Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Eighteenth-century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 75
Tytuł:
Итальянские капельмейстеры в российской империи второй половины ХVІІІ века и православная церковная музыка
Italian Bandmasters in the Russian Empire of the Second Half of the XVIIIth Century and Orthodox Church Music
Autorzy:
Шумилина, Oльга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2159815.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
православная церковная музыка
вторая половина ХVIII века итальянские капельмейстеры
хоровые концерты
церковнославянский текст
Orthodox church music
second half of the eighteenth century Italian bandmasters
choral concerts
Church Slavonic text
Opis:
The article examines the Orthodox church music of Italian composers of the second half of the eighteenth century, who were invited to the capital of the Russian Empire for the post of first court bandmaster. The main duties of the Italian bandmasters were to compose secular music, especially operas for the court theater. The creation of choral concerts for the court choir that took part in church services with the participation of the first persons of the Russian Empire was not included in the contractual obligations. The main purpose of the appeal of Italian ban-dmasters to this area of creativity was to create a new church repertoire, which was closer in style to the European one. The domestic choir directors, brought up on the traditions of the old church singing art, did not cope with this task. The article contains an overview of the hand-written sources in which the sacred music of the Italian bandmasters was discovered.
Źródło:
Ars inter Culturas; 2020, 9; 35-47
2083-1226
Pojawia się w:
Ars inter Culturas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie muzyczne w warszawskim kościele kanoników regularnych pod wezwaniem św. Jerzego w świetle księgi rachunków Bractwa Aniołów Stróżów (1743–1771)
Musical Life at the Canons Regular Church of St George in Warsaw in Light of the Accounts Book of the Guardian Angels Confraternity (1743–1771)
Autorzy:
Bujas-Poniatowska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24062883.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Bractwo Aniołów Stróżów
kanonicy regularni
osiemnastowieczna kultura muzyczna
warszawskie kapele muzyczne
Guardian Angels Confraternity
Canons Regular
eighteenth-century musical culture
music ensembles of Warsaw
Opis:
Nieznanym ośrodkiem muzycznym w osiemnastowiecznej Warszawie pozostawał dotychczas kościół kanoników regularnych pw. św. Jerzego na ulicy Świętojerskiej. Tę nieistniejącą już dziś świątynię obrało za swoją siedzibę Bractwo Aniołów Stróżów, skupiające głównie kupców i istniejące od przynajmniej 1707 roku. Dzięki dotychczas nieznanej szerzej księdze rachunkowej konfraterni za l. 1746–71 można wysnuć wnioski nie tylko na temat samej organizacji, ale też przeznaczanych przez nią funduszów na muzykę. Autorka niniejszego artykułu analizuje zapiski obecne w księdze, starając się odtworzyć obraz muzykowania w kościele św. Jerzego pod egidą bractwa. W ten sposób wydatki zostają podzielone na te dotyczące kapeli, trębaczy i kotlistów; ponadto odnotowuje się pojedyncze zapiski dotyczące finansowania organisty i zakupu kancjonałów. Kapela zatrudniana przez bractwo to prawdopodobnie zespół zbierany z muzyków warszawskich lub też stała kapela kanoników regularnych z kościoła św. Jerzego. Składało się na nią najczęściej jedenastu muzyków. Uświetniała przede wszystkim odpusty w dniach św. Filipa i Jakuba, św. Stanisława, św. Piotra i Pawła, Nawiedzenia NMP, św. Michała i Św. Aniołów Stróżów. Z kolei czterej trębacze i kotliści to muzycy zatrudniani do gry w trakcie procesji. Odnotowane wydatki to zarówno kwoty pieniężne stanowiące prawdopodobnie zapłatę w gotówce, jak i sumy przeznaczane na poczęstunek dla muzyków; wysokości kwot różnią się od niewielkich do bardzo znacznych. Do artykułu dołączony jest chronologiczny wypis wydatków na muzykę obecnych w omawianej księdze wraz z uroczystościami, które uświetniała kapela, kotliści i trębacze.
One hitherto unknown centre of musical activity in eighteenth-century Warsaw was the now non-existent Canons Regular church of St George on Świętojerska Street. St George’s was the meeting place for the Confraternity of the Guardian Angels, consisting mostly of merchants, which was founded in 1707 or before. The brotherhood’s book of accounts for 1746–71, previously not studied in depth, allows us to draw conclusions concerning not only the organisation itself, but also the funds that it assigned to music. This article analyses the book’s records in order to reconstruct a picture of music-making at St George’s under the aegis of the confraternity. The analysis divides the expenditure into funds for the ensemble, the trumpeters and the timpanists; there are also individual entries relating to the organist’s fees and the purchase of hymn books. The ensemble employed by the confraternity was probably either assembled from Warsaw musicians or else a permanent group of the Canons Regular at St George’s. The ensemble, typically made up of eleven musicians, performed mainly at fairs held on the feast days of SS Philip and James, St Stanislaus, SS Peter and Paul, the Visitation of Mary, St Michael, and the Holy Guardian Angels. The four trumpeters and the timpanists, on the other hand, were hired to perform during processions. The recorded expenditure includes the musicians’ fees, probably paid in cash, as well as amounts paid for their food; the sums range from small to quite substantial. The article is accompanied by a chronological list of music-related expenses itemised in the accounts book, together with the names of the feasts embellished by music from the ensemble, the timpanists and the trumpeters.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 3; 123-134
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, Eds. Klaus Aringer, Bernhard Rainer, Graz 2022, pp. 309. ISBN 9783701104970
Autorzy:
Beroun, Raphaela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14510986.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
muzyka w Austrii
muzyka XVI wieku
muzyka XVII wieku
muzyka XVIII wieku
Habsburgowie
transfer muzyczny
Johann Joseph Fux
music in Austria
sixteenth-century music
seventeenth-century music
eighteenth-century music
Habsburg
music transfer
Opis:
Book Review of: Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, eds. Klaus Aringer, Bernhard Rainer. Graz 2022 Leykam
Recenzja książki: Zur Musik in Österreich von 1564 bis 1740, red. Klaus Aringer, Bernhard Rainer. Graz 2022 Leykam
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 2; 158-161
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjazd szlachty litewskiej w Wilnie w 1715 roku
Gathering of Lithuanian Nobility in Vilnius in 1715
Autorzy:
Šapoka, Mindaugas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388103.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Augustus II
Ludwik Konstanty Pociej
Vilnius Confederation
Tarnogród Confederation
Great Northern War
Grand Duchy of Lithuania
eighteenth century
Opis:
The issue of the gathering of the Lithuanian nobility in Vilnius, organised in August 1715 by Great Hetman of Lithuania Ludwik Konstanty Pociej as a way of sparking a protest against the contributions imposed by King Augustus II for the maintenance of the Saxon army in the Polish-Lithuanian Commonwealth, has so far been marginally addressed in historiography. The purpose of the article is to examine the causes and consequences of the gathering and to determine the Russian attitude towards it. Using manuscript sources from Russia, Belarus, Poland and Lithuania, the author argues that the Russians had minimal influence over the organization of the gathering, yet they used it as a means to combat King Augustus II’s attempts to free himself from Russian influence. There is ample evidence to put forward a hypothesis that the request to Tsar Peter I for acting as an intermediary in the conflict between the king and the nobility was conceived by Pociej and other leading officials of the Commonwealth rather than by Russian diplomats. The article also argues that the convention in Vilnius contributed significantly to the formation of the Tarnogród Confederation in the Crown. The Poles believed that the Lithuanians were determined to uphold the declaration of the Vilnius convention to instigate military action against the king’s policies and contributions for the purposes of the Saxon army. When the news of the Vilnius gathering spread throughout Poland, riots began in the southern provinces, and part of the Polish army declared a confederation and took up arms.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2023, 88, 1; 25-52
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zgoła znający się na swym rzemieśle poeta. Recenzja książki Małgorzaty Mieszek, Twórczość dramatopisarska Jana Bielskiego SJ (1714–1768), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2020
Autorzy:
Wojtowicz, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408229.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jan Bielski
Jesuits
eighteenth century theatre
jezuici
teatr XVIII wieku
Opis:
Recenzja jest omówieniem – prezentacją monografii Małgorzaty Mieszek poświęconej dramaturgii Jana Bielskiego, postaci ważnej dla jezuickiej sztuki dramatopisarskiej XVIII wieku. Uchodził on już w oczach współczesnych (Jan Daniel Janocki, Józef Andrzej Załuski) za czołowego reprezentanta zreformowanego dramatu, także za odnowiciela klasycznej łaciny, a jednocześnie zwolennika języka polskiego w teatrze szkolnym. Książka Mieszek obejmuje ponadto problematykę funkcjonowania teatru jezuickiego w Rzeczypospolitej XVIII wieku.
The review is a discussion – presentation of Małgorzata Mieszek’s monograph devoted to the dramaturgy of Jan Bielski, an important Jesuit playwright of the eighteenth century. He was regarded by his contemporaries (Jan Daniel Janocki, Józef Andrzej Załuski) as a leading representative of reformed dramaturgy, also as a promoter of classical Latin, and, simultaneously, as an advocate of the Polish language in school theatre. The book of Mieszek also traces the status of Jesuit theatre in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the eighteenth century.  
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 203-216
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół genezy administracji lokalnej w Wielkim Księstwie Litewskim: uwagi i propozycje
Autorzy:
Gordziejew, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690133.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
administracja terenowa
komisje porządkowe cywilno-wojskowe
Wielkie Księstwo Litewskie
Rzeczpospolita
XVIII w.
local administration
Civil-Military Commissions
Grand Duchy of Lithuania
Polish-Lithuanian Commonwealth
eighteenth century
Opis:
Prezentowany artykuł przybliża genezę administracji lokalnej w Wielkim Księstwie Litewskim i jest przedstawieniem propozycji badawczych. Zgromadzony materiał sygnalizuje złożony charakter uwarunkowań procesu jej kształtowania. Aukcja wojska oraz związane z nią poważne wyzwania budżetowe skutkowały poszukiwaniem skutecznych sposobów realizacji bieżącej polityki państwa. Swoją strukturą organizacyjną komisje porządkowe przypominały model łączący rozwiązania rodzimych urządzeń ustrojowych z cechami nowożytnej organizacji administracji. The article presents both the problem of genesis of the local administration in the Grand Duchy of Lithuania in 1789 and postulates for further research. The archival sources make it possible to reveal the complexity of the process of its establishment. The increased number of troops caused serious strains on the state budget and this led to a search for effective ways of implementing the current state policy. The structures of civil-military commissions of order resembled the model combining a native system of governmental authorities with some features of modern administration.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2017, 3
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiersze pochwalne na cześć Elżbiety z Branickich Sapieżyny i jej najbliższych krewnych
Laudatory Verses in honour of Elżbieta Sapieżyna (neé Branicka) and her closest relatives
Autorzy:
Dąbrowski, Szymon Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968010.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
occasional and political poetry
laudatory verses of the second half of the eighteenth century
panegyric
Elżbieta Sapieżyna (neé Branicka)
Kazimierz Nestor Sapieha
okolicznościowa poezja polityczna
wiersze pochwalne drugiej połowy xviii wieku
panegiryk
elżbieta z branickich sapieżyna
kazimierz nestor sapieha
franciszek ksawery branicki
Opis:
The paper is devoted to occasional laudatory verses which were written to honour princess Elżbieta Sapieżyna (née Branicka) and the members of her closest family – son Kazimierz Nestor Sapieha, General of the Lithuanian Artillery and brother Franciszek Ksawery Branicki, Great Crown Hetman. The begining of the article reminds of already known literary works containing complimentary images of the female aristocrat. The main object of author’s interest are pieces that have not been noticed by scholars of the eighteenth-century political writings. These are: anonymous ode written in 1784 in connection with arrival of Sapieżyna to Prienai (pol. Preny) in Lithuania and collection of four verses created by Wojciech Zacharkiewicz, who thereby added splendour to the Franciszek Ksawery Branicki’s coming to Warsaw for parliamentary sitting of the Great Sejm and to election of Kazimierz Nestor Sapieha for the Marshal of lithuanian confederation. The author discussed circumstances of the creation, main motifs of content and artistic composition of laudatory images of addressees. Furthermore he determined connections of these verses with then popular genres of occasional poetry and put Sapieżyna’s complimentary portraits in context of manners of creation women’s images in literary works of that time.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 34, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wierność, powinność, uniżoność i inne kategorie grzeczności językowej w finalnych formułach epistolarnych XVIII wieku
Faithfulness, Duty, Obedience and Other Categories of Linguistic Politeness in the Final Epistolary Formulae of the Eighteenth Century
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044278.pdf
Data publikacji:
2020-09-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
linguistic politeness
etiquette formula
epistolography
history of language
Polish language in the eighteenth century
Opis:
The article is a study of politeness formulae retained in the eighteenth-century epistolography expressing certain feelings and attitudes of the sender towards the addressee, namely: good will (z prawdziwym afektem), faithfulness (z należytą obserwancją), gratefulness (z nieskończoną rekognicją), duty (z niewzruszoną obligacją), obedience (z najgłębszą submisją). One can treat them as one common category of etiquette because of their approximate semantic value, common pragmatic aim, very similar formal structure and the same final location in the epistolary text. The analysis was based on 305 original, handwritten and unpublished eighteenth-century letters written by several dozens of noblemen. The presented formulae appeared mainly in contacts between the representatives of the aristocracy and the nobility.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 1; 163-184
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Widziane z plebanii. Świat i ludzie w diariuszach dwóch duchownych ewangelickich z Rzeczypospolitej przełomu XVII i XVIII wieku
Seen from the Clergy House. The World and the People in the Diaries of two Evangelical Clergymen from the Polish-Lithuanian Commonwealth at the Turn of the Seventeenth and Eighteenth Centuries
Autorzy:
Kriegseisen, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197827.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
Grand Duchy of Lithuania
religious relations
Protestantism
Calvinism
mentality
religious identity
egodocument
seventeenth century
eighteenth century
Opis:
In the research on the deteriorating relations between the Evangelical-Reformed (Calvinist) minority and the Catholic majority of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the seventeenth and eighteenth centuries, the problems of mutual perception of the representatives of these denominations, as well as the evaluation of the realities of life in an increasingly Catholic state by the representatives of the Evangelical minority have been investigated the least. Based on two diaries by Evangelical-Reformed clergymen, Gabriel Dyjakiewicz and Jan Krzysztof Kraiński, who were active in Podlasie and the Grand Duchy of Lithuania at the turn of the eighteenth century, the author attempts to present the image of the world as perceived and presented on the pages of these two egodocuments. After analysing the diary entries, it cannot be concluded that their authors found themselves in a social and communicative vacuum, although both of them noticed the progressive isolation of Evangelical circles. According to the records, it also appears that interfaith relations in the everyday life were not as bad as contemporary historical studies suggest. Both authors had a positive attitude towards the state, felt to be its citizens and patriots, combining a strong Evangelical religious identity with a sense of community with the society of the predominantly Catholic Polish Nobles’ Republic. Neither of the diaries reflects on the civilisational and cultural differences between the society of the north-eastern lands of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the world of Protestant Europe, known to both authors from their university studies.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2022, 87, 1; 63-89
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Was Roman Catholic Canon Law Studied in Eighteenth-Century England?
Czy rzymskokatolickie prawo kanoniczne było studiowane w osiemnastowiecznej Anglii?
Autorzy:
Korporowicz, Łukasz Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596157.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
canon law; Catholic Church; Anglican Communion; eighteenth century
prawo kanoniczne; Kościół katolicki; Wspólnota anglikańska; osiemnasty wiek
Opis:
Ustanowienie przez Henryka VIII Kościoła anglikańskiego i jego protestantyzacja dokonana za rządów jego dzieci, Edwarda VI oraz Elżbiety I nie doprowadziły do zupełnego zanegowania katolickich zwyczajów i tradycji w Anglii. Wbrew innym wspólnotom protestanckim Kościół anglikański zachował rozbudowany porządek prawny, który stanowił dziedzictwo średniowiecznego prawa kanonicznego. Ostateczne zwycięstwo anglikanizmu nad katolickimi sympatiami dokonało się w osiemnastym stuleciu. W artykule stawiane jest jednak pytanie, czy ten sam mechanizm zadziałał także w obrębie nauczania prawa kanonicznego w Anglii we wspomnianej epoce. Warto pamiętać, iż wprost prawo kanoniczne nie mogło być nauczane, stąd ubierane było ono często w formę wykładu historii i recepcji prawa rzymskiego. Artykuł zawiera wnioski z analizy popularnych osiemnastowiecznych podręczników prawa rzymskiego oraz anglikańskiego prawa kościelnego. Poszukiwano w nich zarówno odwołań do prawa rzymskokatolickiego, jak również oceniono sposób formułowania wypowiedzi o Kościele katolickim i jego porządku prawnym.
The establishment of the Anglican Church by Henry VIII and its Protestantisation achieved by his children Edward VI and Elizabeth I did not cause the absolute rejection of Catholic customs and traditions in England. Unlike other Protestant communities, the Anglican Church maintained a developed legal order, which was a continuation of a heritage of medieval canon law. The final victory of Anglicanism over Catholic sentiments was achieved in the eighteenth century. The article asks whether that same mechanism worked in the sphere of the teaching of canon law in England in the eighteenth century. It is worth remembering that canon law could not be taught openly, and for this reason, it was often disguised in the form of history lectures and the reception of Roman law. The article contains the conclusions drawn from the analysis of popular eighteenth-century textbooks of Roman law and Anglican ecclesiastical law. References to Roman canon law were sought in them, and modes of expressing statements regarding the Catholic Church and its law were evaluated.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2018, 108; 83-102
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o rękopisie zbioru kazań Syllabus Marianus Antoniego Węgrzynowicza
Remarks on Antoni Węgrzynowicz’s manuscript of collected sermons entitled Syllabus Marianus
Autorzy:
Kuran, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048486.pdf
Data publikacji:
2021-10-27
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Antoni Węgrzynowicz
Franciscan preaching
baroque preaching
eighteenth-century preaching
eighteenth-century manuscripts
manuscripts of sermons
kaznodziejstwo franciszkańskie
kaznodziejstwo barokowe
kaznodziejstwo XVIII-wieczne
XVIII-wieczne rękopisy
rękopis kazań
Opis:
The article analyses the manuscript of collected sermons entitled Syllabus Marianus and written by the baroque preacher Antoni Węgrzynowicz. The manuscript provides an insight into Węgrzynowicz’s work as a preacher and serves as a source of biographical information. Based on the changes that the preacher made to the epigrams (which are a typical element of the sermons), the article argues that Węgrzynowicz himself was their author (so far, these works have been regarded as fragments of Marian hymns). The manuscript also includes two pages that are unrelated to the collection. One of them features an outline of the sermon that Węgrzynowicz preached to his confreres on the feast of Christmas in 1715. These notes also reveal some tricks of the preacher’s art. The information that the second sheet contains gives insight into the everyday life in an 18th-century monastery.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2021, 76; 185-214
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi – literacki testament Krasickiego dla rodaków
Uwagi – Ignacy Krasicki’s last will adressed to compatriots
Autorzy:
Leszczyńska-Skowron, Klara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366195.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Ignacy Krasicki
Uwagi
esej
osiemnasty wiek
rozbiory
wartości
człowiek
społeczeństwo
Rzeczpospolita
essay
eighteenth century
Partitions of Poland
values
people
society
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:
This article concerns a collection of Ignacy Krasicki’s essays written in his last years, entitled Uwagi. Despite the great variety of subjects in all the essays, the author has discovered a surprisingly coherent vision of people, society and the country. This vision can be interpreted as a program for the preservation of Polish identity during the Partitions of Poland and the rebuilding of social bonds.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2018, 299, 1; 142-153
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Upadam do nóg JWW Pana Dobrodzieja… O formułach gestycznych w epistolografii polskiej XVIII wieku
Upadam do nóg JWW Pana Dobrodzieja [I am throwing myself at the Most Illustrious Sir Benefactor’s feet…]. On the formulae referring to gesticulations in Polish 18th-century epistolography
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945048.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
epistolografia
etykieta językowa
formuła
formuła gestyczna
polszczyzna XVIII wieku
epistolography
linguistic politeness
formula
gesticulation-related formula
Polish language in the eighteenth century
Opis:
Przedmiotem opisu i analizy są występujące w epistolografii XVIII wieku formuły gestyczne, czyli językowe ekwiwalenty określonych gestów i zachowań grzecznościowych. Zakres obserwacji został zawężony do formuł gestycznych sytuowanych w zakończeniach listów. Materiał egzemplifikacyjny pochodzi z trzystu pięciu rękopiśmiennych, niepublikowanych i dotąd nieanalizowanych pod tym kątem listów, pisanych przez kilkudziesięciu autorów, przedstawicieli szlachty i magnaterii. W zgromadzonym materiale wystąpiły typowe dla XVIII wieku struktury formuliczne, takie jak np. upadać do nóg, ściskać nogi czy kłaniać uniżenie, ale też wiele innych, mniej rozpowszechnionych, np. brać śmiałość upaść do nóg. Sposób użycia opisywanych formuł determinowały określone uwarunkowania tekstowe, społeczne i chronologiczne. Postać formalna formuły zależała od miejsca w strukturze listu, tj. od tego, czy formuła występowała w kompleksie formuł finalnych, czy jako osobny dopisek z pozdrowieniami (niektóre formuły występowały tylko w dopiskach, np. kłaniać uniżenie). Na kształt językowy formuły oddziaływały też czynniki społeczne, np. formuły w listach do króla charakteryzowały się znaczną ozdobnością. Zakres stosowania niektórych konstrukcji znacząco poszerzył się w ciągu XVIII wieku, co wiązało się z osłabieniem ich elitarnego charakteru.
The description and analysis focus on the formulae referring to gesticulations, or expressive bodily movements, i.e. the linguistic equivalents of certain polite gestures and behaviours, in 18th-century epistolography. The scope of research has been narrowed down to the gesticulation-related formulae present in the closing part of a letter. The sample material consists of 305 handwritten letters, which have not been published or analysed in this context until now. They were written by several dozen authors, members of the nobility and magnates. The material collected for this paper includes certain typical 18th-century formulaic structures, such as upadać do nóg [to throw oneself at another’s feet], ściskać nogi [to hug another’s legs] or kłaniać uniżenie [to bow humbly] as well as less common phrases e.g. brać śmiałość upaść do nóg [to dare to throw oneself at another’s feet]. The manner in which the described formulae were used was determined by specific textual, social and chronological circumstances. The formal shape of a formula depended on its location within the letter structure, i.e. if the formula was a part of the set of the closing formulae or a separate postscript with greetings (some formulae occurred only in postscripts e.g. kłaniać uniżenie [to bow humbly]). The linguistic shape of a formula was also influenced by the social component e.g. formulae in letters to the king were more ornamental. Some structures gained a much broader scope of application across the 18th century, which was related to the weakening of its elitist character.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2021, 69; 115-134
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Un mot ancien au service des Lumières françaises : citoyen
An ancient word in the service of the French Enlightenment: citizen
Una parola antica al servizio dellilluminismo francese: citoyen (cittadino)
Autorzy:
Lastičová, Adriana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142111.pdf
Data publikacji:
2022-10-13
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
word citoyen
Eighteenth-century French dictionaries
Eighteenth-century French literature
Enlightenment
thematic classification
parola
letteraura francese del XVIII secolo
analisi tematica
Illuminismo
grappe de thèmes
le mot citoyen
dictionnaires du XVIIIe siècle
littérature française du XVIIIe siècle
les Lumières
classement thématique
Opis:
Ce travail vise à recenser les catégories thématiques associées au mot et la figure du citoyen dans plusieurs textes publiés en France au XVIIIe siècle avant la Révolution de 1789. L’auteur examine les principaux thèmes liés à l’apparition du mot citoyen dans les textes et les classe en catégories hyperonymiques, énumérées dans la grappe de thèmes et montre que sous la plume de quelques grands auteurs de l’époque, le mot et la figure du citoyen sont associés aux grands thèmes des Lumières comme le bonheur, la morale, la protection de la vie humaine et la vertu.
Questo lavoro vuole contribuire allo studio della figura del cittadino attraverso l'analisi tematica di diversi testi pubblicati in Francia nel XVIII secolo prima della Rivoluzione del 1789. L'autore esamina i principali temi legati all'apparizione della parola "citoyen" e li classifica nelle categorie ipernimiche elencate nel "grappe de thèmes" e mostra che negli scritti di alcuni dei maggiori autori dell'epoca, la parola e la figura del cittadino sono associate ai grandi temi dell'Illuminismo, come la felicità, la morale, la protezione della vita umana e la virtù.  
This paper aims to identify the thematic categories associated with the word and the figure of the citizen in several texts published in France in the 18th century before the Revolution of 1789. The author examines the main themes linked to the appearance of the word citoyen and classifies them in the hyperonymic categories, collected at the end of the paper in the “grappe de themes” and shows that under the pen of some great authors of the time the word and the figure of the citizen are associated with the great themes of the Enlightenment like happiness, morality, protection of human life and virtue.
Źródło:
e-Scripta Romanica; 2022, 10; 63-78
2392-0718
Pojawia się w:
e-Scripta Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Un episodio della querelle des femmes nella Sicilia del Settecento: l’ Apologia filosofico-storica Di Vincenzo Di Blasi
Autorzy:
Schembari, Andrea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120227.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Sicily
eighteenth century
philogyny
Di Blasi
apology
Sycylia
XVIII wiek
gynofilia
apologia
Opis:
Apologia filosofico-storica in cui si mostra il sesso delle donne superiore a quello degli uomini, published in 1737 by the Palermitan nobleman Vincenzo Di Blasi, is a collection of examples – taken from myth, history and literature – of feminine values and virtues, composed in support of the superiority of the “womanish sex” over the virile one. The work is closely linked to the Sicilian cultural context of that time, suspended between a fossilized scholastic philosophy and a slow reception of the secular and modern Cartesian thought. But it confirms – also in Sicily – the growing cultural and disseminating function acquired by the so called “art of conversation”, alongside the already institutionalized model proposed by the academies.
Apologia filosofico-storica in cui si mostra il sesso delle donne superiore a quello degli uomini, wydana w 1737 roku przez palermitańskiego szlachcica Vincenzo Di Blasi, jest zbiorem przykładów kobiecych wartości i cnót zaczerpniętych z mitów, historii i literatury. Zostały one skomponowane, by uwydatnić przewagę „płci niewieściej” nad męską. Tekst wpisuje się w ówczesny sycylijski klimat kulturowy, który był wciąż zawieszony między skostniałą filozofią scholastyczną a powolną recepcją świeckiej i nowoczesnej myśli kartezjańskiej. Praca ta potwierdza jednak – także na Sycylii – rosnącą funkcję kulturową i upowszechniającą tzw. „sztuki konwersacji”, obok zinstytucjonalizowanego już wtedy modelu akademii.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2021, 4; 593-603
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 75

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies