Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Folk culture" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Птичий Рай: о судьбе райских птиц на Руси в Новое время
Autorzy:
Кузнецова, Ольга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034781.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
райская птица
книжная и народная культуры
Новое время
топос рая
эклектичность
bird of paradise
high culture and folk culture
Modern Times
the Garden of Eden topos
eclecticism
Opis:
Статья посвящена истории образов чудесных птиц в русской культуре XVII—XVIII веков. На стыке Средневековья и pаннего Нового времени сирин, алконост, феникс, гамаюн и дру- гие райские птицы претерпевают метаморфозы: они сближаются, приобретают общие черты и в конечном счете начинают смешиваться в текстах и визуальной культуре. Кроме того, в круг райских птиц включаются реально существующие виды с ярким оперением или необычным го- лосом: павлины, канарейки, попугаи, снегири. Этот новый «птичий пантеон» возникает под вли- янием перехода от средневекового книжного мышления к новому, рационалистическому, и од- новременно при переходе образов из элитарной культуры в массовую. Народное воображение создаёт идеализированный топос рая с лубочно-яркими персонажами и их диковинными свой- ствами: гротеск в этом художественном пространстве служит для усиления экспрессии. В то же время в литературе гиперболические описания птиц уходят в сферу комического: с помощью чрезмерных характеристик персонажи басен и публицистических произведений высмеиваются (ворона с «ангельским» голосом, в павлиньих перьях и др.).
The article discusses the model of synthesising literary images (eclecticism) with reference to the history of birds of paradise in Early Modern Russia. In medieval Russian books, legendary birds (Sirin, Alkonost, Phoenix, Gamayun, etc.) are depicted and described with their individual characteristics. Some of them have human features (anthropomorphism), others have no legs and never sit on the ground; some can heal, others can be reborn; some fascinate with their singing, others control the elements. In medieval culture, the images of these miraculous birds almost never merge. In the Early Modern Russian culture, a new “bird pantheon” is being created, the representatives of which are united on a twofold basis: external splendour and special properties of voice. The pantheon includes both characters of medieval legends and real-life birds, especially exotic ones, with which the Russian people begin to get acquainted then, mixing truth and fiction in stories about them. Birds of the “paradise pantheon” replace each other and are being combined. The symbolic paradise in folk culture becomes a space in which their various features are permitted to interact. The hyperbolisation of brightness, beauty and magical properties is perceived in this context as natural and harmonious, and various birds, getting into the “pantheon”, lose their individual characteristics and acquire features of their “neighbours”. In a drawing a parrot is called a peacock. A canary and a parrot in a wood carving look like a rooster. Gamayun and Alkonost become anthropomorphic (like Sirin) and acquire peacocks’ tails. The Sirin’s images bear the inscription “Pharaoh”, because the siren (sirena) is called “faraonka” in the Russian culture. However, the same eclecticism of images and features receives an ironic interpretation in fables and journalistic genres of the 18th century. The enumeration of beauties and wonders turns into grotesque, the multiplication of birds’ names, where a peacock and a crow, a parrot and an eagle appear alongside, leads to ridiculing the overall image. The parrot and the raven can replace each other in different translations of a fable because both of them have the ability to speak, but the expectation of a beautiful singing from the crow is a subject of a comic story. Alexander Shishkov enhances the confusion, naming not only well-known allegories (the parrot as a stupid chatterbox and imitator; a crow in peacock’s feathers), but also turning the narrative (a peacock in a crow’s feathers). Beautiful and great things become comic and ridiculous in the new culture, but remain relevant in modern kitsch.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2021, 14; 9-16
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Провідні свята обрядового року українців Галичини першої половини XiX ст. в оптиці львівської періодики: симбіоз християнських та народнозвичаєвих культурних практик
Wiodące święta roku obrzędowego Ukraińców w Galicji pierwszej połowy XIX wieku w świetle czasopism lwowskich. Symbioza chrześcijańskich i tradycyjnych ludowych praktyk kulturowych
Leading festivals of the ritual year of Ukrainians in Galicia of the first half of the 19th century in the light of Lviv periodicals. Symbiosis of Christian and traditional folk cultural practices
Autorzy:
Мовна, Уляна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803995.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
rok obrzędowy
kultura chrześcijańska
religijność ludowa
etnologia
czasopiśmiennictwo
ritual year
Christian culture
folk religiosity
ethnology
periodicals
Opis:
W artykule scharakteryzowano wiodące święta dorocznego cyklu obrzędowego Ukraińców w Galicji (Boże Narodzenie, Wielkanoc, Zielone Święta, Iwan Kupała) na podstawie publikacji etnologicznych z periodyków lwowskich I połowy XIX w. („Rozmaitości”, „Czasopisma Naukowego Księgozbioru Publicznego im. Ossolińskich”, „Lwowianina”, „Pamiętnika Lwowskiego”, „Rozmaitości dla Ludu Wiejskiego”). Odnotowywały one losowo zbierane informacje z dziedziny kultury duchowej, wplecione w artykuły o charakterze geograficzno-topograficznym, historyczno-statystycznym i regionalnym. Wykorzystano zarówno współczesne, jak i późniejsze interpretacje badawcze.
The article describes the leading annual ritual holidays of the Ukrainian population in Galicia (Christmas, Easter, Whitsun, Ivan Kupala) based on ethnological publications from Lviv periodicals in the first half of the 19th century (Rozmaitości, Czasopisma Naukowego Księgozbioru Publicznego im. Ossolińskich, Lwowianin, Pamiętnik Lwowski, Rozmaitości dla Ludu Wiejskiego). These publications randomly collected information on spiritual culture, woven into articles of a geographic-topographic, historical-statistical, and regional nature. The article utilizes both contemporary and later research interpretations.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 353-373
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Питальне висловлення як компонент народнопісенного дискурсу: лінгвокульторологічний аспект
Interrogative speech as a component of folk song discourse: linguo-cultural aspect
Autorzy:
Шабат-Савка (Shabat-Savka), Світлана (Svitlana)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2177700.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
лінгвокульторологія
народнопісенний дискурс
питальне речення / висловлення
інтенція запиту
питальні компоненти
діалогійність
жанри народної пісні
функція
експресивність
синтаксис
linguo-culture studies
folk song discourse
interrogative sentence / speech
query intention
interrogative components
dialogic nature
genres of folk song
function
expressiveness
syntax
Opis:
The linguo-cultural approach in the poly-paradigmatic scope of modern linguistics determines the appearance of scientific studies on multilevel language units as ethnomarked resources that express national culture and mentality in the folk literary texts, folklore, parables. In this aspect, Ukrainian folk songs stand out due to the high poeticism, expressiveness, imagery and lyricism created by syntactic constructions. This article, in particular, analyzes interrogative constructions as meaningful components of folk song discourse that affect mental spheres of the language personality and mark the national-linguistic worldview of the Ukrainian speaker. Drawing upon the research material the author defined communicative-intentional content of interrogative statements, characterized the models-realization of query intentions, which, as evidenced by the created source data, verbalize, on the one hand, multidirectional interrogative components (pronouns and adverbs) that embody explanatory intentions aimed at cognitive process-search, and on the other hand, interrogative particles that actualize emotional and evaluative semantics (doubts, assumptions, surprise, reproach, laughter, resentment, etc.) in the folk song discourse. By using the relevant linguistic methodology, it became possible to present the addresser-addressee continuum of song communication (mother – son, father – daughter, husband – wife, brother – sister, etc.), which emphasizes the important role of interrogative constructions in dialogic speech, in creating naturalness and dynamics of the song, as well as in the expression of primary and secondary interrogative functions. A detailed study of various genres of songs (Christmas carols, spring songs, bathing songs, baptismal songs, lullabies, family-household songs, social-household songs, etc.) enabled us to determine the functional potential of interrogative constructions aimed at expressiveness, emotionality and evaluation. It is also focused on the major and minor key of the song, highlighting deep sensuality and poeticism of man as a representative of Ukrainian culture and linguo-mentality.
Лінгвокультурологічний підхід у поліпарадигмальному просторі сучасного мовознавства детермінує появу наукових студій, присвячених аналізові різнорівневих мовних одиниць як етномаркованих ресурсів, що виражають національну культуру та ментальність у текстах народної творчості, у фольклорі, пареміях. У цьому аспекті вирізняються українські народні пісні, високу поетичність, експресивність, образність та ліризм яких створюють синтаксичні конструкції. Зокрема у статті проаналізовано питальні конструкції як посутні компоненти народнопісенного дискурсу, що заторкують ментальні сфери мовної особистості й маркують національно-мовний світогляд мовця-українця. На багатому фактичному матеріалі визначено комунікативно-інтенційний зміст питальних висловлень, схарактеризовано моделі-реалізації інтенцій запиту, які, як засвідчує створена джерельна база, вербалізують, з одного боку, різноспрямовані питальні компоненти (займенники й прислівники), що вербалізують зʼясувальні інтенції, спрямовані на розвиток когнітивного процесу-пошуку, а з іншого боку, питальні частки, що актуалізують у народнопісенному дискурсі емоційно-оцінну семантику (сумнів, припущення, здивування, докір, сміх, образу тощо). З використанням релевантної лінгвометодології представлено адресантно-адресатний континуум пісенної комунікації (мати – син, батько – донька, чоловік – дружина, брат – сестра та ін.), що підкреслює важливу роль питальних конструкцій у реалізації діалогійності, у створенні природності й динамічності пісні, у вираженні первинних та вторинних функцій питальності. Докладне вивчення різножанрових пісень (колядок і щедрівок, веснянок, коломийок, пісень купальських, хрестинних, колискових, родинно-побутових, соціально-побутових та ін.) вможливило визначення функційного потенціалу питальних конструкцій, спрямованого на вираження експресивності, емоційності та оцінки, на увиразнення мажорної чи мінорної тональності пісні, на вияскравлення глибинної чуттєвості та поетичності людини як репрезентанта української культури та лінгвоментальності.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2022, 6(3); 35-44
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Память народнокультурной традиции в современном ритуальном дискурсе
Autorzy:
Sedakova, Irina Aleksandrovna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611645.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
memory
commemorating the deceased
ethnolinguistics
folk culture
holidays
Orthodox Christianity
Facebook, Russia
Bulgaria
pamięć
upamiętnienie zmarłych
etnolingwistyka
kultura ludowa
święta
prawosławie
Facebook
Rosja
Bułgaria
Opis:
Memory belongs to the most frequently used concepts in contemporary Russian and Bulgarian discourses. It is treated as the highest individual and collective value, an inalienable feature of the society’s humanistic, intellectual, and spiritual development.Special attention is paid to research on folklore and ethnography, with a focus on the processes in which the memory of folk tradition is viewed as a sociocultural value. Data from Russian and Bulgarian culture have been carefully examined to discover the reasons why memory comes in variants and why facts in the process of revitalization are treated selectively. Cyclic annual rituals and those commemorating the deceased have been analysed to discover the basic models of actualizing folk memory (modification of old and emergence of new traditions) and shed light on the commercial aspect of memory (tourist attractions, shows, and performances).
Pamięć jest jednym z konceptów najczęściej używanych we współczesnym dyskursie zarówno rosyjskim, jak i bułgarskim. Traktowana jest jako najwyższa wartość w wymiarze indywidualnym i zbiorowym, jako nieodłączna cecha humanistycznego, intelektualnego i duchowego rozwoju społeczeństwa. W artykule szczególną uwagę poświęcono badaniom folklorystycznym i etnograficznym oraz rozpatrzono podstawowe procesy, w których pamięć tradycji ludowej traktowana jest jako wartość społeczno-kulturowa. Na materiale rosyjskiej i bułgarskiej kultury szczegółowo przeanalizowano powody wariantywności pamięci i problem wybiórczości materiału faktograficznego podczas rewitalizacji. Na przykładzie obrzędów kalendarzowych i związanych z upamiętnieniem zmarłych zbadano podstawowe modele aktualizacji pamięci ludowej (modyfikacja starych i powstawanie nowych tradycji) oraz fakty związane z komercjalizacją pamięci (atrakcje turystyczne, show i widowiska).
Pamięć jest jednym z konceptów najczęściej używanych we współczesnym dyskursie zarówno rosyjskim, jak i bułgarskim. Traktowana jest jako najwyższa wartość w wymiarze indywidualnym i zbiorowym, jako nieodłączna cecha humanistycznego, intelektualnego i duchowego rozwoju społeczeństwa. W artykule szczególną uwagę poświęcono badaniom folklorystycznym i etnograficznym oraz rozpatrzono podstawowe procesy, w których pamięć tradycji ludowej traktowana jest jako wartość społeczno-kulturowa. Na materiale rosyjskiej i bułgarskiej kultury szczegółowo przeanalizowano powody wariantywności pamięci i problem wybiórczości materiału faktograficznego podczas rewitalizacji. Na przykładzie obrzędów kalendarzowych i związanych z upamiętnieniem zmarłych zbadano podstawowe modele aktualizacji pamięci ludowej (modyfikacja starych i powstawanie nowych tradycji) oraz fakty związane z komercjalizacją pamięci (atrakcje turystyczne, show i widowiska)
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Народні уявлення про хвороби крізь призму фразеології української та польської мов
Autorzy:
Чибор [Chybor], Ірина [Iryna] Степанівна [Stepanivna]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678649.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
phraseology
phraseological unit
ethnic culture
folk representation
personification
disease
Opis:
Folk perceptions of disease through the prism of Ukrainian and Polish phraseologyThe article analyzes the phraseological units of the Ukrainian and Polish languages motivated by folk perceptions of the etiology of diseases; describes ethnocultural features of the formation of the analyzed units; and reveals that in Ukrainian and Polish phraseology the idea of personification and demonic origin of diseases is highlighted by coding in the phraseological units: 1) the outward appearance of mythical creatures similar to the appearance of an afflicted person; 2) specific actions of the personified disease that lead to the deterioration of health or even death; 3) folk ways of treating illness and so on. Ludowe wyobrażenia o chorobach przez pryzmat frazeologii języka ukraińskiego i polskiegoW artykule przeanalizowano jednostki frazeologiczne języka ukraińskiego i polskiego motywowane ludowymi wyobrażeniami o etiologii chorób; opisano etnokulturową specyfikę tworzenia badanych jednostek; oraz ustalono, że we frazeologii języka ukraińskiego i polskiego wyobrażenia o personifikacjach i demonicznym pochodzeniu chorób odzwierciedlone są za sprawą kodowania w jednostkach frazeologicznych: 1) osobliwości wyglądu zewnętrznego istoty mitycznej podobnego do wyglądu zewnętrznego chorego człowieka; 2) konkretnych działań uosobionej choroby, które prowadzą do pogorszenia samopoczucia albo śmierci; 3)ludowych sposobów leczenia choroby itd.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2017, 52
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Кумулятивная функция русской народной загадки
CUMULATIVE FUNCTION OF A FOLKLORE RIDDLE
Autorzy:
Kamalova, Alla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444374.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
folk riddle
functions
informing
linguistics and culture
riddles about bees
Opis:
Research material collected for this paper consists of Russian national riddles about bees. The author describes key words in the examined riddles and provides historical comments concerning national culture. Riddles reflect the oldest period of beekeeping history in Russia, as well as national and folk knowledge of bees.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2016, XVIII/2; 27-35
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Клетвата во македонската традиционална култура
Curse in Macedonian Traditional Culture
Autorzy:
Петреска, Весна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635980.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
curse
sin
values
Macedonian folk culture
punishment
Opis:
Curses are spoken formulas that express a desire to happen something bad in the future to someone or something, with the assurance that it will capture. This conviction or belief is based on faith in the magical power of the word. In the folk life curses are being made when the most important values in the community are injured. Therefore, curses are discussed in relation to the  values that are maintained in a given community, and their  violation determines sin, and depending on the committed sin and weights required curses or punishments. Looking from this social perspective, they represent a measure of values in the society that occurs  as  an  indication  of  distortion  of values,  whether  those  who  suggest  deteriorated values occupy a high or low social status in the community or family. The curse is correcting the distortion, i.e. some satisfying justice, out exclusively on force majeure, and indefinitely. In this regard it emphasizes that the most important values in traditional Macedonian culture were life itself, created progeny, and their family, property and honor. Most evidence of the belief  in  the  power  of  the  curse  by  folk  stories  is the  event  of an  accident  either  cursed person  or  his  family.  Therefore,  curses  also  point  another  very important  value,  which  is highly  appreciated  –  the  natural  course  of  human  life,  birth-marriage-death,  that  value in  ritual  practices  tend  to  emphasize  or  re-establish  if  it  is disturbed,  and  curses  she  tries to unravel.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2012, 3
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwiastuni śmierci, żałobnicy i ostatni towarzysze podróży
Death harbingers, mourners and the last travelling companions
Autorzy:
Kielak, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691933.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ethnolinguistics, linguistic worldview, folk culture, death, domestic animals
Opis:
The subject of the article is a scientific reflection on the behaviours of domestic animals in the face of human death. Using the rich folkloristic and ethnographic material, the author has distinguished three types of roles in which – in folk beliefs – animals are incarnated: (a) death harbingers, (b) mourners, feeling sad and regret after losing a loved one, (c) the last travelling companions. The analysis proved that the roles played by animals in the face of the death of a loved one implement the principle of „solidarity with life” – a key principle of traditional peasant culture, the basis of life and a keystone of existence in the group.
Źródło:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2019, 5
2719-2687
2451-3849
Pojawia się w:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w kulturze litewskiej XX i XXI wieku. Muzyka ludowa w Wilnie
Autorzy:
Nakienė, Austė
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687321.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
urbanization
shifts in culture
folklore movement
contemporary folk music
postmodernism
urbanizacja
zmiany w kulturze
ruch folklorystyczny
współczesna muzyka ludowa
postmodernizm
Opis:
A modern metropolis is an artificially created landscape brimming with a vast variety of significant places, public spaces that mark the historical past, streets with flows of transport, and internet networks that transmit information at lightning speed; it is a landscape with numerous cultural institutions and even with locations where these institutions are concentrated (cultural industries). Traditional culture lives on in such a complex urban structure yet in modest conditions, small premises, or abandoned spaces. Hardly will a resident of Vilnius, who is not interested in it, detect any signs of its existence, but more curious burghers know that they can visit various events associated with traditional culture. Traditional culture has adapted itself: it has found a shelter and has taken root like moss on a stone.This research was carried out by participating in the folklore movement of Vilnius, by taking part in various events and carefully observing them. Having scrutinized the musical scene, the author found some connections between the changes that traditional music underwent in earlier times and the historical shifts she has witnessed in her own lifetime.
Nowoczesna metropolia to sztucznie stworzony krajobraz pełen różnorodnych miejsc znaczących, przestrzeni publicznych, które odnoszą się do historycznej przeszłości, ulic ze sunącymi po nich środkami transportu i sieci internetowych, które przesyłają informacje z prędkością błyskawicy. Jest to krajobraz z wieloma instytucjami kulturalnymi, a nawet z lokalizacjami, w których instytucje te się skupiają (przemysł kulturalny). Tradycyjna kultura funkcjonuje w tak złożonej strukturze miejskiej, ale w skromnych warunkach, w małych lub opuszczonych przestrzeniach. Mieszkańcy Wilna, którzy nie są zainteresowani tym rodzajem kultury, ledwo dostrzegająjakiekolwiek oznaki jej funkcjonowania. Ci bardziej zainteresowani wiedzą jednak, że istnieje w mieście możliwość uczestniczenia w wydarzeniach związanych z kulturą tradycyjną. Kultura ta dostosowała się: znalazła schronienie i zakorzeniła się jak mech na kamieniu.Badania polegały na zaangażowaniu w działalność ruchu folklorystycznego w Wilnie, na uważnej obserwacji i uczestniczeniu w różnych wydarzeniach. Po przeanalizowaniu sceny muzycznej autorka znalazła pewne powiązania między zmianami, które zaszły w tradycyjnej muzyce w przeszłości, a zmianami we współczesności, których jest świadkiem.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2018, 57
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagroda rodzinna Stanisława Pigonia w Komborni. Studium etnograficzne
The Family Homestead of Stanisław Pigoń in Kombornia. An Ethnographic Study
Autorzy:
Łopatkiewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376016.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Stanisław Pigoń
Kombornia
budownictwo ludowe
chałupa tkacka
kultura materialna wsi
przemiany budownictwa ludowego
folk architecture
weavers’ cottage
village material culture
changes in folk architecture
Opis:
Zachowana do dziś zabudowa rodzinnej zagrody profesora Stanisława Pigonia (1885–1968)w Komborni stanowi bardzo interesujący, a równocześnie coraz rzadziej spotykany w okolicachKrosna, przykład drewniano-murowanej chałupy oraz towarzyszącej jej stodoły – środowiskabytowania chłopskiego od połowy wieku XIX począwszy, po koniec XX stulecia.Pomimo licznych przebudów i modernizacji dom rodzinny Profesora zachował w swymwnętrzu wiele reliktów architektonicznych charakterystycznych dla budownictwa ludowegona Pogórzu Wschodnim. Zaliczyć do nich należy tradycyjne rozplanowanie chałupy tkackiejz amfiladową izbą i warsztatem, dawno zarzucony już sposób łączenia belek w ścianach, wciążczytelne ślady funkcjonujących tu niegdyś urządzeń ogniowych – od półkurnego pieca z kapąpo współczesną kuchnię kaflową z zamkniętym paleniskiem i kominem, czy typologiczniewczesnego – czterospadowego dachu krytego słomą. W ciągu XX wieku w zagrodzie Pigoniów dokonano wprawdzie licznych modernizacji i przebudów, które jednak nie zatarły wcześniejszegoprogramu przestrzennego chałupy, czy też czytelnych śladów pierwotnej konstrukcjidachu, pułapów w izbie i alkierzu, piwnicy itp. Co więcej – modernizacje te stanowią doskonałąilustrację długiego procesu przemian, jakim ewolucyjnie podlegały również techniczneaspekty kultury ludowej przez całe poprzednie stulecie, a którego przykłady materialne są,niestety, coraz rzadsze w krajobrazie wsi podkrośnieńskich.Przejęcie zagrody Pigonia przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową w Krośnie, któredokonało się w roku 2010, stworzyło dla tych zabytkowych obiektów niepowtarzalną szansęna dalsze trwanie, co więcej – pełnienie nowych ról, do których drewniana chałupa, z którejwyszedł w świat wybitny Uczony, nie była wprawdzie powołana, ale którym z pewnościąsprosta. Użytkowanie tej chronionej in situ zagrody przez Karpacką Państwową Uczelnięim. Stanisława Pigonia w Krośnie (dawniej Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa) jest dziśgwarancją systematycznej opieki, a także prawidłowo prowadzonych prac zabezpieczająco-remontowych oraz adaptacyjnych. Potencjał tego zabytkowego domu – nie tylko poprzezjego związki biograficzne – jest dziś bowiem wartością trudną do przecenienia.
The housing of the family homestead of Professor Stanisław Pigoń (1885-1968) in Kombornia, preserved to this day, is a very interesting and, at the same time, increasingly rare example of a timber and brick cottage and the accompanying barn – the environment of peasant existence from the mid-19th century to the end of the 20th century. Despite numerous reconstructions and modernisations, the Professor’s family house has preserved in its interior many architectural relics characteristic of folk architecture in the Eastern Foothills. These include the traditional layout of a weavers’ cottage with an enfilade-like room and workshop, the long abandoned way of joining the beams in the walls, the still legible traces of the fire appliances that used to function here – from the stove with a hood, with a smoke discharge to the attic, to the modern tiled kitchen with a closed hearth and chimney, or the typologically early hipped roof covered with straw. Although during the twentieth century there were numerous modernisations and alterations to the Pigońs’ homestead, these did not erase the previous spatial plan of the cottage, or the legible traces of the original roof structure, ceilings in the room and the corner extensions, cellar, etc. What is more, these modernisations are an excellent illustration of the long process of transformation to which the technical aspects of folk culture have also evolved throughout the previous century, and whose material examples are unfortunately becoming increasingly rare in the landscape of the villages surrounding Krosno. The acquisition of the Pigoń’s homestead by the Krosno State College, which took place in 2010, created a unique opportunity for these historic buildings to continue to exist, and, what is more, to perform new roles, to which the wooden cottage (from which the distinguished scholar came into the world) was not intended to be used, but which it will certainly be able to perform. The usage of this homestead protected in situ by the Stanisław Pigoń Carpathian State College in Krosno is today a guarantee of systematic care, as well as of properly conducted protective, renovation, and adaptation works. The potential of this historic house – not only through its biographical links – is a value that cannot be overestimated today.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2020, 3, 3; 205-238
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZABAWA W KONTEKŚCIE KULTUROWYM. CZĘŚĆ II. KORELACJA ZABAWY Z PRACĄ
PLAY IN A CULTURAL CONTEXT. PART TWO: CORRELATION BETWEEN WORK AND PLAY
Autorzy:
Romanowska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546585.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
folk culture,
work,
play,
homo ludens,
handmade toys,
social life,
annual customs,
celebrations,
holidays,
everyday life,
correlation,
recurrence,
free time,
spontaneity
Opis:
The article analyses own research and literature findings about correlation between work and play. The research was conducted by using the following methods: ethnographic interviews with Elk region citizens, analysis of diaries and autobiographies. From a contemporary perspective, the author reaches for memories of people in various age. They describe their childhood, when work was usually related with play and toys were handmade by children and adults. These memories are presented as a continuation of theoretical presentation of the topic in the first chapter of the article. In traditional cultures adults had designated time for work, and for rest and celebration. The memories show that children despite having work duties were able to play also during noncelebration time and sometimes they perceived work as something fun to do. Such attitude is natural for children. It is easier for them to go outside their everyday life and find some temporary activities. Characteristic for folk culture recurrence is the reason that some annual customs has survived and both children and adults participate in them. However everyday life of the authors of the memories and also of other people has changed significantly, mainly due to modern technologies.
Źródło:
Civitas et Lex; 2018, 3(19); 63-76
2392-0300
Pojawia się w:
Civitas et Lex
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZABAWA W KONTEKŚCIE KULTUROWYM. CZĘŚĆ I. CZŁOWIEK ZABAWY – OD KOŁYSKI DO WIEKU SĘDZIWEGO
PLAY IN A CULTURAL CONTEXT. PART ONE: A MAN OF PLAY – FROM A CRADLE TO OLD AGE
Autorzy:
ROMANOWSKA, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546376.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
play,
fun,
dance event,
game,
everyday life,
prize,
ritual dance,
orchestra,
musical instruments,
buffet,
children’s plays,
movement games,
plays with babies,
lullabies,
baptism,
traditional culture,
folk culture
Opis:
For centuries people have enjoyed playing. Play is an essential element of everyone’s life, not only children. This article explores own research containing: ethnographic interviews with citizens of Elk region, participant observation of children’s plays and shows by folk artists, survey with preschool and school teachers conducted during traditional play workshops for children. In addition it analyses memories from diaries and from an autobiography. The analysis is supported by examples from literature. Description of some plays gives an opportunity to find out more about everyday life in a particular region in a certain period of time. The literature shows how old are some plays, which are popular and still taught in kindergartens. It is noticed that in the past children, young people and adults had similar plays. Nowadays adults choose mainly dance events, which differ from those described in the article. Children however know and sometimes play the traditional games alongside with new ones. Considering play as a cultural phenomenon it is observed that the rules of children’s plays has not changed, only their form or contents may differ. Children have still enjoyed playing and miming the reality around them.
Źródło:
Civitas et Lex; 2018, 3(19); 49-61
2392-0300
Pojawia się w:
Civitas et Lex
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z zagadnień leksyki ekspresywnej – pilch
Autorzy:
Kucharzyk, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678743.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
pilch lexeme
folk culture
Opis:
From the issues of expressive lexis – pilchThe object of this article is the description and interpretation of the semantic development of the pilch lexeme. In its basic meaning this word means a mammal from the Gliridae family. Pilch has already been known in pre-Slavic language and is also confirmed in the historical dictionaries of the Polish language. The historical material documents only the zoological meaning of the lexeme, while in the local dialects one can observe the semantic development of this unit. Pilch, next to indicating various animals, occurs also as a word describing 1. a mean person 2. a bad-natured person, 3. little child. Pilch is an interesting example of a lexical unit that primarily denominates an animal but which extended its meaning and became a personal expressivism as a result of connotations occurring in the folk culture.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2013, 48
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wszystkie gwary są piękne
All dialects are beautiful
Autorzy:
Rutkowska, Rutkowska
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967607.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Lithuanian dialect
questionnaires
folk culture
Dialects Year
gwary litewskie
kwestionariusze
kultura ludowa
Rok Gwar
Opis:
The text presents the publication Visos tarmės gražiausios… Tarmių medžiagos rinkimo instrukcija [Eng. All dialects are beautiful… Dialectal material collection instruction] created by Lithuanian dialectologists. It aims to activate dialectical research data collection in various regions of Lithuania. The publication provides brief, popular and scholarly articles about the history of the Lithuanian dialectical research, as well as practical guidelines for researchers. The cooperation initiative between reserachers and dialect users is underlined.
Tekst przedstawia publikację Visos tarmės gražiausios… Tarmių medžiagos rinkimo instrukcija [pol. Wszystkie gwary są piękne… Instrukcja gromadzenia materiałów gwarowych], opracowaną przez dialektologów litewskich. Ma ona na celu aktywizację pracy nad gromadzeniem danych gwaroznawczych w różnych regionach Litwy. Publikacja zawiera krótkie artykuły o charakterze popularnonaukowym, dotyczące historii gwaroznawstwa na Litwie oraz praktyczne wskazówki dla badaczy. Godna uwagi jest sama inicjatywa współpracy naukowców z użytkownikami gwar.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2015, 39; 291-293
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna plastyka ludowa jako konwencja – uzupełnienia po latach
Autorzy:
Robotycki, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644482.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
folk art
convention
traditional folk culture
Opis:
This article is an attempt to answer the question of how folk art existence in contemporary society. The first part presents the broad context European tradition of the study of art. Conceptual frame of thinking about art has been developed primarily by philosophers and art historians. In the nineteenth century art begins to function in a new context, as a result of the transformation of civilization, social and economic. For this change is highly influenced by surrealist ideological program. It is his case was undermined dichotomy: high art and low art. In the second part the author presents the mutual influences of surrealism and ethnology, which resulted in interest in primitive art, and her new research perspective. The third part of the article is the diagnosis: difficult to define term „folk art” has become a convention. It is a symptome of changing meaning and decay of traditional folk culture.
Źródło:
Prace Etnograficzne; 2013, 41, 1; 1-13
0083-4327
2299-9558
Pojawia się w:
Prace Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies