Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Enlightenment" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 354
Tytuł:
The sources of rationalism in Croatia in the eighteenth and nineteenth centuries. A study of less obvious cases (physics, theology, and politics)
Autorzy:
Boguska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951600.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
rationalism
Enlightenment
Croatian rationalism
Croatian Enlightenment
intellectual history
Opis:
The paper is an attempt to describe the reception of the idea of rationalism in order to represent its reworking in the eighteenth and nineteenth centuries in Croatia in three areas – physics, theology and politics. The authoress reveals how the method developed by Newton in the field of natural sciences has found an application in other disciplines of knowledge, and most of all in theology. In Croatia, this resulted in the application of the category of Kantian reason to ethical considerations. As a rationalist project in the field of politics, cameralism is indicated, an economic doctrine popular in the German and Austrian territories which was closely connected with the development of the enlightened monarchy and bureaucracy in the early modern period.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15; 33-50
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The European frontier in our global village
Autorzy:
Gammone, Mariateresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879437.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
Tematy:
Frontiers
enlightenment
Europe
Opis:
As F. J. Turner emphasized on the the frontier in shaping American character, we can say that the frontier shaped the European mindset. In the past, the European frontiers have seen war and carnage. However, many crossborder regions have seen dialogue, communication, commerce, change, travel, and reciprocal fertilization. In the global village, the best perception of the values of Europe is along its borders. The light shines strongest in the point of its source, but it is more appreciated to the point of its limit, where darkness and brightness compete for space – and even for life.
Źródło:
Security Dimensions; 2013, 10(10); 20-28
2353-7000
Pojawia się w:
Security Dimensions
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A history of the enlightenment without political economy? The case of Spain
Autorzy:
Astigarraga, Jesús
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408642.pdf
Data publikacji:
2022-09-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Spanish Enlightenment
political economy
national context
long Enlightenment
centre/periphery
Opis:
Although often side-lined, political economy was one of the core languages of the European Enlightenment. In countries such as Spain, this discipline emerged in the 1740s as an essential language of the enlightened movement and a powerful mechanism for connecting with culturally and economically more developed countries. This article uses political economy as a common thread to consider some of the dilemmas currently facing the historiography of the Spanish Enlightenment: a single Enlightenment movement versus national context; radical versus moderate; centre versus peripheries; and an Enlightenment that was tied to the eighteenth century versus a longer-term movement.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2022, 38; 145-161
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Menippean Letter or the Menippean Epistolary Satire? Remarks on Selected Enlightenment Letters
Autorzy:
Szczot, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046078.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
letter
Menippean satire
Enlightenment
Opis:
This article focuses on the interpretation of the Menippean letters selected from the Polish literature of the Age of Enlightenment.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2017, 27, 3; 313-326
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wolny mularz’’ Augusta von Kotzebuego – manifest ideowy ubrany w formę jednoaktowej komedii
Autorzy:
Śrama, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2046432.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
drama
freemasonry
Enlightenment
legends
Opis:
This paper focuses on August von Kotzebue’s play “Der Freimaurer” [The Freemason], as a piece within the prolific genre of comedies about freemasons which emerged in the 1740s, and a work which includes numerous worldview-related allusions. In this context, the author extensively discusses the life and the oeuvre of the playwright who thus far has not been devoted any thorough study in Polish, apart from relatively brief mentions in works on the period and writers he had inspired.
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2020, 21; 51-76
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od kosmografii do „systemu świata”. Rosyjska kosmologia wieku Oświecenia
Autorzy:
Artiemjewa, Tatiana W.
Mikeszin, Michał J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691120.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
russian philosophy
Enlightenment
cosmology
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2009, 45; 140-151
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksyka związana z rodziną w poezji religijnej polskiego oświecenia
Lexis associated with the family in the religious poetry of the Polish Enlightenment
Autorzy:
Gorzelana, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911289.pdf
Data publikacji:
2018-11-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Enlightenment
family
religious poetry
Opis:
Artykuł dotyczy słownictwa wskazującego na rodzinę w polskim oświeceniu. Analiza opiera się na poezji religijnej K. Benisławskiej, F. Karpińskiego, F.D. Kniaźnina, J.P. Woronicza i J.A. Załuskiego. Uwzględniony został w niej aspekt życia ziemskiego i relacja między Bogiem a człowiekiem oraz wynikające z nich skomplikowane zależności: dzięcięctwo wszystkich ludzi, macierzyństwo Maryi i braterstwo między ludźmi a Jezusem-Bogiem. W sumie analizie poddano 76 jednostek, bogatą grupę stanowią np. określenia dziecka: potomek, niemowlę, niemówlę, niemówlątko, dziecko,  ziecina, dziecię, dziatki, dziateczki, dziatwa, syn, córka, córa. Poeci, przedstawiając członków rodziny, wskazują na ich powinności względem Boga i najbliższych. W poezji Benisławskiej wyraźnie dowartościowana jest kobieta, która jako matka i mężatka uczestniczy w życiu na chwałę Boga.
The article deals with vocabulary related to the family in the Polish Enlightenment. The analysis is based on the religious poetry of K. Benisławska, F. Karpiński, F.D. Kniaźnin, J.P. Woronicz and J.A. Załuski. The aspect of earthly life and the relationship between God and man, and their complicated inter-relationships is included in it: childhood of all people, the motherhood of Maria and brotherhood between people and Jesus-God. A total of 76 vocabulary items were analyzed. A rich group of these vocabulary items are, for example, terms for the child: potomek, niemowlę, niemówlę, niemówlątko, dziecko, dziecina, dziecię, dziatki, dziateczki, dziatwa, syn, córka, córa. Poets presenting family members indicate their duty to God and family. In Benisławska’s poetry, woman is clearly appreciated as mother and wife, participating in life and the glory of God.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 34; 71-84
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
List menippejski czy menippea w formie listu? Uwagi po lekturze kilku listów oświeceniowych
A Menippean letter or a Menippean satire in the form of the letter? Notes on reading several letters dating back to the Age of Enlightenment)
Autorzy:
Szczot, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046653.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
letter
Menippean satire
Enlightenment
Opis:
This article focuses on the interpretation of the Menippean letters selected from the Polish literature of theAge of Enlightenment.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2016, 26, 2; 129-142
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierre Clément – prekursor tematyki wolnomularskiej w dramacie
Autorzy:
Śrama, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2046365.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Enlightenment
drama
Freemasonry
hyperdrama
Opis:
The paper is concerned with the life and work of Pierre Clément, a Geneva-born journalist, dramatist and poet, who was one of the first to make a freemason a protagonist in a play. Issues re- lating to that author have not been discussed in Polish so far, even though Clément was a significant figure in French playwriting as the precursor of Masonic themes
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2020, 22; 21-46
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie ma buddy bez Buddy
Autorzy:
Różycka-Tran, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2132009.pdf
Data publikacji:
2020-12-01
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
Buddhism
psychology
enlightenment
neurofeedback
Opis:
The main purpose of the article is to present the exclusive aspect of Enlightenment as the ultimate goal of spiritual fulfillment within the Buddhist path. The article presents the idea that without the Buddha's Teachings, or the first enlightened person, you cannot achieve Buddhahood or the abstract principle of Enlightenment. The article describes an overview of the most important Buddhist concepts and terminology, as well as the modern psychological findings in the field of neurological brain activity. Both traditional and modern paths of reaching Enlightenment were presented. The final conclusions are that the state of buddha can only be achieved naturally in the long process of traditional meditation, following all initiation procedures and the classic Buddha Teachings (Dharma) implemented in a living social relationship network (Sangha), but modern technology in the field of psychology can be used as support and acceleration of the entire Enlightenment process.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2020, 4/278; 59-69
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświecenie i kontroświecenie czasów Królestwa Polskiego. Polemika o. Karola Surowieckiego z ministrem Stanisławem Kostką Potockim
The Enlightenment and Counter-Enlightenment in the age of the Kingdom of Poland. The polemics between Father Karol Surowiecki and minister Stanisław Kostka Potocki
Autorzy:
Szczurowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560449.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
oświecenie
kontroświecenie
polemika
Karol Surowiecki
Stanisław Kostka Potocki
Enlightenment
Counter- Enlightenment
polemics
Opis:
Zwolennicy idei oświecenia, poddając racjonalnej krytyce otaczającą ich rzeczywistość, dokonali gruntownych przeobrażeń we wszystkich dziedzinach życia. Nie oznaczało to jednak, że owe idee i przeobrażenia zyskały powszechną akceptację. Ich przeciwnicy, rozwijając nurt kontroświecenia, zamiast oświeceniowego postępu dostrzegali głęboki upadek i demoralizację. Krytycznie postrzegając nowoczesność, pytali o arbitralność rozumu ludzkiego, o koncepcję natury człowieka, o jego moralność, odpowiedzi udzielając z pozycji apologetów chrześcijaństwa. Dlatego też w dobie Królestwa Polskiego rodzimi antyoświeceniowcy wytrwale zwalczali osiemnastowieczną filozofię, występując przeciwko temu wszystkiemu, co uznali za szkodliwe dla współczesności i religii. Modelowym wręcz przykładem zmagań reprezentantów przeciwstawnych formacji ideowych była polemika o. Karola Surowieckiego z ministrem Stanisławem Kostką Potockim. Ukształtowany w epoce racjonalizmu działający według założeń oświecenia minister był symbolem rozumowych przemian w Rzeczpospolitej drugiej połowy XVIII w. Po drugiej stronie światopoglądowej barykady stał o. Surowiecki, antyoświeceniowo nastawiony franciszkanin-reformat, który zaciekle bronił Kościoła i religii. Ich polemiczne starcie doskonale obrazowało, jak bardzo prezentowane przez nich myślowe światy nie przystawały do siebie.
By criticizing the world around them, the supporters of the idea of Enli- ghtenment brought about profound transformations in all areas of life. This did not mean, however, that such ideas and transformations gained widespread acceptance. On the contrary, their opponents, who saw decli- ne and demoralization in lieu of ‘enlightenment', developed the Counter- -Enlightenment movement. Critically perceiving modernity, they asked questions about the arbitrariness of human reason, the concept of human nature and human morality, giving answers from the position of Christian apologists. Therefore in the period of the Kingdom of Poland, the Polish anti-Enlightenment movement persevered against eighteenth-century philosophy, opposing everything they considered harmful to modernity and religion. A perfect example of the struggle between representatives of hosti- le ideological factions was the polemics between Father Karol Surowiecki and Stanisław Kostka Potocki, minister of the Kingdom. Educated in the age of reason and following the assumptions of the Enlightenment, the minister was a symbol of the rational changes in the Second Polish Republic in the second half of the 18th century. On the other side of the barricade stood Father Surowiecki, an anti-Enlightenment Franciscan reformer, fier- cely defending the Church and religion. Their clash perfectly illustrated the incompatibility of their intellectual worlds.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/2; 406-426
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarze polskiego kontroświecenia – portret zbiorowy
Autorzy:
Deszczyńska, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408684.pdf
Data publikacji:
2023-09-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Enlightenment
Counter-Enlightenment
Polish clergy
literature
18th century
19th century
Opis:
The article describes a group of one hundred and twenty Polish authors who were active from about the mid-18th to the mid-19th century and formed part of the Counter-Enlightenment movement. The writers in question came from the gentry but mostly belonged to the clergy, with diocesan priests being the most numerous. The next largest group were the Jesuits, followed by the Piarists and missionaries, and the smallest part was made up of representatives of all the other circles. The authors came from the eastern lands of the former First Polish Republic, i.e., Małopolska and Podlasie. The issues they discussed were influenced by the nature of the vocation pursued by a given order, the unification and standardization of religious education in accordance with the Catholic Enlightenment, and to a lesser extent, by foreign studies (mainly in Rome) and access to libraries. Counter-Enlightenment writers were active in large centers – Warsaw, Vilnius, Krakow, and Lviv, less often in the provinces. As many as eighty-seven of them were authors of more than two original works, and eighteen were translators of foreign works on the subject. Some authors were promoted by representatives of the magnates; others benefited from the support of the clerical hierarchy. Most, however, acted independently.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2023, 39; 73-91
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wolność ludzka w ujęciu Jana Jakuba Rousseau
Human freedom according to Jean-Jacques Rousseau
Autorzy:
Zawadzka, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431078.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Rousseau
enlightenment
freedom
oświecenie
wolność
Opis:
Jean-Jacques Rousseau defended human freedom in individual and social dimensions. The basis for human freedom was natural freedom, appropriate to the primitive man, who lived in a state of nature. For Rousseau the original freedom was obedience to the laws of nature. In the social sphere it corresponded to the freedom as obedience to the general will, which was manifested in law. In the life of particular person freedom meant renouncing artificial needs.
Jan Jakub Rousseau broni wolności człowieka w wymiarze indywidualnym i społecznym. Podstawą wolności jest wolność naturalna, właściwa człowiekowi pierwotnemu, żyjącemu w stanie natury. Wolność pierwotna jest posłuszeństwem wobec praw natury. W sferze społecznej odpowiada jej wolność jako posłuszeństwo woli powszechnej, przejawiającej się w prawie. W życiu osobistym wolność polega na wyrzeczeniu się sztucznych potrzeb.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 1; 121-135
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The rise of cognition industry and the impoverishment of scientific reason
Narodziny przemysłu poznawczego i pauperyzacja rozumu naukowego
Autorzy:
Filipowicz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2121198.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
enlightenment
rationality
cognition
mythology
science
Opis:
The article, drawing on the tradition of Frankfurt School, brings to the focus a great paradox of the Enlightenment – a hidden affinity of rationality and mytho- logy. Noticing the phenomenon of great enthusiasm, underlying the message of the Enlightenment, it tries to pin down the starting point of a new scientistic eschatology – bringing to life a mirage of unending prosperity and unlimited pro- fusion, following the advances of science. The idea of accumulation of knowledge is approached as a pivot of a new mythology. At the same time, putting light on the notion of “cognition industry”, the article offers critical insights tracing an inevitable erosion of high-minded dreams and expectations. Cognition industry is studied as a machinery turning up-side down the hopes of the Enlightenment – protecting the interests of instrumental rationality, and replacing the ideal of getting at the truth with the mechanism putting in motion the “production” of truth, operating in a domain of narrowly calibrated utility.
Źródło:
Nauka; 2022, 1; 7-36
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 354

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies