- Tytuł:
-
Działalność religijna i dobroczynna przeworskiego ośrodka Kanoników Regularnych Stróżów Najświętszego Grobu Bożego w Jerozolimie
RELIGIOUS AND CHARITABLE ACTIVITY OF THE PRZEWORSK CENTER OF CANONS REGULARS OF THE HOLY SEPULCHER OF JERUSALEM - Autorzy:
-
Rolski, Zbigniew
Thomas, Ireneusz - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1635353.pdf
- Data publikacji:
- 2020-12-15
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
zakon bożogrobców
Przeworsk
Triduum Paschalne
Wielkanoc
obyczaje religijne
Straż Grobowa
Order of the Holy Sepulcher
Paschal Triduum
Easter
religious customs
Grave Guard - Opis:
-
Tradycja dobroczynności zakonu bożogrobców w Polsce jest jednym z ciekawszych wątków tego opracowania. Zakon ten po raz pierwszy w tej części Europy wprowadził profesjonalny system leczenia szpitalnego dla ubogich. Rodzina magnacka Tarnowskich, kierując się polityką dworu królewskiego Jagiellonów, umacniała chrystianizację ziem Rusi Czerwonej od 1394 (1396) i otrzymała zgodę na sprowadzenie Kanoników Regularnych Stróżów Najświętszego Grobu w Jerozolimie do ośrodka duszpasterskiego w Przeworsku. Związek między zabudowaniami Grobu Bożego a liturgią i rozbudowanymi formami kultu Grobu Bożego miał swój specyficzny i oryginalny charakter. O ile kaplice Grobu Świętego związane z kalwariami i poszczególne przedstawienia Grobu nienależące do Miechowitów były miejscem kultu Męki Pańskiej, o tyle w przypadku przedstawień Grobu Świętego u bożogrobców ich związek z kultem i liturgią miał głębszy sens. Grób Pański w Przeworsku był i jest nie tylko zabytkiem architektonicznym, ale także miejscem żywego kultu religijnego. Przez blisko trzy stulecia istnienia przeworskiego Sepulchrum Domini spotykano różne formy kultu Grobu Pańskiego, zarówno w formie kultu liturgicznego, jak i paraliturgicznego, dlatego w pracy omówiono je bardziej szczegółowo. W dzisiejszych czasach szczególnie ważne dla kontynuacji tradycji średniowiecznych bractw religijnych kultywujących istotę Bożego Grobu są zorganizowane grupy młodych mężczyzn, a ostatnio także kobiet, które tworzą oddziały „Turków”, pełniących straż przy Bożym Grobie. W Przeworsku i okolicznych wsiach są one nadal widoczne, zwłaszcza w okresie wielkanocnym, zapewniając porządek w czasie uroczystości religijnych i pobożnego nawiedzania kościołów przez wiernych.
The very tradition of this order in Poland is one of the more interesting threads of this story. This order introduced, for the first time in this part of Europe, a professional system of hospital treatment for the poor. The magnate family of Tarnowskis, following the policy of the royal court of strengthening the Christianization of the territory of Red Ruthenia in 1394 (1396), received permission to bring the Holy Sepulcher Order (in Poland also called, from the first seat in Miechów, Miechowites) to a pastoral center in Przeworsk in the Church of St. Catherine. The relationship between the Holy Sepulcher buildings and the liturgy and other forms of worship of the Holy Sepulcher had its specific and original character. While the chapels of the Holy Sepulcher associated with Calvary and individual representations of the Tomb that did not belong to the Miechowites were places of the Lord’s Passion cult, in the case of the representations of the Holy Sepulcher their relationship with worship and liturgy had a deeper basis. The Lord’s Tomb in Przeworsk was and is not only an architectural monument, but also an object and place of a living religious cult. However, during the nearly three centuries of existence of the Przeworsk Sepulchrum Domini, we have come across various forms of worship of the Holy Sepulcher, both in the form of liturgical worship and non-liturgical worship, so it is worth discussing them here in more detail. Nowadays, especially important for the continuation of the tradition of the medieval brotherhoods of the Holy Sepulcher, in a sense, are organized groups of young men, and recently, exceptionally also women, who make up the “Turks.” In the vicinity of Przeworsk, they are still particularly visible, especially during the Holy Week. - Źródło:
-
Roczniki Kulturoznawcze; 2020, 11, 2; 105-154
2082-8578 - Pojawia się w:
- Roczniki Kulturoznawcze
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł