Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "German Philosophy" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-23 z 23
Tytuł:
Człowiek jest osobą, a zwierzę nie – wywiad z prof. Bertholdem Waldem
Man is a person and an animal is not - interview with Prof. Berthold Wald
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Wald, Berthold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154424.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Berthold Wald
filozofia niemiecka
antropologia
German philosophy
anthropology
Źródło:
Studia Elbląskie; 2022, 23; 449-456
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vom Engel zum Menschen. Uber Hans Erich Nossacks und Karl Jaspers’ kognitive Struktur des Ichs
Autorzy:
Pilipowicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444140.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
German literaturę
German philosophy
Hans Erich Nosasack
Karl Jaspers
angel
Opis:
The article "From the angel to the man. About Hans Erich Nossack’s and Karl Japsers’s cognitive structure of the I” relates the problem of forming of the human nature. The protagonists of Nossack’s works experience their angels when the deepest part of man’s I sets free as result of the friction between the internal and external world. It is revealed as an impalpable glittering that strikes with the vision of the existence of a higher level - a glittering whose tension is produced by an absorbing contact with death, with art or with another individual. The angels by Nossack keep silence over what the angels by Jaspers talk about. They deny that the man coming into the world is ready-made and summon him to look for the sense of the existence through the incessant (re)constructing of himself. Owing to that they give the direction to the existence and constitute themselves as the most exacting and ownest idea. A dare devil who tries to robe it with the matter annihilates himself. He dies by condemning his angel to the extermination in that consequence because in the empiric reality filled brim-full there is neither a place for doubling the matter of one being nor a place for living without the idea that completes the life with the spirit.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2007, IX; 175-188
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia słowiańska w myśli filozoficznej słowackich romantyków – z polskimi śladami w tle
Slavic Philosophy in the Philosophical Thought of the Slovak Romantics - with Polish Traces in the Background
Autorzy:
Goszczyńska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148692.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
romanticism
polemics
German philosophy
cognitive categories
intuition
Slovak culture
Opis:
The author of the article focuses on introducing and interpreting the dispute over Slavic philosophy that took place in the 1840s in Slovak magazines (between J.M. Hurban, C. Zoch and P.Kellner-Hostinský). This dispute is an important testimony of the era, it concerned the fundamental issues of the time: the identity of Slovak culture, its philosophical background, its place and role in the Slavic world, its attitude to tradition. The author of the article focused primarily on two aspects of the “slovanská veda” project: the relation to German philosophy and the key cognitive category “viďeňja.” The author also points to the role that this dispute played in shaping the model of Slovak culture. Since the Slovak Romantic literary discourse has recently been enriched by many new revisions, the author also briefly refers, sometimes polemically, to the latest research.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2023, 25; 149-165
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Abgeschiedenheit Mistrza Eckharta w fenomenologicznej wykładni Bernharda Weltego
Abgeschiedenheit Meister Eckhart in the phenomenological interpretation of Bernhard Welte
Autorzy:
Piecuch, Joachim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437411.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Meister Eckhart; German philosophy; metaphysics; religious experience; Abgeschiedenheit (“isolation”)
Opis:
The basis of analyzes carried out in the article is the work of Bernhard Welte: Meister Eckhart. Gedanken zu seinen Gedanken. The central subject of research is the idea Abgeschiedenheit (“isolation”). Following the interpretation of Welte it has been considerated a phenomeno‐ logical description on two ways. From the practical experience, as a modus vivendi a religious man, and from the theoretical, as speculative thought. Theoretical considerations consist of analysis of the concept of truth and goodness, which Eckhart identifies with the idea of God. Welte shows that these concepts of medieval thinker at the starting point considerations are still sink in the schemes of metaphysical thinking, but in the next stages of its argumentation he overcome metaphysical discourse. The purpose of the article, guided by the suggestion Weltes interpretation, is to show ways of reaching the source forms of religious experience. At the same time the text raised the issue of problematic use formulas of mystical union and noticed parallels have been taking place between the method of phenomenological reduction and the idea of Abgeschiedenheit.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2016, 6, 2; 323-340
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weisheit bei Schopenhauer und die Frage ihrer Aktualität
Wisdom in Schopenhauer’s grasp and the question of its timeliness
Autorzy:
Miodoński, Leon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666031.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Arthur Schopenhauer
Weisheit
Baltasar Gracian
deutsche Philosophie
Wisdom
German Philosophy
Opis:
The notion of wisdom in Schopenhauer’s grasp is analyzed in two different perspectives. First, in the context of early philosophy with the supreme term “better consciousness” (das bessere Bewußtsein). The crowning achievement of this period was The World as Will and Representation and radically formulated cognitive elitism. Second, in the context of Parerga and Paralipomena essays, in particular the Aphorisms on the Wisdom of Life essay, when Schopenhauer transforms himself from a metaphysician and a Buddhist into a moralist and teacher of life’s wisdom, who teaches what to do to minimize the suffering of our lives. This shift of accents was connected with the thorough reading of B. Gracian’s The Art of Worldly Wisdom. A Pocket Oracle. Gracian did not teach how to free oneself from the world, but how to live in a world full of evil, adversity, intrigues and wickedness.
Schopenhauers Weisheitsbegriff wurde aus zwei verschiedenen Perspektiven analysiert. Erstens, im Kontext der frühen Philosophie, wo „das bessere Bewusstsein“ eine Schlüsselrolle spielte. Der Höhepunkt dieser Zeit waren das Werk Die Welt als Wille und Vorstellung und radikal formulierte philosophische Exklusivität. Zweitens, im Kontext von Essays-Sammlung Parerga und Paralipomena, und besonders einem der Essays Aphorismen zur Lebensweisheit, wo sich Schopenhauer vom Metaphysiker und Buddhisten in den Moralisten und den Lehrer vervandelte, der die Verfahrensregeln in der irrationalen Welt des Willens zeigte, so dass das Leid die geringste Teilnahme an der realen Existenz des Menschen hatte. Diese Akzentverschiebung erfolgte vor allem dank der gründlichen und tiefen Lektüre von Baltasar Gracians Das Hand-Orakel und Kunst der Weltklugheit. Gracian lehrte aber an keiner Stelle, wie man sich von der Welt befreien kann, sondern eher wie man in einer Welt des Bösen, voll von Gegensätzen, Intrigen und Niederträchtigkeiten leben kann.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2018, 32; 129-139
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia wobec astronomii – ujęcie Bernharda Pünjera. Metodologiczne podstawy recepcji prac astronomicznych Johanna Zöllnera na gruncie teologii w kontekście kontrowersji pomiędzy nauką a religią w Niemczech w XIX wieku
Autorzy:
Cebula, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/429177.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Pünjer Bernhard
Zöllner Johann
science and religion
astronomy
German philosophy
Opis:
The main aim of this article is to investigate the methodology of Bernhard Pünjer’s theology in relationship to Johann Zöllner’s astronomy. These two scholars lived in the 19th century, in which several kinds of science spectacularly developed. How did Pünjer react to the growth of science, for instance to Zöllner’s idea of astronomy? The paper presents Pünjer’s position as contrasted with Zöllner’s main point of view.
Źródło:
Semina Scientiarum; 2013, 12
1644-3365
Pojawia się w:
Semina Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determinizm czy wolność w ujęciu Roberta Spaemanna
Determinism or freedom by Robert Spaemann
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154327.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Robert Spaemann
German philosophy
determinism
freedom of the will
theories brain researchers
Opis:
From the article we learn how timely and significant are the deliberations, especially on the freedom of human will, of one of the most prominent living German philosophers R. Spaemann. He presents his attitude in the dispute with the representatives of modern materialistic determinism, brain scientists and neurophilosophers. For these intelectuals our decisive acts are nothing more than states of the brain. These acts may come to life by the power of neural processes, not by the power of reasons (motives) initiated by us, as Spaemann convincingly shows. From the main and largest part of the article we learn why thedeterministic vision is not acceptable. Now it leads itself to absurd because of contradictions and mistakes in its assumptions (petitio principii, regressus ad infinitum) and (openly declared) proclaimed dogmatism. Moreover, it is contrary to experience, facts, practice of life, commonly accepted opinions on freedom. The famous Dennett’s experiment, which was supposed to give an argument against the classic thesis on our free will, in reality did not showany connection with our decisive acts.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2014, 15; 393-403
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O STATUSIE OSOBY. UTYLITARYZM ETYCZNY W PISMACH NIEMIECKOJĘZYCZNYCH FILOZOFÓW
ABOUT THE STAUTS OF THE PERSON. ETHICAL UTILITARIANISM IN LETTERS OF GERMAN-SPEAKING PHILOSOPHERS
Autorzy:
Czekajewska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418772.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
personal identity
status of the person
human being
humanity
German philosophy
utilitarianism
bioethics
Opis:
Deliberations of German utilitarians about the personal sameness are based on the Anglo-Saxon concept. Views John Locke until today are performing the important part in the forming of contemporary German bioethics. This philosopher as one of the most important representatives of the British empiricism kept dissertations about the mind of the man. He proved that the personal identity wasn't dependent on financial substance, but only the criterion of the continuity and the cohesion of the memory that is the self-awareness is deciding on the humanity. Currently discussions about the status of the person are very popular. Kipke Roland, Dieter Birnbacher, Norbert Hurster, Helga Kuse and Klaus Steigleder are backing the concept up J. Locke and humanities agree with the statement that fixing one's attention on biological properties of a human being cannot to be an indisputable foundation. In this article I present not only the thought of German utilitarians, but also pay attention to the views that have been borrowed from the Anglo-Saxon philosophers. In conclusion, the present implications for learning arising from such understanding of humanity.
Źródło:
Colloquium; 2016, 8, 4; 5-18
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym jest transhumanizm? Prof. Berthold Wald o modnym dziś nurcie myślowym i sztucznej inteligencji
What is transhumanism? Prof. Berthold Wald on today’s trendy trend of thought and artificial intelligence
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Wald, Bertold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050884.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Berthold Wald
filozofia niemiecka
transhumanizm
sztuczna inteligencja
AI
German philosophy
transhumanism
artificial intelligence
Źródło:
Studia Elbląskie; 2023, 24; 445-453
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem trwałości zachodniej cywilizacji a perspektywa nowej wizji Europy. Stanowisko Bertholda Walda
The question of stability of Western civilization versus the perspective of the new vision of Europe. The view of Berthold Wald
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148619.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Europa
tożsamość
kultura
filozofia niemiecka
ideologia
Berthold Wald
Europe
identity
culture
German philosophy
ideology
Opis:
W niniejszym artykule, pod jednym wspólnym tytułem, naświetlono w ujęciu uznanego żyjącego filozofa niemieckiego Bertholda Walda dwie zasadnicze kwestie. 1. Zachowanie tożsamości europejskiej cywilizacji uwarunkowane żywą pamięcią o jej duchowych źródłach: wierze i rozumie. Pod tym względem z filozofem z Padeborn są w swym przesłaniu zgodni tak uznani myśliciele, jak Habermas, Pieper, Ratzinger. Natomiast według Metza, do którego krytycznie odnosi się Wald, istnieje tylko jedno podstawowe źródło kultury zachodnioeuropejskiej: Jerozolima symbolizująca wiarę. 2. Przedstawiono także zagadnienie tzw. nowej wizji Europy, wykreowanej przez współczesnych jej konstruktorów, którymi są politycy. Niesie ona ze sobą zagrożenie tożsamości europejskiej cywilizacji w jej źródłowym znaczeniu, skoro oznacza pożegnanie się z chrześcijaństwem i aprobatę dla wartości o ambiwalentnym charakterze. Wizja ta ujawnia w poważnym stopniu utratę rozumienia rzeczywistości, w tym rzeczywistości człowieka i jego natury. Wykazuje następnie związek z nurtem myśli kantowskiej i przede wszystkim pokrywa się z teorią konstruktywizmu, a ostatecznie prowadzi do relatywizmu. Wreszcie przesłanie tej wizji współtworzą ideologie multikulturalizmu i sekularyzmu. W artykule ukazana została w szerszym zarysie ogólnie zaprezentowana przez Walda kwestia multikulturalizmu oraz „duszy” Europy w rozumieniu Piepera. Doprecyzowano także problematykę tzw. nowych wartości wprowadzonych do prawodawstwa unijnego, wykazano, że są to właściwie antywartości.
Under a common title, the article presents two key issues as seen by the renowned German philosopher Berthold Wald. 1. Maintenance of the identity of European civilization, conditional upon a living memory of its spiritual sources: faith and reason. In this respect, the message of the philosopher of Padeborn is echoed in the thought of such eminent thinkers as Habermas, Pieper, or Ratzinger. In contrast, for Metz, critically appraised by Wald, there is only one fundamental source of the Western European civilization: Jerusalem, which symbolizes faith. 2. The question of the so-called new vision of Europe is presented, created by its contemporary makers, namely politicians. The vision entails a threat to the identity of the European civilization inits original meaning since it suggests a farewell to Christianity and endorsement of values which have an ambivalent nature. This vision is heavily marked by impaired comprehensionof reality, including the reality of man and his nature. It is associated with Kantian thought; it overlaps with the theory of constructivism, and it ultimately leads to relativism. Finally,the vision has its underpinnings in multiculturalism and secularism. From a broader perspective, the article shows the question of multiculturalism, presented by Wald in general terms,and the question of the „soul” of Europe, as understood by Pieper. Also, the article further specifies the issue of the so-called new values, introduced into European legislation, and also demonstrates that they are essentially anti-values.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2017, 18; 537-554
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek i antropologia filozoficzna Arnolda Gehlena a pytania współczesnych czytelników
Arnold Gehlen’s Man, Philosophical Anthropology and some Questions Asked by Contemporary Readers
Autorzy:
Błaszczyńska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343875.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Arnold Gehlen
antropologia filozoficzna
filozofia niemiecka
natura człowieka
philosophical anthropology
German philosophy
human nature
Opis:
W artykule rozpatruję kluczowe elementy koncepcji człowieka przedstawionej w dziele Człowiek. Jego natura i stanowisko w świecie Arnolda Gehlena. Analizuję próbę ujęcia człowieka jako całości oraz definicję ludzkości jako gatunku „naznaczonego brakiem”, który musi kompensować swe „prymitywne” cechy poprzez działanie. Pokrótce przedstawiam pytania i trudności, z którymi zmagać może się czytelnik poznający model człowieka Gehlena oraz wypracowaną i głoszoną przez niego wizję antropologii filozoficznej, jej zadań oraz metodologii.
I examine the key elements of Arnold Gehlen’s concept of human being as it is presented in his book Man, His Nature and Place in the World. I analyze his attempt to interpret the human as a whole and to define humanity as a species which is “lacking” and whose acts must compensate for its “primitive” traits. I briefly present selected questions and difficulties that might be posed by the contemporary reader upon learning about Gehlen’s understanding of the human being and his vision of philosophical anthropology, its aims and methodology.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 299-309
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moses Mendelssohn a judaizm i kultura żydowska
Moses Mendelssohn to Judaism and Jewish Culture
Autorzy:
Pilarczyk, Krzysztof
Dublański, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558513.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Moses Mendelssohn
oświecenie
judaizm
Żydzi
Biblia
filozofia niemiecka
Enlightenment
Judaism
Jews
the Bible
German philosophy
Opis:
Druga połowa XVIII wieku przyniosła istotną zmianę w dziejach Żydów i ich religii – judaizmu. Nowe elity żydowskie, pod wpływem europejskich prądów oświeceniowych, zaczęły kwestionować paradygmaty żydowskiego życia religijnego i społecznego, eksponując takie wartości jak: tolerancja, równouprawnienie i wolność religijna. Dążono do obywatelskiego zrównania praw Żydów oraz odrzucenia tradycji ukształtowanej przez judaizm rabiniczny. Do głosu doszły także nurty racjonalistyczne. Tendencje te dały początek nowej kulturze żydowskiej zwanej haskalą, która w początkowej fazie znalazła swe centrum w Berlinie, a za jej prekursora i lidera uznano Mosesa Mendelssohna, wybitnego ilozofa żydowskiego doby oświecenia okresu „pre-Kantowskiego”, zwanego „żydowskim Sokratesem”. Na jego stosunek do judaizmu i kultury żydowskiej miała wpływ (1) zdobyta w młodości formacja religijna i intelektualna, (2) presja otoczenia domagającego się zmiany modelu kształcenia językowego Żydów i wewnętrzna tego potrzeba, (3) chęć dążenia do zachowania żydowskiej tożsamości religijnej przez reinterpretację tradycji za pomocą narzędzi ilozoii oświeceniowej. Autorzy artykułu opisują te trzy czynniki, charakteryzując w ten sposób początkową fazę haskali żydowskiej.
The second half of the eighteenth century brought a significant change in the history of the Jews and their religion – Judaism. The new Jewish elite, influenced by European currents of the Enlightenment, began to question the paradigms of Jewish religious and social life, exposing values such as tolerance, equality and religious freedom. They sought to equate civil rights of Jews and rejection of tradition shaped by rabbinic Judaism. They came to the fore as the rationalist currents. These trends have given rise to a new culture called the Jewish Haskalah, which in the initial phase found its center in Berlin, and for its forerunner and leader was Moses Mendelssohn, the famous Jewish philosopher of the Enlightenment period “pre-Kantian” called “Jewish Socrates.” On his relationship to Judaism and Jewish culture have an impact: (1) acquired in his youth, religious formation and intellectual, (2) peer pressure, demanding a paradigm shift in education language of the Jews and the inner of this need, (3) the desire to strive to maintain a Jewish religious identity through reinterpretation tradition of using tools Enlightenment philosophy. The authors of article describe these three factors, characterizing thus the initial phase of the Jewish Haskalah.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2016, 38; 75-87
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modern moral reinterpretation of Jesus and its value to the philosophy of religion
Autorzy:
Torzewski, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437448.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
morality
ethics
religion
moral religion
contemporary philosophy
Immanuel Kant
Jesus
Gotthold Ephraim Lessing
Ludwig Feuerbach
reinterpretation
German philosophy
Enlightenment
Opis:
The moral reinterpretation of Jesus conducted by Kant, Lessing and Feuerbach, is an interesting matter when it comes to the philosophy of religion. The abovementioned German philosophers claimed that Jesus ought to be understood only as a moral archetype and a revolutionist in morality. This concept arose on the grounds of moral religion which was one of the most interesting ideas of the Enlightenment. Thus, exploring this moral reinterpretation of Jesus is just an excuse to study the concept of moral religion. Despite the fact that this idea is no longer current, it has immense influence on the contemporary philosophy of religion. Therefore, understanding the concept of moral religion can broaden the context of the contemporary discussion.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2019, 9, 2; 253-269
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Byt i nicość w myśli Mistrza Eckharta. Początki niemieckiej filozofii woli
Autorzy:
Augustyniak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437096.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
being
nothingness
existence
Godhead
will
Meister Eckhart
German philosophy
byt
nicość
istnienie
Boskość
wola
Mistrz Eckhart
filozofia niemiecka
Opis:
Artykuł poświęcony jest Mistrza Eckharta wykładni ontologicznych struktur rzeczywistości, w której to wykładni ważną rolę odgrywają pojęcia bytu, nicości, istnienia i Boskości. W artykule rozważone zostają kolejno: 1. Wykładnia bytu i nicości w prologu do łacińskiego Opus tripartitum; 2. Wykładnia istnienia i Boskości w dziełach niemieckich; 3. umiejscowienie tych rozważań w kontekście Eckhartiańskiej koncepcji abgescheidenheit. Podstawową tezą artykułu jest to, że w swojej refleksji ontologicznej Mistrz Eckhart zbliża się do myślenia o istocie rzeczywistości jako Woli, co jest wyraźną antycypacją ważnego nurtu niemieckiej filozofii.
The article is devoted to Meister Eckhart’s interpretation of ontological structures of reality in which the concepts of being, nothingness, existence, and Godhead play an important role. The article discusses: 1. the interpretation of being and nothingness in the prologue to the Latin Opus tripartitum ; 2. the interpretation of existence and Godhead in German works; 3. the placement of these deliberations in the context of Eckhart’s conception of abegescheidenheit . The article’s main thesis is that in his ontological reflection, Meister Eckhart comes close to thinking about the essence of reality as Will, which is a clear anticipation of an important cur- rent in German philosophy.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2013, 3, 2; 273-283
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Meditating on the Vitality of the Musical Object: A Spiritual Exercise Drawn from Richard Wagner’s Metaphysics of Music
Autorzy:
Kramer, Eli
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451429.pdf
Data publikacji:
2019-10-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
Richard Wagner
Arthur Schopenhauer
philosophy of music
spiritual exercise
German Idealism
Process Philosophy
Personalism
Opis:
In 1870, Wilhelm Richard Wagner (1813-1883) wrote an essay to celebrate the centennial of Beethoven’s birth. In this essay Wagner made the case that music is, unlike any other object we create or are attentive to in experience, in an immediate analogical relationship with the activity of the Schopenhauerian “will” and is always enlivened. By drawing on this idea, we can not only conceive of music as in an immediate analogical relationship with our personal experience, but as perhaps the only object of cognition that is in a constant state of personal vitality. It is by that very continuous vitality that it can return us to our own personhood with deeper insight and perspective. The essay concludes by exploring how attending to the musical object as a spiritual (existential) exercise might reconnect us to our roots in sensus communis, educate us on our common personhood, and play an ethical role in our lives.
Źródło:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2019, 3, 3(9); 29-42
2544-302X
Pojawia się w:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Von den “Luftgebäuden” der Philosophie in der Stadt der Sprache: An Analysis of the Metaphors in the First Part of Wittgenstein’s <i>Philosophical Investigations<i/>
Autorzy:
Porcaro, Ciro
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27321784.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
Tematy:
Metaphor Analysis
Philosophical Investigations
German Linguistics
Wittgenstein
Philosophy of Language
Opis:
The present study has as its object three of the most frequent and representative metaphors of the first part (paragraphs from 1 to 133) of Ludwig Wittgenstein’s Philosophical Investigations. In particular, the analysis focuses on the following mappings: LINGUISTIC EXPRESSIONS ARE TOOLS, LANGUAGE IS A CITY and MEANING IS A PURE CRYSTAL. The methodological approach adopted in the study as well as the analytical proceedings are both borrowed from the theory of conceptual metaphor (see: Lakoff and Johnson 1980, Lakoff 1993 and Kövecses 2002, 2020). The three metaphors were identified through a careful manual search of the text. An automatic search for source domain vocabulary followed to identify any further instances of the metaphors. In a second step, the conceptual structure of the metaphors was outlined; the entailments of the mappings were listed and interpreted on the backdrop of the arguments developed in Wittgenstein’s work. Finally, a comparison of the structures of the three conceptual metaphors was made. The analysis revealed the existence of complex and coherent conceptual mappings motivating the use of the identified metaphorical expressions. The comparison among the three metaphors confirmed the hypothesis that the entailments of the first two mappings mentioned above are all consistent with each other, playing a fundamental role in the comprehension of Wittgenstein’s position on language and meaning. Conversely, the internal logic of the third metaphor reflects a conception of language rejected by the philosopher.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2023, 19; 257-270
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podwójne spojrzenie Miłosza na Wschód i Zachód – jego wizerunek Rosji i Niemiec
Czesław Miłosz’s Double Perspective on The East and West. His Outlook on Russia and Germany
Autorzy:
Woldan, Alois
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179320.pdf
Data publikacji:
2012-12-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
works by Cz. Miłosz
Russia and Germany
Russian language
Russian and German literature and philosophy
twórczość Cz. Miłosza
Rosja i Niemcy
język rosyjski
literatura i filozofia rosyjska i niemiecka
Opis:
Artykuł podejmuje próbę porównania spojrzenia Czesława Miłosza na Rosję i Niemcy, jako dwa dopełniające się wzajemnie aspekty „Rodzinnej Europy”. Zestawienie tych dwóch aspektów zaczyna się od uwag poety dotyczących sąsiednich języków, przede wszystkim języka rosyjskiego; analizie podlegają jego doświadczenia osobiste zdobyte podczas podróży do carskiej Rosji i Niemiec Weimarskich, a także krytyka ideologii związanych z tymi sąsiadami, faszyzmem ze strony Zachodu i komunizmem ze strony Wschodu. Ważną rolę w ocenie tych dwóch sąsiadów odgrywa literatura rosyjska i niemiecka. Ze strony Rosji, Dostojewski jest dla Miłosza najwybitniejszym przedstawicielem nie tylko literatury, ale i myślenia rosyjskiego; po stronie niemieckiej takie znaczenie ma filozof, Hegel. W tym kontekście Goethe, traktowany jako myśliciel, a wraz z nim Swedenborg i Mickiewicz, przeciwstawiają się filozoficznemu systemowi Newtona. Zadziwiający jest fakt, że w tej korelacji literatury z filozofią Miłosz nie wspomina o myśli Martina Heideggera, jednego z największych myślicieli niemieckich XX wieku, z którym łączą go pewne podobieństwa.
This article presents an attempt to compare Cz. Miłosz’s view of Russia and Germany as two complementary aspects of his vision of Europe. This comparision starts with the author´s remarks on the neighbouring languages – Russian in the East and German in the West. It is continued by the poet´s own experience gained by travelling in both countries, in Czarist Russia as well as in Interwar Germany. The particular ideologies connected with both neighbours are critised by the author. These ideologies are fascism in the West and Communism in the East. Of great importance for Miłosz’s view of both countries are Russian and German literatures. Dostojewski is for Miłosz the most outstanding Russian writer. He is regarded as a thinker and therefore becomes a certain counterpart of the German philosopher Hegel. In this context Goethe, as well as Swedenborg or Mickiewicz, is understood as an antagonist to Newton’s philosophy. It is of interest that in this framework of philosophy and literature Miłosz does not take into account the German philosopher Heidegger, who in his thinking is very close to Miłosz’s writing. 
Źródło:
Porównania; 2012, 10; 11-21
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacja kantowskiego pojęcia intuicji intelektualnej w myśli Xaviera Tilliette’a
Xavier Tilliette’s Interpretation of the Concept of Intellectual Intuition by Immanuel Kant
Autorzy:
Smoleń, Anna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762686.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
intuicja intelektualna
Immanuel Kant
Xavier Tilliette
idealizm niemiecki
współczesna filozofia francuska
intellectual intuition
german idealism
french philosophy
Opis:
Artykuł koncentruje się na kantowskim rozumieniu pojęcia intuicji intelektualnej i jego interpretacji przez współczesnego francuskiego filozofa Xaviera Tilliette’a. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie i zbadanie zasadności poszukiwania wiedzy intuicyjnej w twórczości królewieckiego myśliciela oraz ukazanie rozumienia tego pojęcia przez Tilliette’a. Na początku omówiono kontekst powstania i definicję samego pojęcia, która w świetle twórczości Immanuela Kanta wydaje się kontrowersyjna. Ponadto zaprezentowano interpretację Tilliette’a: jako znawca niemieckiego idealizmu i spadkobierca francuskiej tradycji filozoficznej krytycznie przygląda się kantowskiemu rozumieniu tego pojęcia, wskazując na jego wieloznaczność i nakreślając problem niekonsekwencji jego użycia. 
The paper focuses on the Kantian understanding of the concept of intellectual intuition and its interpretation by the contemporary French philosopher Xavier Tilliette. The aim of this paper is to present and examine the legitimacy of the search for intuitive knowledge in the work of the Kant, and to present Xavier Tilliette’s understanding of this problem. At the beginning of the article, the context of the creation was described and the concept itself was defined, which in the light of Immanuel Kant’s work appears to be controversial. Furthermore, Tilliette’s interpretation is presented: as a German idealism scholar and an heir to the French philosophical tradition, he takes a critical look at the Kantian understanding of the concept, pointing to its ambiguity and outlining the problem of inconsistency and accuracy. 
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 137-160
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Rules of How Reality Works Through the Prism of Post-Postmodern Prose
Autorzy:
Zymomria, Mykoła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032264.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
philosophy of literature
British post-postmodern novel
Dmytro Drozdovskyi
carnival
mystery
German Romanticism
theory of the contemporary novel
Opis:
The reviewer analyses the monograph Problematic-Thematic Units and Philosophical-Esthetical Parameters of the British Post-Postmodern Novel (Kyiv, 2020) written by Dmytro Drozdovskyi, a Ukrainian scholar from Taras Shevchenko Institute of Literature of the National Academy of Sciences of Ukraine, member of The European Society for the Study of English (Bulgarian branch). In the monograph, the author has outlined the theory of the post-postmodern novel based on the analysis of the key novels of contemporary British fiction (David Mitchell, Ian McEwan, Sarah waters, Mark Haddon, etc.). The review states that the Ukrainian scholar has developed the theory proposed by Fredric Jameson regarding the post-postmodern features of Cloud Atlas and also discusses the concept of meta-modernity as one of the sections in the post-postmodern literary paradigm in the UK. Drozdovskyi argues that meta-modernism cannot be the only term that explains all the peculiarities of contemporary British fiction, which also cannot be outlined as meta-modern but as post-postmodern. The scholar provides a new theory of the novel based on the exploitation of real and unreal historical facts and imagined alternative histories and multifaceted realities. Furthermore, the reviewer pays attention to the contribution this monograph has for world literary studies spotlighting the theory of literary meta-genre patterns, as Drozdovskyi provides a theory according to which literary periods can be divided into those in which the carnival is the dominant meta-genre pattern (like postmodernism) and those that exploit the mystery as the meta-genre pattern (post-postmodernism). The reviewer analyses the key thematic units explained by Drozdovskyi as the key ones that determine the semiosphere of the contemporary British novel (post-metaphysical and post-positivist thinking of the characters, medicalisation of the humanitarian discourse, and the representation of the temporal unity of different realities). The scholar also states that the post-postmodern British novel exploits the findings of German Romanticism and Kant’s philosophy.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2020, 9; 347-354
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka prawa w ujęciu niemieckiej szkoły historycznej
Legal Science in the Perspective of the German Historical School
Autorzy:
Tabak, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792718.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
niemiecka szkoła historyczna
romantyzm
teoria prawa
filozofia prawa
prawo zwyczajowe
German Historical School
Romanticism
theory of law
philosophy of law
customary law
Opis:
Niemiecka szkoła historyczna w prawie jest XIX-wiecznym prądem intelektualnym w niemieckiej nauce prawa. Mając za podstawę ideologię romantyzmu, szkoła kładła nacisk na historyczne uwarunkowania prawa, co stało w opozycji do klasycznie zrozumiałego prawa naturalnego, wpisanego w każdy rozum ludzki przez transcendentny i osobowy Absolut. Najważniejsze poglądy szkoły zostały określone przez Gustava von Hugo i przede wszystkim przez Friedricha Carla von Savigny’ego. Podstawowym założeniem przyjętym przez szkołę historyczną jest to, iż prawo to nie zbiór regulacji nadanych arbitralnie przez daną władzę, lecz raczej wyraz przekonań określonej wspólnoty, uwarunkowany przez takie czynniki, jak język, zwyczaj, czy praktyka przyjęta w konkretnym środowisku. U podstaw prawa danego narodu leży „duch narodu”, czyli Volksgeist. W ramach niemieckiej szkoły historycznej można wyodrębnić dwa kierunki – romanistyczny i germanistyczny. Romaniści, do których zalicza się m.in. Savigny’ego, twierdzili, iż „duch narodu” może został odkryty w wyniku recepcji prawa rzymskiego, podczas gdy nurt germanistyczny, reprezentowany przez K.F. Eichorna, J. Grimma, G. Beselera, czy O. von Gierke za wyraz „ducha narodu” uznawał rodzime prawo niemieckie wywodzące się ze średniowiecza.
The German Historical School of Jurisprudence is a 19th-century intellectual movement in the study of German law. With Romanticism as its background, it emphasized the historical limitations of the law. The Historical School is based on the writings and teachings of Gustav von Hugo and especially Friedrich Carl von Savigny. The basic premise of the German Historical School is that law is not to be regarded as an arbitrary grouping of regulations laid down by some authority. Rather, those regulations are to be seen as the expression of the convictions of the people, in the same manner as language, customs and practices are expressions of the people. The law is grounded in a form of popular consciousness called the Volksgeist. The German Historical School was divided into Romanists and the Germanists. The Romantists, to whom Savigny also belonged, held that the Volksgeist springs from the reception of the Roman law. While the Germanists (K.F. Eichhorn, J. Grimm, G. Beseler, O.von Gierke) saw medieval German Law as the expression of the German Volksgeist.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2018, 13, 15 (2); 291-300
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozof do filozofa. Wokół listu Bolesława Micińskiego do ks. Augustyna Jakubisiaka
Philosopher to Philosopher: Regarding a Letter by Bolesław Miciński to Fr. Augustyn Jakubisiak
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791169.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bolesław Miciński
Augustyn Jakubisiak
jednostkowość
autodeterminizm
historia filozofii polskiej
idealizm niemiecki
totalitaryzm
individuality
self-determination
history of Polish philosophy
German idealism
totalitarianism
Opis:
W artykule zaprezentowano nieznany list Bolesława Micińskiego do ks. Augustyna Jakubisiaka znaleziony w jego archiwum w Bibliotece Polskiej w Paryżu. Jest to okazja do przypomnienia tych wybitnych, choć nieco zapomnianych filozofów oraz do prezentacji ich powiązań intelektualnych. Poznali się w 1937 r. w Paryżu i odtąd utrzymywali bliskie kontakty, aż do śmierci Micińskiego w 1943 r. Od początku łączył ich sprzeciw wobec idealistycznej filozofii niemieckiej oraz neopozytywizmu Koła Wiedeńskiego z jego materializmem, scjentyzmem i sceptycyzmem. Miciński odkrywał u ks. Jakubisiaka bliskie sobie poglądy na temat przestrzeni i czasu. W ostatnich esejach Micińskiego z okresu wojny pojawiają się tezy o charakterze moralnym, które głosił ks. Jakubisiak, a mianowicie jednostkowość i autodeterminizm. Jednostkowość oznacza dowartościowanie jednostki w obliczu wszystkiego, co może jej zagrażać, zwłaszcza totalizmów. Z kolei autodeterminizm to przyznanie ludzkiemu bytowi absolutnej autonomii i wolności, która działa w przyjętym uprzednio kierunku. Było to zanegowanie determinizmu i ateizmu. Konteksty wypowiedzi Micińskiego na temat jednostki i autodeterminizmu (a także słabiej zarysowane problemy czasu i przestrzeni) wskazują, że nie tylko przejął on od Jakubisiaka istotne dla niego pojęcia, lecz także osadził je w bliskim sobie kontekście światopoglądowym. Myśl polskiego duchownego musiała być dla Micińskiego podwójnie inspirująca. Po pierwsze, odkrywał w jego pracach znane sobie style filozofowania wywodzące się od św. Augustyna, Leibniza, Pascala czy Kanta. Z drugiej strony poszerzał pola własnych poszukiwań i znajdował odpowiedzi na istotne egzystencjalne pytania; zwracał się w kierunku współczesnej nauki (chociażby teorii Einsteina), a zwłaszcza chrześcijaństwa, które stawało się dla niego coraz ważniejszym intelektualnym i duchowym azylem.
The article presents an unknown letter by Bolesław Miciński to Fr. Augustyn Jakubisiak found in his archives at the Polish Library in Paris. It is an opportunity to call to mind these outstanding but somewhat forgotten philosophers and to present their intellectual connections. After meeting in Paris in 1937, they maintained close contact until the death of Miciński in 1943. From the beginning, they were united by their opposition to the idealistic German philosophy and neopositivism of the Vienna Circle with its materialism, scientism and scepticism. In Fr. Jakubisiak, Miciński discovered views similar to his own on space and time. In Miciński’s recent essays from the war, there are moral theses that Fr. Jakubisiak has voiced, namely individuality and self-determination. Individuality means valuing an individual in the face of everything that may threaten him, especially totalitarianism. In turn, self-determination is the granting of absolute autonomy and freedom to human beings, which acts in the previously adopted way. It was the negation of determinism and atheism. The contexts of Miciński’s statements on the subject of individuality and self-determination (as well as the less outlined problems of time and space) indicate that he not only took from Fr. Jakubisiak the concepts relevant to him, but also embedded them in a close philosophical context. The thought of a Polish clergyman must have been doubly inspirational for Miciński. First, he discovered in his works known philosophizing styles derived from St Augustine, Leibniz, Pascal or Kant. On the other hand, he expanded his own search field and found answers to relevant existential questions; he turned towards modern science (for instance Einstein’s theory), and especially to Christianity, which became for him an increasingly important intellectual and spiritual asylum.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 159-178
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genesis from the Spirit, or subjectivity and nature in Juliusz Słowacki
Genezis z Ducha, czyli o podmiotowości i naturze u Juliusza Słowackiego
Autorzy:
Kutrzeba, Kacper
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087688.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 19th century
Romanticism
literature and philosophy
discourse of modernity
German Idealism
critique of ideology
Juliusz Słowacki (1809–1849)
romantyzm
nowoczesność
mistycyzm
krytyka ideologii
rewizja romantyczna
Opis:
This article presents a new approach to the interpretation of Juliusz Słowacki's Genesis from the Spirit (1844) from the perspective of the groundbreaking philosophical discourse of modernity. What it actually suggests is that the mystical Form of Słowacki's cosmic vision, believed to be an emanation of the Absolute or a vestige of Creation, has a historical and materialist core. This claim is based on a series of comparisons with passages from Hegel and the premises of the philosophy of Friedrich Schlegel. By following closely the spontaneous movement of inner tensions in Słowacki's poetic discourse this study demonstrates that it is driven his own philosophical project and less so by the discourse of mysticism.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 5; 631-656
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The History and Principles of American Personalism: A Comparison of the Harvard and Boston University Schools
Historia i zasady amerykańskiego personalizmu: porównanie szkół personalizmu na Uniwersytecie Harvarda i na Uniwersytecie w Bostonie
Autorzy:
Auxier, Randall
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034983.pdf
Data publikacji:
2022-02-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia
teologia
personalizm
amerykańska myśl personalistyczna
niemieckie korzenie
szkoła personalizmu w Boston University
szkoła personalizmu w Harvard University
philosophy
theology
personalism
American personalist thought
German roots
the Boston University and the Harvard schools of personalism
Opis:
The author of this article outlines the background of American personalist philosophy and theology, and then he traces these German roots through to the two primary schools of American personalist thought: the Boston University and the Harvard schools of personalism. Along the way he points to the major points on influence and divergence of the development of American personalism. He summarizes the principles of both schools as well as the views rejected, both philosophical and religious, by personalists.
Autor przedstawia tło amerykańskiej filozofii i teologii personalistycznej, a następnie śledzi niemieckie ich korzenie zwłaszcza w dwóch głównych szkołach amerykańskiej myśli personalistycznej — na Boston University i na Harvard University. Po drodze wskazuje główne punkty dotyczące wpływów i rozbieżności w rozwoju personalizmu amerykańskiego. Podsumowuje zasady obu szkół oraz poglądy zarówno filozoficzne, jak i religijne odrzucane przez personalistów.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2022, 69, 2; 21-36
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-23 z 23

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies