Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Geografia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 556
Tytuł:
Культавыя крынiцы Вiцебска-Смаленскага памежжа: сiмвалiчны статус i рытуальныя функцыi
Źródło jako przedmiot kultu na pograniczu witebsko- -smoleńskim: symboliczny status oraz rytualne funkcje
The sources of cult in Vitebsk-Smolensk borderline: symbolic status and ritual functions
Autorzy:
Лобач, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109159.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Pogranicze białorusko-rosyjskie
kultura tradycyjna
folklor
święta geografia
rytuał
krajobraz kulturowy
Belarusian-Russian borderland
traditional sulture
folklore
sacred geography
ritual
cultural landscape
Opis:
Artykuł został poświęcony analizie źródeł kultu na pograniczu witebsko-smoleńskim. Badania terenowe i analiza materiału etnograficznego pozwala stwierdzić, że zarówno w przeszłości, jak i obecnie źródła kultu pełnią funkcję centrum rytualnego, w którym ma miejsce komunikacja człowieka z Bogiem w celu odwrócenia złego losu, wydarzeń czy chorób. Cechą charakterystyczną miejscowej tradycji jest częstotliwość legendarnej treści w świątyni, która przeszła przez ziemię i na miejscu której pojawił się cudowne źródło. Do cech regionalnych można także zaliczyć znaczną ilość tzw. „piatinka” związanych z obrazem św. Paraskiewy Piatnicy, do którego wierni pielgrzymują w dziewiąty lub jedenasty piątek po Wielkanocy.
The article is devoted to the examination of cult sources in Vitebsk-Smolensk borderline. Field studies and the analysis of folklore-ethnographic material reveal that in the past and present cult sources perform the function of ritual centre where communication between God and Man takes place. Its aim is to eliminate misfortunes and illnesses. The frequency of legendary plot in the temple is a specific feature of local tradition. Regional specificity is also characterized by a number of sacred sources “pyatsinka” that refer to the picture of “Paraskyevy Pyatnytcy” to which people go on a pilgrimage on the 9th or the 11th Friday after Easter.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 295-311
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культавыя крынiцы Вiцебска-Смаленскага памежжа: сiмвалiчны статус i рытуальныя функцыi
Źródło jako przedmiot kultu na pograniczu witebsko- -smoleńskim: symboliczny status oraz rytualne funkcje
The sources of cult in Vitebsk-Smolensk borderline: symbolic status and ritual functions
Autorzy:
Лобач, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944352.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Pogranicze białorusko-rosyjskie
kultura tradycyjna
folklor
święta geografia
rytuał
krajobraz kulturowy
belarusian-russian borderland
traditional sulture
folklore
sacred
geography
ritual
cultural landscape
Opis:
Artykuł został poświęcony analizie źródeł kultu na pograniczu witebsko-smoleńskim. Badania terenowe i analiza materiału etnograficznego pozwala stwierdzić, że zarówno w przeszłości, jak i obecnie źródła kultu pełnią funkcję centrum rytualnego, w którym ma miejsce komunikacja człowieka z Bogiem w celu odwrócenia złego losu, wydarzeń czy chorób. Cechą charakterystyczną miejscowej tradycji jest częstotliwość legendarnej treści w świątyni, która przeszła przez ziemię i na miejscu której pojawił się cudowne źródło. Do cech regionalnych można także zaliczyć znaczną ilość tzw. „piatinka” związanych z obrazem św. Paraskiewy Piatnicy, do którego wierni pielgrzymują w dziewiąty lub jedenasty piątek po Wielkanocy.
The article is devoted to the examination of cult sources in Vitebsk-Smolensk borderline. Field studies and the analysis of folklore-ethnographic material reveal that in the past and present cult sources perform the function of ritual centre where communication between God and Man takes place. Its aim is to eliminate misfortunes and illnesses. The frequency of legendary plot in the temple is a specific feature of local tradition. Regional specificity is also characterized by a number of sacred sources “pyatsinka” that refer to the picture of “Paraskyevy Pyatnytcy” to which people go on a pilgrimage on the 9th or the 11th Friday after Easter.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 295-311
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сакральныя азёры Вiцебска-Пскоўскага памежжа: сiмвалiчны статус у мiфапаэтычнай карцiне свету
Święte jeziora na pograniczu pskowsko-witebskim: symboliczny status w mityczno-epickim obrazie świata
Sacred lakes of Vitebsk-Pskov borderlands: symbolic status in mythical-poetic picture of the world
Autorzy:
Лобач, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108271.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
pogranicze białorusko-rosyjskie
kultura tradycyjna
folklor
święta geografia
święte jezioro
rytuał
krajobraz kulturowy
mitologiczny obraz świata
Belarusian-Russian borderland
traditional sulture
folklore
sacred geography
sacred lake
ritual
cultural landscape
mythological picture of the world
Opis:
W artykule omówiono symboliczny status świętych jezior w tradycyjnym obrazie świata ludności wiejskiej na pograniczu białorusko-rosyjskim (Witebsk-Psków). Analiza materiału pokazuje, że święte jeziora odnoszą się przede wszystkim do ludowego motywu „świątyni, która zapadła się pod ziemię”. Wyjątkowe właściwości wód (uzdrawiające lub niebezpieczne) czynią jezioro miejscem świętym. Jednak żadne z jezior pogranicza nie stanowi kultowego obiektu geografii sakralnej, ponieważ nie zostało włączone do praktyk rytualnych w cyklu kalendarzowym. Legendarne jeziora pełnią funkcję informacyjną i przedstawiają wydarzenia mitologiczne obecne w świadomości lokalnej społeczności.
The article is devoted to the study of the symbolic status of the sacred lakes in the traditional picture of the world of the rural population of the Belarusian-Russian (Pskov-Vitebsk) borderlands. The analysis of folklore materials shows that sacred lakes often relate to the folk motif “the temple which fell through the ground”. The lake sacralization may result from unusual (medical or hazardous) properties of its water. However, none of the holy lake of borderlands is an object of worship in sacred geography because the lakes are not included in the ritual practices of the calendar cycle. Legendary lakes perform informational function and reflect the events of mythological history within the local community.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 373-389
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сакральныя азёры Вiцебска-Пскоўскага памежжа: сiмвалiчны статус у мiфапаэтычнай карцiне свету
Święte jeziora na pograniczu pskowsko-witebskim: symboliczny status w mityczno-epickim obrazie świata
Sacred lakes of Vitebsk-Pskov borderlands: symbolic status in mythical-poetic picture of the world
Autorzy:
Лобач, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944903.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian-Russian borderland
traditional sulture
folklore
sacred geography
sacred lake
ritual
cultural landscape
mythological picture of the world
pogranicze białorusko-rosyjskie
kultura tradycyjna
folklor
święta geografia
święte jezioro
rytuał
krajobraz kulturowy
mitologiczny obraz
świata
Opis:
W artykule omówiono symboliczny status świętych jezior w tradycyjnym obrazie świata ludności wiejskiej na pograniczu białorusko-rosyjskim (Witebsk-Psków). Analiza materiału pokazuje, że święte jeziora odnoszą się przede wszystkim do ludowego motywu „świątyni, która zapadła się pod ziemię”. Wyjątkowe właściwości wód (uzdrawiające lub niebezpieczne) czynią jezioro miejscem świętym. Jednak żadne z jezior pogranicza nie stanowi kultowego obiektu geografii sakralnej, ponieważ nie zostało włączone do praktyk rytualnych w cyklu kalendarzowym. Legendarne jeziora pełnią funkcję informacyjną i przedstawiają wydarzenia mitologiczne obecne w świadomości lokalnej społeczności.
The article is devoted to the study of the symbolic status of the sacred lakes in the traditional picture of the world of the rural population of the Belarusian-Russian (Pskov-Vitebsk) borderlands. The analysis of folklore materials shows that sacred lakes often relate to the folk motif “the temple which fell through the ground”. The lake sacralization may result from unusual (medical or hazardous) properties of its water. However, none of the holy lake of borderlands is an object of worship in sacred geography because the lakes are not included in the ritual practices of the calendar cycle. Legendary lakes perform informational function and reflect the events of mythological history within the local community.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 373-389
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewizja komór celnych i stacji mytniczych województwa kaliskiego z 1571 r. Edycja Aktu rewizorów ziemskich
Autorzy:
Związek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603553.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
geografia historyczna
komory celne
stacje mytnicze
województwo kaliskie w XVI w.
sieć drogowa
historical geography
custom houses
tollgates
Kalisz voivodeship in the 16th century
roads system
Opis:
Zarys treści: Tekst przedstawia edycję rewizji komór celnych oraz stacji mytniczych z obszaru województwa kaliskiego z 1571 roku. Wydawana rewizja powstała na mocy ustawy sejmu lubelskiego z 1569 r., na którym to postanowiono m.in. uzupełnić wyniki lustracji przeprowadzonej w połowie lat sześćdziesiątych XVI w. Akt rewizorów ziemskich województwa kaliskiego jest źródłem znanym historykom od czasów Karola Buczka, który pisał o nim we wstępie do edycji lustracji dróg wydanej przez Bożenę Wyrozumską. Źródło przechowywane jest obecnie w Archiwum Głównym Akt Dawnych, razem z innymi materiałami lustracyjnymi. Ma ono charakter czystopisu, zawierającego wiele informacji o stanie gościńców, uwarunkowań środowiskowych czy też stosunków sąsiedzkich pomiędzy szlachtą omawianego terytorium. Wydawany akt rewizorów zawiera liczne kopie wcześniejszych przywilejów, zezwalających na pobór ceł lub myta w wymienianych miejscowościach.Abstract: A presentation of an edition of an inspection of customs houses and tollgates in the voivodeship of Kalisz (1571). The published inspection was the outcome of a constitution passed by the Sejm of Lublin in 1569, which resolved, i.a. to supplement the results of an inspection conducted in the mid-1560s. Akt rewizorów ziemskich województwa kaliskiego has been a source familiar to historians from the time of Karol Buczek, who wrote about it in an introduction to an edition of a road inspection issued by Bożena Wyrozumska. A present the source is kept in the Central Archives of Historical Records in Warsaw together with other lustration material. This clean copy contains numerous information about the state of roads, environmental conditions, and neighbourly relations between members of the gentry in the discussed territory. The published inspectors’ document includes numerous copies of earlier privileges consenting to the collection of customs duties or tolls in the mentioned localities.
The mid-sixteenth century in Poland was a period of intensified work on the reinforcement of monarchic rule and the stabilisation of state finances. An enormous contribution was made by the execution of the laws movement, whose undertakings resulted in, i.a. regaining a considerable part of the illegally seized royal landed estates. In the 1560s it also involved a detailed inspection of property belonging to the king. This task aimed not only at becoming acquainted with the detailed economic state of royal landed estate complexes leased by the starostas, but also at estimating the revenue they supplied. After all, the estates in question constituted one of the permanent pillars replenishing the state budget, which, apart from immense sums obtained from extraordinary taxes, included also proceeds from customs and the right to mint coins. Despite the fact that since the 1970s pertinent writings have been familiar with the 1571 inspection of customs and tolls in the voivodeship of Kalisz, preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, it was treated as an inferior source and even as outright useless for historical studies. Karol Buczek – the author of an introduction to an inspection of roads in the voivodeship of Little Poland (1570) – recognised that the fundamental object of the interests of sixteenth-century inspectors involved main roads and that this work was conducted in a slipshod manner. The same author even declared that the text of the revision does not make a great contribution to the state of research, since the customs houses and tollgates mentioned in the text were known, even if only from preserved inspections dating from the period of the execution of property. Today we may say that Buczek’s opinion was overly harsh and cursory. Customs houses and tollgates were mentioned sporadically in inspections from the 1560s, but the overwhelming majority remained ignored in heretofore literature. The contents of Akt rewizorów can prove that the tour of the voivodeship (carried out upon the basis of a constitution passed by the Sejm of Lublin in 1569) was satisfactory. Despite the absence of any sort of assistance – be it only a list of customs and toll grants – the officials, i.e. the subcamerarius, the standard-bearer (vexillarius), and the tribunus managed, with the help of interviews with the local residents and own familiarity with the terrain, to travel across the entire voivodeship of Kalisz within its sixteenth-century borders and to record probably all the existing customs houses and tollgates. The source also provides much information about the emergence of main and side roads, whose course could change depending on the weather, time of year, or relations between particular neighbourslandowners. The published source is a loose-leaf volume comprising part of a larger book containing assorted inspection material – nine leafs of clean copy in one person’s handwriting. It ends with the signatures of three inspectors who supervised the whole operation, and their armorial seals. A major part of Akt rewizorów was written in Polish, and Latin was used, as a rule, for all passages originating from documents confirmed by the inspectors. A critique of the text made it possible to precisely establish the date of the document’s origin (20 April – 20 June 1571).
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2016, 54
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeka, młyny, wyspy i siano. Późnonowożytna mapa okolic Broku nad Bugiem w kontekście procesów środowiskowych
River, mills, islands, and hay. A late modern map of the Brok on the Bug area in the context of environmental processes
Autorzy:
Związek, Tomasz
Brykała, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18055679.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
history of cartography
Brok
Morzyczyn Włościański
Bug River
environmental history
historical geography
White Forest
Visitation Sisters
historia kartografii
Bug
historia środowiska
geografia historyczna
Puszcza Biała
wizytki
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia analizę jednej z osiemnastowiecznych map koryta Bugu na wysokości miejscowości Brok i Morzyczyn Włościański, która przechowywana jest obecnie w zbiorach klasztoru zgromadzenia ss. wizytek w Warszawie. Wyniki przedstawione w artykule przyczyniły się wydatowania tego zabytku i określenia jego skali. Dodatkowo podjęta została próba szerszego przeanalizowania kontekstów środowiskowych koryta Bugu przed trzema wiekami.
The article analyses one of the eighteenth-century maps of the Bug river’s bed near Brok and Morzyczyn Włościański. The map is kept in the collections of the convent of the Visitation Nuns in Warsaw. The results presented in the article contributed to the dating of the map and the determination of its scale. Additionally, an attempt was made to analyse the environmental context of the Bug riverbed three centuries ago.
Źródło:
Studia Geohistorica; 2022, 10; 28-52
2300-2875
Pojawia się w:
Studia Geohistorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi w związku z edycją Ksiąg celnych Korony z drugiej połowy XVI wieku, wyd. Szymon Kazusek, Kielce 2017
Autorzy:
Związek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603138.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
geografia historyczna
system celny
wczesna nowożytność
sieć drogowa
zwrot przestrzenny
przestrzenne bazy danych
historical geography
toll system
Early Modern Times
road system
spatial turn
spatial databases
Opis:
Nikogo nie trzeba przekonywać, że wydawanie źródeł historycznych ma głęboki sens. Nie trzeba także specjalnie tłumaczyć powodów edycji źródeł zachowanych w szczątkowej ilości, w szczególności jeśli są one rozrzucone po wielu krajowych (a niekiedy i zagranicznych) archiwach. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że w znacząco różny sposób publikowane będą źródła tekstowe, inaczej zaś źródła o charakterze liczbowym. O tym właśnie jest ten tekst, który ma charakter krytycznego komentarza do wydawnictwa poświęconego nielicznie, niestety, przetrwałym do naszych czasów poszytom notującym ruch handlowy na komorach celnych rozsianych w różnych prowincjach szesnastowiecznej Rzeczypospolitej. Notes on the edition: Księgi celne Korony z drugiej połowy XVI wieku, ed. Szymon Kazusek, Kielce 2017, pp. 383, mapThere is no point in trying to convince anyone that the publication of historical sources makes very good sense. And there is no need to explain the reasons for publishing historical sources that have preserved in fragmentary form – especially when those sources are scattered in various national (and sometimes foreign) archives. One has to be aware, however, that there should be a great difference between the editing of text sources and sources consisting of figures. And an analysis of this problem is undertaken in the present text, being a critical commentary to the edition of – very scattered – text sources on trade and commercial activities at custom houses located in provinces of the sixteenth-century Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2017, 78
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenia badawcze i propozycja wzorca analizy procesu przemian przedsiębiorstwa przemysłowego i struktury przestrzennej
Research hypotheses and proposition of the analysis pattern of changes process of industrial enterprise and spatial structure
Autorzy:
Zioło, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/439252.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
geografia przemysłu
metody badawcze
przedsiębiorstwo przemysłowe
struktura przestrzenna przemysłu
industrial company
industrial geography
research methods
spatial structure of industry
Opis:
W niniejszym artykule zaproponowano wzorzec badawczy, który może mieć zastosowanie w pracach z zakresu geografii przemysłu. Obejmuje on szereg etapów badawczych, m.in.: ocenę dotychczasowego procesu kształtowania przedsiębiorstwa oraz struktury przestrzennej przemysłu określonego układu przestrzennego, wyznaczanie celów dalszej przebudowy stanu początkowego, określenie możliwości generowania nowych i wykorzystania dotychczasowych czynników rozwoju oraz możliwości ograniczania barier, podejmowanie decyzji co do wyboru najefektywniejszych metod zarządzania do realizacji założonych celów, określenie kierunków przemian struktur przemysłowych, analizę mechanizmu procesu przebudowy od stanu początkowego do stanu końcowego, ocenę stanu końcowego, aby sformułować dalsze kierunki przemian.
The paper proposes a research pattern, which can be applied to the works in the field of industrial geography. It includes several stages of research, among others: an assessment of the formation process of the company and the spatial structure of industry in defined spatial system, setting targets for further reconstruction of the initial state, identifying opportunities to generate new and use of existing factors of development and the possibilities of reducing barriers, decision-making process in the selection of the most effective methods for managing organizational goals, the establishment of transformation guidelines of industrial structures, analysis of the conversion process mechanism from initial to a final state, assessment of the final state for the formulation of further directions of change.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2015, 29, 4; 7-25
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gustaw Zieliński w świecie nauki
Gustaw Zieliński in the world of science
Autorzy:
Zielińska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1398894.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
bibliofilstwo
historia
literatura
epistolografia
geografia XIX-wiecznej Azji
Syberia
podróż
obyczajowość
hasło encyklopedyczne
bibliophilia
history
literature
epistolography
geography of 19th-century Asia
Siberia
travel
customs
encyclopedic entry
Opis:
The article entitled “Gustaw Zieliński in the world of science” proves that this original 19th-century Pole – a poet, novelist, November insurgent, deportee, landowner, social activist, bibliophile, culture patron – was also a man who should appear in the group if not people of science, then at least its popularisers. His works, not only in the field of bibliophilia and history but also, as so far has been rarely mentioned, geography, make him fully authorised to be classified as such.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2019, 28, 1; 49-69
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosja i Europa Środkowa w geografii symbolicznej i literackiej (uwagi imagologiczne)
Russia and Central Europe in Symbolic and Literary Geography (imagological remarks)
Autorzy:
Zelenka, Miloš
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179207.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russia
Central Europe
literary geography
intercultural studies
imagology
Rosja
Europa Środkowa
geografia literacka
międzykulturowe studia komparatystyczne
imagologia
Opis:
Badając, jak wzajemne postrzeganie Europy Środkowej i Rosji zmieniało się na tle złożonych relacji między Wschodem a Zachodem, artykuł czerpie z elementów teorii komunikacji i studiów międzykulturowych (C. Gullién, H. Dyserinck, D. H. Pageaux, D. Ďurišin, etc.) znanych jako imagologia. Jako obszar geograficzny kulturowych przecięć, gdzie weszły ze sobą w kontakt niesłowiański Zachód i słowiański Wschód, Europa Środkowa zawsze wyróżniała sięzmienną pozycją przejściowych centrów i peryferii ze specyficzną mieszanką grup etnicznych, kultur, religii i ideologii. Fakt, że leży ona pomiędzy dwoma tak potężnymi narodami, jak Niemcy i Rosja, wywarł fundamentalny wpływ nie tylko na polityczną, ale i estetyczną komunikację pomiędzy narodami słowiańskimi i Zachodem, który często ujmowany był za pomocą mitów, tzn. fikcjonalnych i subiektywnych obrazów służących do interpretowania rzeczywistości. Wzajemne schodzenie się i rozchodzenie Rosji i Zachodu wynikało z różnic religijnych i „rozdarcia” narodów słowiańskich (przede wszystkim Słowian zachodnich), którzy oprócz trzymania się zachodniej religii i reguł politycznych, pielęgnowali niechęć w stosunku do plemiennej wspólnoty z Rosją. Najsilniejsze więzy z Rosją demonstrowały więc małe narody słowiańskie, żyjące w imperium habsburskim, podczas gdy rosyjskie interesy w Europie skierowane były raczej na Niemcy, Francję lub Anglię, a obszar środkowoeuropejski uznano za strefę przejściową, traktowaną przez carską Rosję lub Związek Radziecki jako siłę polityczną do prowadzenia własnej polityki względem Zachodu. W przeciwieństwie do tego stanowiska, narody środkowoeuropejskie, nie wyłączając z nich Czechów, nawiązywały relacje z Rosją jako inspirującym liderem i symbolem słowiańskiej niezależności, szczególnie w czasach kłopotów, zagrożenia narodowego i politycznej niestabilności. Ich oczekiwania opierały się na powszechnym przekonaniu, że „nieeuropejska” Rosja i jej inność zdemokratyzuje się poprzez podążanie drogą lokalnej tradycji i popieranie czeskich interesów w geopolitycznej konfrontacji z niesłowiańskim Zachodem. Jak się wydaje, relacja pomiędzy Europą Środkową i Rosją pozostanie centrum permanentnej refleksji metakrytycznej nawet na początku XXI wieku i pozostaje mieć nadzieję, że będzie to model harmonijnej współegzystencji, wzajemnego zrozumienia i szacunku.
While examining mutual perception of Central Europe and Russia as it has changed against the background of the complex East-West relation, the paper employs the motives of the theory of communication and intercultural studies (C. Guillén, H. Dyserinck, D. H. Pageaux, D. Ďurišin, etc.) known as imagology. As a cultural crossroads and geographicalarea where the non-Slavonic West and the Slavonic East come into contact, Central Europe has always featured a changeable position of transitional centres and peripheries with the specific mingling of ethnics, cultures, religions and ideologies. The fact that it is situated between two powerful nations, such as Germany and Russia, has fundamentally influenced not only political but also aesthetical communication between the Slavonic peoples and the West, which has often been maintained through myths, i.e. fictional and subjective images to interpret the reality. The mutual converging or diverging of Russia and the West has resulted from the religious oscillation and "splitting" of Slavonic peoples (namely the West Slavs) who, despite adhering to Western religion and policies, have fostered awareness of tribal affinity with Russia. The strongest ties with Russia were thus maintained by small Slavonic nations living in the Hapsburg Empire, whereas the Russian interest in Europe was rather aimed at Germany, France or England, and Central European area was deemed to be a zone of transition employed by Tsarist Russia or the Soviet Union as political powers to pursue their goals in the West. In contrast to it, Central European nations, the Czechs not excluding, forged ties with Russia as the inspiring leader and symbol of Slavonic independence, the more so in times of troubles, national danger and political instability. Their expectations were based on the common belief that “non-European” Russia and its otherness would become democratised through following the local tradition and supporting Czech interests in the geopolitical confrontation with the non-Slavonic West. As it seems, the relation between Central Europe and Russia will remain the focus of permanent metacritical discourse even in the early 21st century and one can only cherish hope that it will be a model of harmonious coexistence, mutual understanding and respect. 
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 31-41
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wątki hiszpańskie w twórczości Wawrzyńca Korwina (1465–1527)
Spanish Themes in the Astronomical Treatise of Wawrzyniec Korwin (1465–1527)
Autorzy:
Zawadzki, Robert K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230981.pdf
Data publikacji:
2022-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura renesansowa
geografia
Hiszpania
kultura polska
autorzy starożytni
Renaissance literature
geography
Spain
Polish culture
ancient authors
Opis:
In the article Robert K. Zawadzki relates how Wawrzyniec Korwin, a little – known Old – Polish writer described the Iberian peninsula in his astronomical treatise Cosmographia dans manuductionem in tabulas Ptolemaei. This author produced a specific picture of Spain that shared affinity with the Roman and Greek writers’ literary manner of writing about this country. The ancient literature had tended to see Spain as a land of prosperity and a district in which gold could be found as a mineral in the rivers. Korwin adopted this view of Spain. A separate section of Spanish threads in his dissertation are the Roman writers from the Iberian peninsula. The Polish author evokes the figure of Seneca and Lucan to quote fragments of the most important works of these writers. Bringing together Korwin’s remarks and ancient texts which he uses, RKZ demonstrates that the Korwin’s description of Spain although seen by some as an anachronism achieved its aim, it persuaded audiences of the magnificence of Spain.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2022, 25; 35-50
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złe radary na Wschodzie : MON przyznaje, że nasz sprzęt nie jest w stanie wykryć obcych samolotów latających nisko nad granicą
Autorzy:
Zawadzka, Grażyna.
Kania, Dorota.
Powiązania:
Życie 1999, nr 155, s. 3
Data publikacji:
1999
Tematy:
Przestrzeń powietrzna prawo Polska
Śmigłowce wojskowe Rosja
Geografia polityczna
Polityka międzynarodowa 9-19 w.
Straż graniczna
Opis:
Dot. kilku incydentów naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez śmigłowce rosyjskie w ciągu ostatnich miesięcy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Złe radary na Wschodzie : MON przyznaje, że nasz sprzęt nie jest w stanie wykryć obcych samolotów latających nisko nad granicą
Autorzy:
Zawadzka, Grażyna.
Kania, Dorota.
Powiązania:
Życie 1999, nr 155, s. 3
Data publikacji:
1999
Tematy:
Przestrzeń powietrzna prawo Polska
Śmigłowce wojskowe Rosja
Geografia polityczna
Polityka międzynarodowa
Straż graniczna
Opis:
Dot. kilku incydentów naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez śmigłowce rosyjskie w ciągu ostatnich miesięcy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Idea geografii regionalnej jako przedmiotu nauczania w okresie kryzysu geografii w szkole
The idea of regional geography as a subject during the crisis of geography at school
Autorzy:
Zatorski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471503.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
geografia
geografia regionalna
nauki geograficzne
opis krajoznawczy
opis typologiczny
geography
regional geography
geographical sciences
description of touring
typological description
Opis:
Współczesna geografia jako przedmiot nauczania przeżywa aktualnie kryzys, w dobie wdrażanych już od końca lat 90. zmian w systemie oświaty. Odzwierciedla się to zanikiem geograficznego – spójnego i syntetycznego myślenia u uczniów szkół podstawowych, a także gimnazjów. Nowy przedmiot szkolny – przyroda, stała się powodem utraty pierwotnego holistycznego charakteru geografii. Obecnie, wychodząc naprzeciw teoretycznym oczekiwaniom rynku pracy, geografia stała się przedmiotem społecznie zmarginalizowanym, co odzwierciedla się w redukcji liczby godzin lekcyjnych, tworzeniu profili klas nieuwzględniających rozszerzenia „geograficznego” oraz nastawieniu uczniów i rodziców. Z obecną sytuacją geografii pogodzili się już nawet geografowie, a wystarczy przecież spojrzeć w przeszłość i przekonać się, co stanowiło siłę geografii jako przedmiotu nauczania. Wacław Nałkowski w 1907 roku stwierdził, że geografia to dziedzina, która pozwala myśleć naukowo, czuć estetycznie oraz działać praktycznie, wraz z historią urealnia nam rzeczywistość i pozwala wydobyć z niej to, co dla nas istotne. Należy więc powrócić do geografii regionalnej i jej typologicznych opisów krajobrazu propagowanych przez klasyków nowożytnej geografii.
Contemporary geography is experiencing a crisis as a school subject, in light of the changes in the education system, which are being implemented in Poland since the 1990s. This is reflected by geographic atrophy – lack of a coherent and synthetic thinking exhibited by students of primary and lower secondary schools. New school subject – natural science –caused the loss of the original holistic nature of geography. Currently, in order to meet the expectations of the labor market, geography became the subject socially marginalized, which is reflected in the reduction of teaching hours; number of “non-geography majors”; and in the attitude of pupils and parents. With this state of things even the geographers themselves have come to terms. They are the ones, however, who should look back and remind themselves of the power of geography as a subject in the past. Wacław Nałkowski wrote in 1907 that geography allows you to think scientifically, perceive aesthetically, and act practically. Along with history it constitutes the “real” in “reality” and allows us to take from it what is important to us. We should therefore return to the regional geography, to typological descriptions of landscape, promoted by the canonical authors of modern geography.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2014, 7; 30-37
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 556

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies