Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Galicja;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 540
Tytuł:
CТАНОВЛЕННЯ Й РОЗВИТОК УКРАЇНСЬКОЇ МОВИ НА ТЕРИТОРІЇ ГАЛИЧИНИ В ДРУГІЙ ПОЛ. XIX СТ.
FORMATION AND DEVELOPMENT OF THE UKRAINIAN LANGUAGE IN THE TERRITORY OF GALICIA IN THE 2ND HALF OF THE 19TH CENTURY
Autorzy:
Холодова, УЛЯНА
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041283.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
vocabulary
western Ukrainian variant of the Ukrainian standard language,
Galicia
standard language
western Ukrainian variant of the Ukrainian standard language
zasób leksykalny
odmiana języka zachodnioukraińskiego
Galicja
język literacki
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza głównych tendencji kształtowania się zasobu leksykalnego odmiany języka zachodnioukraińskiego w Galicji —na terenie dawnych AustroWęgier. Na specyfikę rozwoju oraz kształtowanie się ukraińskiego języka literackiego w opisywanym regionie wpłynęła wielojęzyczność środowiska, w którym miała miejsce aktywna interakcja międzyjęzykowa powodująca zapożyczenia znacznej części słownictwa z innych języków. Ówcześni językoznawcy przyczynili się, pod wpływem idei odrodzenia języków słowiańskich, do stworzenia podstaw gramatyczno-leksykalnych ukraińskiego języka literackiego w oparciu o język potoczny. W rezultacie spowodowało to zastosowanie form dialektalnych na płaszczyźnieogólnogalicyjskiej. Jednocześnie brak jednostek leksykalnych w języku potocznym został zrównoważony poprzez wprowadzenie zapożyczeń z języka starosłowiańskiego, rosyjskiego, polskiego oraz częściowo niemieckiego, jak również zastosowanie derywatów typowych dla języka ukraińskiego.
The article presents the analysis of main tendencies of the vocabulary formation of the western Ukrainian variant of standard Ukrainian in the territory of the former Austro-Hungarian Empire, especially in Galicia. The specificity of the development and formation of the Ukrainian standard language in this region was a multilingual environment which comprised an active interlanguage interaction. These factors contributed to the borrowing of a significant part of the vocabulary from other languages. In addition, artists of that time, who were influenced by the idea of the Slavic languages’ revival, promoted the creation of grammar books and the lexical basis for the Ukrainian standard language through the use of a folk-colloquial variant. Consequently, this resulted in the use of the dialectal layer, including both general Galician words and peculiarly dialectal ones. The lack of lexical units in the colloquial speech was offset by borrowings from Church Slavonic, Russian, Polish and, in part, German according to the word-building models which were typical of Ukrainian
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2020, 8, 1; 9-18
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Відображення національного руху та українсько-польських відносин у Галичині на сторінках преси українських громадівців на підросійській Україні (60-і рр. ХІХ – початок ХХ ст.)
Obraz ruchu narodowego i stosunków ukraińsko-polskich w Galicji na łamach prasy ukraińskich hromad rosyjskiej Ukrainy (lata 60. XIX w. – początek XX w.)
Autorzy:
Райківський, Ігор
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441923.pdf
Data publikacji:
2015-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
ukraiński (polski) ruch narodowy
Galicja Wschodnia
stosunki polsko-ukraińskie
Ukrainian (Polish) national movement
East Galicia
Polish-Ukrainian relations
Opis:
This article concerns problems of the Ukrainian national movement, Ukrainian-Polish relations and socio-political life in Austrian Galicia viewed by the Ukraine-oriented (connected with the activity of the so-called gromady established by Ukrainian inteligentia) press of the Russian empire from the 60s of the 19th century to the beginning of the 20th century. It has been based on the analysis of the texts published in the Petersburg scientific-literary journal “Osnowa” – “Canvas” („Основа”, 1861–1862), newspaper “Kijowski Telegraf” – “Kiev Telegraph” („Киевский Телеграф”, 1875–1876) and a historic-ethnographic and literary journal “Kijowska Starina” („Киевская Старина”, 1882–1906). The author also raises the problem of Ukrainian national unity on both sides of the Russian-Austrian border and whether or not Galician Ruthenians to the Ukrainian nation. Publications concerning Galicia in Ukrainian periodicals in Russia were most frequently brief, their contents prove weak contacts among leaders of the Ukrainian movement in the Russian empire and Habsburg monarchy. Despite strong censorship on the part of the Russian authorities, the editorial boards of Ukrainian journals favorably commented the activity of Ukrainian national activists in Galicia. They criticized, however, the supporters of the Moscow-oriented fraction.
Artykuł dotyczy problemów ukraińskiego ruchu narodowego, stosunków ukraińsko- -polskich oraz życia społeczno-politycznego w austriackiej Galicji w ujęciu ukrainofilskiej (powiązanej z działalnością tworzonych przez ukraińską inteligencję tzw. gromad) prasy Imperium Rosyjskiego od lat 60. XIX w. do początku XX w. Oparty został na analizie tekstów publikowanych na łamach petersburskiego naukowo-literackiego miesięcznika „Osnowa” („Основа”, 1861–1862), gazety „Kijowski Telegraf” („Киевский Телеграф”, 1875–1876) oraz pisma historyczno- etnograficznego i literackiego „Kijowska Starina” („Киевская Старина”, 1882–1906). Autor podnosi w nim też problem ukraińskiej jedności narodowej po obu stronach rosyjskoaustriackiej granicy i przynależności Rusinów galicyjskich do narodu ukraińskiego. Publikacje dotyczące Galicji na łamach ukraińskich periodyków w Rosji były najczęściej lakoniczne, ich treści świadczą o słabości kontaktów między przywódcami ukraińskiego ruchu w Imperium Rosyjskim i monarchii habsburskiej. Mimo silnej cenzury ze strony władz rosyjskich redakcje pism ukraińskich przychylnie komentowały działalność ukraińskich narodowców w Galicji, natomiast krytykowały zwolenników orientacji moskalofilskiej.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2015, 1; 153-175
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność edukacyjna żeńskich zgromadzeń franciszkańskich na obszarze Galicji w 2 połowie XIX – na początku XX wieku
Образовательная деятельность женских францисканских монастырей в Галиции во второй половине XIX и начале XX века
Autorzy:
Оксана, Яцкив
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969469.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Galicja
szkolnictwo
Franciszkanki
edukacja
bursa
klasa
school
Franciscan
nun
education
boarding school
class
Галиция
образование
францисканцы
интернат
класс
Opis:
: В статье анализируется одно из основных и важных направлений деятельности женских францисканских конгрегаций в Галичине во второй половине XIX - начале XX века. Было установлено, что для монахинь образовательная деятельность имела важное значение. Педагогическая деятельность францисканцев в период социально-экономического кризиса в Галичине достигла огромных масштабов. Большинство монахинь обучала девочки в женских учебных заведениях. Образовательная деятельность монахинь женских францисканских общин охватывала значительную часть населения страны. Данные, полученные из обработанных архивных источников, подтверждают важную социальную роль этой деятельности.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 4; 189-198
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мандрівки галицької молоді наприкінці ХІХ – початку ХХ ст.: організація, характер, маршрути, вплив на формування особистості гімназистів і студентів
Trips of Galician youth at the end of the 19th century – at the beginning of the 20th century: organisation, character, tourist trail, the impact on the shaping the personality of secondary school students and university students
Wycieczki młodzieży galicyjskiej w końcu XIX – na początku XX wieku: organizacja, charakter, szlaki turystyczne, wpływ na kształtowanie się osobowości gimnazjalistów i studentów
Autorzy:
Мисак, Наталія
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1370615.pdf
Data publikacji:
2020-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
: stowarzyszenia studenckie
wycieczki
turystyka
krajoznawstwo
Galicja
students’ associations
trips
tourism
sightseeing
Galicia
Opis:
Objazdy i piesze wędrówki były bardzo popularne w środowisku młodzieży galicyjskiej pod koniec XIX i na początku XX w. Ich inicjatorami byli sami gimnazjaliści i studenci pragnący zdobyć doświadczenie, wiedzę i przyjemnie spędzić czas. Przedsięwzięcia te zyskały wsparcie administracji szkolnej oraz kierownictwa poszczególnych szkół średnich i uczelni wyższych, nabierając edukacyjnego i naukowego wymiaru. Czas tych podróży była różny, od jednego do kilku dni czy tygodni. Wycieczki odbywały się pieszo, czasami koleją, końmi lub jako spływ rzeką. Trasy podróży obejmowały tereny Galicji, zwłaszcza szlaki górskie w Karpatach, terytorium imperium Habsburgów, kraje Europy Południowej, Północnej i Zachodniej. W trakcie podróży ich uczestnicy mogli zapoznać się z geografią, historią, gospodarką, obyczajami i tradycjami swojego i sąsiedniego regionu.
Tours and hiking trips were very popular among Galician youth at the end of the 19th century. They were initiated by junior high schools students and university students themselves who wanted to gain experience, knowledge and to spend time in a pleasant way. Such enterprises were supported by the school administration and management of particular secondary school and institutions of higher education, thus acquiring educational and scientifc dimension. The length of such trips varied from several days to several weeks. Trips, on foot, sometimes by train, by horse and cart or by means of rafting, included the territory of Galicia, especially mountain trail in the Carpathian Mountains, the territory of the Habsburg Empire, the countries in southern, northern and western Europe. During the travels, the participants could become familiar with geography, history, economy, morals and the traditions of their own and the neighbouring region.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2020, 6; 238-273
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
August Bielowski i Iwan Wagilewicz: naukowa współpraca w Zakładzie Narodowym imienia Ossolińskich
Авґуст Бєльовський та Іван Вагилевич: наукова співпраця у Національному інституті імені Оссолінських
Autorzy:
Глушик, Ірина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441988.pdf
Data publikacji:
2018-01-05
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
August Bielowski
Galicja
Iwan Wagilewicz
Nauki Historyczne
Opis:
Scientific cooperation between a Polish scientist August Bielowski and an eminent activist of Ukrainian national revival Iwan Wagilewicz lasted with small breaks over 30 years from the time of graduating from gymnasium until Wagilewicz’s death. The main area of their activity at the time was the Ossolineum at first as a library which they used during their studies at the Lviv University, then as a direct place of their professional work. Bielowski began his career in the Ossolineum as a scriptor and then he was promoted to the position of a custodian and director; Wagilewicz was formally employed in the Ossolineum for only 9 months although he took part in most scientific projects realized there. The scientists then dealt with critical analysis of the oldest monuments of Slavonic writings and the best-known ones they prepared for print. An important part of their cooperation was elaboration of the second edition of Dictionary of Polish by Samuel Bogusław Linde. While being occupied with sources and facilitating the activity of the Ossolineum library and at the beginning of the 1860s also the Lviv City Council Archives, they put first steps in the direction of professionalization and institutionalization of historic science in Lviv.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2017, 3: "200 lat Ossolineum"; 170-182
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Некоторые особенности экономического развития села в Восточной Галиции в 20–30-х годах хх века
Some features of economic development of village in the Eastern Galicia in 20–30 years of the 20th century
Autorzy:
Выздрык (Vyzdryk), Виталий (Vitaliy)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189175.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Second Polish Republic
Eastern Galicia
interwar period
agricultural cooperation
colonization
agrarian reform
II Rzeczypospolita
Galicja Wschodnia
okres międzywojenny
współpraca w dziedzinie rolnictwa
kolonizacja
reforma rolna
Opis:
The article deals with the agrarian policy of the Polish government of the interwar period, which was intended to reform the agricultural system to increase productivity of agricultural production, the development of commodity-money relations and the activation of cooperative movement. The governmental policy has led to the formation of a land market, creating conditions for the origin of independent farms of different types and sizes, which were based on a private property of land. The main component of the agricultural policy of the government was colonization, which was intended to strengthen the eastern borders of the Second Polish Republic by creating economies of the colonists. They have become a social and political support for the government on the “Eastern lands.” This state policy influenced hostilely on millions of the local Ukrainian population. In despite the understanding of a significant number of Polish politicians and scientists such activities harm to the interests of the state, during the interwar period colonization of the land remained the main direction of agricultural policy. The Polish government has openly ignored the problems of the Ukrainian village, which led to a tangle of economic, national and social troubles that impacted on the Polish-Ukrainian aggravation of interethnic relations.
Artykuł prezentuje politykę agrarną rządu polskiego w okresie międzywojennym, celem której było zreformowanie systemu rolnego dla zwiększenia wydajności produkcji rolnej, rozwoju gospodarki towarowo-pieniężnej oraz ułatwienie ruchu spółdzielczego. Polityka rządu doprowadziła do formowania rynku ziemi, stworzenia warunków do powstania niezależnych gospodarstw o różnych typach i rozmiarach, które zostały oparte na własności prywatnej ziemi. Elementem podstawowym rządowej polityki rolnej była kolonizacja, celem której było wzmocnienie granic wschodnich II Rzeczypospolitej poprzez tworzenie gospodarstw kolonistów. Ich celem było społeczne i polityczne wsparcie dla rządu na kresach wschodnich. Taka polityka państwowa wrogo nastrajała miejscową ludność ukraińską. Pomimo zrozumienia tego problemu przez znaczną część polskich polityków i naukowców i jego szkodliwości dla interesów państwa kolonizacja ziem wschodnich była głównym kierunkiem polityki rolnej w okresie międzywojennym. Rząd Polski, nie ukrywając tego, ignorował problemy wsi ukraińskiej, które doprowadziły ostatecznie do sporów na tle gospodarczym, narodowym i społecznym, co wpłynęło na zaostrzenie międzyetnicznych stosunków polsko-ukraińskich.
Źródło:
Studia Orientalne; 2014, 2(6); 182-196
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mieczysław Adamczyk, Szkoły obce w edukacji Galicjan, cz. 1: Kraje Korony Węgierskiej, Warszawa, Oficyna Wydawnicza RYTM, Węgierski Instytut Kultury w Warszawie, 2003, ss. 459 + 12 nlb.
Autorzy:
Zych, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040315.pdf
Data publikacji:
2006-12-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
edukacja
szkolnictwo
Węgry
Galicja
education
schooling
Hungary
Galicia
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2006, 86; 407-409
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanowisko duchowieństwa galicyjskiego wobec wypadków 1848 roku: (dwa mało znane pisma)
Autorzy:
Ziółek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044408.pdf
Data publikacji:
1980
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Galicja
duchowieństwo
XIX wiek
Paryż
Galicia
clergy
19th century
Paris
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1980, 40; 190-194
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bazy danych w opracowywaniu galicyjskich ksiąg metrykalnych
Databases complied in the Galicia birth records
Autorzy:
Ziobro, Wojciech
Waśko, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441998.pdf
Data publikacji:
2019-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Galicja
księgi metrykalne
bazy danych
Opis:
W artykule poruszone zostały kwestie związane z dostępnością, rozproszeniem i stanem zachowania galicyjskich ksiąg metrykalnych, które – wydawać by się mogło – stanowią obecnie główny problem, z jakim zetknąć się może badacz chcący zająć się tym źródłem. Nie bez znaczenia jest również masowy charakter metrykaliów, co z jednej strony stanowi o ich walorze, z drugiej zaś utrudnia pełne wykorzystanie potencjału informacyjnego. To właśnie tej kwestii poświęcona została dalsza część artykułu, gdzie autorzy przedstawiają własną propozycję zmierzenia się z tym problemem, prezentując przygotowany przez siebie zbiór gotowych baz danych „Galicyjskie księgi metrykalne”, który poprzez zaprojektowane formularze, gotowe kwerendy i szereg ułatwiających pracę funkcji ma za zadanie usprawnić i przyśpieszyć badania nad naturalnym ruchem ludności prowadzone z wykorzystaniem tego cieszącego się dużym zainteresowaniem źródła.
The article deals with issues related to the availability, dispersion and condition of Galician birth records, which, seemingly, constitute at present the major problem faced by a scholar doing research on this matter. An important factor seems to be also the abundance of records, which, on the one hand, confirms their value, on the other, impedes the full utilisation of their informational potential. This very issue is described in the following part of the article, where the authors present their own proposition how to face the problem, by offering a ready-made database, prepared by themselves (“Galician birth records”). Such records may facilitate and accelerate the research on the natural flow of population performed by means of this highly interesting source, thanks to the designed forms and a series of enhancing functions.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2018, 4: "Codzienność w Galicji"; 289-304
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz August Nahlik (1812-1878). Proboszcz strzyżowski z konspiracyjną przeszłością
Rev. August Nahlik (1812–1878). Strzyzow parish priest and an underground activist
Autorzy:
Ziobro, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1602594.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
parafia Strzyżów
proboszcz
Galicja
testament
ruch niepodległościowy
rabacja galicyjska
Galicja Wschodnia
August Nahlik
Strzyzow parish
parish priest
Galicia
last will
independence movement
Galician Slaughter
Eastern Galicia
Opis:
W artykule przybliżone zostały mało znane losy księdza Augusta Nahlika (1812- 1878) z czasów, kiedy sprawował on probostwo w parafii pw. św. Katarzyny w Rumnie. Zaangażował się tam bowiem w ruch niepodległościowy, a następnie stał się jedną z czołowych postaci tzw. spisku w Horożannie, którego głównym celem było wywołanie w Galicji Wschodniej lokalnego powstania skierowanego przeciwko zaborcom. Wspólnie z innymi tego typu wystąpieniami na terenie całej Galicji spisek w Horożannie miał stać się ważnym ogniwem w przygotowywanym od lat 40. XIX wieku przez Towarzystwo Demokratyczne Polskie ogólnonarodowym zrywie niepodległościowym. Niestety, w 1846 r. spisek ten został wykryty i krwawo stłumiony przez chłopów, a same zaś zajścia w Horożannie łączone są z rozgrywającymi się w tym samym czasie wydarzeniami określanymi przez historiografię mianem rabacji galicyjskiej. Ks. Nahlik wraz z innymi spiskowcami, którym udało się ujść z życiem przed cepami i kosami chłopów, skazany został na 15 lat pobytu w jednym z najcięższych ówcześnie więzień Cesarstwa Austrii – twierdzy Spielberg. Jednak dzięki ogłoszonej w 1848 r. amnestii odzyskał wolność i po rocznej suspensie skierowany został najpierw na probostwo do parafii pw. św. Wawrzyńca w Chyrowie, a następnie w 1864 r. przeniesiony został na zachodnie krańce diecezji przemyskiej do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i Bożego Ciała w Strzyżowie, która była ostatnią placówką duszpasterską na drodze ks. Nahlika. Zarządzał nią bowiem aż do swojej śmierci w 1878 r. Treść artykułu wzbogaca ponadto edycja ostatniej woli ks. Nahlika z 1878 r., która zachowała się w aktach notarialnych Feliksa Misky’ego, a także fotografia księdza pochodząca ze zbiorów Polskiej Akademii Nauk.
The article presents the life of reverend August Nahlik (1812–1878) during his service as a parish priest of St. Catherine’s parish in Rumno. There, he got involved in the independence movement, and then became one of the leading figures of the so-called conspiracy in Horozhanna, whose main goal was to spark a local uprising against the partitioners in Eastern Galicia. Together with other upheavals of this type throughout the entire Galicia, the conspiracy in Horozhanna was to become an important part of the nationwide independence spur being prepared by the Polish Democratic Society since the 1840s. Unfortunately, in 1846 the conspiracy was discovered and bloodily suppressed by the peasants, and the incidents in Horozhanna are associated with other revolts taking place at the time, described in historiography as the Galician Slaughter. Rev. August Nahlik, along with other conspirators who managed to escape the peasants’ attack, was sentenced to 15 years in one of the toughest prisons of the Austrian Empire - the Spielberg fortress. However, thanks to the amnesty announced in 1848, he regained his freedom and, after a year of suspension, was first appointed a parish priest of St. Lawrence’s parish in Chyrow, and then in 1864 he was transferred to the western part of the Przemysl diocese, to the parish of Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary and Corpus Christi in Strzyzow. There, he significantly contributed to the revival of the religious life of the parish, as well as to the restoration of the former glory of the temple, devastated in the Josephine times. He managed the parish in Strzyzow until his death in 1878. The content of the article is additionally enriched by the edition of the last will of Rev. August Nahlik from 1878, which has been preserved in Feliks Misky’s notarial deeds, and a previously unpublished photograph of the priest from the collection of the Polish Academy of Sciences.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 525-541
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Księgi metrykalne parafii rzymskokatolickiej w Strzyżowie z lat 1784–1918 – stan zachowania i możliwość odtworzenia ruchu naturalnego ludności
Registers of the Roman Catholic Parish in Strzyżów in the Years 1784–1918. Accessibility of Sources and the Possibility of Reconstructing the Vital Statistics of the Population
Autorzy:
Ziobro, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367867.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Galicia
parish archives
archives of the church
church registers
registry office
Strzyżów parish
Galicja
archiwa parafialne
archiwa kościelne
księgi metrykalne
Urząd Stanu Cywilnego
parafia Strzyżów
Opis:
Artykuł poświęcony jest księgom metrykalnym z lat 1784–1918 dotyczącym parafii Niepokalanego Poczęcia NMP i Bożego Ciała w Strzyżowie. Jego celem jest przedstawienie rozmieszczenia i stanu zachowania dostępnych metrykaliów, a także ukazanie, w jakim stopniu możliwe jest odtworzenie ruchu naturalnego zamieszkującej parafię ludności za pomocą tak rozproszonych akt. Stanowi również wstęp do dalszych badań nad ludnością strzyżowskiej parafii, a także samego miasteczka Strzyżów w XIX wieku.
The article concerns the registers of the years 1784–1918 in the Parish of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary and Corpus Christi. The intention of the author was to present the distribution and accessibility of registers and assess to which degree it would be possible to reconstruct the vital statistics of the population of the parish in question using the records so dispersed. The article is also a sort of introduction to further research into the population of the parish of Strzyżów, and the town proper in the 19th century as well.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2017, 39; 97-115
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galicyjscy Żydzi w latach Wielkiej Wojny 1914-1918
The Galician Jews during the Great War 1914-1918
Autorzy:
Zieliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117371.pdf
Data publikacji:
2011-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Galicia
Jews
World War I
nationalism
orthodoxy
Galicja
Żydzi
I wojna światowa
nacjonalizm
ortodoksja
Opis:
Współczesny antysemityzm, obecny, choć ledwo widoczny w Galicji przed 1914 r., zatriumfował w czasie Wielkiej Wojny. Złoty wiek Habsburgów popadł w zapomnienie i, rozsądnie, współistnienie Żydów i chrześcijan. Etniczny nacjonalizm, zjawisko znane każdemu z nowo powstałych państw Europy Środkowo-Wschodniej, szczególnie odbił się na Polsce. Wojna zniszczyła bazę życiową tysięcy Żydów. To, co zostało ocalone i uchronione przed wojną, pod koniec wojny i w pierwszych miesiącach niepodległości Polski zostało splądrowane i zniszczone przez chrześcijańskich sąsiadów. Dotyczyło to setek miast, wsi i osad wiejskich. Jednocześnie czas wojny był okresem rozwoju życia społeczno-politycznego i kulturalnego Żydów, będąc dowodem na uwolnienie części żydowskich mieszkańców kraju od długotrwałych i przemożnych wpływów ortodoksji.
Modern anti-Semitism, present, although barely seen in Galicia before 1914, triumphed during the time of the Great War. The Habsburgs’ golden age sank into oblivion and, reasonably, the Jews and the Christians’ co-existence. The ethnic nationalism, a phenomenon familiar to any of the new formed states of the Middle-East Europe, especially took a heavy toll in Poland. The war destroyed the base of living of thousands of Jews. What was saved and protected from the war, at the end of the war and during the first months of the Polish independence, was plundered and destroyed by the Christian neighbors. It concerned hundreds of towns, villages and village settlements. At the same time, the war time was the period of development of the social-political and cultural life of the Jews, being a proof  forliberation of some part of Jewish inhabitants of the country from long-lasting and supreme orthodoxy’s influence.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2011, 1, 1; 17-42
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Anti-Semitic Riots on the Territories of the Kingdom of Poland at the Beginning of Independence
Autorzy:
Zieliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117289.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Kielce pogrom
Polish-Ukrainian conflict
Eastern Galicia
Lviv events
anti-Semitism
Polish-Jewish relations
the Kingdom of Poland
pogrom kielecki
konflikt polsko-ukraiński
Galicja Wschodnia
wydarzenia lwowskie
antysemityzm
stosunki polsko-żydowskie
Królestwo Polskie
Opis:
The last year of the Great War brought the enhancement of the activities of the political parties, both the Polish and the Jewish ones, as well as deterioration of Polish-Jewish rela-tions. The attitudes reluctant to cooperate with the Poles took hold among the Jews or rather a belief that there were no actual chances for the agreeable fixing of its principles. Another reason for the mutual grievances became forcing the national and cultural autonomy by some of the Jewish parties and the attempts to search for the adherents of such demands in the West. The events in Lvov (Lviv, Lemberg) and the growing Polish-Ukrainian conflict in the Eastern Galicia became yet another inflammatory point in the Polish-Jewish relations. The rumours, which reached the Kingdom of Poland saying that the Jews sympathised with the Ukrainians in Galicia and ‘shoot the Polish soldiers at the back’ added to the traditional accusations addressed at Jews (cooperation with the Germans and Austrians, sympathising with the communists), one more element, the consequences of which are hard to ignore. At the same time, the anti-Semitic propaganda has collected all the oppositional declarations of the Jews and their critical remarks about the Polish rules and then, distorting them consciously, presented the Jewish population as an element hostile to the Polish state, which in general was not true. In autumn 1918, the Jewish population greeted the liberation of the Polish lands with fear. Those were not groundless fears: one could notice, as early as in spring that year that the hostility towards the Jews undertook the increasingly severe forms. The serious anti Semitic riots took place in the Kingdom of Poland in November 1918, and some of them, like the one in Kielce and probably in a few other towns of the Kielce Province, were in fact pogroms. The next year brought a new wave of anti-Jewish pogroms and violence.
Ostatni rok Wielkiej Wojny przyniósł nasilenie działalności partii politycznych, zarówno polskich, jak i żydowskich, a także pogorszenie stosunków polsko-żydowskich. Wśród Żydów utrwalała się postawa niechętna współpracy z Polakami, a raczej przekonanie, że nie ma realnych szans na ugodowe ustalenie jej zasad. Inną przyczyną wzajemnych pretensji stało się forsowanie przez część stronnictw żydowskich autonomii narodowej i kulturalnej oraz próby poszukiwania zwolenników takich postulatów na Zachodzie. Kolejnym punktem zapalnym w stosunkach polsko-żydowskich stały się wydarzenia lwowskie (Lwów) i narastający konflikt polsko-ukraiński w Galicji Wschodniej. Pogłoski, które docierały do Królestwa Polskiego, mówiące o tym, że Żydzi sympatyzują z Ukraińcami w Galicji i „strzelają w plecy polskim żołnierzom”, dodały do tradycyjnych oskarżeń kierowanych pod adresem Żydów (współpraca z Niemcami i Austriakami, sympatyzowanie z komunistami) jeszcze jeden element, którego konsekwencje trudno zignorować. Równocześnie propaganda antysemicka zebrała wszystkie opozycyjne deklaracje Żydów i ich krytyczne uwagi pod adresem polskich zasad, a następnie, świadomie je przeinaczając, przedstawiła ludność żydowską jako element wrogi państwu polskiemu, co na ogół nie było prawdą. Jesienią 1918 roku ludność żydowska z obawą powitała wyzwolenie ziem polskich. Nie były to obawy bezpodstawne: już wiosną tego roku można było zauważyć, że wrogość wobec Żydów przybierała coraz ostrzejsze formy. Poważne rozruchy antysemickie miały miejsce w Królestwie Polskim w listopadzie 1918 roku, a niektóre z nich, jak ten w Kielcach i zapewne w kilku innych miastach województwa kieleckiego, były w istocie pogromami. Kolejny rok przyniósł nową falę pogromów i przemocy antyżydowskiej.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2013, 3, 3; 87-94
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Jews and the evacuation of Russians from the Kingdom of Poland in 1915
Autorzy:
Zieliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116872.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
The Kingdom of Poland
Galicia
Jews
war
Królestwo Polskie
Galicja
Żydzi
wojna
Opis:
It is estimated that during the first year of the war about 1,200,000 people were evacuated from the Kingdom of Poland (including tsarist officers, Russian teachers, officials, Orthodox clergy, workers from military factories and railroaders). The attempt to estimate the number of the inhabitants of the Kingdom of Poland who were forced to move to Russia due to the war events is not easy. It is estimated that up to the moment when the Central States started to occupy the whole country, 800,000 to 1,000,000 people – besides ethnic Russians – were either forced to move or voluntarily left Poland, but those figures include also the part of Galicia occupied by the Russians. The data considers mostly Poles, and it’s difficult to establish the number of refugees of other nationalities, especially the Jews, who were often sent from place to place and did not leave the territory of the country. Accepting the most often quoted total number of 1,000,000 people displaced from the ‘Russian Poland’, Lithuania and Galicia and taking into consideration the fact that the Polish rescue organisations did not register and did not know about the fate of all the evacuated people, we may estimate the number of the escapees from ‘Russian Poland’ as 750,000 – 850,000 thousand. According to the statistics prepared by the Jewish aid committees in St. Petersburg, Moscow, Kiev and Odessa for the day of 20 May 1915, 526,000 Jews from the Kingdom of Poland, the Lithuanian provinces, the Volhynia, Podole and Kurland, as well as the occupied part of Galicia were exiled, evacuated or escaped because of the approaching troops. According to some sources, ca. 340,000 of them were inhabitants of the Kingdom of Poland. The evacuation of Russians in 1915 was accompanied not only by the most violent expulsions, but also by scorched earth policy. The peasants and the Jews were among those who suffered the most. However, for the Jews from Poland and Lithuania the war and evacuation was one of the most difficult experiences they had ever encountered. It turned out that the tsarist army was a true pillar of anti-Semitism, but robberies and destructions caused by the army were escalated by the local population.
Szacuje się, że w pierwszym roku wojny z Królestwa Polskiego ewakuowano około 1 200 000 osób (w tym oficerów carskich, nauczycieli rosyjskich, urzędników, duchowieństwo prawosławne, robotników fabryk wojskowych i kolejarzy). Próba oszacowania liczby mieszkańców Królestwa Polskiego, którzy z powodu wydarzeń wojennych zostali zmuszeni do przeniesienia się do Rosji, nie jest łatwa. Ocenia się, że do momentu, gdy państwa centralne zaczęły zajmować cały kraj, od 800 do 1 000 000 osób – poza etnicznymi Rosjanami – było zmuszonych do przeprowadzki lub dobrowolnego wyjazdu z Polski, ale liczby te obejmują również część Galicji zajętą przez ludność narodową. Dane dotyczą głównie Polaków i trudno ustalić liczbę uchodźców innych narodowości, zwłaszcza Żydów, którzy często byli wysyłani z miejsca na miejsce i nie opuszczali terytorium kraju. Przyjmując najczęściej podawaną łączną liczbę 1 000 000 osób przesiedlonych z „rosyjskiej Polski”, Litwy i Galicji oraz biorąc pod uwagę fakt, że polskie organizacje ratownicze nie zarejestrowały się i nie wiedziały o losach wszystkich ewakuowanych osób, liczbę uciekinierów z „rosyjskiej Polski” szacuje się na 750 000–850 000 tys. Według statystyk sporządzonych przez żydowskie komitety pomocy w Petersburgu, Moskwie, Kijowie i Odessie na dzień 20 maja 1915 r. 526 tys. Żydów z Królestwa Polskiego, województw litewskich, Wołynia, Podola i Kurlandu oraz okupowana część Galicji została zesłana, ewakuowana lub uciekła z powodu zbliżających się wojsk. Według niektórych źródeł ok. 340 000 z nich było mieszkańcami Królestwa Polskiego. Ewakuacji Rosjan w 1915 roku towarzyszyły nie tylko najgwałtowniejsze wypędzenia, ale także polityka spalonej ziemi. Najbardziej ucierpieli chłopi i Żydzi. Jednak dla Żydów z Polski i Litwy wojna i ewakuacja były jednym z najtrudniejszych doświadczeń, jakie kiedykolwiek napotkali. Okazało się, że armia carska była prawdziwym filarem antysemityzmu, ale rabunki i zniszczenia powodowane przez wojsko były intensyfikowane przez miejscową ludność.
Źródło:
Studia Żydowskie. Almanach; 2016, 6, 6; 11-20
2083-5574
Pojawia się w:
Studia Żydowskie. Almanach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 540

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies