Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "God of religion" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-40 z 40
    Tytuł:
    Alfred North Whitehead. Filozoficzna wiara uczonego i jej wpływ na współczesną teologię i religię
    Autorzy:
    Gutowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131101.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-04
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Religioznawcze
    Tematy:
    Alfred North Whitehead
    process theism
    classical theism
    open theism
    God’s immutability
    God’s impassibility
    God of philosophers
    God of religion
    Józef Tischner
    Józef Życiński
    Socinians
    Opis:
    The subject of the article Alfred North Whitehead. The Philosophical Faith of a Scientist and Its Influence on Contemporary Theology and Religion is Whitehead’s concept of God, which constitutes the completion of his metaphysical system. The system provides a comprehensive vision of reality taking into account the modern state of science, and proposing a speculative solution to such persistent philosophical problems as the relationship between mind and body, God and evil, or freedom and determinism and indeterminism. Section 1 presents a brief biography of Whitehead highlighting his adolescent dissatisfaction with Anglicanism and moving closer to Catholicism, followed by a phase of secularism and agnosticism, and a later mature philosophical conception of God and religion. Section 2 presents the basic doctrines of Whitehead's metaphysics, and section 3 shows how process theism differs from classical, especially Thomistic theism. The dispute about the divine immutability and impassibility, questioned by Whitehead and his main intellectual successor Charles Hartshorne, is emphasized. Whitehead’s concept of God inspired many contemporary theologians and became an important competitor of classical theism. Process theism has not gained wider acceptance, despite the fact that it is more consistent with the scientific view of the world and better expresses certain aspects of popular Christian religiosity. This was mainly due to the rejection by process philosophers and theologians of traditional eschatology, and especially of the idea of subjective immortality. However, the process concept of God contributed, among others, to the emergence of open theism, which also had independent ancient sources, and to the adjustments made by many philosophers within classical theism. In Poland, Whitehead's metaphysics and philosophy of God influenced, among others, the work of Archbishop Józef Życiński. It is also worth mentioning that the Polish Socinians are regarded as precursors of process theism.
    Źródło:
    Przegląd Religioznawczy; 2021, 4/282; 21-38
    1230-4379
    Pojawia się w:
    Przegląd Religioznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Psychologiczne wątki w encyklice Lumen fidei
    Autorzy:
    Makselon, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/669555.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Dynamics of faith, function of religion, image of God, phenomenology of light
    Opis:
    The author is convinced, that the first Encyclical of Pope Francis Lumen Fidei (Light of Faith) offers a profound and comprehensive meditation on the role of faith in our live. The Pope writes, that the light of faith comes from God and is able to illuminate all aspects of man’s existence: it proceeds from the past, from the memory of Jesus’ life, but also comes from the future as it opens up vast horizons.In the present article the phenomenon of light and dynamics of faith are analysed from the psychological point of view.
    Źródło:
    Analecta Cracoviensia; 2013, 45
    2391-6842
    0209-0864
    Pojawia się w:
    Analecta Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poznanie religijne jako uczestnictwo. Filozofia religii Jana Andrzeja Kłoczowskiego
    Religious Cognition as Participation. Jan Andrzej Kłoczowski’s Philosophy of Religion
    Autorzy:
    Chrzanowski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/546318.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Religioznawcze
    Tematy:
    philosophy of religion
    religious experience
    hermeneutics
    cognition of God
    initiation
    Opis:
    The main purpose of this essay is a systematic presentation of the concept of religious experience and cognition in Jan Andrzej Kłoczowski’s philosophy of religion. The starting point is a definition of religion not only as a system of beliefs but also as an event, as a domain of reli-gious experience and practice. A religious experience in Kłoczowski’s account has no punctual characteristic but it is, in fact, a hermeneutical experience. It is a permanent dialogue with the tradition of a given religion and culture. Someone experienced is the person with a rich experience. Religious experience has both a subjective and an objective side. The subjective aspect is an innate question concerning the meaning and value of human existence. The objec-tive side includes the experience of a symbol, which refers to the transcendent reality, in which it has already been participating. The precondition of religious knowledge is previous participation in the religious order of the world and the religious values of society. The basic rule of religious epistemology is a claim that participation is ahead of cognition. In religious practice it has been carried out by initiation. In Aquinas’ thought the cognition of God is an act of grace given by the Holy Spirit as a gift of wisdom and a result of previously demon-strated act of faith, bond and love.
    Źródło:
    Przegląd Religioznawczy; 2019, 2/272
    1230-4379
    Pojawia się w:
    Przegląd Religioznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola Boga i palingenezy w kształtowaniu się poglądów filozoficznych Augusta Cieszkowskiego
    The Role of God and Palingenesis in the Development of August Cieszkowski’s Philosophical Views
    Autorzy:
    Pawlaczyk, Krystian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943542.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Religioznawcze
    Tematy:
    Cieszkowski
    Hegel
    Hegelianism
    religion
    God
    immortality of the soul
    Opis:
    The aim of the paper is to reflect on the specificity of the evolution of August Cieszkowski’s philosophical views. In the presented research perspective the very essence of this evolution lays in progressive distancing from the Hegelianism and in unorthodox turn towards religious sphere in a broad sense. This point of view underlines the fundamental meaning of God and Palingenesis, Cieszkowski’s work published in 1842 in which he directly formulates accusation towards Hegelian school for its abstractness and one-sided intellectualism. This work also sketches a postulate of creating new, synthetic form of reflection, that avoids limitations of both religious orthodoxy and philosophical speculation. The effort of creating such form delineates the specificity of Cieszkowski’s further output.
    Źródło:
    Przegląd Religioznawczy; 2019, 3/273
    1230-4379
    Pojawia się w:
    Przegląd Religioznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistyka i życie Relacja religijna w fenomenologii Michela Henry’ego
    Autorzy:
    Gielarowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437233.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    God
    phenomenology of life
    philosophy of life
    Master Eckhart
    Artur Schopenhauer
    religion
    Opis:
    Mysticism and life. Religious relationship in Michel Henry’s phenomenologyThis article discusses the concept of mysticism in the phenomenology of Michel Henry, which involves the relationship of life and the living, as set against two opposing views on the connection of life to the living: Arthur Schopenhauer’s naturalistic philosophy of life and the religious doctrine of Master Eckhart. In the first approach, life is identical with the will to live, a natural force inherent to everything that is alive. In the other one, life is identified with the Christian God (infinite or absolute life), encompassing all individual livings and constituting the foundation for all creation existing out of him. Hermeneutic analyses carried out in the article consider those texts by Michel Henry which comment on the works of Master Eckhart and Schopenhauer and provide for his own interpretations of them. They aim to show that Henry’s thought involves the religious understanding of mysticism as pertaining to the connection of life and the living identified with the relationship of God (absolute life) and humans (finite life). Moreover, the mysticism of life should be distinguished from Schopenhauer’s naturalistic metaphysics of life, while its main inspiration are the Christian teachings of Master Eckhart, therefore the former may be considered as one of the interpretations of the latter. Irrespective of its Christian background, Henry’s thought can be also of interest to non‑Christians, as it presents a way of accessing (absolute) life through the experience of a living body (French: chair) underlying self‑affectivity, largely forgotten in modern times but which can be revived by communing with art, because aesthetic experience is one of the forms of feeling one’s own being. In Henry’s thought, aesthetics, ethics and religion are closely interrelated, providing an effective remedy for the contemporary cultural crisis.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2019, 9, 2; 303-316
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienie uczuć religijnych w kontekście art. 196 Kodeksu karnego
    The Question of Religious Feelings in the Context of Article 196 of the Polish Criminal Code
    Autorzy:
    Tryka, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621943.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Religious feelings
    religious beliefs
    insult
    blasphemy against God
    freedom of religion
    Opis:
    The article analyzes religious feelings in the context of criminal offence against religious feelings in the face of philosophical, psychological and juridical interpretations. According to Article 196 of the Polish Criminal Code from 1997 religious feelings are regarded as protected goods. However, the mentioned term has not been clearly defined, which provokes controversies in legal circles. The paper indicates the exact nature of religious feelings and their relation to religious beliefs. The author argues that Article 196 unnecessarily focuses on the offence of feelings rather than the defence of religion in the public sphere. The application of the expression religious feelings to the Criminal Code grants vast possibilities of its understanding and causes numerous over interpretations of Article 196. To avoid that confusion the law ought to circumscribe the extent to which religion can be protected. The inquiry into specific cases of offence against religious feelings must not be based on the subjective experience of the offended victim because one will never find the ultimate criterion to assess whether someone has actually been hurt. After the prohibited activities/possible offences against religion are defined, the behavior of the offender should be the main point of reference. A propounded amendment might generate other problems such as, for example, the transgression/violation of the neutrality of the state; therefore, Article 196 in its current meaning is unacceptable. Consequently, the religious feelings term should be clarified or removed.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2017, 40; 67-93
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Question of God – Today
    Autorzy:
    Müller, Gerhard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035249.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-10
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Bóg
    istnienie
    wiara
    objawienie
    krytyka religii
    God
    Existence
    Faith
    Revelation
    Critique of Religion
    Opis:
    Nowy ateizm, jaki wyłonił się z oświeceniowej i religijnej krytyki XVIII i XIX wieku, różni się od dawnych form negowania istnienia Boga czy też jego skuteczności w świecie. Wychodzi on z założenia, że intelekt wyzwolił się od zaciemnienia poprzez metafizykę i teologię objawienia i znalazł swój naturalny stan w immanentyzmie i sekularyzmie. Tym samym nieistnienie Boga byłoby oczywiste, ponieważ byłby On istotą wyimaginowaną, której istnienia nie można udowodnić empirycznie-naukowo a priori. Niektórzy prominentni myśliciele dowodzą intelektualnej niemożności pozytywizmu. Wychodząc od intelektualnych i egzystencjalnych pytań, których nie da się argumentacyjnie oddzielić od duchowej natury człowieka, dochodzą do przekonania, że człowiek stawiając pytania jest ukierunkowany na transcendentne pochodzenie i cel istnienia świata. W świetle ukierunkowania na Boga, historyczne świadectwo historycznego samoobjawienia się Boga w Jezusie Chrystusie może być ponownie ocenione. Wiara w Boga, który jest obecny w świecie, daje nadzieję także w obliczu śmierci, jak zeznał Dietrich Bonhoeffer na krótko przed swoją egzekucją przez bezbożnych nazistów.
    Contemporary atheism, which has its roots in the Enlightenment as well as in the 18th and 19th-century critique of religion, differs from the historically more distant forms of negating God's existence or His effectiveness in the world. These approaches assume that the human intellect has freed itself from the Dark Ages of metaphysics and theology of revelation to find its natural state in immanentism and secularism. In this way, the non-existence of God becomes unquestionable, because He is nothing more than an imaginary being, whose existence cannot be proved empirically or granted an a priori status. At the same time, some prominent thinkers challenge the conceptual viability of positivism. Their arguments pertain to the intellectual and existential questions that are inseparable from the spiritual nature of the human being. They also point to the argumentative conviction that the human being displays a predilection to investigate the transcendent origin and purpose of the world. Reference to God allows a reappraisal of the historical evidence of the historical act of God's revealing Himself through Jesus Christ. Faith in God, who is present in the world, gives hope even in the face of death, as Dietrich Bonhoeffer confessed shortly before his execution by the godless Nazis.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 2; 5-18
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O rzeczywistej i nieuchronnej idolatryczności religii — odpowiedź polemistom
    On the Actual and Unavoidable Idolatry of Religion: An Answer to Polemicians
    Autorzy:
    Ziemiński, Ireneusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097356.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    religia
    idolatria
    Bóg
    akt czci
    kultura
    religion
    idolatry
    God
    culture
    act of worship
    Opis:
    Krytyka tez zwartych w mojej książce Religia jako idolatria, przedstawiona w polemikach autorstwa Błażeja Gębury i Marcina Iwanickiego, jest zasadniczo nietrafna. Głównym powodem jest to, że Autorzy zarzutów nie przedstawili żadnego historycznego przykładu zjawiska religijnego niebędącego idolatrią. Odwołując się jedynie do przykładów logicznie możliwych (można niesprzecznie pomyśleć akt religijnej czci, który nie byłby idolatryczny), nie podali warunków, jakie musiałyby zostać spełnione, aby ów akt mógł zostać urzeczywistniony; tymczasem podstawowym z nich jest zmiana ontycznego i epistemicznego statusu człowieka jako istoty zdolnej bezpośrednio obcować z Bogiem. Również podane przez Polemistów bardziej szczegółowe argumenty nie obalają tezy o nieuchronnej idolatryczności religii. Jeśli bowiem Bóg przyjmuje wszystkie akty czci, składane Mu w dziejach, to należy Go oskarżyć o łamanie elementarnych zasad moralnych, trudno bowiem zaakceptować krwawe ofiary składane Mu z ludzi i zwierząt. Z kolei „religia zero” jest niemożliwa do spełnienia; z jednej strony okazuje się fenomenem całkowicie prywatnym (analogicznym do prywatnego języka), z drugiej — oznacza poznanie Boga na sposób ludzki (jest zatem idolatryczna, co przyznaje także Autor zarzutu). Podobnie nieświadomy akt czci (podziw dla najwyższego drzewa na świecie) jest doznaniem estetycznym, a nie religijnym; teistyczna interpretacja tego aktu nosi znamiona przemocy symbolicznej, a także redukuje doświadczenia religijne do poczucia piękna. Nie ma też wątpliwości, że postulowany przez Polemistów dystans ontyczny jako konieczny warunek religii nieidolatrycznej w rzeczywistości ją uniemożliwia, ponieważ nawet Bóg nie jest w stanie objawić się nam takim, jaki jest, lecz musi się dostosować do naszych ograniczeń poznawczych; może się zatem objawić jedynie jako nie-Bóg. Z tego powodu każdy akt religijny jest nieuchronnie idolatryczny; nie oznacza to jednak (wbrew opinii Polemistów) nadużycia słowa „idolatria” do zjawisk religijnych, lecz właściwy opis ich natury. Mimo to nie należy całkowicie eliminować religii z życia społecznego; dopóki bowiem ludzie religijni nikogo nie krzywdzą i nie próbują narzucać swoich idoli innym osobom, mają prawo bez przeszkód w nie wierzyć, a nawet je czcić.
    The critiques of arguments I presented in Religia jako idolatria. Esej filozoficzny o nieuchronności elementów idolatrycznych w religii [Religion as idolatry: A philosophical essay on the inevitability of idolatrious elements in religion], authored by Błażej Gębura and Marcin Iwanicki, are fundamentally inaccurate. The main reason being that the authors of the critiques have not put forth any historical example of a religious phenomenon which was not idolatry. They only referred to logically possibly examples (it is admittedly possible to conceive of an act of religious worship which would not be idolatrical), yet they did not provide the conditions which would have to be fulfilled for this act to materialize; meanwhile the primary condition would be to change the ontic and epistemic status of humans as beings capable of direct contact with God. The more detailed arguments presented by my polemicians also do not disprove the claim that it is unavoidable for religion to be idolatrical. For if God accepts all acts of worship throughout history, He should be charged with defying fundamental moral principles; it is after all difficult to accept the bloody human and animal sacrifices he received. Furthermore, “religion zero” is impossible to actualize; on one hand it is a completely private phenomenon (analogous to a private language), on the other it means knowing God in a human way (and thus is idolatrical, as even the Author of the charge admits). Similarly, an unconscious act of worship (admiration for the tallest tree in the world) is an aesthetic experience, not a religious one; a theistic interpretation of this act bears the markings of symbolic violence and reduces religious experiences to experiencing beauty. There is no doubt that ontic distance as a necessary condition of non-idolatrical religion, proposed by the polemicians, actually makes it an impossibility. Even God cannot reveal Himself to us the way He is, but instead He must adhere to our cognitive limitations and thus can only reveal Himself as a non-God. Therefore, any religious act is unavoidably idolatrical; however, contrary to the claims by my Polemicians, this is not an overuse of the term “idolatry” in relation to religious phenomena, but rather an accurate description of their nature. Despite this, one should not eliminate religion entirely form social life; as long as religious people pose no harm to others and do not attempt to force their idols onto others, they have the right to freely believe and worship them.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 4; 381-405
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Religion and Philosophy in August Cieszkowski’s ‘Our Father’
    Autorzy:
    Starzyńska–Kościuszko, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/450187.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    historiosophy
    Cieszkowski
    dialectics
    philosophy of religion
    the Kingdom of God on earth
    Polish Romantic messianism
    Opis:
    This paper presents and discusses the main ideas of August Cieszkowski set forth in his Ojcze–Nasz [Our Father]. This treatise, presently known only to historians of Polish philosophy and historians of ideas, is one of the best examples worldwide of messianic consciousness and approach and, simultaneously, an original attempt to unite philosophy (social philosophy and the dialectical method) with religion. One of the tasks of historians of Polish philosophy is to disseminate the most significant works of older Polish thinkers and make them known internationally. Such then is the aim of this paper. The final sections additionally present contemporary disputes emerging in Poland as to the interpretation of Our Father and my position in these disputes as one of its active participants.
    Źródło:
    Organon; 2018, 50; 123-146
    0078-6500
    Pojawia się w:
    Organon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bóg i tożsamość Mojżesza. Lektura narracyjna Exodus 2,1-3,15
    God and Moses’ Identity. Narrative Reading of Exodus 2:1–3:15
    Autorzy:
    Pawłowski, Zdzisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1053281.pdf
    Data publikacji:
    2017-04-19
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Narrative identity
    Moses
    JHWH
    burning bush
    I AM
    religion
    God of Fathers
    discontinuity
    Opis:
    Artykuł postuluje lekturę narracyjną Exodus 2,1-3,15 jako bardziej odpowiednią niż analiza historyczno-krytyczna, koncentrująca się na źródłach tekstu i ich literackich przekształceniach. Opowiadanie zawiera kilka epizodów tworzących tożsamość narracyjną Mojżesza. W historii swego życia znajdował się pod wpływem trzech religii: egipskiej, hebrajskiej i madianickiej. Jednakże nie znalazł w nich odpowiedzi na kryzys tożsamości, z którym skonfrontował się dopiero w spotkaniu z Bogiem w krzewie ognistym. Poszukując sensu tego zjawiska musiał się zastanowić nad swoimi dramatycznymi losami, przede wszystkim nad kondycją uchodźcy. Wtedy narodził się zarys nowej religii (monoteizmu), w której tożsamości Boga, Mojżesza i ludu, nierozerwalnie splecione ze sobą znalazły wyraz w jednej formule: Jestem posłał mnie do was (Ex 3,14).
    The article postulates a narrative reading of Exodus 2:1–3:15 as a more appropriate one than a historical critical reading focused on the composite origin and the literary evolution of the text. The text in the several well thought episodes creates a narrative identity of Moses in its multifaceted form. In his lifespan he has been subjected to the influence of three religions: Egyptian, Hebrew, and Midian. All of them are challenged in the call narrative (Ex 3:115). Searching for the meaning of a common desert bush on fire Moses is looking for a significance of his entire life. At the same time however he encounters God in a radically new form, adequate to his narrative identity. Thus the new identity of God and of Moses interweave with each other in one formula: I AM has sent me to you (Ex 3:14).
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2017, 7, 2; 187-205
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrześcijaństwo jako czynnik integracji społeczno-duchowej całej ludzkości. Implikacje pedagogiczne
    Christianity as a Factor of Social and Spiritual Integration of All Humankind. Pedagogical Implications
    Autorzy:
    Parzyszek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559352.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    chrześcijaństwo
    religia
    kryzys Boga
    kryzys człowieka
    kryzys religii
    wychowanie chrześcijańskie
    Christianity
    religion
    crisis of God
    crisis of humanity
    crisis of religion
    Christian education
    Opis:
    Współczesny człowiek przeżywa kryzys związany z pojmowaniem Pana Boga, przeżywania Go w swoim sercu. Doświadcza także kryzysu religii jako takiej. Kryzys religii jest kryzysem pojmowania i przeżywania Boga. Wyobrażenia i pojęcia o Bogu zmieniają się, chociaż sama istota Boża pozostaje niezmienna i niedostępna ludzkim ograniczeniom poznawczym. Chcąc zrozumieć sens kryzysu religii, należy uzmysłowić sobie jej cele, zadania i funkcje, jakie ma do spełnienia wobec człowieka. Centrum świata chrześcijańskiego stanowi religia chrześcijańska, a w niej katolicyzm. Wokół znajdują się następujące sfery: (I) sfera integralnego oddziaływania i integralnej przynależności, (II) sfera nieintegralnej postawy ludzi ochrzczonych, a nawet nieochrzczonych, którzy żyją w kręgu pojęć chrześcijańskich oraz sfera (III) - naturalnego skierowania ku wartościom takim jak: rozum, dobro i piękno (porządek logiczny, etyczny i estetyczny). I te treści przywołane za nauczaniem ks. Z. Mościckiego stanowią podstawę rozważań.
    Contemporary human beings are in a crisis related to their understanding of God and to experiencing Him in their hearts, and the crisis also concerns religion as a whole. The crisis of religion is a crisis of comprehending and experiencing God. Although ideas and notions of God are changing, the very self of God remains immutable and inaccessible to humans due to their cognitive limitations. If we want to comprehend the crisis of religion, we must be aware of its goals, tasks and functions towards human beings. Christianity is the centre of the Christian world, with Catholicism being part of it. This centre is surrounded by the following spheres: I – the sphere of integral influence and integral affiliation, II – the sphere of non-integral attitude of the baptized and even of the non-baptized who live within the range of Christian notions, and III – the sphere of a natural inclination towards values such as reason, goodness and beauty (logical, ethical and aesthetic orders). Based on the writings by Father Z. Mościcki, the current paper aims at presenting the aforementioned issues.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2016, 39; 207-218
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lawina w omodlonym świecie – filozofia religii wobec przypadków Saula Smilansky’ego
    An Avalanche in the Petitionary World: Philosophy of Religion and Saul Smilansky’s Cases
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488521.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    modlitwa prośby
    filozofia religii
    teizm
    tajemnica Boga
    petitionary prayer
    philosophy of religion
    theism
    mystery of God
    Opis:
    Niniejszy artykuł stanowi polemikę z esejem Saula Smilansky’ego pt. O wątpliwej warości moralnej pewnych rozpowszechnionych form modlitwy. Według Smilansky’ego niektóre modlitwy prośby, a zwłaszcza modlitwy o czyjeś dobra kosztem kogoś innego, są niemoralne. Zgadzam się, że nie każda modlitwa jest moralnie akceptowalna, lecz jednocześnie argumentuję, że jego uzasadnienie tej tezy zakłada lub zawiera fałszywe przesłanki. W szczególności formułuję cztery zastrzeżenia (lub zarzuty) wobec jego argumentu: (i) punktem wyjścia filozofii modlitwy powinny być nie prywatne przekonania filozofa, lecz (w przypadku braku empirycznej wiedzy o modlących się ludziach) ortodoksja lub ortopraksja określonej religii (zastrzeżenie metodologiczne); (ii) modląca się osoba (zwłaszcza w trudnej sytuacji życiowej) nie rozważa konsekwencji wysłuchania swej modlitwy (zastrzeżenie psychologiczne); (iii) zgodnie z modelem biblijnym każda modlitwa prośby zawiera warunek ‘jeśli Bóg chce’ (zastrzeżenie teologiczne); (iv) pomimo (reprezentowanej przez Smilansky’ego) powszechnej opinii, modlitwa prośby nie jest działaniem w zwykłym znaczeniu tego słowa (zastrzeżenie ontologiczne). Tej ostatniej tezy bronię, posługując się rozróżnieniem Charlesa Taliaferro na Świat Omodlony i Świat Nieomodlony. Poza tym próbuję podać własne kryterium moralności modlitwy prośby: modlitwa taka jest moralnie dobra, jeśli buduje pozytywną relację z Bogiem lub innymi ludźmi oraz jest wypowiadana wraz z uzupełnieniem ‘Boże, bądź wola Twoja!’
    The article is a polemic with Saul Smilansky’s essay “A Problem about the Morality of Some Common Forms of Prayer.” According to Smilansky some petitionary prayers, especially prayers for one’s own good at the expense of someone else, are immoral. I agree that not every prayer is morally acceptable but at the same time I argue that Smilanksy’s justification of this thesis presupposes or includes some false premises. In particular I give four reservations about (or objections to) his argument: (i) philosophy of prayer should start not with the private beliefs of the philosopher but (if one does not have empirical knowledge about praying people) with a given religious orthodoxy or orthopraxis (the methodological reservation); (ii) a praying person (especially in a difficult life situation) does not consider the consequences of his or her prayer’s being answered (the psychological reservation); (iii) according to the Biblical model every petitionary prayer involves the conditional clause ‘if God wills’ (the theological reservation); (iv) in spite of a common opinion (represented by Smilansky) petitionary prayer is not action in the ordinary meaning of this word (the ontological reservation). I defend the last thesis using Charles Taliaferro’s distinction between the Petitionary World and the Non-Petitionary World. I also try to introduce my own criterion of the morality of petitionary prayer: such a prayer is morally good if it builds a positive relationship between a petitioner and God or other people and if it is spoken together with the supplement ‘God, your will be done!’
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 1; 61-73
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Auctoritas and Ratio in Saint Augustine and Newman
    Autorzy:
    Belmonte, Miguel Ángel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/507512.pdf
    Data publikacji:
    2016-03-30
    Wydawca:
    International Étienne Gilson Society
    Tematy:
    auctoritas
    ratio
    reason
    truth
    faith
    religion
    God
    conscience
    Augustine of Hippo
    John Henry Newman
    Opis:
    This article seeks to demonstrate the influence of Saint Augustine’s thought on the work of John Henry Newman, especially on the doctrine aimed at clarifying the relations between the act of faith and the other operations of the intellect. To this end, the concepts of auctoritas and ratio are presented as they appear in De vera religione. Subsequently, certain passages in Newman’s work are discussed in which the ascendancy of this doctrine is clear, particularly as regards the subject of doubt and that of the conscience. Finally, a comparison is established between the overall thought of both authors.
    Źródło:
    Studia Gilsoniana; 2016, 5, 1; 17-31
    2300-0066
    Pojawia się w:
    Studia Gilsoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świętego Jana od Krzyża wizja zjednoczenia człowieka z Bogiem. Analiza filozoficzna
    St. John of the Cross’s Vision of Man’s Union with God. A Philosophical Analysis
    Autorzy:
    Grochowska, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/507242.pdf
    Data publikacji:
    2019-08-20
    Wydawca:
    International Étienne Gilson Society
    Tematy:
    John of the Cross
    God
    man
    person
    fulfillment
    union
    religion
    body
    soul
    love
    adaptational relationship
    participation
    Opis:
    The article considers the grounds for man’s fulfillment through his union with God. It analyzes the problem through the writings of St. John of the Cross. The analysis is focused on: (1) the need for accommodation of bodily elements to the soul in man, (2) the ways of knowing God as the highest degree of qualities present imperfectly in man, and experiencing God as the One who supports man’s life, grants him His graces, and loves him, (3) the adaptational relationship between man and God. The author concludes that man’s union with God transforms him into God through his personal (i.e., conscious and voluntary) participation.
    Źródło:
    Studia Gilsoniana; 2019, 8, 3; 593-620
    2300-0066
    Pojawia się w:
    Studia Gilsoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka Boga w myśli współczesnej
    The problem of God in contemporary thought
    Autorzy:
    Zdybicka, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015957.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    metafizyka
    filozofia religii
    filozofia XX w.
    Bóg
    metaphysics
    philosophy of religion
    philosophy of the 20th century
    God
    Opis:
    Three phenomena strike one when he investigates the history of the issue of God in the 20th century thought: (1) existence of philosophies and ideologies denying God, i.e. various forms of atheism covering an earlier unparalleled range; (2) appearance of philosophies in which the issue of God is not their inner problem (E. Husserl, M. Heidegger); (3) striving after replacing philosophy of God (metaphysical approach) with philosophy of religion, and especially with phenomenology of religion. The article contains a presentation of the issue of God in the main philosophical trends of the 20th century. Philosophy of God in its metaphysical dimension is still continued in classical philosophy. Phenomenological philosophy of religion, whose main author is M. Scheler, originates in phenomenology. The broadly understood phenomenological trend brought new approaches in which not so much the problem of God's existence and his nature, as the relation between God and man was considered. The approaches are: philosophy of dialogue (M. Buber, G. Marcel), philosophy of encounter (E. Lévinas, F. Rosenzweig), philosophy of gift (J. L. Marion). Also existentialism with its three standpoints is presented in the article: (1) natural (M. Heidegger), (2) negative (J. P. Sartre, A. Camus, M. Merleau-Ponty) and (3) positive (S. Kierkegaard, G. Marcel, K. Jaspers). In the article also the problem of relations between science and the issue of God is considered, pointing to various solutions (P. Teilhard de Chardin, H. L. Bergson; philosophy of process − A. N. Whitehead, Ch. Hartshorne). A special place is taken by a discussion of the issue of God in philosophy of process.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 553-574
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Wiara i poszukiwanie Boga. Lumen fidei w perspektywie teologii religii
    "Faith and the search for God". Lumen fidei from the Perspective of the Theology of Religion
    Autorzy:
    Ferdek, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607374.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    search for God
    theology of religion
    desire of faith
    path of seekers
    poszukiwanie Boga
    teologia religii
    pragnienie wiary
    droga poszukujących (Boga)
    Opis:
    Lumen Fidei (The Light of Faith) is intended as the guiding magisterial document for the Year of Faith. Faith is the gateway to salvation. To reach eternal salvation, it is necessary: to have been baptized sacramentally; and to die sincerely professing the Catholic faith. A U.S. Jesuit priest, poet, lyricist, and essayist Leonard Edward Feeney (1897-1978) articulated and defended a strict interpretation of the Roman Catholic doctrine, extra Ecclesiam nulla salus (outside the Church there is no salvation). He took the position that baptism of blood and baptism of desire are unavailing and that therefore no non-Catholics will be saved. Fighting against what he perceived to be the liberalization of Catholic doctrine, he came under ecclesiastical censure. The Vatican’s Holy Office rejected his restrictive view by distinguishing between those who really belong to the Church (in re) and those who belong by desire (in voto). The desire would be explicit in those who were catechumens and implicit in those people of goodwill who would join the Church if they knew it to be the one true Church of Christ. St. Augustine also distinguishes between the sacrament of baptism and the turning of the heart to God. He teaches that if either of these conditions cannot be secured, the other will be sufficient. A baptized child is saved without turning its heart to God, should it die before coming to the age of reason, and a man who turns his heart to God is saved without water baptism, provided he in no way despises the sacrament. St. Thomas states, „some have received the invisible sanctification without visible sacraments, and to their profit; but though it is possible to have the visible sanctification, consisting in a visible sacrament, without the invisible sanctification, it will be to no profit”. The encyclical Lumen Fidei presents faith as a light that dispels the darkness and illuminates the way which is the human being. Respecting the religious sensibility of searchers who lack explicit faith, the letter recognizes that “Religious man strives to see signs of God, in the daily experiences of life, in the cycle of the seasons, in the fruitfulness of the earth and in the movement of the cosmos” (no. 35). It continues, “To the extent that they are sincerely open to love and set out with whatever light they can find, the popes tell us, “[searchers] are already, even without knowing it, on the path leading to faith.” The light of faith in Jesus illumines the path of seekers. Letter to the Hebrews speaks about Enoch and Abel who believed in God before Abraham. Christ is the concentration of light of God, who illumines every human experience and journey of man to God.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Teologiczne; 2014, 28; 165-176
    0209-3472
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Віра як квінтесенція концептуальної картини світу письменників-полемістів епохи раннього бароко
    Faith as the Quintessence of the Conceptual World View of Writers- Polemists of Ukrainian Early Baroque
    Autorzy:
    Slipushko, Oksana
    Katyuzhynska, Anastasiya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154610.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-10
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    faith
    religion
    God
    conceptual world view
    polemical literature
    Union of Brest
    Early BaroqueMeletij Smotrytskyj
    Christophor Filalet
    Hypatius Potij
    Opis:
    The article investigates the peculiarities of the interpretation of faith as a quintessence in the conceptual world view of writers-polemists of the Early Baroque epoch. It is clarified that religious and literary controversy was caused by the adoption of the Union of Brest. In Ukrainian society, in fact, there was a schism between the supporters of different religious denominations into those who supported or rejected the Union. Therefore, the aim of the polemists was to establish the veracity of faith. The works of M. Smotrytskyj, Ch. Filalet, and H. Potij are created in accordance with the conceptual space of polemical literature of the Early Baroque epoch and represent diametrically opposed opinions on the interpretation of the Union. M. Smotrytskij and Ch. Filalet are against the Union and Catholicism, and as such express the idea of the necessity to protect the Greek Orthodox Church. Against this view, H. Potij demonstrates solidarity with the conception of the supporters of the Union, which contradicts the main ideas of M. Smotrytskij and Ch. Filalet. However, the concept of faith as the main condition of Christian life and the manifestation of spiritual values of personality acquires the highest axiological characteristic in the works of the polemists. Faith is the dominant philosophical and ideological category of the conceptual world view of the writers, a peculiar key to the implementation of the authors’ position in the controversy. The ideological sense of their works, which is embodied in religious concepts, represents the peculiarities of the outlook of the Early Baroque epoch. In the works of the polemists, the first priority is faith, which is God’s gift and creates existential dimensions of personality. Actually, faith is conceived as the basis of human life and the formation of a mentally conscious and value-oriented nation.
    Źródło:
    Studia Polsko-Ukraińskie; 2019, 6; 82-95
    2353-5644
    2451-2958
    Pojawia się w:
    Studia Polsko-Ukraińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metafizyka i sekularyzacja - kilka uwag o Gianniego Vattima tezie dotyczącej śmierci Boga
    Metaphysics and secularisation - a few remarks on Gianni Vattimos thesis about the death of God
    Autorzy:
    Torzewski, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621518.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    metaphysics
    secularization
    Vattimo
    death of God
    postmodernism
    contemporary philosophy
    philosophy of religion
    metafizyka
    sekularyzacja
    śmierć Boga
    postmodernizm
    filozofia współczesna
    filozofia religii
    Opis:
    Teza o śmierci Boga jest niezwykle istotna we współczesnej filozofii religii. W niniejszym artykule postaramy się ukazać tę tezę w świetle filozofii Gianniego Vattima, aby wyjaśnić jej znaczenie oraz ją skrytykować. Artykuł zostanie podzielony na trzy sekcje. Celem pierwszej z nich będzie ukazanie niepoprawnych dróg rozumienia tezy o śmierci Boga. Celem drugiej zaprezentowanie właściwego jej znaczenia. Trzecia zaś poświęcona będzie krytyce filozofii religii Gianniego Vattima, która konstytuuje się jako wynik przyjęcia tezy o śmierci Boga.
    The death of God thesis is a siginificant one when it comes to the contemporary philosophy of religion. In this article we will try to present this thesis in the light of Gianni Vattimo’s philosophy in order to clarify the meaning of the death of God and also to critisize it. The article will be divided into three sections. The aim of the first one will be to show the ways in which the death od God thesis should not be understood. The aim of the second will be to present the actual meaning of the thesis. And the third one will be devoted to the critique of Gianni Vattimo’s philosophy of religion which constitutes itself as a result of accepting the death of God thesis.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2020, 52; 55-74
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kierkegaard wobec problemu ukrycia Boga
    Kierkegaard and the divine hiddenness problem
    Autorzy:
    Dobrzeniecki, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488262.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Kierkegaard
    Schellenberg
    argument z Bożego ukrycia
    analityczna filozofia religii
    fideizm
    racjonalna niewiara
    transcendencja Boga
    obrazy Boga
    divine hiddenness argument
    analytical philosophy of religion
    fideism
    rational nonbelief
    transcendence of God
    images of God
    Opis:
    Wielu współczesnych analitycznych filozofów religii próbowało odpowiedzieć na ateistyczny argument z ukrycia, który został przedstawiony przez Johna L. Schellenberga w 1993 r. W niniejszym artykule autor koncentruje się na zarzutach, jakie wysuwał Søren Kierkegaard względem koncepcji wiary, jaką można spotkać m.in. w tekstach Schellenberga. Myśl autora żyjącego 150 lat przed sformułowaniem argumentu z ukrycia pozwala nam wychwycić te jego założenia, które zazwyczaj są przemilczane. Można np. przypuszczać, że Kierkegaard podałby w wątpliwość twierdzenie Schellenberga, że najlepszym świadectwem umożliwiającym rozwój wzajemnej relacji między Bogiem a człowiekiem jest przeżycie akceptującej obecności Boga w ludzkiej świadomości. Kierkegaard argumentował w swych pracach, że wyłącznie ukrycie Boga gwarantuje wolną i bezinteresowną relację między Bogiem a ludźmi. Pokazuje to, stosując język metafor, w których porównuje wiarę do miłości małżeńskiej, życie człowieka do egzaminu oraz relację między Bogiem a człowiekiem do relacji między królem a sługą. Ten sposób rozumowania ujawnia wagę roli obrazów Boga w refleksji filozofów parających się argumentem z ukrycia.
    More than a few contemporary analytical philosophers of religion have tried to answer the atheistic argument from hiddenness presented in 1993 by John L. Schellenberg. In the paper the author focuses on the objections raised by Søren Kierkegaard with respect to the concept of faith that is displayed in Schellenberg’s philosophy of religion. The insight from the author living 150 years before the current debate allows us to notice the premises of the hiddenness argument that are commonly overlooked. One can, i.e. suppose that Kierkegaard would cast doubt on Schellenberg’s claim that the best evidence allowing the development of a mutual relationship between God and the human being is an experience of an accepting presence of God in human consciousness. Kierkegaard argues in his works that only the hiddenness of God guarantees a free and a selfless relationship between men and God. He shows this in a colourful language of metaphors in which he compares faith to conjugal love; a human life to an exam and a relationship between God and the human being to a relationship between a king and a female servant. This way of reasoning reveals the importance of the role of the images of God in the reflections of philosophers tackling the hiddenness argument.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 1; 65-82
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o języku współczesnych pieśni i piosenek religijnych
    Some observations on language of contemporary religious songs and lyrics
    Autorzy:
    Woźniak, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007960.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    the Word of God
    liturgy of the Eucharist
    language
    the song of religion
    religious song
    Słowo Boże
    liturgia eucharystyczna
    język
    piosenka religijna
    pieśń religijna
    Źródło:
    Colloquia Theologica Ottoniana; 2015, 1; 171-190
    1731-0555
    2353-2998
    Pojawia się w:
    Colloquia Theologica Ottoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die Frequenz des Gebrauchs des Lexems Gott in den deutschen und polnischen Sprichwörtern sowie Idiomen als Maßstab religiöser Prägung beider Sprachen
    The frequency of using of the word God in German and Polish proverbs and idioms as the determinant of religious marking of both languages
    Autorzy:
    Wojaczek, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559361.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    Deutsch, Gebrauchsfrequenz, Gott, Idiome, Polnisch, Religion, religiöse Prägung der Sprache, Sprichwörter, vergleichende Sprachanalyse
    comparative linguistic analysis, frequency of using, German language, God, idioms, Polish language, proverbs, religion, religious marking of language
    Opis:
    Der vorliegende Beitrag versteht sich als eine vergleichende Analyse der meist charakteristischen sprachlichen Ausdrücke, die vom Grad der religiösen Prägung der deutschen und polnischen Sprache zeugen soll. Da die Religion ein wichtiger konstituierender Teil jeder Kultur ist, werden hier vor allem Sprichwörter und Idiome in den beiden erwähnten Sprachen untersucht, deren Charakter wohl am stärksten kulturbedingt ist, wobei den Gegenstand der Untersuchung die Gebrauchsfrequenz des Lexems Gott bildet. Die Analyse zeigt ziemlich deutlich die überwiegende Häufigkeit des Auftretens des zu besprechenden Wortes in den polnischen Ausdrücken, was auch schlussfolgern lässt, dass das Polnische religiös stärker als das Deutsche geprägt ist.
    This paper is comparative linguistic analysis of the most characteristic linguistic expressions which can testify about the degree of religious marking of German and Polish languages. Because religion is important factor forming every culture, proverbs and idioms, the character of which strictly depends on cultural conditions, are the subject of the analysis in both mentioned above languages The subject of carried out research is the frequency of using of the word God in analysed liguistic units. The analysis clearly shows significantly more frequent occurring of the examined word in Polish expressions which enables to conclude that Polish language is characterised by greater religious marking than German language.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2013, 33; 225-234
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja myślenia religijnego Józefa Tischnera i jej możliwe implikacje wobec współczesnego kryzysu znaczenia wspólnoty – przyczynek do dyskusji
    Józef Tischner’s concept of religious thinking and its possible implications for the contemporary crisis of meaning community – a contribution to the discussion
    Autorzy:
    Stachurski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29520262.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    God
    philosophy of drama
    axiology
    agathology
    philosophy of religion
    religious thinking
    anthropology
    Tischner
    Bóg
    filozofia dramatu
    aksjologia
    agatologia
    filozofia religii
    myślenie religijne
    antropologia
    Opis:
    The German researcher of the philosophy of religion, Bernhard Welte (1906–1983), looking for an answer to the question about the substantive relationship between philosophical thinking and religious thinking, does not provide a final answer, but allows some discussion and polemics. This way of practicing the philosophy of religion is interesting because this problem is juxtaposed with the problem of man and his experience of existence. Thanks to this narrative, it is possible to pose more demanding ethical questions. In the further deliberations of this author, there are, inter alia, reflection on what a person’s life could look like without the “presence” of religion in his life (also in the aspect of relating to being a non-believer), also in the ethical aspect. It can be said that in a similar key - anthropological and ethical - he presents his position on the problem of “philosophical thinking versus religious thinking”, the Krakow philosopher Józef Tischner (1931–2000). This thinking is based both on his concept of the philosophy of drama, as well as on the experience (direct and indirect) of the believer. This reflection is “torn” between a specific topos (temple) and the people who come to a particular temple and create a specific community. The aim of the article is an attempt to answer the question of what religious thinking is as perceived by Tischner, as well as to specify his position in the aspect of the contemporary crisis of understanding the community in terms of the philosophy of values.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 305-317
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sposób filozofowania Mikołaja Bierdiajewa jako skutek jego rozumienia twórczości i wolności
    Nikolai Berdyaev’s method of philosophizing as a result of his understanding of creativityand freedom
    Autorzy:
    Kashchuk, Vitaliy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1011723.pdf
    Data publikacji:
    2017-03-30
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    Berdiajew
    twórczość
    wolność
    antropologia
    filozofia rosyjska
    filozofia religijna
    Bóg
    Berdyaev
    creativity
    freedom
    anthropology
    Orthodox philosophy
    the philosophy of religion
    God
    Opis:
    Studying the work of this or that thinker, his or her topics of interest, the form of expressing his or her ideas, the direction of research, conclusions, in some cases, one can see some dependence between the author's approach to life, which manifests itself in various domains, and his or her philosophy.Similarly when we take into consideration academic achievements of N. Berdyaev, and, particularly his essential philosophical topics such as freedom and creativity, and to be exact the work as a result of freedom, it is impossible not to notice some kind of connection between the issues raised by the philosopher and his own style of philosophizing, namely the form, the way of expression and his language.This article is an attempt to look at how N. Berdyaev understood freedom, what he expected of the creativity and whether he fulfilled his personal thoughts in his manner of philosophizing.
    Źródło:
    Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, 1; 164-179
    0209-3782
    2719-7530
    Pojawia się w:
    Warszawskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    God and Man at the University of Chicago: Religious Commitments of Three Economists
    Autorzy:
    Hammond, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057118.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    International Étienne Gilson Society
    Tematy:
    Milton Friedman
    Frank H. Knight
    John U. Nef
    God
    religion
    Chicago School
    economics
    university
    academic community
    American society
    University of Chicago
    Opis:
    The purpose of this paper is to examine how three very different Chicago economists, Milton Friedman, Frank H. Knight, and John U. Nef, Jr., handled the question of God and religion. The author shows that for each of these three figures, their stance on reli-gion set limits on the effectiveness of their intellectual efforts in the public sphere of their university, the larger academic community, and American society.
    Źródło:
    Studia Gilsoniana; 2021, 10, 5; 1183-1217
    2300-0066
    Pojawia się w:
    Studia Gilsoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Stała pokusa wiary”. Współczesne bałwochwalstwo i jego geneza
    „Constant temptation of faith”. Contemporary idolatry and its origins
    Autorzy:
    Królikowski, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956571.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    God
    name of God
    deity/idol
    image worship/idolatry
    error
    sin
    worship
    religion
    positivism
    metaphysics
    culture
    Bóg
    bożek/idol
    bałwochwalstwo/idolatria
    błąd
    grzech
    kult
    religia
    pozytywizm
    metafi zyka
    kultura
    imię Boże
    Opis:
    Looking at some reputedly religious phenomena in today’s world we could openly ask whether these phenomena don’t fall, in certain cases, into a category of a new kind of idolatry which means replacing God with a creature. It is the world of human sensations and experiences that should be especially taken into consideration, sensations and experiences which are often regarded as religious or which, in some cases, undergo the process of absolutisation, whereas this is only a kind of concentration on oneself or on a particular thing. It has been noticed quite accurately, that modern times can be characterised by a shift “from wooden idols to spiritual idols”. Therefore, there is an urgent need for philosophical and theological perspective on this broad sphere of experiences, and for a question whether those experiences create new idols and, by the same token, whether they are idolatrous in character. To answer these questions responsibly and coherently we have to define the origins of idolatry and concurrently find the appropriate criteria which will enable us to evaluate theologically respective phenomena which may appear questionable. This very issue constitutes the subject of this study.
    Źródło:
    Studia Teologii Dogmatycznej; 2017, 3; 89-105
    2449-7452
    Pojawia się w:
    Studia Teologii Dogmatycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaki boskiej rzeczywistości: Interpretacja i krytyka koncepcji teistycznych znaków naturalnych Charlesa S. Evansa
    Signs of God’s Presence: Charles S. Evans’ Theory of Theistic Natural Signs — An Interpretation and a Critique
    Autorzy:
    Ruczaj, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488156.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    filozofia religii
    przekonania religijne
    teistyczne znaki naturalne
    Bóg
    wiara i racjonalność
    philosophy of religion
    religious beliefs
    theistic natural signs
    God
    faith and rationality
    Opis:
    Celem artykułu jest interpretacja i krytyka koncepcji teistycznych znaków naturalnych (TZN), przedstawionej przez Charlesa S. Evansa. TZN to charakterystyczne doświadczenia lub własności świata, które sprawiają, że jednostka, która się z nimi zetknie, formuje pewne podstawowe, uzasadnione przekonania o istnieniu Boga i jego naturze. W artykule proponuję dwie interpretacje tego, jak funkcjonują TZN, odwołujące się do kategorii percepcji i pośredniej identyfikacji percepcyjnej. Przedstawiam także dwa argumenty krytyczne wobec koncepcji TZN. Po pierwsze, wskazuję, że nie wyjaśnia ona zadowalająco, dlaczego TZN są niejednoznaczne, tj., mogą być odczytywane na różne sposoby. Po drugie, zauważam, że pewne doświadczenia można potraktować jako „ateistyczne znaki naturalne”. Istnienie takich doświadczeń daje rację do przypuszczenia, że Bóg jest zwodzicielem.
    The aim of this paper is to interpret and criticize the theory of theistic natural signs (TNS), formulated by Charles S. Evans. TNS are characteristic experiences or features of the world which cause the person who encounters them to form certain basic beliefs about the existence and nature of God. I propose two interpretations of how TNS work, using the categories of perception and indirect perceptual recognition. I also present two arguments against the theory of TNS. First, I point out that the theory does not explain adequately why TNS are ambiguous, i.e., can be read in different ways. Second, I observe that certain experiences may be taken to be „atheistic natural signs”. Their existence gives one a reason to suspect that God is a deceiver.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 1; 121-136
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Atheism in The Universal Encyclopedia of Philosophy
    Autorzy:
    Zdybicka, Zofia J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/507699.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-30
    Wydawca:
    International Étienne Gilson Society
    Tematy:
    atheism
    God
    Absolute
    man
    religion
    pantheism
    panentheism
    deism
    agnosticism
    skepticism
    anti-theism
    pseudo-atheism
    post-atheism
    Christian philosophy
    Universal Encyclopedia of Philosophy
    Opis:
    The author considers the problem of atheism. She discusses the history of atheism, forms of atheism, and the causes and motives of atheism. She concludes that (a) the history of the negation of God indirectly confirms the endurance of the idea of God and the affirmation of God throughout time; although there are various forms of the negation of God, the idea of God persists, for there is no ultimate negation that could resolve this question once and for all; (b) an erroneous conception of God could be a motivation for seeking a better understanding and expression of the truth about God in a more suitable and more easily understood language; (c) systems that presuppose absolute atheism (like those of Marx, Nietzsche, Sartre) show that with the negation of God all other values collapse and are supplanted by relativism and, ultimately, nihilism; (d) the myth of the “deified” man has not been verified in practical Marxism nor in the “supermanhood” of certain nations; the various absolutes that man has established—Man, Humanity, Nature, Science, History—are not sufficient, and ultimately along with the “death of God” they lead to the “death of man.”
    Źródło:
    Studia Gilsoniana; 2018, 7, 4; 709-757
    2300-0066
    Pojawia się w:
    Studia Gilsoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyzwania antropologii chrześcijańskiej w dobie neuronauk
    Challenges of Christian anthropology in the age of neurosciences
    Autorzy:
    Maziarka, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147627.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-20
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
    Tematy:
    dusza
    antropologia chrześcijańska
    relacja nauka – wiara
    „God of the gaps”
    materializm
    redukcjonizm
    Francis Crick
    soul
    Christian anthropology
    science-religion relationship
    materialism
    reductionism
    Opis:
    Artykuł podejmuje problem duszy w perspektywie neuronauk. Jego celem jest analiza poglądów Francisa Cricka przedstawionych w książce Zdumiewająca hipoteza, czyli nauka w poszukiwaniu duszy. Słynny noblista usiłuje obalić religijny pogląd, że człowiek posiada duszę, przez odwołanie się do badań ludzkiego mózgu. Teza Cricka jest następująca: Należy odrzucić hipotezę duszy, ponieważ wszelkie zjawiska umysłowe można wyjaśnić w oparciu o pracę neuronów. Tak przyjęty scenariusz rodzi pewne problemy. Niniejszy artykuł przedstawia niektóre z nich.
    The article deal with problem of the soul from the perspective of the science. Its purpose is to analyze the views of Francis Crick presented in the book The Astonishing Hypothesis – The Scientific Search for the Soul. The famous Nobel Prize winner tries to refute the religious view that man has a soul by referring to the research of the human brain. Crick’s thesis is as follows: the soul hypothesis must be rejected because of mental phenomena can be explained based on the work of the neurons. The scenario adopted in this way raises some problems. Some of them are outlined in this article.
    Źródło:
    Sympozjum; 2021, 2(41); 31-44
    2543-5442
    Pojawia się w:
    Sympozjum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Das multireligiöse Gebet als Wegweiser für den Dialog der Religionen
    Multireligious Prayer as a Signpost for Dialogue between Religions
    Autorzy:
    Kałuża, Krystian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2144021.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-04
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Bóg
    osoba
    modlitwa
    modlitwa międzyreligijna
    modlitwa multireligijna
    dialog międzyreligijny
    teologia religii
    synkretyzm
    God
    person
    prayer
    interreligious prayer
    multireligious prayer
    interreligious dialogue
    theology of religion
    syncretism
    Opis:
    Zapoczątkowane w 1986 r. przez papieża Jana Pawła II spotkania modlitewne w Asyżu w intencji pokoju i sprawiedliwości spotkały sie zarówno z entuzjazmem, jak i z fala. krytyki. Jedni mówili o początku nowej ery dialogu międzyreligijnego, inni oskarżali papieża o synkretyzm i wyprzedaż tożsamości chrześcijańskiej. W artykule podjęto próbę teologicznej oceny spotkań modlitewnych w Asyżu w świetle wypowiedzi Magisterium Ecclesiae na temat dialogu międzyreligijnego oraz najnowszych osiągnięć teologii religii. Pod uwagę wzięto zwłaszcza nauczanie Jana Pawła II, który po pierwszym spotkaniu modlitewnym w Asyżu wielokrotnie zabierał głos w tej sprawie. Papież zwrócił szczególna uwagę na działanie Ducha Świętego, który jest obecny w każdej autentycznej modlitwie. Właśnie owa komunia w Duchu Świętym, poprzedzająca komunię kościelną, do której zmierza misyjna działalność Kościoła, jest najpoważniejszym argumentem teologicznym na rzecz spotkań modlitewnych chrześcijan i niechrześcijan. Różnice miedzy religiami nie pozwalają jednak na wspólna modlitwę. Dlatego papież zwrócił uwagę, iż w Asyżu nie chodziło o to, by sie razem modlić, lecz by „być razem, aby się modlić”. Dlatego należy rozróżnić między modlitwa międzyreligijną a multireligijną (Asyż). Niektórzy teologowie, jak np. J. Dupuis, sugerują, by uczynić krok w kierunku modlitwy międzyreligijnej. Takie postępowanie mogłoby jednak otworzyć drogę do synkretyzmu i rozmycia chrześcijańskiej tożsamości.
    The interreligious prayer for peace and justice which Pope John Paul II initiated in Assisi in 1986 filled many with enthusiasm and caused storm of criticism. Some talked about the beginning of a new era in interreligious dialogue, others accused the Pope of syncretism and weakening of the Christian identity. In this article an attempt is made to assess theologically the prayer meetings in Assisi from the perspective of the official statements of the Magisterium Ecclesiae on interreligious dialogue and of recent developments in the theology of religions. The author focuses primarily on the teaching of John Paul II, who repeatedly referred to this issue after the first prayer meeting in Assisi. The Pope drew particular attention to the Holy Spirit present in every authentic prayer. Precisely this communion in the Holy Spirit - that precedes the ecclesial communion aimed at by the missionary activities of the Church - is the most serious theological argument in favor of the prayer meetings of Christians and non-Christians. Differences between religions, however, do not allow to make a common prayer. Therefore the Pope pointed out that the main reason for being in Assisi was not to pray together but „to be together in order to pray“. Thus one should distinguish between interreligious and multireligious prayer (Assisi). Some theologians, such as J. Dupuis, suggest taking a step towards interreligious prayer. This practice, however, could open a way to syncretism and blurring of Christian identity.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2013, 5; 117-138
    2080-8534
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Homo Creator and “Child of God:” Reflections on the Relationship Between Work and Religion Based on the Thought of Tadeusz W. Nowacki and Stefan Wyszyński
    Homo creator a „dziecko Boże”. Rozważania o związku pracy i religii na podstawie myśli Tadeusza W. Nowackiego i Stefana Wyszyńskiego
    Autorzy:
    Mitkiewicz, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1917352.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-04
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Tematy:
    work and religion
    homo creator
    child of God
    work-energy
    work-action
    Wyszyński
    Nowacki
    praca a religia
    dziecko Boże
    praca-energia
    praca-siła
    działanie
    Opis:
    The upcoming beatification date of the Primate of Poland, Fr. Stefan Cardinal Wyszyński becomes an excellent opportunity to bring closer not only his biography, but also extremely rich social teaching. By reference to the writings of Tadeusz Nowacki and Stefan Wyszyński, I attempt to compare their concepts and views on the matter. My considerations are delivered in three points. In the first point, relating to philosophy of history I reconstruct the idea of Nowacki on the development of work as a power creating a human and the reality around him. The second point presents Wyszyński’s views that relate human work to God’s intervention/activity/ work. On that basis I proceed in the third part to the comparison of seemingly similar concepts of homo creator and “child of God.”
    Zbliżająca się data beatyfikacji Prymasa Polski ks. Stefana kard. Wyszyńskiego staje się doskonałą okazją do przybliżenia nie tylko jego biografii, lecz także niezwykle bogatego społecznego nauczania. Autor niniejszego artykułu, sięgając do myśli kard. Wyszyńskiego oraz nestora polskiej pedagogiki pracy Tadeusza W. Nowackiego, stara się porównać stworzone przez nich koncepcje dotyczące zagadnienia relacji między ludzką pracą a religią. Swoje rozważania prezentuje w trzech punkach. W pierwszym z nich, sięgając do historiozofii, rekonstruuje myśl T.W. Nowackiego dotyczącą rozwoju pracy jako siły stwarzającej człowieka i otaczającą go rzeczywistość. Drugi punkt poświęcony jest prezentacji poglądów S. Wyszyńskiego, który pracę człowieka odnosi do działania Boga. Na tej podstawie w trzecim punkcie autor dokonuje porównania dwóch pozornie podobnych pojęć: homo creator i „dziecko Boże”.
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2020, 28, 2; 295-311
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys modelu poziomów analizy w badaniach relacji nauki i religii
    The Sketch of the Model of Levels of Analysis in the Studies of Relation Between Science and Religion
    Autorzy:
    Bylica, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553290.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    poziomy analizy
    nauka a religia
    teizm chrześcijański
    naturalizm
    interwencjonizm
    Bóg luk
    teistyczny naturalizm
    levels of analysis
    science and religion
    Christian theism
    naturalism
    interventionism
    God of the gaps
    theistic naturalism
    Opis:
    W artykule proponuję model podziału twierdzeń o rzeczywistości, różnicujący je pod względem stopnia ich empirycznego charakteru. Zaproponowany model ma ułatwiać analizę zagadnień z zakresu relacji nauki i religii. Na najwyższym poziomie znajdują się twierdzenia metafizyczne (w neopozytywistycznym rozumieniu kategorii "metafizyki"), czyli zupełnie nieempiryczne lub empirycznie całkowicie neutralne. Do najniższego poziomu zaliczają się twierdzenia o najwyższym stopniu empiryczności. Schemat zawiera też stopnie pośrednie. W artykule pokazuję, w jaki sposób na spotykane w literaturze stanowiska dotyczące relacji między twierdzeniami nauki i religii na temat świata, wpływa nieuwzględnianie poziomów analizy podejmowanych zagadnień. Problematyczne ujęcia określam jako "zbyt łatwe konfliktowanie" oraz "zbyt łatwe godzenie nauki i religii". W pierwszym z omówionych przypadków będziemy mieli do czynienia z negatywną oceną teorii ewolucji dokonaną przez Michała Chaberka na podstawie założeń filozoficznych, które teoria ta odrzuca. Mankamentem "zbyt łatwego" sposobu godzenia nauki i religii jest zmiana znaczeń kategorii, które wcześniej występowały w twierdzeniach poziomu empirycznego, na znaczenia przypisywane tym kategoriom na poziomach wyższych. Problem ten zilustruję spotykanym u niektórych teistów naturalistycznych odejściem od interwencjonistycznego rozumienia koncepcji stworzenia i Bożego działania w świecie na rzecz ich rozumienia jako wyłącznie podtrzymywania w istnieniu każdego zdarzenia w świecie. W ostatniej części będę argumentował, że różnica między średniowiecznymi (tradycyjnymi) a niektórymi dzisiejszymi ujęciami starającymi się godzić teizm chrześcijański z naukową wizją przyrody polega na uznaniu przez współczesnych myślicieli autorytetu nauki nie tylko na poziomie twierdzeń empirycznych, ale też na ich uległości wobec naturalistycznych przesłanek z poziomów wyższych. Odejście od interwencjonistycznych i dualistycznych koncepcji relacji Boga i świata na rzecz nieinterwencjonistycznych i monistycznych prowadzi ich do przyjmowania jedynie skrajnie nieempirycznych twierdzeń na temat relacji świata i sfery nadprzyrodzonej.
    I propose the model of division of statements on the reality that differentiate them according to the degree of their empirical character. The following model is supposed to facilitate analysis of propositions on the relation of science and religion. One extreme are metaphysical statements (in the logical empiricism’s view of metaphysics) that are empirically neutral. The other extreme are empirical statements characterized by the maximum level of testability. It is demonstrated how ignoring the levels of analysis influences some positions on science and religion. Problematic positions are named “too easily conflicting” and “too easily reconciliating” science and religion. In the first case I present negative reception of scientific theory of evolution by Michał Chaberek on the basis of ontological assumptions that are in conflict with assumptions of this theory. The problem of “too easy reconciliation” of science and religion is the shift in the meaning of categories from the one on the lowest, empirical level, toward the meaning that belongs to the highest, metaphysical level of analysis. This problem is illustrated by the shift from interventionist concept of creation and divine action in the world toward its non-interventionist interpretation that limits God’s actions only to sustaining the world in its existence. We can find this shift in some theistic naturalism positions. In the last part I argue that the main difference between the medieval (traditional) and the contemporary positions on natural philosophy and religion that attempt to accommodate Christian and scientific worldviews is that contemporary thinkers ascribe epistemic authority not only to empirical statements of contemporary science, but also to its philosophical naturalistic assumption from higher levels of analysis. Holding these anti-interventionist and monistic ontology of nature leads them to extremely non-empiricalunderstanding of relation between the supernatural and the natural world.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 221-253
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odwołania do Boga w konstytucjach państw współczesnych. Studium komparatystyczne
    References to God in the constitutions of contemporary states. A comparative study
    Autorzy:
    Maroń, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044061.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    God
    constitution
    comparative method
    cultural dimension of law
    Law on Religion
    Constitutional Law
    axiology of law
    Bóg
    konstytucja
    komparatystyka
    kulturowy wymiar prawa
    prawo wyznaniowe
    prawo konstytucyjne
    aksjologia prawa
    Invocatio Dei
    Opis:
    W artykule przedstawiono rezultaty ilościowo-jakościowego komparatystycznego studium konstytucji państw współczesnych pod kątem obecności w nich bezpośrednich odniesień do Boga. Odwołania do Boga występujące w ustawach zasadniczych blisko 2/3 państw globu posiadają różną postać językową i pełnią kilka funkcji. Najczęściej przybierają formę invocatio lub nominatio Dei w preambułach oraz pojawiają się w rotach przysięgi funkcjonariuszy publicznych, rzadziej są natomiast udziałem innych postanowień konstytucji, np. tych określających oficjalne symbole państwowe, jak flaga, hymn czy godło. Odwołania do Boga w ustawach zasadniczych nie mają wymiaru teologicznego, lecz stanowią przejaw responsywności ustrojodawcy wobec przekonań i wierzeń obywateli o Bogu. W ocenie autora, decyzja o zamieszczeniu, niezamieszczeniu lub usunięciu odniesienia do Boga w konstytucji powinna stanowić wypadkową ewoluującej doniosłości sfery sacrum dla społeczeństwa danego państwa jako politycznego suwerena.
    The article presents the results of a quantitative and qualitative comparative study of the presence of direct references to God in the constitutions of modern states. References to God appearing in the fundamental laws of nearly two-thirds of the countries of the world differ in their linguistic forms and functions they perform. Most often, they take the form of an invocatio or nominatio Dei in  preambles and appear in oaths of office, while they are less frequently included in other constitutional provisions such as those defining official state symbols – national flags, national anthems or emblems. References to God in the fundamental laws do not have a theological dimension, but they are a manifestation of legislators’ responsiveness to the convictions and beliefs of citizens about God. In the author’s opinion, the decision to include, not include or remove a reference to God in a constitution should follow from the evolving importance of the sphere of sacrum for the society of a given state as a political sovereign.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 5-40
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Der Glaube der Lebuser und Pommerschen Stämme im 12. Jahrhundert
    Autorzy:
    Gręś, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2143820.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wierzenia
    wiara
    bóg (bogowie)
    kult
    obrzędy religijne
    plemiona lubuskie i pomorskie
    ziemia lubuska (Terra Lebusana)
    słowianie
    religia
    teologia religii
    beliefs
    faith
    god (gods)
    cult
    religious rituals
    slavs
    the Le(u)buzzi or „Łebuser” (Terra Lebusana)
    religion
    theology of religion
    Opis:
    [Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish] Wierzenia plemion lubuskich i pomorskich w XII wieku Pomorze Zachodnie, do którego należała Ziemia Lubuska, było centrum pogaństwa słowiańskiego. Rugia była stolica pogaństwa, a Swarożyc naczelnym bożkiem. Na podstawie przeprowadzonych wykopalisk na terenie Głogowa i okolic znamy pozostałości mieszkań ludzkich ze średniowiecza. Zachowały się skorupy i resztki żywności, kości zwierząt, a także materiał opalowy (drewno dębowe). Kapłani pogańscy sprawowali kult albo kierowali czynnościami kultowymi, strzegli też miejsc kultu. W dużych świątyniach było kilku kapłanów, a w małych świętych gajach tylko jeden. Czczenie bożka było ograniczone do terenu plemienia i zamkniętej wspólnoty. Przed wyruszeniem na podbój zanoszono prośby do bóstwa, a po zwycięstwie składano ofiary dziękczynne. Składano też opłaty na rzecz bóstwa Światowida - nawet król duński wysłał Światowidowi złoty kielich na znak swej czci. Kapłani pogańscy mieli duży wpływ na swoich władców, życie społeczne i religijne oraz na rozstrzyganie różnych spraw. Chrześcijaństwo najwcześniej przyjęto w południowej Polsce, a dopiero w XII w. na Pomorzu Zachodnim. Pogaństwo oraz zwyczaje i praktyki pogańskie istniały jednak przez wiele lat. Niszczono co było chrześcijańskie, mordowano duchownych i świeckich chrześcijan. Władcy, którzy przyjęli chrześcijaństwo, obdarowywali dobrami podwładnych, a karali śmiercią tych, którzy nie porzucili obrzędów pogańskich. Podobnie postępował Bolesław Krzywousty (1086-1138). Poganie oddawali cześć bóstwom i duchom, rzekom, drzewom przez modlitwę i składanie ofiar. Modlitwa była prośbą, a ofiara, jak pożywienie czy schronienie, dziękczynieniem za otrzymane dobro. Polskie pogaństwo rozpoczęło budowę świątyń na przełomie XI i XII w. Pomimo że Polska przyjęła chrześcijaństwo dużo wcześniej, to wpływy pogańskie w tym okresie były bardzo silne. Misjonarze, władze duchowne i świeckie w XII w. przygotowywali pogan do przyjęcia chrześcijaństwa i tępili kult starych bogów. Poganie stawiali opór szerzącej się religii chrześcijańskiej. W 1106 poganie z Pomorza napadli na Bolesława Krzywoustego (1086-1 138), który przybył na uroczystości poświęcenia kościoła na Ziemi Lubuskiej. To on przywrócił polskie panowanie nad Pomorzem i Ziemią Lubuską oraz dokonał ich chrystianizacji, utrzymując niezależność Kościoła polskiego na tych terenach. Ok. 1123 utworzono w Lubiążu biskupstwo (sufragania Poznania). Na Łysej Górze kult pogański trwał do drugiej połowy XII w. Kościół w Lubiążu powstał w 1150 r. na miejscu świątyni pogańskiej. Świątynia pogańska pod Jaworem przetrwała do 1168 r. Natomiast pogaństwo na Pomorzu Zachodnim zaginęło na skutek zwycięstwa Duńczyków w 1168 r., a świątynia Światowida została doszczętnie zniszczona, Bolesław Krzywousty narzucił chrześcijaństwo Pomorzanom. W XII w. zaczęły na Pomorzu szerzyć się herezje średniowieczne i działalność sekty bogumiłów.
    Pomorze Zachodnie, do którego należała Ziemia Lubuska, było centrum pogaństwa słowiańskiego. Rugia była stolica pogaństwa, a Swarożyc naczelnym bożkiem. Na podstawie przeprowadzonych wykopalisk na terenie Głogowa i okolic znamy pozostałości mieszkań ludzkich ze średniowiecza. Zachowały się skorupy i resztki żywności, kości zwierząt, a także materiał opalowy (drewno dębowe). Kapłani pogańscy sprawowali kult albo kierowali czynnościami kultowymi, strzegli też miejsc kultu. W dużych świątyniach było kilku kapłanów, a w małych świętych gajach tylko jeden. Czczenie bożka było ograniczone do terenu plemienia i zamkniętej wspólnoty. Przed wyruszeniem na podbój zanoszono prośby do bóstwa, a po zwycięstwie składano ofiary dziękczynne. Składano też opłaty na rzecz bóstwa Światowida - nawet król duński wysłał Światowidowi złoty kielich na znak swej czci. Kapłani pogańscy mieli duży wpływ na swoich władców, życie społeczne i religijne oraz na rozstrzyganie różnych spraw. Chrześcijaństwo najwcześniej przyjęto w południowej Polsce, a dopiero w XII w. na Pomorzu Zachodnim. Pogaństwo oraz zwyczaje i praktyki pogańskie istniały jednak przez wiele lat. Niszczono co było chrześcijańskie, mordowano duchownych i świeckich chrześcijan. Władcy, którzy przyjęli chrześcijaństwo, obdarowywali dobrami podwładnych, a karali śmiercią tych, którzy nie porzucili obrzędów pogańskich. Podobnie postępował Bolesław Krzywousty (1086-1138). Poganie oddawali cześć bóstwom i duchom, rzekom, drzewom przez modlitwę i składanie ofiar. Modlitwa była prośbą, a ofiara, jak pożywienie czy schronienie, dziękczynieniem za otrzymane dobro. Polskie pogaństwo rozpoczęło budowę świątyń na przełomie XI i XII w. Pomimo że Polska przyjęła chrześcijaństwo dużo wcześniej, to wpływy pogańskie w tym okresie były bardzo silne. Misjonarze, władze duchowne i świeckie w XII w. przygotowywali pogan do przyjęcia chrześcijaństwa i tępili kult starych bogów. Poganie stawiali opór szerzącej się religii chrześcijańskiej. W 1106 poganie z Pomorza napadli na Bolesława Krzywoustego (1086-1 138), który przybył na uroczystości poświęcenia kościoła na Ziemi Lubuskiej. To on przywrócił polskie panowanie nad Pomorzem i Ziemią Lubuską oraz dokonał ich chrystianizacji, utrzymując niezależność Kościoła polskiego na tych terenach. Ok. 1123 utworzono w Lubiążu biskupstwo (sufragania Poznania). Na Łysej Górze kult pogański trwał do drugiej połowy XII w. Kościół w Lubiążu powstał w 1150 r. na miejscu świątyni pogańskiej. Świątynia pogańska pod Jaworem przetrwała do 1168 r. Natomiast pogaństwo na Pomorzu Zachodnim zaginęło na skutek zwycięstwa Duńczyków w 1168 r., a świątynia Światowida została doszczętnie zniszczona, Bolesław Krzywousty narzucił chrześcijaństwo Pomorzanom. W XII w. zaczęły na Pomorzu szerzyć się herezje średniowieczne i działalność sekty bogumiłów.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2009, 1; 165-182
    2080-8534
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Über das Paradoxon einer Beschränktheit, die sich „kühn ans Ewige“ drängen will. Die Gottesvorstellung in Urania von Christoph A. Tiedge im Dialog mit Philosophie und Literatur
    On the paradox of a humility striving “boldly for the eternal”. The concept of God in Christoph A. Tiedge’s Urania in dialogue with philosophy and literature
    Autorzy:
    Haas, Agnieszka K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1364919.pdf
    Data publikacji:
    2016-04-19
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Tematy:
    God – Christianity
    physico -theology – liber naturae – religion of reason – Plato – Kant –
    Leibniz – Herder – Hamann – Schiller – Hölderlin
    Gott – Christentum – Physikotheologie – liber naturae – Vernunftreligion – Plato –
    Kant – Leibniz – Herder – Hamann – Schiller – Hölderlin
    Opis:
    Der deutsche Dichter Christoph August Tiedge (1752‒1841), bekannt für sein Gedicht „Urania“, berührte theologische und philosophische Fragen, die in seiner Dichtung zu einem metaphysischen Phänomen wurden, in dem „ein Gott“ als widersprüchliches und paradoxes Wesen dargestellt wird.
    The German poet Christoph August Tiedge (1752‒1841), known for his poem “Urania”, raised theological and philosophical questions, which in his work became a metaphysical phenomenon and where “a god” is shown as a contradictory and paradoxical being.
    Źródło:
    Studia Germanica Gedanensia; 2016, 34; 58-70
    1230-6045
    Pojawia się w:
    Studia Germanica Gedanensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przesłanie Fatimy dla Kościoła i świata
    The message of Fatima for the Church and the World
    Autorzy:
    Kijas, Zdzisław Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2148097.pdf
    Data publikacji:
    2018-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    słowo w religii
    proroctwo
    pokusy
    objawienia w Fatimie
    Matka Boża
    pokuta
    1917
    the word in the religion
    the prophecy
    temptations
    apparitions in Fatima
    The Mother of God
    the penance
    Opis:
    Artykuł jest refleksją teologiczną inspirowaną wydarzeniami fatimskimi z 1917 roku, dotyczącymi prywatnych objawień maryjnych. Autor interpretuje przekazane orędzie jako przesłanie prorockie, włączone w misję nauczycielską Kościoła. Najpierw omawia wartość słowa w religii. Następnie przedstawia Kościół jako instytucję przeznaczoną do misji prorockiej, wskazującej ludzkości właściwy kierunek rozwoju. Opisuje też grzech, jako rzeczywistość dotykającą ludzi wierzących. Wtedy przechodzi do prezentacji orędzia fatimskiego oraz jego interpretacji, jako przesłania wzmacniającego działalność prorocką Kościoła. Maryja jawiąca się w Fatimie jest prorokinią przestrzegającą przed zgubnymi skutkami grzechu oraz wskazującą drogę odnowy moralnej i duchowej przez nawrócenie i pokutę. Maryjne orędzie z Fatimy jest ukazane jako aktualne dla współczesnego pokolenia ludzi żyjących w świecie. W nim wybrzmiewa Boża troska o zbawienie każdego człowieka.
    The article is a theological reflection inspired events of Fatima in 1917, concerning of private apparitions of the Virgin Mary. The author interprets delivered proclamation as the message of prophet, included into the teacher’s mission of the Church. First talks over the value of the word in the religion. Then introduces the Church as the institution intended to the mission of the prophet and showing humanity the proper direction of the development. There describes also the sin, as the reality touching the believers. Then passes to the presentation of the message of Fatima and its interpretation, as the message strengthening the prophet activity of the Church. Blessed Virgin appearing in Fatima is a prophetess observant before ruinous results of the sin and the showing way of the moral and spiritual renovation throughthe conversion and the penance. The message of the Virgin Mary in Fatima is shown as actual for the contemporary generation of the people living in the world. In it is hearing the God’s care for the salvation of every human being.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2018, 19; 305-315
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bierdiajewowska filozofia człowieka jako filozofia dialogu
    Бердяевская философия человека как философия диалога
    Berdyaev’s Philosophy of Human as the Philosophy of Dialogue
    Autorzy:
    Domeracki, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497349.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
    Tematy:
    философия человека
    философия диалога
    антропологизм
    антропоцентризм
    персонализм
    антропоэтика
    любовь
    свобода
    одиночество
    религия
    Бог
    filozofia człowieka
    filozofia dialogu
    antropologizm
    antropocentryzm
    personalizm
    antropoetyka
    miłość
    wolność
    samotność
    religia
    Bóg
    philosophy of human nature
    philosophy of dialogue
    anthropologism
    anthropocentrism
    personalism
    antropoethics
    love
    freedom
    loneliness
    religion
    God
    Opis:
    Автор предлагает интерпретацию философии Бердяева как философии человека. Важная роль в ней humanum позволяет ему предложить ее моделью философии диалога. Автор считает, что философия диалога Николая Бердяева во многих вопросах совпадает с диалогизмом философии (гетерологии) Эммануэля Левинаса. Автор предлагает признать и изучать, а также популяризировать философию Бердяева как представителя европейской фило-софии диалога, который вносит в нее существенное, хотя и несомненно спорное novum.
    The author proposes an interpretation of Berdyaev’s philosophy as a philosophy of human being. He considers humanum as a model example of the philosophy of dialogue due to its importance. The author represents the view that the philosophy of dialogue by Nicholas Berdyaev is in many points consistent with the dialogism (heterology) by Emmanuel Levinas. He offers to recognize and study, as well as to popularize the Berdyaev’s philosophy as a representative of the European philosophy of dialogue, which contributes to it, but certainly brings also the disputable novetly.
    Źródło:
    ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2015, 15; 219-235
    1642-1248
    Pojawia się w:
    ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Boża wola może być podstawowym kryterium dobra moralnego? Polemika z tezą Kaia Nielsena
    Can God’s will be the fundamental criterion of moral goodness? Polemics with Kai Nielsen’s thesis
    Autorzy:
    Józefowicz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/494527.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
    Tematy:
    religia
    moralność
    Boża wola
    podstawowe kryterium dobra moralnego
    epifanie biblijne
    uzasadnione przekonanie teistyczne
    model poznawczy Alvina Plantingi
    ludzka wolność
    odpowiedzialność moralna
    religion
    morality
    will of God
    the basic criterion of moral goodness
    biblical epiphanies
    warranted theistic belief
    cognitive model of Alvin Plantinga
    human freedom
    moral responsibility
    Opis:
    Artykuł stanowi polemikę z tezą Kaia Nielsena o niemożliwości uznania Bożej woli za fundamentalne kryterium moralności w życiu człowieka wierzącego. Autor artykułu na podstawie przykładów biblijnych epifanii i ich konsekwencji dla moralnych przekonań doświadczających je osób wykazuje, że teza Nielsena opiera się na uproszczonym i niepełnym obrazie doświadczenia religijnego, a konkretnie chrześcijańskiego doświadczenia Boga jako autorytetu moralnego. Autor pokazuje, że odwołując się do modelu uzasadnionego przekonania religijnego Alvina Plantingi można obronić racjonalność uznania Bożej woli za podstawowe kryterium ocen moralnych.
    This article is polemics with the thesis of Kai Nielsen about the impossibility of God’s will being the fundamental criterion of morality in the life of the believer. It is shown, on the basis of biblical examples of epiphanies and their moral consequences in the lives of the believers that Nielsen’s thesis in based on simplified and incomplete account of religious experience, particularly the Christian experience of God as moral authority. It is suggested that Alvin Plantinga’s model of warranted Christian belief can be employed to defend the rationality of acknowledging God’s will as the basic standard of moral judgment.
    Źródło:
    Rocznik Teologiczny; 2014, 56, 1; 103-120
    0239-2550
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiara, zło, testimonium: Odpowiedź Dyskutantom
    Faith, Evil, Testimonium: A Reply To the Discussants
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31233199.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    hiddenness of God
    J.L. Schellenberg
    great fact of faith
    consensus gentium
    cognitive science of religion
    atheistic argument from evil
    principle of creative grace
    ‘original justice’
    testimonial knowledge
    theistic religions
    ukrycie Boga
    wielki fakt wiary
    kognitywistyka religii
    ateistyczny argument ze zła
    zasada łaski kreacyjnej
    „pierwotna sprawiedliwość”
    wiedza testymonialna
    religie teistyczne
    Opis:
    Artykuł stanowi odpowiedź na dziesięć tekstów, w których zgłoszono zarzuty lub uwagi do mojej książki Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej (Wojtysiak 2023). Odpowiedź podzieliłem na trzy grupy tematyczne: teistyczny argument z wielkiego faktu wiary, krytyka ateistycznego argumentu ze zła oraz obrona religii z jej testymonialnego charakteru. W pierwszej części artykułu bronię tezy, że mój teistyczny argument z wielkiego faktu wiary jest, pomimo wysuniętych trudności i dzięki jego ulepszeniom, silniejszy od (sformułowanego przez J.L. Schellenberga) ateistycznego argumentu z faktu niewiary. Wciąż uważam, że teizm najlepiej wyjaśnia fakt powszechności i trwania wiary w Boga lub „czegoś” do Niego podobnego. W drugiej części artykułu uzasadniam tezę, że właściwie rozumiana zasada łaski kreacyjnej zarówno pozwala spodziewać się zła w świecie (w podobnym stopniu co ateizm), jak i nie narusza naszych intuicji na temat dobroci Boga. Dodatkowo bronię racjonalności wiary w stan „pierwotnej sprawiedliwości”. W trzeciej części podtrzymuję swoje przekonanie, że religia jest jedną z tych dziedzin życia, w których jesteśmy skazani na wiedzę testymonialną. Dlatego religia ma prima facie wartość poznawczą.
    The article is a response to ten texts in which objections or comments were made to my book Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej [Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion and Philosophical Theology] (Wojtysiak 2023). The response I divided into three thematic groups: the theistic argument from the great fact of faith, a critique of the atheistic argument from evil, and a defence of religion from its testimonial character. In the first part of the article, I defend the thesis that my theistic argument from the great fact of faith is, despite the difficulties put forward and thanks to its improvements, stronger than (formulated by J.L. Schellenberg) the atheistic argument from the fact of nonbelief. I still believe that theism best explains the fact of the universality and duration of belief in God or ‘something’ like Him. In the second part of the article, I justify the thesis that, properly understood, the principle of creative grace both allows us to expect evil in the world (to a similar degree to atheism) and does not violate our intuitions about the goodness of God. In addition, I defend the rationality of believing in a state of ‘original justice’. In the third part, I maintain my conviction that religion is one of those areas of life in which we are doomed to testimonial knowledge. Therefore, religion has prima facie epistemic value.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 4; 215-246
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opowieść o „życiopisaniu”. Portret Emily Dickinson w filmie Cicha namiętność Terence’a Daviesa
    Autorzy:
    Bobowski, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031042.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Emily Dickinson
    poetry
    writing
    life
    suffering
    happiness
    love
    Sapphic love
    motherhood
    fatherhood
    religion
    faith
    mystery of God
    film structure
    film composition
    editing
    narration
    poezja
    pisarstwo
    cierpienie
    szczęście
    miłość
    miłość saficka
    macierzyństwo
    ojcostwo
    religia
    wiara
    tajemnica Boga
    struktura filmu
    kompozycja
    montaż
    narracja
    Opis:
    Emily Dickinson was not married nor had children, she did not establish a family, but she had a life filled to the brim with love, friendship, suffering, death, searching for God and, of course, writing poems about all these fundamental phenomena of human existence. Her poetry reveals a picture of a woman who is unusually spiritually rich, beautiful and…unhappy, living for the bigger part of her mature existence like a hermit, oftentimes being a witness of deaths of those to whom she was closest. Additionally, perhaps because of her Sapphic inclination, she could experience suffering being forced to suppress it and feeling social isolation or exclusion. On the other hand, any reader of poems by “the nun of Amherst” can sense a great blast of happiness and some ecstatic delight over the existence itself and… the possibility of expressing this delight in poems. Just life itself and poetry were the greatest passions of Dickinson among many others which profusely filled her psyche. Indeed, it is difficult to assess which of these two infatuations was stronger. That is why I used in the title of my essay a neologism: “life-writing” (“życiopisanie”), which was some time ago first employed by the Polish poet Edward Stachura in reference to his own life and poetry. Terence Davies’s movie about Emily Dickinson and her life is a real masterpiece in which the weave of the two main  passions Dickinson had, their interpenetration, their ardent intimacy or simply  indissolubility and unity have been shown in a deliciously suggestive way. The essay is a modest attempt at using such a way of describing things.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 610-635
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bóg w lukach wiedzy: argument z niewiedzy i ograniczenia naturalizmu metodologicznego
    God of the Gaps: The Argument from Ignorance and the Limits of Methodological Naturalism
    Autorzy:
    Pennock, Robert T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553226.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    naturalizm metafizyczny
    nauka
    religia
    argument z projektu
    argument z Boga w lukach wiedzy
    argument z niewiedzy
    wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia
    teoria ewolucji
    teoria inteligentnego projektu
    kreacjonizm
    methodological naturalism
    metaphysical naturalism
    science
    religion
    argument from design
    god of the gaps argument
    argument from ignorance
    inference to the best explanation
    evolutionary theory
    intelligent design theory
    creationism
    Opis:
    W niniejszym eseju skoncentruję się na dwóch ważnych aspektach filozoficznego bagażu, który dźwigany jest w każdej dyskusji o stworzeniu i ewolucji. Oba te aspekty związane są z zagadnieniami natury metodologii naukowej. Pierwszy odnosi się do twierdzenia kreacjonistów, że ich hipoteza stworzenia powinna być uznana nie tylko za prawowitą naukową alternatywę dla teorii ewolucji, ale być może nawet za alternatywę lepszą. Drugi aspekt związany jest z ich twierdzeniem, że nauka, z racji stosowanych w niej metod, sama jest "panującą religią" i to o charakterze ateistycznym. Oba te twierdzenia są bezpodstawne. Negatywna kreacjonistyczna krytyka teorii ewolucji jest chybiona - kreacjoniści nie zaproponowali niczego, co choć w najmniejszym stopniu zasługiwałoby na miano pozytywnej naukowej alternatywy dla teorii ewolucji, a tylko wysuwają argument z niewiedzy. Wnioskowanie o projekcie nie potwierdza istnienia transcendentnego projektanta - niezależnie od tego, czy wnioskowanie to interpretowane jest jako argument z analogii, wniosko-wanie do najlepszego wyjaśnienia, czy też jako argument eliminacyjny. Ostatecznie okazuje się, że jest to jedynie błędny argument z Boga w lukach wiedzy. Teza kreacjonistów, że metoda naukowa jest dogmatycznie ateistyczna, także jest bezzasadna. Nauka, we właściwym rozumieniu, nie jest "panującą" religią, lecz zachowuje religijną neutralność.
    In this essay I will focus on two important aspects of the philosophical baggage that is carried along in any discussion of the creation/evolution issue. Both involve questions about the nature of scientific methodology. The first deals with creationists’ contention that their creation hypothesis ought to be recognized not only as a legitimate scientific alternative to evolution but perhaps even a better alternative. The second deals with their contention that science, because of its methods, is itself an „established religion”, and an atheist religion at that. In both cases, these contentions are unjustified. Creationists’ negative attacks upon evolution miss their mark — they have not advanced anything close to a positive scientific alternative to evolution, but have simply given an argument form ignorance. The design inference fails to confirm a transcendent designer — whether it is interpreted as an argument by analogy, an inference to the best explanation, or an eliminative argument. In the end, their version is no more than a spurious god-of-the-gaps argument. Creationists’ attack upon scientific method as being dogmatically atheistic is also misplaced. Science, properly understood, is not an „established” religion. It is indeed religiously neutral.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 155-185
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-40 z 40

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies