Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Erazm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-43 z 43
    Tytuł:
    Professor Erazm Majewski
    Autorzy:
    Kozłowski, Stefan Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1774445.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    University of Warsaw
    Erazm Majewski
    prehistory
    Opis:
    The article is dedicated to the first professor of prehistory at the University of Warsaw, Erazm Majewski, and his two students, Leon Kozłowski and Stefan Krukowski.
    Źródło:
    Światowit; 2020, 59; 213-220
    0082-044X
    Pojawia się w:
    Światowit
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Senatulus sive Gynajkosynedrion – utopia, inversus mundi, satyra na współczesność? Poglądy Erazma z Rotterdamu na rządy kobiet
    Autorzy:
    Kowalik, Justyna A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/638954.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Erazm z Rotterdamu, Senatulus sive Gynajkosynedrion, dialog, satyra
    Opis:
    Senatulus sive Gynajkosynedrion – utopia, inversus mundi, or utopian satire? Erasmus of Rotterdam on the council of womenIn 1528 Erasmus of Rotterdam had published dialogue Senatulus sive Gynajkosynedrion, which is part of the popular collection Colloquia familiaria. In this text, there are women, who deliberate about organisation of future council of women. The idea of legislative women, challenging traditional social order („the world upside down”) was used by the author to indicate certain matters, relating to the social status or privilege of women. The question, which is included in the title of the article, is a result of the ambivalence of the text, because Senatulus can be readed not only as a joke of great humanist, but also as a satire on Erasmus’s contemporary political and social life.
    Źródło:
    Wielogłos; 2014, 3(21)
    2084-395X
    Pojawia się w:
    Wielogłos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Maria Butrymówna – „zamiłowana w archeologii” badaczka cmentarzysk na Litwie i jej kontakty z Erazmem Majewskim
    Maria Butrymówna – „passionate about archeology” researcher of cemeteries in Lithuania and her contacts with Erasmus Majewski
    Autorzy:
    Krajewska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366241.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Maria Butrymówna
    archeologia
    korespondencja
    Erazm Majewski
    archaeology
    correspondence
    Opis:
    Maria Butrymówna was born on February 26, 1875 in Jodkan. Her father was Nicodemus Butrym of the Topór family, and her mother Teresa de domo Wiszniewska of the Prussians from Żybortan. She was interested in ethnography: she wrote down Lithuanian songs and prose which she then published in ethnographic journals. However, her true passion was archaeology: discovering and exploring archaeological sites. As an amateur, however, she needed consultation and advice, especially concerning excavation methodology. At the end of the 19th century, E. Majewski was the authority in archeology and he became her adviser. M. Butrymówna and E. Majewski corresponded with each other (the correspondence kept in PMA covers the years 1899-1902), and they also knew each other personally. E. Majewski published M. Butrymówna’s ethnographic notes in the pages of „Wisła” and the results of her archaeological research in „Światowit”. Archaeological finds acquired by M. Butrymówna during the course of her own research or in the form of donations resulted in a collection. Part of the collection was handed over to the Erazm Majewski Museum and the rest to the Museum of the Society of Friends of the Sciences in Vilnius.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2019, 303, 1; 25-56
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porównania w dwóch XVI-wiecznych poradnikach pedagogicznych – w poszukiwaniu zależności
    Comparisons in Two Sixteenth-century Pedagogical Books – in Search of Dependence
    Autorzy:
    Gozdek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044338.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-23
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Erazm Gliczner
    Reinhard Lorichius
    comparisons
    sixteenth century
    historical linguistics
    Opis:
    The article discusses potential dependences between two pedagogical books printed in the sixteenth century: Księgi o wychowaniu i ćwiczeniu każdego przełożonego [Books on upbringing and training every superior] […] by Reinhard Lorichius and Książki o wychowaniu dzieci [Books on upbringing children] […] by Erazm Gliczner. The subjects of this study are comparative structures extracted from those books. Nineteenthcentury researchers had doubts as to the originality of Gliczner’s book. The analysis carried out for that purpose proved them to be unfounded. We can show common comparatum in only nine cases. The dependences between comparisons resulted from different comparandum or tertium comparationis. The similarity between Gliczner and Lorichius is noticeable in only one comparison.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 1; 75-90
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krakowskie dzieje grzechu burmistrza Erazma Czeczotki. Postać rajcy na tle przełomu kulturowego szesnastego wieku
    Autorzy:
    Karcz, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2189266.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Ośrodek Badawczy Facta Ficta
    Tematy:
    Erazm Czeczotka
    Czeczotka
    przełom kulturowy XVI w.
    Kraków
    burmistrz Krakowa
    Źródło:
    Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 137-154
    9788395558122
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polishness as a Superior Value in the Social Activism of Erazm Józef Jerzmanowski
    Polskość jako wartość nadrzędna w działalności społecznej Erazma Józefa Jerzmanowskiego
    Autorzy:
    Więch, Arkadiusz S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038607.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-01
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Erazm Jerzmanowski
    Polonia
    biznesmen
    filantrop
    Stany Zjednoczone
    businessman
    philanthropist
    United States
    Opis:
    The “Polish Nobel,” “Polish baron,” and “the one that illuminated America,” are just some of the nicknames given to Erazm Jerzmanowski (1844-1909), participant of the January Uprising, a Polish migrant, inventor, businessman and philanthropist. Jerzmanowski obtained a high position in the world of American business of the 1880s and 1890s. He was the only Pole on the list of the top American millionaires of the time. He realized positivist ideals of grassroots work and devoted himself to a wide array of social and philanthropic activities addressed both to the American Polonia and the Poles under occupation. His crowning achievement was the establishment of the awards which were compared to the Alfred Nobel Foundation (the laureates included Henryk Sienkiewicz and Ignacy Jan Paderewski). The overriding value in his activities was his work for the economic, cultural and scientific improvement of the Polish society which was intended to lead to the restoration of Poland’s independence.
    „Polski Nobel”, „polski baron”, „ten, który oświetlił Amerykę”, to tylko niektóre z przydomków nadawanych Erazmowi Jerzmanowskiemu (1844-1909) – uczestnikowi powstania styczniowego, polskiemu emigrantowi, wynalazcy, biznesmenowi i filantropowi. Jerzmanowski, uzyskując wysoką pozycję w świecie amerykańskiego biznesu lat 80. i 90. XIX stulecia (jedyny Polak na ówczesnej liście największych milionerów amerykańskich), realizował ideały pozytywistycznej pracy u podstaw i poświęcił się szerokiej działalności filantropijnej oraz społecznej skierowanej zarówno do amerykańskiej Polonii, jak i pozostających pod zaborami rodaków. Jej ukoronowaniem stała się fundacja nagrody porównywanej z fundacją Alfreda Nobla (laureatami byli m.in. Henryk Sienkiewicz, Ignacy Jan Paderewski). Wartością nadrzędną w prowadzonych przez niego działaniach była praca na rzecz podniesienia poziomu ekonomicznego, kulturalnego i naukowego polskiego społeczeństwa, a poprzez to doprowadzenie w przyszłości do odzyskania przez Polskę niepodległości.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2019, 25, 2; 47-66
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Elegia Solona w „Chronicon regum Poloniae” Erazma Glicznera ze Żnina
    Solon’s elegy in the Chronicon regum Poloniae of Erasmus Gliczner from Żnin
    Autorzy:
    Lewandowski, Ignacy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1806867.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-12
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Erazm Gliczner
    Solon’s elegy
    Latin translations
    antiquity in Polish literature
    Opis:
    In this commemorative article, the author presents the Latin translation of one of Solon’s elegies (27W) which was placed in Chronicon regum Poloniae (from Lech until Mieszko I), a 16th-century chronicle by Gliczner, who was a theologian and pedagogue born in Żnin. In addition, mentions of the Polish studies and contemporary translations of that elegy were made, and based on the Latin translation, a Polish translation was produced in prose poetry.
    Źródło:
    Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2021, 31, 1; 129-140
    0302-7384
    Pojawia się w:
    Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od autonomii do niepodległości : działalność polityczna Erazma Piltza w latach 1914-1929
    Działalność polityczna Erazma Piltza w latach 1914-1929
    Autorzy:
    Szczepaniak, Andrzej (historia).
    Współwytwórcy:
    Uniwersytet Opolski.
    Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
    Uniwersytet Opolski. Wydawnictwo. pbl
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
    Tematy:
    Piltz, Erazm (1851-1929)
    Politycy
    Dziennikarze i dziennikarki
    Polityka
    Biografia
    Opis:
    Bibliogr., netogr. s. 571-593.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Fausto Sozzinis Explicatio Primae Partis Primi Capitis Euangelii Ioannis and Its Erasmian Exegesis
    Fausta Socyna Explicatio primae partis primi capitis Euangelii Ioannis i egzegeza erazmiańska
    Autorzy:
    Domański, Juliusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232604.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Erazm z Rotterdamu
    Socyn
    interpretacja biblijna
    Erasmus of Rotterdam
    Socin
    Biblical interpretation
    Opis:
    This is an English translation of Juliusz Domański’s “Fausta Socyna Explicatio primae partis primi capitis Euangelii Ioannis i egzegeza erazmiańska,” in his "Erasmiana minora. Studia i szkice o pisarstwie filozoficznym i religijnym Erazma z Rotterdamu" (Warsaw: Instytut Tomistyczny, Instytut Filologii Klasycznej UW, 2017), 337–63. Translated with the Author’s permission. The paper compares the method of Biblical interpretation used by Erasmus of Rotterdam with the method of Socinus, raising the question of the extent to which the method outlined by Socinus in his Explicatio primae partis primi capitis Euangelii Joannis can be seen as continuous and and consonant with the method of Erasmus, and to what extent it should be seen as its rejection or modification. In addition, the essay outlines similarities and differences, with respect to both method and content, between Erasmus' Adnotationes and Socinus’ Explicatio.
    Angielski przekład rozdziału „Fausta Socyna Explicatio primae partis primi capitis Euangelii Ioannis i egzegeza erazmiańska” Juliusza Domańskiego z jego książki "Erasmiana minora. Studia i szkice o pisarstwie filozoficznym i religijnym Erazma z Rotterdamu" (Warszawa: Instytut Tomistyczny, Instytut Filologii Klasycznej UW, 2017), 337–63. Przekład za zgodą Autora. Artykuł jest omówieniem porównawczym metody interpretacji Biblii zastosowanej przez Erazma i Socyna, połączonym z próbą odpowiedzi na pytanie, do jakiego stopnia egzegezę Biblii wyłożoną przez Socyna w Explicatio primae partis primi capitis Euangelii Joannis można uznać za kontynuację i rozwinięcie metody egzegetycznej Erazma, a na ile za jej negację lub modyfikację. Poza tym artykuł jest próbą ukazania podobieństw i różnic między Adnotationes Erazma i Explicatio Socyna  pod kątem zarówno warsztatowym, jak treściowym.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 4; 61-86
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Światowit – rocznik poświęcony archeologii przeddziejowej i badaniom pierwotnej kultury polskiej i słowiańskiej” pod redakcją Erazma Majewskiego. W 120. rocznicę powołania czasopisma
    "Światowit – an annual devoted to prehistoric archaeology and research on primitive Polish and Slavic culture" edited by Erazm Majewski. On the 120th anniversary of the journals establishment
    «Святовит – ежегодник, посвященный доисторической археологии и исследованиям первобытной польской и славянской культуры» под редакцией Эразма Маевского. К 120-летию со дня основания журнала
    Autorzy:
    Krajewska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1070671.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
    Tematy:
    „Światowit”
    czasopismo
    archeologia
    Erazm Majewski
    Światowit
    journal
    archaeology
    «Святовит»
    журнал
    археология
    Эразм Маевский
    Opis:
    Twórcą, redaktorem i edytorem czasopisma „Światowit. Rocznik poświęcony archeologii przeddziejowej i badaniom pierwotnej kultury polskiej i słowiańskiej” był warszawski przedsiębiorca i uczony Erazm Majewski. Pierwszy tom ukazał się w lutym 1899 r., ostatni XI tom – w 1914 r. Redakcja mieściła się w pokoiku na parterze kamienicy Majewskich w Warszawie, przy ul. Złotej 61. Czasopismo było centrum studiów nad archeologią pradziejową, a z czasem stało się nieformalnym organizatorem życia archeologicznego w Polsce znajdującej się pod zaborami. Było jedynym w tym czasie periodykiem w Królestwie Polskim poświęconym w całości archeologii. Na jego łamach zamieszczali swoje prace wszyscy ówcześni archeolodzy, działający na terenie zaboru rosyjskiego, publikowane były tu także opisy, materiały ilustracyjne i korespondencja osób amatorsko lub w sposób przypadkowy zajmujących się archeologią. Znajdowały się tu również recenzje prac naukowych, informacje o ruchu naukowym w Europie, bibliografie, ważne i pożyteczne informacje związane z archeologią, antropologią, konserwacją i muzealnictwem oraz komentarze, odezwy i prośby o przysyłanie do redakcji zabytków do opracowania oraz informacji o stanowiskach archeologicznych. „Światowit” zawierał bogate materiały ilustracyjne, które podnosiły jego wartość naukową. Czasopismo podlegało cenzurze prewencyjnej. Cenzorem, który wydawał pozwolenie na jego druk był Władimir Stiepanowicz Dragomirecki. Wydawanie „Światowita” – mimo przejściowych trudności – jest kontynuowane. Czasopismo ukazuje się dziś jako organ Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
    The creator, editor, and journalist at the periodical Światowit. An annual publication devoted to prehistoric archaeology and research on primitive Polish and Slavic culture was an entrepreneur and scholar from Warsaw, Erazm Majewski. The first volume was published in February 1899, the last volume in 1914. The editorial office was located in a room on the ground floor of the Majewski tenement house in Warsaw, at 61 Złota Street. The magazine was the centre of studies on prehistoric archaeology, and with time it became an informal organiser of archaeological life in Poland under the Partitions. At that time it was the only periodical in the Kingdom of Poland devoted entirely to archaeology. All the archaeologists of that time, active in the Russian partition, published their works in its pages. Its editions also included descriptions, illustrative materials, and correspondence from amateurs and people who were involved in archaeology incidentally. There were also reviews of scientific works, reports on the scientific movement in Europe, bibliographies, and important and useful information related to archaeology, anthropology, preservation and museology, as well as comments, proclamations, and requests to send to the editorial office for processing material regarding monuments and information on archaeological sites. Światowit contained rich illustrative content, which increased its scientific value. The journal was subject to preventive censorship. The censor who issued the permission to print it was Vladimir Stepanovich Dragomiretsky. Despite temporary difficulties, the publication of Światowit continues. Today, the magazine is published as an organ of the Institute of Archaeology of the University of Warsaw.
    Создателем, редактором и издателем журнала «Святовит. Ежегодник, посвященный доисторической археологии и исследованиям первобытной польской и славянской культуры» был варшавский коммерсант и ученый Эразм Маевский. Первый том вышел в феврале 1899 года, последний XI том – в 1914 году. Редакция находилась в комнатенке на первом этаже дома Маевских в Варшаве, по ул. Золотой 61. Журнал был центром исследований по доисторической археологии, и со временем он стал неофициальным организатором археологической жизни в Польше, находящейся под разделами. В то время это было единственное периодическое издание в Царстве Польском, полностью посвященное археологии. На его страницах публиковали свои работы все археологи того времени, работавшие на польской территории, контролируемой Россией, здесь также публиковались описания, иллюстративные материалы и переписка людей, на любительском уровне или при случае занимающихся археологией. Были также рецензии научных работ, информация о научном движении в Европе, библиографии, важная и полезная информация, связанная с археологией, антропологией, охраной и музеологией, а также комментарии, обращения и запросы на отправку памятников в редакцию для разработки и получения информации об археологических памятниках. «Святовит» содержал богатые иллюстративные материалы, которые повышали его научную ценность. Журнал подвергался профилактической цензуре. Цензором, выдававшим разрешение на его печать, был Владимир Степанович Драгомирецкий. Издание «Святовита» – несмотря на временные трудности – продолжается и сегодня. Журнал издается как орган Института археологии Варшавского университета.
    Źródło:
    Bibliotekarz Lubelski; 2019, 62; 183-209
    0137-9895
    Pojawia się w:
    Bibliotekarz Lubelski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mędrzec, sługa, ekspert do wynajęcia? Machiavelli jako autor "Księcia"
    Autorzy:
    Porada, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081129.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Machiavelli
    Erazm z Rotterdamu
    Guillaume Budé
    teoria polityczna
    nowoczesność
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    Niccolò Machiavelli's The Prince has been one of the most extensively studied works of political theory since its original publication. The reason for the ongoing interest in this work is its radical modernity. This paper analyses an important dimension of this aspect which has been overlooked thus far, namely the author's attitude towards his prince and the means he used to express it, by comparing Machiavelli's attitudes with those of Guillaume Budé and Erasmus of Rotterdam.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2017, 47; 175-195
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O założeniu Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości
    Autorzy:
    Tatarkiewicz, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/538552.pdf
    Data publikacji:
    1958
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    założenie Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości
    Adam Krasiński
    Zygmunt Gloger
    Erazm Majewski
    posiedzenia TOnZP
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 1958, 3-4; 154-157
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adaptacja obcych imion męskich do polszczyzny na podstawie "Odporu na odpowiedź kwestyj" Erazma Glicznera z 1579 roku
    Autorzy:
    Gozdek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022849.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    onomastyka
    nazwy osobowe
    adaptacja nazw
    Erazm Gliczner
    XVI w.
    onomastics
    personal names
    XVI century
    Opis:
    Głównym celem artykułu jest opis adaptacji obcych imion męskich w publikacji Erazma Glicznera pt. Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) na tle tendencji, które występowały w dawnej polszczyźnie. W wybranym do analizy tekście występują liczne antroponimy, zarówno te obecne w naszym języku od samego początku, jak również te, które były przyswajane dopiero w czasie powstawania dzieła. Autor Odporu był znanym działaczem reformacyjnym, pełniącym funkcję superintendenta kościołów protestanckich w Wielkopolsce. W badanym dziele podjął polemikę z przedstawicielami kontrreformacji. Przedmiotem sporu uczynił pięć prawd wiary, które, jego zdaniem, zostały niewłaściwie zinterpretowane przez katolików. W celu udowodnienia swoich przekonań autor wielokrotnie przywoływał różne postacie z kręgów religijnych oraz świeckich. Na zapis imion wpływ miało także to, jakie osoby za ich pomocą były identyfikowane. W Odporze spotykamy wszystkie trzy wyróżniane przez badaczy sposoby oddania obcych imion: translokację nazwy, adaptację nazwy oraz tłumaczenie nazwy.
    The main aim of this article is description of the adaptation the men’s first names of foreign origin in Erazm Gliczner’s Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) at the background of the old Polish language trends. In this publication we can see many personal names which was in our language from the beginning and personal names which were being adapted in second part of the XVI century. Gliczner was a well known person in the reformation community. In Odpór na odpowiedź kwestyi […] he got into a polemic with the Jesuits. Author in order to prove his convictions frequently referred to religious and lay persons. Foreign personal names in Polish language can be translocated, adapted and translated. All of this types are present in Gliczner’s book.  
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 165-176
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Idea „Muzeum przedhistorycznego” prof. Erazma Majewskiego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w latach 20. XX wieku
    Autorzy:
    Przylicki, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1879786.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    muzeum przedhistoryczne
    prof. Erazm Majewski
    archeologia
    muzealnictwo
    prehistoric museum
    prof. Erasmus Majewski
    archeology
    museology
    Opis:
    O Muzeum Uniwersyteckim im. Księdza Jana Władzińskiego, które rozpoczęło swą działalność podczas uroczystej inauguracji roku akademickiego w niedzielę, 9 października 1932 r., napisano wiele. Zupełnie nieznanym pozostaje jednak fakt, że na długo przed otworzeniem tej placówki, bo już w pierwszych latach działalności KUL, czyniono starania o zorganizowanie w murach Uczelni „muzeum przedhistorycznego”, którego podstawę miał stanowić zbiór archeologiczny prof. Erazma Majewskiego z Warszawy. Na podstawie zachowanych w Archiwum Uniwersyteckim dokumentów - dwóch listów i projektu aktu darowizny, zrekonstruowane zostały okoliczności tworzenia tamtego muzeum. Ostatecznie muzeum przedhistoryczne im. Erazma Majewskiego w KUL nie powstało. Na przeszkodzie w realizacji tego ambitnego zamierzenia stanęła bezkonkurencyjna propozycja Warszawskiego Towarzystwa Naukowego, które zaofiarowało profesorowi pod ekspozycję jego zbiorów pomieszczenia na 3. piętrze Pałacu Staszica, w samym centrum miasta Warszawy. Die Idee das vorgeschichtlichen Museums von Prof. Erazm Majewski in der Katholischen Universität Lublin in den 20-er Jahren des 20. Jahrhunderts Das Kanoniker Jan Wladzinski Universitätsmuseum, das während der feierlichen Inauguration des akademischen Jahres 1932/1933 am 9. Oktober 1932 eingeweiht wurde, ist schon oft in der Literatur genannt worden. Völlig unbekannt bleibt jedoch, dass lange vor der Eröffnung dieser Einrichtung, Anstrengungen unternommen wurden, um innerhalb der Mauern der Universität ein vorgeschichtliches Museum zu aufzubauen. Dessen Grundlage war eine archäologische Sammlung von Prof. Erazm Majewski aus Warschau. Angesichts der erhaltenen Dokumente aus dem Universitätsarchiv ist es nun möglich, einen Blick hinter die Kulissen dieser Initiative zu werfen. Letztlich ist das Museum für Vorgeschichte nicht entstanden, da Prof. Majewski inzwischen von der Warschauer Wissenschaftsgesellschaft gebeten wurde, seine imposante Sammlung in der 3. Etage des Staszic-Palastes, im Zentrum von Warschau auszustellen.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 4; 171-177
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adoksografia
    Autorzy:
    Hołówka, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2100450.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Erazm z Rotterdamu
    ironia
    szyderstwo
    poemat heroikomiczny
    ukryta krytyka
    naiwna gorliwość
    udawana naiwność
    szaleństwo
    Opis:
    Autor uważa, że trudno wyznaczyć granicę między naiwnym zachwytem nad pewnymi teoriami i skrytym ich ośmieszaniem. Krytyka literacka jest często prowadzona w sposób dwuznaczny lub nawet perfidny. Erazm z Rotterdamu był przekonany, że celowe wypaczanie prezentowanego stanowiska zdarza się szczególnie w prawie, filozofii i teologii. Nie starał się wyjaśnić, dlaczego tak jest. Ukazał jednak wyraźnie, że umiejętność odróżnienia pastiszu od pochwały znacznie się poprawia, gdy pod uwagę bierze się tradycję adoksograficzną, choć w jego czasach ten termin nie istniał.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 2; 213-236
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Muzyczne imaginarium Erazma z Rotterdamu
    Erasmus of Rotterdam’s Musical Imagery
    Autorzy:
    Jeż, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31018846.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Erasmus of Rotterdam
    humanism
    renaissance
    writings
    music
    theology
    Erazm z Rotterdamu
    humanizm
    renesans
    piśmiennictwo
    muzyka
    teologia
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są wyobrażenia na temat muzyki rekonstruowane na podstawie piśmiennictwa Erazma z Rotterdamu. Muzyczne imaginarium tego humanisty obejmuje przede wszystkim refleksje nad rolą sztuki dźwięku w edukacji, formacji religijnej, liturgii i życiu społecznym. Uwaga, którą poświęca tej formie ludzkiej aktywności, wiąże się z wywodzonym z tradycji antycznej i patrystycznej programem odnowy moralnej (renascentia). Pragmatyczne funkcje muzyki są w tym ujęciu jednak także kluczowym elementem jego narratywu humanistycznego, eksploatowanego później i rozwijanego w piśmiennictwie szesnastowiecznych reformatorów Kościoła.
    The article is devoted to the ideas about music reconstructed on the basis of Erasmus of Rotterdam’s writings. The humanist’s musical imagery includes mainly reflections on the role of the art of sound in education, religious formation, liturgy, and social life. The attention he paid to this form of human activity was related to a programme of moral renewal (renascentia) derived from ancient and patristic traditions. In this approach, however, the pragmatic functions of music are also a key element of his humanistic narrative, later exploited and developed in the writings of the sixteenth-century Church reformers.
    Źródło:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 67; 7-31
    0029-8514
    Pojawia się w:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oprawa z superekslibrisami biskupa Erazma Ciołka w zbiorach Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu
    Binding with the Super Ex Libris of Bishop Erazm Ciołek in the Collection of the Raczyński Library in Poznań
    Autorzy:
    Wagner, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040138.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Bishop Erazm Ciołek
    Jan Haller
    Piotr Wald
    Henryk Sussmund
    Krakow bookbinding
    super ex libris
    renaissance bibliophilia
    Opis:
    In 2013 an unknown volume from the collection of books of bishop Erazm Ciołek, an eminent renaissance bibliophile, was discovered in the Raczyński Library in Poznań. The binding of the book features several impressions of a heraldic super ex libris, whereas the lining pasted on the inside of the covers is scrap printing paper from the Jan Haller printing house. In view of an enormous historical value of the volume and scarce knowledge of Ciołek's bibliophilic profile, the binding was set against the other presently known bindings from the bishops' book collection. As a result it was established that he availed himself of the services of the Krakow book binders Piotr Wald and Henryk Sussmund; moreover, he also used at least four kinds of super ex libris, out of which two have a characteristic Italinizing form of the testa di cavallo type. A typographic analysis of the scrap paper revealed that it is probably a fragment of a 'prognostic' that did not survive in any other copy.
    Źródło:
    Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2013, 8; 101-123
    1731-0679
    Pojawia się w:
    Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Korespondencja Henryka Wojciecha Jakuba Wiercieńskiego z Erazmem Majewskim
    The correspondence between Henryk Wojciech Jakub Wiercieński and Erazm Majewski
    Переписка Хенрика Войцеха Верценскего и Эразма Маевскего
    Autorzy:
    Krajewska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/462724.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
    Tematy:
    korespondencja
    Henryk Wiercieński
    Erazm Majewski
    archeologia
    Nałęczów
    correspondence
    archaeology
    переписка
    Хенрык Верценски
    Эразм Маевски
    археология
    Наленчув
    Opis:
    Niniejsza praca zawiera dwugłos korespondencyjny z lat 1903 i 1904 pomiędzy Henrykiem Wojciechem Jakubem Wiercieńskim a Erazmem Majewskim. Prezentuje także załączniki (rysunki i fotografie). Korespondencja H. Wiercieńskiego do E. Majewskiego dziś wchodzi w skład zbiorów Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Zachowało się sześć listów, trzy pocztowe karty korespondencyjne, pięć rysunków oraz cztery odbitki fotograficzne. Do tego zespołu należy rękopis pracy H. Wiercieńskiego „Groby przedhistoryczne pod Nałęczowem” i 35 rysunków. Autor przysłał te dokumenty do publikacji w czasopiśmie „Światowit”; obecnie znajdują się w Pracowni Dokumentacji i Zbiorów Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zachowane cztery listy E. Majewskiego do H. Wiercieńskiego dziś znajdują się w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. Treść korespondencji związana jest z archeologią. H. Wiercieński przesyłał informacje o odkryciach w okolicach Nałęczowa obiektów archeologicznych (grodzisk, zabytków i cmentarzysk z epoki neolitu): opisy stanowisk i okoliczności ich odkrycia, prowadzonych prac wykopaliskowych, pozyskanych zabytków. Dołączał materiał ilustracyjny: narysowane przez siebie mapki, plany i profile, zabytki, groby. Korespondencja zawiera także prośby o konsultacje i udział E. Majewskiego w badaniach. E. Majewski udzielał rad i dawał wskazówki, jak rozpoznawać obiekty i prowadzić badania. Podał literaturę przedmiotu, z którą H. Wiercieński powinien się zapoznać oraz zaproponował mu napisanie pracy o badaniach na cmentarzysku pod Nałęczowem i obiecał opublikować ją w „Światowicie”. Po jej otrzymaniu posłał autorowi swoją recenzję. Prezentowane archiwalia są cennymi materiałami źródłowymi.
    This work contains a correspondence dialogue that occurred from 1903 to 1904 between Henryk Wojciech Jakub Wiercieński and Erazm Majewski. It also presents exhibits (drawings and photographs). Today the correspondence between H. Wiercieński and E. Majewski forms part of the collection of the National Museum of Archaeology in Warsaw. The preserved items include six letters, three postcards, five drawings and four photographic prints. This set includes a manuscript of "Prehistoric graves near Nałęczów", a work by H. Wiercieński, and 35 drawings. The author sent these documents to be published in the "Światowit" journal; they are currently located in the Laboratory of Documentation and IA UW Collections at the Institute of Archaeology of the University of Warsaw. The four preserved letters from E. Majewski to H. Wiercieński are nowadays located in the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin. The content of the correspondence is related to archaeology. H. Wiercieński was sending information in respect of discoveries of archaeological objects near Nałęczów (Neolithic burial grounds, gords and monuments) – descriptions of archaeological sites and the circumstances of their discovery, the undertaken excavation works, and the obtained antiquities. He attached illustrative material he drew himself: maps, plans and profiles, monuments and graves. The correspondence also contains requests for consultations and the participation of E. Majewski in the research. E. Majewski gave advice and tips on how to identify the objects and conduct research. He provided a list of literature on the subject which H. Wiercieński should become familiar with and suggested that he should write a work on the research into the burial ground near Nałęczów and promised to print it in "Światowit". When he received it, he sent a review to the author. The presented archives exhibit valuable source material.
    Статья посвящается переписке Хенрика Верценского и Эразма Маевского 1903-1904 гг. Даются также приложения (рисунки и фотографии). Вышеупомянутая переписка хранится в фондах Государственного Музея Археологии в Варшаве. Сохранилось шесть писем, три почтовые открытки для корреспонденции, пять рисунков и четыре фотографии. В этом составе находится также рукопись работы Верценскего «Доисторические могилы под г. Наленчув» и 35 рисунков. Автор прислал эти документы с целью публикации в журнале «Святовид»; теперь они хранятся в Научной Лаборатории Документов и Фондов Института Археологии Варшавского Университета. Оставшиеся четыре письма Маевского Верценскому находятся в Воеводской Публичной Библиотеке им. Херонима Лопацинского в Люблине. Содержание корреспонденции связано с археологией. Верценски описывал открытия археологических объектов поблизости г. Наленчув (таких как городища, достопримечательности и кладбища неолитической эпохи), места и обстоятельства их открытия, а также археологические раскопки. В переписке помещал также иллюстрации: нарисованные собственноручно карты, проекты, достопримечательности и могилы. Корреспонденция содержит также обращение с просьбой к Маевскому консультировать и участвовать в исследованиях. Е. Маевски советовал как различать объекты и вести исследования. Подсказал научную литературу, которую должен учесть Верценски и предложил ему написать работу на тему исследований на кладбище около г. Наленчув. Пообещал опубликовать ее в журнале «Святовид». Когда получил эту работу, послал автору свою рецензию. Вышеупомянутые архивные материалы являются важным источником.
    Źródło:
    Bibliotekarz Lubelski; 2015-2016, 58/59; 25-71
    0137-9895
    Pojawia się w:
    Bibliotekarz Lubelski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Novum Instrumentum omne
    Autorzy:
    Jańczuk, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1396958.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
    Tematy:
    Erazm
    Froben
    Stunica
    Sepulveda
    Wulgata
    textus receptus
    Poliglota kompluteńska
    Annotationes
    Nowy Testament
    Erasmus
    Vulgate
    Complutensian Polyglot
    New Testament
    Opis:
    Novum Instrumentum omne przygotowane zostało przez Erazma (1469-1536) i było pierwszym opublikowanym Nowym Testamentem w języku greckim (1516). Drukarzem był Jan Froben (1460-1527) z Bazylei. Pierwszym drukowanym wydaniem Nowego Testamentu była Poliglota kompluteńska (1514), jednak została opublikowana dopiero w 1522 roku. Erazm wykorzystał siedem późnych greckich rękopisów przechowywanych w Bazylei, lecz niektóre partie przetłumaczył z łacińskiej Wulgaty. Ukazało się w sumie pięć wydań erazmiańskiego greckiego Nowego Testamentu. Luter wykorzystał drugie wydanie na potrzeby swego przekładu. Najważniejszym jest jednak trzecie wydanie (1522), które zawiera Comma Johanneum. Wydanie to wykorzystał Tyndale w swoim przekładzie Nowego Testamentu na język angielski (1526), a później przez wydawców i tłumaczy Biblii Genewskiej oraz King James Version. Erazmiańskie wydanie było podstawą dla większości nowożytnych przekładów Nowego Testamentu w wiekach XVI-XIX.
    Novum Instrumentum omne prepared by Desiderius Erasmus (1469–1536) was the first published New Testament in Greek (1516). It was printed by Johann Froben (1460–1527) in Basel. Although the first printed Greek New Testament was the Complutensian Polyglot (1514), it was the second to be published (1522). Erasmus used seven late Greek manuscripts housed in Basel, but some passages he translated from the Latin Vulgate. Erasmus published five editions of his Greek New Testament. Luther used second edition for his own translation of the New Testament. The third edition (1522) is regarded by scholars as the most important. With the third edition, the Comma Johanneum was included. It was used by Tyndale for the first English New Testament (1526) and later by editors and translators of the Geneva Bible and the King James Version. The Erasmian edition was the basis for the majority of modern translations of New Testament from the 16th to the 19th centuries.
    Źródło:
    Rocznik Teologiczny; 2014, 56, 1; 27-40
    0239-2550
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projekt Erazma Majewskiego dotyczący przekazania swojego Muzeum Archeologicznego do Lublina w świetle zachowanych archiwaliów
    The project of Erazm Majewski concerning the transfer to Lublin of his Archaeological Museum to Lublin in the light of the preserved archival materials
    Проект Эразма Маевского, касающийся передачи своего Археологического музея в Люблин, в свете сохранившихся архивных источников
    Autorzy:
    Krajewska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/463111.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
    Tematy:
    Erazm Majewski
    x. Idzi Benedykt Radziszewski
    Muzeum Archeologiczne Erazma Majewskiego
    Katolicki Uniwersytet Lubelski
    Rev. Idzi Benedykt Radziszewski
    Erazm Majewski Archaeological Museum
    Catholic University of Lublin
    Эразм Маевский
    о. Идзи Бенедикт Радзишевский
    Археологический музей Эразма Маевского
    Люблинский католический университет
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest postaci Erazma Majewskiego oraz jego związkom z Lublinem. Szczególnie interesujący wydaje się projekt profesora, dotyczący przekazania niezwykle cennych zbiorów archeologicznych do Lublina. Muzeum Archeologiczne Erazma Majewskiego znajdujące się w Warszawie, wskutek konieczności opuszczenia dotychczas zajmowanych pomieszczeń, musiało zostać przeniesione. Wybór padł na Lublin i nie był on przypadkowy, ponieważ E. Majewski urodził się w Lublinie i mieszkał tu przez dwanaście lat. Współautorką projektu przekazania zbiorów do miasta nad Bystrzycą była żona E. Majewskiego – Lucyna z Bieńkowskich Majewska, która także czynnie uczestniczyła w jego realizacji. Muzeum miało otrzymać pomieszczenia w gmachu tzw. koszar świętokrzyskich, który po remoncie miał stać się także siedzibą Uniwersytetu Lubelskiego. Rektor Uniwersytetu, x. Idzi Radziszewski chętnie podjął współpracę. Rozpoczęła się wymiana korespondencji oraz spotkania w Warszawie, powstał także „Projekt aktu darowizny Uniwersytetowi Lubelskiemu Muzeum Prahistorycznego Erazma Majewskiego w Warszawie”. Splot różnych czynników spowodował opóźnienia w wykonaniu planu. Jednym z nich był sprzeciw środowiska naukowego i opinii publicznej w Warszawie. Ostatecznie, wobec niepewnej sytuacji w Lublinie oraz zdecydowanej postawy warszawskich naukowców, E. Majewski na początku marca 1921 r. podjął ostateczną decyzję o przekazaniu swoich zbiorów Towarzystwu Naukowemu Warszawskiemu.
    This article is devoted to the figure of Erazm Majewski, and his connections with Lublin. Of particular interest seems to be the Professor’s project concerning the transfer of an extremely valuable archaeological collection to Lublin. The Erazm Majewski Archaeological Museum, located in Warsaw, had to be transferred as a result of the necessity of leaving the previously occupied premises. The choice was Lublin, and it was no accident, as E. Majewski was born in Lublin and lived here for twelve years. The co-author of the project concerning the transfer of the collections to the city upon the Bystrzyca was the wife of E. Majewski – Lucyna née Bieńkowscy Majewska, who was also actively participating in its implementation. The Museum was intended to be allocated premises in the edifice of the so-called Świętokrzyskie barracks, which, after its refurbishment, was also meant to become the seat of the University of Lublin. The Rector of the University, Rev. Idzi Radziszewski, was eager to cooperate. Exchanges of letters and meetings in Warsaw were initiated, and the “Draft Deed of Donation to the University of Lublin of the Erazm Majewski Prehistoric Museum in Warsaw” was created. A combination of various factors caused delays to the implementation of the plan. One of them was it being opposed by the academic community and public opinion in Warsaw. Finally, in view of the uncertain situation in Lublin and the determined attitude of the scholars in Warsaw, at the beginning of March 1921 E. Majewski made a final decision to donate his collections to the Warsaw Scientific Society.
    Źródło:
    Bibliotekarz Lubelski; 2017, 60; 149-178
    0137-9895
    Pojawia się w:
    Bibliotekarz Lubelski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jakim językiem XVI-wieczni pisarze reformacyjni pisali o wychowaniu dzieci (Gliczner, Kwiatkowski, Lorichius)?
    What language did the 16th century Reformation writers use to write about the upbringing of children (Gliczner, Kwiatkowski, Lorichius)?
    Autorzy:
    Woźniak, Ewa
    Gozdek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044663.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    history of the Polish language (16th)
    historical stylistics
    Reformation (16th)
    pedagogics
    Erazm Gliczner
    Marcin Kwiatkowski
    Reinhard Lorichius
    Opis:
    The article is devoted to stylistic properties of three pedagogical works that were published in Protestant circles in the 16th century Poland. The first one is the translation from Latin of the treatise written by German Protestant theologian Reinhard Lorichius titled Księgi o wychowaniu i o ćwiczeniu każdego przełożonego (1558), the second one is the Polish publication of Erazm Gliczner’s Książki o wychowaniu dzieci bardzo dobre, pożyteczne i potrzebne (1558) and the third one is the treatise written by the Italian humanist from the 14th and 15th century titled Książeczki rozkoszne a wielmi użyteczne o poćciwym wychowaniu […] dziatek (1564), translated by Marcin Kwiatkowski. The authors of the analysis recognised didacticism, vividness and erudition as the predominant stylistic features of discussed works. They proved that the 16th century books on upbringing of children had been addressed to readers of every denomination and lacked elements of religious polemics on the linguistic and stylistic level. The ideas of the Reformation can be connected mainly with popularization of the Bible, which was used as the source of exempla and sententiae in the works by Lorichius and Gliczner.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 327-343
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ignacy Erazm Matuszewski - krytyk i filozof literatury
    Autorzy:
    Krysowski, Olaf
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154572.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Ignacy Erazm Matuszewski
    literatura
    sztuka
    krytyka
    estetyka
    metafizyka
    romantyzm
    pozytywizm
    modernizm
    literature
    art
    criticism
    aesthetics
    metaphysics
    romanticism
    positivism
    modernism
    Opis:
    Postawa krytyczna Ignacego Erazma Matuszewskiego, ojca pułkownika Ignacego Hugona Matuszewkiego, była naznaczona ideowym eklektyzmem i wynikającymi z niego niekiedy niekonsekwencjami. Jego poglądy można uznać za znamienne dla umysłowości rozwijającej się w warunkach intensywnych przemian kulturowych końca XIX w. Autor rozprawy Diabeł w poezji, wykształcony w atmosferze szacunku dla empirycznego indukcjonizmu oraz obiektywizmu estetycznego i krytycznego, modyfikował poglądy w taki sposób, że umożliwiały zarówno analizę dorobku literackiego pozytywistów, jak i ocenę skoncentrowanej na wartościach metafizycznych twórczości romantyków i modernistów. Ta elastyczność pozwoliła Matuszewskiemu wypowiadać się o sztuce jako całości, niezależnie od utrwalonych podziałów historycznych, genologicznych czy różnic między poszczególnymi dyscyplinami artystycznymi. Sprawiła, że jego opinie nabrały charakteru sądów uniwersalnych, odpornych na zmieniające się mody w krytyce. Śmierć pisarza 10 lipca 1919 r., którą poprzedziło odejście w okresie I wojny światowej wielu krytyków i artystów modernistycznych, przyczyniła się do powstania luki w polskim życiu literackim na początku dwudziestolecia międzywojennego. W związku z tą luką Matuszewski bywa niekiedy nazywany „wielkim nieobecnym” krytyki literackiej niepodległej Polski.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 476-489
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zasoby wileńskich archiwów jako źródło informacji o polskich pisarzach z przełomu XIX i XX wieku
    Vilnius Archives Collections as a Source of Information about Polish Writers of 19th and 20th Centuries
    Autorzy:
    Fedorowicz, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095976.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-14
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Archiwa wileńskie
    zbiory rękopiśmienne
    Czesław Jankowski
    Nikodem Erazm Iwanowski
    Maria Rodziewiczówna
    19th and 20th century
    Vilnius manuscripts
    epistolography collections
    Opis:
    Zbiory archiwów i bibliotek wileńskich zawierają wiele poloników z różnych epok, które w mniejszym lub większym stopniu w XX wieku już zostały wykorzystane przez badaczy polskich (Edmunda Jankowskiego, Tadeusza Bujnickiego, Andrzeja Romanowskiego, Iwonę Wiśniewską i in.). Mniej znane są natomiast źródła rękopiśmienne (głównie listy) dotyczące polskich pisarzy minorum gentium z przełomu XIX i XX wieku, do których należą: Czesław Jankowski, Nikodem Erazm Iwanowski i Maria Rodziewiczówna. Materiały te znajdują się w Litewskim Państwowym Archiwum Historycznym, Litewskim Centralnym Archiwum Państwowym, Archiwum Literatury i Sztuki Litewskiej, a także w Dziale Rękopisów trzech bibliotek: Biblioteki Uniwersytetu Wileńskiego, Biblioteki Narodowej im. Martynasa Mažvydasa i Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich. Celem artykułu jest podzielenie się wiedzą i doświadczeniem na temat sposobów opracowywania i wykorzystywania archiwaliów dotyczących trojga wymienionych pisarzy. Wyniki swoich badań przedstawiłam w publikacjach, które zostały wydane na Litwie (w pismach naukowych i monografiach zbiorowych) w latach 2016–2022. Najwięcej uwagi poświęciłam spuściźnie archiwalnej Jankowskiego ze zbiorów Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich.
    Collections of manuscripts in Vilnius are stored in three archives: the Lithuanian State Historical Archives, the Central State Archives of Lithuania, and the Lithuanian Literature and Art Archive. They are also stored in the Manuscript Sections of the most important Vilnius libraries: the Library of the Vilnius University, the Wroblewski Library of the Lithuanian Academy of Sciences, and the Lithuanian National Library of Martynas Mažydas. Among the collections are many documents and written texts (referred to by the Latinate word polonica) from different epochs. Polonica texts by Polish writers and poets of the 19th and 20th centuries have been examined mainly by Polish researchers. Vilnius collections consist of many documents presenting the characters of minorum gentium writers such as Czesław Jankowski, Nikodem Erazm Iwanowski, and Maria Rodziewiczówna. Manuscripts are a valuable source of information about these authors. Irena Fedorowicz’s aim in this article is to show the output of archival studies concerning the life and work of 19th- and 20th-century writers. Some of the results have already been published in Lithuanian scholarly publications in the years 2016–2022.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2022, 29, 1; 1-12
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inkunabuł w oprawie z superekslibrisami bpa Jana Lubrańskiego na tle introligatorstwa krakowskiego i poznańskiego końca XV – początku XVI wieku
    Incunabulum with bishop Jan Lubrański’s supralibros against the background of bookbinding in Cracow and Poznań in the late fi fteenth century and the beginning of the sixteenth century
    Autorzy:
    Wagner, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023366.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Bp Jan Lubrański
    bibliofilstwo
    humanizm
    introligatorstwo w Krakowie
    introligatorstwo w Poznaniu
    oprawy książkowe
    superekslibris
    protoekslibris
    ekslibris
    Aldus Manucjusz
    bp Erazm Ciołek
    prymas Jan Łaski
    Kazimierz Biskupi
    Włocławek
    Bishop Jan Lubrański
    bibliophilia
    humanism
    bookbinding in Cracow
    bookbinding in Poznań
    book bindings
    supralibros
    ex libris
    Bishop Erazm Ciołek
    Primate Jan Łaski
    Opis:
    The article focuses on the binding of the incunabulum from the book collection of one of the greatest Polish Renaissance bibliophiles, Jan Lubrański Bishop of Poznań. The great value of this historical monument, discovered in 2012 in the Library of the Seminary in Włocławek, results from the fact that it is one of the few volumes that remained from hierarch’s extensive book collection, and also the only one, so far discovered, marked with his supralibros. The article starts with a biographical outline of Bishop Lubrański, with special attention paid to his bibliophilic activity. Then, the author presents a detailed formal and stylistic analysis of the binding against the background of bookbinding of the Polish leading centers in this fi eld in the late fifteenth and sixteenth centuries. The result is the hypotheses concerning the time and place of its creation, which point to the unknown bookbinding workshop in Cracow or Poznań, operating in the fi rst two decades of the sixteenth century. Finally, the author attempts to trace the history of the book from the time of Lubrański up to its discovery in the collections of Włocławek.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 102; 301-325
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polski emigracyjny ruch wydawniczo-księgarski w Lipsku w latach 1830–1918
    Polish emigre publishing and book trade in Leipzig between 1830–1918
    Autorzy:
    Łukomska-Kryger, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/910756.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Great Polish political Emigration
    publishing and book trade
    Leipzig
    Wielka Emigracja
    ruch wydawniczo-księgarski
    Lipsk
    Jan Nepomucen Bobrowicz
    Erazm Łukasz Kasprowicz
    Paweł Rhode
    Opis:
    This article attempts to summarize and systematize available data on Polish emigre publishing, printing and book trade in Leipzig. The chronological span covers the years 1830–1918, i.e., shortly before the outbreak of the November insurrection, the following years of the emigration of political elites from Poland (the socalled Great Emigration) until the times when Poland regained its independence in 1918.
    Źródło:
    Biblioteka; 2013, 17(26); 119-137
    1506-3615
    2391-5838
    Pojawia się w:
    Biblioteka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    De l’inspiration au rejet: Renaissance et Réforme
    Autorzy:
    Barral-Baron, Marie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/602627.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Erazm z Rotterdamu
    Marcin Luter
    renesans
    reformacja
    „złoty wiek”
    Orygenes z Aleksandrii
    Erasmus of Rotterdam
    Martin Luther
    Renaissance
    Reformation
    Golden Age
    Origen of Alexandria
    Opis:
    Artykuł proponuje odmienne podejście do badań nad związkami pomiędzy renesansem a reformacją, rzucając nowe światło na konfrontację poglądów i pism Erazma z Rotterdamu i Marcina Lutra. Okazuje się, iż przebadanie wypowiedzi obu protagonistów prowadzi do odkrycia, że głębokie różnice pomiędzy renesansem a reformacją miały swój początek bardzo wcześnie oraz do ujawnienia, jak dalece idee Lutra redukowały marzenie Erazma o powrocie do „złotego wieku” – mianowicie do zera. W artykule wykazano jednocześnie, że drogi Erazma i Lutra nie rozeszły się, jak często dotąd przyjmowano, nawet w najnowszych badaniach historycznych, w 1524 r., wobec sporu o wolną i niewolną wolę, lecz w rzeczywistości już w 1516 r. This paper intends to make a fresh start in the study of the relationship between Renaissance and Reformation, by throwing light on the confrontation of both Erasmus and Luther’s advances of thought and writings. Actually, studying those two protagonists leads one to find out that the deep differences between Renaissance and Reformation started very early and to underline how much the Lutherian project reduced the Erasmian dream of a return of the Golden Age, to nothing. At the same time, this article reveals that the split between Erasmus and Luther did not take place, as too often asserted, even in the most recent historiography, in 1524, at the time of the conflict between free and servile will, but in fact as soon as 1516.
    Źródło:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2017, 61
    0029-8514
    Pojawia się w:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Migracje Słowa Bożego, czyli obrona wartości Wulgaty według Franciszka Titelmansa.
    Migrations of the Word of God. Francis Titelmans’s defence of the Vulgate.
    Autorzy:
    Mantyk, Tomasz Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178968.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-10
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Wulgata
    natchnienie biblijne
    tłumaczenie Biblii
    Humanizm biblijny
    Erazm z Rotterdamu
    Franciszek Titelmans
    Vulgate
    biblical inspiration
    translation of the Bible
    biblical Humanism
    Erasmus of Rotterdam
    Francis Titelmans
    Opis:
    Nowe tłumaczenie Nowego Testamentu, dokonane bezpośrednio z greki, zostało opublikowane przez Erazma z Rotterdamu w 1516 r. stając się ważnym punktem odniesienia dla badań nad tekstem Biblii. Dzieło Erazma zdawało się podważać dotychczasowe tłumaczenie, Wulgatę, i wywołało wiele polemik. Jednym z krytyków Erazma był młody franciszkanin z Lovanium, Franciszek Titelmans. W swoim Prologus Apologeticus zarzucał on Erazmowi motywowane pychą poszukiwanie próżnej chwały i bronił autorytetu obowiązującej od stuleci Wulgaty. Sednem jego argumentacji było przeświadczenie o migracjach Słowa Bożego. Objawienie przenosiło się z języka do języka pod ścisłym nadzorem Boskiej Opatrzności, co gwarantowało wierność przekazu. Tym samym, kwestia tłumaczenia nie była li tylko sprawą filologii, lecz wymagała natchnienia Bożego. Argumentacja Titelmansa znalazła częściowe odzwierciedlenie w dekretach Soboru Trydenckiego poświęconych Biblii. Co prawda szczegóły jego wywodu zupełnie nie przystają do stanu współczesnych badań nad Biblią, to jednak pewne ogólne założenia obecne w jego polemice z Erazmem są zaskakująco bliskie bieżącym debatom, czyniąc ową kontrowersję sprzed blisko pięciuset lat ważnym zagadnieniem badawczym.
    A new translation of the New Testament directly from Greek published by Erasmus of Rotterdam in 1516 was a milestone of biblical scholarship. His work, seemingly challenging the traditional Vulgate translation, provoked much opposition. Among Erasmus’s adversaries was Francis Titlemans, a young Franciscan theologian from Leuven. In his Prologus Apologeticus he criticised Erasmus’s work as a self-aggrandising  exercise in vain glory and defended the centuries old authority of the Vulgate. The kernel of his argument was that the Word of God migrated from one language to another under strict Divine supervision that ensured its incorruptibility. Thus, biblical translation was not merely a matter of philology but required divine inspiration. Some arguments of Titelmans were reflected in canons of the Council of Trent relating to the Bible. Although the exact content of his arguments appears irrelevant to contemporary Biblical scholarship, some suppositions underlying his polemic with Erasmus sound very similar to those resonating in modern debates, making this 500 years old controversy a valuable subject of study. 
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2019, 9, 3; 525-546
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bischöfe, Humanisten und einfache Lutherfeinde. Die Kontakte des Erasmus nach Polen im Spiegel seines Briefwechsels
    Autorzy:
    Galle, Christoph
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/602623.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Erazm z Rotterdamu
    korespondencja
    intelektualne
    świeckie i duchowne elity Polski
    Marcin Luter
    reformacja
    Erasmus of Rotterdam
    correspondence
    intellectual
    secular
    and ecclesiastical elite of Poland
    Martin Luther
    Reformation
    Opis:
    W jaki sposób reformacja w Niemczech krytykowana była przez intelektualne, świeckie i duchowne elity Królestwa Polskiego? Jakie można tu wyróżnić stanowiska, uwzględniając ich zmienność w czasie? Czy w Polsce byli zwolennicy, a może wręcz patroni idei reformacyjnych? W poszukiwaniu odpowiedzi na te pytania sięgnięto po korespondencję Erazma z Rotterdamu, ponieważ utrzymywał on kontakty z wieloma Polakami i osobami w Polsce żyjącymi, a ponadto stanowił dla nich najważniejsze źródło informacji o rozwoju sytuacji w Niemczech. How has the reformation in Germany been criticized by the intellectual, secular, and ecclesiastical elite of the Polish kingdom? Which different positions are to be made, even in their temporal development? Have there been followers or even patrons of the reformatory ideas in Poland at all? To give answers to these questions, the correspondence of Erasmus of Rotterdam has been chosen, as he not only stayed in contact with numerous Polish or in Poland living people, but he also acts for them as the most important person to give information about the development in Germany.
    Źródło:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2017, 61
    0029-8514
    Pojawia się w:
    Odrodzenie i Reformacja w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fleksja rzeczownika w Książkach o wychowaniu dzieci Erazma Glicznera na tle XVI-wiecznych tendencji normalizacyjnych
    Inflection of nouns in Książki o wychowaniu dzieci by Erazm Gliczner at the background of sixteenth century standardisation trends
    Autorzy:
    Gozdek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/684141.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Erazm Gliczner
    fleksja rzeczownika
    XVI wiek
    poradnik pedagogiczny
    językoznawstwo historyczne
    historia języka polskiego
    sixteenth century
    inflection of nouns
    pedagogical book
    historical linguistics
    history of Polish language
    Opis:
    The subject of this study is inflection of nouns in Książki o wychowaniu dzieci [...] (Cracow 1558) by Erazm Gliczner. The main research aim was verifying progressive of standardisation of the Polish language in comparison to the first part of the sixteenth century. Due to the fact that sixteenth century was a time of the biggest development of Polish language changes were dynamic. Presented research results are only general trends but they show us a progress of normalization. Polish author had a good intuition with regard to developmental tendencies of 16th Polish language. He usually was choosing new variants of inflection forms.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2018, 52; 35-47
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jan ze Lwowa i Erazm z Rotterdamu. Grecki tekst Nowego Testamentu a pierwodruk (1561) oraz zrewidowana edycja (1575) "Biblii Leopolity"
    Jan of Lwów and Erasmus of Rotterdam. The Greek Text of the New Testament and the editio princeps (1561) and the Revised Edition (1575) of the Leopolita’s Bible
    Autorzy:
    Rubik, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20679088.pdf
    Data publikacji:
    2023-04-26
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    New Testament
    Erasmus of Rotterdam
    Jan Nicz Leopolita
    Leopolita's Bible
    Vulgate
    Greek text
    Biblical Humanism
    translation
    Nowy Testament
    Erazm z Rotterdamu
    Biblia Leopolity
    Wulgata
    tekst grecki
    humanizm biblijny
    tłumaczenie
    Opis:
    Autor dowodzi, że tłumaczenie Nowego Testamentu z katolickiej Biblii Leopolity (1561) jest w znacznej mierze oparcie na tekście greckim Erazma z Rotterdamu oraz jego pracom tekstualno-krytycznym, zawartym w Novum Instrumentum. Autor dowodzi ponadto, że wpływ ten był eliminowany w zrewidowanej edycji Biblii Leopolity z 1575 r. Tezy te wsparte są analizą ośmiu przykladów wpływów prac Erazma na polską translację.
    Author argues that the translation of the New Testament from the Polish Catholic Leopolita’s Bible (1561) was, to a significant extent, based on Erasmus’ of Rotterdam Greek text, and textual-critical scholarship as in the editions of Novum Instrumentum. Furthermore author argues that this influence was being removed in the revised edition of the Leopolita’s Bible (1575) because it was considered as controversial by some of the Catholics. These theses are supported by discussing eight textual examples of Erasmus’ influence on the Polish translation (out of 18 identified dependencies).
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2023, 13, 2; 363-378
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skazani na Francję – polskie działania dyplomatyczne w państwach ententy w 1917 roku
    Autorzy:
    Gmurczyk-Wrońska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/608792.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Roman Dmowski
    Erazm Piltz
    polska dyplomacja
    stosunki francusko-rosyjskie
    cele wojenne ententy w latach 1916–1917
    Polish diplomacy
    French-Russian
    war aims of the Entente in 1916–1917
    Opis:
    W artykule zostaną omówione polskie zabiegi dyplomatyczne w państwach ententy, a szczególnie we Francji, na rzecz włączenia sprawy niepodległości Polski do celów wojennych sprzymierzonych. Polskie działania zostaną skonfrontowane z polityką wschodnią Francji w 1917 r., a szczególnie z traceniem przez nią rosyjskiego alianta i znaczeniem tego faktu dla spraw polskich. Zapoczątkowało to drogę do zawartego w 1921 r. polsko-francuskiego sojuszu polityczno-wojskowego.The article presents Polish diplomatic efforts in the Entente states, in particular France, to include Polish independence to the war aims of the Allies. Polish actions are confronted with the eastern policy of France in 1917, especially in the face of France losing its Russian ally and all significances of the fact for the Polish cause. This paved way for the Polish-French political and military alliance signed in 1921.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 4
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cain’s rhetorical artfulness: Erasmus’ Biblical spoof
    Retoryczna przebiegłość Kaina. Biblijny apokryf Erazma
    Autorzy:
    Ryczek, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089948.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Early Modern European history
    16th-century Latin-language writers
    16th century humanism
    rhetoric
    Biblical mythopoeia
    Cain
    Desiderius Erasmus (1466–1536)
    wczesna nowożytność
    literatura nowołacińska
    humanizm
    retoryka
    apokryfy biblijne
    Erazm z Rotterdamu (1466–1536)
    Opis:
    This article contains a bilingual, Latin-Polish, edition of a letter written by Erasmus to John Sixtin (Ioannes Sixtinus), a Frisian student he met in England. In it Erasmus describes a dinner party at Oxford to which he was invited as an acclaimed poet. In the presence of John Colet, leader of English humanists, table talk turned into learned conversation. Erasmus’s contribution to the debate was an improvised fable (fabula) about Cain who, in order to become farmer, persuades the angel guarding Paradise to bring him some seeds from the Garden of Eden. His speech, a showpiece of rhetorical artfulness disguising a string of lies and spurious argument, is so effective that the angel decides to steal the seeds and thus betray God’s trust. Seen in the context of contemporary surge of interest in the art of rhetoric, Erasmus’ apocryphal spoof is an eloquent demonstration of the heuristic value of mythopoeia and the irresistible power of rhetoric.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2018, 5; 531-544
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Johann Reuchlin (1455–1522), Celebrated Hebraist Loyal to the Church: Commemorating the 500th Anniversary of His Death
    Johann Reuchlin (1455–1522), wybitny hebraista wierny Kościołowi. Upamiętnienie 500. rocznicy jego śmierci
    Autorzy:
    Posset, Franz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20433647.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-26
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Tematy:
    Johann Reuchlin
    Leo X
    Erasmus of Rotterdam
    Caspar Amman
    Crotus Rubeanus
    biblical languages
    Christian Hebraists
    monastic humanism
    humanist bishops
    Rome’s humanists
    Leon X
    Erazm z Rotterdamu
    języki biblijne
    chrześcijańscy hebraiści
    humanizm monastyczny
    biskupi humaniści
    humaniści rzymscy
    Opis:
    The life and work of Johann Reuchlin (1455–1522) has been investigated in the past primarily by Protestant authors pivoting around the views of Philip Melanchthon (1497–1560), who was Reuchlin’s relative and Martin Luther’s close collaborator. The purpose of the present contribution is to liberate the Catholic Reuchlin from the Protestant Wirkungsgeschichte. In order to come closer to the real Reuchlin, one has to focus on him as the Catholic Philo-Semite that he actually was. There were multiple cardinals in Rome who were favorably inclined toward Reuchlin; his controversial book Eye Glasses was on trial in Rome. Reuchlin had an unshaken and life-long commitment to the Catholic faith under papal leadership. He also maintained good relations with the monastic humanists (German Klosterhumanisten) of his time. He was glorified by Christians and Jews. Erasmus thought of Reuchlin as a saint and paid him overwhelming tribute in his eulogy Apotheosis Capnionis (Reuchlin’s Ascension into Heaven).
    Życie i działalność Johanna Reuchlina (1455–1522) były w przeszłości badane przede wszystkim przez autorów protestanckich, skupionych wokół poglądów Filipa Melanchtona (1497–1560), który był krewnym Reuchlina i bliskim współpracownikiem Marcina Lutra. Celem niniejszego opracowania jest „uwolnienie” katolickiego Reuchlina od protestanckiej Wirkungsgeschichte. Aby poznać prawdziwego Reuchlina, należy skupić się na nim jako katolickim filosemicie, którym w rzeczywistości był. W Rzymie żyło wielu kardynałów przychylnie nastawionych do Reuchlina; jego kontrowersyjna książka Zwierciadło oczu była przedmiotem procesu w tym mieście. Reuchlin konsekwentnie, przez całe życie wiązał się z wiarą katolicką pod przewodnictwem papieża. Utrzymywał też dobre stosunki z ówczesnymi zakonnikami-humanistami (niem. Klosterhumanisten). Cenili go zarówno chrześcijanie, jak i żydzi. Erazm uważał Reuchlina za świętego i oddał mu hołd w laudacji zatytułowanej Apotheosis Capnionis (Apoteoza Reuchlina).
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2022, 30, 1; 197-225
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Erazm z Rotterdamu i kardynał Gabriel Paleotti − dwie wizje starości
    Desiderius Erasmus of Rotterdam and cardinal Gabriele Paleotti – two visions of old age
    Autorzy:
    Nowaszczuk, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2139241.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Christian senility
    Paleotti’s treatise De bono senectutis
    Desiderius Erasmus and old age
    senility in the Latin literature
    A Hymn on Inconveniences of the Advanced Age
    chrześcijańska starość
    Erazm z Rotterdamu i starość
    Pieśń o przykrościach podeszłego wieku
    starość w literaturze łacińskiej
    traktat Paleottiego Dobra starość
    Opis:
    Koncepcje starości zaprezentowane przez Erazma z Rotterdamu i Gabriela Paleottiego różnią się między sobą pod wieloma względami. Dzieła poświęcone schyłkowemu etapowi ludzkiego życia zostały przygotowane przez autorów w różnym wieku i w innym okresie renesansu. Poglądy wyrażono w jednym wypadku wierszem, w drugim prozą. Istotniejsze wydaje się jednak to, że - odwołując się do tych samych źródeł - autorzy prowadzą czytelnika do zupełnie odmiennych wniosków. Zarówno dla Erazma, jak i Paleottiego punkt wyjścia i bazę rozważań stanowią antyczne poglądy dotyczące starości. Pierwszy z nich tak dalece je absorbuje i wyjaskrawia, że spotyka się nawet z zarzutem, jakoby przeżywał depresję albo kryzys wieku średniego. Wydaje się natomiast, że Rotterdamczyk prowadzi czytelnika nie do czego innego, jak do ponownego przeżycia idei świata starożytnego, co było przecież programowym założeniem renesansu. Przeciwnie jest u Paleottiego. O ile bowiem utwór Erazma można uznać za rodzaj literackiego comploratio dotyczącej starości, dzieło Paleottiego bez wątpienia mieści się w dziedzinie konsolacji. Również i ten autor odnosi się do poglądów antycznych. Ich prezentacji poświęca bez mała trzecią część traktatu. Co więcej, dokonuje podziałów i uogólnień, wskazując na wiodące trendy w myśleniu o starości. Ostatecznie porzuca jednak dawne twierdzenia, by w tej partii, gdzie prezentuje własne poglądy, posiłkować się filozofią scholastyczną. O ile odwołania do Biblii i historii Kościoła dotyczą zasadniczo sfery przywoływanych egzemplifikacji, to całe dzieło podporządkowane zostało myśli chrześcijańskiej. Sam uczony nie chciał bowiem kreślić ideału starości jako takiej, lecz starości chrześcijańskiej. Bardzo widoczne powiązanie treści i światopoglądu nie dziwi u autora, który był katolickim duchownym głęboko zaangażowanym w reformę Kościoła. Być może jest to również pośrednie następstwo przyjęcia twierdzeń Tomasza z Akwinu, którego tezy stanowiły bazę całego przedstawienia, a zwłaszcza wywodu dotyczącego pojmowania dobra. Nie można również wykluczyć, że wyraziście zarysowane poglądy religijne wraz ze skłonnością do encyklopedycznej systematyzacji są znakiem zwiastującym nadchodzący barok. Ostatecznie oba utwory nie dają rozstrzygającej odpowiedzi na pytanie, czy starość to dobry czas w ludzkim życiu. Wtajemniczają jednak w renesansowe rozumienie zjawiska będące wynikiem koincydencji poglądów antycznych oraz doświadczeń osobistych i społecznych.
    The concepts of old age formulated by Desiderius Erasmus and Gabriele Paleotti differ in many respects. The two authors created their works devoted to the concluding stages of the human life at different points in their own lives and in different periods of the Renaissance. One of the authors expressed his views in verse, and the other – in prose. More importantly, however, while referring to the same sources, the two writers guide the reader towards entirely different conclusions. Both Erasmus and Paleotti ground their reflections on the ancient views of old age. The extent to which the former assimilates and emphasises on them is such that he even becomes suspected of depression and a midlife crisis. It seems, however, that Erasmus aims at nothing else but helping his readers to re-immerse in the concepts of the ancient world, in consistency with the ideas of the Renaissance. Unlike Erasmus, whose work can be viewed as a kind of literary lament for the old age, Paleotti clearly aims at consolation. He also refers to the ideas of the ancient world and devotes nearly a third of his treaty to their presentation. Furthermore, the ways in which he organises (splits and generalises) his material reflect the prevailing views of the old age. Ultimately, however, Paleotti abandons the old theories and, in the part where he presents his own opinions, refers to scholastic philosophy. While references to the Bible and history of the Church essentially remain within the domain of illustrative examples, the entire work is created within the tradition of Christian thought, for the scholar’s intention was not to present an ideal of old age in general, but specifi cally in the context of Christian theology. The clear link between the content of the work and the views ofits author does not seem to surprise in case of Paleotti, who was a Catholic priest, deeply involved in Church reform. It may also be perceived as an indirect result of the influence of the teachings of Thomas Aquinas, which lay at the basis of the complete representation, and particularly his reflection on the understanding of goodness. It is also conceivable that the combination of a clear expression of religious views and a tendency for encyclopedic categorisation was a sign heralding the coming of Baroque. Ultimately, none of the works provides a decisive answer to the question of the positive value of the old age. Nevertheless, they offer an insight into the Renaissance understanding of that phenomenon which arises from a combination of ancient ideas and personal as well as social experiences
    Źródło:
    Colloquia Theologica Ottoniana; 2014, 2; 163-190
    1731-0555
    2353-2998
    Pojawia się w:
    Colloquia Theologica Ottoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Erazm Piltz o wojnach i ich skutkach dla sytuacji Polski
    Autorzy:
    Markwart, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/609146.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Polish political thought of the 19th and 20th centuries
    Erazm Piltz
    realist fraction
    wars and national uprisings and Poland’s independence
    Russian-Japanese war
    World War I and Poland’s issue
    Polska myśl polityczna XIX i XX w.
    stronnictwo „realistów”
    wojny i powstania narodowe a niepodległość Polski
    wojna rosyjsko-japońska
    I wojna światowa a sprawa polska
    Opis:
    Erazm Piltz (1851–1929), one of the leaders of the realist fraction thought that after the January Uprising of 1863 there was no chance that Poland would regain sovereignty. All attempts to defend, and later to regain, independence had ended with a defeat. Each and every next uprising brings a threat of an extermination of the nation, especially that Western countries would not militarily help, since they would not want to start a war with the countries that had partitioned Poland. There is also no chance of a conflict between those countries. That is why Piltz was convinced that legal methods should be used to try to ensure the best possible conditions for the nation’s existence in each of the partitions. He saw a chance to ameliorate the situation of the Poles in the Kingdom of Poland only in reforming Russian political system, especially during the 1905–1907 revolution that was an effect of the war between Russia and Japan. Similarly during the First World War he argued in favour of such a solution. In time his views evolved and starting from the 1917 revolution he noticed a chance for Poland’s sovereignty, yet still under Russia’s protection. He abandoned this view after the Bolshevik revolution of November 1917. From that moment, as a part of the Polish National Committee, he acted in favour of regaining independence. During the period of the Second Republic of Poland he exercised numerous functions as a diplomat and tried to enforced Poland’s international position.
    Erazm Piltz (1851–1929), jeden z liderów stronnictwa „realistów”, zaliczany do tzw. nurtu „ugody” z Rosją uważał, że po powstaniu 1863 r. nie ma szans na suwerenność Polski. Wszystkie próby obrony, a następnie jej odzyskania środkami militarnymi skończyły się klęską. Każde kolejne powstanie zagraża zagładą narodu, a państwa zachodnie nie udzielą pomocy militarnej, gdyż nie zdecydują się na wojnę z zaborcami. Nie dojdzie też do konfliktu między nimi. Dlatego był przekonany, że należy legalnymi środkami starać się o zapewnienie jak najlepszych warunków bytu narodu w każdym z zaborów. Szanse na jego poprawę w Królestwie Polskim widział jedynie w przypadku zreformowania ustroju Rosji, szczególnie w czasie rewolucji 1905–1907, będącej efektem wojny rosyjsko-japońskiej. Podobnie w latach I wojny światowej opowiadał się za takim rozwiązaniem. Z czasem jego poglądy zaczęły ewoluować i od rewolucji 1917 r. dostrzegał szansę na odbudowę suwerenności, lecz także pod egidą Rosji. Opcję tę porzucił po przewrocie bolszewickim z listopada 1917 r. Od tej pory w ramach Komitetu Narodowego Polskiego działał na rzecz uzyskania niepodległości, a w II Rzeczypospolitej, pełniąc szereg funkcji w dyplomacji, starał się wpływać na umocnienie jej pozycji międzynarodowej.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2019, 66, 2
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kasaty opactw cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim w okresie Reformacji
    Die Aufhebung der Zisterzienserabteien in Vorpommern zur Zeit der Reformation
    Dissolutions of cistercian abbeys in Western Pomerania in the Reformation Period
    Autorzy:
    Ploch, Gregor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/784027.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Gryfici
    księstwo pomorskie
    Reformation in Pomerania
    Cistercians
    dissolution of orders in Pomerania
    Johannes Bugenhagen
    Anton Remmelding
    Erasmus von Manteuffel-Arnhausen
    Eldena
    Neuenkamp
    Hiddensee
    Stralsund
    Greifswald
    Reformation in Pommern
    Zisterzienser
    Klosteraufhebung in Vorpommern
    Erasmus von Manteuffel
    Belbuck
    Treptow an der Rega
    Cammin
    Greifen
    Herzogtum Pommern
    reformacja na Pomorzu
    cystersi
    kasata zakonów na Pomorzu
    Jan Bugenhagen
    Erazm von Manteuffel
    Białoboki
    Trzebiatów
    Kamień Pomorski
    the House of Griffin
    the Duchy of Pomerania
    Opis:
    Until the Reformation, Pomerania was a land of monasteries and rich monastic life, but the Christianization of the region took place exceptionally late, namely in the 12th century. Due to their border-adjacent location and the labile political situation connected with it, the rulers brought monks from Scandinavia and from the depths of the Roman Empire, who, while holding the position of pastors, helped to expand the Christian faith in Pomerania. In the 12th and 13th century Cistercian conventions were established, which had developed dynamically until the Reformation period, influencing public, economic and political life. The Reformation was carried out gradually and calmly in Pomerania, with the exception of the city of Stralsund belonging to Hanseatic League, from which Catholic clerics were expelled. The young alumni of the convents, including the Cistercian Order, who were open to the ‘new teaching’ of the reformers  quickly became supporters of Luther’s teachings under the influence of humanism spreading in the universities. The change in the attitude of the young monks led to an internal rupture of religious orders; therefore, the official conversion the Augsburg Confession by the Dukes of Pomerania in 1534, establishing the departure of Pomerania from Catholicism, was a logical consequence of the actual state among the faithful. The above dissertation presents the course of dissolutions of the Cistercian monasteries in Western Pomerania. The key point of reference for the source documentation are the notes made in the case of Eldena Monastery by one of the eyewitnesses of the events, a young monk Anton Remmelding, and later an Evangelical pastor. Despite the the ideological bias of the chronicler presenting earlier events after the transition to Lutheranism, the records are an interesting source presenting the human dramas of the friars who found themselves on the ideological front line of the division between the ardent defenders of the values passed on for centuries and the radical new teaching.
    Bis zur Reformation war Pommern eine Klosterlandschaft mit blühendem Ordensleben, auch wenn die Verbreitung der christlichen Religion im 12. Jahrhundert relativ spät erfolgte. Aufgrund der Grenzlage Pommerns und der schwachen politischen Stabilität holten die Landesfürsten Ordensgeistliche aus Skandinavien und dem Heiligen Römischen Reich, die Pfarrseelsorge betrieben und somit zur Verbreitung des Christentums in Pommern beitrugen. Im 12. und 13. Jh. wurden mehrere Zisterzienserkonvente gegründet, die ihre Tätigkeit bis zur Reformation prächtig entfalteten und auf das öffentliche sowie wirtschaftspolitische Leben Einfluss nahmen. Der Einzug der Reformation in Pommern erfolgte sukzessiv und ruhig, abgesehen von der Hansestadt Stralsund, in der nach dem „Stralsunder Kirchensturm“ alle katholischen Geistlichen aus der Stadt gewaltsam vertrieben wurden. Zu den Trägern der Lehre Luthers wurden sehr rasch junge Ordensgeistliche, darunter auch Zisterzienser, die unter dem Einfluss des auf den Universitäten vorherrschenden Humanismus für die „neue Lehre“ empfänglich wurden. Der Einzug der Reformation in die Ordensgemeinschaften führte zur inneren Auflösung der Konvente, so dass die durch die pommerschen Herzöge 1534 beschlossene Einführung der Reformation in Pommern, in deren Folge das katholische Leben in dieser Region verschwand, eine logische Konsequenz der vorherrschenden Situation unter den Gläubigen war. Der vorliegende Beitrag zeigt den Verlauf der zisterziensischen Klosteraufhebungen in Vorpommern auf. Am exemplarischen Beispiel des Klosters Eldena werden vordergründig Quellen ausgewertet, die aus dem direkten Umfeld des Ordens stammen: Es sind Memoiren des jungen Zisterziensermönches Anton Remmelding, der Zeit- und Augenzeuge der Aufhebung und der vorangehenden Prozesse gewesen war. Sosehr der retrospektiv verfasste Bericht Remmeldings ideologisch gefärbt war, da er ihn zum Zeitpunkt verfasste, als er bereits eine evangelische Pastorenstelle innehatte, sind diese Memoiren eine erkenntnisreiche Quelle. Diese zeigt das zwischenmenschliche Drama der Mönche auf, die sich inmitten einer verhärteten Front von erbitterten Kämpfern für die Bewahrung althergebrachter Traditionen und Anhängern der neuen Lehre befanden.
    Pomorze do okresu reformacji było krainą klasztorów i bogatego życia monastycznego, wszakże chrystianizacja regionu nastąpiła wyjątkowo późno, bowiem dopiero w XII wieku. Ze względu na pograniczne położenie i związaną z nim labilną sytuacją polityczną władcy sprowadzili ze Skandynawii oraz z głębi Cesarstwa Rzymskiego zakonników, którzy piastując funkcję duszpasterzy, przyczynili się do rozszerzenia wiary chrześcijańskiej na Pomorzu. W XII i XIII wieku zostały założone konwenty cysterskie, które do okresu reformacji prężnie rozwijały swą działalność, wpływając na życie publiczne oraz gospodarczo-polityczne. Reformacja przebiegała na Pomorzu sukcesywnie i spokojnie, z wyjątkiem miasta hanzy Stralsund, gdzie wypędzono kleryków katolickich. Zwolennikami nauki Lutra szybko stali się młodzi alumni konwentów, w tym również zakonu cysterskiego, którzy pod wpływem humanizmu szerzonego na uniwersytetach byli otwarci na „nową naukę” reformatorów. Zmiana postawy młodych zakonników doprowadziła do wewnętrznego rozłamu zakonów, w związku z tym oficjalne przejęcie wyznania augsburskiego przez książęta pomorskie w 1534 roku, ustanawiające odejście Pomorza od katolicyzmu było logiczną konsekwencją stanu rzeczywistego wśród wiernych. Powyższa rozprawa przedstawia przebieg kasat dokonanych na klasztorach cysterskich na Pomorzu Zaodrzańskim. Głównym punktem odniesienia do dokumentacji źródłowych są zapiski sporządzone w przypadku klasztoru Eldena przez jednego z naocznych świadków zdarzeń – młodego zakonnika Antona Remmeldinga, a późniejszego pastora ewangelickiego. Mimo zabarwienia ideologicznego kronikarza przedstawiającego wcześniejsze wydarzenia już po przejściu na luteranizm, zapiski są ciekawym źródłem przedstawiającym dramaty międzyludzkie zakonników, którzy znaleźli się na ideologicznym froncie podziału między zagorzałymi obrońcami od stuleci przekazywanych wartości a radykalną nową nauką.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 113; 325-350
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-43 z 43

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies