Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "History of translation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-26 z 26
    Tytuł:
    Koncepcja przekładu L’ubomíra Feldka w kontekście słowackiej myśli przekładoznawczej
    L’ubomír Feldek’s concept of translation in the context of the Slovak translatological thoughts
    Autorzy:
    Spyrka, Lucyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486930.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    the theory of translation
    Slovak translatology
    Ľubomír Feldek
    history of translation
    Opis:
    V Poľsku slovenské myslenie o preklade je spájané predovšetkým s koncepciou Antona Popoviča a jeho školou prekladu. Článok načrtáva dejiny vývoja umeleckého prekladu a mys‑ lenia o preklade na Slovensku a následne popisuje zakladajúcu sa na praktických skúsenostiach koncepciu prekladateľa a kritika prekladu, básnika Ľubomíra Feldeka. Feldek takisto ako Popovič, považoval preklad za formu komunikácie. Podčiarkoval nasmerovanie na otázky recepcie. Svoje názory uviedol v knihe Z reči do reči (1977), ktorá sa stretla s veľkým záujmom medzi slo‑ venskými bádateľmi a teoretikmi prekladu. Článok uvádza polemické a kritické ohlasy ako aj akceptujúce a chváliace reakcie, ktoré odzneli vo chvíli uverejnenia Feldekovej knihy, a neskoršie komentáre až k najnovším, ktoré mapujú miesto názorov básnika — prekladateľa v slovenskej translatológii.
    In Poland, Slovak translatological thought is mainly associated with the concepts of Anton Popovič and his school of translation. The article presents an overview of the history of the de‑ velopment of translation and translation studies in Slovakia, and then discusses the poet L’ubomír Feldek’s concept based on his practical experiences as an interpreter and critic of translation. Feldek, like Popovič treats translation as a form of communication, emphasizing a focus on the issues of reception. He presented his conception in the book Z reči do reči (1977), which was met with great interest by Slovak theoreticians of translation. The article presents the polemical and critical opinions and acceptance and praise which were formulated at the time of the publication of the Feldek’s book, and the comments subsequent to the most recent controversy, which document the place of the views of the poet — translator in Slovak translatology.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2016, 7, 1; 64-77
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Unité d’analyse en traductologie descriptive. Une contribution à la méthodologie des DTS
    Unit of Analysis in Descriptive Translation Studies. A contribution to the DTS methodology
    Autorzy:
    Raková, Zuzana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053754.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    translation processes
    Descriptive Translation Studies
    unit of analysis
    method of comparative analysis
    History of translation
    Opis:
    This article aims to specify one method of descriptive analysis, which can be used in the epistemological framework of the Descriptive Translation Studies and the theory of the polysystem. The challenge is essentially to define the unit of analysis in relation to traditional translation methods (borrowing, tracing, literal translation, transposition, modulation, equivalence, adaptation), defined in 1958 by Jean-Paul Vinay and Jean Darbelnet. We aim to associate the comparative stylistics with polysystem theory on the descriptive studies of translation and to propose a method of qualitative and quantitative analysis on corpus of source and target texts. The method could be profitable especially for studies in the field of the history of translation (in the phase of “historical criticism” according to the taxonomy of the discipline formulated by A. Pym).
    Źródło:
    Romanica Silesiana; 2020, 18, 2; 111-124
    1898-2433
    2353-9887
    Pojawia się w:
    Romanica Silesiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La casa delle donne. Sulla storia della traduzione italiana di Dom kobiet di Zofia Nałkowska
    La casa delle donne. The history of the Italian translation of Dom kobiet by Zofia Nałkowska
    Autorzy:
    Kłos, Anita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28409077.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Associazione Italiana Polonisti (AIP)
    Tematy:
    Zofia Nałkowska
    Sibilla Aleramo
    history of translation
    theatre translation
    Reception of Polish literature in Italy
    Opis:
    In 1930 Sibilla Aleramo translated the play Dom kobiet by Polish writer Zofia Nałkowska into Italian. This three-act drama, probably the first play with only female characters in the history of theatre, was set in Warsaw the same year and was suddenly a huge success in Poland. Aleramo’s translation has remained unpublished and has been preserved (as a manuscript and a typescript draft) in the author’s archive belonging to the Fondazione Istituto Gramsci in Rome. The paper focuses on the history of this text, based mainly on the analysis of Nałkowska’s diary and unpublished letters and documents from Aleramo’s archive.
    Źródło:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2015, 6; 107-123
    2384-9266
    Pojawia się w:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie, czyli obce. O tłumaczeniach (nie)sławnego rozdziału Braci Karamazow Fiodora Dostojewskiego
    Polish, Meaning foreign. On Translating an (In)Famous Chapter of The Brothers Karamazov by Fyodor Dostoyevsky
    Autorzy:
    Rozwadowska, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1364954.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    series of translation
    history of translation
    russian literature
    Dostoevsky
    seria przekładowa
    historia przekładów
    literatura rosyjska
    Dostojewski
    Opis:
    W artykule przedstawiono porównawczą interpretację tłumaczeń jednego z najbardziej kontrowersyjnych dla polskich odbiorców fragmentu powieści Dostojewskiego pt. Bracia Karamazow. Rozdział ten stanowi szczególnego rodzaju wyzwanie translatorskie zarówno pod względem ideowym (prześmiewcze przedstawienie Polaków jako jednowymiarowych Schwarzcharakterów powieści), jak i językowym (mieszanina języka rosyjskiego i polskiego, jaką posługują się bohaterowie). Wszystko to wymaga od tłumaczy spojrzenia na kulturę docelową i na siebie samych – jej przedstawicieli – jako na obcych. Celem niniejszego studium jest ukazanie, w jaki sposób autorzy polskich przekładów Braci Karamazow mierzą się z tym wyzwaniem lub uchylają się przed nim, oraz rozważenie czy i jak tłumaczom udaje się „obronić” wielkość Dostojewskiego jako światowej sławy pisarza w kulturze, do której odnosił się krytycznie, a nawet wrogo.
    The article presents a comparative interpretation of translations of one of the most controversial (among Polish readers) fragment taken from Dostoyevsky’s The Brothers Karamazov. The paper presents translators with a particular challenge, ideologically and linguistically. In all for these cases, translators see the target culture and themselves as representatives, as aliens. This review aims to show the way different translators approached the task, with greater or lesser success, in spite of critical attitudes being expressed towards Poland and its people.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2018, 14; 40-53
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekład jako pole walki tradycji z nowoczesnością. Dopo il divorzio Grazii Deleddy w tłumaczeniu Wilhelminy Zyndram-Kościałkowskiej
    A translation as the battlefield between the tradition and modernity. <i>Dopo il divorzio<i> by Grazia Deledda translated by Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska
    Autorzy:
    Przybysz, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20449523.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    historia przekładu
    krytyka przekładu
    recepcja literatury włoskiej
    tradycja literacka
    history of translation
    critics of translation
    literary tradition
    reception of Italian literature
    Opis:
    The article analyses strategies utilised by Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska, a translator of the novel Dopo il divorzio by Grazia Deledda, to introduce Deledda’s works on the polish literary market. The text shows ways in which characteristics of Deledda’s works and Kościałkowska’s translation strategies serve to minimise the effect of foreignness and to present Deledda’s works as important argument in the polemics between the literary tradition and the modernity. In consequence, the Polish translation of Dopo il divorzio may be viewed as an act of an influence on a Polish literary system.
    Źródło:
    Colloquia Litteraria; 2023, 34, 1; 81-97
    1896-3455
    Pojawia się w:
    Colloquia Litteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja przekładu artystycznego Dory Gabe i jej odzwierciedlenie w korespondencji z Anną Kamieńską
    Dora Gabe’s Notion of Literary Translation and its Reflection in Her Letters to Anna Kamieńska
    Autorzy:
    Kowaczewa, Adriana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/511099.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    history of translation
    contemporary Polish poetry contemporary Bulgarian poetry
    letters and correspondence as biographical materials
    Opis:
    Dora Gabe’s concept of translation as a product and creative practice was formed by her cooperation with one of the most prominent Bulgarian scholars – Boyan Penev. Later on, after Penev’s death, the poetess has changed and modified her understanding of the process of translation significantly. In this article the author claims that a corporeal experience of the process of translation, spontaneity and a consciously recognized need to cooperate with the author are the most important characteristics of Gabe’s own translational project. Gabe’s long-lasting correspondence with Anna Kamieńska shows all those characteristics and proves that in the late period of Gabe’s work translation was a way to establish a feeling of com-munion and transgress her cultural and artistic identity.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2013, 2(12); 257-273
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura tłumaczona jako naturalny etap historii gatunku? Projekt Stefana Minczewa Iz istorja na Byłgarskija Roman
    Преводна литература като натурален етап в развитие на жанра? За проекта Из история на българския роман на Стефан Минчев
    Translated Literature as a natural Phase of History of the Genre? Stefan Minchev’s Project Iz istorija na balgarskija Roman
    Autorzy:
    Pytlak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486698.pdf
    Data publikacji:
    2014-10-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    historia tłumaczenia
    historia literatury bułgarskiej
    gatunek literacki
    история на превода
    история на българската литература
    жанр
    history of translation
    history of Bulgarian literature
    literary genre
    Opis:
    Статията представя работата на българския литератур Стефан Минчев (1874—1912) — Из история на българския роман — като своеобразен проект. В публикуваната между 1908 и 1912 година студия авторът включва не само оригиналните български произведения, но също така преводите, както и побългарените съчинения. Статията резюмира проекта на Минчев и се стреми да отговори на въпроса за мотивация на неговия подход. Дали за изследователя преводът е натурален етап в равитие на един жанр? Дали чрез включването на преводите изследователят повишава стойността на млад език и литература, а може обратно — показва тяхната слабост? И дали той базира на вече съществуващ метод, или подходът му изпреварва времето, не само в контекста на българските и славяските преводни студии?
    The paper presents the work of Bulgarian literary critic and scholar Stefan Minchev (1874—1912). In his work Iz istorija na bylgarskija roman (From the History of Bulgarian Novel) created in 1908—1912, the author includes not only Bulgarian pieces, but also translated and adapted (pobalgareni) ones. The paper recounts Minchev’s project and attempts to answer the question about motivation of the literary scholar. Was it unreflective gesture, or rather treating it as a natural stage in history of the literary genre? Was it to gentrify young literature and language, or to show its weakness? And finally — was it based on already existing model or it was innovate, groundbreaking not only in the context of Bulgarian or Slavonic literary translation studies.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 160-173
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Крутые галсы» российского переводоведения
    TRANSLATION STUDIES IN RUSSIA: TACKS TO AND FRO
    "Trudne halsy" rosyjskiego przekładoznawstwa
    Autorzy:
    Kostikova, Olga
    Garbovskiy, Nikolay
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1181646.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-02
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    наука о переводе, история перевода в России, парадигмы науки о переводе
    nauka o przekładzie
    historia przekładu w Rosji
    paradygmat nauki o przekładzie
    Translation Studies, Russian history of translation, Scientific paradigms
    Opis:
    Современный научный дискурс при всей строгости и терминологичности научного изложения допускает и некоторую метафоричность в тех случаях, когда образ способствует более полному пониманию сущности предмета мысли. Оглядывая многовековую историю размышлений о переводе писателей, философов, литературных критиков, нельзя не заметить явного лавирования научной мысли, подталкиваемой желанием либо найти идеальные способы совершенного перевода, либо оправдать его онтологическое несовершенство, крутых разворотов от одних крайностей к другим. Становление науки о переводе в России наглядно иллюстрирует этот тезис.
    Współczesny dyskurs naukowy, przy całej ścisłości i precyzji terminologicznej prezentacji naukowej, dopuszcza również pewną metaforyczność w tych przypadkach, w których obraz przyczynia się do pełniejszego zrozumienia istoty przedmiotu myśli. Patrząc na wielowiekową historię myślenia o przekładzie pisarzy, filozofów, krytyków literackich, nie sposób nie zauważyć oczywistego manewru myśli naukowej, która pchana pragnieniem albo znalezienia idealnych sposobów doskonałego przekładu, albo usprawiedliwienia jego ontologicznej niedoskonałości, stromo skręca z jednej skrajności w drugą. Kształtowanie się nauki o przekładzie w Rosji jest żywą ilustracją tej tezy.
    Russian translation studies emerged at the beginning of the 20th century. Its formation and evolution led to social transformations and the development of scientific thought in such areas as linguistics, philosophy, psychology, communication theory, etc. Various translation models and scientific paradigms replacing each other throughout the development of Russian translation studies reflect its interdisciplinary status. The plurality of approaches to understanding translation leads to the need to build a systemological model based on the synthesis of a set of data, perceived as something whole. This approach makes it possible to identify various types of links within such a complex object as a translation.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2021, 2 (174); 8-25
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ВЛИЯНИЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА ПЕРВОЙ ПОЛОВИНЫ ХХ ВЕКА НА СОВРЕМЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ ПРАВ И ОБЯЗАННОСТЕЙ ПРИСЯЖНОГО ПЕРЕВОДЧИКА В ПОЛЬШЕ
    THE IMPACT OF THE LEGISLATION OF THE FIRST HALF OF THE 20TH CENTURY ON THE MODERN REGULATION OF THE RIGHTS AND DUTIES OF SWORN TRANSLATORS IN POLAND
    WPŁYW USTAWODAWSTWA PIERWSZEJ POŁOWY XX WIEKU NA WSPÓŁCZESNE UREGULOWANIE PRAW I OBOWIĄZKÓW TŁUMACZA PRZYSIĘGŁEGO W POLSCE
    Autorzy:
    ЛИТВИН, Катажина
    КУЗЬМИНА, Екатерина
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920346.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    присяжный переводчик
    Польское законодательство
    История заверенный перевод
    tłumacz przysięgły
    prawo polskie
    historia tłumaczenia przysięgłego
    sworn translators
    Polish law
    history of sworn translation
    Opis:
    Начало истории правовых регуляций, касающихся профессии присяжного переводчика, в законодательстве Польши достигает первой половины XX века. Уже первые правовые акты урегулировали права и обязанности переводчиков, которые потом повторялись с учётом соответствующих языковых изменений и правовых реалий, на протяжении десятилетий до настоящего времени. Данная работа представляет собой анализ правовых актов, регулирующих деятельность присяжных переводчиков в Польше, которые были изданы в 1920-1930 годах и взявшие начало с Закона от 16 июля 1920 года. Данный закон сменил Закон об уголовном процессе для бывшей австрийской аннексии путём последующих действующих приказов о присяжных переводчиках, а также приказов об оплате их деятельности. Основное внимание уделено формированию правовых регулирований в контексте их косвенного влияния на действующий Приказ об оплате деятельности присяжного переводчика и Закон о профессии присяжного переводчика.
    Początki historii regulacji prawnych, dotyczących zawodu tłumacza przysięgłego w ustawodawstwie Rzeczypospolitej Polski sięgają pierwszej połowy XX wieku. Już początkowe akty prawne uregulowały prawa i obowiązki tłumaczy, które powielane były, z uwzględnieniem odpowiednich zmian językowych i ówczesnych realiów prawnych, przez kolejne dziesięciolecia aż do czasów współczesnych. Opracowanie stanowi analizę aktów prawnych, regulujących zasady dokonywania czynności przez tłumaczy przysięgłych w Polsce, które weszły w życie w latach 1920-1930, począwszy od Ustawy z dnia 16 lipca 1920 roku zmieniającej ustawę o postępowaniu karnem dla byłego zaboru austriackiego, poprzez kolejno obowiązujące rozporządzenia o tłumaczach przysięgłych oraz rozporządzenia w sprawie ich wynagrodzenia. Główną uwagę poświęcono kształtowaniu się regulacji prawnych w kontekście ich pośredniego wpływu na obecne Rozporządzenie w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego i Ustawę o zawodzie tłumacza przysięgłego.
    The accession of Poland to the European Union in 2004 contributed to the development of a new, modern status of sworn translators, according to the European legal standards. The history of regulations concerning the profession of sworn translator in the Republic of Poland dates back to the first half of the 20th century. The rights and duties of translators set out in the primary legal acts, have been repeated (with relevant adjustments to the language and legal realities) over the following decades up to the present day. The authors analyze the historical legal acts enacted between 1920 and 1930 which regulated the procedures to be abided by sworn translators in Poland. The main focus of this paper is on the development of relevant regulations and their impact on both the present Ordinance on remuneration of sworn translators and the Polish Sworn Translation Act.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2012, 11, 1; 55-70
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transformacja immanentną cechą przekładu tekstu specjalistycznego - na podstawie polskiego tłumaczenia Koranu z 2. połowy XVI w.
    Transformation as an immanent feature of the translation of a specialized text - based on Polish translation of Koran of the second half of the sixteenth century
    Autorzy:
    Kulwicka-Kamińska, Joanna
    Lewicka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568199.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    history of Polish
    semantics
    lexicography
    translation
    religious terminology
    Opis:
    The article puts forward a thesis that the work of Tatar translators of Koran in the second half of the sixteenth century, within the scope of the received interpreter's strategies, chosen methods and ways of translation, and the degree of the original's transformation implied by them, suits the rules of scholarly, humanistic text. Exemplary evidence is provided by Muslim terminology excerpted from two copies of original Tatar tefsir. It is pointed out that the translation of Muslims' holy book is characterized both by faithfulness to the original, expressed (among other things) by the lack of equivalence, and also by many modifications of the Arabic source. Those features are considered to be important indicators of the translation of a specialized text.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2012, 2(8); 65-75
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gajusz Waleriusz Maksymus czyli historia moralizująca,jej losy w dawnych epokach oraz polski przekład IV 1-15
    Autorzy:
    Lewandowski, Ignacy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/630855.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    HISTORIOGRAPHY
    MORALISING HISTORY
    RECEPTION OF THE ANTIQUITY
    TRANSLATION
    Opis:
    Based on Facta et dicta memorabilia by Valerius Maximus, the author discusses a type of moralising history in the ancient times and selected examples of its fates in Antiquity, the Middle Ages, Renaissance and Baroque periods in Europe,Poland in particular. The quoted translations of excerpts from Book IV indicate the need to effect a Polish translation of the text. 
    Źródło:
    Studia Europaea Gnesnensia; 2014, 9; 197-218
    2082-5951
    Pojawia się w:
    Studia Europaea Gnesnensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Atrybutywne nominacje Boga: 'jeden', 'jedyny' w polskich przekładach Biblii i Koranu
    Autorzy:
    Kulwicka-Kamińska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676750.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    history of language
    semantics
    lexicography
    translation
    religious terminology
    Opis:
    Names of attributes of Gods: one, sole in Polish translations of Bibles and the QuranThe present article spans many different areas of linguistics (the history of Polish, theolinguistics, Islamic linguistics, kitabistics, religious language) and translation studies. The purpose of the article is a comprehensive presentation of how Arabic lexis and phraseology were rendered in Slavonic languages (especially in the Polish dialects of the northern borderland of Poland, and also in Belorussian dialects); and how Arabic and Turkish forms were transposed into grammatical and lexical system of Polish and Belorussian.The article analyses the transpositions of the Arabic names for God into Slavonic languages in the writings of Tatars in the Grand Duchy of Lithuania and in Polish printed translations of Koran, in comparison with the names of God that appear in the Polish translations of the Bible. Атрибутивные номинации Бога: один, единственный в польских переводах Библии и КоранаПо предмету исследования и методологии, данная статья соединяет в себе элементы лингвистики (история польского языка, теолингвистика, исламская лингвистика, китабистика, религиозный язык) и теории перевода. Цель настоящей статьи – максимально полное представление способов передачи арабской лексики и фразеологии в славянских языках (точнее, в северном периферийном польском диалекте, а также в белорусских диалектах) или приспособления арабских и турецких форм к грамматико-лексическим системам этих языков. В данной статье предпринимается попытка анализа перевода атрибутивных номинаций Бога с арабского на славянские языки в письменности татар Великого княжества Литовского, а также в польских печатных переводах Корана в сопоставлении с Его названиями, имеющимися в польских переводах Библии.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rejoinder: About a (wrong) case study [Reply and disclaimer]
    Autorzy:
    Boroch, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/703060.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    history of logic
    textology
    specialized translation
    ethics in specialized translation
    publish or perish
    methodologia neglegentia
    Opis:
    This article is confrontational with the theses presented in the paper: O pewnym (chybionym) studium przypadku [About a (wrong) case study ] (Chybińska 2017), which is the answer to the issues presented in the article: Etyka w przekładzie specjalistycznym a kompetencje tłumacza tekstów specjalistycznych - studium przypadku [Ethics in specialized translation and competence of specialist translator: case study] (Boroch 2017). In this article (Boroch 2017), the methodological principles in the specialist translation and the substantive and ethical consequences of their violation have been presented. Exemplary material was the Polish translation of Henryk Hiż's article: Peirce's Influence on Logic in Poland (Hiż 1997, 264–270) published in ”Studia z Filozofii Polskiej” in 2015 (Hiż 2015, 21–29) along with a biographical section (Chybińska 2015, 29–33) which both constitute a coherent publication. The article has raised the following issues: (1) the lack of justification of the basis of translation, i.e. the primacy of the manuscript over the printed version, that is the last one controlled by the author; (2) inconsistency with regard to termination of translation; (3) unauthorized introduction of a Polish neologism “dylematyczny” derived from the (non-existent) English lexical unit “dylemmatic” (Sic!); (4) proposal of the notation of Peirce's law: (p, q, r ) (Sic!).
    Źródło:
    Nauka; 2017, 3
    1231-8515
    Pojawia się w:
    Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ethnography, Translation of Cultures and History in V. S. Naipaul’s India Trilogy, „The Loss of El Dorado” and „A Way in the World”
    Autorzy:
    Roy, Satarupa Sinha
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653541.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    V. S. Naipaul
    travel writing
    ethnography
    history
    translation of cultures
    Opis:
    The genre of travel writing is not only informed by an interdisciplinary aesthetic but also involves the description of peoples and the translation/re-presentation/re-interpretation of cultures. This article provides important clues as to how ethnography can be made to function as a legitimate mode of cultural and literary criticism. In doing so, this article seeks to establish that just as the ethnographer’s systematic study of the Other entails the possibility of gaining knowledge about the self, the travel writer’s knowledge of the Other, too, can often lead to a veritable gain in consciousness. Representation of the past or of history so to speak, as well as of the present which springs from that history, form a major preoccupation in Naipaul’s travel writing. To construct the present which, as a temporal category, is fairly problematic insofar as it is ephemeral and ever-fleeting and cannot be described without referring to what was or has been, one must begin with what one believes to be an understanding of the past – of history, per se. This study demonstrates how intensely emotional encounters with pastness inform the ways in which history is developed and narrativized within the discursive field of travel writing.
    Źródło:
    Analyses/Rereadings/Theories: A Journal Devoted to Literature, Film and Theatre; 2018, 5, 1; 32-42
    2353-6098
    Pojawia się w:
    Analyses/Rereadings/Theories: A Journal Devoted to Literature, Film and Theatre
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mapowanie kanonu. Literatura polska w perspektywie światowej
    World History of Polish Literature. Interpretations
    Autorzy:
    Mikołajczak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2036507.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    world literature
    history of Polish literature
    intercultural transfer
    canon
    translation
    reception
    Opis:
    The article discusses the research proposal presented in Światowa historia literatury polskiej. Interpretacje [World History of Polish Literature. Interpretations], edited by Magdalena Popiel, Tomasz Bilczewski and Stanley Bill. Mikołajczak contrasts the research concept of world literature with the dominant approaches to the world literature in the area of contemporary literary studies and the traditional model of the history of literature. She reflects on the situation of Polish literature in the world, taking into account the ways in which Polish works circulate in other cultural circles, the possibilities and limitations of translation as well as shifts within the canon. She also indicates the opportunities that open up for Polish literature in the global context.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2021, 35; 395-413
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura polska w Chinach i wymiana kulturalna między Polską a Chinami. Zapiski tłumacza
    Polish Literature in China and Polish–Chinese Cultural Exchange. Translator’s Notes
    Autorzy:
    Zhenhui, Zhang
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1532773.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-14
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Polish literature in China
    cross-cultural dialogue
    literary translation
    history of Polish literature
    Lalka
    The Doll
    Opis:
    The article is an introduction into the presence of Polish literature in China from the perspective of one of its most active researchers and translators. The author describes his fascination with Bolesław Prus’s work that resulted in the Chinese translation of Lalka (The Doll) and his work on two-volume Historia literatury polskiej (The history of Polish literature) aimed at Chinese readers.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 221-227
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chronologia medica Bartłomieja Dylągowskiego — pierwsza polska historia medycyny i bibliografia medyczna z XVII wieku wraz z tekstem łacińskiego oryginału i przekładem na język polski
    Chronologia medica by Bartłomiej Dylągowski — the First Polish History of Medicine and 17th-century Medical Bibliography Including the Original Latin Text and Polish Translation
    Autorzy:
    Wróblewski, Adam
    Bieganowski, Lech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/530725.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
    Tematy:
    Dylągowski
    wiek XVII
    Chronologia medica
    historia medycyny
    historia bibliografii medycznej
    oryginał łaciński
    polski przekład
    XVIIth century
    history of medicine
    history of medical bibliography
    latin text
    polish translation
    Opis:
    Zaprezentowana została sylwetka Bartłomieja Dylągowskiego działającego w Krakowie w XVII w. Był on absolwentem Akademii Krakowskiej, gdzie z tytułem magistra ukończył Fakultet Filozoficzny. Posiadał także tytuł bakałarza medycyny. Miał również niższe święcenia kapłańskie. Był autorem trzech prac wydanych drukiem: Questio physica. De natura motus (wyd. 1634), Chronologia medica (wyd. 1635) oraz Syncretismus peripateticus (wyd. 1648). Jego praca Chronologia medica uznana jest za pierwszą historię medycyny oraz bibliografię medyczną w Polsce. W opracowaniach poświęconych Dylągowskiemu, poza informacjami biograficznymi dotyczącymi jego osoby, znaleźć można opisy wyglądu drukowanego wydania Chronologia medica oraz przegląd treści tego opracowania. Postanowiono zatem uzupełnić te wiadomości, umieszczając w aneksie tekst oryginalny (łaciński) oraz jego przekład na język polski.
    The article presents Bartłomiej Dylągowski, who lived and worked in Kraków in the 17th century. He graduated from the Faculty of Philosophy of the University of Kraków with a master’s degree. He also obtained the title of bachelor of medicine and received minor holy orders. He was the author of three printed works, namely Questio physica. De natura motu (published in 1634), Chronologia medica (published in 1635) and Syncretismus peripateticus (published in 1648). His work Chronologia medica is considered the first history of medicine and medical bibliography in Poland. The literary sources devoted to Dylągowski include both information on his biography and descriptions of his printed work, Chronologia medica, with an outline of its content. Therefore, it was decided to supplement the above information with the original Latin text and a Polish translation of Chronologia medica in the annex to the article.
    Źródło:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2014, 77; 80-100
    0860-1844
    Pojawia się w:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projekt Tefsir – wydanie krytyczne XVI-wiecznego przekładu Koranu na język polski
    The Tefsir Project – critical edition of the 16th century Polish translation of Koran
    Autorzy:
    Kulwicka-Kamińska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/480114.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
    Tematy:
    historia języków polskiego i białoruskiego
    kitabistyka
    Koran
    przekład
    tefsir
    History of Polish and Belarussian tongues
    kitabistics
    translation
    Opis:
    Przedmiotem opisu jest autorski projekt Czesława Łapicza i Joanny Kulwickiej-Kamińskiej, realizowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, pt. Tefsir – projekt filologiczno-historycznego opracowania oraz krytycznego wydania tzw. tefsiru Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego z 2 połowy XVI w. (pierwszego przekładu Koranu na język polski). Celem projektu jest opracowanie i edycja tefsirów Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Księgi typu tefsir to trzeci na świecie (po łacińskim i włoskim) przekład Koranu na język europejski, a zarazem pierwszy przekład tej księgi na język słowiański – polszczyznę północnokresową. Powstał prawdopodobnie w II połowie XVI wieku, wpisując się w europejską biblijną tradycję przekładową co do metod tłumaczenia oraz przyjętych rozwiązań translatorskich. Należy do materialnego dziedzictwa kulturowego Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dziedzictwo to tworzą zabytki piśmiennictwa religijnego powstałe w wielokulturowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów – w środowisku muzułmanów żyjących w otoczeniu chrześcijańskim.
    The article presents the in-house project of Czesław Łapicz and Joanna Kulwicka-Kamińska, conducted under the National Programme for the Development of the Humanities: Tefsir – Philological and Historical Study and Critical Edition of the so-called Tefsir of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania in the Second Half of the 16th Century (the first translation of Koran into Polish). The objective of the Project is the study and edition of the tefsirs of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania. These were the third ever translations of Koran into European languages (after Latin and Italian), and the first one into a Slavic language, that is, Polish spoken around the northern edges of the country. It probably comes from the second half of the 16th century. It was done according to the European, biblical tradition of translating foreign texts. The work belongs to the material and cultural heritage of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania. It is one of prime examples of the literary and religious traditions of Muslims living among Christians in the multicultural environment of the Polish-Lithuanian Commonwealth.
    Źródło:
    Nurt SVD; 2017, 2; 208-223
    1233-9717
    Pojawia się w:
    Nurt SVD
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Why Paul Was Not Wrong in Quoting Hosea 13:14
    Autorzy:
    Popko, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178985.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-21
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    1 cor 15:54-55
    hos 13:14
    isa 25:8
    history of reception of the old testament
    ancient translation techniques
    Opis:
    In 1 Cor 15:54-55, Paul quotes Isa 25:8 and Hos 13:14. A significant distance between these citations and the corresponding MT and LXX has been often explained as Paul’s intervention. The present article discusses the Hebrew original and compares the citations from 1 Cor 15 with other ancient translations. The polyvalence of the original source, semantic shifts due to the target languages, and accretion of meaning in the transmission process explain Paul’s text without a need of charging him of pia fraus. In the end, we try to deduce from this case study some elements of Paul's hermeneutics.
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2019, 9, 3; 493-512
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesny czeski przekład biblijny: metamorfozy metody i kształtu
    Modern Czech Bible Translation: Metamorphoses of the Method and of the Shape
    Autorzy:
    Bartoň, Josef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459489.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    czeski przekład biblijny
    historia czeskiego tekstu biblijnego
    translatoryka biblijna
    Czech Bible translation
    history of the Czech Biblical text
    Biblical translatology
    Opis:
    The article presents the emergence and development of the modern Czech Biblical translation. From the beginning of the 20th century to the present day 10 completely new Czech translations of the Old Testament, 16 translations of the New Testament and a whole series of translations of single Biblical books came into being and were published.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2016, 11; 26-38
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielopoziomowe relacje między literaturą religijną Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego a przekładami Biblii na języki narodowe
    The multilayered relations between the religious literature of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania and the translations of the Bible into national languages
    Autorzy:
    Kulwicka-Kamińska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044609.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    the Reformation
    the history of the Polish language
    kitabistics
    the religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
    the Qur’an
    the Bible
    translation
    Opis:
    The article presents the genesis and the features of the Renaissance religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania in the context of the translations of the Bible into national languages. An analysis was performed on a Tatar tefsir, which – according to the most recent research – is a translation of the Qur’an into a European language – the third translation of this kind in the world. Due to the fact that in the 16th century a Polish and even a European Qur’anic translational tradition did not exist, this translation makes reference to the Biblical-psalter literature of the Middle Ages and to the translations of the Scripture of the Reformation, inter alia as far as the selection of the methods and the ways of translation or the adoption of specific translational solutions is concerned. Thus the translation belongs to the translational tradition of sacred books and to the most important trends of Polish and European culture. In this context, a medieval tradition (a continuation of the achievements of translation studies of the 15th c.) and the innovation of the Renaissance overlap. There is an analogy with the 16th-century Biblical printed texts, which also represent a transitional stage – they make reference to a medieval tradition and they also take advantage of the benefits of humanist Biblical studies.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 189-206
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Publishing Shakespeare in India: Macmillan’s English Classics and the Aftereffects of a Colonial Education
    Autorzy:
    Mannan, Joya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/39770825.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Kenneth Deighton
    William Shakespeare
    postcolonial
    colonialism
    Merchant of Venice
    Othello
    The Tempest
    Macmillan
    English Classics
    resistance
    race
    publishing
    translation
    book history
    India
    Opis:
    India’s rejection of Macmillan’s English Classics series constitutes an important counter-origin that exposes and dismantles underlying assumptions about how colonial Indian readers valued and consumed Shakespeare. In this paper, I examine the failure of Macmillan’s English Classics series to bring about Indian assimilation to British values. I specifically consider Kenneth Deighton’s Shakespeare editions in the series and argue that Deighton’s Shakespeare attempted to utilize its extensive explanatory notes as a primer on Englishness for Indians. The pedantic notes, as well as the manner in which the texts were appropriated into Indian educational systems, were determining factors in their ultimate failure to gain widespread popularity in the colony. The imperial agenda that insists upon one dominant, valid discourse led to Macmillan misreading the market and misreading an already viable field of Shakespeare studies in India. Reflecting on narratives and histories surrounding the origins of Shakespeare studies in India, as well as how Shakespeare’s works were produced for the colonies and the way in which they were duly rejected, reveals how exchanges of power and capital between metropole and colony shape Western systems just as heavily as they do others.
    Źródło:
    Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance; 2023, 27, 42; 47-64
    2083-8530
    2300-7605
    Pojawia się w:
    Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z osobliwości językowych warsztatu przekładowego Biblii brzeskiej (zagadnienia wybrane)
    On linguistic curiosities from translation work of the Brest Bible (chosen items)
    Autorzy:
    Koziara, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459272.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Biblia brzeska
    przekład biblijny
    historia języka polskiego
    polski styl biblijny
    Brest Bible
    biblical translation
    the history of Polish language
    Polish biblical style
    Opis:
    This paper is an attempt at drawing attention to the first Protestant translation of the whole Bible into Polish, which is traditionally known as Brest Bible or Radziwill Bible, in terms of its significance and place in the history of Polish language. The first part of this work is the introduction of some basic data from the field of origins, history and the state of previous philological research into Brest Bible. The second part of the paper shows the role of the translation in the process of shaping the characteristics of Polish biblical style and the way in which the translators used the richness and potential of the Polish language in the Renaissance. As the source material to complete the research task the author of the paper used some chosen areas of the language in Brest Bible, which included lexis and fixed expressions.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 158-169
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Edition and Publication of Historical Sources in Poland from the Perspective of Historians of Political and Legal Thought
    Autorzy:
    Barwicka-Tylek, Iwona
    Malczewski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/924093.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    source edition
    legal historical source
    translation of historical source
    institute of national
    remembrance
    the karta centre
    history of political and legal thought
    methodology of edition
    polish political thought
    republican thought
    socialist regime
    Opis:
    The article discusses the current state of edition of legal historical sources in Poland from the perspective of historians of political and legal thought. The authors begin by explaining the idea and scope of „source base”specific to their field of research. Three following issues are discussed later: (a) translation of foreign sources into Polish; (b) critical (re)edition of classic Polish texts in political thought; (c) edition of 20th century documental sources by the Institute of National Remembrance and The KARTA Centre. The authors make a number of comments and requests concerning the subject of discussion.
    Źródło:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 3; 517-525
    2084-4115
    2084-4131
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy mogę odczuwać hygge, jeśli w polszczyźnie nie ma takiego wyrazu? O (nie)przekładalności emocji w kontekście glottodydaktycznym
    Can I grasp hygge if Polish lacks the term? The (un)translatability of emotions in foreign language teaching
    Autorzy:
    Rabczuk, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/680332.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    emocje
    emocje w języku
    język emocji
    nieprzekładalność
    przekład
    metodyka nauczania JPJO
    ćwiczenia
    skrypty kulturowe
    historyczność emocji
    emotions
    emotions in language
    language of emotion
    untranslatability
    translation
    methodologies for teaching Polish language
    exercise
    cultural scripts
    history of emotions
    Opis:
    The nature of emotions has long preoccupied psychologists, psychiatrists, linguists, neurobiologists, and many other researchers. It is difficult to imagine life without emotion. Recently, individuals have started to invest time and energy in ensuring their emotional stability and happiness. Despite increased interests in addressing and understanding emotions, many questions remain. This article explores the linguistic-cultural implications of learning the emotional language in Polish. It examines the associations between cultural contexts and specific language choices and uses during given emotional situations in different languages. The investigation will consider the history of emotions, cultural scripts, as well as the cultural surpluses contained within respective lexemes. Included are various exercises that can be used in classes for foreign language learners and candidates for Polish teachers.
    Natura emocji to zagadnienie od wielu lat frapujące psychologów, psychiatrów, lingwistów, neurobiologów i wielu innych badaczy. Trudno sobie wyobrazić życie bez uczuć. Szczególnie dzisiaj człowiek poświęca wiele czasu i energii na wprawianie siebie w dobry nastrój. Zabiegi te jednak wcale nie ułatwiają kwestii mówienia o emocjach. W artykule tym autorka zastanawia się nad implikacjami lingwakulturowymi w odniesieniu do nauczania języka emocji po polsku. Poszukuje zależności między kontekstem kulturowym a doborem konkretnych środków językowych w określonych sytuacjach emocjonalnych w różnych językach. Przygląda się historyczności emocji, skryptom kulturowym, a także ładunkom kulturowym zawartym w poszczególnych leksemach. Proponuje wiele ćwiczeń, które można wykorzystać zarówno na zajęciach z cudzoziemcami, jak i lektorkami i lektorami języków obcych.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 443-470
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kundera światowy? Hrabal peryferyjny? Przekład jako forma promocji?
    Světový Kundera? Lokalní Hrabal? Překlad jako forma propagace?
    Global Kundera? Peripheral Hrabal? Translation as a Form of Promotion?
    Autorzy:
    Soliński, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487237.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    historia literatury europejskiej
    przekład literack
    autoprzekład
    współczesna literatura czeska
    B. Hrabal
    M. Kundera
    A. Benoit-Dusausoy
    G. Fontaine
    P. Casanova
    J. Gruša
    J. Škvorecký
    history of European literature
    literary translation
    self-translation
    contemporary Czech literature
    historie evropské literatury
    literarní překlad
    autopřeklad
    současná česká literatura
    Opis:
    The paper attempts to describe selected aspects of the impact of new concepts (such as history of European literature or history of the world republic of literature) that have entered into the literary and translation discourse and that coexist with the traditional categories such as ancient literature, modern literature, national literature, world literature, synthesis of the history of literature or process of the history of literature. The “confusion of tongues” (confusio linguarum) connected with the emergence of these novel concepts has undoubtedly affected the discipline of translation studies and, in particular, the promotional aspects of translation and self-translation as well as other related phenomena. An interesting role in this discussion is also played by what I refer to as “perspective,” from which the incorporation of given works or authors into European literature or world literature is being observed. In two out of the four analyzed works, the French (Parisian) perspective prevails, characteristic of a certain stage of comparative studies that seemed to have lost significance some time ago. The two remaining works, written from the Czech perspective, are addressed to English- and German-speaking readers, respectively.
    Práce je pokusem popsat některé aspekty vlivu jež v dyskursu literárnědnem (i překladatelském) maji některe nové koncepty (vedle již zavedených: literatura starověká, literatura novověká, literatura obecná, literárněhistorická synteza, literárněhistorický proces). Konkrétně jde o koncepty historie evropské literatury, historie světové literatury a zejmena světové republiky literatury. To, co vycházi z těchto konceptu (svého druhu confusio linguarum) muselo změnit široce pojatou translatologii, především pokud jde o propagační silu překladu, autopřekladu, atd. Hodno úvahy je rovněž to, co popisuji jako „hledisko”, z něhož je možno pozorovat pronikaní konkretnych děl do „literatury evropské” nebo „literatury světové”. Ve dvou ze čtyř analyzovaných prací dominuje francouzské (resp. Pařížské hledisko), které je typické pro jisté období komparatistických studii. O tomto hledisku se soudi, že je již šťastně překonáno. Dvě další prace jsou napsány z české perspektivy a obracejí se k čtenářům anglo- a německojazyčným.
    W artykule podjęto próbę opisania wybranych aspektów oddziaływania nowych koncepcji (takich jak historia literatury europejskiej czy historia światowej republiki literatury), które weszły do dyskursu literackiego i przekładoznawczego i które współistnieją z tradycyjnymi kategoriami, takimi jak literatura dawna, współczesna, literatura narodowa, literatura światowa czy proces historii literatury. „Pomieszanie języków” (confusio linguarum), związane z pojawieniem się tych pojęć powieściowych, niewątpliwie wpłynęło na dziedzinę studiów translatorskich, a w szczególności na promocję przekładu i autoprzekładu oraz na inne zjawiska z tym związane. Ciekawą rolę w tej dyskusji odgrywa również to, co nazywam „perspektywą”, z której obserwuje się włączanie danych utworów lub autorów do literatury europejskiej lub światowej. W dwóch z czterech analizowanych w artykule dzieł dominuje perspektywa francuska (paryska), charakterystyczna dla pewnego etapu badań porównawczych, który, jak się zdaje, już się zakończył. Dwie pozostałe publikacje, napisane z perspektywy czeskiej, są adresowane do czytelników anglo- i niemieckojęzycznych.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 225-241
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-26 z 26

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies