Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Enlightenment tradition" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Liryka polskiego oświecenia w pracach Mariana Maciejewskiego
Lyric Poetry of the Polish Enlightenment in the Works by Prof. Marian Maciejewski
Autorzy:
Chachulski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882482.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Marian Maciejewski
Czesław Zgorzelski
Katolicki Uniwersytet Lubelski
oświecenie
preromantyzm
romantyzm
liryka polska
tradycja literacka
Catholic University of Lublin
Enlightenment
Pre-Romanticism
Romanticism
Polish lyric poetry
literary tradition
Opis:
Szkic, napisany z bardzo osobistej perspektywy, poświęcony jest sposobowi, w jaki prof. Marian Maciejewski wykorzystywał lirykę polskiego oświecenia do przedstawienia źródeł i inspiracji polskiej poezji romantycznej (przede wszystkim A. Mickiewicza), a także wskazuje, co w poezji osiemnastowiecznej interesowało tego badacza, w jaki sposób opisywał cechy szczególne poezji czasów Stanisława Augusta, w czym upatrywał jej roli prekursorskiej wobec dokonań poezji XIX wieku oraz w jaki sposób rozwinął wcześniejsze badania Czesława Zgorzelskiego, poświęcone literaturze tego czasu.
The sketch, written from a very personal perspective, is evoted to the way, in which Prof. Marian Maciejewski used lyrical poetry of the Polish Enlightenment to present sources and inspirations of Polish Romantic poetry (first of all that by A. Mickiewicz), and also it indicates what was interesting for this scholar in the 18th century poetry, how he described the characteristics of the poetry written in Stanisław August's times, where he perceived its pioneering role for the achievements of 19th century poetry, and in what way he developed the earlier studies by Czesław Zgorzelski devoted to the literature of that time.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 1; 87-95
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja oświecenia stanisławowskiego na łamach „Dziennika Wileńskiego” z lat 1815–1830
The tradition of stanislawow enlightenment in the “Vilnius Daily” from 1815 to 1830
Autorzy:
Kowal, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690275.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Adam Naruszewicz
„Dziennik Wileński”
Franciszek Karpiński
Ignacy Krasicki
Stanisław Trembecki
Ludwik Kropiński
klasycyzm
oświecenie stanisławowskie
sentymentalizm
tradycja literacka
“Dziennik Wileński” (“Vilnius Daily”)
Franciszek Karpiński;
classic
literary tradition
the stanislawow enlightenment
sentimentalism
Opis:
From the beginning, literature occupied an important place in “Vilnius Daily” (so-called scholar magazine’s pages). The editors of the journal (including Jan and Jędrzej Śniadecki, Euzebiusz Słowacki, Filip Nereusz Golański, Leon Borowski, Ernest Groddeck, Kazimierz Kontrym) who were recruited from the circle of the University of Vilnius are alumni in “the age of lights”. Being heirs to the enlightenment ideals of aesthetics, they appreciated the literary output of their immediate predecessors. These preferences are clearly visible in the literary content of “Vilnius Daily”’, obviously adhering to classical and sentimental tastes. Without a doubt Stanisław Trembecki enjoyed the highest popularity among the Stanislawow creators in those pages. We also encounter there the works of Elżbieta Drużbacka, Ignacy Krasicki, Franciszek Karpiński and Ludwik Kropiński. The Vilnius magazine, appreciating their creative achievements, showed thereby the continuation of eighteen-century literary tradition.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2016, LXXI; 101-119
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Być w mniejszości, być mniejszością” (Projekt międzynarodowej interdyscyplinarnej konferencji naukowej)
“To be in the minority, to be the minority” (the project of international interdisciplinary scientific conference)
Autorzy:
Rźny, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690356.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
grupa mniejszościowa
relacje mniejszość–większość pogranicze kulturowe
peryferie–centrum
różnica kulturowa
migracje ludzi
spotkania kultur
wielokulturowość
dyskurs mniejszościowy
Gilles Deleuze
Félix Guattari
tradycja oświecenia
A minority group
minority–majority relationships
cultural borderland
periphery–enter
cultural difference
migration of people
the meeting of cultures
multiculturalism
minority discourse
the tradition of the Enlightenment
Opis:
The project of international scientific conference, inspired by the thought of Gilles Deleuze and Félix Guattari, encourages to look from the position of different disciplines and research methodologies at broadly understood minority problematics. The following specific issues have been proposed as a subject of reflection: minority identity; dependency, anti-dependency and post-dependency aspects of the relationship between the minority and the majority; borderland phenomenon; center–periphery relations; spatial mobility vs minorities; cultural difference; meeting people of different cultures; multiculturalism vs interculturalism and transculturalism; minority discourse on minorities. At the same time, the issue of minority is placed on the grounds of “long duration”, regarded as an important part of the intellectual heritage of the Enlightenment, applied or rejected in the modern concept of a man (the ideas of freedom, equality, human rights, tolerance) and in the ways the description of the World is constructed (categories essentialism, normativity, universalism).
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2016, LXXI; 189-208
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Paul Vladimiri to Gustavo Zagrebelsky. Constitutional justice in the age of hybrid warfare
Autorzy:
Kobyliński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431281.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
just war
constitutional justice
right to self-determination
human rights
Renaissance
humanism
nihilism
hybrid wars
Enlightenment tradition
constitutional principles
wojna sprawiedliwa
prawo do samostanowienia
prawa człowieka
Renesans
humanizm
nihilizm
wojny hybrydowe
tradycja oświeceniowa
Opis:
Paul Vladimiri (1370–1435) was a distinguished Polish scholar and jurist who defended the rights of Poland and native non-Christian tribes against the Teutonic Knights and their policies of conquest. He expressed the view that a world guided by the principles of peace and mutual respect among nations was possible, and that pagan nations had a right to peace and to possession of their own lands. Vladimiri’s analysis of the right of native peoples to self-determination anticipated by several hundred years the investigations of many subsequent authors – including Francesco Vittoria, Bartolome de Las Casas, Hugo Grotius, and John Marshall. The influence of his views can be seen today, among others, in the theory of constitutional justice developed by the Italian legal theorist Gustavo Zagrebelsky. The main purpose of this article is to outline the views of Vladimiri and Zagrebelsky, and to analyze the principles of constitutional justice in its global dimension as a tool for resolving conflicts between states in the age of hybrid wars.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 3; 97-113
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Slavic Enlightenment”: Functioning of Cyrilo-Methodian tradition in modern Bulgarian culture
„Славянското просвещение” или за функционирането на Кирило-Методиевата традиция в модерната българска култура
Autorzy:
Джевиецка, Евелина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635456.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Cyrilo-Methodian tradition
Slavic enlighteners
Enlightenment
Bulgarian culture
modernity
Opis:
The article raises the question of functioning of Cyrilo-Methodian tradition in the Bulgarian culture in the conditions of modernity. The subject of analysis is the traditional and originally religious notion of the “Slavic / Bulgarian enlighteners”. It is argued that Cyril and Methodius are presented as patrons of enlightenment, first understood as education, and then as an historical epoch, and that is why they become absolute role models of a citizen, a Bulgarian, an Orthodox, a communist. The conclusion is that the starting point for understanding the modern narrative about the creators of Slavic alphabet should be the idea of enlightenment, which in the course of time has been secularized and concretized.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dubrowniczanka i Dzieciątko Jezus. O pobożności i kulcie małego Jezusa w twórczości Anicy Bošković
Devotion and Infant Jesus cult in literary creativity of Anica Bošković
Autorzy:
Borowiec, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635432.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Infant Jesus cult
Anica Bošković
literary tradition
Croatian literature
Enlightenment
devotion
Opis:
The article is concerned with the Infant Jesus cult in the life and work of Anica Bošković (1714––1804), one of a few Croat women authoresses of Dubrovnik in the century of Enlightenment. The Infant Jesus cult was linked in the past in Croatia with Franciscan communities, in older Polish culture, too. The family Bošković had a little figure of Infant Jesus named Bambin, beloved by all the people and famous by miracles. Anica Bošković wrote about Him many time: her deeply implanted devotion reflects in letters to her brother Ruđer, in her last will and in her poetic works, especially in Razgovor pastirski vrhu porođenja Gospodinova. Anica Bošković has conceived a preface to this work – letter dedicated to her brothers Ruđer and Baro, in which speaks about her inspirations and dreams. This work is a concept of construction of inner world of every woman who wants to love God more then other people. Poetic world of Anica Bošković reflects her faith, fantasy and it is built on hard religions and moral foundation.
The article is concerned with the Infant Jesus cult in the life and work of Anica Bošković (1714–1804), one of a few Croat women authoresses of Dubrovnik in the century of Enlightenment. The Infant Jesus cult was linked in the past in Croatia with Franciscan communities, in older Polish culture, too. The family Bošković had a little figure of Infant Jesus named Bambin, beloved by all the people and famous by miracles. Anica Bošković wrote about Him many time: her deeply implanted devotion reflects in letters to her brother Ruđer, in her last will and in her poetic works, especially in Razgovor pastirski vrhu porođenja Gospodinova. Anica Bošković has conceived a preface to this work – letter dedicated to her brothers Ruđer and Baro, in which speaks about her inspirations and dreams. This work is a concept of construction of inner world of every woman who wants to love God more then other people. Poetic world of Anica Bošković reflects her faith, fantasy and it is built on hard religions and moral foundation.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Language strategies of the Enlightenment: the image of ʽPolandʼ in French Napoleonic Press
Autorzy:
Kholtobina, Nelli
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951595.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polska
France
image
representation
mental mapping
Enlightenment
language
civilization
barbarity
culture
tradition
Opis:
In this article, we reconstructed a generalized image of Poland and Poles within the framework of the multidisciplinary concept of “mental mapping”. The most popular daily newspaper of Napoleon’s time “Journal de l’Empire” (1804–1814) used distinctive linguistic markers of the Enlightenment to depict Poland and its inhabitants in French society, such as, “civilization”, “barbarity”, “culture”, “tradition” (“religion”), “childhood of nation”. Content analysis has been applied as an auxiliary method to the press sources which allowed to determine the nature and the impact of political propaganda on the public imagination.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15; 117-132
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Post-Secular Turn: Enlightenment, Tradition, Revolution
Autorzy:
Bielik-Robson, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451485.pdf
Data publikacji:
2019-10-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
post-secularism
enlightenment
tradition
revolution
Marranism
nihilism
naturalism
indifferentism
Opis:
The aim of this essay is to give a general and accessible overview of the so called “post-secular” turn in the contemporary humanities. The main idea behind it is that it constitutes an answer to the crisis of the secular grand narratives of modernity: the Hegelian narrative of the immanent progress of the Spirit, as well as the enlightenmental narrative of universal emancipation. The post-secularist thinkers come in three variations which this essay names as Enlightenmental, Traditional, and Revolutionary. The first camp wishes to reconceptualize the place of religion in the seemingly secularized modern paradigm and see if revelation can cooperate with enlightenment, that is, if it can support the modern emancipatory values in the dangerous moment of their “crisis of legitimation.” The second one emphasizes the need to recover the institutional aspect of Christian theology which must be reinstated once again as the “queen of the sciences,” or as the true “invisible hand” operating behind social theories. And the third party, which simultaneously opposes both, enlightenment and tradition, revolves mostly around the “revolutionary figure” of Saint Paul and constitutes a radically leftist answer to the crisis of Marxism with its scientific insight into the objective laws of history.
Źródło:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2019, 3, 3(9); 57-82
2544-302X
Pojawia się w:
Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Post-) Modernity and Christian Culture in the Context of the Personalism of Stefan Cardinal Wyszyński
Autorzy:
Ficek, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1635190.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kardynał Stefan Wyszyński
Sobór Watykański II
kultura
modernizm
postmodernizm
tradycja postoświeceniowa
personalizm
Cardinal Stefan Wyszyński
Second Vatican Council
culture
modernism
postmodernism
post-Enlightenment tradition
personalism
Opis:
(Post) modernizm i kultura chrześcijańska w kontekście personalizmu kardynała Stefana Wyszyńskiego Wystarczy pobieżna analiza sytuacji na świecie, aby zweryfikować kulturowy kontekst współczesnego chrześcijaństwa, jak również fundamenty, na których opiera się dzisiejsza kultura świata Zachodu. Nic więc dziwnego, że wielu chrześcijańskich intelektualistów ocenia ją jako wielowymiarową, wysoce skomplikowaną, przejawiającą niekiedy bardzo niepokojące destruktywne symptomy. Niewątpliwie, chrześcijańskie korzenie rzeczywistości kulturowej związane przede wszystkim z Europą są skorelowane z narodzinami nowoczesnej idei naukowej racjonalności, która przyniosła ludzkości wielkie możliwości, ale także poważne zagrożenia. Dzięki idei racjonalności, Europa rozwinęła kulturę, która szczególnie teraz — w sposób wcześniej zupełnie nieznany ludzkości — próbuje wykluczyć Boga ze sfery świadomości publicznej. Oczywiście istnieniu Boga można całkowicie zaprzeczyć lub uznać za niemożliwe do udowodnienia, zakładając, że — wiara lub niewiara — jest to kwestia wyłącznie subiektywnego wyboru. Niemniej jednak, w obu przypadkach—zdaniem wielu współczesnych przedstawicieli (post)nowoczesności — Bóg nie powinien mieć istotnego znaczenia dla całości życia publicznego. Ukazanie zatem roli antykatolicyzmu w klasycznym ujęciu (post) nowoczesności, a także tradycji katolickiego antymodernizmu, pozwoli na bardziej konstruktywne wyeksponowanie ducha soborowego aggiornamento, co niefortunnie wiąże się z bardziej ogólnym kryzysem nowoczesności w latach siedemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku. W tym właśnie okresie można zauważyć zarówno odwrót od „nowoczesności” jako koncepcji „usensowiającej” paradygmat ówczesnej rzeczywistości kulturowej, jak i „ponowoczesne” odrodzenie religijne rozumiane jako wyzwanie do wyartykułowania żywej chrześcijańskiej tradycji wpisanej w globalną złożoność współczesnego świata. Głównym zatem celem powyższego artykułu jest ukazanie fundamentalnych kwestii dotyczących (post)nowoczesności i sposobowi, w jaki wpływają one na istotne kwestie teologiczne, zwłaszcza w kontekście personalistycznej wizji prezentowanej przez Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Dotyczy to szczególnie tak ważnych zagadnień jak zagadnienie prawdy, hermeneutyki, specyfiki funkcjonującego języka i ich wzajemnych korelacji. W tym znaczeniu, współczesny dyskurs teologiczny może zostać znacznie ubogacony, uwzględniając wiele aspektów współczesnej teorii ponowoczesnej, zwłaszcza w odniesieniu do kultury. Istotnym tego warunkiem jest jednak uwzględnienie niewątpliwych osiągnięć poprzednich epok. Podstawowym jednak zadaniem chrześcijan jest kreowanie rzeczywistości kultury autentycznie humanistycznej, zdolnej do kształtowania osoby ludzkiej zgodnie z jej powołaniem. Jest to możliwe dzięki sferze wartości osobistych i społecznych które, formując człowieka, warunkują transformację całej kulturowej rzeczywistości świata w perspektywie „nowego nieba i nowej ziemi” (por. 2 P 3,13; Ap. 21,1).
Need to indent here, a rough analysis of the situation in the world is enough to realize the here and throughout modern Christianity, as well as the foundation on which today’s culture of the Western world is based. No wonder that many Christian intellectuals view it as multidimensional, highly complex, with sometimes bothersome and destructive symptoms. Undoubtedly, the Christian roots of cultural reality related primarily to Europe are correlated with the birth of the modern idea of scientific rationality, which brought humanity great opportunities, but also serious threats. Thanks to the idea of rationality, Europe has developed a culture that, especially now—in a way previously utterly unknown to humankind—is trying to exclude God from the sphere of public consciousness. Of course, the existence of God can be denied entirely or made it impossible to prove, assuming that—faith or nonbelief—it is a matter of purely subjective choice. Nevertheless, in both cases, in the opinion of many modern ideologies of (post-) modernity, God should not be of significant importance to the whole reality of public life. Thus, presenting the role of anti-Catholicism in the classical approach to (post-) modernity, as well as the tradition of Catholic anti-modernism, will allow for a more constructive display of the spirit of the conciliar aggiornamento, which is unfortunately related to the more general crisis of contemporary times of the 1970s and 1990s. It was during this period that one could notice both a retreat from “modernity” as a concept that “sensitizes” the paradigm of the cultural reality of that time, and “postmodern” religious revival understood as a challenge to articulate a living Christian tradition inscribed in the global complexity of the contemporary world. Contrary to the temptation to isolate oneself from external influences, and therefore the awakening cognitive dissonance, aspects of the current paradigm of (post-) modern reality may be essential and useful in shaping a constructive dialogue with the contemporary world, as well as in promoting Catholic culture that forms the identity of Christianity today. Therefore, the main aim of the above article is to display the fundamental issues concerning (post-) modernity and how they influence significant theological problems, especially in the context of the personalistic vision presented by Cardinal Stefan Wyszyński. It applies primarily to such vital matters as the problem of truth, hermeneutics, the specificity of a functional language, and their mutual correlation. In this sense, contemporary theological discourse can be significantly enriched by taking into account many aspects of contemporary postmodern theory, especially concerning culture. An essential condition for this, however, is to take into account the undoubted achievements of previous epochs. However, the fundamental task of Christians is to create the reality of authentically humanistic culture, capable of shaping the human person under his vocation. It is possible due to the sphere of personal and social values which, in forming man, condition the transformation of the entire cultural reality of the world from the perspective of “new heaven and a new earth” (cf. 2 Pt 3:13; Rev 21:1).
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2020, 11, 2; 49-89
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W szklanej kuli tradycji
Inside the crystal ball of tradition
Autorzy:
Woźniewska-Działak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117501.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
barok
manieryzm
oświecenie
romantyzm
ironia romantyczna
wiek XIX
tradycja literacka
groteska
nieskończoność
baroque
mannerism
enlightenment
romanticism
romantic irony
19th century
literary tradition
grotesque
infinity
Opis:
Artykuł jest recenzją książki Agaty Seweryn Pomiędzy światami. Studia z literatury oświecenia i romantyzmu. Autorka omawia kompozycję książki oraz szczegółowiej przygląda się problemom badawczym w niej poruszonym. Zamieszczone w publikacji studia komentuje jako interesujące propozycje uzupełnień interpretacyjnych wybranych wierszy i dzieł romantycznych. Zwraca uwagę na te aspekty, które odsłaniają tkwiące w utworach a nie wystarczająco dotąd opisane bogactwo. Wprowadzają je odniesienia do tradycji barokowej i refleksja nad poetyką normatywną i retoryką.
The article is a review of Agata Seweryn’s book Between the Worlds. Studies in the Literature of the Enlightenment and Romanticism. The review’s author presents the composition of the book and examines the research problems raised in it in greater detail. She comments on the studies included in the publication as interesting suggestions for interpretive supplements of selected romantic poems and works. She draws attention to those aspects that reveal the richness inherent in the works, and not yet described enough. They are introduced by references to the Baroque tradition or reflection on normative poetics and rhetorics.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38; 252-264
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inside the crystal ball of tradition
Autorzy:
Woźniewska-Działak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17909918.pdf
Data publikacji:
2021-06-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
baroque
mannerism
Enlightenment
Romanticism
Romantic irony
the nineteenth century
literary tradition
grotesque
infinity
Opis:
The article reviews Agata Seweryn’s book titled Between the Worlds. Studies in the Literature of the Enlightenment and Romanticism, accounting for the composition of the book, examining research problems raised in it in greater detail, and discussing essays included in the publication as supplementing existing interpretations of selected Romantic works. Seweryn is argued to draw attention to those aspects that reveal the richness inherent in the discussed works, which are demonstrated as not having been exhausted yet. These works are analysed in the reviewed book by pursing references to the baroque tradition, or by reflecting on their relationship with normative poetics and rhetoric.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38 English Version; 240-251
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Prozodia starożytna”, „wiersze miarowe” i Norwidowskie recitativa
‘Ancient Prosody,’ ‘Measured Poems,’ and Norwid’s Recitatives
Autorzy:
Seweryn, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407688.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Józef Franciszek Królikowski
Stanisław Okraszewski
Cyprian Norwid
prozodia
sylabotonizm
melopoesis
recytatyw
retoryka
oda
tradycja antyczna
tradycja ludowa
oświecenie
romantyzm
prosody
syllabotonicism
rhetoric
ode
ancient tradition
folk tradition
recitative
Enlightenment
Romanticism
Opis:
Rozprawa poświęcona jest dawnej refleksji teoretycznoliterackiej na temat prozodii tekstu literackiego oraz – rozpatrywanej pod tym kątem – praktyce polskich pisarzy przełomu oświeceniowo-romantycznego (Józefa Franciszka Królikowskiego, Stanisława Okraszewskiego) i dojrzałego romantyzmu (Cypriana Norwida). Wychodząc od wczesnych sporów o sylabotonizm, łączonych wówczas z „muzycznością” poezji, autorka pokazuje dwa dominujące ujęcia tej problematyki: klasycystyczne, stawiające za wzór prozodię starożytną, nawiązujące do ideałów melopoesis, lokujące lirykę w kontekście muzyki i retoryki, oraz sentymentalno-romantyczne, nawiązujące do rodzimej tradycji ludowej i średniowiecznej, dystansujące się od „retoryczności” na rzecz nowego rozumienia „liryczności”. Echa tego sporu odzywają się w Norwidowskim dyskursie, a w warstwie prozodycznej jego poezji – prowokującej melorecytatywny sposób głosowej realizacji – można dostrzec kontynuację tradycji melopoesis, w której „retoryczność” nie była stawiana w opozycji do „liryczności” tekstu.
The study concerns historical theories on the prosody of a literary text, in particular theoretical and practical propositions submitted in the late Enlightenment and early Romanticism period by Polish writers – Józef Franciszek Królikowski and Stanisław Okraszewski, and the poet of mature Romanticism – Cyprian Norwid. Starting from the early disputes about syllabotonicism (accentual-syllabic versification), in the earlier formulations associated with the ‘musicality’ of poetry, the author shows two dominant approaches to this issue: the classicistic, and sentimental and romantic. The former puts ancient prosody forward as a model, refers to the ideals of melopoesis, and places lyric in the context of music and rhetoric; the latter, on the other hand, refers to the medieval tradition and native folklore which distance themselves from ‘the rhetorical’ in favour of a new concept of ‘the lyrical.’ The reverberation of this dispute echos in Norwid’s discourse, whereas in the prosodic layer of his poetry, provoking melodeclamation in a manner of voice realisation, one can see a continuation of the melopoesis tradition in which ‘the rhetorical’ of a poetical text does not contradict ‘the lyrical.’
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 145-166
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies