Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Genetic criticism" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Kod, platforma, interfejs. Strategie czytania Nieszuflady w perspektywie krytyki genetycznej na przykładzie twórczości Tomasza Pułki
Code, Platform, Interface. Strategies of Reading Nieszuflada. The Genetic Criticism Perspective Using the Example of Tomasz Pułka’s Creative Output
Autorzy:
Chorzewska-Rubik, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062494.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Tomasz Pułka
Nieszuflada
literary website
web history
interface
digital philology
genetic criticism
computer code
strona internetowa
historia wyszukiwania
interfejs
filologia cyfrowa
krytyka genetyczna
kod
Opis:
The article discusses the strategy of reading the body of texts published by Tomasz Pułka on the Nieszuflada poetry portal, which is almost completely overlooked in literary reception and publishing practice. The author answers the question of how the technological aspects of the publication, such as the user interface and code, are relevant in the context of the philological and genetic reading of the texts posted on the portal. The source code of the website is treated as material for philological research.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2023, 39; 101-120
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leopold Buczkowski’s war diaries: an anthropological reading
Dzienniki wojenne Leopolda Buczkowskiego. Lektura antropologiczna
Autorzy:
Libich, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312373.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
war diaries
Leopold Buczkowski
trauma
experience
Czarny potok
genetic criticism
diarystyka
dzienniki wojenne
doświadczenie
krytyka genetyczna
Opis:
Tekst jest antropologiczną lekturą dzienników wojennych Leopolda Buczkowskiego prowadzonych w latach 1943–1945, a także polemiką z rozpoznaniami Sławomira Buryły i Radosława Siomy. Autor tekstu dowodzi, że trzy zeszyty zdeponowane w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza to nie czystopisy z lat 80. – jak twierdzą edytorzy Dziennika wojennego (2001) – lecz oryginalne rękopisy. Badacz opisuje materialną warstwę diariusza, a zwłaszcza te jego elementy, które wyróżniają dziennik spośród innych zapisków czasu wojny: to między innymi zagadkowa interpunkcja, enigmatyczne notatki sporządzane na marginesach, a także nieczytelne rysunki i znaki umieszczane na parzystych stronach zeszytów, niezapełnionych pismem.
This text presents an anthropological reading of Leopold Buczkowski’s war diaries (1942–1945), as well as a polemic against claims made by Sławomir Buryła and Radosław Sioma. The author of the article argues that the three notebooks deposited at the Adam Mickiewicz Museum of Literature (Muzeum Literatury im. Adam Mickiewicza w Warszawie) are not rewritten, final drafts from the 1980s–as the editors of Dziennik wojenny (War Diary, 2001) claim–but original manuscripts. The researcher describes the material aspects of the diary, especially those elements that distinguish it from other wartime diaries–these include unprecedented punctuation, enigmatic notes made in the margins, and illegible drawings on the blank pages of the notebooks.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 33-34; 132-151 (eng); 134-153 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieci nędzy – from a narrative poem to a novel. A preliminary study towards a reconstruction of Stanisław Przybyszewski’s creative process
Dzieci nędzy – od poematu do powieści. Przyczynek do rekonstrukcji procesu twórczego Stanisława Przybyszewskiego
Autorzy:
Badowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129664.pdf
Data publikacji:
2022-10-11
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Przybyszewski Stanisław
"Dzieci nędzy"
edytorstwo
geneza dzieła
krytyka genetyczna
editing
text origins
genetic criticism
Opis:
The origins of Dzieci nędzy (1913) and the story of its writing offer interesting insights into the creative work of Stanisław Przybyszewski, the most prominent writer of the Young Poland period. The study has revealed, e.g., his aversion (or inability rather) to introduce radical modifications to already finished texts and that his literary efficiency increased the further he was from big cities. A collation of the novel and a reading of private documents have enabled me to ascertain that the final shape of Dzieci nędzy was to a large extent influenced by Przybyszewski’s personal complications and trying circumstances, which severely determined (or rather undermined) his writing process, as well as the interventions by his editor who demanded additions to the work, with which the writer always agreed and added several chapters. Those diligently developed corrections proved how important the editorial remarks of the need to improve the text were to the writer. However, the most important discovery resulting from the textual study is that of the author’s decision to abandon his initial intention to author an epic poem in prose and shift to the novelistic form. That resolution, a kind of a surrender in the struggle with matter, proves Przybyszewski’s innovative approach to the novel and as a result of it Dzieci nędzy are an artistically interesting modern record of psychological states. In terms of structural and narrative solutions, it is clearly one of the most interesting novels by Przybyszewski.
Na podstawie prześledzenia genezy Dzieci nędzy (1913) i historii komponowania tekstu dokonano ciekawych ustaleń z zakresu działań twórczych najgłośniejszego autora Młodej Polski – Stanisława Przybyszewskiego. Badania ujawniły m.in. niechęć pisarza do (czy może: nieumiejętność) radykalnej modyfikacji raz dokonanych zapisów tekstowych i wzrost literackiej efektywności z dala od wielkich miast. Kolacjonowanie przekazów powieści oraz lektura dokumentów osobistych pozwoliły stwierdzić, że znaczący wpływ na ostateczny kształt Dzieci nędzy miały powikłania osobiste i przykre okoliczności życiowe, które znacząco determinowały (czy raczej: destruowały) proces pisarski Przybyszewskiego, oraz ingerencja domagającego się uzupełnień wydawcy, któremu pisarz skwapliwie przyznał rację, dopisując kilka rozdziałów. Te sumiennie dokonane poprawki świadczą o tym, jak ważne były dla pisarza uwagi redakcyjne w udoskonalaniu tekstu.Najważniejsze odkrycie, do jakiego prowadzą badania tekstologiczne, dotyczy jednak autorskiej rezygnacji z zamierzonego pierwotnie poematu prozą i przetransponowania jego idei w formę powieściową. Ta decyzja – będąca rodzajem kapitulacji w zmaganiach z tworzywem – świadczyła de facto o nowatorskim myśleniu Przybyszewskiego o powieści i sprawiła, że Dzieci nędzy to niezwykle ciekawy artystycznie, nowoczesny zapis stanów psychicznych. Od strony rozwiązań konstrukcyjno-narracyjnych to niewątpliwie jedna z najciekawszych powieści Przybyszewskiego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2022, 64, 1; 137-169
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Two editions of Sny i kamienie by Magdalena Tulli
Dwa wydania Snów i kamieni Magdaleny Tulli
Autorzy:
Wąsowski, Piotr Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129629.pdf
Data publikacji:
2022-10-11
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Italo Calvino
Magdalena Tulli
studia miejskie
literatura a architektura
genetyka
Magdalena Tull
urban studies
literature and architecture
genetic criticism
Opis:
The author offers a juxtaposition of two editions of Sny i kamienie [Dreams and Stones] by Magdalena Tulli in the context of Italo Calvino’s Invisible Cities and urbanology. In the text he analyses the differences between the editions and discusses the origins of the modifications of the novel implemented by the writer. Those modifications sometimes facilitate while other times hinder the identification of the sources of her thinking, i.e., her reflection on urbanity. Sny i kamienie is a novel that constitutes a record of the experiences of the modernist transformation of two cities, Warsaw and Milan. The reading of Sny i kamienie is difficult at several levels: firstly, due to its treatise-like style and the narrator’s role of a seemingly uncritical eulogist of the urban planning order; secondly, due to a blurring of the traces of contaminations of various experiences: of Warsaw, of Milan, and that of a reader; and thirdly, due to a lack in Polish culture of any traditions of this type of prose text devoted to the city. The essay constitutes an attempt at reconstructing the possible contexts of the novel and how they influenced the alterations implemented by the writer in the more recent edition.
Autor porównuje dwie edycje Snów i kamieni Magdaleny Tulli w kontekście Niewidzialnych miast Italo Calvino i urbanologii. Tekst poddaje analizie różnice między edycjami i stanowi próbę zrozumienia genezy modyfikacji powieści dokonanych przez autorkę. Zmiany te niekiedy ujawniają a niekiedy utrudniają dostrzeżenie źródeł myślenia powieściopisarki, czyli refleksji o miejskości. Sny i kamienie to powieść stanowiąca zapis doświadczenia modernistycznej transformacji dwóch miast: Warszawy i Mediolanu. Lektura Snów i kamieni sprawia trudności na wielu poziomach: po pierwsze, z powodu traktatowej stylizacji i przyjęcia przez narratora roli bezkrytycznego piewcy ładu urbanistycznego, po drugie zaś w obliczu zatartych śladów kontaminacji wielu doświadczeń: warszawskiego, mediolańskiego, czytelniczego, po trzecie z powodu braku w kulturze polskiej wcześniejszych tradycji tego typu tekstu prozatorskiego o mieście. Esej stanowi próbę rekonstrukcji możliwych kontekstów powieści i ich wpływów na zmiany wprowadzone przez autorkę do nowszych edycji.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2022, 64, 1; 607-648
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Beckett’s Dystopian Trilogy, Part I: The Irrelevance of Godot
Dystopijna trylogia Becketta, Część Pierwsza: O nieistotności Godota
Autorzy:
Gontarski, Stanley
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129698.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Samuel Beckett
Czekając na Godota
genologia tekstu
frenologia
Waiting for Godot
genetic criticism
phrenology
Opis:
The article concentrates on a variety of textual alterations introduced to Samuel Beckett’s Waiting for Godot either in the process of translation by the author or by the third parties. In a close reading of these changes the article follows the philosophy of human degradation and connects it both with Beckett’s own ideas on the matter and with a broad cultural context of the epoch. Apart from this philological and cultural analysis, the article advances a thesis that the main theme of Beckett play is not necessarily the absence of Godot/God, or a figure of authority, but the fact of humanity slowly descending into stagnation, depletion of energy and hope as well as physical deprivation. Therefore the article offers an interesting study of Beckett from textual and cultural perspectives, but it also makes a contribution to the genetic criticism of his oeuvre.
Autor analizuje szereg zmian wprowadzonych do tekstu dramatu Samuela Becketta Czekając na Godota, których dokonał autor tłumacząc tekst oraz inne osoby zajmujące się edycją manuskryptu sztuki. Opisując szczegółowo różnice między poszczególnymi wersjami manuskryptu, autor tłumaczy, w jaki sposób zmiany te wynikają z popularnych w tamtej epoce poglądów dotyczących degradacji człowieka i ludzkości. Artykuł kreśli zarówno zarys poglądów samego Becketta na te zagadnienia, jak i ogólne filozoficzne i kulturowe tło epoki. Obok tych genologicznych dociekań autor stawia tezę, że tematem sztuki Becketta jest w mniejszym stopniu nieobecności Godota, czy Boga, a w większym lęk wywołany wizją degradacji ludzkości, umierania i zaniku życiowych energii. Artykuł stanowi zatem przeglądowe omówienie stanowisk filozoficznych, które stoją za powstaniem Czekając na Godota, szczególnie monologu Lucky’ego, a także daje wgląd w historię edytowania tekstu sztuki.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2021, 63, 4; 7-27
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Decomposing the asylum in Samuel Beckett’s Malone Dies: Genetic criticism and the author
Dekompozycja przestrzeni szpitalnej w Malone umiera Samuela Becketta: autor w świetle krytyki genetycznej
Autorzy:
Little, James
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1204774.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Samuel Beckett
szpital psychiatryczny
krytyka genetyczna
manuskrypt
biografia
asylum
genetic criticism
manuscript
biography
Opis:
This article focuses on Samuel Beckett’s use of the asylum in his novel Malone Dies to explore the role of non-textual elements in genetic criticism (the study of a writer’s creative process through the analysis of their compositional manuscripts), as well as the function of the author in genetic analysis. Taking as its starting point Iain Bailey’s challenge to genetic critics to account for the biographical author which underpins the discipline’s study of written traces in authorial manuscripts, the article contends that genetic criticism must be used in tandem with other approaches such as historicism when studying spaces like Beckett’s asylums. Though Beckett took a scholarly approach when integrating such material into earlier work, making research notes which can be regarded as part of the genetic dossier, the asylum in Malone Dies – based on Dublin’s Saint John of God Hospital – leaves no such trail of textual breadcrumbs. Therefore, we must pay particular attention to the historical function of Saint John of God’s in order to understand how the asylum works in composition and reception. In doing so, an author existing beyond the written traces they leave behind can retake their place in a necessarily incomplete empirical field over five decades after Roland Barthes prematurely declared their death.
Artykuł omawia sposoby przedstawiania obrazów szpitala psychiatrycznego w powieści Samuela Becketta pt. Malone umiera. Jego celem jest analiza pozatekstowych elementów w twórczości autora oraz ich rola w krytyce genetycznej. Dodatkowo artykuł podejmuje refleksję nad pozycją i miejscem autora w krytyce genetycznej. Wyjściowym założeniem artykułu jest teza stawiana przez Iaina Baileya mówiąca o tym, że krytykę genetyczną należy uprawiać w powiązaniu z innymi teoriami jak na przykład historycyzmem. Beckett prowadził niemalże naukowe przygotowania do pisania własnych tekstów, a także dokładał starań, by poczynione obserwacje zintegrować z materiałem stanowiącym podstawę własnego dzieła. Jego rozległe notatki oraz zapiski stanowią zatem doskonałą podstawę do badań genetycznych. Pomimo obfitości materiału dokumentacyjnego obrazy zakładu psychiatrycznego ukazanego w Malone umiera (którego pierwowzorem był dubliński szpital Saint John of God) noszą bardzo niewielkie echa pierwotnych tekstów i zapisków. Znaczenie tego szpitala w biografii Becketta odgrywa więc istotną rolę dla rozumienia jego ostatecznego przedstawienia w powieści, zarówno pod względem jej zakomponowania jak i późniejszej recepcji. Z niekompletnych zapisów empirycznych doświadczeń daje się jednak odtworzyć obraz pisarza istniejącego za zasłoną własnych tekstów i po części chociaż odzyskującego istnienie wiele lat po tym, kiedy Roland Barthes ogłosił śmierć autora.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2021, 60, 1; 65-77
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka emancypacji, czyli przestrzenie życia i przestrzenie komunikacji między słowem a wirtualnością
Emancipating humanities: communicating between the real and the virtual
Autorzy:
Lachman, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1204779.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
humanistyka
emancypacja
przestrzeń literacka
archiwum
krytyka genetyczna
kultura cyfrowa
humanities
emancipation
fictional space
archive
genetic criticism
digital culture
Opis:
Artykuł stanowi podsumowanie kilku sposobów rozumienia współczesnej humanistyki, której zasadniczą cechą pozostaje aspekt emancypacyjny oraz jej charakter relacyjny. Humanistyka postrzegana jest w tym kontekście nie tylko jako dyscyplina nauki zdominowana przez otwartość, ale przede wszystkim jako metodologia akceptująca własną nieostateczność. Ten element miękkiej strategii badawczej, w której ważnym aspektem refleksji pozostaje również doświadczenie osoby badającej, obecny jest w tych dziedzinach humanistyki, które łączą się z szeroko rozumianym obszarem kultury cyfrowej oraz wirtualnej rzeczywistości. Humanistyka badająca kulturę cyfrową zmuszona jest do redefinicji własnych narzędzi, a także do uznania innych podmiotów stanowiących źródło doświadczenia. Ten relacyjny charakter humanistyki, w którym ewoluuje ona ku wielości podmiotów i perspektyw badawczych stanowi zarówno wyzwanie, przed którym stają współcześni humaniści, jak i szansę dalszego rozwoju tej gałęzi nauki.
The article offers a summary of a number of approaches to contemporary humanities in which the main dynamics of research and methodology could be characterised as emancipation. The humanities is seen here not merely as an open discipline, but it is viewed as a method of research able of accepting its relational and indeterminate progress. The soft dimension of its analysis, which is also rooted in an individual biography of the researcher, results from a particular attention paid to other than human subjects. In particular, the humanities related to digital culture and virtual reality needs to redefine its research methods but also communicate with other sources of perception and experience. This relational nature of contemporary humanities in which it reflects the complexity of multiple subjects and perspectives challenges more traditional positions of analysis but simultaneously offers a chance of development.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2021, 60, 1; 7-14
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podróż wielogatunkowa. Genologia i genetyka Podróży do Ziemi Świętej z Neapolu Juliusza Słowackiego
The multigenre voyage. Genology and genetics of the Voyage to the Holy Land from Naples (Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu) by Juliusz Słowacki
Autorzy:
Libich, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927274.pdf
Data publikacji:
2021-09-21
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Juliusz Słowacki
digressional poem
genetic criticism
anthropology of literature
romanticism
Opis:
This paper concerns the relation between genology and genetics in the digressive romantic poem Voyage to the Holy Land from Naples (Podroż do Ziemi Świętej z Neapolu) by Juliusz Słowacki. It is perhaps one of his most underestimated works, often treated as a prelude to the popular Beniowski. Voyage to the Holy Land was created during Słowacki’s journey to the East. The whole work took several years to write, which was a time of increased artistic productivity for its author. The poem was developed in a notebook, along with numerous notes, drawings, and journey expenses written down in its margins. For this reason, the author of the article does not focus on the content of the poem, but on its form, and indicates that the chronological development of the text is strongly correlated with the numerous possibilities of interpretation encoded in the various genres that inspired the creation of the poem. For instance, he presents Słowacki’s poem as a silva rerum — a book filled with many kinds of notes and memorabilia, kept by the nobility during the Baroque Period — and a romantic travelogue. The author aims to present the most compelling genological aspects of the poem and in order to do so, he references, among others, genetic criticism, and a methodology that derives from literary anthropology and describes the physical medium which carries the text along.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2021, 64, 1; 133-145
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czarny potok i archiwum
Czarny potok and the archive
Autorzy:
Buryła, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1339353.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Leopold Buczkowski’s prose
extermination of Kresy
Holokaust
genetic criticism
WW2
proza Leopolda Buczkowskiego
eksterminacja Kresów
krytyka genetyczna
II wojna światowa
Opis:
Artykuł omawia problemy genezy powieści Leopolda Buczkowskiego pt. Czarny potok. Rekonstruując skomplikowane dzieje powstania utworu, autor sięga po zachowane dokumenty genezy (publikowane i niepublikowane) zgromadzone w archiwach pisarza. Ich analiza pozwala rozwikłać niektóre problemy genezy dzieła, a także złożonej warstwy kompozycyjnej i fabularnej Czarnego potoku.
The paper discusses the problem of the origins of Czarny potok, a novel by Leopold Buczkowski. By reconstructing the complicated story of the origins of the novel, the author consults the surviving genesis documents (both published and unpublished) housed in Buczkowski’s archive. Their analysis allows to address some issues regarding the origins of the novel, as well as the complex compositional and story-related aspects of the book.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 21; 160-179
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leonardos da Vinci Wende in der Schlacht bei Anghiari: Poetik und genetische Kritik der zeichnerischen Entwürfe.
Leonardo’s da Vinci Turn in “The Battle of Anghiari“. Poetics and Genetic Criticism of the Preparative Sketches .
Autorzy:
Boesten-Stengel, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909560.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Leonardo da Vinci
Battaglia di Anghiari (wallpainting)
Genetic criticism
Preparative Drawings,
Classical Poetics
Opis:
In 1505 or 1506, Leonardo da Vinci abandoned his project of the Battle of Anghiari, which was to depict the historical victory in 1440 of Florence over Milan. The last traces of the wall painting were obliterated in the 1560s when Giorgio Vasari and his collaborators restructured and redecorated the once Sala del Maggior Consiglio of the Florentine Republic. More or less contemporary foreign copies seem to reproduce what is believed to be the central part of the composition, known even by the same Vasari’s description as the group of horsemen fighting for a standard, “vn groppo di caualli, che combatteuano vna bandiera”, and only one colour detail, an old soldier in a red cap, “vn soldato vecchio con vn berretton rosso”. Vasari’s words do not identify in the scene any protagonist of the historical event. Only in the eyes of recent interpreters did it become the confrontation of two Milanese horsemen on the left and two Florentine on the right. Observations on Leonardo's method of projecting allow a new approach. The exhibition “Europe in the Renaissance”, organized in 2016 by the Swiss National Museum in Zürich, showed a computer animation produced based on the author’s screenplay by the studio xkopp creative in Berlin. The succession of sequential images demonstrate how both the final composition and the depicted action emerge from Leonardo’s drawing process. The present essay completes the silent animation with the necessarily verbal commentary. The inquiry concerns five original drawing-sheets in the collections of the Gallerie dell'Accademia in Venice and the Szépmüvészeti Múzeum in Budapest. Leonardo calls the first shaping of figures, the rough composition sketch, componimento inculto. From classical poetics he borrows the word, the term, and the priority of suitable actions which the same figures should demonstrate Genetic criticism distinguishes in the simultaneity of unerased strokes the variations of tools and their handling. Arranging the step-by-step changes, first traces, insertions and alternatives in the individual sketch and from sheet to sheet we recognize earlier and later positions and postures of the same protagonists. Just in the first sketch we discern the future “old soldier in a red cap” emerging victorious from the duel. His action represents the causa efficiens of the extreme left horseman’s finally twisted posture. At the beginning of the internal drawing procedure we recognize the same horseman in a different position, how he rides from right to left, holding the staff of the standard like a lance directed to the left. The counterattacking “old soldier”, coming from the left side and evading the mortal thrust, grips the enemy’s standard and turns it in the opposite direction. With few rapid modifications, the draftsman dramatically creates the “reversal” in the battle, Aristotle’s “change from bad fortune to good, or from good fortune to bad” (Poetics, 1451a). The final composition shows the “old soldier” fighting simultaneously at least three enemies like the paradigmatic Hercules defeating the multi-headed Hydra. The victorious “old soldier in the red cap” embodies the Florentine Republic.  
Źródło:
Artium Quaestiones; 2020, 31; 313-367
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka, genetyka, praca. (O sztuce rymotwórczej)
Poetics, genetics, work. (On the art of rhyming)
Autorzy:
Antoniuk, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1338690.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
poetics
rhyme
genetic criticism
the process of creating texts
work
mind
poetyka
rym
krytyka genetyczna
proces tekstotwórczy
praca
umysł
Opis:
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie o to, jakie korzyści może zyskać poetyka, wchodząc w metodologiczną kooperację z krytyką genetyczną. Odpowiedź opiera się na definicji, sformułowanej przez Dorotę Korwin-Piotrowską, stwierdzającą, że „pojęcia z zakresu poetyki są zapisem poznawczego wysiłku, by zbadać i opisać pracę ludzkiego umysłu”. W szkicu postawiona zostaje teza, wedle której szczególna (choć rzecz jasna ograniczona) możliwość poznawania „pracy ludzkiego umysłu” pojawia się wówczas, gdy poetyka – współpracując z krytyką genetyczną – zajmuje się nie tylko gotową postacią tekstu, lecz także tekstem in statu nascendi (zapisem procesu tekstotwórczego, jakim jest brulion). Twierdzenie to zostaje następnie zilustrowane za pomocą poglądowej analizy, łączącej opis poetologiczny z genetycznym, a poświęconej pracy nad rymem, wykonywanej przez Czesława Miłosza w trakcie pisania dwu wierszy: Rozmów na Wielkanoc 1620 roku i Na ścięcie damy dworu. W zakończeniu szkicu pojawiają się dalsze uwagi teoretyczne, między innymi odwołujące się do pojęcia extended mind oraz współczesnych, podmiotowych i czynnościowych koncepcji kultury.
The article attempts to answer the question of what the potential benefits of a methodological cooperation between poetics and genetic criticism are. The answer is based on the definition formulated by D. Korwin-Piotrowska who observes that “concepts and terms in the field of poetics document the cognitive effort involved in studying and describing the work of the human mind.” I argue that we may understand (although, in a limited degree) how “the human mind” works when poetics, in cooperation with genetic criticism, studies not only the final version of the text, but also the text in-the-making (a record of a textual process, i.e. a draft). Combining poetics and genetic criticism, I analyze two poems by Czesław Miłosz, Rozmowy na Wielkanoc 1620 roku [Conversations at Easter 1620] and Na ścięcie damy dworu [On the beheading of a lady at court], demonstrating how the poet arrived at the final rhyme pattern. In the end, I make further theoretical comments in connection with, inter alia, the concept of the “extended mind” and the contemporary subjective and functional concepts of culture.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 21; 74-99
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ton manuskryptu. Literatura – edycja – życie
The Tone of a Manuscript. Literature – Edition – Life
Autorzy:
Bem, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1339278.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Genetic criticism
digital genetic edition
digital humanities
scholarly editing
krytyka genetyczna
edytorstwo naukowe
cyfrowa edycja genetyczna
humanistyka cyfrowa
Opis:
Artykuł dotyczy teoretycznych i praktycznych propozycji krytyki genetycznej oraz jej skomplikowanej relacji z edytorstwem naukowym. Autor omawia korzyści wynikające z zastosowań tej metody czytania rękopisów, związane z nią trudności oraz możliwości wykorzystania jej efektów w edytorstwie cyfrowym. Przedstawia także przykłady istniejących cyfrowych edycji genetycznych, dodając praktyczne uwagi dotyczące aspektów technicznych – w tym języka do kodowania rękopisów i cyfrowej rekonstrukcji procesu tekstotwórczego – związanych z taką prezentacją tekstu w środowisku elektronicznym.
The paper is about the theoretical and practical proposals of genetic criticism and its complicated relations with academic editing. The author discusses the benefits from applying that method of reading manuscripts, the related difficulties and possibilities of using its effects in digital editing. Examples of existing digital genetic editions are presented, with practical tips regarding the technical aspects – including the language used for encoding manuscripts and digital reconstruction of the text-producing process – related to such a presentation of a text in a digital environment.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 21; 8-29
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość Józefa Wittlina – perspektywy krytycznogenetyczne
The works of Józef Wittlin: The perspective of genetic criticism
Autorzy:
Wcisło, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1217066.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
genetic criticism
Józef Wittlin
Hymny
poetry
Salt of the Earth
krytyka genetyczna
poezja
Sól ziemi
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza czterech odsłon utworu Przedśpiew, tekstu otwierającego tom poezji Józefa Wittlina zatytułowany Hymny. Na przykładzie tego tekstu autor wskazuje na znaczące zmiany w obrębie poszczególnych wydań poezji, a dzięki temu na potencjał badawczy, jaki oferuje ich opis. Jest to zarazem postulat opracowania wydania Hymnów zgodnie z regułami genetyki druków. Możliwości zastosowania krytyki genetycznej w stosunku do Józefa Wittlina pokazuje również symptomatyczny przykład fragmentu rękopisu powieści Sól ziemi. Kwestie te stanowią zapowiedź dalszych badań krytycznogenetycznych i wstęp do nich.
In the present article, I analyze four versions of the poem Przedśpiew [Prelude], which opens Józef Wittlin’s collection of poems entitled Hymny [Hymns], and discuss significant changes within the respective editions, pointing to the research potential of such an analysis. I also postulate that Hymny should be edited and published in accordance with the rules of genetic criticism of printed texts. I also demonstrate how genetic criticism may be applied to the works of Józef Wittlin in my discussion of a fragment of the manuscript of the novel Salt of the Earth. Thus, I both introduce and outline the future critical perspectives of genetic criticism.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 22; 100-119
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwum procesu twórczego – podejście genetyczne w badaniach dzieł sztuki
An archive of the creative process – the genetic approach to research
Autorzy:
Wilczak, Marlena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1399644.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
genetic criticism
archive
personal papers
creative process
krytyka genetyczna
archiwum
dokument osobisty
proces twórczy
Opis:
W niniejszym artykule została szkicowo przedstawiona polska recepcja dokonań francuskiej szkoły krytyki genetycznej. Zwrócono uwagę na przydatność tej metodologii w badaniach nad archiwami artystów, w tym nad rzucającym światło na proces twórczy piśmiennictwem autobiograficznym. W kolejnej części artykułu zreferowano rozwijające się aktualnie we Francji podejścia wykorzystujące metody krytyki genetycznej w badaniach nad archiwami tworzenia.
This paper outlines the Polish reception of achievements of the French school of genetic criticism. It highlights the applicability of this methodology in research on the archives of artists, in particular autobiographical writings that shed light on the creative process. The second part of the paper presents approaches currently emerging in France, where the method of genetic criticism in research on artistic archives is becoming more prominent.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2019, 13, 2; 7-18
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Directions in the research of the legacy of Sabina Grzegorzewska of the Gostkowskis (based on the material of the Scientific Library of the PAAS and the PAS in Cracow)
Kierunki opracowywania spuścizny Sabiny z Gostkowskich Grzegorzewskiej (na podstawie materiałów Biblioteki PAU i PAN w Krakowie)
Autorzy:
Berkan-Jabłońska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041944.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Grzegorzewska
pamiętniki polskie XIX wieku
archiwum osobiste
spuścizna
krytyka genetyczna
19th century Polish diaries
personal archives
literary legacy
genetic criticism
Opis:
The aim of the article was to describe the collection of manuscripts preserved in the family archives as a memorial to Sabina Grzegorzewska née Gostkowska, a 19th‑century writer, which are currently in the possession of The Scientific Library of the PAAS and the PAS in Cracow. That analysed archival legacy consists of various documents, which include a few letters, several rough drafts with notes and quotations on Grzegorzewska’s philosophical and religious lectures, excerpts from her dissertations, and drafts and fair copies of novels and memoirs. The article presented their content and material condition. The prospects for further processing of that legacy were also discussed. An important issue is the question on the importance of the task for the history of Polish literature of the 19th century, especially with regard to the creator of minorum gentium. According to the author of the article, it would be reasonable to link the methods of the analysis of avant-textes, adopted in genetic research, with the proposals of the so-called cultural genetics.
Celem artykułu jest prezentacja dokumentów rękopiśmiennych stanowiących spuściznę dziewiętnastowiecznej pisarki, Sabiny Grzegorzewskiej. Zespół materiałów, na który składają się listy, notatki z lektur, brudnopisy i czystopisy rozpraw, powieści oraz pamiętników, znajduje się aktualnie w zbiorach Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie. Artykuł przedstawia wstępnie ich zawartość, stan materialny, związki z wersjami drukowanymi za życia autorki i tuż po jej śmierci, a także omawia perspektywy dalszych etapów opracowywania tej spuścizny. Ważną kwestią jest pytanie o znaczenie podjętego zadania dla historii polskiego piśmiennictwa XIX wieku, zwłaszcza w odniesieniu do twórcy minorum gentium. Zdaniem autora artykułu, zasadne byłoby powiązanie metod analizy przedtekstów, przyjętych w badaniach genetycznych, z propozycjami tzw. genetyki kulturowej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 9-30
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies