Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "I Republic of Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 79
Tytuł:
Początki działalności wywiadowczej Departamentu I Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w krajach Bloku Wschodniego
The Beginnings of Intelligence Activity by Department I of the Polish Ministry of Internal Affairs in the Eastern Bloc Countries
Autorzy:
Bagieński, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22180842.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
intelligence
civil intelligence
Department I of the Ministry of Internal Affairs
Ministry of Internal Affairs (Poland)
Security Service
Albania
Czechoslovakia
Czech Republic
Slovakia
Bulgaria
Hungary
Soviet Union
Yugoslavia
China
Cuba
Mongolia
Vietnam
North Korea
Romania
counterintelligence
espionage
Cold War
security
wywiad
wywiad cywilny
Departament I MSW
MSW
Służba Bezpieczeństwa
Czechosłowacja
Czechy
Słowacja
Bułgaria
Węgry
Związek Sowiecki
Jugosławia
Chiny
Kuba
Wietnam
Korea Północna
Rumunia
kontrwywiad
szpiegostwo
zimna wojna
bezpieczeństwo
Opis:
Działalność Departamentu I MSW, czyli wywiadu cywilnego PRL, w krajach bloku wschodniego należy do najmniej znanych aspektów jego aktywności. Początkowo ograniczała się ona niemal wyłącznie do kontrwywiadowczej ochrony placówek. W latach sześćdziesiątych, na skutek zdystansowania się lub wręcz konfliktu części państw znajdujących się dotąd w orbicie wpływów Związku Sowieckiego, wywiad PRL przystąpił do zbierania informacji na ich temat. Odbywało się to jednak według innych zasad niż na pozostałych terenach. W myśl przyjętych założeń Departament I MSW nie miał prawa do werbowania w nich współpracowników spośród miejscowych obywateli i do zdobywania wiadomości musiał wykorzystywać tzw. wywiad bezagenturalny. Proces rozwijania działalności tego rodzaju był rozciągnięty w czasie, a jego dynamika zależała od sytuacji w danym państwie. W pierwszej kolejności zainteresowano się Chinami, Jugosławią, Rumunią i Albanią, a następnie Czechosłowacją. Wydarzenia Praskiej Wiosny sprawiły, że nastąpiło istotne przewartościowanie i podjęto decyzję o położeniu większego nacisku na pracę w krajach „demokracji ludowej”. W rezultacie jesienią 1969 r. Departament I MSW dysponował już infrastrukturą umożliwiającą mu zbieranie informacji ze wszystkich głównych państw bloku, z wyjątkiem Związku Sowieckiego. Na początku lat siedemdziesiątych część z nich stała się oficjalnymi przedstawicielstwami MSW PRL przy sojuszniczych organach bezpieczeństwa. Mimo tego kontynuowano ograniczoną pracę wywiadowczą. Ukształtowany w tym okresie system pracy utrzymał się w zasadniczym kształcie aż do upadku systemu w 1989 r.
Intelligence activity performed in other Eastern Bloc countries is one of the least well-known aspects of the Department I of the Ministry of Internal Affairs (the civilian intelligence service in People’s Republic of Poland). At first, the Department’s activity was limited almost exclusively to counterintelligence protection for Polish diplomatic missions. When the relations with some of the countries in the Soviet orbit cooled off or broke down in the 1960s, Polish intelligence began to gather information on those countries as well. This activity, however, was handled under a different set of rules compared to other countries. Department I was not authorised to recruit informants among local citizens and relied instead on intelligence gathered from so-called “non-informant sources”. The gathering of intelligence would be built up gradually over time, and the dynamics of the process depended on the local situation. At first the focus was primarily on China, Yugoslavia, Romania and Albania, followed by Czechoslovakia. A shift in focus was caused by the Prague Spring, and a decision was made to place a greater emphasis on activities in other “people’s democracies”. As a result, by the fall of 1969 Department I already had in place an infrastructure for intelligence gathering in all of the bloc’s main countries, the USSR excepted. In the early 1970s some of those structures became official outposts representing the Polish Ministry of Internal Affairs to allied security services in other communist countries. Nonetheless, intelligence work continued, though with a limited scope. The system developed in that period persisted in roughly the same form until the system’s collapse in 1989.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2020, 18; 13-55
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Do Armed Forces Personnel Need a Trade Union? The Perspectives of European Standards and the Constitution of the Republic of Poland on Freedom of Association
Czy siły zbrojne potrzebują związków zawodowych? Perspektywa standardów europejskich i konstytucyjnych w zakresie wolności zrzeszania się
Autorzy:
Balcerzak, Michał
Bień-Kacała, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928011.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights
trade unions
Council of Europe
Constitution of the Republic of Poland
freedom of association
Armed forces personnel
Organization for Co-operation and Security in Europe
związki zawodowe
prawa człowieka
Rada Europy
Konstytucja RP
wolność zrzeszania się
Personel Sił Zbrojnych
Organizacja Współpracy i Bezpieczeństwa w Europie
Opis:
The article aims to discuss the European standards concerning the freedom of association of armed forces personnel. Relevant norms in this regard result from human rights treaty law but also from soft-law elaborated within the Council of Europe. The authors juxtapose the existing standards with the scope of the freedom of association provided in Polish Constitution of 1997 and relevant domestic law. They ask whether the armed forces personnel need to form and join trade unions to secure their rights or perhaps the existing forms of exercising the freedom of association are satisfactory? The authors conclude that the current legal solutions in Poland meet the European and constitutional standards, and allow the Polish Armed Forces to observe neutrality regarding political matters. Nevertheless, the prohibition to form and join trade unions in Polish armed forces is of statutory rather than constitutional origin.
W artykule omówiono standardy europejskie dotyczące wolności zrzeszania się przez personel sił zbrojnych. Normy w tym zakresie wynikają z prawa traktatowego dotyczącego praw człowieka, lecz także z aktów soft-law, opracowanych w ramach Rady Europy. Autorzy zestawiają istniejące standardy z zakresem ochrony wolności zrzeszania się na podstawie polskiej Konstytucji z 1997 r. i właściwych przepisów prawa krajowego. Autorzy stawiają pytanie, czy personel sił zbrojnych potrzebuje tworzyć związki zawodowe i przystępować do nich, aby zabezpieczyć swoje prawa, czy też istniejące formy wykonywania wolności zrzeszania się są wystarczające? Autorzy konkludują, że obecne rozwiązania prawne w Polsce co do zasady spełniają standardy europejskie i konstytucyjne oraz pozwalają Siłom Zbrojnym RP na przestrzeganie neutralności w sprawach politycznych. Skądinąd zakaz tworzenia i przystępowania do związków zawodowych w Siłach Zbrojnych RP nie został umocowany w Konstytucji RP, lecz na poziomie ustawowym.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 519-528
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawa potwierdzenia granicy polsko-niemieckiej na Odrze i Nysie Łużyckiej w procesie zjednoczenia Niemiec
Confirmation of the Polish-German Border on the Odra and Nysa Łużycka Rivers in the Process of German Reunification
Autorzy:
Barcz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092268.pdf
Data publikacji:
2021-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Konferencja „2+4”
Traktat „2+4”
stosunki polsko-niemieckie
granica polsko-niemiecka
Traktat o potwierdzeniu granicy polsko-niemieckiej
Układ o normalizacji stosunków PRL–RFN
Traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy
Conference “2+4
Treaty “2+4”
Polish-German relations
Polish-German border
Treaty on the confirmation of the Polish-German border
Agreement on the normalization of relations between the People’s Republic of Poland and the Federal Republic of Germany
Treaty on good neighborhood and friendly cooperation
Opis:
W artykule poddano analizie proces uznania w toku zjednoczenia Niemiec granicy polsko-niemieckiej. Uprzednio Republika Federalna Niemiec kwestionowała ostateczny charakter tej granicy w świetle prawa międzynarodowego. Powodowało to poważne konflikty polityczne w stosunkach PRL i RFN. Nie zmienił tego Układ o normalizacji stosunków między obu państwami podpisany 7 grudnia 1970 r. Powstanie demokratycznej Polski w 1989 r. i paralelne zjednoczenie Niemiec położyły kres tym konfliktom. Znalazło to wyraz w Traktacie o potwierdzeniu granicy polsko-niemieckiej (podpisanym z 14 listopada 1990 r.) oraz w Traktacie „dwa plus cztery” (podpisanym 12 września 1990 r.). Stało się to podstawą budowania – postulowanej przez ministra Krzysztofa Skubiszewskiego – polsko-niemieckiej „wspólnoty interesów” w zjednoczonej Europie. Przypomnieć przy tym należy, że negocjacje nad traktatem o potwierdzeniu granicy przyczyniły się do wypracowania koncepcji Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy. Został on podpisany 17 czerwca 1991 r. Wytyczył kierunki dla polsko-niemieckiej „wspólnoty interesów” i utorował drogę Polski do Unii Europejskiej.
The article analyzes the process of confirmation of the Polish-German border in the course of German reunification. The Federal Republic of Germany previously contested the ultimate nature of this border under international law. This caused serious political conflicts in relations between the People’s Republic of Poland and the Federal Republic of Germany. This was not changed by the Treaty on the Normalization of Relations between the two States, signed on December 7, 1970. The rise of a democratic Poland in 1989 and the parallel reunification of Germany put an end to these conflicts. This was reflected in the Treaty on the Confirmation of the Polish-German border (signed on November 14, 1990) and in the “two plus four” Treaty (signed on September 12, 1990). This became the basis for building the Polish-German “community of interests” in a united Europe, as postulated by Minister Krzysztof Skubiszewski. It should be remembered that the negotiations on the border Confirmation Treaty contributed to the development of the concept of a Treaty on good neighborhood and friendly cooperation. It was signed on June 17, 1991. It set the directions for the Polish- -German “community of interests” and paved the way for Poland to enter the European Union.
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2020, 56, 3; 53-71
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Restrictions on Movement During the Covid-19 Pandemic in the Light of Constitutional Freedom of Movement in the Republic of Poland
Ograniczenia w przemieszczaniu się w dobie pandemii Covid-19 w świetle konstytucyjnej wolności poruszania się
Autorzy:
Bator-Bryła, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047293.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
limitation of constitutional rights and freedoms
the Constitution of the Republic of Poland
prohibition of freedom of movement
Covid-19 epidemic
ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności
Konstytucja RP
epidemia Covid-19
zakaz przemieszczania się
Opis:
The aim of the publication is to present the key issues regarding legal forms of restrictions on freedoms and rights (especially freedom of movement) without the simultaneous introduction of one of the constitutional states of emergency during the Covid-19 pandemic in the Republic of Poland and their assessment in terms of compliance with the Constitution. An important issue is the restriction of freedom of movement by the executive without proper authorization by statute. Despite the lack of the authorization in question, the Minister of Health introduced a ban on movement under the provisions of the executive act, which is contrary to Art. 92 sec. 1 of the Polish Constitution2, pursuant to which the bodies indicated in the Constitution of the Republic of Poland are authorized to issue the ordinance on the basis of statutory delegation. Moreover, in the light of Art. 31 sec. 3 of the Constitution of the Republic of Poland, restrictions on the exercise of constitutional freedoms and rights, including the right to move (Art. 52 of the Polish Constitution), may be established only by statute, therefore the regulation of the matter in question by means of a sub-statutory act, without proper authorization in the provisions of the act, violated a number of provisions of the Constitution, which means that in the event of failure to observe the statutory form for restrictions on freedoms and rights, it must lead to the disqualification of a given regulation as being contrary to Art. 31 sec. 3 of the Polish Constitution.
Celem publikacji jest przedstawienie kluczowych zagadnień, dotyczących prawnych form ograniczeń wolności i praw (szczególnie wolności przemieszczania się) bez jednoczesnego wprowadzenia jednego z konstytucyjnych stanów nadzwyczajnych w dobie pandemii Covid-19 w Rzeczpospolitej Polskiej i ich ocena pod kątem zgodności z Konstytucją. Istotną kwestię stanowi reglamentacja wolności przemieszczania się przez władzę wykonawczą bez właściwego upoważnienia w ustawie. Pomimo braku przedmiotowego upoważnienia Minister Zdrowia wprowadził zakaz przemieszczania się na mocy przepisów aktu wykonawczego, co jest sprzeczne z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym do wydania rozporządzenia upoważnione są organy wskazane w Konstytucji RP w oparciu o delegację ustawową. Ponadto w świetle art. 31 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, w tym prawo przemieszczania się (art. 52 Konstytucji RP), mogą być ustanawiane tylko w ustawie, w związku z czym regulacja przedmiotowej materii w drodze aktu podustawowego, bez właściwego upoważnienia w przepisach ustawy, naruszyło szereg przepisów Konstytucji, co oznacza, że w przypadku braku zachowania ustawowej formy dla ograniczeń wolności i praw prowadzić musi do dyskwalifikacji danego unormowania, jako sprzecznego z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 95-108
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Należy ich otoczyć jakąś opieką nie angażując się w ich kontestacje”. Kardynał Stefan Wyszyński i opozycja demokratyczna (1976–1980)
“They Should be Surrounded by Care without Engaging in their Contestations”. Cardinal Stefan Wyszyński and the Democratic Opposition (1976–1980)
Autorzy:
Białkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559435.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Kościół katolicki w Polsce
kardynał Stefan Wyszyński
opozycja demokratyczna w PRL (1976–1980)
Komitet Obrony Robotników
Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela
the Catholic Church in Poland
Cardinal Stefan Wyszynski
the democratic opposition in the People’s Republic of Poland (1976-1980)
the Workers’ Defence Committee (KOR)
the Movement for Defence of Human and Civic Rights (ROPCiO)
Opis:
Głęboki kryzys społeczno-polityczny, jaki dotykał PRL w dekadzie lat 70. XX w., oddziaływał na zmianę relacji państwo-Kościół katolicki. Ekipa Edwarda Gierka, stosując wobec Kościoła katolickiego politykę ustępstw, pragnęła przede wszystkim wzmocnić swoją słabą pozycję społeczną. Jednocześnie dość wcześnie dostrzeżono zagrożenie wynikające z możliwości zawarcia niepisanego sojuszu pomiędzy Kościołem a budzącymi się środowiskami opozycyjnymi. Bezpośredni wpływ na powstanie opozycji demokratycznej w PRL miały propozycje zmian w konstytucji PRL oraz wydarzenia Czerwca ’76. Wywołały one zdecydowany sprzeciw społeczny, wspierany przez prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz cały episkopat, a wyrażony kilkakrotnie w postaci memoriałów, listów i komunikatów. Relacje kardynała Stefana Wyszyńskiego z Komitetem Obrony Robotników poprzedziły wcześniejsze kontakty m.in. z Jackiem Kuroniem oraz Adamem Michnikiem. Podejmowane wielokrotnie przez to środowisko akcje protestacyjne w postaci głodówek organizowanych w kościołach archidiecezji warszawskiej nie spotykały się ze strony prymasa Wyszyńskiego z otwartą krytyką bądź sprzeciwem, ale z dyskretnym, nieformalnym przyzwoleniem. Na stosunki hierarchy ze środowiskiem KOR mocno oddziaływał fakt, że część działaczy ruchu obarczona były marksistowskim rodowodem. Dość bliskie kontakty kardynał Stefan Wyszyński utrzymywał ze współzałożycielem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela Andrzejem Czumą oraz uczestnikiem Towarzystwa Kursów Naukowych Bohdanem Cywińskim. Ogólna ocena działań opozycji demokratycznej skłaniała prymasa do zachowania ostrożności, a nawet powściągliwości w okazywaniu jej sympatii. Postawę przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski – wielokrotnie wyrażaną na forum Rady Głównej Episkopatu Polski oraz na kartach osobistego dziennika „Pro memoria” – charakteryzowały pragnienie zapewnienia ładu, zgody społecznej oraz idea przestrzegania podstawowych praw obywatelskich.
The deep social and political crisis that affected Poland in the 1970s also produced a change in relations between the state and the Catholic Church. By implementing a policy of concession towards the Catholic Church, the team of Edward Gierek wanted mainly to strengthen its weak social position. At the same time, relatively early they noticed a risk associated with the possibility of an unwritten alliance between the Church and the circles of awakening opposition. The formation of the democratic opposition in PRL was directly influenced by proposed changes in the PRL constitution and by the events of June 1976. These met with strong public resistance, supported by the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński, and the whole episcopate, and expressed several times in official statements, letters and messages. Cardinal’s Stefan Wyszyński relations with Komitet Obrony Robotników (Worker’ Defence Committee - KOR) were preceded by contacts with, for example, Jacek Kuroń and Adam Michnik. Not only did Primate Wyszyński not openly criticise or oppose actions organised many times by this circle in the form of hunger protests held in the churches of Warsaw Archdiocese, but he also discreetly and informally permitted them. The Cardinal’s relations with the KOR circles were strongly affected by the fact that some activists of this movement had a Marxist background. Stefan Wyszyński maintained relatively close relations with Andrzej Czuma, a co-founder of Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (Movement for Defence of Human and Civic Rights), and with Bohdan Cywiński, a participant in Towarzystwo Kursów Naukowych (Scientific Training Association). His general opinion of the democratic opposition’s actions prompted the Primate to remain cautious, or even restrained in showing sympathy towards it. Wyszyński’s attitude – expressed many times at the Presidium of the Polish Episcopal Conference, and in the pages of his personal diary, “Pro memoria” – was always characterised by his desire to ensure order and a societal consensus, and by the idea of adhering to fundamental civil rights.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2018, 43; 215-236
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja Soboru Watykańskiego II w Polsce w 1972-1978. Pomiędzy bullą «Episcoporum Poloniae coetus» a wyborem Kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową
Autorzy:
Białkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830543.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
Catholic Church in the People’s Republic of Poland
Vatican II
Polish Bishops’ Conference
liturgical reform
synodality
ecumenism
religious life renewal
higher catholic education renewal
lay movements
Kościół katolicki
Kościół katolicki w PRL
Sobór Watykański II
recepcja Soboru Watykańskiego II w Polsce
specjalistyczne Komisje Episkopatu Polski
aplikacja nauczania soborowego w teologii polskiej
reforma liturgii i pogłębienie studiów biblijnych
Opis:
Lata 1972-1978 zamykają fazę wczesną recepcji Soboru Watykańskiego II w Kościele katolickim w Polsce. Teoretyczne i praktyczne wcielanie idei soborowych odbywało się w specyficznych warunkach społeczno-politycznych państwa totalitarnego. Do najważniejszych zjawisk charakteryzujących drugą fazę należały: przemiany polskiej religijności; atomizacja środowisk laikatu; wzrost znaczenia kanałów komunikacji społecznej Kościoła instytucjonalnego z wiernymi; relacje hierarchów Kościoła katolickiego z opozycją demokratyczną; próby uregulowania stosunków dyplomatycznych PRL-Stolica Apostolska. Ważną rolę odgrywała działalność specjalistycznych Komisji Episkopatu Polski, które nadawały całemu procesowi właściwe tempo i wyznaczały główne kierunki zmian. Do najbardziej zaangażowanych gremiów należały: Komisja Liturgiczna, Komisja do Spraw Ekumenizmu, Komisja Apostolstwa Świeckich, Komisji do Spraw Nauki Katolickiej, Komisja Duszpasterstwa Ogólnego.  Skromne, ale zasadnicze cele zostały osiągnięte w zakresie aplikacji nauczania soborowego w teologii polskiej. Wśród wielu tytułów na szczególną uwagę zasługuje – opublikowana w 1972 r. – książka U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum IIpióra kardynała Karola Wojtyły. Ważne dla odnowy posoborowej prace wydali również: ks. Stanisław Olejnik (teologia moralna), ks. Wincenty Granat (teologia dogmatyczna), ks. Franciszek Blachnicki (teologia pastoralna i liturgika), o. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv. (historia ekumenizmu), ks. Feliks Zapłata SVD (misjologia), ks. Eugeniusz Weron SAC (teologia laikatu). Reforma liturgii objęła kilka wymiarów, przy czym wskazać można co najmniej trzy zasadnicze: przygotowania i redakcji nowych ksiąg liturgicznych; praktycznego przystosowania świątyń do nowego rytu mszy św. poprzez zmianę umiejscowienia ołtarza, tabernakulum oraz inne adaptacje architektoniczne; nowej formacji służby liturgicznej. Natomiast pogłębienie studiów biblijnych najpełniej uwidoczniło się poprzez tłumaczenie Pisma św. – tzw. Biblię Poznańską, która ukazała się w 1975 r. Z kolei praktyczna realizacja idei synodalności wyrażała się w kolejnych synodach: III Synodzie Warszawskim; Duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej; I Synodzie Katowickim; II Synodzie Gdańskim; II Synodzie Częstochowskim; II Synodzie Lubelskim; II Synodzie Gnieźnieńskim. Sporym osiągnięciem ruchu ekumenicznego było podjęcie działalności przez Komisję Mieszaną Polskiej Rady Ekumenicznej i Komisji do spraw Ekumenizmu Episkopatu Polski. Dla wielu zgromadzeń zakonnych przystosowana odnowa życia wiązała się z powrotem do źródeł i pierwotnego ducha wspólnot. Odnowa katolickiego szkolnictwa wyższego wymagała szczególnego uporządkowania, uregulowania i ujednolicenia kwestii prawno-kanonicznej wydziałów teologicznych oraz ATK, co było przedmiotem szczególnej troski kardynała Karola Wojtyły. Wśród ruchów katolickich przykładem posoborowych przemian był dynamiczny rozwój Ruchu Żywego Kościoła/Ruchu Światło-Życie. W omawianym okresie wyraźny nacisk położono na kształtowanie się struktur oraz dopracowanie założeń koncepcyjnych.
The period 1972-1978 concludes the early stage of the Vatican II implementation in Poland with its peculiar characteristics, given the socio-political conditions of a totalitarian state. It was marked by such phenomena as the changes in the Polish piety forms, the atomisation of the laity, the growing usage of the mass media by the Church, the ties with the political opposition and the efforts to normalise the Polish - Holy See diplomatic relations. Moreover, some achievements were made when it comes to the post-Vatican II Theology. We should mention here the works of Karol Wojtyla, Stanislaw Olejnik (Moral Theology), Wincenty Granat (Dogmatic Theology), Franciszek Blachnicki (Pastoral Theology and Liturgy), Stanislaw Celestyn Napiorkowski (Ecumenism), Feliks Zaplata (Missiology) and Eugeniusz Waron (Theology of Laity). The liturgical reform was applied with the new books printed, liturgical space alterations made and the lay ministers trained. The new, revised edition of the Scripture called The Poznan Bible was published in 1975. Synods were held in Warsaw, Cracow, Katowice, Gdansk, Czestochowa, Lublin and Gniezno. Some new regulations were introduced to the Catholic university institutions, most notably to the Catholic Theological Academy in Warsaw. There was a growth of the Church movements and associations such as the Light-Life Movement. That time was characterised by the effort to develop the new conceptual framework of the Vatican II renewal in Poland and to establish its institutional applications. 
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2018, 52; 29-80
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunki pomiędzy państwem a kościołami i związkami wyznaniowymi w Polsce
Relations between the state and churches and religious associations in Poland
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Kuczma, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929065.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolność sumienia i religii
gwarancje wolności sumienia i religii
stosunki między państwem a kościołami i związki wyznaniowe
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
freedom of conscience and religion
guarantees of freedom of conscience and
religion
relations between the state and churches and religious associations
the Constitution of the Republic of Poland
Opis:
Wolność sumienia i religii jest podstawą nowoczesnej koncepcji demokratycznego państwa rządzonego prawem. Koncepcja ta stanowi jednocześnie źródło ograniczeń tej wolności. Wolność sumienia i religii nie może być rozpatrywana wyłącznie w sferze psychiki i w sferze prywatności. Wręcz przeciwnie, ma on ważny wymiar prawa publicznego. Autorzy przedstawiają i analizują regulację konstytucyjną na tle zasad określających pozycję kościołów i związków wyznaniowych w państwie oraz ich stosunki z państwem.
Freedom of conscience and religion is the foundation of the modern concept of a democratic state ruled of law. This concept is a source of limitations for this freedom. This freedom cannot be considered solely in the sphere of the psyche and in the sphere of privacy. The author presents and analyzes the regulation in question against the background of the principles determining the position of churches and religious associations in the state and their relations with the state.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 281-294
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolności i prawa jednostki w stuletniej perspektywie polskiego konstytucjonalizmu
Freedoms and rights of the individual in the hundredyear perspective of Polish constitutionalism
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929719.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Wolności i prawa jednostki
konstytucyjny katalog wolności i praw jednostki
polski konstytucjonalizm
gwarancje wolności i praw jednostki
100-lecie polskiego konstytucjonalizmu
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 21 marca 1921 r.
Konstytucja marcowa.
Freedoms and rights of the individual
the constitutional catalog of individual freedoms and rights
Polish constitutionalism
guarantees of individual freedoms and
rights
the 100th anniversary of Polish constitutionalism
the Constitution of the Republic of Poland of March 21
1921
the March Constitution.
Opis:
Setna rocznica uchwalenia Konstytucji marcowej stwarza okazję do prześledzenia konstytucyjnych regulacji dotyczących wolności i praw jednostki w czasowej perspektywie wieku polskiego konstytucjonalizmu. W opracowaniu podjęto zabieg prezentacji ewolucji katalogów wolności i praw jednostki właściwych kolejnym, polskim, konstytucyjnym regulacjom z uwzględnieniem zagadnienia gwarancji tych wolności i praw oraz implementacji europejskich narzędzi z tego zakresu. Autor udowadnia tezę o zasadniczym braku ciągłości zawartych w Konstytucji marcowej rozwiązań z zakresu wolności i praw jednostki w 100-letniej perspektywie polskiego konstytucjonalizmu. Zaznacza także, że historię kształtowania się konstytucyjnego statusu jednostki w republikańskiej Polsce cechuje ustrojowa i koncepcyjna nieciągłość.
The hundredth anniversary of the adoption of the March Constitution provides an opportunity to trace the constitutional regulations regarding the freedoms and rights of an individual in the time perspective of the age of Polish constitutionalism. The study undertook the procedure of presenting the evolution of catalogs of freedoms and rights of an individual proper to successive Polish constitutional regulations, taking into account the issue of guarantees of these freedoms and rights and the implementation of European tools in this field. The author proves the thesis about the fundamental lack of continuity of the solutions in the field of individual freedom and rights contained in the March Constitution in the 100-year perspective of Polish constitutionalism. He also points out that the history of shaping the constitutional status of an individual in republican Poland is characterized by a systemic and conceptual discontinuity.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 153-169
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autonomia kościołów i innych związków wyznaniowych we współczesnym prawie polskim
The autonomy of churches and other religious organizations in contemporary Polish law
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887702.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of conscience and religion
churches and other religious organizations
the Constitution of the Republic of Poland
wolność sumienia i wyznania
kościoły i inne związki wyznaniowe
Konstytucja RP
prawo wyznaniowe
relacje państwo - kościół
autonomia kościoła
Kościół katolicki
relacje państwo-kościół
stosunki państwo–kościół
związki wyznaniowe
Opis:
Autonomia związków wyznaniowych, czyli ich zdolność do tworzenia i rządzenia się własnym prawem wewnętrznym (prawem kościelnym), jest istotnym przejawem kolektywnej wolności sumienia i wyznania. Jest to zarazem jedna z podstawowych cech systemu rozdziału państwa i wspólnot religijnych. Konstytucja RP z 2 kwietnia z 1997 r. w szerokim zakresie gwarantuje autonomię wspólnotom religijnym. Jej art. 25 ust. 3 stanowi, że stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowych są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności w swoim zakresie, a także współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Autor opracowania dokonuje w nim analizy i interpretacji zasady poszanowania autonomii związków wyznaniowych w swoim zakresie, odwołując się przy tym do wypowiedzi doktryny prawa oraz treści ustawodawstwa wyznaniowego.
The autonomy of religious organizations, or their capacity to lay down and be governed their own internal law (church law), is an ample indication of the collective freedom of conscience and denomination. This autonomy also typifies the system of separation between the state and religious communities. The 2 April 1997 Constitution of the Republic of Poland confers on religious communities the right to enjoy substantial autonomy. Its Article 25(3) reads that the relationship between the state and churches and other religious organizations are based on the principle of respect for their autonomy and the mutual independence of each in its own sphere, as well as on the principle of cooperation for the individual and common good. The author of this study analyses and interprets the aforesaid principle, referring to the doctrine of law and ecclesiastical legislation.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2012, 15; 85-109
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obsada godności Muftiego Muzułmańskiego Związku Religijnego a zasady Konstytucji RP
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788251.pdf
Data publikacji:
2018-01-08
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Muzułmański Związek Religijny
mufti
Konstytucja RP
autonomia i niezależność związków wyznaniowych
wolność religijna
Muslim Religious Union
Mufti
Constitution of the Republic of Poland
autonomy and independence of religious associations
religious freedom
Opis:
Celem podjętych badań była analiza obsady godności Muftiego Muzułmańskiego Związku Religijnego w świetle zasad Konstytucji RP, istniejących przepisów oraz orzecznictwa sądów cywilnych i administracyjnych. Przy wykorzystaniu metody dogmatycznej z uwzględnieniem wykładni językowej i funkcjonalnej, podjęto próbę ustalenia sposobu obsady urzędu Muftiego oraz jego statusu prawnego w Muzułmańskim Związku Religijnym. Otrzymane wyniki pozwoliły na sformułowanie krytycznej oceny. W Muzułmańskim Związku Religijnym trwa spór o obsadę urzędu Muftiego. Pilną koniecznością jest uchylenie ustawy z 21 kwietnia 1936 r. o stosunku Państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz statutu zatwierdzonego przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia z 26 sierpnia 1936 r. Może to nastąpić w drodze orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego albo w wyniku uchwalenia nowej ustawy na podstawie umowy Muzułmańskiego Związku Religijnego z Radą Ministrów.
The purpose of the undertaken research was to analyze the filling in the post of Mufti of the Muslim Religious Union in relation to the principles of the Constitution of the Republic of Poland, existing acts and jurisdiction of civil and administrative courts. Using the dogmatic method with emphasis on language and functional interpretation, an attempt was made to determine the method of the filling of the Mufti office and his legal situation in the Muslim Religious Union. The obtained results allowed for the formulation of a critical evaluation. In the Muslim Religious Union there is a dispute over the establishment of the Mufti office. It is urgent to repeal the Act of April 21, 1936, on the relationship of the State to the Muslim Religious Union in the Republic of Poland and the statute approved by the Council of Ministers by way of an ordinance of August 26, 1936. This can be done either by a Constitutional Court decision or by passing a new law on the basis of the Muslim Religious Union Agreement with the Council of Ministers.
Źródło:
Studia Prawnicze; 2018, 1 (213); 7-28
0039-3312
2719-4302
Pojawia się w:
Studia Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2022 r., sygn. III FSK 1364/21
Commentary to the judgment of the Supreme Administrative Court of October 18, 2022 (III FSK 1364/21)
Autorzy:
Brzeziński, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24987644.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
prawo podatkowe
podatek od spadków i darowizn
zwolnienie podatkowe
orzecznictwo podatkowe sądów
Konstytucja RP
tax law
inheritance and donation tax
tax exemption
tax jurisprudence of the courts
Constitution of the Republic of Poland
Opis:
Glosa zawiera krytyczne uwagi do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2022 r., sygn. III FSK 1364/21. Podstawowym zastrzeżeniem wobec wyroku sądu jest nieuwzględnienie konstytucyjnego aspektu oceny sprawy będącej przedmiotem rozstrzygania.
The commentary contains critical remarks to the judgment of the Supreme Administrative Court of October 18, 2022 (III FSK 1364/21). The main objection to the judgment of the court is the failure to take into account the constitutional aspect of the case under consideration.
Źródło:
Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2023, 2; 145-152
1509-877X
Pojawia się w:
Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lepiej, gdy oczy zobaczą: Obchody święta niepodległości w szkołach II Rzeczypospolitej
It is Better to See It with One’s Eyes: The Celebration of the Independence Day in the Schools of the Second Polish Republic
Autorzy:
Buczek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30027242.pdf
Data publikacji:
2018-10-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr szkolny
teatr dwudziestolecia międzywojennego
teatr i polityka
teatr Drugiej Rzeczpospolitej
odzyskanie niepodległości
school theatre
Polish theatre in the 20s and 1930s
theatre and politics
theatre of the Second Polish Republic
Independence of Poland
Opis:
Obchody rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości należały do najważniejszych świąt państwowych w II Rzeczypospolitej. Szczególnie starannie przygotowywano się do uczczenia dziesiątej rocznicy w 1928, wtedy też „Przegląd Oświatowy” opublikował propozycję sposobów organizowania uroczystości, w której oprócz nabożeństw, wykładów i prelekcji znalazły się widowiska ze szczególnym uwzględnieniem żywych obrazów. Projekt ten, wyznaczając sposób świętowania, niestety niezbyt dobrze sprawdzał się w szkołach, a zwłaszcza powszechnych. W artykule przedstawione zostały publikowane wówczas propozycje widowisk dla młodszych dzieci szkolnych, które niejednokrotnie przybierały formę baśniową. Dzięki tej formie łatwiej było siedmio-, ośmioletniemu odbiorcy zrozumieć trudne zagadnienia narodowej niewoli, walki i niepodległości.
The Independence Day was one of the most important state holidays in the Second Polish Republic. The celebration of the tenth anniversary of regaining independence in 1928 was preceded with special preparations; it is then that "Przegląd Oświatowy" published a list of suggested celebration scenarios which included not only holy masses, lectures, and public speeches but also spectacles with tableaux vivants. The proposition, by prescribing the way to celebrate, did not work too well in schools, and in grammar schools in particular. The article discusses other propositions for spectacles suggested at the time that were better suited for younger children, as they often took on the form of a fairy tale. The convention made it easier for the seven- or eight-year-old viewers to understand the difficult issues of national subjugation, fight for freedom and independence.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 3; 169-204
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposób powoływania sędziów na urzędy sędziowskie
The method of judicial appointments
Autorzy:
Car, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032169.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
powoływanie sędziów
Stanisław Car
Komisja Kodyfikacyjna RP
ustrój sądownictwa II RP
sądownictwo w Europie XIX i XX w.
appointment of judges
Codification Commission of the Republic of Poland
the judicial system of the Second Polish Republic
the judiciary in Europe in the 19th and 20th centuries
Opis:
Artykuł ten został opublikowany 2 sierpnia 1926 r. na łamach „Gazety Sądowej Warszawskiej” i stanowił swoiste podsumowanie dyskusji, która w latach 1923- 1926 przetoczyła się w „Gazecie” i innych publikatorach w przedmiocie sposobu powoływania sędziów. Przedstawiono w nim stan dyskusji i modele, jakie występowały historycznie i współcześnie autorowi. Artykuł uzupełnia dane przed- stawione wyżej w artykule prof. Eugeniusza Waśkowskiego, do którego zresztą nawiązuje. Autor – Stanisław Car (1882-1938) – był cenionym wówczas warszawskim adwokatem, który w 1924 r. założył w Warszawie czasopismo „Palestra”, wiele publikował, był aktywny w środowiskach prawniczych i społecznych. Jed- nocześnie był człowiekiem blisko związanym z Marszałkiem Józefem Piłsudskim. Znany jest powszechnie z racji swojej późniejszej aktywności politycznej, reform ustrojowo-prawnych, niechlubnych interpretacjach obowiązującego prawa oraz jako współtwórca konstytucji kwietniowej z 1935 r. Historia nie obeszła się z nim dobrze. Można odnieść wrażenie, że przypisano mu odpowiedzialność za większość grzechów obozu Piłsudskiego. Znienawidzony szczególnie przez endeków oraz komunistów. Nie ulega jednak wątpliwości, że był to znakomity prawnik, erudyta, znawca wielu obszarów wiedzy. W czasie publikacji artykułu Stanisław Car był Szefem Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP Ignacego Mościckiego (wcześniej zajmował to stanowisko w czasie prezydentury Gabriela Narutowicza oraz w pierwszym roku urzędowania Stanisława Wojciechowskiego).
This article was published on 2 August 1926 in “Warsaw Judicial Gazette” as a summary of the discussion on the method of judicial appointment that appeared in Gazette as well as in other publications from 1923 to 1926. It presents the state of the discussion and the models that existed both historically and at the time that article was written. The article complements the data presented above in the article by Professor Eugeniusz Waśkowski. The author – Stanisław Car (1882-1938) was a distinguished lawyer from Warsaw who in 1924 founded the “Palestra” magazine in Warsaw, published a lot, and was active in legal and social circles. He was also closely related to Marshal Józef Piłsudski. He is widely known for his later political activity, political and legal reforms, disgraceful interpretations of the law and as a co-creator of the April Constitution of 1935. History did not put him in the positive light. One gets the impression that he was held responsible for most of the sins of Piłsudski’s camp. He was especially hated by the National Democrats and communists. There is no doubt, however, that he was an excellent lawyer, an erudite, and an expert in many areas of knowledge. When this article was published, Stanisław Car was the Head of the Civil Chancellery of the President of the Republic of Poland Ignacy Mościcki (previously he held this position during the presidency of Gabriel Narutowicz and in the first year of Stanisław Wojciechowski’s office).
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 398-411
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosowanie przez sądy administracyjne standardów europejskich w toku rozstrzygania transgranicznych problemów obywatelstwa oraz transkrypcji aktów stanu cywilnego
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033342.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
transkrypcja zagranicznego aktu stanu cywilnego
dobro dziecka
obywatelstwo
prawo do prywatności
zakaz dyskryminacji
wartości konstytucyjne
klauzula porządku publicznego
podstawowe zasady porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej
konstytucyjna zasada ochrony małżeństwa i rodziny
transcription of a foreign civil status certificate
child’s welfare
citizenship
right to privacy
non-discrimination
constitutional values
public order clause
basic principles of legal order of the Republic of Poland
constitutional principle of protection of marriage and family
Opis:
Sprawy dotyczące transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci, oraz potwierdzenia posiadania przez takie dziecko obywatelstwa polskiego od kilku lat pozostają na wokandzie polskich sądów administracyjnych. Zagadnienie dopuszczalności umieszczenia w polskich księgach stanu cywilnego wpisu osób tej samej płci, jako rodziców dziecka, ma ważkie znaczenie w kontekście kształtowania stosunków społecznych i relacji rodzinnych oraz roli prawa pozytywnego, jako ich regulatora w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości społecznej. Rozstrzygając w sprawach tego rodzaju, sądy stają przed koniecznością rozwiązywania konfliktów czy kolizji nie tylko norm (zasad i wartości) prawa krajowego, ale także kolizji systemów prawnych. W procesie sądowego stosowania prawa ważenia wymagają, z jednej strony, zasada ochrony praw dziecka, a z drugiej – inne podstawowe zasady porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, tj. fundamentalne zasady ustroju społeczno-politycznego (zwłaszcza wynikająca z art. 18 Konstytucji zasada ochrony małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny, rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa) oraz naczelne zasady rządzące poszczególnymi dziedzinami prawa cywilnego, rodzinnego czy procesowego. Dobro dziecka to konstytucyjna klauzula generalna, której wykładnia powinna odbywać się przez odwołanie do aksjologii konstytucyjnej i całokształtu systemu prawa. Nakaz ochrony dobra dziecka stanowi też nadrzędną zasadę polskiego systemu prawa rodzinnego, której podporządkowane są wszelkie regulacje w sferze stosunków pomiędzy rodzicami i dziećmi. Ważkość tych materii sprawiła, że w orzecznictwie pojawiły się rozbieżności co do dopuszczalności owej transkrypcji z uwagi na klauzulę porządku publicznego. Skład siedmiu sędziów NSA w uchwale II OPS 1/19 przesądził jednak, że polskie prawo nie dopuszcza transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci.
The cases concerning transcription of a child’s foreign birth certificate, in which the registered parents are persons of the same sex, as well as confirmation of Polish citizenship by such a child, have been in the field of judicial cognition of Polish administrative courts for just several years. The issue of admissibility registering same-sex couples as parents of a child in Polish registry office has gained the great importance in the context of shaping social and family relations and the role of positive law as their regulator in dynamic society. When deciding such, the courts face the necessity to resolve not solely conflicts of norms (principles and values) within the domestic law, but also conflicts of legal systems. In the process of judicial application of law there is a need for balancing – on the one hand – the principle of the protection of the rights of a child, and – on the other one – other principles basic to the Polish legal order, i.e. the fundamental principles of the socio-political system (especially the principle of protection of marriage as a liaison of a men and a woman as well as the protection of family, motherhood and parenthood that arise from the art. 18 of Polish Constitution) and the general principles governing particular areas of civil, family and procedural law. The child’s welfare is a general constitutional clause that shall be interpreted with the reference to the constitutional axiology and to the entire legal system. The protection the child’s best interests is also the overriding principle of the Polish family law, and governs all of the regulations in the area of relations between parents and children. The important and delicate nature of this matter caused the discrepancies in the jurisprudence due to admissibility of such transcription in the light of the public order clause. The panel of seven judges of the Supreme Administrative Court, in Resolution No. II OPS 1/19, determined that Polish law did not allow the transcription of a foreign birth certificate showing same-sex persons as parents.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 137-154
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Położenie międzynarodowe oraz kształt terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej w roku 1919 z perspektywy hiszpańskiej dyplomacji
The International Situation and Territorial Shape of the Republic of Poland in 1919 from the Perspective of Spanish Diplomacy
Autorzy:
Ciechanowski, Jan Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230875.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Rzeczpospolita Polska i jej granice
Hiszpania
stosunki polsko-hiszpańskie
Fernando Gómez-Contreras y Ruiz de Granja
1919 r.
Republic of Poland and its borders
Spain
Polish-Spanish relations
1919
Opis:
Niniejszy artykuł prezentuje zagadnienie położenia międzynarodowego oraz kształtu terytorialnego Rzeczypospolitej Polskiej z perspektywy hiszpańskiej dyplomacji w roku 1919. Oparto go przede wszystkim na dokumentacji madryckiego Ministerstwa Stanu. W omawianym okresie resort ten, odpowiedzialny za sprawy zagraniczne, postrzegał te kwestie przez skonstatowanie faktu odrodzenia jej państwowości. W sytuacji znacznego zamieszania nie przywiązywano większej wagi do kształtu terytorialnego nowej republiki, wychodząc zapewne z założenia, że jest to kwestia zastrzeżona dla decyzji zwycięskich w wojnie mocarstw. Ogólne uwagi na ten temat znajdujemy jednak w raportach pierwszego kierownika hiszpańskiej placówki w Warszawie po odnowieniu stosunków dyplomatycznych, chargé d’affaires en pied, Fernando Gómeza-Contrerasa y Ruiza de Granja. Był on entuzjastą niepodległości RP, w raportach do Madrytu podkreślając ogromny wysiłek odbudowy państwa polskiego, a także – z pewną przesadą – niesprawiedliwe jego traktowanie przez aliantów pomimo wkładu w światową walkę przeciwko Niemcom. Konstatował również zagrożenie dla egzystencji odrodzonej republiki oraz różne punkty zapalne w relacjach między Polską i jej sąsiadami. W zachowanych w aktach Ministerstwa Stanu raportach nie wchodził w dywagacje o granicach Rzeczypospolitej, choć nie możemy wykluczyć, że sprawę tę poruszał, jako że część korespondencji się nie zachowała. Istotny był również fakt, że w okresie od przełomu września i października 1919 r. niewiele działo się w odniesieniu do walk o granice, szczególnie w związku z ustabilizowaniem polsko-sowieckiego frontu. Hiszpan komentował jednak wzrastający ciężar wydatków ponoszonych przez Polskę na wojnę na wschodzie przeciw bolszewizmowi w sytuacji, gdy w tym czasie Zachód się demobilizował. Rola RP jako bariery dla Rosji bolszewickiej pozostawała – w jego mniemaniu – w interesie całego świata. Dyplomata zapewniał Madryt, że mocarstwa potrzebują „wolnej Polski” oraz że sama nie zdoła się ona utrzymać. Zainteresowanie hiszpańskiej dyplomacji polskimi granicami wzrosło zdecydowanie w 1920 r. w związku z intensyfikacją wojny polsko-rosyjskiej i bezpośrednim zagrożeniem dla istnienia państwa polskiego.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 113-124
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 79

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies