Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Episkopat" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 44
Tytuł:
Badania biskupa Adolfa Piotra Szelążka nad majątkiem i uposażeniem duchowieństwa katolickiego na ziemiach polskich
Die Untersuchungen von Bischof Adolf Piotr Szelążek über Besitzstand und Sälar des katholischen Klerus in Polen
Autorzy:
Dębowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041750.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Episkopat
Bischof
Geschichte
Urkunde
Quellen
episkopat
biskup
historia
dokumenty
źródła
episcopacy
bishop
history
records
sources
Opis:
Bischof Adolf Piotr Szelążek, von 1925 bis 1950 Oberhirte der Diözese Luzk, war einer der hervorragendten Mitglieder des polnischen Episkopats in der Zeit der Zweiten Republik. Mit den Untersuchungen über Besitzstand und Sälar des katholischen Klerus in Polen befaßte er sich seit 1916 im Auftrage der Bischöfe der Metropolie Warschau. Zuerst behandelte er diese Frage nur in bezug auf das russische Teilungsgebiet. Aufgrund seines im Verlauf dieser Untersuchungen erworbenen Wissens konnte er sich aktiv an den Arbeiten zur Absteckung der Fundamente der materiellen Existenz der katholischen Kirche im wiedergeborenen Polen beteiligen. In den Jahren 1918-1925 arbeitete er im Departement für die römisch-katholische Konfession im Ministerium für Religiöse Konfessionen und Öffentliche Aufklärung. Er nahm auch an den Friedensverhandlungen in Riga teil. Außerdem war er an der Vorbereitung des Konkordats zwischen Polen und dem Heiligen Stuhl beteiligt, und nach seiner Unterzeichnung - bereits als Bischof der Diözese Luzk - war er bemüht, dessen Beschlüsse mit Leben zu erfüllen. Seine grundlegenden Arbeiten auf dem präsentierten Gebiet sind: ,,Denkschrift in der Frage der aufgrund der Verordnungen von 1864 und 1865 konfiszierten kirchlichen Besitztümer im Königreich Polen" (poln., Płock 1917) und „Grundlagen der Dotierung des katholischen Klerus in Polen in der Zeit vor dem Konkordatsabschluß" (poln., Torun 1947).
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 74; 49-63
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’offensiva radiofonica nazista contro il card. Hlond nel 1940
Nazi radio offensive against cardinal Hlonde in 1940
Autorzy:
Monticone, Alberto
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494678.pdf
Data publikacji:
2014-11-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Kardynał Hlond
Episkopat Polski
okupacja
II wojna światowa
Cardinal Hlond
Polish Episcopate
occupation
World War II
Opis:
Artykuł, sięgając do źródeł archiwalnych, opisuje sposób oddziaływania rozgłośni radiowych, pozostających w czasie II wojny światowej pod kontrolą nazistów, na opinię publiczną w celu zniekształcenia obrazu i wprowadzenia jej w błąd względem osoby męża stanu i wielkiego autorytetu, którym był Kardynał August Hlond – Prymas Polski. Autor naświetla historię, wprowadzając w kontekst początku działań wojennych na terenie Polski i pobytu kard. Hlonda w Rzymie, jego działań pasterskich i dyplomatycznych mających na celu ukazanie prawdziwego obrazu losu Polski i jej mieszkańców w okresie okupacji niemieckiej. To właśnie te działania stały się niewygodne dla okupanta i stały się powodem zmasowanej akcji propagandowej rozgłośni nazistowskich.
Reaching to archival records, the article describes the ways in which broadcasting radio stations which remained under the control of Nazi during World War II, influenced public opinion in order to falsify the image and mislead the public with reference to the statesman and respected authority, Cardinal August Hlond – the Primate of Poland. The author elucidates the history introducing the readers into the context of the initial phase of the warfare on the territory of Poland. It also centres on Cardinal Hlond’s stay in Rome, his pastoral and diplomatic activity aimed at presenting a veracious picture of the fate of Poland and its people during German occupation. It was exactly this activity which became inconvenient for the occupant and resulted in mass propaganda undertaken by Nazi broadcasting stations.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2014, 35, 4; 121-141
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy Kościoła prawosławnego w Polsce w okresie międzywojennym
Problems of the Orthodox Church in Poland in the Interwar Period
Autorzy:
Sawicki, Doroteusz ks.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494576.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
Kościół prawosławny
cerkiew
autokefalia
rewindykacja mienia
burzenie cerkwi
Tymczasowe przepisy o stosunku rządu do Kościoła prawosławnego w Polsce
Polska międzywojenna
stosunki wyznaniowe
prześladowania
episkopat
Orthodox Church
church
autocephaly
revindication of property
destruction of churches
The Provisional Regulations Concerning the Government’s Relation to the Orthodox Church in Poland
Interwar Poland
religious relations
persecution
episcopate
Opis:
W 1918 r. po ponad 120 latach niewoli Polska powróciła na mapy Europy. Wraz z odradzaniem się państwa wielkie przemiany sięgnęły Kościoła prawosławnego w Polsce. Przed I wojną światową był on częścią Patriarchatu Moskiewskiego, który decydował o jego kadrach, statucie, życiu liturgicznym, obrzędowości, itp. Teraz cerkiew w Polsce została oderwana od rosyjskiej. Z jednej strony władze Rzeczypospolitej pragnęły jak najmocniej zerwać z przeszłością niewoli. Dążyły więc do kościelnej niezależności polskiego prawosławia. Z drugiej strony Rosja ogarnięta pożogą Rewolucji Październikowej zamknęła się w kręgu wewnętrznych problemów. Patriarchat zmuszony był walczyć o przetrwanie. Sprawy cerkwi w Polsce siłą rzeczy miały dla niego drugorzędne znaczenie. W kraju tymczasem brakowało biskupów i duchownych. Co gorsza powracający na rodzinną ziemię przedwojenni hierarchowie i kapłani posiadali rosyjskie obywatelstwo. Ukształtowani też byli w duchu rosyjskich szkół teologicznych, z których się wywodzili i w duchowości rosyjskiego Prawosławia. Nie sprzyjało to normalizacji stosunków państwo – cerkiew. Władze nieprzychylnie patrzyły na Kościół prawosławny widząc w nim relikt zaborów. Od hierarchów wymagano pełnej lojalności włącznie z podpisywaniem deklaracji lojalności. Społeczność kapłańską podzielono na uznawaną przez państwo i nieuznawaną. Ta druga nie mogła liczyć na objęcie etatowych placówek duszpasterskich, zatrudnienie jako katecheta w szkołach publicznych, czy też uzyskanie obywatelstwa (w każdej chwili mogli być – i bywali – wydaleni poza granice Ojczyzny). Wystarczyło tylko sprzeciwiać się polonizacji cerkwi, zwalczać neounię, czy też krytykować plany autokefalii Kościoła by znaleźć się w tej grupie kapłanów „drugiej kategorii”. Władze dążyły również do ograniczenia ilości czynnych placówek duszpasterskich. Czyniono to na trzy sposoby. Po pierwsze wielu dawnym parafiom nie przyznano prawa samodzielności degradując je do rangi filii nieetatowej (nawet jeśli posiadały kilka tysięcy wiernych). Po drugie od razu po zakończeniu wojny rozpoczęła się rewindykacja prawosławnego mienia. Jeśli w przeszłości jakieś prawosławne grunta lub świątynia, choć przez kilka dni należały do Kościoła rzymskokatolickiego lub unickiego, mogły teraz być odebrane czy to w ramach wyroku sadowego czy też samowolnej akcji nieprawosławnej społeczności. Cerkiew pozbawiono kilkuset świątyń i dziesiątków tysięcy hektarów ziemi uprawnej oraz lasów. Trzecim sposobem destabilizacji życia parafialnego były akcje burzenia świątyń. Propagowane, jako rozbiórka opuszczonych świątyń w bardzo złym stanie technicznym były barbarzyńskim, zaplanowanym programem zniszczenia cerkwi w Polsce. Wysadzano, palono, rozbierano profanując, bijąc i poniżając nielicznych obrońców domów bożych. Jednocześnie z tym „fizycznym niszczeniem” państwo prowadziło „wojnę prawną”. Przez długie lata posługiwało się carskim ustawodawstwem cerkiewnym pozwalającym mu penetrować wewnętrzne życie cerkwi. Konstytucja marcowa z 1921 r. potwierdziła uprzywilejowaną rolę Kościoła rzymskokatolickiego. Tymczasowe przepisy o stosunku rządu do Kościoła prawosławnego w Polsce, jako jednostronny akt rządowy nie uwzględniały specyfiki Prawosławia. Nie rozwiązywały też najważniejszych spraw. Episkopat coraz bardziej skłaniał się, wobec zaistniałej sytuacji politycznej (niezbyt przyjazne państwo i utrudniony kontakt z kanoniczną zwierzchnością w Moskwie), w stronę starań o uzyskanie statutu autokefalii z Konstantynopola, do którego należeliśmy do XVII w. Po wieloletnich zabiegach w Moskwie i Konstantynopolu ogłoszenie autokefalii nastąpiło w 1925 r. Niezależność sprzyjała reorganizacji i rozwojowi działalności edukacyjno – wydawniczej, normalizacji struktur w terenie, ujednoliceniu życia liturgiczno – obrzędowego, organizacji duszpasterstw specjalnych (w tym wojskowego ordynariatu), działalności młodzieżowej (bractwa cerkiewne), normalizacji zagadnień narodowościowych, itp. Oczywiście pozbawiała Kościół zewnętrznej opieki i patronatu. Zyski wydają się jednak dużo większe niż straty. Tych ostatnich było całkiem sporo. Państwo ograniczało rozwój prawosławnego monastycyzmu. Dążyło do narzucenia cerkwi nowego kalendarza (gregoriańskiego) i języka polskiego jako urzędowego i liturgicznego. Nie zaprzestało, a w 1938 r. nasiliło, proceder burzenia świątyń. Czteromilionowa prawosławna społeczność (11-15% obywateli) wielokrotnie zastanawiała się czym zasłużyła sobie na tak niesprawiedliwe traktowanie. Pokonała wszystkie te problemy, choć przyszło się jej złożyć daninę łez i krwi. Pamiętajmy, że wszystko to działo się w przededniu II wojny światowej. Rzeczpospolita zamiast jednoczyć się wewnętrznie wobec śmiertelnego zagrożenia prowadziła zgubną politykę szowinizmu, ksenofobii i nietolerancji.
In 1918, after over 120 years of captivity, Poland appeared once again on the map of Europe. Great changes also affected the Orthodox Church in Poland at the time of the re-emergence of the state. Before the First World War, the Orthodox Church was a part of the Moscow Patriarchate, which made decisions about its personnel, statutes, liturgical life, rites, etc. The church in Poland now has been detached from the Russian Church. On the one hand, the Republic’s authorities wanted to sever itself from the captivity of the past as much as possible. They strived for ecclesiastical independence for Polish Orthodoxy. On the other hand, Russia was overcome by the horrors of the Russian Revolution and was therefore confined to the sphere of domestic problems. The Patriarch was forced to struggle to survive. For him, the church’s situation in Poland was inevitably of secondary importance. At the time, there was a lack of bishops and priests in Poland. What’s worse, the pre-war hierarchs and priests, who were returning to their homeland possessed Russian citizenship. They were also shaped by Russian spirit of theological schools, from which they graduated, and by Russian Orthodox spirituality. This was not favourable for normalizing church-state relations. The authorities regarded the Orthodox Church in an unfavourable way, as they saw it as a relic of the partitions. The hierarchs were required to be fully loyal and to sign a declaration of loyalty. The community of priests were divided into two groups: those who were recognized by the state and those who were not. The latter could not count on receiving full-time pastoral positions, employment as catechists in public schools or obtaining citizenship (at any time they could be, and in some cases were, deported from their homeland). It was enough to oppose the polonization of the church, to fight the neo-union or criticise the plans for an Autocephalous church to find oneself in the “second category” of priests. The authorities also strived to limit the number of operational places for pastoral care. This was done in three ways. Firstly, several former parishes were not granted the right to independence, thus degrading them to the ranks of dependant parishes (even if they were made up of several thousand faithful). Secondly, immediately after the ending of the war, the process of revindication of Orthodox property commenced. If, in the past, any Orthodox land or church, even it belonged to the Roman Catholic or Uniate Church for merely a couple days, could now be re-possessed either by court ruling or by arbitrary action on the part of the non-Orthodox community. The Orthodox church was deprived of several hundred church buildings, tens of thousands of hectares of cultivated land and forests. The third way of destabilizing parish life were campaigns to destroy churches. What was propagated as dismantling abandoned churches in very poor technical condition was in fact a barbarian and planed program of destroying the Orthodox church in Poland. These churches were exploded, burned and dismantled and the few who defended the temples were mocked, beaten and humiliated. Simultaneously with the “physical destruction”, the state also waged a “legal war.” For many years, the Tsar’s church legislation, which allowed the state to penetrate into the internal life of the church was applied. The March Constitution of 1921 reaffirmed the privileged role of the Roman Catholic Church. The Provisional Regulations Concerning the Government’s Relation to the Orthodox Church in Poland as a unilateral governmental act did not take the specific nature of Orthodoxy into consideration. It also failed to resolve the most important issues. The episcopate was more and more inclined, in the face of the existing political situation (a hostile state and difficulties in contacting the canonical leader in Moscow), to strive for obtaining autocephalous status from Constantinople, to which we belonged until the 17th century. After several years of intervention in Moscow and Constantinople, autocephaly was announced in 1925. Independence allowed for the reorganization and development of education and publishing, normalization of structures within the territory, standardization of liturgical and ceremonial life, organization of specific areas of pastoral care (including the military ordinariate), youth activities (church brotherhoods), normalization of issues of nationality, etc. This, of course, deprived the Church of external protection and patronage. The gains seem to be much greater than the losses. There was a great amount of the latter. The state limited the development of Orthodox monasticism. It strived to impose on the Church the new (Gregorian) calendar and Polish as the official and liturgical language. These efforts did not cease, and in 1938 they intensified, now taking the form of destroying churches. The Orthodox community, which was composed of four million people (11-15% of citizens), repeatedly wondered why they deserved such unfair treatment. The community overcame all of these problems, but only after paying a tribute of blood and tears. Let us remember that all of this took place just before the outbreak of the Second World War. The Republic, instead of uniting itself internally in the face of the deadly threat of war, chose to pursue a fatal policy of chauvinism, xenophobia and intolerance.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2014, 56, 2; 75-106
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prymas Hlond o ustroju politycznym powojennej Polski.
Autorzy:
Pietrzak, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/913387.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Episkopat Polski
prymas
historia XX w.
myśl polityczna
nauczanie Kościoła
Opis:
Rozprawa odnosi się do koncepcji polityczno - ustrojowych jakie głosił ks. kard. August Hlond, prymas w latach 1926 - 1948, w odniesieniu do nowej, powojennej Polski.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2014, 66, 1; 183-204
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowski etap I Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny z perspektywy władz PRL. Próba syntetycznego spojrzenia
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631616.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
John Paul II, Catholic Church, authorities, Episcope, Cracow, PUWP, political police
Jan Paweł II, Kościół, władze, Episkopat Polski, Kraków, KK PZPR, SB
Opis:
The article constitutes an attempt to gain an accurate and holistic view of the Kraków stage of the first visit of John Paul II to his Homeland, especially from the communist authorities' perspective. Special attention has been paid to the nature of the communist authorities' policy towards the Pope's visit in Kraków. In the first part of the analysis, there has been presented the situation in Kraków before the visit of John Paul II, focusing on the priorities of anti-Church activities of the authorities in the decade of the 1970s. Next, there have been discussed the authorities' preparation plans related to the Polish Pope’s visit and its course. Moreover, the assessment of the pilgrimage and its effects for the Church, the party dignitaries and society have been presented.The conclusion which is drawn in connection with conducting the analysis is the confirmation that the communist authorities had attached great importance to the right – from their point of view – course of the pilgrimage. On the other hand, they failed to appreciate the effect which the visit of John Paul II brought not only for the residents of Kraków, but also for all Poles. This is evidenced by the documents of repressive state apparatus and party-state structures.
Celem mojej analizy jest dokładne i możliwie całościowe spojrzenie na krakowski etap pierwszej wizyty Jana Pawła II do Ojczyzny, przede wszystkim z perspektywy władz komunistycznych. W artykule zwróciłem szczególną uwagę na charakter polityki władz PRL wobec wizyty Ojca Świętego w Krakowie. W pierwszej części analizy przedstawiłem sytuację w Krakowie przed I pielgrzymką Ojca Świętego, skupiając się na priorytetach antykościelnych działań władz w dekadzie lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. Następnie omówiłem sposób przygotowania i plany władz związane z wizytą polskiego papieża, jej przebieg, a także przedstawiłem oceny pielgrzymki i efekty dla Kościoła, partyjnych dygnitarzy oraz społeczeństwa.Wniosek, jaki się nasuwa w związku z przeprowadzoną przeze mnie analizą, to potwierdzenie, iż władze komunistyczne przywiązywały bardzo dużą wagę do właściwego z ich punktu widzenia przebiegu pielgrzymki. Z drugiej strony, nie potrafiły docenić efektu, jaki przyniosła wizyta Ojca Świętego, nie tylko dla mieszkańców Krakowa, ale również dla wszystkich Polaków – świadczą o tym zarówno dokumenty aparatu represji, jak i struktur partyjno-państwowych.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowski etap I Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny z perspektywy władz PRL. Próba syntetycznego spojrzenia
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953513.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
John Paul II, Catholic Church, authorities, Episcope, Cracow, PUWP, political police
Jan Paweł II, Kościół, władze, Episkopat Polski, Kraków, KK PZPR, SB
Opis:
Celem mojej analizy jest dokładne i możliwie całościowe spojrzenie na krakowski etap pierwszej wizyty Jana Pawła II do Ojczyzny, przede wszystkim z perspektywy władz komunistycznych. W artykule zwróciłem szczególną uwagę na charakter polityki władz PRL wobec wizyty Ojca Świętego w Krakowie. W pierwszej części analizy przedstawiłem sytuację w Krakowie przed I pielgrzymką Ojca Świętego, skupiając się na priorytetach antykościelnych działań władz w dekadzie lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. Następnie omówiłem sposób przygotowania i plany władz związane z wizytą polskiego papieża, jej przebieg, a także przedstawiłem oceny pielgrzymki i efekty dla Kościoła, partyjnych dygnitarzy oraz społeczeństwa.Wniosek, jaki się nasuwa w związku z przeprowadzoną przeze mnie analizą, to potwierdzenie, iż władze komunistyczne przywiązywały bardzo dużą wagę do właściwego z ich punktu widzenia przebiegu pielgrzymki. Z drugiej strony, nie potrafiły docenić efektu, jaki przyniosła wizyta Ojca Świętego, nie tylko dla mieszkańców Krakowa, ale również dla wszystkich Polaków – świadczą o tym zarówno dokumenty aparatu represji, jak i struktur partyjno-państwowych.
The article constitutes an attempt to gain an accurate and holistic view of the Kraków stage of the first visit of John Paul II to his Homeland, especially from the communist authorities' perspective. Special attention has been paid to the nature of the communist authorities' policy towards the Pope's visit in Kraków. In the first part of the analysis, there has been presented the situation in Kraków before the visit of John Paul II, focusing on the priorities of anti-Church activities of the authorities in the decade of the 1970s. Next, there have been discussed the authorities' preparation plans related to the Polish Pope’s visit and its course. Moreover, the assessment of the pilgrimage and its effects for the Church, the party dignitaries and society have been presented.The conclusion which is drawn in connection with conducting the analysis is the confirmation that the communist authorities had attached great importance to the right – from their point of view – course of the pilgrimage. On the other hand, they failed to appreciate the effect which the visit of John Paul II brought not only for the residents of Kraków, but also for all Poles. This is evidenced by the documents of repressive state apparatus and party-state structures.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowski etap I Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny z perspektywy władz PRL. Próba syntetycznego spojrzenia
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631776.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
John Paul II, Catholic Church, authorities, Episcope, Cracow, PUWP, political police
Jan Paweł II, Kościół, władze, Episkopat Polski, Kraków, KK PZPR, SB
Opis:
Celem mojej analizy jest dokładne i możliwie całościowe spojrzenie na krakowski etap pierwszej wizyty Jana Pawła II do Ojczyzny, przede wszystkim z perspektywy władz komunistycznych. W artykule zwróciłem szczególną uwagę na charakter polityki władz PRL wobec wizyty Ojca Świętego w Krakowie. W pierwszej części analizy przedstawiłem sytuację w Krakowie przed I pielgrzymką Ojca Świętego, skupiając się na priorytetach antykościelnych działań władz w dekadzie lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. Następnie omówiłem sposób przygotowania i plany władz związane z wizytą polskiego papieża, jej przebieg, a także przedstawiłem oceny pielgrzymki i efekty dla Kościoła, partyjnych dygnitarzy oraz społeczeństwa.Wniosek, jaki się nasuwa w związku z przeprowadzoną przeze mnie analizą, to potwierdzenie, iż władze komunistyczne przywiązywały bardzo dużą wagę do właściwego z ich punktu widzenia przebiegu pielgrzymki. Z drugiej strony, nie potrafiły docenić efektu, jaki przyniosła wizyta Ojca Świętego, nie tylko dla mieszkańców Krakowa, ale również dla wszystkich Polaków – świadczą o tym zarówno dokumenty aparatu represji, jak i struktur partyjno-państwowych.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka społeczno-polityczna w listach pasterskich biskupów polskich w okresie Księstwa Warszawskiego
Social and political issues in pastoral letters of Polish bishops during the Duchy of Warsaw period
Autorzy:
Ziółek, Ewa M.
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23961758.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
listy pasterskie
biskupi polscy
episkopat
Księstwo Warszawskie
Opis:
Stosunki państwowo-kościelne w Księstwie Warszawskim powodowały konieczną współpracę między obydwoma tymi podmiotami. Państwo wielokrotnie uciekało się do wsparcia Kościoła katolickiego, jako mającego największy autorytet społeczny i posiadającego powszechną możliwość oddziaływania na społeczeństwo poprzez ambonę. Zdecydowana większość powstałych wówczas (i znanych dzisiaj) listów pasterskich o tematyce społecznej oraz politycznej została napisana na prośbę władz państwowych, wyrażanych przez ministra spraw wewnętrznych, J.P. Łuszczewskiego. Obok listów o wymowie patriotycznej kierowanych do wiernych w momentach przełomowych, jak np. wyprawa na Moskwę w 1812 r. pojawia się szereg listów odnoszących się do kwestii stricte społecznych. Można je pogrupować w trzy duże bloki tematyczne. Listy z lat 1807-08, poświęcone są wyjaśnianiu ludowi praw wynikających z art. 4 konstytucji – o wolności osobistej. Przy czym warto zauważyć, że biskupi zwracali uwagę nie tylko na prawa i obowiązki włościan, ale także na obowiązki ziemian wobec swoich poddanych. Drugim, ważnym tematem listów pasterskich, przewijającym się praktycznie przez cały okres Księstwa Warszawskiego, były sprawy związane z edukację elementarną, koniecznością kształcenia ludu i pożytkami płynącymi z posiadania wykształcenia. Wreszcie trzeci blok tematyczny wiąże się z kwestiami zdrowotnymi – generalnie chodziło o obowiązek szczepień na ospę i przekonanie do nich ludności, szczególnie wiejskiej. O ile były to wystąpienia pisane przez wszystkich biskupów do swoich diecezjan, to zdarzały się też listy jednostkowe, jak np. biskupa T. Ostaszewskiego z 14 lipca 1811 r. wyjaśniającego zawiłości dekretu Fryderyka Augusta o wycofaniu z obiegu monety zdawkowej. Zarówno tematyka omawianych w artykule wystąpień biskupów, jak i ich inspiracja, wypływająca z kręgów rządowych, wskazują wyraźnie na współpracę rządu Księstwa i episkopatu polskiego w kwestiach nauczania społecznego i patriotycznego.
Relations between the Church and the State in the Duchy of Warsaw required cooperation between both. The State has often sought support of Catholic Church, which enjoyed the greatest public respect and was able to influence the wide public through sermons. The majority of pastoral letters written then (and known today), pertaining to social and political issues, were written upon request from state authorities, expressed by Minister of Interior, Jan Paweł Łuszczewski. Besides letters of patriotic nature, published at breakthrough times, such as the Moscow campaign in 1812, there is a number of those devoted to social issues. They can be categorized into three thematic groups. Letters from 1807–1808 are devoted to explanation of rights stemming from Article 4 of the Constitution – personal freedom – to the people. It is noteworthy, that the bishops emphasized not only the rights and obligations of peasants, but also obligations of landlords with respect to their subjects. The second topic of pastoral letters were issues related to elementary education, the need to educate the people, and benefits of education. Finally, the third group of topics is related to health issues, in particular obligatory pox vaccinations, and convincing the population, in particular in rural areas, about the need to use them. Besides the letters to the entire diocese population, written on the same topic by all bishops, there were some singular letters as well, such as the one written by Bishop T. Ostaszewski on 14 July 1811, explaining the complexities of the decree by Frederick August on removing small change coins from circulation. Both the topics of episcopal letters and their inspiration, coming from government circles, indicate a cooperation between the Government of the Duchy and the Polish Episcopate on the matters of social and patriotic teaching.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 199-213
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rada Główna Episkopatu Polski wobec opozycji przedsierpniowej (1976–1981)
Main Council of the Polish Episcopate and the Pre-August Opposition (1976–1981)
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477865.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kościół
episkopat
księża
biskupi
władze
opozycja
Church
Episcopate
priests
bishops
authorities
opposition
Opis:
In the above analysis, I have discussed the attitude of the Main Council of the Polish Episcopate towards the pre-August opposition. The approach of the leading body of the Polish Church to the opposition groups that originated in 1976–1977 has not been the topic of a separate and comprehensive study. The former part of the article outlines the increasing social importance of the Church in the 1970s and the role of that institution during the 1976 strikes. The introductory section is followed by the presentation of Primate Wyszyński’s and the most important Polish bishops’ attitudes towards opposition groups that originated in the latter half of the 1970s. The author focused on the position on the issue taken by the members of the Main Council as the most important decision-making body in the Polish Church after 1945. This is followed by a description of the Episcopate’s opinion on ordinary clergy’s cooperation with the pre-August opposition in order to highlight the Council member’s stance on the opposition more. A separate fragment of the analysis is devoted to the discussion of the bishop’s attitude towards the risk of “politicisation” of academic ministries. It is particularly important due to the fact that the origin of certain opposition organisations can be seen in the activity of specific ministries. The next part of the article shows the attitude of the Council members towards the role of the opposition during the first papal pilgrimage. The final section outlines how the most important hierarchs of the Church felt about the role of the pre-August opposition during the legal existence of the “Solidarity” with particular attention to the circles related to the former Workers’ Defence Committee, which the members of the Main Council of the Episcopate were most passionate about.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 110-136
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radio Watykańskie wobec stosunków państwo–Kościół w PRL w latach 1957–1979
Vatican radio towards the state-Church relations in People’s Republic of Polandin 1957–1979
Autorzy:
Jakubowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477220.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Radio Watykańskie
Sekcja Polska Radia Watykańskiego
stosunki państwo-Kościół
PRL
episkopat
komunizm
media
„L’Osservatore Romano”
Vatican Radio
Polish Section of the Vatican Radio
state-Church relations
episcopacy
Communism
“L’Osservatore Romano”
Opis:
Vatican Radio (RW) is tasked with providing information about the activities of the Pope and the Holy See, as well as the situations of Churches worldwide. The Polish Section of the Vatican Radio (SPRW) implemented these tasks, and among the many topics and information presented on the RW waves it also commented on issues related to State-Church relations in Poland. The aim of the article is to look in more detail, among others, on whether and how the SPRW presented the PRL state-Church relations during the period of 1957–1979. While presenting this topic, in the 60s, the SPRW usually drew from the opinions of the western press and foreign press agencies, and in the 70s primarily from the communications of the Polish Episcopacy Conferences. The SPRW informed its listeners about the most important issues affecting State-Church relations - among others, about the lack of religious freedom in PRL, persecution of the clergy, lack of permission for sacral buildings, efforts made by the Church for allowing it freedom in its actions and respecting human rights and the rights of Polish citizens by the PRL government. The SPRW defended the Polish clergy. Additionally, for the Polish people, the SPRW was the main source of uncensored information about the situation of the Church; not only worldwide, but primarily in Poland. The SPRW aired a series of educational programmes to counteract the attempts of secularisation of the society by the Communist government. The election of Karol Wojtyła as Pope contributed to the growth of the role of the Church in Poland, and made the SPRW face new challenges. It had its unparalleled contribution in accompanying the Pope during his pilgrimages and providing Polish listeners with the latest information not presented in the state media.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 72-93
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisława Wojeńskiego droga do biskupiej infuły. Perypetie kościelnej kariery syna rektora Akademii Krakowskiej
Stanisław Wojeński’s Way to the Episcopal Mitre. The Adventurous Church Career of the Son of the Rector of the Cracow Academy
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571102.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Biography of Stanisław Wojeński (c. 1613–1680)
Catholic episcopate of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th century
information processes for bishops
polonica in the Vatican Archives
Stanisław Wojeński (ok. 1613–1680) – biografia
episkopat katolicki Rzeczypospolitej Obojga Narodów – XVII wiek
procesy informacyjne na biskupstwa
polonica w Archiwum Watykańskim
Opis:
Stanisław Wojeński – who was Bishop of Kamieniec in the years 1680–1685 – was the author of a printed account of the Polish-Turkish wars of 1684 and was one of the distinctive (albe it forgotten) figures of the Church and political life during the reign of King Jan III Sobieski. He was the son of the Rector of the Cracow Academy and received his education in Poland, Germany and Italy. From the reign of King Jan II Kazimierz, he was active not only as a diplomat, but also as a Canon of the Cracow Cathedral and as the Archdeacon of the Collegiate Chapter in Pilica. In 1677, he was nominated as Bishop of Kamieniec Podolski, which at that time was under the Turkish jurisdiction. However, it was not until three years later that his nomination received papal approval, the delay being due not only to the geopolitical situation of the Diocese of Kamieniec, which had temporarily been lost to the Turks by the Polish-Lithuanian Commonwealth, but also to the fact that Wojeński had been accused – first before the Apostolic Nuncio in Warsaw and later in the Roman Curia itself – of necromancy, a lack of personal piety, involvement in the anti-imperial opposition in Hungary (i.e. in today’s Slovakia, which at that time belonged to the Lands of the Crown of Saint Stephen) and of having falsified his own origins (which were in fact non-noble) in order to be able to become a senior Church dignitary. Of all these accusations, the last at least was true, as Wojeński’s ancestors had actually been burghers in Kościan in Greater Poland. Because – on the one hand – the charges had been made by Andrzej Trzebicki, who was Bishop Ordinary of Cracow, while – on the other hand – the Royal Court (including King Jan III Sobieski himself) showed intransigence in supporting the candidacy, it was a long time before a decision was eventually made in Rome (and then only after the death of Bishop Trzebicki in 1679). This article presents the most important aspects of Wojeński’s case – which was atypical as far as the filling of episcopal vacancies in the seventeenth century Polish-Lithuanian Commonwealth was concerned – with the aid of sources from the Vatican Archives (Archivio Segreto Vaticano), which have hitherto not been analysed in this particular context.
Do wyróżniających, choć dziś już zapomnianych postaci życia kościelnego i politycznego doby panowania króla Jana III Sobieskiego, zaliczyć należy biskupa kamienieckiego z lat 1680–1685 Stanisława Wojeńskiego, autora drukowanej relacji z walk polsko-tureckich w roku 1684. Syn rektora Akademii Krakowskiej, wykształcony w Polsce, Rzeszy i Italii, już od czasów króla Jana II Kazimierza zaangażowany w działalność dyplomatyczną, kanonik katedry krakowskiej i archidiakon kapituły kolegiackiej w Pilicy, nominację ze strony monarchy na pozostającą wtedy pod panowaniem tureckim stolicę biskupią w Kamieńcu Podolskim uzyskał jeszcze w początkach roku 1677, wszakże na otrzymanie papieskiego zatwierdzenia musiał oczekiwać aż trzy lata. Zaważyła na tym nie tylko ówczesna sytuacja geopolityczna diecezji kamienieckiej, której terytorium zostało przejściowo utracone przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów, ale również względy natury personalnej. Został on bowiem oskarżony przed nuncjuszem apostolskim w Warszawie, a następnie także bezpośrednio w Kurii Rzymskiej, o nekromancję, brak osobistej pobożności, zaangażowanie w antycesarską opozycję na Węgrzech (zarazem też wchodzącej ówcześnie w skład ziem Korony św. Stefana dzisiejszej Słowacji), wreszcie też o dokonane z premedytacją zafałszowanie własnego rodowodu, w rzeczywistości nieszlacheckiego, celem zapewnienia sobie otwartej drogi do osiągnięcia wysokich godności kościelnych, spośród których to zarzutów przynajmniej ów ostatni odpowiadał prawdzie (przodkowie S. Wojeńskiego byli bowiem mieszczanami w Kościanie w Wielkopolsce). Ponieważ z jednej strony czynnikiem sprawczym wysunięcia owych oskarżeń był ordynariusz krakowski Andrzej Trzebicki, z drugiej wszakże dwór monarszy (na czele z samym królem Janem III Sobieskim) okazał nieustępliwość i nie zaniechał forsowania odnośnej kandydatury, w Rzymie długo zwlekano z podjęciem ostatecznej decyzji – do momentu, kiedy zmarł wyżej wspomniany biskup Krakowa (1679). Niniejszy artykuł ukazuje najważniejsze odsłony tej nietypowej, gdy chodzi o obsadzanie stolic biskupich w XVII-wiecznym państwie polsko-litewskim, sprawy, spożytkowując niewykorzystane dotychczas pod tym kątem materiały z Archiwum Watykańskiego (Archivio Segreto Vaticano).
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2017, 67; 77-128
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanowisko episkopatów Niemiec i Polski wobec masowego napływu migrantów
The position of german and polish episcopates towards the mass influx of migrants
Autorzy:
Wróbel, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047482.pdf
Data publikacji:
2017-12-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
migrants
German Episcopate
Polish Episcopate
migranci
Episkopat Polski
Episkopat Niemiec
Opis:
Autor porównuje stanowiska episkopatu Niemiec i Polski wobec problemu przyjmowania migrantów. W obydwu przypadkach zostaje najpierw przedstawiony aspekt historyczny wraz z danymi statystycznymi, następnie stanowisko doktrynalne i konkretne formy zaangażowania. Przeprowadzone analizy pozwalają stwierdzić, że obydwa episkopaty w jednakowym stopniu czują się odpowiedzialne za migrantów i w jednakowym stopniu angażują się w dzieła pomocy. Pewne różnice można zauważyć w zakresie praktycznej realizacji założeń doktrynalnych. Są one związane z różną liczbą napływających do tych krajów migrantów, z krajami ich pochodzenia oraz praktycznymi możliwościami obydwu krajów i Kościołów. Powtarzane przekonanie, że Polska jest przeciwna przyjmowaniu emigrantów wynika z niewiedzy o tym, w jakim stopniu Polska pomaga swoim repatriantom, migrantom z byłych republik radzieckich, z Bliskiego Wschodu i Afryki, a przebywa ich już w Polsce około 1,5 miliona.
The author compares the attitude of the German and Polish episcopates to the problem of the reception of migrants. In both cases the fi rst historical aspect together with statistical data, then the doctrinal position and specifi c involvement is presented. The analyses enable to establish that both episcopates equally feel responsibility for migrants and equally commit themselves to assistance for them. Some diff erences can be noticed in practical realization of doctrinal assumptions. They are connected with diff erent quantities of migrants coming to these countries, with countries of their origin and with practical possibilities of both countries and Churches. Repeated conviction that Poland is against the reception of emigrants rises out of ignorance how Poland helps to her repatriates, to migrants from former Soviet republics, from Near East and Africa. There are already about 1,5 million migrants in Poland.
Źródło:
Teologia i moralność; 2017, 12, 1(21); 73-94
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowanie przedstawicieli episkopatu Rzeczypospolitej w sprawy obronne państwa w dobie wojen z imperium osmańskim w drugiej połowie XVII wieku
Involvement of representatives of Polish episcopate in matters of national defence during the wars against Ottoman empire in second half of 17th century
Autorzy:
Hundert, Zbigniew
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24201066.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
episkopat
Rzeczpospolita
obrona państwa
Turcja
wojny polsko-tureckie
Opis:
Zaangażowanie episkopatu rzymskokatolickiego w sprawy obronne Rzeczypospolitej, które najlepiej było dostrzegalne w wieloletnich konfliktach z Wysoką Portą z 2. połowy XVII w. miało różne oblicza. Episkopat płacił znaczne sumy pieniężne na utrzymanie wojska w okresie zimowym (tzw. hiberna) a także finansował naprawę umocnień, czy zapewniał zaopatrzenie miastom Korony o dużym znaczeniu strategicznym – jak Kraków, czy Kamieniec. Najbardziej zauważalną działalnością była fundacja oddziałów wojskowych – zarówno tych utrzymywanych wyłącznie własnym sumptem, jak również tych włączanych do komputu wojska państwowego. Praktyka ta przynosiła zaszczyt poszczególnym patronom, ale także całemu episkopatowi, świadcząc o odpowiedzialności hierarchów Kościoła katolickiego za losy państwa. Szczególnego znaczenia praktyka wysyłania własnych wojsk przez biskupów nabrała właśnie podczas wojen z Turcją. Wówczas polscy biskupi nie tylko mieli przeświadczenie o ich obowiązku uczestniczenia w obronie Rzeczypospolitej, jako przedstawiciele senatu, ale też jako duchowni Kościoła Rzymskiego, czuli że powinni wziąć udział w słusznej krucjacie przeciw „nieprzyjaciołom Krzyża Świętego”, tj. islamskiemu Imperium Osmańskiemu.
Involvement of Roman Catholic episcopate in defence matters of Poland, most visible during prolonged conflicts with the Sublime Porte in second half of 17th century, took different forms. The episcopate paid significant sums for maintenance of the military in the winter period (so-called hiberna), financed repairs of fortifications and provided supplies to large cities of the Crown with major strategic importance – such as Cracow or Kamieniec. The most visible type of activity was financing of military troops – both those maintained exclusively by individual bishops, and those included in state military forces. Such practice brought credit to individual patrons, but also the entire episcopate, as a testimony to Church leaders’ sense of responsibility for the fate of the country. The practice of bishops founding their own troops has gained particular importance during the wars against Turkey. Polish bishops not only were convinced of their obligation to participate in the defence of the country as senators, but also as priests of the Roman Catholic Church they felt that they should participate in the righteous crusade against the “enemies of the Holy Cross”, i.e. Islamic Ottoman Empire.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 138-160
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Normalizacja” relacji państwo–Kościół w latach siedemdziesiątych XX wieku z perspektywy prymasa Stefana Wyszyńskiego – nieznany dokument z Sekretariatu Prymasa Polski
“Normalisation” of the State-Church-Relations in the 1970s from the Point of View of Primate Stefan Wyszyński – an Unknown Document from the Secretariat of the Primate of Poland
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477943.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
prymas
Kościół
państwo
normalizacja
episkopat
primate
Church
state
normalization
episcope
Opis:
Kardynał Stefan Wyszyński zapowiedzianą w grudniu 1970 r. przez władze „normalizację” stosunków państwo–Kościół przyjmował z ostrożnością i dystansem, choć także z pewnym optymizmem. Liczył, że przynajmniej część postulatów episkopatu zostanie zrealizowana, szczególnie w zakresie budownictwa sakralnego. Już wiosną 1971 r. wiedział jednak, że „normalizacja” jest jedynie propagandowym wybiegiem. W 1972 r. w dokumencie przygotowanym na posiedzenie Rady Głównej Episkopatu Polski z 4 maja 1972 r. zatytułowanym „Sytuacja polityczna w Polsce a normalizacja stosunków między państwem a Kościołem” podsumowywał niejako stan relacji państwo–Kościół w pierwszych dwóch latach rządów ekipy Edwarda Gierka. Kardynał Wyszyński wnikliwie omówił w nim sytuację społeczno-polityczną w 1972 r. w kontekście całego bloku wschodniego. Najważniejszym spostrzeżeniem było wyczerpywanie się „dynamiki pogrudniowej odnowy”. Prymas omówił w dokumencie także koncepcję „normalizacji” propagowanej przez władze, głównie na przykładzie najważniejszych – w jego przekonaniu – wypowiedzi czołowych dygnitarzy Polski „ludowej”, skonfrontowanych z ich realnymi działaniami. Wspomniany materiał udowadnia, że kardynał Wyszyński wnikliwie analizował rzeczywistość polityczną PRL, nie dając się zwieść propagandzie władz.
Cardinal Stefan Wyszynski treated the “normalisation” of the State-Church relations, announced in December 1970 by the authorities, with caution and distance, though also with some optimism. He hoped that at least some of the postulates of the Episcopate would be implemented, especially regarding sacral construction. However, already in the spring of 1971, he knew that the “normalisation” is merely a propaganda evasion. In 1972, in a document prepared for the meeting of the Main Council of the Polish Episcopate of 4 May 1972 entitled “Political situation in Poland and the normalisation of relations between the State and the Church,” he summarised the State-Church relations in the first two years of government of Edward Gierek’s team. In it, Cardinal Wyszyński thoroughly discussed the social and political situation in 1972 in the context of the entire Eastern bloc. The most important observation was the exhaustion of the “dynamics of post-December renewal.” In the document, the Primate also discussed the concept of “normalisation” propagated by the authorities, mainly on the example of the most important – in his opinion – statements of the leading dignitaries of the “People’s” Poland, confronted with their real actions. The material in question proves that Cardinal Wyszyński thoroughly analysed the political reality of the PPR, not being misled by the propaganda of the authorities.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 530-545
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 44

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies