Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "History of language" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 222
Tytuł:
Фонетико-фонологічна й графіко-правописна системи української мови ІІ половини XVI століття (на матеріалі викладу о церкви теодосія софоновича)
System fonetyczno-fonologiczny i graficzno-ortograficzny języka ukraińskiego drugiej połowy XVI wieku (na materiale Traktatu o kościele Teodosija Sofonowycza)
The phonetic-phonological and graphic-orthographic system of the Ukrainian language of the 2nd part of the 17th century (from material in the Treatise about the Church by Teodosii Sofonovych)
Autorzy:
Наєнко, Галина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594326.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
historia pisanego języka ukraińskiego
prosta mowa
ukraiński wariant języka cerkiewnosłowiańskiego
ortografia
Teodosij Sofonowycz
history of the Ukrainian literary (written) language
prostaja mova
Ukrainian recension of the Church Slavonic language
orthography
Teodosii Sofonovych
Opis:
Na podstawie Traktatu o Kościele Teodosija Sofonowycza autorka artykułu przeprowadza szczegółową analizę cech graficznych i ortograficznych zabytku, które odzwierciedlają system fonetyczny i fonologiczny języka ukraińskiego drugiej połowy XVII wieku. Autorka zwraca szczególną uwagę na wzajemne relacje zachodzące pomiędzy ukraińskim wariantem języka cerkiewnosłowiańskiego tego czasu a prostą mową. Dochodzi przy tym do wniosku, że prace drukowane w Kijowie miały własną ortografię, która różniła się od ortografii stosowanej w poleskiej odmianie języka pisanego.
Based on Teodosii Sofonovych’s Treatise about the Church, the author offers a detailed analysis of its graphic and orthographic features which reflect the phonetic and phonological system of the Ukrainian language of the 2nd part of the 17th century. An emphasis is placed on the interrelations between the Ukrainian recension of Church Slavonic of that time with the prostaja mova. The author concludes that the Kyivan works had their own orthography which was different from that used in the Polissian variety of the written language.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 333-350
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українська редакція церковнослов’янської мови в парадигмі сучасної лінгвістики
Ukrainian Redaction of the Church Slavonic Language from the Perspective of Modern Linguistics
Autorzy:
Наєнко, Галина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16530463.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Slavic
Church Slavonic
history of the Ukrainian language
Ukrainian redaction of Church Slavonic
Ukrainian linguistics
Opis:
Since modern Slavic studies lack a uniform concept of the Ukrainian redaction of the Church Slavonic language, this article analyzes the major achievements of Ukrainian linguistics in the study of this phenomenon. Applying the method of linguistic historiography, the author describes the emergence of a national concept, according to which written sources – reflecting the features of the Ukrainian language from different periods of its formation – attest to the existence of a single Ukrainian redaction. The development of views on the Church Slavonic language is evidenced by the works of M. Maksymovych, I. Ohienko, G.Y. Shevelov, V. Nimchuk. Today different schools are primarily concerned with the quantitative interpretation of particular features of the Ukrainian redaction. Such an interpretation is largely premised on the 19th‑century Russian philological tradition which does not take into consideration the historical differentiation of East Slavic. Burdened with problematic terms like Russian, such an approach remains in contrast with Ukrainian linguistics, which accepts the existence of the Ukrainian redaction of Church Slavonic since the times of Kyivan Rus’.
Źródło:
Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 4; 779-795
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Теологічні тексти у становленні українського наукового дискурсу ІІ половини XVII століття (на прикладі „Науки о тайнѣ с(т): покаѧнїѧ” 1671 р.)
Autorzy:
Nayenko, Halyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788633.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
the history of the Ukrainian literary language
‘prosta mova’
scientific discourse
popular scientific text
semantic structure of the scientific text
історія української літературної мови
‘проста мова’
науковий дискурс
науково-популярний текст
смислова структура наукового тексту
Opis:
The author analyzes the cognitive-discourse aspect of the semantic structur e of the treaty Nauka o tajně s(t): pokaęnїę (a translation from the Polish original) printed in 1671 by the imprimery of the Kyivan Cave Monastery. Found on the boundary line between theological literature and the secular genres, the Ukrainian scientifi c discourse was rather vague at that time; the text under consideration can be viewed therefore as a popular scientifi c one. The text is connected with the academic discourse through a complicated structure, typical of scholastic treaties, heterogeneous markers of the intertextuality, the use of indirect performative markers as well as markers of the prospection and retrospection. Its connection with the popular discourse is maintained through the elimination of authorship, the prevailing glossing rather than defi nitions of the respective terms. The dialogue model of addressing with the help of singular ‘you,’ which is common for preaching, is found in this treaty side by side with the inclusive ‘we.’ The treaty’s heterogeneous syntactic organization is marked by the combination of diff erent genres, namely, literature of practical purpose and sermons.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2020, 8; 173-184
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Текст современного гимна Украины как историко-культурологический лингвистический код
The Text of the Modern Ukrainian Anthem as a Historical and Cultural Linguistic Code
Tekst współczesnego hymnu Ukrainy jako historyczno-kulturologiczny kod lingwistyczny
Autorzy:
Savchenko, Alexandr
Khmelevskiy, Mikhail
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192869.pdf
Data publikacji:
2021-01-11
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
гимн Украины
история создания
П.П. Чубинский
прецедентный текст
украинский язык
славянские языки
культурология
Ukrainian national anthem
history of creation
P.P. Chubynsky
precedent text
Slavic languages
Cultural Studies
Ukrainian language
hymn Ukrainy
historia powstania
P.P. Czubiński
tekst precedensowy
język ukraiński
języki słowiańskie
kulturologia
Opis:
В данной статье представлен лингвистический и культурологический анализ текста современного гимна Украины: лексической образности и метафорики, которые в нем заключены, а также дается исторический фон его создания и описывается «портрет» личности автора – П.П. Чубинского, сыгравшего большую роль как для укрепления украинского национального самосознания, так и для российской историографической и этнографической науки. Особое внимание в работе уделяется лингвокультурологическим аспектам, помогающим осознать смысл и суть текста стихотворения, который стал одним из символов независимой Украины, а частично – и прецедентным феноменом в современном русском дискурсе. В исследовании поставленный вопрос рассматривается также и в контексте общеевропейской культуры – французской, польской, русской, словацкой, сербской и хорватской, – без которой невозможно осмыслить глубину этого текста, сотканного из множества историко-культурологических и панславянских ассоциативных отсылок, сокрытых под каждой строкой текста этого поистине уникального художественного произведения. Освещению этих вопросов посвящено настоящее исследование.
Given article represents linguistic and culturological analysis of the Ukrainian National anthem, among others its lexical peculiarities and imagery as well as metaphorical system. This analysis is given on the historical background, which influenced the origin of the text of the Ukrainian anthem, and the main “portrait” of the personality of its author – P. P. Chubinsky, who played an important role both for the consolidation of Ukrainian national identity, and for Russian historiographic and ethnographic science, is described. Particular attention in the article is paid to the cultural and linguistic aspects, which make it possible to understand meaning and essence of the text, that has become one of the main symbols of independent Ukraine, and partly precedent phenomenon in contemporary Russian discourse. In the study this question is also examined in the wider context of the pan-European culture: French, Polish, Russian, Slovak, Serbian, Croatian, without which it is impossible to comprehend the sense of depth of this text, woven from the many historical, cultural and pan-Slavic associative references and allusions hidden under each line of this a truly unique work of art. The present study was undertaken to answer these questions.
Artykuł zawiera lingwistyczną i kulturologiczną analizę tekstu współczesnego hymnu Ukrainy: zawartej w nim leksykalnej obrazowości i metaforyki; ponadto przedstawiono tło historyczne jego powstania oraz opisano “portret” osobowości autora – P.P. Czubińskiego, który odegrał ogromną rolę zarówno w umacnianiu ukraińskiej świadomości narodowej, jak i w rozwoju rosyjskiej historiografii i etnografii. Szczególną uwagę poświęcono aspektom lingwokulturologicznym pomocnym w zrozumieniu sensu i istoty tekstu wiersza, który stał się jednym z symboli niezawisłej Ukrainy, a częściowo – również precedensowym fenomenem we współczesnym dyskursie rosyjskim. Przedstawione w artykule zagadnienie rozpatrywane jest także w kontekście kultury ogólnoeuropejskiej – francuskiej, polskiej, rosyjskiej, słowackiej, serbskiej i chorwackiej, bez której nie sposób pojąć głębi tego tekstu, utkanego z mnóstwa historyczno-kulturologicznych panslawistycznych asocjacyjnych odsyłaczy, ukrytych pod każdym wersem tekstu tego zaprawdę unikalnego utworu literackiego. Omówieniu powyższych kwestii poświęcone jest niniejsze dociekanie.
Źródło:
Językoznawstwo; 2020, 14; 61-71
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Склонение на съществителните имена в българските говори в областта Гора, Републикa Албания
The Declination of the Nouns in the Bulgarian Dialect of the Gora Region, Republic of Albania
Autorzy:
Антонова-Василева, Лучия
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971341.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
Диалектология
морфология
история на българския език
Dialectology
morphology
History of bulgarian language
Opis:
The paper aims to study the realization of the nous declination in the Bulgarian dialects in Gora region. The relatively better registration of the nouns inflection to the names for persons and of the names for animals is given. In the other lexical groups of names only some traces from the declination are registered. That is typical feature of the Bulgarian language.
В статията се разглежда употребата на падежни форми в българските говори в Кукъска Гора, Република Албания. Установява се, че тя е ограничена предимно при имената за лица и при названията за животни. В другите лексикотематични групи се откриват само следи от именната деклинация. Това е характерна особеност на българския език.
Źródło:
Gwary Dziś; 2015, 7; 35-42
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Разработка вопроса синтаксиса малых числительных в русских грамматиках XVIII-XIX веков
Studies on the Syntax of “Small” Numerals in Russian Grammars of the 18th-19th Centuries
Autorzy:
Duszkin, Maksim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031456.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
“small” numeral
syntax of the Russian numeral
the history of grammatical studies
18th and 19th century grammars of Russian language
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 2; 365-378
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Поговорим о деньгах (нерусские названия денежных единиц в “Курантах” XVII века)
Autorzy:
Głuszak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681485.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistics, history of the language, loanwords, opinion journalism of the 17th century, Vesti-Kuranty
językoznawstwo, historia języka, zapożyczenia, „Vesti-Kuranty”, XVII wiek
Opis:
The paper analyses monetary unit names, incorporated into Russian language in the first seven decades of the 17th century. The research aims at evaluating the level of assimilation of the foreign units in the borrowing language. The research material was extracted from Vesti-Kuranty, written from 1600 to 1670.
W niniejszym artykule omówiono nazwy zapożyczonych jednostek monetarnych w języku rosyjskim od początku XVII wieku do lat 70. tego stulecia. Celem analizy jest określenie stopnia adaptacji nazw nierosyjskich na gruncie języka zapożyczającego. Materiał, będący przedmiotem analizy, wyekscerpowano z „Vesti-Kurantów”, powstałych w latach 1600–1670.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2017, 6
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Опыт стандартизированного описания лингводидактических источников (на материале учебников русского языка для поляков XVIII века)
Experience of standardized description of linguodidactic sources (on material of Russian language textbooks for the Poles of the XVIII century)
Autorzy:
Moskovkin, Leonid
Kusal, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206700.pdf
Data publikacji:
2017-04-13
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
history of linguodidactics
linguodidactic source study
standard form of source description
18th century
Mikolai Lyubovych
Franciszek Makulsky
Martin Zubakovich
Russian language textbooks for Poles
historia glottodydaktyki
glottodydaktyczne materiały źródłowe
standardowa forma opisu materiałów źródłowych
podręczniki języka rosyjskiego dla Polaków
wiek XVIIIMikołaj Lubowicz
Franciszek Makulski
Marcin Zubakowicz
Opis:
The standard form of describing linguodidactic sources is proposed in the article, first of all, the experience of describing various documents, in particular the experience of creating a form for the standardized description of linguistic works (B. Colomb and A. Pelfren), and secondly, the needs of researchers in the history of linguodidactics. Examples are given of filling in this form information on textbooks of the Russian language for the Poles M. Lubovitch, F.J. Makulsky and M.G. Zubakovich (XVIII century).
Artykuł zawiera propozycję jednej z form opisu źródeł glottodydaktycznych, która uwzględnia: po pierwsze dotychczasowe sposoby opisu rozmaitych dokumentów, zwłaszcza próbę sporządzenia formularza do standaryzowanego opisu prac lingwistycznych (B. Colomb and A. Pelfren) i po drugie – potrzeby badaczy z dziedziny glottodydaktyki. Podane są przykłady sporządzenia w tej postaci informacji o podręcznikach języka rosyjskiego dla Polaków autorstwa M. Lubowicza, F.J. Makulskiego i M.G. Zubakowicza (XVIII wiek).
Źródło:
Językoznawstwo; 2017, 11; 155-169
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Моўныя асаблiвасцi “Rozhoworu Imperatrici z Ilhiersztromom...”
Linguistic features of “Rozhovor Imperatrytsy z Igelstromom...”
Cechy językowe utworu „Rozhovor Imperatrytsy z Ilhiersztromom...”
Autorzy:
Chaustowicz, Maryla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117746.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
the Kosciuszko Uprising
parody, the history of research
lexical and dialectal basis of the work
the Old-Belarusian language
the Old-Ukrainian language
powstanie kościuszkowskie
parodia
historia badań
podstawy leksykalne i dialektyczne utworu
język starobiałoruski i staroukraiński
Opis:
In this article, its author analyzes some linguistic aspects of the text that functions as a parody of a dialogue between Catherine the Great and an ambassador of Russia in the Polish-Lithuanian Commonwealth. It was prepared to agitate various social groups to join the Kosciuszko Uprising. Characteristics of the text that influenced features of the graphical system are discussed.
Autorka artykułu analizuje wybrane cechy językowe tekstu, który stanowi parodię na dialogu Katarzyny Wielkiej z posłem nadzwyczajnym Rosji w Rzeczypospolitej. Został on przygotowany w celach agitacyjnych – wezwania ludności do udziału w powstaniu kościuszkowskim. W artykule omówiono historię powstania tekstu i jego wpływ na środki graficzne.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2018; 457-466
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ляхи и поляки в языковой истории новгородской земли
Lachy i Polacy w dziejach językowych ziemi nowogrodzkiej
Ljachi and Poljaki in the linguistic history of the Novgorod region
Autorzy:
Васильев, Валерий
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594286.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
ethnonyms
personal names
history of the Russian language
Novgorod region
etnonimy
antroponimy
historia języka rosyjskiego
region nowogrodzki
Opis:
W artykule autor analizuje funkcjonowanie dwóch polskich nazw etnicznych w tekstach dawnego piśmiennictwa nowogrodzkiego, w toponimii nowogrodzkiej i leksyce dialektalnej. Pierwsza część artykułu została poświęcona etnonimowi ляхи. Omówiono występowanie etnonimu w dawnych kronikach (latopisach) nowogrodzkich. W wyniku antroponimizacji tego etnonimu pojawiły się stare nowogrodzkie imiona własne Ляхъ, Ляшко, które zostały odnotowane w gramotach na korze brzozowej z XII–XIII w. Przeanalizowano również średniowieczną toponimię z tematem Лях-/Ляш- na terenach leżących w pobliżu południowo-zachodnich granic historycznej ziemi nowogrodzkiej, por. nazwy miejscowości Ляховичи (znana od 1134 roku) oraz Лахова (= Ляхова). Jest bardzo prawdopodobne, że te nazwy były pozostawione przez starożytnych Lachów-Lędzian, którzy wraz z innymi Słowianami mogli uczestniczyć w kolonizacji północno-zachodniego terytorium rosyjskiego. Druga część artykułu jest poświęcona nazwie поляки, która utrwaliła się w języku rosyjskim w XVII wieku, przesuwając nazwę ляхи na peryferie językowe. W piśmiennictwie rosyjskim zaczęto używać etnonimu поляки w opisach wydarzeń okresu Wielkiej smuty w Rosji na początku XVII w. Zwykle jednak w rejestrach podatkowych ziemi nowogrodzkiej (piscovyje knigi) oraz innych dokumentach z XVII–XIX w. używa się słowa поляк w szerszym sensie – jako określenia mieszkańców dawnej Rzeczypospolitej, czyli państwa polsko-litewskiego. Najczęściej słowem поляк nazywano Białorusinów, którzy uciekli na sąsiednie ziemie nowogrodzkie w poszukiwaniu lepszego życia. Zresztą etniczni Polacy również żyli w niektórych miejscowościach guberni nowogrodzkiej w XIX w. W końcowej części artykułu przedstawiono kilka napisów nagrobnych w języku polskim, które zostały znalezione na miejscu pochówku Polaków z XIX wieku we wsi niedaleko Nowogrodu.
This article analyzes how Polish ethnic names are reflected in the material of ancient Novgorod written sources, Old Novgorod toponymy and dialectal vocabulary. The first part of the article is devoted to the ethnonym Ljachi. Firstly, the functioning of the ethnonym in ancient Novgorod chronicles is explored. Due to the so-called “anthroponymization” of this ethnonym the Old Novgorodian personal names Ljach, Ljashko marked in the 12th–13th centuries, appeared. Secondly, the medieval toponymy on Ljach-/ljash- is explored, among which most important are the names of Ljachovichy (from 1134) and Lachova (= Ljachova) in villages located near the southwestern borders of the historical Novgorod Region. It is likely that these place-names were left by the ancient Ljachi-Lendzjane, which, along with other Slavs, could have participated in the colonization of the territory of the Russian Northwest. The second part of the article deals with the ethnic name Poljaki that stuck in the Russian language in the 17th century, displacing the ethnic name Ljachi to the periphery of the language. Novgorod Cadastre Books (piscovyje knigi), as well as other written documentation of the 17th–19th centuries generally use the word Poljak in the wider, territorial sense – as a designation of the inhabitants of the Polish-Lithuanian States. Most often, the word Poljak referred to the Belarusians who had fled to neighboring Novgorod in search of a better life. However, ethnic Poles also lived in separate localities in Novgorod province in the 19th century. At the end of the article, there is interesting material on inscriptions in Polish, that are on the tombstones over the graves of Poles living in the 19th century in the countryside near Novgorod.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 509-522
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Канты XVIII стагоддзя як помнікі беларускага пісьменства
Kants of the XVIIIth century as monuments of Belarusian writing
Kanty XVIII wieku jako zabytkі piśmiennictwa białoruskiego
Autorzy:
Svistunova, Maryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430805.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
kant
psalm
Кuranty
history of the Belarusian literary language
18th century
historia białoruskiego języka literackiego
XVIII w.
кант
псалма
Куранты
гісторыя беларускай літаратурнай мовы
XVIII ст.
Opis:
The article is dedicated to the identification of the problems that arise during the linguistic study of poems-songs known as kants. Kants and psalms, as one of their varieties, were widespread in Belarusian lands in the XVIIth–XVIIIth centuries and are known in modern times as part of various manuscript collections. The article states that scientific attention to kants is manifested primarily by musicologists and literary scholars, and the linguistic study of kants is very limited. A comparison of the publication of the texts of individual kants from the Kouranty collection of 1733 is made, some observations on the language of these kants are given, on the basis of which the main problems of the linguistic study of such works are outlined. It is claimed that Belarusian-language kants as popular original author's works of the XVIIIth century are a striking example of the use of the Belarusian language in written form and violate the stereotyped opinion about its decline during this period.
Artykuł poświęcony jest wykrywaniu problemów, pojawiających się podczas językoznawczych badań pieśni wierszowanych, znanych jako kanty. Kanty, a także psalmy, będące jedną z form kantów, były szeroko rozpowszechnione na terenach białoruskich w XVII–XVIII w. i obecnie znane są z występowania w składzie zbiorów rękopiśmiennych. W artykule konstatuje się, że zainteresowanie naukowe kantami ma miejsce przede wszystkim wśród badaczy muzyki i literatury, językoznawcze zaś badania są mocno ograniczone. Porównano publikacje tekstów poszczególnych kantów ze zbioru Кuranty 1733 r., podano niektóre obserwacje nad ich językiem i w oparciu o to określono główne problemy językoznawczego badania takich utworów. Ponadto stwierdzono, że białoruskojęzyczne kanty jako popularne oryginalne utwory autorskie XVIII w. są przykładem stosowania języka białoruskiego w formie pisemnej i zmieniają stereotypowy pogląd o jego upadku w tym okresie.
Артыкул прысвечаны выяўленню праблем, што ўзнікаюць пры мовазнаўчым вывучэнні вершаў-песняў, вядомых пад назвай канты. Канты і псалмы, як адна з іх разнавіднасцей, шырока бытавалі на беларускіх землях у XVII–XVIII стст. і вядомыя сёння ў складзе розных рукапісных зборнікаў. У артыкуле канстатуецца, што навуковая ўвага да кантаў праяўляецца найперш з боку музыказнаўцаў і літаратуразнаўцаў, мовазнаўчае вывучэнне кантаў вельмі абмежаванае. Зроблена параўнанне публікацыі тэкстаў асобных кантаў са зборніка Куранты 1733 г., пададзены некаторыя назіранні над мовай гэтых кантаў, на падставе чаго акрэсліваюцца асноўныя праблемы мовазнаўчага вывучэння такіх твораў. Сцвярджаецца, што беларускамоўныя канты як папулярныя арыгінальныя аўтарскія творы XVIII ст. з’яўляюцца яркім прыкладам ужывання беларускай мовы ў пісьмовай форме і парушаюць стэрэатыпнае меркаванне пра яе заняпад у гэты перыяд.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 259-275
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ВАРИАНТНОСТЬ ОКОНЧАНИЙ ЗАИМСТВОВАННЫХ СУЩЕСТВИТЕЛЬНЫХ В ПУБЛИЦИСТИКЕ ДОПЕТРОВСКОЙ ЭПОХИ
Autorzy:
Głuszak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681581.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Linguistics, history of language, loanwords, opinion journalism of the 17th century
językoznawstwo, historia języka rosyjskiego, zapożyczenia, gazety rękopiśmienne XVII w.
Opis:
The article examines the process of adapting loanwords into the Russian language. The source material was extracted from the first handwritten editions of Russian opinion journalism written from 1656 to 1670. The author describes the process of absorbing loanwords on the morphological level and demonstrates the existence of inflectional variants of loaned nouns.
Artykuł bada proces adaptacji zapożyczeń w literaturze rosyjskiej. Materiał źródłowy został wyekscerpowany z pierwszych rosyjskich rękopiśmiennych gazet, które powstawały w okresie 1656–1670 lat. Autor przedstawia proces integrowania zapożyczeń językowych na poziomie morfologicznym poprzez przykłady waniantywności ich fleksji.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie wyrazów na przykładzie zasobu leksykalnego Rozpraw literackich Maurycego Mochnackiego. I. Zagadnienia wstępne
Autorzy:
Wojtyńska-Nowotka, Milena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084334.pdf
Data publikacji:
2020-01
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
history of language
life of words
vocabulary used by M. Mochnacki
lexicography
obsolete words
archaisms
Opis:
This paper is dedicated to lexical issues and focuses on describing the phenomenon of the life of words over more than two centuries (from the beginning of the 19th c. to the fi rst decade of the 21st c.). The object of the research is the corpus of texts constituting Rozprawy literackie (Literary treatises) by M. Mochnacki. The aim of the research is to identify and discuss forgotten words, that is such lexical units or their individual meanings as have become obsolete or have gone out of use completely. The analysis falls into the stream of structuralist research and has been performed with the application of the diachronic method.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 770, 1; 39-55
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwięzła historia języka polskiego – założenia opisu
A Concise History of the Polish Language – the Foundations of the Description
Autorzy:
Dunaj, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045325.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of language
differentiation
integration
communicative breakthrough
periodization
Opis:
The article begins with the presentation of the previous syntheses of the history of the Polish language. Next, the foundations of the description have been presented. According to the author they should comprise, among others, the processes of linguistic differentiation, occurring at the level of the: a) system, b) style as well as the process of linguistic integration leading to the creation of a general language. In the historical and linguistic description, the author distinguished 3 levels: a) political, social and cultural background, b) communicative aspects, c) linguistic aspects. While discussing the problem of linguistic communication, the author draws readers’ attention to three communicative breakthroughs in the history of the Polish language: a) in the first half of the 16th c., b) after World War II, c) at the turn of the 20th century. The article is concluded with a proposal of periodization of the history of the Polish language. The author has divided the history of the Polish language—comprising more than ten centuries—into two great epochs: a) until the beginning of the 16th century, b) from the 16th century until the modern times. They have been divided into subperiods on the basis of varied criteria: historical, linguistic and communicative.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 1; 69-80
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZUR INTEGRATION EINIGER INTERDISZIPLINÄRER DIMENSIONEN DER PHRASEOLOGIE: ETYMOLOGIE, SPRACHGESCHICHTE, KULTURSEMIOTIK
ON THE INTEGRATION OF SOME INTERDISCIPLINARY DIMENSIONS OF PHRASEOLOGY: ETYMOLOGY, LANGUAGE HISTORY AND THE SEMIOTICS OF CULTURE
Autorzy:
Komenda-Earle, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597131.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
phraseologische Methodologie
Etymologie
Sprachgeschichte
Kultursemiotik
semiotics of culture
language history
etymology
phraseological methodology
metodologia frazeologiczna
etymologia
historia języka
semiotyka kultury
Opis:
Der Beitrag enthält einen theoretischen und methodologischen Umriss der interdisziplinären Untersuchungen der Phraseologie, in dem wissenschaftliche Erkenntnisse der Etymologie und Kultursemiotik integriert werden. Das angebotene Modell platziert Phraseologismen in den Kontext der sprachhistorischen Recherche, die eins der größten Defizite der aktuellen Phraseologieforschung bildet. Die dargestellte Methodologie umfasst auch komparative interlinguale Forschungsaspekte.
The paper contains a theoretical and methodological outline of research into phraseology which integrates evaluations of etymology and the semiotics of culture. The research model presented places the phraseological units in the context of the historical research of language which is one of the most remarkable deficits in the contemporary research into phraseology. The methodology presented covers also some comparative interlingual aspects.
Artykuł zawiera zarys teoretyczny i metodologiczny badań interdyscyplinarnych nad frazeologią, integrujący rozpoznania naukowe etymologii i semiotyki kultury. Opisywany model plasuje frazeologizmy w kontekście badań historycznojęzykowych, które stanowią jeden z najdotkliwszych deficytów współczesnej frazeologii. Przedstawiona metodologia obejmuje także komparatywne aspekty interlingualne.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2015, 24; 149-170
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 222

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies