing that they had simply become citizens of a totalitarian state. Their situation deteriorated dramatically in June 1941 following the German invasion of Russia. In accordance with Nazi ideology, the local Jews were to be exterminated in the Holocaust. In June and July 1941 alone, approximately 12 000 Jews were murdered by the Germans on the front lines of the war, in the autumn – 20 000 more. The collaborating Ukrainian police forces helped the German occupiers in inflicting terror. The Germans began to set up ghettos at the end of 1941, only to start their liquidation several months later. Jews were murdered on a massive scale in the so-called death pits near their homes. Most of the Volhynian Jews lost their lives during the war. Only a few managed to escape or found shelter among Poles or Ukrainians. Some decided to join partisan groups (mostly communist), who conducted their operations in the extremely difficult conditions of German occupation, Soviet counter-offensive and ethnic civil war in Volhynia.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 243-275
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żołnierz i duszpasterz. Działalność duszpasterska księdza protoprezbitera ppłk Szymona Fedorońki w Wojsku Polskim w latach 1922 – 1940
A Soldier and Chaplain. The Pastoral Activity of Fr. Protopriest Lt Col Szymon Fedoronko in the Polish Army, 1922-1940
Autorzy:
Grzybowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494488.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
II Rzeczpospolita
prawosławie
Wojsko Polskie
duszpasterstwo wojskowe
The Second Republic
Orthodox
Polish Army
military chaplaincy
Opis:
Artykuł traktuje o losie ks. protoprezbitera ppłk Szymona Fedorońki, kapelana wojskowego wyznania prawosławnego w odrodzonym Wojsku Polskim. Duchowny znakomicie zapisał się w dziejach Kościoła prawosławnego i sił zbrojnych II Rzeczypospolitej. W oparciu o źródła archiwalne Autor omawia kolejne etapy jego służby duszpasterskiej w wojsku – od szefa duszpasterstwa wojskowego w Przemyślu i Lublinie do naczelnego kapelana wyznania prawosławnego Wojska Polskiego i męczeńskiej śmierci w niewoli sowieckiej. Szlaki żołnierski i kapłański duchownego zostały ukazane na tle wydarzeń politycznych, które wówczas się dokonywały w kraju. Autor ukazuje m.in. najważniejsze problemy, z którymi musiał zmierzyć się kapelan pracujący na mieszanym narodowościowo i wyznaniowo terenie.
The article deals with the fate of Fr. Protopriest Lt Col Szymon Fedoronko, who was was an Orthodox military chaplain in the reborn Polish Army. Th e priest has gone down in the history of the Orthodox Church and the armed forces of the Second Republic. Based on archival sources, the Author discusses the successive stages of his pastoral ministry in the army beginning with the head of the military chaplaincy in Przemysl and Lublin through the Orthodox chief chaplain in the Polish Army to his martyrdom in Soviet imprisonment. His life’s path as a soldier and priest is presented against the background of the political events that were taking place in the country at the time. The author shows, among other things, the most important problems the chaplain had to face working in an ethnically and religiously mixed area.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2018, 02; 209-236
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjazd w Dzikowie w 1927 roku
Congress in Dzikow in 1927
Autorzy:
Kasiarz, Anna
Bober, Sabina
Zamoyski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574150.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Tarnowscy
Dzików
II Rzeczpospolita
ziemianie
konserwatyzm
Dzikow
Second Polish Republic
landed gentry
conservatism
Opis:
Tarnowscy, jeden z najstarszych i najznaczniejszych rodów ziemiańskich II Rzeczypospolitej, doświadczyli w latach 1918–1939 zjawisk i przemian, jakie były udziałem całej ich sfery. Ostatni przedstawiciele rodu – Jan Zdzisław i jego syn Artur aktywnie uczestniczyli w życiu politycznym i społecznym, tak w wymiarze lokalnym, jak i ogólnopolskim. Pierwszy z nich był m.in. senatorem, drugi posłem w Parlamencie II RP. Obaj byli także liderami ruchu konserwatywnego, który przybierał w tamtym okresie różne formy organizacyjne. Apogeum znaczenia politycznego Tarnowskich był słynny zjazd konserwatystów małopolskich i ich spotkanie z wysłannikiem Piłsudskiego, płk. Walerym Sławkiem, w ich rodzinnym domu w 1927 roku. Tarnowscy, realizując swoistą misję, musieli z jednej strony osadzić ją w tradycji rodu i spuściźnie jego wielkich przedstawicieli, z drugiej zaś w zmieniających się dynamicznie procesach społecznych i politycznych lat trzydziestych XX wieku. Wierni testamentowi przodków i zasadom konserwatyzmu, stawali się coraz bardziej anachroniczni w świecie, w którym reguły wyznaczały totalitarne ideologie. II wojna światowa przyniosła zagładę dotychczasowego świata, a także kres polskiego ziemiaństwa.
The Tarnowski family is one of the oldest and most important landed gentry families of the Second Polish Republic. In the years 1918–1939 they experienced phenomena and changes that affected them in their entirety. The last representatives of the family, Jan Zdzislaw and his son Artur, actively participated in political and social life, both locally and nationally. The first of them was, among others, a senator and a member of parliament of the Second Polish Republic. The two were also leaders of the conservative movement, which took various organizational forms at that time. The climax of the political significance of the Tarnowskis was the famous congress of the conservatives of Less er Poland and their meeting with Pilsudski’s aide, Col. Walery Slawek, in their family home in 1927. Realizing their mission, Tarnowski family had to, on the one hand, embed it in the family’s tradition and the legacy of its great representatives, and on the other, in the dynamically changing social and political processes of the 1930s. Faithful to the will of their ancestors and the principles of conservatism, they became more and more anachronistic in a world where the rules were determined by totalitarian ideologies. World War II brought the destruction of the hitherto known world, as well as the end of the Polish gentry.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 97-109
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zgodność granic administracji kościelnej z granicami odrodzonego państwa polskiego w konkordacie między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 1925 r.
The conformity between the borders of the church administration and the borders of the reborn Polish state in the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland of 1925
Autorzy:
Ryguła, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1043406.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Catholic Church
Concordat
Polish Concordat of 1925
church administration
Second Polish Republic
administrative and territorial structure of the Catholic Church
konkordat
II Rzeczpospolita Polska
Kościół Katolicki
administracja kościelna
struktura administracyjno-terytorialna
Konkordat polski z 1925 r.
Opis:
II Rzeczypospolita była państwem, które w sposób szczególny kładło nacisk na gwarancje dotyczące własnych granic politycznych oraz konsolidację społeczeństwa zamieszkującego terytorium odrodzonego państwa. Gwarancje dostosowania do granic politycznych państwa nowego podziału kanoniczno-administracyjnego Kościoła Katolickiego w Polsce – zawarte w art. IX konkordatu z 10 lutego 1925 r. – miały dla Rzeczpospolitej w początkach jej państwowości szczególne znaczenie. Wychodząc od idei rozdziału państwo‑Kościół, także na płaszczyźnie podziału administracyjnego, autor artykułu próbuje wskazać na wykorzystanie instrumentów prawno-kanonicznych do celu, jakim była integracja terytorialna i społeczna w II Rzeczpospolitej. Sygnatariusze konkordatu byli oczywiście świadomi, że instrumenty prawne, jakimi dysponuje Stolica Apostolska w powyższym zakresie, mają charakter prawno-kanoniczny. Nie są więc one właściwymi, aby uznawać czy gwarantować kształt granic politycznych państwa. Trudno jednak zaprzeczyć, że przy ich pomocy doszło do odwzorowania istniejących granic politycznych kraju na mapie kanonicznego podziału ówczesnego Kościoła Katolickiego w Europie. Jeśli zaś chodzi o konsolidację społeczeństwa polskiego, to trudno nie dostrzec, skoro dostrzegł to ustrojodawca w art. 114 Konstytucji RP z 1921 r., że wyznanie rzymskokatolickie w II Rzeczpospolitej było „religią przeważającej większości narodu”. Integracja struktur tego Kościoła miała więc fundamentalne znaczenie nie tylko dla sprawnego funkcjonowania tego Kościoła w ramach wyznaczonych granicami politycznymi. Miała też zasadnicze znaczenie dla integracji życia społecznego w kraju, w którym 75% społeczeństwa deklarowała się jako katolicy.
The Second Polish Republic was a state that put a special emphasis on the safety of its political borders and on the integration of the people living on the territory of the reborn state. The guarantee to adjust the new canonical administrative division of the Catholic Church in Poland to the political borders of the new state, which was included in Article 9 of the Concordat of 10 February 1925, was of special importance to the Polish Republic at the beginning of its statehood. On the basis of the idea of the separation of church and state, the present article aims to show how the canon-law instruments were applied to achieve the goal of the territorial and social integration of the Second Polish Republic. The signatories of the Concordat were obviously aware of the fact that the legal instruments at the disposal of the Holy See were canon-law instruments. As such, they were not appropriate to confirm or guarantee the shape of the political borders of the state. However, the fact that they made it possible to map the existing political borders of the state onto the canonical chart of the contemporary Catholic Church in Europe is undeniable. When it comes to the integration of the Polish people, it was not possible to overlook the fact that the Roman Catholic Church was “the religion of the preponderant majority of the nation” in the Second Polish Republic, as stated in Article 114 the Constitution of 1921. Thus, the integration of the structures of the Catholic Church was of fundamental importance not only to its own efficiency within the borders of the state, but also to the social integration of the country, where 75% of the people declared the Catholic faith.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2020, 23; 277-305
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdzisław Gębołyś, Bibliografia druków w języku polskim wydanych na Litwie od 1944 do 2014 roku, Sosnowiec-Wilno 2015, Wydawca: Stowarzyszenie Naukowców Polaków Litwy, ISBN 978-83-65259-00-4
Autorzy:
Warząchowska, Bogumiła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1019758.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
bibliografia
Rzeczpospolita Obojga Narodów
II wojna światowa
historia
okres międzywojenny
Litwa
bibliography
the Polish-Lithuanian Commonwealth
World War II
history
interwar period
Lithuanian
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 435-438
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdrada stanu. Działalność Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi w Wilnie w latach 1930 – 1935
High Treason: The Activity of the Communist Party of Western Belarus in Vilnius in the Period between 1930 - 1935
Autorzy:
Łukasiewicz, Sergiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460184.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
II Rzeczpospolita
Wilno
Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi
Policja Państwowa
komunizm
województwo wileńskie
communism
Second Polish Republic
Communist Party of Western Belarus Vilnius, State Police
Vilnius Voivodeship
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest próba wyjaśnienia działalności Komunistycznej Partii Za-chodniej Białorusi w Wilnie podczas pierwszej połowy lat trzydziestych dwudziestego wieku. Celem autora jest ukazanie organizacji, teorii i praktyki funkcjonowania nielegalnej organizacji komunistycznej na podstawie kwerendy archiwalnej odbytej od lutego do czerwca 2011 w Li-tewskim Centralnym Państwowym Archiwum w Wilnie. Ponadto zamierzeniem artykułu jest zaprezentowanie działalności policji miasta Wilna wobec sympatyków i działaczy ugrupowań komunistycznych operujących na terenie tego miasta. Utworzona w 1923 r. w Wilnie Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi była ugrupowa- niem fi lialnym KPP. Działalność KPZB miała szczególny wymiar w Wilnie. Jako największe mia-sto regionu, była stolica Wielkiego Księstwa Litewskiego, oraz dom dla wielu narodów, wyznań i kultur, Wilno było najważniejszym polem dla działania KPZB. Z uwagi na liczbę mieszkańców, uprzemysłowiony charakter oraz wielonarodowość komuniści mieli możliwości rozwinięcia szerokiej pracy wywrotowej i konspiracyjnej. Ponadto, miasto było wielkim centrum produkcji i kolportażu wydawnictw komunistycznych, co umożliwiało szerzenie propagandy zarówno w jego granicach administracyjnych, jak i na prowincji. Działalność komunistów wileńskich nie pozostawała bez reakcji. Energicznie ją zwalczała Policja Państwowa w Wilnie. Działania organów śledczych nacechowane były niezwykłą de-terminacją mającą na celu wyeliminowanie lub przynajmniej ograniczenie komunistycznego zagrożenia w Wilnie.
The purpose of this paper is to explain the activities of the Communist Party of Western Belarus in Vilnius during the first half of the 1930s. The author's aim is to show the organizational, theoretical and practical dimensions of the operation of an illegal organization under the Communist archival queries held in II - VI 2011 in the Lithuanian Central State Archives in Vilnius. Furthermore, I intend to present the actions of the police in Vilnius taken towards the sympathizers and activists of the communist groups operating in the city. Founded in 1923 in Vilnius, the Communist Party of Western Belarus was a branch of The Communist Party of Poland. This organization, just like the Polish communist party, was illegal. Its aim was to combat the Polish state and the electioneering for the Union of Soviet Socialist Republics. Although the name of the party could indicate a desire for independence of Belarus, it in practice opted for transferring the north eastern provinces of the Second Republic of Poland to the USRR. CPWB’s activity had a special dimension in Vilnius. As the region's largest city, the former capital of the Grand Duchy of Lithuania, and home to many nations, religions and cultures, Vilnius was the strategic area for communist actions. Given the large number of inhabitants and its industrialized multi-ethnic character, the city offered the communists a possibility to develop a wide, subversive and conspiratorial work. In addition, the city was the center for the production and distribution of communist publications, which allowed the spread of propaganda within the city’s administrative boundaries as well as in the neighbourig provinces. The activities of the Vilnius communists evoked response on the part of the State Police in Vilnius. The investigative bodies were determined to eliminate or at least reduce the Communist threat in Vilnius.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2012, 2
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawód felczera w świetle przepisów obowiązujących w II Rzeczypospolitej
The profession of a feldsher in light of the regulations in force in the Second Polish Republic
Autorzy:
Święch, Wojciech Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348402.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
feldsher
medical profession
former Russian partition
Supreme Court (Criminal Chamber)
Second Polish Republic
felczer
zawód medyczny
były zabór rosyjski
Sąd Najwyższy (Izba Karna)
II Rzeczpospolita
Opis:
W artykule przedstawiono kwestię wykonywania czynności felczerskich w II Rzeczypospolitej. Zawód felczera istniał w odrodzonej Polsce na obszarach, które przed I wojną światową wchodziły w skład Cesarstwa Rosyjskiego. Polskie władze podejmowały próby ograniczenia działalności osób, które zajmowały się czynnościami felczerskimi. Polski rząd nawet nie ukrywał, że dąży do stopniowej likwidacji tego zawodu. Czynił to m.in. poprzez przygotowywane ustawodawstwo. Jednak w toku stosowania prawa dotyczącego felczerów dochodziło do sporów co do jego interpretacji. Artykuł został przygotowany na podstawie źródeł znajdujących się w Bibliotece Sejmowej, aktów powszechnie obowiązującego prawa, a także orzeczeń Najwyższego Trybunału Administracyjnego oraz Izby Karnej Sądu Najwyższego.
This article presents the issue of performing feldsher activities in the Second Polish Republic. The profession of a feldsher existed in the territories of reborn Poland which had been a part of the Russian Empire before World War I. The Polish authorities made attempts to limit the activities of people who were involved in feldsher activities. The Polish government did not even attempt to hide the fact that it wanted to gradually abolish this profession. These attempts were made in this area by, inter alia, drafting legislation. However, in the course of applying the law on the issue of feldshers, disputes occurred due to its interpretation. The article was primarily prepared on the basis of sources located in the Sejm Library, acts of generally applicable law as well as judicial decisions of the Supreme Administrative Tribunal and the Criminal Chamber of the Supreme Court.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 2; 125-146
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zamojscy sędziowie pokoju w latach 1917 – 1928
Autorzy:
Bereza, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632083.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Common courts
magistrate's court
magistrates
regional court
regional court judges
Zamość
Second Polish Republic
sądownictwo powszechne
sąd pokoju
sędziowie pokoju
sąd okręgowy
sędziowie okręgowi
II Rzeczpospolita
Opis:
The article presents the process of building Polish judiciary system of the lowest instance (magistrate courts in Zamość), but also the problems encountered in the staffing of magistrates in the first years of the reborn Polish State. The model of magistrate court, which appeared on 1 September 1917 with the launch of the royal-Polish judiciary system, survived until the court reform in 1929. During this period, the principle of appointing magistrates was maintained, although the March Constitution of 1921 indicated the principle of their election by the population. Initially, the positions of the magistrates of Zamość were held by people who had gained experience in the Russian magistrate judiciary in the Kingdom of Poland, as well as those who had returned from a civil war in Russia. Such staffing was a consequence of the existence of a small group of local lawyers, which, as a result of the Russian national policy pursued by the partitioner, lacked people prepared for judicial work. With time, when the staffing situation improved, inter alia, after the appearance of the first assessed court trainees, the position of magistrate became the first level for further legal career. In the analysed period, 6 Zamość magistrates became district judges in the courts of Lublin courts of appeal. Some of them remained for a short time as magistrates (especially deputies), waiting for a vacancy in the district court. The following presidents of the District Court in Zamość also began their careers as magistrates: Romuald Jaśkiewicz and Władysław Kozłowski. After leaving the service, two magistrates of Zamość were nominated for the positions of notaries, which was (in terms of income) an award of distinction from the Ministry of Justice.
Artykuł przedstawia proces budowy sądownictwa polskiego najniższej instancji (sądów pokoju w Zamościu), ale także problemy z jakimi stykano się przy obsadzie stanowisk sędziów pokoju w pierwszych latach Odrodzonego Państwa Polskiego. Model sądu pokoju, jaki pojawił się od 1 września 1917 r., wraz z uruchomieniem sądownictwa królewsko-polskiego, przetrwał aż do reformy sądowej w 1929 r. W tym okresie utrzymano zasadę nominacji sędziów pokoju, mimo że Konstytucja marcowa z 1921 r. wskazywała na zasadę ich wyboru przez ludność. Na stanowiskach zamojskich sędziów początkowo orzekały osoby, które wyniosły swoje doświadczenie z rosyjskiego sądownictwa pokojowego w Królestwie Polskim, a także ci którzy powracali z ogarniętej wojną domową Rosji. Taka obsada była konsekwencją istnienia nielicznej grupy miejscowych prawników, w której – na skutek prowadzonej przez zaborcę rosyjskiego polityki narodowościowej – brakowało osób przygotowanych do pracy sędziowskiej. Z czasem, gdy sytuacja kadrowa ulegała poprawie m.in. po pojawieniu się pierwszych egzaminowanych aplikantów sądowych, stanowisko sędziego pokoju stawało się pierwszym szczeblem do dalszej kariery prawniczej. W analizowanym okresie 6 zamojskich sędziów pokoju zostało sędziami okręgowymi w sądach apelacji lubelskiej. Niektórzy z nich pozostawali krótko na stanowiskach sędziów pokoju (zwłaszcza zapasowych), oczekując na wakat w sądzie okręgowym. Jako sędziowie pokoju karierę swoją rozpoczęli także prezesi Sądu Okręgowego w Zamościu: Romuald Jaśkiewicz i Władysław Kozłowski. Po zakończeniu służby 2 zamojskich sędziów pokoju otrzymało nominację na stanowisko notariuszy, co stanowiło (z uwagi na osiągane dochody) wyraz wyróżnienia ze strony resortu sprawiedliwości.
Źródło:
Res Historica; 2019, 48
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zajścia polsko-żydowskie w Przytyku w świetle wybranych tytułów prasy codziennej
The Polish-Jewish riots in Przytyk in the light of selected daily newspapers
Autorzy:
Sołtysiak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144056.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Przytyk
anti-Semitism
the Second Polish Republic
Kielce District
pogrom
antysemityzm
II Rzeczpospolita
powiat kielecki
Opis:
Długo trwało opracowanie masakry w Przytyku, wydarzenia powszechnie kojarzonego z antysemityzmem II RP. Pierwszym, który to uczynił, był Piotr Gontarczyk, który rozpoczął dyskusję na temat wydarzenia z 9 marca 1936 roku. Niniejszy artykuł jest kontynuacją tego tematu. Ma on na celu ukazanie sposobu, w jaki media, w tym przypadku lokalna prasa codzienna, kształtowały obraz wydarzeń w małym miasteczku na terenie ówczesnego powiatu kieleckiego. Mój artykuł jest również postulatem badawczym do włączenia się w dyskusję na temat konfliktów społecznych na tle antysemickim w małych miastach międzywojennej Polski.
It took a long time for massacre in Przytyk, event commonly associated with II Republic of Poland anti-Semitism to be elaborated. The first on who did this was Piotr Gontarczyk, who have begun discussion about 9th March of 1936 occurrence. This Article is continuation of that subject. It is aimed at showing the way of how media, in this case local daily press, have formed the picture of incidents happened in small town in contemporary Kieleckie District. It is aimed at showing the way of how media, in this case local daily press, have formed the picture of incidents happened in small town in Kieleckie District. My article is also a research postulate for joining the discussion about social conflicts on the anti-Semitic background in small towns in inter-war Poland.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2012, 2, 2; 137-152
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienia wychowawcze i szkolne na łamach „Miesięcznika Diecezjalnego Łuckiego” (1926-1039). Krótkie rozważania wokół problematyki źródeł do dziejów oświaty II Rzeczypospolitej
Education and Teaching in the Articles Published by a Monthly of the Lutsk Diocese, “Miesięcznik Diecezjalny Łucki” (1926-1939). Brief Discussion of the Historical Sources Depicting the History of Education in the Second Polish Republic
Autorzy:
Gołdyn, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/496864.pdf
Data publikacji:
2018-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
„Miesięcznik Diecezjalny Łucki”
oświata, szkolnictwo
wychowanie, diecezja łucka
Wołyń
II Rzeczpospolita Polska
źródła
“Miesięcznik Diecezjalny Łucki”
the Roman Catholic diocese of
Lutsk Monthly
school
education
teaching
diocese of Lutsk
Second Polish Republic
Opis:
W latach 1926-1939 z inicjatywy ks. biskupa Adolfa Szelążka ukazywać zaczął się „Miesięcznik Diecezjalny Łucki”. Oprócz spraw typowo kościelnych i religijnych, w swej treści poruszał także zagadnienia związane z oświatą i szkolnictwem. Szczególnie istotny tu jest głos hierarchii kościelnej w kwestiach nauczania i wychowania. Z powodu braku innych źródeł zniszczonych w okresie II wojny światowej i po jej zakończeniu, periodyk ten staje się interesującym źródłem do dziejów oświaty na Wołyniu w dwudziestoleciu międzywojennym.
The Roman Catholic diocese of Lutsk Monthly was published in the years of 1926-1939 upon an initiative of bishop Adolf Szelążek. Besides typically church-related and religious subjects, it also addressed such issues as education and teaching. More specifically, it became a forum for the higher members of the clergy on which they expressed their opinions on teaching and education. Due to scarcity of other historical sources, as the majority of them were damaged during the Second World War, the Roman Catholic diocese of Lutsk Monthly has become an interesting source depicting the history of education in the Volhynia region during the interwar period.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2018, 39, 1; 91-103
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie społeczeństwa II Rzeczypospolitej w obchody rocznic historycznych (na wybranych przykładach)
Autorzy:
Załęczny, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607531.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
anniversary celebration
patriotism
the Second Polish Republic
Vienna
Grunwa
Płowce
the Polish-Lithuanian Union
Napoleonic period
rocznice historyczne
obchody rocznicowe
patriotyzm
II Rzeczpospolita
Wiedeń
Grunwald
unia polsko-litewska
epoka napoleońska
Opis:
Anniversaries celebrations during the Second Polish Republic helped to build historical consciousness of the society united after years of occupation. Celebrations connected with historical calendar commemorated Polish achievements, they made the society proud and conveyed patriotic values. This work describes anniversaries from the period of the Kingdom of Poland and Napoleonic era. They commemorated victories of Polish army and inspired the society to build the power of the state.
Obchody rocznic służyły w II Rzeczypospolitej budowaniu świadomości społeczeństwa jednoczonego po latach niewoli. Uroczystości związane z kalendarzem historycznym przypominały o dokonaniach Polaków, budziły poczucie dumy narodowej i kształtowały postawy patriotyczne. Omówione w artykule rocznice odnoszą się do czasów Polski królewskiej i okresu napoleońskiego. Przypominały one o sukcesach oręża polskiego i miały inspirować do udziału w budowie potęgi państwa.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2016, 71
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 256

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies