Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Gornoslaskie Zaglebie Weglowe" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Potencjał geologicznego składowania CO2 w głębokich, nieeksploatowanych pokładach węgla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
CO2 geological storage potential of deep-seated unexploited coal seams in the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Wójcicki, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066185.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
pokłady węgla
emisja dwutlenku węgla
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 2; 138-143
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preliminary analysis of InSAR data from south-west part of Upper Silesian Coal Basin
Wstępna analiza danych satelitarnej interferometrii radarowej z południowo-zachodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Autorzy:
Mirek, K.
Isakow, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217087.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
InSAR
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
osiadanie
Upper Silesian Coal Basin
subsidence
Opis:
In recent years, the usage of Synthetic Aperture Radar Interferometry technique became more and more popular and it is used in many scientific field: for creating digital elevation models (DEMs), monitoring of deformation, glacier and ice motion etc. The paper presents preliminary analysis of satellite interferometry data from south-west part of Upper Silesian Coal Basin (USCB). USCB is characterised by a complicated geological structure, which is affected by the over 200-year hard coal mining. USCB is one of the world's biggest mining centres. The negative aspect of such a magnitude of exploitation is visible on the surface in the form of surface deformation, subsidence and induced seismicity and it necessitate monitoring the USCB area. With the use of an established geodetic network in the first case, and by means of a seismic network in the second case. The availability of satellite data resulted in the development of novel methods, which can significantly affect the monitoring quality of an endangered area. Authors used pair of satellite images for interferometric processing, made in March and April 2008. In the first stage of processing, the whole SAR scene was processed (100km x 100km). External DEMs were used both to increase precision in co registration of selected pair of SAR images and to reduce the errors in data processing and remove topographic phase during interferogram formation. Analysis of coherence demonstrated high value, which is connected with short time period and short perpendicular baseline of selected images, as well as highly urbanized area. The interpretation of interferometric data shows distinctive concentric fringe features. The centre of the fringe is an area of maximum of surface downwarp caused by coal mining. In the area of Knurów two subsidence troughs were located. Both of them consist of two interferometric fringes, correspond with 5 cmsubsidence per 35 days.
Satelitarna interferometria radarowa staje się coraz bardziej popularną techniką wykorzystywaną w różnych dziedzinach: od tworzenia numerycznych modeli powierzchni terenu (DEM) poprzez monitorowanie osuwisk, lodowców, osiadania terenu aż po badanie zjawisk przyrodniczych i wegetacji roślin. Niniejszy artykuł przedstawia wstępne wyniki analizy interferogramów utworzonych z radarowych zdjęć satelitarnych, obejmujących południowo-zachodnią część Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW). GZW charakteryzuje się skomplikowaną budową geologiczną, na którą dodatkowo nakładają się wpływy ponad 200 lat eksploatacji węgla kamiennego. Z eksploatacją węgla kamiennego wiążą się zagrożenia spowodowane sejsmicznością indukowaną oraz osiadaniem terenu. Obszar GZW jest silnie zurbanizowany, w związku z czym zagrożenia wynikające z powstawania niecek osiadań oraz sejsmiczności indukowanej wymuszają monitorowanie rejonów związanych z eksploatacją węgla kamiennego, poprzez rozwijanie sieci geodezyjnej lub sejsmologicznej. Dostęp do danych satelitarnych spowodował rozwój nowych metod, które pozwalają na objęcie monitoringiem znacznego obszaru. Do przetwarzania wykorzystano parę zdjęć wykonanych w marcu i kwietniu 2008 roku. Zdjęcia charakteryzują się niedużą odległością bazową i czasową. Przetwarzanie zostało wykonane dla całej sceny (100 km . 100 km). Koherencja uzyskana z przetworzonych obrazów wykazuje wysokie wartości. Niewątpliwie jest to związane z niewielką odległością czasową i bazową przetwarzanych zdjęć oraz silnie zurbanizowanym terenem. Na uzyskanych interferogramach widoczne są koncentryczne, eliptyczne prążki interferencyjne, które wskazują na tworzenie się niecek osiadania na badanym obszarze. W okolicy Knurowa widoczne są dwa eliptyczne obszary wskazujące na osiadanie powstałe na skutek eksploatacji węgla kamiennego. Obszary osiadania składają się z około 2 prążków, co wskazuje na osiadanie rzędu około 5 cm na 35 dni.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 3; 239-246
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy w ocenie ekonomicznej efektywności eksploatacji resztkowych złóż węgla kamiennego
Selected problems in assessment of economic efficiency of exploitation in the residual hard coal deposit
Autorzy:
Bijańska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324937.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
eksploatacja węgla kamiennego
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
coal exploitation
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
Artykuł zawiera rozważania w zakresie kryteriów oceny ekonomicznej efektywności eksploatacji resztkowych złóż węgla kamiennego oraz niepewności czynników, które determinują ekonomiczną efektywność tej eksploatacji. Przedstawione rozważania są wynikiem realizacji projektu badawczego (własnego) pt. „Badanie możliwości technicznych i uwarunkowań ekonomicznych dla projektowania eksploatacji resztkowych złóż węgla kamiennego w kopalniach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego”.
The publication includes considerations of economic efficiency criteria of exploitation in the residual hard coal deposit and uncertainty of factors, that determine the economic efficiency of that operation. Presented considerations are the result of own research project „The study of the technical possibilities and economic factors for the exploitation in the residual hard coal deposits design in the hard coal mines of the Upper Silesian Coal Basin”.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 63; 27-41
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skala zagrożenia sejsmicznego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym
Seismic hazard state in the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Stec, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340631.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
GZW
zagrożenie sejsmiczne
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Upper Silesian Coal Basin
seismic hazard
Opis:
W artykule przedstawiono charakterystykę aktywności sejsmicznej w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, na podstawie której możliwe jest określanie wstrząsogennych stref górotworu karbońskiego. Artykuł jest wynikiem realizacji prac w ramach projektu badawczo-rozwojowego Nr R0900701 pt.: "Klasyfikacja stateczności górotworu przy obciążeniach statycznodynamicznych wraz z metodą i instrukcją doboru stałooszczędnej obudowy wyrobisk korytarzowych w aktywnych sejsmicznie obszarach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego". Systematyczna obserwacja wysokoenergetycznej aktywności sejsmicznej indukowanej działalnością górniczą kopalń była prowadzona od lat 50. ubiegłego stulecia, początkowo z wykorzystaniem kilku pojedynczych stanowisk sejsmicznych, a od 1974 roku na podstawie rejestracji Górnośląskiej Regionalnej Sieci Sejsmologicznej. Bank silnych wstrząsów górotworu z lat 1974-2006, zawierający podstawowe parametry sejsmologiczne wstrząsów o energii sejsmicznej E > 105 J takie, jak: data i czas wystąpienia zjawiska, energia wstrząsu, magnituda, współrzędne epicentrum, nazwa pokładu i kopalni liczy ponad 65 160 wstrząsów o energii E L 105 J. Poziom intensywności zjawisk sejsmicznych, które występują w kilku rejonach (niecka bytomska, siodło główne, niecka główna, niecka kazimierzowska, oraz niecka jej ko wieka i sfałdowania Jastrzębia) jest bardzo zróżnicowany, od wstrząsów niewyczuwalnych przez ludzi, do silnych o charakterze słabych trzęsień Ziemi. Informacje z banku danych są wykorzystywane do badań stanu zagrożenia tąpaniami w kopalniach oraz oceny dynamicznych oddziaływań drgań wywoływanych wstrząsami na środowisko naturalne na powierzchni.
The article presents the characteristics of seismic activity in the Upper Silesian Coal Basin, on the basis of which the determination of the carboniferous rock mass zone being subject to tremors is possible. The article is a result of work carried out in the framework of the research-development project No R0900701 entitled: "Classification of rock mass stability in case of static-dynamic loads along with the method and instruction regarding the selection of steel-saving support of mine workings in seismically active areas in the Upper Silesian Coal Basin". Systematic observation of high-energy seismic activity induced by extraction operations in mines was conducted since the 1950s, initially with the use of several individual seismic stations, and since 1974 on the basis of recordings of the Upper Silesian Regional Seismological Network. The data base regarding strong rock mass tremors that took place in the period 1974-2006, containing the basic seismological parameters of tremors with seismic energy E > 105 J such as: date and time of phenomenon occurrence, tremor energy magnitude, epicentre coordinates, name of seam and mine, include 65165 tremors of energy E > 105 J. The intensity level of seismic phenomena, which appear in several regions (Bytom syncline, main saddle, main syncline, Kazimierz syncline as well as Jejkowice syncline and Jastrzębie foldings) is very differentiated - from tremors imperceptible as regards people to strong tremors having the character of weaker earthquakes. Information gathered by the data base are used in investigations relating to the rockburst hazard state in mines and assessment of dynamic influences of vibrations caused by tremors on the surface natural environment.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2007, 3; 55-75
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wskaźnikowe metody oceny skłonności do tąpań skał i gorotworów
Indicative methods for assessment of liability of rock and rock mass to rock-bumps
Autorzy:
Bukowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340466.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
górotwór
tąpania
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Upper Silesian Coal Basin
rock mass
rockburst
Opis:
W artykule przedstawiono opracowane w ostatnich łatach w GIG wskaźniki skłonności skał i górotworu do tąpań stosowane dotychczas, a także nowo opracowane. Podstawę opracowania nowych wskaźników stanowiły badania z wykorzystaniem sztywnej maszyny wytrzymałościowej, w której uzyskuje się charakterystykę mszczenia skały w pełnym zakresie odkształcenia. Ponadto, opisano wskaźniki na tle metod analitycznych i laboratoryjnych, w których uwzględniono jedynie przedzniszczeniową charakterystykę naprężeniowo-odkształceniową ściskanych próbek skalnych.
Lately elaborated in Central Mining Institute indices of rocks and rock mass to rock-bumps are presented in the paper. The tests with rigid strength machine were the basis for the elaboration of new indices. Such machine enables to obtain the characteristics of rock destruction in the full range of deformation. Furthermore, the indices were described against the background of analytical and laboratory methods, where only the predestructive stress - deformation characteristic of compressed rock samples was taken into consideration.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 2; 95-107
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda punktowej, długookresowej satelitarnej interferometrii radarowej (PSInSARTM) w rozpoznaniu geodynamiki NE części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Permanent Scatterer Interferometry (PSInSARTM) technique for recognizing geodynamics of northeastern part of the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Graniczny, M.
Czarnogórska, M.
Kowalski, Z.
Leśniak, A.
Jureczka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074595.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
satelitarna interferometria
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
satellite interferometry
subsidence
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
Polish Geological Institute as a member of TerraFirma Consortium obtained PSInSAR dataset for the Sosnowiec area (Upper Silesian Coal Basin - USCB) in mid-March 2004 and in spring 2006. The area of dataset covers northeastern part of the Upper Silesian Coal Basin. Processing of the data has covered scenes both ERS-1, ERS-2 registered between 1992 and 2006. The PSInSAR data were processed by TeleRilevamento Europa. Interpretation of the Sosnowiec scene has covered analysis of the multi-thematic data, including geostatistics, land use, mining, geology and seismicity. The most interesting results obtained in the Sosnowiec area are as follows: the indicated subsidence values in the period from 1992 to 2003 vary between-39.63 mm to +25.12 mm. These values show tendencies of the slow ground motion with a very high accuracy. Preliminary interpretation of the PSInSAR data of the Upper Silesian Coal Basin indicated strong correlation between the recorded PS negative values and structural pattern of the Carboniferous strata. Clearly visible concentration of negative values is also noted at footwalls and hanging walls of the Będzin and Kłodnica regional faults. Undoubtedly, the two mentioned faults of the Variscan origin were rejuvenated during the Alpine Orogeny (Triassic deposits were found in the hanging walls of the faults). The presence of the ground motion along its strike, can suggest neotectonic character of these faults. Linear anomalies oriented WNW-ESE were formed by changing values of the ground motions which are also parallel to the productive Carboniferous deposits forming the coal basin such as the Mudstone Series, Paralic Series and Upper Silesian Sandstone Series. The explanation of these phenomena (genesis and mechanisms) needs further studies. There is an evident correlation between linear negative anomalies and induced seismicity, mainly in the vicinity of the Kłodnica fault. Interpretation of slow ground motions registered by PSInSAR method from the USCB indicates also probably prolongation of the Będzin fault in northwest direction and subsidence of the Upper Silesian Sandstone Series compared to the Mudstone Series and Paralic Series.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2008, 56, 9; 826-835
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ uwarunkowań geologicznych i gazowych na kształtowanie się zagrożenia wyrzutami gazów i skał w górnośląskim zagłębiu węglowym
Impact of geological and gas determinants on the formation of rock and gas outburst hazard in the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Krauze, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340605.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
GZW
wyrzut gazu
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
zagrożenie
Upper Silesian Coal Basin
squealer
hazard
Opis:
W artykule omówiono uwarunkowania tektoniczne i gazowe oraz wyniki badań predyspozycji wyrzutowych węgla, pozwalające na określenie potencjalnych miejsc zagrożenia wyrzutowego w południowo-zachodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Przedstawiono analizę wyników badań własności sorpcyjnych na próbkach węgla z dwóch kopalń zagrożonych wyrzutami metanu i skał, tj. KWK Pniówek i KWK Brzeszcze oraz porównawczo na próbkach z KWK Bogdanka S.A., w której jest eksploatowane słabo metanowe złoże. Analizie poddano również inne uwarunkowania, mogące być pomocne w ocenie kształtowania się zagrożenia wyrzutami metanu i skał. Artykuł jest wynikiem realizacji projektu badawczego nr 4T12A01027 pt. "Uwarunkowania strukturalne i hydrogeochemiczne zjawisk gazogeodynamicznych w kopalniach południowo-zachodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego", finansowanego przez Komitet Badań Naukowych. Inspiracją do zajęcia się tematyką był wyrzut metanu i skał, jaki wystąpił w dniu 23.08.2002 r. w KWK Pniówek - największy w historii kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (Krause, Chrószcz 2002). W czasie realizacji projektu w dniu 22.11.2005 roku zaistniał kolejny wyrzut metanu i skał w KWK Zofiówka, w wyniku którego śmierć poniosło trzech górników (Krause 2006). Badania, wykonywane w ramach realizacji projektu dotyczyły poszukiwania dodatkowych kryteriów warunkujących poprawę bezpieczeństwa podczas prowadzenia robót górniczych w warunkach występowania zagrożenia wyrzutami metanu i skał.
The article relates to tectonic and gas determinants and investigation results of coal outburst predispositions allowing to determine potential sites of outburst hazard in the south-western part of the Upper Silesian Coal Basin. The analysis of results of sorptive property tests on coal samples from two mines prone to rock and methane outbursts, i.e. Pniówek Colliery and Brzeszcze Colliery were presented, and comparatively on samples from the Bogdanka JSC Colliery, where a low-gassy deposit is mined. Subject to analysis were also other determinants that could be helpful in the assessment of rock and methane outburst hazard formation. The article is the effect of realisation of the research project No 4T12A01027 entitled: "Structural and hydrogeochemical determinants of gasogeodynamic phenomena in mines of the south-western part of the Upper Silesian Coal Basin, financed by the Committee of Scientific Research. The involvement inspiration relating to this problem was a methane and rock outburst, which took place on 23rd August 2002 in the Pniówek Colliery, the biggest in the history of mines of the Upper Silesian Coal Basin (Krause, Chrószcz 2002). During the realisation of the project on 22nd November 2005 occurred a subsequent methane and rock outburst in the Zofiówka Colliery, where three miners were killed (Krause 2006). The investigations, carried out in the framework of project realisation, concerned the search for additional criteria conditioning safety improvement during mining activity conducting in conditions of methane and rock outburst hazard occurrence.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2007, 2; 65-74
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chronostratigraphic and depth variability of porosity and strength of hard coals in the Upper Silesian Basin
Chronostratygraficzna i głębokościowa zmienność porowatości i wytrzymałości węgli w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym
Autorzy:
Bukowska, M.
Sanetra, U.
Wadas, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216982.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
porowatość
wytrzymałość
węgiel
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
porosity
strength
coal
Upper Silesian Coal Basin
Opis:
This article presents values of porosity and compression strength of hard coals from the area of the Upper Silesian Coal Basin. The change of the stage of carbonification, which results from conversion of coal substance in the process of coalification, is a source of many changes in the structure of coal. These changes exert influence on values of physical parameters, including the values of porosity and strength. Porosity and compression strength change with the degree of carbonification, a result of the depth of deposition. This study determined the values of effective porosity of coals and their strength considering the age chronology of coal seams and the depth of their occurrence. It examined coals of the Cracow Sandstone Series, the Mudstone Series, the Upper Silesian Sandstone Series, and the Paralic Series from depths ranging from about 350 m to 1200 m. The authors have shown that effective porosity of the Upper Silesian coals changes for particular stratigraphic groups and assumes values from a few to a dozen or so per cent, while compression strength from several to several dozen megapascals. It has been observed, from a chronostratigraphic perspective, that there is a shifting of the upper and lower limits of intervals of porosity variations towards higher values for younger coals. With the increase in compression strength, value of porosity in particular stratigraphic groups generally decreases. However, no regular changes were observed inmean, uniaxial compressive strength with the increase in the age of subsequent stratigraphic groups. On the other hand, for bright coal and semi-bright coal, a visible decrease in compression strength with the depth of deposition of strata was observed.
W artykule przedstawiono wartości porowatości i wytrzymałości na ściskanie węgli kamiennych z obszaru Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Zmiana stopnia uwęglenia, który wynika z przemian materii węglowej w procesie uwęglenia, jest źródłem wielu zmian w strukturze węgla. Zmiany te wpływają na wartość parametrów fizycznych, w tym na wartość porowatości i wytrzymałości. Porowatość i wytrzymałość na ściskanie zmieniają się ze stopniem uwęglenia, który wynika z głębokości zalegania. Przedstawione w artykule wartości porowatości efektywnej węgli i ich wytrzymałość zostały opracowane z uwzględnieniem chronologii wiekowej pokładów węgla i głębokości ich występowania. Przebadano węgle krakowskiej serii piaskowcowej, serii mułowcowej, górnośląskiej serii piaskowcowej i serii paralicznej, z głębokości od około 350 m do około 1200 m. Autorzy wykazali, że porowatość efektywna węgli górnośląskich zmienia się dla poszczególnych grup stratygraficznych i przyjmuje wartości od kilku do kilkunastu procent a wytrzymałość na ściskanie od kilkunastu do kilkudziesięciu megapaskali. Zaobserwowano, w ujęciu chronostratygraficznym, przesuwanie się górnej i dolnej granicy przedziałów zmienności porowatości w kierunku wyższych wartości dla węgli młodszych. Ze wzrostem wytrzymałości na ściskanie wartość porowatości w poszczególnych grupach stratygraficznych generalnie maleje. Nie zaobserwowano natomiast regularnych zmian średniej wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie ze wzrostem wieku kolejnych grup stratygraficznych. Dla węgla błyszczącego i półbłyszczącego wykazano natomiast wyraźny spadek wytrzymałości na ściskanie z głębokością zalegania pokładów.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2012, 28, 4; 151-166
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Westphalian xiphosurans [ Chelicerata ] from the Upper Silesia Coal Basin of Sosnowiec, Poland
Mieczogony [ Chelicerata; Xiphosura ] z westfalu B Gornoslaskiego Zaglebia Weglowego
Autorzy:
Filipiak, P
Krawczynski, W
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20644.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
fauna kopalna
Bellinurus lunatus
skamienialosci
Euproops rotundatus
Polska
mieczogony
Gornoslaskie Zaglebie Weglowe
paleontologia
Opis:
The xiphosurans Bellinurus lunatus (Martin, 1809) and Euproops rotundatus (Prestwich, 1840) are described from sideritic concretions hosted by the Orzesze Beds (Westphalian B) in. the Polish region of the Upper Silesia Coal Basin. Associated flora and fauna include terrestrial plant remains and a single palaeodictyopteran insect nymph. As no marine influences are known in this area since the Namurian A, these xiphosurans were probably fresh-water organisms.
W polskiej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, na hałdach Kopalni Węgla Kamiennego "Porąbka-Klimontów" w Sosnowcu, w konkrecjach sferosyderytowych warstw orzeskich (westfal B) znaleziono dwa gatunki mieczogonów: Bellinurus lunatus (Martin, 1809) i Euproops rotundatus (Prestwich, 1840). Oprócz mieczogonów w sferosyderytach występują szczątki roślin (Calamites sp., Sigillaria sp. oraz Lepidostrobus sp.) i nimfy owadów z grupy Palaeodictyoptera. Ponieważ ostatnie morskie ingresje na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego datowane są na namur A, można wnioskować, że rozpatrywany zespół skamieniałości związany był ze środowiskiem słodkowodnym. Prawie kompletnie zachowane odciski pancerzy mieczogonów wskazują na spokojne środowisko sedymentacji w źle przewietrzanym basenie.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1996, 41, 4; 413-425
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czynniki kształtujące środowisko hydrogeologiczne czwartorzędowego piętra wodonośnego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym
Factors controlling the hydrogeological environment of the Quaternary aquifer in the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Różkowski, A.
Różkowski, K.
Sołtysiak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062366.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
czwartorzęd
środowisko hydrogeologiczne
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Quaternary
hydrogeological environment
Upper Silesian Coal Basin (USCB)
Opis:
W pracy zostały rozpatrzone czynniki kształtujące środowisko hydrogeologiczne czwartorzędowego piętra wodonośnego na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. W rozważaniach uwzględniono wpływ zarówno czynników naturalnych, jak i działalności człowieka na środowisko wodne.
The authors determined factors influencing the hydrogeological environment of the Quaternary aquifer in the Upper Silesian Coal Basin (USCB). The discussion includes both the impact of geological factors and human activity.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 513--517
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zastosowania wybranych metod oceny podatności na zmiany w środowisku gruntowo-wodnym w północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
The possibility of using some methods of assessment of susceptibility of the groundwater environment to mining-induced changes in the north-eastern part of the Upper Silesian Coal Basin
Autorzy:
Góra, S.
Szczepański, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063231.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
DRASTIC
GLA
PI
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
GZW
vulnerability assessment
Upper Silesian Coal Basin
USCB
Opis:
Wieloletnia działalność górnictwa na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego spowodowała znaczne przekształcenia środowiska naturalnego, włączając środowisko wód podziemnych. Kopalnie węgla likwidowane poprzez częściowe lub całkowite zatopienie stwarzają zagrożenie dla jakości wód podziemnych nieuwzględniane dotąd w ocenach podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie. W artykule przedstawiono wpływ górniczych przekształceń środowiska na możliwość zastosowania wybranych metod oceny podatności w obrębie północno-wschodniej części GZW.
Long-term mining activity in the USCB caused significant transformation of the environment, including the groundwater environment. Coal mines abandoned by partial or total flooding generate hazard for groundwater quality that has not been so far taken into consideration in groundwater vulnerability assessment methods. The authors present the above-mentioned issue for the hydrogeologically out-ropped sub-region of the USCB, including consideration of coal mine abandoning and partial flooding.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 115-119
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geochemistry of the carboniferous coal-bearing series and the miocene cover within the Upper Silesian Coal Basin - a case study
Geochemia karbonu produktywnego i miocenu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego - studium przypadku
Autorzy:
Krzeszowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29278274.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
Miocene
Carboniferous
USCB
Upper Silesian Coal Basin
chemostratigraphy
GZW
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
karbon
miocen
chemostratygrafia
Opis:
This paper presents geochemical data for 171 core samples of the Carboniferous coal-bearing series and the Miocene cove from the central part of the Upper Silesian Coal Basin. Major oxide concentrations (Al2O3, SiO2, Fe2O3, P2O5, K2O, MgO, CaO, Na2O, K2O, MnO, TiO2, and Cr2O3) were obtained using XRF. Trace and major elements (Mo, Cu, Pb, Zn, Ni, Co, U, Cr, V, Mn, As, Th, Sr, Cd, Sb, Bi, Ba, Ti, W, Zr, Ce, Nb, Ta, Be Sc) were analysed ICP-MS. The main goals of this study were to demonstrate the distribution, as well as the stratigraphical variability, of the selected elements and to determine whether chemostratigraphy tools could be effectively applied to analyze Carboniferous and Miocene deposits of the USCB. Geochemical studies have shown showed different geochemical features of the samples from the Carboniferous and the Miocene. The diversity is mainly expressed in the enrichment of Miocene sediments in Ca and Sr related to biogenic carbonate material. It was also stated that the concentrations of trace elements associated with the detrital fraction, such as Zn, Cr, Co, Ba, Ti, Zr, Nb, and Sc show slightly higher values in Carboniferous sediments. On the basis of the content of Ti, Zr, and Nb, as well as ratios such as Th/U, Zr/Th, Ti/Zr, and TiO2/K2O, units with different inputs of the terrigenous fraction can be identified in both Carboniferous and Miocene formations. The paper shows that chemostratigraphy can be used as a stratigraphic and correlation tool for the Carboniferous and the Miocene deposits of the USCB.
W pracy przedstawiono dane geochemiczne dla 171 próbek skał osadowych z karbońskiej serii węglonośnej i pokrywy mioceńskiej z centralnej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Udziały głównych tlenków (Al2O3, SiO2, Fe2O3, P2O5, K2O, MgO, CaO, Na2O, K2O, MnO, TiO2 i Cr2O3)oznaczono za pomocą XRF. Pierwiastki główne i śladowe (Mo, Cu, Pb, Zn, Ni, Co, U, Cr, V, Mn, As, Th, Sr, Cd, Sb, Bi, Ba, Ti, W, Zr, Ce, Nb, Ta, Be i Sc) analizowano przy pomocy ICP-MS. Głównym celem badań była analiza koncentracji i zmienności stratygraficznej wybranych pierwiastków głównych i śladowych, jak również ocena możliwości stosowania chemostratygrafii w analizie karbońskich i mioceńskich osadów GZW. Badania geochemiczne wykazały odmienne właściwości geochemiczne próbek z karbonu produktywnego oraz miocenu. Zróżnicowanie to wyraża się głównie wzbogaceniem osadów miocenu w Ca i Sr, związane z biogenicznym materiałem węglanowym. Stwierdzono również, że stężenia pierwiastków śladowych, związanych z frakcją detrytyczną, takich jak: Zn, Cr, Co, Ba, Ti, Zr, Nb, Sc, wykazują nieco wyższe wartości w osadach karbonu. Na podstawie koncentracji pierwiastków Ti, Zr i Nb oraz wskaźników geochemicznych Th/U, Zr/Th, Ti/Zr, TiO2/K2O można zidentyfikować jednostki o różnym udziale frakcji terygenicznej, zarówno w osadach karbonu i miocenu. W pracy wykazano, że chemostratygrafia może być z powodzeniem wykorzystywana jako narzędzie stratygraficzne i korelacyjne dla utworów karbonu i miocenu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2023, 39, 4; 107--122
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petrographic and facies characteristics of coal from the Załęże and Ruda Beds (upper Namurian, Westphalian A) in the area of Zebrzydowice; Upper Silesian Coal Basin
Charakterystyka petrograficzna i facjalna węgla z warstw załęskich i rudzkich s.s. (namur górny, westfal A) w rejonie Zebrzydowic; GZW
Autorzy:
Misiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216442.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
karbon
petrologia węgla
facje
Upper Silesian Coal Basin
Carboniferous
coal petrology
facies
Opis:
Odwierty Z-1/11 i Z-2/12 zlokalizowane są na północ od obszaru górniczego zlikwidowanej kopalni Morcinek – usytuowanej koło Cieszyna, przy granicy Polsko-Czeskiej (rys. 1). Pokłady węgla, w tym rejonie, występują w utworach węglonośnych karbonu w obrębie północno-zachodniej części niecki głównej Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. W profilach badanych odwiertów opróbowano ławice węgla występujące w 11 interwałach w otworze Z-1/11 i 14 odcinkach w otworze Z-2/12 (rys. 2). Wykonane badania petrograficzne węgla pozwoliły na oznaczenie stopnia uwęglenia na podstawie pomiarów refleksyjności. Pomierzona refleksyjność średnia (Ror) w otworze Z-1/11 wynosi 0,81%, a w otworze Z-2/12 – 0,84% i wskazuje na zbliżony stopień uwęglenia w obydwu badanych odwiertach, który odpowiada zgodnie z polską normą PN-82/G-97002 węglowi gazowemu o wyróżniku 33. Zgodnie z International Classification of In-Seam Coal na podstawie składu petrograficznego węgiel w obu badanych odwiertach określono jako humusowy. Ze względu na stopień uwęglenia, mierzony wskaźnikiem refleksyjności (Ror) węgiel określono jako medium-rank C (orto-bituminous). Pod względem zawartości popiołu węgiel z poszczególnych pokładów lokuje się w bardzo szerokim zakresie zmienności od high grade coal poprzez medium-low-very low grade coal aż do carbonoceus rock. [...]
The Z-1/11 and Z-2/12 drillings are located north of the closed „Morcinek” coal mine – situated near Cieszyn, close to the Polish-Czech border (Fig. 1). The coal seams in the area are found in Carboniferous coal-bearing formations within the north-western part of the main basin, which is the central part of the Upper Silesian Coal Basin. The profiles of examined drillings included the samples of coal occurring in 11 intervals in the Z-1/11 drilling and 14 sections in the Z-2/12 drilling (Fig. 2). Petrographic studies of coal seams from the Z-1/11 and Z-2/12 drillings allowed to identify the rank of coal on the basis of reflectance measurements. Random reflectance (Ror) of collotelinite in the Z-1/11 drilling is 0.81%, while in the Z-2/12 drilling it is 0.84%. Measured values indicate similar coal rank in both drillings, which corresponds to – according to Polish standard PN-82/G-97002 – gas coal type 33. According to the International Classification of In-Seam Coal, and therefore on the basis of petrographic composition, the coal from both boreholes has been identified as humic coal. On the basis of the rank of coal, measured using the random reflectance (Ror), the coal has been identified as medium-rank C (ortho- bituminous). In terms of ash content, coal from the individual seams has a very high variability, ranging from high grade coal through medium-low-very low grade coal up to carbonoceus rock. [...]
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 4; 169-182
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany regionalnego pola siły ciężkości w północnej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w latach 2002-2003
Regional gravity field variations in the northern part of Upper Silesian Coal Basin in the years 2002-2003
Autorzy:
Kotyrba, A.
Balicki, A.
Kortas, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074405.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
geodynamics
regionalne pole grawitacji
geofizyka
geodynamika
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
geophysics
regional gravity
time changes
mining
Opis:
The paper presents the results of gravimetric studies conducted in the northern part of the Upper Silesian Coal Basin (USCB, S Poland) in the year 2002 and 2003. Within a year, two series of measurements were conducted on the stabilized set of points in the subrectangular study area (26x36 km). The study aimed at detecting time variations of the regional gravity field. The gravity field influences several geological processes upon which depend rock mass stability in the upper parts of the lithosphere and the shape of the Earth’s surface. This field is also a cause of rock mass move-ments in areas of underground mining activity. Thus, the main goal of the study was to determine the correlation of temporal variations of the gravitational field with the geological structure of the area and the underground hard coal exploitation (subsidence, seismic tremors). Additionally, an attempt was made to determine whether the correlation could be used to monitor current geodynamic processes in USCB.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2005, 53, 4; 299-305
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toxic elements in carboniferous sedimentary rocks from the Upper Silesian Coal Basin
Pierwiastki toksyczne w karbońskich skałach osadowych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Autorzy:
Kokowska-Pawłowska, Magdalena
Krzeszowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2203299.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
toxic elements
geochemical composition
Upper Silesian Coal Basin
pierwiastki toksyczne
skład geochemiczny
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Opis:
Trace elements contained in rocks, especially those classified as potentially toxic elements (PTEs), can be largely harmful. Knowledge of the geochemical composition of waste is of great importance due to the potential possibility of contamination with these elements in the environment. The paper presents the geochemical characteristics of the sedimentary rocks from the Carboniferous coal-bearing series of the USCB. The present study used data for 120 samples from borehole WSx representing Zaleskie layers and Orzeskie layers within the Mudstone Series (Westphalian A, B). Major oxide concentrations (Al2O3, SiO2, Fe2O3, P2O5, K2O, MgO, CaO, Na2O, K2O, MnO, TiO2, Cr2O3, Ba) were obtained using an X-ray fluorescence spectrometry. The concentration of potentially toxic elements (Be, Sc, V, Cr, Co, Ni, Cu, Zn, As, Rb, Sr, Zr, Mo, Cd, Sn, Sb, Ba, W, Tl, Pb, Bi, Th, and U) was analyzed using inductively-coupled plasma mass spectrometry. As there are no relevant standards for the content of toxic elements in post-mining waste stored in dumps, the concentrations of elements were compared to their share in the Upper Continental Crust. Most elements, such as B, Sc, V, Cr, Ni, Cu, Zn, As, Sb, W, Tl, Pb, Bi, Th, and U had higher mean concentrations than those of the Upper Continental Crust (UC). Concentrations of the analyzed toxic elements in the studied samples did not exceed permissible values for soils, therefore they are not a potential threat to the environment. The results of the Pearson correlation analysis showed differing relationships among the analyzed toxic elements in the studied samples.
Pierwiastki śladowe zawarte w skałach, zwłaszcza te zaliczane do pierwiastków potencjalnie toksycznych (PTE), mogą być w dużej mierze szkodliwe. Znajomość składu geochemicznego odpadów ma duże znaczenie ze względu na potencjalne możliwości zanieczyszczenia środowiska tymi pierwiastkami. W pracy przedstawiono geochemiczną charakterystykę skał osadowych z serii węglonośnej GZW. W niniejszej pracy wykorzystano dane dla 120 próbek z otworu wiertniczego WSx reprezentujące warstwy zaleskie i orzeskie Serii Mułowcowej (westfal A, B). Stężenia głównych tlenków (Al2O3, SiO2, Fe2O3, P2O5, K2O, MgO, CaO, Na2O, K2O, MnO, TiO2, Cr2O3, Ba) oznaczono metodą fluorescencji rentgenowskiej. Stężenie pierwiastków potencjalnie toksycznych (Be, Sc, V, Cr, Co, Ni, Cu, Zn, As, Rb, Sr, Zr, Mo, Cd, Sn, Sb, Ba, W, Tl, Pb, Bi, Th, i U) analizowano za pomocą spektrometrii mas z plazmą sprzężoną indukcyjnie. Ze względu na brak odpowiednich norm dotyczących zawartości pierwiastków toksycznych w odpadach pogórniczych składowanych na składowiskach porównano stężenia pierwiastków z ich udziałem w górnej części skorupy ziemskiej (UC). Większość pierwiastków, takich jak B, Sc, V, Cr, Ni, Cu, Zn, As, Sb, W, Tl, Pb, Bi, Th i U, miała wyższe średnie koncentracje niż koncentracje w górnej części skorupy ziemskiej Stężenia analizowanych pierwiastków toksycznych w badanych próbkach nie przekraczały wartości dopuszczalnych dla gleb, dlatego nie stanowią potencjalnego zagrożenia dla środowiska. Wyniki analizy korelacji Pearsona wykazały różne zależności między analizowanymi pierwiastkami toksycznymi w badanych próbach.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2023, 39, 1; 63--86
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies