Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "General relativity" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-20 z 20
    Tytuł:
    Rozważania kosmologiczne na temat ogólnej teorii względności
    Cosmological considerations on the general theory of relativity
    Autorzy:
    Einstein, Albert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690944.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    general relativity
    Albert Einstein
    Opis:
    A. Einstein, “Kosmologische Betrachtungen zur allgemeinen Relativitätstheorie” (“Cosmological considerations on the general theory of relativity”), Sitzung der Physikalisch-mathematischen Klasse vom 8. Februar 1917, „Sitzungsberichte der Preußischen Akad. d. Wissenschaften, 1917”, pp. 142–152. Translated to Polish from original German work by Robert Janusz.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2017, 63; 183-204
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specialis generalisque relativitatis einsteinianae theoriae: apud metricam et philosophiam
    Autorzy:
    Borges De Meneses, Ramirvs Delivs
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131258.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
    Tematy:
    Einstein
    Specfial Relativity
    General Relativity
    and philosophical foundations
    Opis:
    This article was written to demonstrate the meaning of non-euclidean geometry to the construction of Relativity, and the sense of light ́s speed according to the Special Relativity.
    Źródło:
    Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2015, 4(19); 13-25
    1898-8431
    Pojawia się w:
    Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O względności bezwładności. Uwagi dotyczące ostatniej hipotezy Einsteina (Przedstawione na spotkaniu 31 III 1917)
    On the relativity of inertia. Remarks concerning Einstein’s latest hypothesis
    Autorzy:
    de Sitter, Willem
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690934.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    general relativity
    inertia
    Willem de Sitter
    Albert Einstein
    Opis:
    W. de Sitter, „On the relativity of inertia. Remarks concerning Einstein’s latest hypothesis”, Proceedings of the Section of Sciences. Koninklijke Akademie van Wetenschappen te Amsterdam, Vol. XIX, No. 9 i 10, Johannes Müller, Amsterdam, September 1917, pp. 1217–1225 (section: „Mechanics”). Translated to Polish by Robert Janusz.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2017, 63; 205-222
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między mikroświatem a makroświatem
    Between the Microworld and the Macroworld
    Autorzy:
    Grygiel, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/691304.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    philosophy of physics
    quantum mechanics
    general relativity
    ontology
    Opis:
    The current 50th issue of Philosophical Problems in Science (Zagadnienia Filozoficzne w Nauce) summarizes the efforts of both philosophers and scientists to understand how a broader philosophical context sets the stage for the development of scientific research, with physics playing a leading role. In particular, the paper reviews the content of the last twenty-five issues of the journal with an emphasis on the philosophical problems that arise in the practice of physics. The overview reveals that these problems reflect the main conceptual division in physics between the treatment of the micro-world described by quantum mechanics and the macro-world governed by the general theory of relativity. Both of these theories, taken separately, generate a host of philosophical concerns such as their proper interpretation (Bell’s Theorem and its consequences) or the meaning and the eventual validity of the notions of space and time. Other philosophical problems in physics, such as chaos and determinism, are also considered. The authors are well aware that the formulation of the future theory of quantum gravity will be a demanding task requiring profound philosophical reflection.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2012, 50; 46-62
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Cerberus project: a heuristic model for a blackhole based on rigid body considerations of rotation of a Kerr-Newman blackhole
    Autorzy:
    Kabe, Koustubh Ajit
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178019.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    Gravitational collapse
    Kerr-Newman blackhole
    blackhole
    general relativity
    Opis:
    In view of the rigid body rotational character of a Kerr-Newman blackhole, a completely novel model of a blackhole is proposed revamping in the process our current perception of the universe. The research involved is just a proposal in its baby stage.
    Źródło:
    World Scientific News; 2018, 96; 225-232
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Close approaches of debris to LARES satellite during its first four years of operation
    Autorzy:
    Paris, C.
    Sindoni, G.
    Sabato, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/136194.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    EEEIC International Barbara Leonowicz Szabłowska
    Tematy:
    general relativity
    LARES
    satellite laser ranging
    space debris
    space law
    Opis:
    Since its launch in February 2012, the LAser RElativity Satellite (LARES) of the Italian Space Agency experienced four close approaches with space debris. LARES orbits at an altitude of 1450 km, in a region where the density of space debris has a peak. However, the probability of an impact with a debris during the operational life of the satellite was reasonably low. The analysis of the close approaches identified three of the objects, that are from two peculiar population of objects. This paper discusses the problem of space debris in low orbit, the approaches occurred with LARES, and some possible scenarios related to space regulations and space law in case of an impact.
    Źródło:
    Transactions on Environment and Electrical Engineering; 2017, 2, 1; 90-97
    2450-5730
    Pojawia się w:
    Transactions on Environment and Electrical Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Case for a Fourth Spatial Dimension and the Hyperspherical Force
    Autorzy:
    Pereira, Marco
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177863.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    4D
    L-CDM
    cosmology
    extra dimension
    general relativity
    topology
    Opis:
    Here we present evidence of an extra spatial dimension and that our 3D Universe is embedded as a lightspeed expanding hyperspherical hypersurface. Support for this hypothesis comes from (a) SDSS BOSS dataset analysis showing the seeding of Galaxies on the largest scale by spherical acoustic oscillations, (b) the discovery of an Hyperspherical Force, a constraint force that exists only because of the lightspeed hyperspherical expansion. That solves the Spiral Galaxy Rotation Conundrum, (c) the parameterless predictions of all type 1a Supernovae (SN1a) distances from their redshifts z. Lightspeed hyperspherical expansion permits simple short-distance compliance with the Hubble Law.
    Źródło:
    World Scientific News; 2018, 98; 127-139
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Some remarks on the first image of a black hole
    Autorzy:
    Szybka, Sebastian Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690750.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    black holes
    event horizon
    general relativity
    interferometry
    astronomy
    Albert Einstein
    geometry
    Opis:
    On the 10th of April, 2019 the Event Horizon Telescope Collaboration presented the first image of the black hole. The image was obtained with a planet-scale array of eight ground-based radio telescopes. The observation relied on a technique called very long base interferometry which synchronises telescope facilities around the world. The image of a black hole together with the recent detections of gravitational waves confirms one of the most intriguing predictions of Einstein’s gravity theory, namely, the existence of black holes. I will provide more details on this remarkable observation and explore its consequences for our understanding of nature. The physical reality of black holes is strongly supported by recent advances of astronomy. I claim that this fact is the key to understanding the relation between our world and the world of mathematics.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2020, 68; 281-294
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Optical Path of Ancient Photons and the Supernova Project
    Autorzy:
    Pereira, Marco
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1066287.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    4D
    5D Spacetime
    L-CDM
    cosmology
    extra dimension
    general relativity
    topology
    Opis:
    Here we present evidence that the analysis of the Supernova Project failed to consider the simplest model which is capable of predicting all type 1a Supernovae (SN1a) distances from their redshifts z. This model is based upon the Hypergeometrical Universe Theory (HU), where the Universe is a hyperspherical hypersurface under lightspeed radial expansion. This permits simple short-distance compliance with the Hubble Law. The mapping of the Hubble Law with the hyperspherical short-distance expansion provides a Current 4D radius of 13.58 Billion Light Years if we consider H0 = 72 km/s/Mpc. Notice that the Universe under the Hypergeometrical Universe Theory is an embedded hypersurface within a 4D Spatial Manifold, with a lightspeed expanding radius. Because of that it is possible to speak of Current (in absolute time) Universe. Einstein’s ideas about Time and Relativity are refuted by HU and astronomical observations.
    Źródło:
    World Scientific News; 2019, 130; 195-215
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mała książka o wielkim wszechświecie
    The little book about the large universe
    Autorzy:
    Szybka, Sebastian Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1943074.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    cosmology
    universe
    cosmos
    astronomy
    physics
    cosmic microwave background
    general relativity
    background radiation
    CMB
    WMAP
    Albert Einstein
    Opis:
    We live in extraordinary times for cosmologists. A vast amount of new astronomical data is pushing our model of the universe to its limits. An interest in cosmology is growing. The Little Book of Cosmology by Lyman Page is a concise up-to-date approachable introduction to the topic.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 71; 203-209
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienia holizmu w kontekście relacjonizmu i strukturalizmu
    Autorzy:
    Luty, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/600542.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    gravitational nonlocalities
    general relativity
    relationism
    structuralism
    spacetime
    holism
    nielokalności grawitacyjne
    ogólna teoria względności
    relacjonizm
    strukturalizm
    czasoprzestrzeń
    holizm
    Opis:
    Two positions in which the mode of existence of Spacetime is considered are reconstructed — relationism and structuralism (I discuss the version of structuralism one can find in the so-called Ontic Structural Realism). I present and describe the notion of gravitational nonlocalities, at which one arrives through the difficulties with formulating laws of energy conservation in General Relativity. I state and try to defend a thesis, that the above difficulty may rise two different „weak” holisms on the ground of each mentioned position.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2016, 35 B (4B)
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Time at the Level of a High Speed Moving Object
    Autorzy:
    Spacey, John
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1193284.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    General Relativity
    Quantum Mechanics
    astronomy
    astrophysics
    black-hole
    cosmology
    dark Matter and dark Energy
    galaxies
    gravity
    negative space-time
    Opis:
    I think that far-away travels into Space are possible in the way that it is possible to find again people on our Earth, after the return of a very long travel into Space, not aged, like the people who have traveled inside the spacecraft. Current physics does not allow this and I have developed the following Theory which would thus complement the current Theory of General Relativity when we go to the limits of the reasoning. Current Theories like General Relativity or Quantum Mechanics are not impacted when the reasoning is not pushed to the limits. My reasoning at the limits just complements current Theories when the parameters take extreme values and thus the logic of current physics is respected.
    Źródło:
    World Scientific News; 2021, 153, 1; 1-42
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Non-adiabatic universe and the redshift
    Autorzy:
    Gupta, Rajendra P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1163142.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    Cosmic microwave background radiation
    Cosmological constant
    Cosmology theory
    Distance scale
    Distances and redshifts
    Galaxies
    General relativity
    Hubble constant
    Supernovae
    Opis:
    We have relaxed the constraint of adiabatic universe used in most cosmological models and shown that the new approach provides a better fit to the supernovae Ia redshift data with a single parameter, the Hubble constant, than the standard ΛCDM model with two parameters, the Hubble constant and the cosmological constant. The new approach, developed within the confines of the cosmological principle, yields the Hubble constant value 69.01 (±0.53) km s-1 Mpc-1. The cosmological constant may thus be considered as a manifestation of a non-adiabatic universe that is treated as an adiabatic universe.
    Źródło:
    World Scientific News; 2018, 110; 210-218
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasoprzestrzeń – część struktury czy strukturalny aspekt? Ontologia czasoprzestrzeni w kontekście umiarkowanego ontycznego realizmu strukturalnego
    Spacetime – part of the structure or structural aspect? Ontology of spacetime in the context of moderate ontic structural realism
    Autorzy:
    Luty, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431018.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    spacetime
    moderate ontic structural realism
    gravitation
    metaphysics of properties
    general relativity
    czasoprzestrzeń
    umiarkowany ontyczny realizm strukturalny
    grawitacja
    metafizyka własności
    ogólna teoria względności
    Opis:
    The position called Moderate Ontic Structural Realism, presented by Michael Esfeld and Vincent Lam, is described and criticised. Three theses are proposed. First, that the regarded position is intertwined with treating Spacetime as a property (or aspect) of the gravitational field. Second, that the metaphysics of properties used in Moderate Ontic Structural Realism leads to unfortunate consequences such as abandoning the equality of heuristics of constructing representations of gravity in General Relativity. Finally, the third thesis is that Spacetime should be interpreted metaphysically as part of a wider gravitational structure. After a summary of Esfeld’s and Lam’s position, reference to the issue of the equality of heuristics is presented as a critical perspective. A criticism of Moderate Ontic Structural Realism is formulated and further postulates about the ontology of Spacetime are proposed. In conclusion, an answer to the question stated in the title is suggested: spacetime is a part of the structure.
    Opisane i skrytykowane zostaje stanowisko umiarkowanego ontycznego realizmu strukturalnego, zaproponowane przez Michaela Esfelda i Vincenta Lama. Postawione są trzy tezy: pierwsza, że odnośne stanowisko uwikłane jest w traktowanie czasoprzestrzeni jako własności (aspektu) pola grawitacyjnego; druga – wykorzystanie przez to stanowisko metafizyki własności generuje niepożądane konsekwencje w postaci odrzucenia równoważności heurystyk służących do budowania reprezentacji grawitacji w ogólnej teorii względności; trzecia, że czasoprzestrzeń powinna być metafizycznie interpretowana jako element szerszej struktury grawitacyjnej. Stanowisko Esfelda i Lama zostaje zrekonstruowane, odniesienie do zagadnienia heurystyk budowania reprezentacji grawitacji przedstawione jest jako perspektywa krytyczna, zrealizowana zostaje krytyka umiarkowanego ontycznego realizmu strukturalnego i przedstawione zostają z niej wnioski oraz dalsze postulaty dotyczące ontologii czasoprzestrzeni. Na pytanie postawione w tytule zostaje udzielona odpowiedź, że czasoprzestrzeń to część struktury.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 4; 83-106
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Fundamental Holographic Uncertainty Principle and its Primary Applications
    Autorzy:
    Kabe, Koustubh
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1191787.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    holographic principle
    holographic uncertainty principle
    Heisenberg uncertainty principle
    Landauer’s Principle
    blackhole entropy
    loop quantum gravity
    area operator
    quantum geometry
    general relativity
    corrected blackhole horizon
    Opis:
    The fundamental holographic principle is first proposed, then demonstrated in its validity and viability through a thought experiment and then finally derived. The Heisenberg uncertainty relations are shown to follow from this fundamental relation. The quantum blackhole entropy is then demonstrated using this holographic uncertainty relation along with the application of the Landauer’s principle for the thermodynamic erasure of a bit yielding a formula with a logarithmic correction. The blackhole entropy is found to be half the value normally delivered by any other method. So, it is proposed that there is a real relevant physical horizon at the twice the Schwarzschild radius dubbed the holographic information geometric horizon.
    Źródło:
    World Scientific News; 2016, 50; 33-48
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Gauge Model for Gravity and considerations on the Asymmetry of Time and the SU (2) Mass Gap
    Autorzy:
    Kabe, Koustubh
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178329.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    Gauge theory
    general relativity
    gravity
    loop quantum gravity
    mass gap
    quantum field theory
    quantum gravity
    string theory
    super gravity (SUGRA)
    super symmetry (SUSY)
    time
    time asymmetry
    Opis:
    A new formulation of the Hamiltonian formalism of general relativity is developed based on the adiabatic variation of the Hamiltonian constraint. This new formulation consists of complex valued anti-Hermitian 1- called the Berry gauge potentials. These are then used to develop the complex Berry-Einstein-Yang-Mills curvature 2- . The Berry-Yang-Mills field equations are then developed and interpreted in a novel manner to incorporate quantum temporal strings in the non-perturbative formalism. This is however just highlighted in this paper and will be pursued in another paper. Since, the holonomy phase construed is that of Lorentz rotation we perceive a new quantum structure of the space-time namely that of causality. The future light cones are soldered internally to the tensor fields naturally so that the Berry-Ehresmann connection defines a quantum gauge field of causality. This field evokes the causal structure attributed to space-time as gauge degrees of freedom of quantum space ― a fluid of future light cones. This symmetry being of the gauge field type has three generators i.e., three gauge bosons― all heavy and therefore attracted by gravity. Thus causality is a local gauge degree of freedom of gravity. Once the theory is developed, the problem of the mass gap is considered for our gauge field. It seems that the problem is solved in this paper.
    Źródło:
    World Scientific News; 2017, 81, 2; 198-220
    2392-2192
    Pojawia się w:
    World Scientific News
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eksperymentalny test ogólnej teorii względności
    The Experimental Test of General Theory of Relativity
    Autorzy:
    Roskal, Zenon E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012930.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Gravity Probe B (GP-B)
    ogólna teoria względności (OTW)
    historia nauki
    filozofia nauki
    General Theory of Relativity (GTR)
    history of science
    philosophy of science
    Opis:
    Space-based experiments in fundamental physics are presently capable of uniquely addressing important questions related to the fundamental laws of nature. In this article we discuss the advances in our understanding of fundamental physics that recently proposed space-based gravitational experiment such as Gravity Probe B Space Research Mission. Gravity Probe B is a satellite that will check two predictions of the general theory of relativity: the geodetic effect and so-called frame-dragging or Lense-Thirring effect. The purpose of this article is to describe the results that have been obtained in Gravity Probe B mission from the point of view of the history and philosophy of science. This article discusses also a problem of the financial challenges for the GP-B team.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2010, 58, 1; 187-200
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Philosophy in science – a case study of the reception of the Special and the General Theory of Relativity in Kraków and Lwów before 1925
    Filozofia w nauce – studium przypadku recepcji szczególnej i ogólnej teorii względności w Krakowie oraz we Lwowie przed rokiem 1925
    Autorzy:
    Polak, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783498.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Umiejętności
    Tematy:
    history of physics
    philosophy of science
    philosophy in science, philosophy of physics
    Special Theory of Relativity
    General Theory of Relativity
    Albert Einstein
    Ernst Mach
    Bronislaw Biegeleisen
    Maksymilian T. Huber
    Stanislaw Loria
    Zygmunt Zawirski
    Stanislaw Zaremba
    Tadeusz Banachiewicz
    Lwów
    Kraków
    historia fizyki
    filozofia przyrody
    filozofia w nauce
    filozofia fizyki
    szczególna teoria względności
    ogólna teoria względności
    Bronisław Biegeleisen
    Stanisław Loria
    Stanisław Zaremba
    Opis:
    A centenary of Einstein’s General Theory of Relativity brings forward some questions with regard to the impact of Einstein’s theory on philosophy. This theory, and the chronologically earlier Special Theory of Relativity, have had many important philosophical implications. In Poland they provoked interesting philosophical discussions before WWII. The history of those discussions reveals numerous noteworthy facts concerning the relationships between mathematics, physics and philosophy. A case study of the reception of the Special and General Theory of Relativity in Kraków and Lwów before 1925 focuses on the peculiar specificity of exact sciences and philosophy in Polish Galicia. The concept of “philosophy in science” coined by Michael Heller is particularly suitable for describing this specificity. The article begins with a short overview of the early reception of the Special Theory of Relativity in Kraków. Next, it shows how the discussions during the 10th and 11th Congresses of Polish Physicians and Natural Scientists (Lwów 1907, Kraków 1911) influenced the reception of the STR. What is also discussed are the roots of the specificity of the reception in Lwów, i.e. the influence of the considerations about the foundations of mechanics and a public philosophical debate around Einstein’s theories. In order to demonstrate how different the reception of these theories was in Kraków, a description is provided of a methodological debate between S. Zaremba and T. Banachiewicz. Some notes are also added about the concurrent styles of philosophy of science (philosophy of nature). The article ends with conclusions about the specificity of Kraków’s and Lwów’s styles of philosophy in science. This study reveals that in this period Einstein’s theories significantly stimulated philosophical considerations in Poland. These considerations have become an important supplement to the scientific activity in Kraków and Lwów.
    Setna rocznica sformułowania przez Alberta Einsteina ogólnej teorii względności jest doskonałą okazją do ponownego postawienia pytań o wpływ wspomnianej teorii na filozofię. Interesującą perspektywę oferują badania z zakresu historii nauki i historii filozofii, które pozwalają dokładniej przyjrzeć się procesowi recepcji wspomnianej teorii. Proces ten jest ważnym źródłem wiedzy o kształtowaniu się relacji nauk przyrodniczych i filozofii, gdyż poprzez analizę wskazywanych trudności i kontrowersji pozwala zidentyfikować wiele ukrytych założeń o charakterze filozoficznym, które trudno dostrzec na innych etapach rozwoju nauki. Dzięki temu analiza procesu recepcji nowych teorii naukowych staje się wyróżnionym przedmiotem analiz relacji matematyki, nauk przyrodniczych i filozofii. Z tych względów warto przyjrzeć się interesującym dyskusjom i polemikom, które miały miejsce w obrębie nauki polskiej. Szczególnie interesujące polemiki i dyskusje wokół teorii względności rozegrały się w Krakowie i we Lwowie przed rokiem 1925. Wspomniane ośrodki zostały wybrane również z tego względu, że w początkach XX wieku, wykorzystując możliwości polityczno-kulturalne powstałe w związku z istnieniem stosunkowo szerokiego zakresu autonomii Galicji, stały się one najważniejszymi centrami rozwoju nauki polskiej. Sytuacja ta zadecydowała również o połączeniu wymienionych ośrodków stosunkowo silną siecią powiązań, widocznych szczególnie na gruncie fizyki. W obu miastach powstała również specyficzna (choć z zachowaniem pewnych lokalnych odrębności) odmiana refleksji nad nauką, którą dogodnie jest określić przy pomocy pojęcia „filozofii w nauce” stworzonego przez M. Hellera. Opracowanie rozpoczyna się od krótkiego przybliżenia historii recepcji szczególnej teorii względności w Krakowie. W procesie tym najistotniejszą rolę odegrał August Witkowski, który już w 1905 roku docenił znaczenie pierwszych prac Einsteina. Kolejne punkty zwrotne w procesie recepcji teorii Einsteina wyznaczyły dwa kolejne Zjazdy Lekarzy i Przyrodników Polskich, które odbyły się kolejno we Lwowie w 1907 r. i w Krakowie w 1911 r. Pierwszy z nich zadecydował o popularyzacji idei relatywistycznych pośród przyrodników polskich, a kolejny – o popularyzacji ich wśród filozofów. Dla zrozumienia lokalnej specyfiki filozoficznych rozważań prowadzonych w ośrodku lwowskim odwołamy się do rozwoju recepcji wokół podstaw mechaniki. Zagadnienie to szczególnie mocno interesowało lwowskich uczonych z tej racji, że Lwów był do 1915 roku jedynym polskim ośrodkiem akademickim rozwijającym nauki techniczne i koncentrował w naturalny sposób większość polskich uczonych zajmujących się nauką mechaniki. To właśnie środowiska związane z lwowską Szkołą Politechniczną odegrały ważną rolę w późniejszych dyskusjach wokół szczególnej i ogólnej teorii względności. W dalszej kolejności szkicowo zaprezentowana zostanie lwowska polemika wokół teorii względności i dla kontrastu ukazana zostanie o wiele krótsza polemika rozgrywająca się w Krakowie. Szczególna uwaga zostanie poświęcona dorobkowi Zygmunta Zawirskiego, który w swej działalności podjął problematykę poruszoną w obu ośrodkach i przedstawił najbardziej interesujące rozważania ukazujące nowoczesną wizję filozofii uprawianej w ścisłym kontakcie z naukami przyrodniczymi. Prezentowany styl filozofii w nauce rozwijany w Krakowie i Lwowie został również skrótowo skonfrontowany z konkurencyjnymi filozoficznymi reakcjami na teorie Einsteina: z refleksją rozwijaną w obrębie Szkoły Lwowsko-Warszawskiej (Kazimierz Ajdukiewicz) i z wybraną refleksją neoscholastyczną (Feliks Hortyński SJ, Ludwik Wrzoł SJ, Jan Stepa). Na tym tle lepiej można dostrzec specyfikę filozofii analizowanej w tym studium przypadku – najważniejsze uwagi na ten temat zostały zawarte w zakończeniu niniejszej pracy. Niniejszy artykuł ukazuje fakt, że szczególna i ogólna teoria względności Einsteina znacząco wpłynęły na rozwój refleksji filozoficznej w Polsce. Warto również zaznaczyć, że refleksja filozoficzna stała się w opisywanym okresie ważnym uzupełnieniem pracy naukowej przyrodników, co decyduje również o specyfice rozwoju ówczesnej nauki.
    Źródło:
    Studia Historiae Scientiarum; 2016, 15; 245-273
    2451-3202
    Pojawia się w:
    Studia Historiae Scientiarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Selected geometrical and physical aspects of conformal transformations
    Wybrane geometryczne i fizyczne aspekty transformacji konforemnych
    Autorzy:
    Dudek, M. K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/136146.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
    Tematy:
    conformal transformation of the metric
    general theory of relativity
    space-time
    Riemannian manifold
    pseudo-Riemannian manifold
    Lorentzian manifold
    Einstein’s equations
    Landau-Lifshitz pseudotensor of the energy-momentum
    transformacja konforemna metryki
    ogólna teoria względności
    czasoprzestrzeń
    rozmaitość riemannowska
    rozmaitość pseudoriemmanowska
    rozmaitość lorentzowska
    równanie Einsteina
    pseudotensor energii-pędu Landaua-Lifszyca
    Opis:
    Introduction and aims: The conformal transformations play the crucial role in the analysis of the global structure of the space-time. The main goal of this article is to present the consequences of the conformal transformation of the metric like the creation of the energy and momentum for the gravitational field or the creation of the matter. Material and methods: In the paper have been proved the transformation formulas for some geometrical and physical objects. The analytical methods have been used in the paper. Results: In the paper there were proved the transformation formulas of the affine connection, the covariant derivative, the geodesics, the curvature tensor, the Ricci tensor, the curvature scalar and the Weyl tensor. The Einstein’s equations were proved not to be invariant under the conformal rescaling of the metric, as well as the Landau-Lifshitz pseudotensor. Conclusion: The article shows that the conformal rescaling of the metric creates a new matter and an additional energy and momentum of the gravity. There is also possibility of creation of the Friedman universes from the vacuum.
    Wstęp i cele: Transformacje konforemne odgrywają istotną rolę w analizie globalnej struktury czasoprzestrzeni. Głównym celem tego artykułu było przedstawienie konsekwencji konforemnego przeskalowania metryki takich jak kreacja energii i pędu dla pola grawitacyjnego oraz kreacja materii. Materiał i metody: W pracy zostały udowodnione wzory transformacyjne dla niektórych obiektów geometrycznych i fizycznych. Metody analityczne zostały wykorzystane w tym artykule. Wyniki: W pracy zostały udowodnione prawa transformacyjne dla koneksji afinicznej, pochodnej kowariantnej, linii geodezyjnych, tensora krzywizny, tensora Ricciego, skalara krzywizny i tensora Weyla. Udowodniono, że równania Einsteina jak również tensor Landaua-Lifszyca nie są konforemnie niezmiennicze w wyniku konforemnego przeskalowania metryki. Wniosek: Artykuł pokazuje, że konforemne przeskalowanie metryki kreuje nową materię i dodatkową energię oraz pęd grawitacji. Istnieje również możliwość tworzenia wszechświatów Friedmana z próżni.
    Źródło:
    Problemy Nauk Stosowanych; 2015, 3; 91-106
    2300-6110
    Pojawia się w:
    Problemy Nauk Stosowanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-20 z 20

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies