Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Greek vocabulary" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
The Thessalian and Cretan Name for ‘Bottle Gourd’
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806904.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
botanical names; Cretan dialect; Greek dialectology; Greek vocabulary
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 63 (2015), issue 3. In his work Deipnosophistae (IX 369b), Athenaeus discusses four Greek names for turnip, (Brassica campestris L., syn. Brassica rapa L.): βουνιάς, γογγυλίς, Laconian γάστρα and Boeotian ζεκελτίς. The three first names are clearly motivated by the Greek vocabulary. The fourth term remains obscure in terms of its etymology and word-formation. According to Athenaeus (IX 369b), two Greek writers, Amerias and Timachidas, refer to a dialectal (evidently Thessalian) term ζακελτίς f. ‘bottle gourd, calabash, Lagenaria siceraria (Molina) Standl.’. In his lexicon, Hesychius of Alexandria registers two related glosses: ζακελτίδες · κολοκύνται. ἢ γογγυλίδες (HAL ζ-24); ζακαυθίδες · κολοκύνται (HAL ζ-30). The former refers to the Thessalian lexis. The latter one (wrongly printed as ζακυνθίδες · κολοκύνται in M. Schmidt’s and K. Latte’s editions) demonstrates a shift of the liquid consonant λ [l] to [ṷ], which is a typical Cretan phenomenon, attested also in the Hesychian lexicon, see e.g. [1] αὐκάν · ἀλκήν. Κρῆτες (HAL α-8277); [2] αὐκυόνα · ἀλκυόνα. Κρῆτες (HAL α-8280); [3] αὕμα · ἅλμη, ὑπὸ Κρητῶν (HAL α-8324); [4] αὖσος · ἄλσος. Κρῆτες (HAL α-8347); [5] θεύγεσθαι · θέλγεσθαι. Κρῆτες (HAL θ-427). The same phonological process of the velarization of *λ [l] is also registered in epigraphic texts found in three towns of Central Crete (Gortyna, Leben, Phaistos). Thus, it seems that the Hesychian term ζακαυθίδες ‘bottle gourds’ (derived from the earlier *ζακαλθίδες) must be seen as a dialectal form typical of Central Cretan.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3 Selected Papers in English; 59-79
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lakońskie nazwy palmy daktylowej i gałęzi palmowej
Laconian Names for Date Palm and Palm Leaf
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787917.pdf
Data publikacji:
2021-04-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
greckie słownictwo
fitonimia
dialekt lakoński
Greek vocabulary
phytonymy
Laconian dialect
Opis:
W artykule omawia się dwie lakońskie glosy Hesychiosa oznaczające ‘daktylowca właściwego, czyli palmę daktylową (Phoenix dactylifera L.)’: βουάκραι· οἱ φοίνικες, ὑπὸ Λακώνων (HAL β-868) oraz σελίαρ· φοίνιξ (HAL σ-382), a także trzecią glosę o znaczeniu ‘gałąź palmy daktylowej’: σαρίρ· κλάδος φοίνικος, Λάκωνες (HAL σ-212). Lakoński wyraz βουάκρᾱ f. reprezentuje doryckie złożenie zawierające cząstkę βοῦ ‘duży, wielki, liczny’ oraz grecki apelatyw ἄκρᾱ (= joń. ἄκρη) f. ‘najwyższy punkt, szczyt, koniec’. Fitonim pierwotnie określał drzewo charakteryzujące się „wielkim szczytem”, jako że wielkie pierzaste gałęzie daktylowca tworzą imponującą koronę. Także dialektalny rzeczownik σελίαρ m. ‘palma daktylowa’ (< *σαλίαρ < lak. *σαλλίας < dor. *θαλλίας) wskazuje na obfitość gałęzi palmowych, por. gr. θαλία f. ‘obfitość’, θαλλίᾱ f. coll. ‘listowie, gałązki’, gr. θαλλός m. ‘gałązka’, coll. ‘świeże, zielone liście; młode pędy’, θαλλοί m. pl. ‘liście palmowe’. Hesychiosowy termin σαρίρ f. ‘gałąź palmowa’ powstał z późnolakońskiej formy *σαλίρ (< lak. *σαλλίς < dor. *θαλλίς) na skutek regresywnej dylacji dwóch spółgłosek płynnych.
The paper discusses two Hesychian glosses (of Laconian origin) denoting ‘date palm, Phoenix dactylifera L.’: βουάκραι· οἱ φοίνικες, ὑπὸ Λακώνων (HAL β-868) and σελίαρ· φοίνιξ (HAL σ-382), as well as the third gloss for ‘leaf of the date palm’: σαρίρ· κλάδος φοίνικος, Λάκωνες (HAL σ-212). The Laconian word βουάκρᾱ f. represents a Doric compound containing the element βοῦ ‘big, great, many’ and the Greek appellative ἄκρᾱ (= Ionic ἄκρη) f. ‘summit, top’. It means originally ‘(a tree) having a great summit’. Indeed, the long pinnate branches of the date palm form an impressive tree crown. Also the dialectal noun σελίαρ m. ‘date palm’ (< *σαλίαρ < Lac. *σαλλίας < Doric *θαλλίας) refers to an abundance of palm leaves, cf. Gk. θαλία f. ‘abundance’, θαλλία f. ‘foliage, leaf-buds or twigs’, θαλλός m. ‘young branch, shoot’, θαλλοί m. pl. ‘palm-leaves’. The Hesychian term σαρίρ f. ‘palm leaf’ derives from Late Laconian *σαλίρ (< Lac. *σαλλίς < Doric *θαλλίς) by a regressive assimilation of two liquids.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 3; 47-61
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O arabskiej genezie wyrazu nowogreckiego κατσαμπας
On the Arabic origin of Modern Greek κατσαμπας
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878589.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
greckie słownictwo
hydronimia
język nowogrecki
orientalne zapożyczenia
Greek vocabulary
hydronymy
Modern Greek
oriental borrowings
Opis:
Apelatyw κατσαμπάς dokumentuje w gwarach nowogreckich dwa znaczenia (1. ‘studnia’; 2. ‘rodzaj żurawia’). Badacze greccy wywodzą ów dialektyzm z języka tureckiego, por. tur. kasaba ‘miasteczko’, dial. ‘kanał nawadniający’. Jednak wywód nowogreckiego wyrazu bezpośrednio ze źródła arabskiego wydaje się bardziej prawdopodobny, por. arab. qaṣaba ‘forteca, twierdza; przedmieście’, qaṣabä(t) ‘rura, tchawica’. Wyraz arabski został najpierw zapożyczony przez Kreteńczyków podczas arabskiej okupacji wyspy Krety (ok. 824-961) i za pośrednictwem dialektu kreteńskiego zaadaptowany przez inne lokalne gwary nowogreckie w dobie bizantyńskiej (961–1204). Dialektyzm nowogrecki κατσαμπάς nie został poświadczony w słownikach dialektu kreteńskiego, chociaż w kreteńskiej hydronimii i toponimii występuje pospolicie jednostka onimiczna Κατσαμπάς. Ludowy charakter i ograniczona dystrybucja nowogreckiego apelatywu jest potwierdzona przez dane leksykalne. Na wyspie Karpathos, leżącej nieco na wschód od Krety, termin κατσαμπάς oznacza ‘studnię’. Odmienne znaczenie ‘rodzaj żurawia wodnego’ zostało zarejestrowane na wyspach Kos, Rodos i Cyprze. Dwie przesłanki przemawiają za bezpośrednim zapożyczeniem ze źródła arabskiego. Po pierwsze, język arabski zawiera dwa homonimiczne słowa qaṣaba ‘forteca, twierdza; przedmieście’ oraz qaṣabä(t) ‘rura, tchawica’. Do tego ostatniego znaczenia nawiązuje dialektyzm nowogrecki. Po drugie, względy chronologiczne przemawiają za hipotezą, że Kreteńczycy zapożyczyli wyraz arabski bezpośrednio od Arabów okupujących wyspę Kretę w latach 824-961. Cristoforo Buondelmonti, autor dzieła Descriptio insule Crete (napisanego w 1417 r.), informuje o studni (łac. puteus), położonej ok. 1,5 km na wschód od Kandii, stolicy Krety w dobie panowania weneckiego (ob. Iráklio). Woda pitna z tej studni był sprzedawana mieszkańcom miasta: [...] puteus est Cazamba dictus. Aquam cuius pueri per Candiam civitatem ferentes vendunt magnis vocibus exclamantes „[…] znajduje się studnia zwana Cazamba. Wodę z tej studni chłopcy roznoszą po całym mieście Kandii i sprzedają głośno krzycząc”. Piętnastowieczna nazwa studni (łac. Cazamba, ngr. Κατσαμπάς) z całą pewnością nie została zapożyczona za pośrednictwem tureckim, jako że armia osmańska podbiła Kretę dopiero w połowie XVII stulecia (1645-1669), czyli dwa wieki później. Co więcej, kreteński ojkonim Κατσαμπάς został poświadczony już w 1279 roku. Najprawdopodobniej studnia zwana Katsabás została zbudowana i nazwana przez Arabów, którzy niedaleko zbudowali twierdzę Rabdh al-Khandáq (ob. Iráklio), późniejszą stolicę wyspy.
The appellative κατσαμπάς is attested in the Modern Greek dialects in two different meanings (1. ‘well’; 2. ‘a kind of well-sweep’). The Greek linguists believe that it was borrowed directly from Turkish kasaba ‘country town’, dial. ‘irrigating channel’. It is suggested that the Modern Greek appellative is of Arabic origin, cf. Arab. qaṣaba ‘fortress, citadel; suburb’, also qaṣabä(t) ‘pipe, windpipe’. The Arabic word was first adopted by the Cretan Greeks during the Arabic occupation of the island of Crete (ca. 824-961 AD) and later the Cretan borrowing was gradually distributed in the Byzantine Greek world. The Modern Greek appellative κατσαμπάς, which is very well attested in the Cretan toponymy and hydronymy, is not registered in any dictionary of the Cretan dialect. However, a folk character and a limited distribution of the word in question is confirmed by lexical data collected in some regions of Hellas and Cyprus. The term κατσαμπάς means ‘well’ in Karpathos, the island lying near Crete. A different meaning ‘a kind of well-sweep’ is attested in Rhodes, Cos and Cyprus. According to Greek linguists, the Modern Greek noun denoting ‘well’ (or ‘a kind of well-sweep’) was directly borrowed from Turkish kasaba ‘country town’, dial. ‘irrigating channel’. Of course, the Turkish appellative is of Arabic origin, cf. Arab. qaṣaba ‘fortress, citadel’, also ‘suburb’. I cannot agree with this explanation for two reasons. Firstly, the Arabic language contains two homonymic words: qaṣaba (1) ‘fortress, citadel; suburb’ and qaṣabä(t) (2) ‘pipe, windpipe’. The Modern Greek dialectal form κατσαμπάς m. ‘well; well-sweep’ seems to derive from the latter Arabic appellative (and not the former one). Secondly, the Cretans had to borrow the Arabic word during the Arabic occupation of the island (ca. 824-961 AD). Cristoforo Buondelmonti, the author of Descriptio insule Crete (written in 1417), gives a strong mention on the important well (Lat. puteus), which was located away from Candia, the capital of Crete during the Venetian rule (now Herakleion). The drinking water from this well was sold to town’s inhabitants (v. 734-736): [...] puteus est Cazamba dictus. Aquam cuius pueri per Candiam civitatem ferentes vendunt magnis vocibus exclamantes “there is a well called Cazamba. Some boys sell its water, bearing it into the city Candia and crying there with great voices”. The 15th-century name of the extra-Candian well (Lat. Cazamba, Mod. Gk. Κατσαμπάς) could not be borrowed by the Turkish mediation, as the Ottoman army conquered Crete in the middle of 17th century (1645-1669), i.e. two centuries later. What is more, the Cretan toponym Κατσαμπάς is registered as early as in 1279 AD. It is highly probable that the well called Κατσαμπάς in Candia was created and named by the Arabs.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 6; 33-53
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tesalska i kreteńska nazwa tykwy pospolitej
The Thessalian and Cretan name for ‘bottle gourd’
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Witczak, Krzysztof T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882797.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nazwy botaniczne
dialekt kreteński
dialektologia grecka
leksyka grecka
botanical names
Cretan dialect
Greek dialectology
Greek vocabulary
Opis:
W dziele pt. Uczta mężów (IX 369b) Atenajos przytacza cztery greckie nazwy rzepy (Brassica campestris L., syn. Brassica rapa L.’): βουνιάς, γογγυλίς, lak. γάστρα oraz beoc. ζεκελτίς. Trzy pierwsze apelatywy mają doskonałą motywację w zachowanej leksyce greckiej. Czwarty wyraz pozostaje etymologicznie i słowotwórczo niejasny. Atenajos podaje, że dwaj greccy autorzy, Amerias oraz Timachidas, przytaczają dialektalny (niewątpliwie tesalski) termin ζακελτίς f. ‘tykwa pospolita, tykwa zwyczajna, kalebasa, Lagenaria siceraria (Molina) Standl.’. W leksykonie Hesychiosa z Aleksandrii pojawiają się dwie pokrewne glosy: ζακελτίδες · κολοκύνται. ἢ γογγυλίδες (HAL ζ-24); ζακαυθίδες · κολοκύνται (HAL ζ-30). Pierwsza glosa odnosi się do tesalskiej leksyki. Druga glosa (niepotrzebnie emendowana w wydaniach M. Schmidta i K. Lattego) dokumentuje zmianę spółgłoski płynnej λ [l] do [ṷ], co jest zjawiskiem typowo kreteńskim, dobrze poświadczonym w leksykonie Hesychiosa, por. [1] αὐκάν · ἀλκήν. Κρῆτες (HAL α-8277); [2] αὐκυόνα · ἀλκυόνα. Κρῆτες (HAL α-8280); [3] αὕμα · ἅλμη, ὑπὸ Κρητῶν (HAL α-8324); [4] αὖσος · ἄλσος. Κρῆτες (HAL α-8347); [5] θεύγεσθαι · θέλγεσθαι. Κρῆτες (HAL θ-427). Proces welaryzacji *λ [l] potwierdzają też teksty epigraficzne odnalezione w trzech ośrodkach centralnej Krety (Gortyna, Fajstos, Lebena). W tej sytuacji Hesychiosowy termin ζακαυθίδες ‘tykwy’ (sprowadzający się do uprzedniego *ζακαλθίδες) musi być uznany za typowy dialektyzm centralnokreteński.
In his work Deipnosophistae (IX 369b) Athenaeus discusses four Greek names for ‘turnip, Brassica campestris L., syn. Brassica rapa L.’, namely βουνιάς, γογγυλίς, Laconian γάστρα and Boeotian ζεκελτίς. Three first appellatives are clearly motivated by the Greek vocabulary. The fourth term is unclear etymologically. According to Athenaeus (IX 369b), two Greek writers, Amerias and Timachidas, refer to a dialectal (evidently Thessalian) term ζακελτίς f. ‘bottle gourd, Lagenaria siceraria (Molina) Standl’. In his lexicon Hesychius of Alexandria registers two related glosses: ζακελτίδες · κολοκύνται. ἢ γογγυλίδες (HAL ζ-24); ζακαυθίδες · κολοκύνται (HAL ζ-30). The former refers to the Thessalian item. The latter one (wrongly printed as ζακυνθίδες · κολοκύνται in M. Schmidt’s and K. Latte’s editions) demonstrates a change of the liquid stop λ [l] to [ṷ], which is explained as a Cretan phenomenon, attested also in the Hesychian lexicon, see e.g. [1] αὐκάν · ἀλκήν. Κρῆτες (HAL α-8277); [2] αὐκυόνα · ἀλκυόνα. Κρῆτες (HAL α-8280); [3] αὕμα · ἅλμη, ὑπὸ Κρητῶν (HAL α-8324); [4] αὖσος · ἄλσος. Κρῆτες (HAL α-8347); [5] θεύγεσθαι · θέλγεσθαι. Κρῆτες (HAL θ-427). The same phonological process of velarization of *λ [l] is securely confirmed in three towns of Central Crete (Gortys, Leben, Phaestus) by numerous epigraphic texts. It is highly probable that the Hesychian term ζακαυθίδες ‘calabash gourds’ (as if from *ζακαλθίδες) must be treated as a dialectal form typical of Central Cretan.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 3; 23-42
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Homary i homarce w świecie antycznym
European and Norway lobsters in the ancient world
Autorzy:
Tadajczyk, Konrad
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045692.pdf
Data publikacji:
2019-10-11
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
animal terminology
etymology
Greek
Latin
vocabulary.
Opis:
Konrad Tadajczyk, Krzysztof Tomasz Witczak, Homary i homarce w świecie antycznym (European and Norway lobsters in the ancient world).The article describes the Greek and Latin names for ‘European lobster, Homarus gammarus L.’ and ‘Norway lobster, Nephrops norvegicus L.’. The present authors suggest that the European lobster was called λέων in Greek and leō in Latin. The Greek term ἀστακός (hence Lat. astacus) referred exclusively to the Norway lobster.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2019, 29, 1; 43-51
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ichthyological Hapax Legomena in Marcellus’ "De piscibus"
Autorzy:
Tadajczyk, Konrad
Gucio, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682314.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
animal terminology
etymology
Greek
ichthyonymy
vocabulary
Opis:
Marcellus of Side, a physician and didactic poet of the second century AD, mentions fourteen exclusive ichthyonyms in the preserved fragment De piscibus, extracted from the 42-volume epic poem entitled Cheironides. The author discusses Greek names of fish and sea animals that appear only in Marcellus’ work. They belong to the so-called hapax legomena. The following appellatives are carefully analyzed: ἁλιπλεύμων, ἅρπη, βούφθαλμος, βράχατος, γαρίσκος, γερῖνος, ἐρυθρός, θρανίας, θῦρος, κόλλουρος, περόνη, τραγίσκος, τυφλῖνος, χρύσοφος. It is assumed that Marcellus of Side introduced a number of ichthyonyms of Pamphylian origin, e.g. Pamph. θῦρος (< *θύρσος), βράχατος (instead of βάτραχος), ἐρυθρός (= ἐρυθρῖνος), θρανίας (instead of θράνις), χρύσοφος (instead of χρύσοφρυς). Also new identifications of fish are suggested, e.g. Gk. βούφθαλ- μος ‘large-eye dentex, Dentex macrophthalmus Bloch’, Gk. κόλλουρος ‘slender sunfish, Ranzania laevis Pennant’. All the discusssed ichthyonyms, as well as names of other sea animals, are explained from the point of view of phonology, morphology or semantics, e.g. ἁλιπλεύμων ‘jellyfish’ (literally ‘sea lung’), ἅρπη ‘a kind of ray fish’ (literally ‘a kite’).
Źródło:
Studia Ceranea; 2019, 9; 705-722
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klaudiusz Elian o nazwach młodych zwierząt („De natura animalium” VII 47)
„De natura animalium” VII 47) (Claudius Aelianus on the names of young animals (On the Characteristics of Animals VII 47)
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045830.pdf
Data publikacji:
2018-08-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
animal terminology
etymology
Greek language
vocabulary
word-formation
Opis:
In his work entitled On the Characteristics of Animals (VII 47), Claudius Aelianus discusses numerous Ancient Greek names of wild animals, especially their young. He registers as many as 18 different appellatives referring to young animals as well as ten poetic or dialectal terms for mature ones. The aim of the present study is to analyze the Ancient Greek words denoting young animals quoted by the Roman writer from the viewpoint of etymology and word-formation.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2018, 28, 1; 33-48
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Greckie nazwy dużych zwierząt morskich w świetle relacji Eliana (O naturze zwierząt IX 49)
Ancient Greek Names of Large Sea Animals in the Light of Aelian’s Testimony [De natura animalium IX 49]
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045895.pdf
Data publikacji:
2019-03-21
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
animal terminology
etymology
Greek language
vocabulary
word formation
Opis:
The paper analyzes chapter IX 49 of Aelian’s De natura animalium, devoted to the largest sea animals. It is accompanied by a Polish translation and appropriate comments. Aelian provides numerous Ancient Greek names for large sharks and sea mammals, including the “sea lion,” hammer-headed shark, “sea leopard”, whales, sawfish, malthe, “sea ram”, “sea hyena” and “sea dogs”. The names are explained from the point of view of semantic motivation; some new identifications of sea monsters are suggested as well.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2018, 28, 2; 43-56
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religious vocabulary in Aromanian compared to Romanian
Autorzy:
Klimkowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909910.pdf
Data publikacji:
2015-11-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Aromanian
Romanian
religious vocabulary
Christian
Greek
Church Slavonic
Turkish
Opis:
The first layer of Aromanian Christian terminology is common for all the Balkan Romance languages. It contains a number of inherited Latin terms and some early assimilated Greek loanwords, due to the Oriental origin of Christianity. As for the later layer, the compound of terms related to ecclesiastical organisation and liturgy or to more sophisticated doctrinal concepts, the Balkan Romance languages substantially differ. In Romanian, it was formed on the basis of Slavonic (or Greek via Slavonic), which was used in the Romanian Orthodox Church by the 17th century. The liturgical language of the Aromanians was Greek (maybe except for Moscopole) and therefore, Aromanian mainly based its religious terminology on Greek, but also on Turkish and Albanian, which can be seen in the Aromanian Missal from the second half of the 18th century. In the next centuries, Aromanian religious vocabulary was strongly influenced by Romanian. The contemporary versions of religious texts, including the Bible (e.g. Caciuperi’s translations), introduce a series of Romanian terms instead of the old ones.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2015, 22, 1; 165-175
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O tłumaczeniach greckich σκήνωμα, σκηνή i innych odzwierciedlonych w cerkiewnosłowiańskich redakcjach Księgi Psalmów
Autorzy:
Szulc, Arleta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677566.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Greek pattern
CS Psalter redaction
(O)CS lexical/word-formative equivalent
conditions of the use of vocabulary
quantitative description
Opis:
On translations of the Greek σκήνωμα, σκηνή etc. Reflected in CS redactions of the Book of Psalms The paper discusses the Slavonic equivalents of the Greek words skēnōma, skēnē and also katoikētērion, katoikia and paroikia in selected (O)CS versions of the Psalter. A comparative semantic (contextual) and quantitative analysis of the use of the considered vocabulary is carried out. Resemblances and differences in the choice of words among the confronted texts are pointed out. Explanation of the observed differences is given. The analysis is illustrated with appropriate exemplification. O tłumaczeniach greckich σκήνωμα, σκηνή i innych odzwierciedlonych w cerkiewnosłowiańskich redakcjach Księgi PsalmówW artykule rozważa się słowiańskie odpowiedniki greckich leksemów skēnōma, skēnē, a także katoikētērion, katoikia i paroikia w wybranych (staro-)cerkiewnosłowiańskich wersjach Psałterza. Dokonuje się porównawczej analizy semantycznej (kontekstualnej) i ilościowej użyć rozważanego słownictwa. Wskazuje się na podobieństwa i różnice w jego doborze w porównywanych tekstach. Podaje się objaśnienia zaobserwowanych różnic. Analizę ilustruje się odpowiednim materiałem egzemplifikacyjnym.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2018, 18
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O odpowiednikach gr. ὁ ναόϛ, ἡ ἐκκλησία, τό ἁγίασμα, τό ἁγιαστήριον, ἡ ἁγιωσύνη w psałterzowych redakcjach cerkiewnosłowiańskich
Autorzy:
Szulc, Arleta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678718.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Greek source
representative of CS Psalter redaction
(O)CS semantic equivalent
lexical variant
contextual condition of the use of vocabulary
quantitative analysis
Opis:
On the equivalents of the Greek ὁ ναόϛ, ἡ ἐκκλησία, τό ἁγίασμα, τό ἁγιαστήριον and ἡ ἁγιωσύνη in CS Psalter redactionsThe paper refers to the lexical variety of translations reflected in CS redactions of the Book of Psalms. It is focused on semantic and quantitative analysis of the use of Slavonic equivalents of the Greek ὁ ναόϛ, ἡ ἐκκλησία, τό ἁγίασμα, τό ἁγιαστήριον and ἡ ἁγιωσύνη (i.e., of vocabulary with the denotations: ‘sanctuary, temple, place of living/habitation of God’ and also ‘community of the faithful with the Lord, Church’) in selected representative CS redactions of the Book of Psalms: archaic, mixed (archaic and Russian), Russian (or East-Bulgarian), Norov, Athonite and Cyprian. The paper shows resemblances as well as differences among the confronted Psalters in the choice of the words considered and gives explanation of the uses observed. O odpowiednikach gr. ὁ ναόϛ, ἡ ἐκκλησία, τό ἁγίασμα, τό ἁγιαστήριον, ἡ ἁγιωσύνη w psałterzowych redakcjach cerkiewnosłowiańskichArtykuł dotyczy leksykalnej wariantywności przekładów zawartych w cs. redakcjach Księgi Psalmów. Koncentruje się na semantycznej i ilościowej analizie użyć słowiańskich odpowiedników gr. ὁ ναόϛ, ἡ ἐκκλησία, τό ἁγίασμα, τό ἁγιαστήριον, ἡ ἁγιωσύνη (tj. słownictwa z zakresu oznaczeń ‘świętego przybytku, budynku świątynnego, miejsca zamieszkania/przebywania Boga’, a także ‘zgromadzenia wiernych z Panem, Kościoła’) w wybranych reprezentantach cs. redakcji psałterzowych: archaicznej, mieszanej (archaiczno-ruskiej), ruskiej (albo wschodniobułgarskiej), norowskiej, atońskiej i cyprianowskiej. Eksponuje zarówno podobieństwa, jak i różnice w doborze rozpatrywanych leksemów w porównywanych psałterzach oraz podaje interpretację zaobserwowanych użyć.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2018, 53
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies