Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Hetman" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Hetmana wielkiego koronnego problemy codzienne, czyli o klawicymbale, wołach i robaczkach, które jedwab robią
Daily Problems of Grand Crown Hetman or Chuckle-Heads, Oxen and Little Worms that Make Silk
Autorzy:
Biedrzycka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23944095.pdf
Data publikacji:
2009-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Stanisław Koniecpolski
hetman
korespondencja
Opis:
Edycja obejmuje 6 niepublikowanych dotąd listów do hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego, jednego z najbardziej wpływowych ludzi Rzeczypospolitej w czasach panowania Władysława IV. Listy te, dotyczące spraw prywatnych Koniecpolskiego, wyróżniają się wśród korespondencji hetmana, w ogromnej większości związanej z jego działalnością urzędową; do wyjątków należą pisma tyczące się spraw prywatnych, rodzinnych lub gospodarczych. Skromne rozmiary tego typu korespondencji wynikają zapewne przede wszystkim ze zniszczeń, spowodowanych m.in. rozproszeniem przez niższych urzędników i dzierżawców, pomijaniem w oficjalnych kopiariuszach czy niedostępnością dla autorów szlacheckich sylw. Zachowane pozostałości świadczą jednak o zainteresowaniu Koniecpolskiego nawet najdrobniejszymi szczegółami gospodarczymi związanymi z zarządem jego rozległych dóbr, o jego zamiłowaniach artystycznych i sieci kontaktów towarzyskich; pomagają również ukazać hetmana jako człowieka o zainteresowaniach wykraczających poza sprawy wojskowe.
This edition includes six previously unpublished letters to Stanisław Koniecpolski, Grand Crown Hetman, one of the most influential person in Poland during the reign of Władysław IV Waza. Presented letters are private, and that is why they stand out of the Hetman’s correspondence. Koniecpolski’s letters were mostly related to his official activities and the writings concerning his private affairs, family or business were to be found only exceptional among them. Modest size of this type of correspondence was probably result of damages caused by dispersal of lower officials and tenants, omissions in the official cartularies, or unavailability of documents for authors of silva rerum (kind of home chronicle). Preserved remains of the correspondence demonstrate the interest of Koniecpolski even in the finest details related to the economic management of his vast estates, his artistic bent and a network of social contacts; they also help to show Koniecpolski as a man with interests that went beyond military matters.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2008-2009, 15-16, 15-16; 113-126
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„All Captains of His Majesty”. The Quarter Army between 1589–1591
„Rotmistrze, jako towarzystwo JKMci”. Wojsko kwarciane w latach 1589–1591
„Alle Rittmeister Seiner Königlichen Hoheit”. Die Quarttruppen in den Jahren 1589–1591
Autorzy:
Pieńkowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729523.pdf
Data publikacji:
2023-10-24
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
wojsko
rotmistrz
hetman
chorągiew
starosta
army
captain
banner
starost
Armee
Rittmeister
Hetman
Banner
Starost
Opis:
Artykuł prezentuje liczebność i funkcjonowanie wojska kwarcianego w latach 1589–1591. Problem ten nie był dotychczas szerzej omawiany w literaturze przedmiotu, a jedynie zasygnalizowany w opracowaniu Jana Wimmera. Dzięki dotarciu do materiałów skarbowo-wojskowych udało się ustalić nie tylko liczebność tego wojska w poszczególnych kwartałach interesującego okresu, ale także nazwiska rotmistrzów. W okresie tym doszło do dużego najazdu tatarskiego inspirowanego przez Imperium Osmańskie, w związku z zawarciem między Rzeczpospolitą i Habsburgami traktatu pokojowego, kończącego rywalizację o tron polski z lat 1587–1588. Atak ordy zbiegł się w czasie z nieobecnością Zygmunta III w kraju, co spotęgowało zagrożenie, skutkując szybkim powiększeniem wojska kwarcianego i całej armii koronnej. Kwestia ta znalazła swoją kontynuację na sejmie 1590 r., który uchwalił ogromne podatki z perspektywą wojny zaczepnej przeciwko Wysokiej Porcie. W związku z tym, że opinia szlachecka była temu przeciwna, doszło do polaryzacji politycznej i anulowania części uchwał sejmowych. W rezultacie szybko powiększająca się armia nie otrzymała należnego żołdu, zawiązując pod Glinianami pierwszą w dziejach konfederację wojskową. Doszło wówczas do znaczącej redukcji wojska kwarcianego oraz zmniejszenia władzy hetmańskiej Jana Zamoyskiego na tle jego rywalizacji z królem o wpływy w państwie.
The article discusses the strength and functioning of the quarter army between 1589–1591. This problem has not been discussed in detail in the subject literature so far, besides being highlighted in a study by Jan Wimmer. Thanks to having access to military and treasury materials, it was possible to determine not only the strength of the quarter army during the period in question but also the names of individual cavalry captains. During the chronological period covered by the article there was a large Tatar invasion inspired by the Ottoman Empire, which was connected to the disagreement between them and the Habsburgs with the peace treaty that ended the rivalry for the Polish throne between 1587–1588. The invasion coincided with the absence of Sigismund III from the country, which intensified the threat and resulted in the rapid enlargement of the entire Crown army. The issue was discussed at the Sejm of 1590, which in turn imposed huge tax increases due to the imminent prospect of war with the Ottoman Empire. There was political polarization among nobility was against the war, which resulted in the cancellation of several parliamentary resolutions. Consequently, the rapidly growing army did not receive its due pay, establishing the military confederation under Gliniany. As a result, there was a significant reduction of the quarter army and a reduction in the power of the Great Crown Hetman Jan Zamoyski, who had attempted to rival the king regarding influence over the state.
Dieser Aufsatz befasst sich mit dem Umfang und der Funktionsweise der Quarttruppen in den Jahren 1589–1591. Diese Problematik war kein ausführlicher Gegenstand der bisherigen Literatur und wurde lediglich in der Studie von Jan Wimmer oberflächlich behandelt. Durch den Zugang zu militärischen Finanzakten konnten nicht nur die zahlenmäßigen Ausmaße dieser Armee in den einzelnen Quartieren des relevanten Zeitraums ermittelt werden, sondern auch die Namen der Rittmeister. In dem behandelten Zeitraum kam es zu einem großen, vom Osmanischen Reich inspirierten Tatareneinfall im Zusammenhang mit dem Friedensschluss zwischen der Polen-Litauen und den Habsburgern, der die Rivalität um den polnischen Thron von 1587–1588 beendete. Der Tatarenangriff fiel mit der Landesabwesenheit Sigismunds III. zusammen, was die Bedrohung verschärfte und zu einer raschen Vergrößerung der Quarttruppen und der gesamten Kronarmee führte. Das Thema fand seine Fortsetzung auf dem Sejm von 1590, der umfassende Steuern mit der Aussicht auf einen Angriffskrieg gegen die Hohe Pforte erhob. Da der Adel sich gegen diese Beschlüsse positionierte, kam es zu einer politischen Polarisierung, und damit zur Annullierung eines Teils der Sejmbeschlüsse. Infolgedessen erhielt die sich rasch vergrößernde Armee nicht den ihr zustehenden Sold und bildete bei Gliniany den ersten militärischen Zusammenschluss der Geschichte. Infolgedessen kam es zu einer erheblichen Umerziehung der Quarttruppen und zu einer Verringerung der hetmanischen Macht Jan Zamoyskis vor dem Hintergrund seiner Rivalität mit dem König um Einflüsse im Staat.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV(LXXV), 2(284); 11-52
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
XVIII-wieczna Bułgaria oczyma hetmana Filipa Orlika (na podstawie „Diariusza podróżnego” 1720–1723)
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681639.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
hetman, Cossack, travel report, Bulgaria, Thrace, 18th-century memoirs
hetman kozacki, relacja z podróży, Bułgaria, Tracja
Opis:
The paper comments on the information about 18th-century Bulgaria revealed by Cossack hetman Pylyp Orlyk in his travel diary. In October 1720 Orlik set out on a journey from Stockholm to Istanbul. The purpose of his trip was to find allies and supporters to fight against Russia. Orlik’s journey began in Stockholm, because his first and most important ally was the king of Sweden, Charles XII, with whom he had already come in contact and agreed on joint plans. A large part of the hetman’s journey went through the territories of the Ottoman Empire and the lands dependent on him. This is why his travel diary contained much information about Bulgaria and the Bulgarians. Orlik described the places where he stayed for a night, reported the course of the following days, travel hardships, meetings held and even eaten meals. He wrote about the state of the church and the number of Christians in each town. His diary is therefore a source of invaluable knowledge about the Bulgarian lands in the first half of the 18th century.
Artykuł przedstawia informacje o 18-wiecznej Bułgarii, zawarte w diariuszu kozackiego hetmana Filipa Orlika (ukr. Pyłyp Orłyk). W październiku 1720 roku Orlik wyruszył w podróż ze Sztokholmu do Stambułu. Celem jego podróży było znalezienie sojuszników i pomocników do walki z Rosją. Podróż Orlika zaczęła się w Sztokholmie, gdyż jego pierwszym i najważniejszym sojusznikiem został król Szwecji Karol XII, z którym już wcześniej zdążył wejść w kontakt i uzgodnić wspólne plany. Duża część podróży hetmana przebiegała przez terytoria Imperium Osmańskiego i ziemie od niego zależne, toteż w jego dzienniku podróżnym znalazło się wiele informacji na temat Bułgarii i Bułgarów. Filip Orlik opisał każde z miejsc, gdzie zatrzymał się na nocleg, relacjonując przebieg kolejnych dni, trudy podróży, odbyte spotkania, a nawet zjedzone posiłki. Spisywał uwagi na temat stanu cerkwi i liczby chrześcijan w każdym mieście. Jego dziennik jest więc źródłem nieocenionej wiedzy na temat ziem bułgarskich w I połowie XVIII wieku.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WYBRANE LISTY PAWŁA TETERY ADRESOWANE DO JANA KAZIMIERZA, STEFANA CZARNIECKIEGO ORAZ MIKOŁAJA PRAŻMOWSKIEGO JAKO WZÓR LISTÓW HETMAŃSKICH KIEROWANYCH DO PRZEDSTAWICIELI RZECZYPOSPOLITEJ
EXEMPLARY LETTERS OF PAWŁA TETERY ADDRESSED TO JAN KAZIMIERZ, STEFAN CZARNIECKI AND MIKOŁAJ PRAŻMOWSKI AS A MODEL OF HETMANS LETTERS ADDRESSED TO REPRESENTATIVES OF POLISH-LITHUANIAN COMMONWEALTH
Autorzy:
Kryszak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418669.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
Pavlo Teteria
correspondence
Cossack’s hetman
Cossacks
Opis:
Correspondence gives us some information about individual accidents or some of occurring phenomena. It allows us to take a look at the events through the eyes of its participants. This gives us the chance to analyze the attitude of people, who wrote the letters, to reality. It is therefore a valuable addition to information collected from other sources. Letters of Paweł Tetera (Pavlo Teteria) are example of such a situation. Letters presented below cover three important moments in the life of this man, and significant in the history of the Cossacks - the decline of the rule of Jerzy Chmielnicki (Yurii Khmelnytsky) in 1662, the expedition of Jan Kazimierz (King John II Casimir) to Moscow and the moment of leaving Ukraine by Tetera (Teteria) in June 1665.
Źródło:
Colloquium; 2017, 9, 2; 27-43
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дитина в українському історичному наративі ХVІІІ ст.
The Child in 18th‑century Ukrainian Historical Narrative
Autorzy:
Сердюк, Ігор
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030991.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Baroque
chronicles
childhood history
Cossacks
Hetman State
historical myth
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 1; 23-42
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The 400th anniversary of the death of Stanisław Żółkiewski, Hetman and Great Crown Chancellor, Senator of the Polish-Lithuanian Commonwealth
400. rocznica śmierci Stanisława Żółkiewskiego, hetmana i kanclerza wielkiego koronnego, senatora Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Autorzy:
Kaczorowski, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138544.pdf
Data publikacji:
2021-02-23
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
hetman
kanclerz
senator
sejm
Rzeczpospolita
chancellor
Seym
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:
In the period of Nobles’ Democracy, the art of war of the Polish-Lithuanian Commonwealth attained the highest level, making a real phenomenon in the then Europe. It owed its development, among others, to outstanding Hetmans of the Crown and Lithuania, victors in many battles, leaders surrounded by fame and admiration, genuine patriots. In the hall of fame of Grand Hetmans, Field Hetmans and Lithuanian Hetmans, a most prominent place is taken by Stanisław Żółkiewski (1747-1620).On 13 June 2019, Members of Parliament passed an occasional resolution dedicating the year 2020 to Stanisław Żółkiewski. The resolution reads, among others, “Stanisław Żółkiewski always put the good of Poland above his own benefits, stood faithfully on the side of successive kings, also in internal conflicts, despite the critical opinion of Sigismund III’s politics. He advocated religious tolerance and easing conflicts. […] The Seym of the Republic of Poland, upon acknowledging the great contributions of Stanisław Żółkiewski,creator of the victory of Klushino and a conqueror of Moscow, tenacious defender of the Mother Country for which he sacrificed his life, establishes the year 2020, which marks the occasion of the 400th anniversary of his death, the Year of Hetman Stanisław Żółkiewski.”
W okresie demokracji szlacheckiej sztuka wojenna Rzeczypospolitej Obojga Narodów osiągnęła najwyższy poziom, stanowiąc prawdziwy fenomen w ówczesnej Europie. Swój rozwój zawdzięczała między innymi wybitnym hetmanom koronnym i litewskim, zwycięzcom wielu bitew, wodzom otoczonym sławą i podziwem, autentycznym patriotom. W poczcie staropolskich hetmanów wielkich i polnych koronnych i litewskich poczesne miejsce zajmuje Stanisław Żółkiewski (1547–1620).Dnia 13 czerwca 2019 r. parlamentarzyści w drodze okolicznościowej uchwały ustanowili rok 2020 Rokiem Hetmana Stanisława Żółkiewskiego. W uchwale czytamy między innymi: „Stanisław Żółkiewski zawsze przedkładał dobro Polski ponad własne korzyści, stał wiernie po stronie kolejnych królów, także w wewnętrznych sporach, mimo krytycznego zdania o polityce Zygmunta III. Opowiadał się za tolerancją religijną i łagodzeniem konfliktów. […] Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając wielkie zasługi Stanisława Żółkiewskiego, twórcy wiktorii kłuszyńskiej i zdobywcy Moskwy, wytrwałego obrońcy Ojczyzny, za którą oddał swoje życie, ustanawia rok 2020 w 400-lecie Jego śmierci Rokiem Hetmana Stanisława Żółkiewskiego”.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2020, 18, 4; 153-164
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„To jest firmamentum potestatis regia”. Wojsko kwarciane w latach 1587–1588
„It is firmamentum potestatis regia”. The Quarter Army in the Years 1587–1588
„Это firmamentum potestatis regia”. Кварцяное войско в 1587–1588 гг.
Autorzy:
Pieńkowski, Maciej Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887088.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Wojsko
rotmistrz
hetman
chorągiew
starosta
Army
captain
banner
staroste
армия
ротмистр
гетман
хоругвь
староста
Opis:
Artykuł omawia liczebność i funkcjonowanie wojsk kwarcianych w burzliwym trzecim bezkrólewiu oraz w pierwszym roku panowania Zygmunta III. Problem ten nie był dotychczas szerzej omawiany w literaturze przedmiotu, a jedynie zasygnalizowany w opracowaniu Jana Wimmera. Dzięki dotarciu do niewykorzystanych dotychczas materiałów skarbowo-wojskowych udało się ustalić nie tylko liczebność tego wojska w poszczególnych kwartałach interesującego okresu, ale także nazwiska rotmistrzów, spośród których zdecydowana większość brała udział w wojnach z Moskwą za Stefana Batorego. W późniejszym czasie część z nich zrobiła kariery w gronie senatorsko-dygnitarskim, co wiązało się ze służbą wojskową i piastowaniem tytułu rotmistrza. Warto także podkreślić, że weryfikacji został poddany udział kwarcianych w wojnie z arcyksięciem Maksymilianem i w bitwie pod Byczyną. Nie mniej istotnym aspektem, poruszonym w artykule, jest kontekst polityczny użycia kwarcianych w sytuacji rozdwojenia sejmu elekcyjnego i prób osłabienia pozycji hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego oraz poddanie jego prerogatyw ogólnokrajowej dyskusji nad zakresem władzy urzędników centralnych. Kwestia ta nabiera szczególnego znaczenia z perspektywy szlachty ruskiej, ciągle zagrożonej najazdami tatarskimi.
The article discusses the strength and functions of the quarter army (wojsko kwarciane) during the turbulent third interregnum and the first year of the reign of Sigismund III. Besides being highlighted in a study by Jan Wimmer, this problem has so far not been discussed in great detail in the literature regarding the subject. Thanks to gaining access to previously unused fiscal-military materials, it was possible to determine not only the size of this army in particular quarters of the period of interest, but also the names of individual captains, the vast majority of whom took part in the wars with Moscow under Stefan Batory. Later, some of them made careers in senatorial and dignitary circles, which were associated with military service and holding the title of captain. It is also worth noting that the participation of the army in the war with Archduke Maximilian and at the Battle of Byczyna was verified. Another important aspect discussed in the article is the political context behind the use of the army in the doubling of the election sejm and the attempts to weaken the position of the Grand Hetman of the Crown, Jan Zamoyski, and subjecting his prerogatives to a nationwide discussion on the scope of power held by central officials. This issue is of particular importance from the perspective of the Ruthenian nobility, who were still threatened by Tatar invasions.
В статье обсуждается численность и функционирование Кварцяного войска в бурное третье междуцарствие и в первый год правления Сигизмунда III. Эта проблема до сих пор не слишком подробно обсуждалась в специализированной литературе; она была лишь обозначена в исследовании Яна Виммера. Благодаря доступу к ранее неиспользованной базе военно-расчетных материалов, удалось определить не только численность этой армии в конкретных кварталах интересующего периода, но и имена ротмистров, подавляющее большинство которых принимало участие в войнах с Москвой под руководством Стефана Батория. Позже некоторые из них сделали карьеру в группе сенаторов и сановников, что было связано с военной службой и присвоением звания ротмистра. Также стоит отметить, что верификации подверглось участие квартальных в войне с эрцгерцогом Максимилианом и в битве под Бычиной. Не менее важным аспектом, обсуждаемым в статье, является политический контекст использования Кварцяного войска в ситуации раздвоения выборного сейма и попыток ослабить позиции великого гетмана коронного Яна Замойского, а также подчинение его прерогатив общенациональной дискуссии о полномочиях центральных чиновников. Этот вопрос имеет особое значение с точки зрения русинской знати, постоянно находящейся под угрозой татарского нашествия.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2021, XXII (LXXIII), 3 (277); 9-42
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane przykłady zwolnień i udziału nieletnich w kampaniach wojennych ostatnich Jagiellonów
Selected Examples of Exemption and Participation of Minors in the War Campaigns of the Last Jagiellon
Autorzy:
Gładysz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316024.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
wojskowość staropolska
pacholęta
artykuły hetmańskie
nieletni
Old Polish warfare
squires
Hetman’s Articles
underage soldiers
Opis:
W artykule poruszono zagadnienie uczestnictwa nieletnich przedstawicieli szlachty w konfliktach zbrojnych prowadzonych w XVI wieku. Podjęto refleksję na temat kształcenia młodzieńców w rzemiośle wojennym na dworach, a także pierwszych militarnych doświadczeń i praktycznej nauki sztuki wojennej realizowanych poprzez udział w kampaniach wojennych oraz zaznajamianie się z realiami życia obozowego i trudami przemarszów. Publikacja stanowi podsumowanie analiz dotyczących obecności pacholąt w wojskach obrony potocznej oraz analizę wojskowych źródeł normatywnych omawiających zasady ich obecności w zgrupowaniu wojskowym, powierzane im zadania i regulujących odpowiedzialność za ich bezpieczeństwo i przeszkolenie. Istotny element stanowi również wskazanie wieku jako przyczyny zwolnienia od obowiązku udziału w wyprawach wojennych, co wykorzystywała szlachta w XVI wieku.
The article explores the issue of participation of juvenile representatives of the nobility in conflicts conducted in the 16th century. It reflects on the training of youth in the craft of war at the courts, the first military experiences and practical learning of the art of war implemented through participation in war campaigns and familiarization with the realities of camp life and the hardships of marches. The publication is a summary of analyses of the presence of underlings in popular defense forces and an overview of military normative documents discussing the rules of their presence in a military unit, the tasks assigned to them and regulating responsibility for their safety and training. An important element is also the identification of age as a reason for the exemption from the obligation to participate in military expeditions used by the nobility throughout the 16th century.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2023, 18, 23; 1-12
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydatki króla Jana III Sobieskiego na renowację trumny hetmana Stanisława Żółkiewskiego poniesione w latach 1690–1692
John III Sobieski expenditures on renovation of the coffi n of hetman Stanisław Żółkiewski, incurred in 1690–1692
Autorzy:
Jankowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474794.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Jan III Sobieski (fundacja),
hetman Stanisław Żółkiewski (trumna),
Żółkiew (kościół parafialny),
Lwów (klasztor karmelitanek bosych)
John III Sobieski (foundations), hetman Stanisław Żółkiewski (coffi n),
Żółkiew (parish church),
Lviv (monastery of Carmelite Sisters)
Opis:
In 1690–1692 tin coffi n of Grand Chancellor of the Crown and Hetman Stanisław Żółkiewski (1547–1620) was renovated. Renovation was commissioned and paid for by his grandson, King John III Sobieski (1629–1696). Renovation took place in Lviv, as part of construction of a church and monastery of Carmelite Sisters, also founded by the king. Hetman Żółkiewski’s coffi n was transported from parish church in Żółkiew to nearby Lviv, where it was renovated. Works were performed by Lviv artisans – goldsmith David the Jew and whitesmith Aleksander. Cost of works amounted to 1299 złoty and 7 grosz. On 16th January 1692, repaired coffi n was returned to Żółkiew. Bills published in the article illustrate diffi culties, encountered by those fulfi lling the orders of the king. Further history of Żółkiewski’s tin coffi n is also described.
W latach 1690–1692 dokonano renowacji cynowej trumny hetmana i kanclerza wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego (1547–1620). Renowację tę zlecił i opłacił jego wnuk, król Jan III Sobieski (1629–1696). Renowacja miała miejsce we Lwowie, przy okazji budowy kościoła i klasztoru dla karmelitek bosych, również fundacji królewskiej. Trumna hetmana została przewieziona z kościoła parafialnego w Żółkwi do pobliskiego Lwowa. Tam poddano ją renowacji. Prace te wykonali rzemieślnicy lwowscy złotnik Żyd Dawid i konwisarz Aleksander. Koszt tych prac wyniósł 1299 złotych i 7 groszy. Naprawiona trumna 16 I 1692 r. wróciła do Żółkwi. Publikowane w powyższej edycji rachunki obrazują na trudności na jakie natrafili wykonawcy polecenia króla. W artykule opisano też późniejsze dzieje cynowej trumny Żółkiewskiego.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 251-262
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tumult wileński 1755 roku i jego reperkusje
Autorzy:
Szwaciński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690077.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
trybunał
Litwa
Rzeczpospolita
Rosja
kanclerz
hetman
rywalizacja stronnictw
tribunal
Lithuania
Commonwealth
Russia
chancellor
factions’ rivalry
Opis:
Pod koniec sierpnia 1755 r. w czasie sesji trybunału w Wilnie doszło do krwawych zajść. Był to element zaostrzającej się wówczas walki stronnictw na Litwie. Obie strony konfliktu – obozy wokół Radziwiłłów i Czartoryskich – oskarżały się wzajemnie o bezprawie i wysłały odpowiednie „diariusze” na dwór królewski do Drezna, a Michał Czartoryski poprosił Rosję o pomoc przed reasumpcją trybunału litewskiego w 1756 r. At the end of August 1755 at the tribunal in Wilno (Vilna, Vilnius) there was a bloody incident. It was a symptom of intensifying rivalry between the factions in Lithuania. Both sides – the camps around the Radziwiłł and the Czartoryski families – accused each other of lawlessness and sent the relevant ‘diaries’ to the royal court in Dresden, and Michał Czartoryski asked Russia for help before the resumption of the Lithuanian tribunal in 1756.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2016, 2
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa komputy wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego z pierwszej połowy 1615 roku
Two Military Registers of the Grand Duchy of Lithuania Troops from the First Half of 1615
Autorzy:
Przepiórka, Andrzej Grzegorz
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131670.pdf
Data publikacji:
2020-09-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish-Muscovite War (1609–1618)
Grand Duchy of Lithuania
Lithuanian army
Lithuanian hetman
army registers
military organisation
troops
wojna Rzeczypospolitej z Państwem Moskiewskim (1609–1618)
Wielkie Księstwo Litewskie
armia litewska
hetman litewski
komputy
organizacja wojska
żołnierze
Opis:
Edycja źródłowa obejmuje dwa komputy wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego z pierwszej połowy 1615 r. Dokumenty stanowią cenny materiał do badań nad organizacją i liczebnością wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego w pierwszej połowie XVII w.
The present source edition contains two registers of the military troops of the Grand Duchy of Lithuania from the first half of 1615. The documents make a valuable contribution to the research into the organisation and number of the Lithuanian army in the first half of the seventeenth century.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2020, 6; 267-286
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культурний простір Гетьманщини доби Данила Апостола
Сultural Space of the Hetmanate in the Times of Danylo Apostol Rule
Autorzy:
Pryszliak, Wołodymyr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844490.pdf
Data publikacji:
2015-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
culture
cultural policy
literature
church architecture
national identity
hetman
Zaporosian Host
Russian Empire
Hetmanate
Danylo Apostol
Opis:
This article explores the social and cultural life of the historical circumstances of the Cossack Hetmanate under the rule of Hetman Danylo Apostol in the 1727–1734. Based on lesser-known archival and published sources the main forms of cultural and spiritual life of Ukraine in the very time period is highlighted: education, literature, church building. Particular attention is paid to cultural policy, main areas of cultural and spiritual development and features of the Hetmanate cultural space in the context of adaptation or confrontation of the autonomous Cossack Ukraine vis-à-vis policy of centralization and incorporation of the newly emerging Russian Empire. Iinternal connections and patterns of Ukrainian cultural process in the late Baroque, its role and place in the formation of Ukrainian national identity are traced.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 331-346
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak Krzysztof Radziwiłł (1585–1640) dwory i zbory budował. Uwagi do organizacji prac budowlanych w dobrach magnackich na Litwie w 1. połowie XVII wieku. Część I
How Krzysztof Radziwiłł (1585–1640) built manors and churches. Notes on the organization of construction works on magnate estates in Lithuania in the first half of the 17th century. Part I
Autorzy:
Zawadzki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26469663.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Krzysztof Radziwiłł
wojewoda wileński
hetman wielki litewski
Wielkie Księstwo Litewskie
majątek magnacki
rezydencje
budownictwo
finansowanie prac budowlanych
Krzysztof Radziwill
Voivode of Vilnius
Great Hetman of Lithuania
Grand Duchy of Lithuania
magnate estate
residences
construction
financing of construction works
Opis:
Tekst stanowi pierwszą z dwóch części opracowania dotyczącego prowadzenia prac budowlanych w majątku jednego z najważniejszych litewskich magnatów pierwszej połowy XVII w., Krzysztofa Radziwiłła (1585–1640), wojewody wileńskiego i hetmana wielkiego litewskiego. Omówiono w nim postać inwestora, spróbowano ocenić zakres prac budowlanych w jego dobrach prywatnych i w mniejszym zakresie także w majątkach królewskich, którymi zarządzał. Wyróżniono trzy odmienne okresy aktywności budowlanej Radziwiłła. Zmiany intensywności prac w większym stopniu spowodowane były celowymi zamierzeniami inwestora niż czynnikami finansowymi lub innymi. Autor starał się także przedstawić zmieniające się możliwości finansowe magnata, których szczyt przypada na jego ostatnie lata życia. Przedstawiony został także proces planowania inwestycji, często ulegający zmianom w czasie ich trwania. Zwrócono uwagę na bardzo ważną rolę odgrywaną w tym zakresie przez inwestora, który decydował o każdym etapie inwestycji. Chociaż decyzje swoje konsultował ze swym zaufanym otoczeniem, przede wszystkim z zarządcami dóbr, to jednak sobie pozostawiał ostateczną decyzję. Miało to konsekwencje w postaci daleko idącego ubezwłasnowolnienia urzędników pańskich oraz często niepotrzebnego przeciągania inwestycji. To ostatnie powodowane było znacznym rozproszeniem majątków ziemskich i trudnościami komunikacyjnymi.
The text is the first of two parts of the study on the construction works on the property of one of the most important Lithuanian magnates of the first half of the 17th century, Krzysztof Radziwiłł (1585–1640), the Vilnius voivode and the Grand Hetman of Lithuania. It discusses the figure of the investor, attempts to assess the scope of construction works on his private estates and, to a lesser extent, also on royal estates managed by him. Three different periods of Radziwiłł’s construction activity were distinguished. Changes in the intensity of work were caused to a greater extent by the intentional decisions of the investor than by financial or other factors. The author also tried to present the changing financial possibilities of the magnate, which peaked in the last years of his life. The process of investment planning is also presented, which often changes over time. Attention was drawn to the very important role played in this respect by the investor who decided about each stage of the investment. Although he consulted his decisions with his trusted entourage, primarily with property managers, he left the final decision for himself. This had consequences in the form of far-reaching incapacitation of state officials and often unnecessary prolongation of investments. The latter was caused by a significant dispersion of land estates and communication difficulties.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 41-78
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Виборність старшини як політико-культурна цінність і маркер автономії козацького Гетьманату (друга половина XVІІ-XVІІІ ст.)
Election of a Sergeant as a Apolitical and Cultural Value and a Marker of the Autonomy of the Cossack Hetmanate (Second Half of The XVII-XVIII Centuries)
Elekcyjność starszyzny jako wartość polityczna i kulturalna oraz wyznacznik autonomii Hetmanatu Kozackiego (druga połowa XVII-XVIII wieku)
Autorzy:
Horobets, Viktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053593.pdf
Data publikacji:
2022-04-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kozacy
Hetmanat
wojsko zaporoskie
prawo do wolnych wyborów
hetman kozacki
starszyzna kozacka
kultura polityczna Kozaków
prawa autonomii
Cossacks
Cossack Hetmanate
Zaporozhian Host
right of free election
Cossack Hetman
Cossack sergeant
political culture of Cossacks
rights of autonomy
Opis:
У статті досліджується проблема функціонування в політичній культурі і практиці козацької України засад вільної елекції козацької старшини – від сотників до полковника та гетьмана включно. Прослідковуються традиційне змістове наповнення поняття «вільна елекція» та темпоральні зміни в його характері, що сталися в процесі іманентного політичного і соціального розвитку козацького Гетьманату, а також під впливом чинників зовнішнього характеру. В контексті впливів зовнішнього походження детально реконструюється політика Російської держави щодо побутування практики виборності влади в автономному по відношенню до імперського центру Козацькому Гетьманаті, зокрема намагання центральної влади спочатку налагодити контроль за цариною кадрової політики автономії, а згодом й активно впливати на неї. З’ясовується різниця в ставленні козацького загалу до адміністраторів, обраних з дотриманням належних виборних процедур, та призначених владою вищого рівня. Розглядається питання кореляції дотримання/обмеження права вільної елекції козацької старшини та збереження/звуження імперською владою автономії Гетьманату.
Artykuł podejmuje problematykę funkcjonowania w kulturze politycznej i praktyce kozackiej Ukrainy zasad wolnego wyboru starszyzny kozackiej – od setników po pułkowników i hetmanów włącznie. Prześledzono tradycyjne rozumienie pojęcia „wolnej elekcji” i czasowe zmiany w jego charakterze, jakie nastąpiły w procesie immanentnego rozwoju politycznego i społecznego Hetmanatu Kozackiego, a także pod wpływem czynników zewnętrznych. W kontekście wpływów zewnętrznych rekonstruowana jest polityka państwa rosyjskiego w sprawie praktyki elekcji władzy w Hetmanacie Kozackim, który w II połowie XVII-XVIII wieku miał prawo do autonomii w stosunku do centrum władzy carskiej, w szczególności próby rządu centralnego, aby najpierw ustanowić kontrolę nad obszarem polityki personalnej autonomii, a następnie aktywnie na nią wpływać. Badana jest różnica w stosunku społeczności kozackiej do administratorów wybieranych zgodnie z właściwymi procedurami wyborczymi i powoływanych przez władze wyższe. Poruszona została kwestia korelacji między przestrzeganiem/ograniczeniem prawa wolnego wyboru starszyzny kozackiej a tendencjami do zachowania/zawężenia przez władze cesarskie autonomii Hetmanatu.
The article examines the problem of functioning in the political culture and practice of Cossack Ukraine of the principles of free election of Cossack sergeants (starshyna)—from captains (sotnyk) to colonels and hetman inclusive. The traditional content of the concept of “free election” and temporal changes in its character, which occurred in the process of immanent political and social development of the Cossack Hetmanate, as well as under the influence of external factors are traced. In the context of external influences, the policy of the Russian state on the practice of electing power in an autonomous Cossack Hetmanate in relation to the imperial center is reconstructed in detail. There is a difference in the attitude of the Cossack community towards the administrators elected in accordance with the proper election procedures and appointed by the highest-level authorities. The issue of correlation between observance/restriction of the right of free election of Cossack sergeants and tendencies of preservation/narrowing of the rights of autonomy of the Hetmanate is touched upon.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 25-39
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies