Temat: Dolomity - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Współwystępowanie mineralizacji kruszcowej i węglowodorów : przykład dolomitów dewońskich w Józefce w Górach Świętokrzyskich
Coexistence of ore mineralization and hydrocarbons : the example of Devonian dolomites in Józefka in Świetokrzyskie (Holy Cross) Mountains
Autorzy:: Pawlikowski, M.
Nieć, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/343962.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: nakł. Maciej Pawlikowski
Tematy:: dolomity dewońskie
mineralizacja
węglowodory
devonian dolomites
ore mineralization
hydrocarbons
Opis:: Rozpoznano mineralizacje występująca w ciemnych dewońskich wapieniach w kamieniołomie Józefka w miejscowości Górno, koło Kielc. Stwierdzono, że mineralizacja zarówno kruszcowa jak i niekruszcową obecna jest m.in. w systemach spękań wypełnionych węglowodorami. Węglowodory występują w dolomitach także jako substancje rozproszone nadając wapieniom ciemny kolor. W tych wapieniach występują w formie rozproszonej podwyższone ilości m.in. ziem rzadkich. Sposób występowania węglowodorów (forma rozproszona i żyłkowa) oraz wstępne analizy ich składu może sugerować, że mogą to być zarówno węglowodory (pierwotne, rozproszone) jak i wtórne (występujące w formach żyłkowych).
Ore and non – ore mineralization in cracks filled with hydrocarbons in the dark grey Upper-Devonian limestone has been conformed in the Jozefka quarry of Devonian limestones and dolomite in the town Góra near Kielce. Hydrocarbons in dolomite are scattered , giving the limestone a dark colour. The coexistence of ore and hydrocarbon mineralization suggest their common origin.
Źródło:: Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering; 2018, 25; 101-115
1689-6742
Pojawia się w:: Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Casts of halite crystals in the Devonian dolomites of the Zachełmie Quarry
Ślady po kryształach halitu w dolomitach dewońskich w kamieniołomie Zachełmie
Autorzy:: Jaworska, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2192095.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:: halit
ślady
dolomity
dewon
Zachełmie
halite
casts
dolomites
Devonian
Opis:: The abandoned Zachełmie Quarry has been known for the discovery and descriptions of the trackways of a tetrapod, the oldest land vertebrate animal. Three well-preserved casts of single halite crystals were found on two salt samples collected from the same site. The sizes of the halite traces range from 1 to ca. 2.5-3 cm. Most certainly, they are two casts of hopper and one of cube form crystals. The local dolomite formations, studied and described several times in detail, indicate that a shallow and vast lagoon that had uncovered the sea bottom several times and periodically allowed for the sedimentation of evaporites was the sedimentation environment. In this paper, the author considers possible place and time of halite crystallisation, i.e. whether the crystals were precipitated from the basin’s solution or somewhat later, as a result of brine penetration through the carbonate sediment. Either halite “location” and precipitation time seem to be equally probable.
Nieczynny kamieniołom w Zachełmiu jest znany z racji odkrycia i opisu śladów najstarszego lądowego kręgowca – tetrapoda. W tym samym kamieniołomie znaleziono dobrze zachowane 3 ślady po pojedynczych kryształach halitu (na 2 próbkach skał). Wielkość śladów po tych kryształach wynosi od 1 do ok. 2,5-3 cm. Przypuszczalnie jeden ślad zostawił kryształ sześcienny, a 2 ślady powstały po kryształach typu hopper. Kilkakrotnie szczegółowo przebadane i opisane utwory dolomitowe z tego miejsca wskazują, że środowiskiem ich depozycji była płytka, rozległa laguna odsłaniająca kilkakrotnie dno i okresowo sprzyjająca sedymentacji ewaporatów. W niniejszym artykule autorka rozważa możliwość miejsca oraz czasu krystalizacji halitów, tzn. czy te kryształy wytrąciły się z roztworu w zbiorniku, czy też nieco później, już w obrębie osadu węglanowego, na skutek penetracji sedymentu przez solanki. Oba „miejsca” i czas precypitacji halitu wydają się równie prawdopodobne.
Źródło:: Przegląd Solny; 2017, 13; 135--140
2300-9349
Pojawia się w:: Przegląd Solny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Osuwisko Vajont (Włochy) : przykład katastrofy przyrodniczej wywołanej działaniami człowieka
Vajont landslide (Italy) : an example of a natural disaster induced by human activity
Autorzy:: Różycka, M.
Duszyński, F.
Michniewicz, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2075676.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: osuwisko
zapora Vajont
Longarone
Monte Toc
Dolomity
landslide
Vajont dam
Dolomites
Opis:: Vajont landslide, which affected the northern slope of Monte Toc in the Dolomites (NW Italy), is one of the most famous examples of a natural disaster induced by human activity. A wave, generated by displaced material that filled the Vajont reservoir, overtopped the dam and destroyed a few villages in the nearby Piave valley, resulting in death of approximately 2000people. In this review paper, some facts about the disaster are presented and its triggering factors are discussed. Information related to tourism development in the area is also provided.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 9; 560--563
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Żyłowe złoża kalcytów
Vein calcite deposits
Autorzy:: Bąk, B.
Kuć, P.
Nieć, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/170852.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:: kalcyt
żyły kalcytowe
różanka
wapienie
dolomity
calcite
vein of calcite
limestone
dolomite
Opis:: Żyły kalcytów cechujące się znaczną grubością, od kilku do kilkunastu, rzadziej kilkudziesięciu metrów, występują w obszarze kielecko-chęcińskim oraz w rejonie Krzeszowic koło Krakowa. Niektóre z nich są udokumentowane i wykazywane w krajowym bilansie zasobów. Obecnie nie mają znaczenia gospodarczego i nie są eksploatowane. Miały one znaczenie w przeszłości. Wydobywano z nich kalcyt żyłowy, zwany „różanką”, ceniony z uwagi na jego walory dekoracyjne. Wykorzystywane były głównie w budownictwie sakralnym. Żyły kalcytu występujące w strefie zaburzeń tektonicznych, przez co cechuje je złożona budowa o zróżnicowanych teksturach. Poszczególne generacje kalcytu różnią się barwą i strukturą skupień kalcytu. Kalcyt zazwyczaj jest grubokrystaliczny, często jego agregaty mają budowę pręcikową. Żyły mają budowę złożoną, krystyfikacyjną i brekcjową. W drugiej połowie XX w. żyły kalcytowe, z przyczyn ekonomicznych i względów ochrony środowiska, straciły znaczenie gospodarcze. Ich eksploatacja na niewielką, rzemieślniczą skalę, powinna być nadal możliwa jako źródło kamienia do rekonstrukcji starych zabytków architektonicznych.
Pure calcite veins of considerable thickness up to teens of meters, that occurs in the western part of Holy Cross Mts., and to the West of Kraków, were economically important in the past. Their coarse crystalline varied: banded, cockade or breccia structure and varied rose coloration, make theme unique decorative, ornamental stone. Recently, they lost importance due to small size and environment protection exigencies, however they are listed in governmental mineral resources inventory. Their small scale, artisanal quarrying is still possible, as a source of ornamental stone for reconstruction of old architectural monuments.
Źródło:: Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 5; 34-41
0043-2075
Pojawia się w:: Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: The uppermost Emsian and lower Eifelian in the Kielce Region of the Holy Cross Mts. Part I: Lithostratigraphy.
Autorzy:: Wójcik, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/138993.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: lithostratigraphy
Devonian
Eifelian
Holy Cross Mountains
Dolomites
litostratygrafia
dewon
Góry Świętokrzyskie
Dolomity
Opis:: The paper provides a description of primary geological logs, characteristics and formal lithostratigraphy of the uppermost Emsian and lower Eifelian of the Kielce Region of the Holy Cross Mts., central Poland. Nine sections of this interval, representing the whole area of the Kielce Region, and ranging between the Lower Devonian clastics of the Winna Formation and the Middle Devonian carbonates of the Kowala Formation were studied. The succession is divided into the Barania Góra Dolomite and Limestone Formation and the Wojciechowice Dolomite Formation. Six members are distinguished within the former. In the western part of the region these are (in stratigraphical order): Porzecze Claystone Member, Dębska Wola Dolomite Member, Dąbrowa Limestone Member, and Brzeziny Dolomite Member. In the eastern part, the formation is divided into the Janczyce Dolomite Member and the Jurkowice Dolomite Member. Additionally, the Wszachów Dolomite Member and Nowy Staw Dolomite Member are distinguished within the overlying Wojciechowice Formation. The thickness of the uppermost Emsian–Eifelian succession ranges from ca. 200 m in the eastern part to ca. 130 m in the western part of the Kielce Region.
Źródło:: Acta Geologica Polonica; 2015, 65, 2; 141-179
0001-5709
Pojawia się w:: Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Wieloetapowa dolomityzacja w sukcesji triasu dolnego i środkowego serii wierchowej (Tatry Zachodnie, Polska)
Multi-stage dolomitization in the Lower–Middle Triassic succession of the High-Tatric series (Western Tatra Mts., Poland)
Autorzy:: Jaglarz, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074942.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: dolomity
C i O stabilne izotopy
trias
Tatricum
Karpaty Zachodnie
dolostones
Triassic
Opis:: The paper is focused on multi-stage dolomitization process in the Lower-Middle Triassic succession of the High-Tatric series from the Western Tatra Mts. Lower and Middle Triassic bedded dolostones have several features indicating their early-diagenetic (synsedimentary) origin: preservation of sedimentary structures, fine-grained fraction (except redeposited deposits), relatively high concentration of siliciclastics, pseudomorphs after sulfates, lack of benthic fauna (except storm deposits). This can also be identified by presence of teepee structures and solution-collapse breccias. The sedimentological features and δ13C values may lead to conclusion that bedded dolostones were formed in the hypersaline environment, within supra- to interitidal zone. The part of bedded dolostones (mainly Early Triassic and latest Middle Triassic age) were formed during dilution of hipersaline waters by periodic fresh-water inputs. Positive correlation between δ13C and δ18O in dolomitized calcarenites suggests dolomitization with the influence of mixed meteoric and marine (hypersaline) waters. That dolomitization process took place during relatively early stage of burial diagenesis at marine regression times. The δ13C values of dolomitized calcilutites, as well as mosaic and saddle dolomitic cements suggest the dolomitization by solutions of marine origin. The lack of correlation between δ13C and δ18O indicates high temperature of these solutions. The values of δ18O indicate the temperature formation of dolomitic mosaic cements at 45-65°C. Calcilutites were dolomitized at 70-80°C, and saddle dolomite cements were formed in similar thermal conditions (70–85°C). Hydrothermal dolomitization is dated on Middle Triassic time.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 5; 284-293
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Historia eksploatacji surowców skalnych w dolinie Świśliny (Góry Świętokrzyskie)
The history of rock mining exploitation in the Świślina Valley (Holy Cross Mountains)
Autorzy:: Fijałkowska-Mader, Anna
Stoiński, Andrzej
Tyczyński, Zbigniew
Gawron, Paweł
Kozak, Bartosz
Król, Paweł
Trela, Wiesław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074298.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: piaskowce
dolomity
dewon
trias
eksploatacja
dolina Świśliny
sandstones
dolomites
Devonian
Triassic
exploitation
Świślina Valley
Opis:: The beginning of exploitation of Lower Triassic (Röt, Olenekian) sandstones in Doły Biskupie dates back to the 17th century. The village is situated 12 km west of Ostrowiec Świętokrzyski, in the Świślina Valley, in the north-eastern part of the Holy Cross Mountains. In addition to sandstones, a wide spectrum of other rocks types were excavated in the adjacent areas: Lower Devonian (Emsian) sandstones in Godów, Middle Devonian (Efelian) dolomites in the Doły Opacie quarry and Lower Triassic (Middle Buntsandstein, Olenekian) sandstonesin Wióry. The last quarry at Doły Opacie was closed in 1984. The Doły Opacie and Doły Biskupie quarries currently provide a number of inanimate nature monuments.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2022, 70, 2; 100--114
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Uwagi do nomenklatury skał węglanowych triasu tatrzańskiego
Remarks on nomenclature of Triassic carbonate rocks from the Tatra Mts.
Autorzy:: Jaglarz, P.
Rychliński, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074765.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: struktury fenestralne
wapienie margliste
dolomity
trias
Tatry
fenestral structures
limestones
dolostones
Triassic
Tatra Mts.
Opis:: The Upper Olenekian and Middle Triassic shallow water carbonates from Tatra Mts. were hitherto described using old, descriptive nomenclature only. Moreover, some sedimentological features were also misinterpreted, for example, fenestral structures were described mostly as organic ones. Authors carried out genetic reinterpretation of these sediments and selected sedimentological structures, which allow to apply modern terminology for the mentioned carbonate rocks. Generally, dolomites with fenestral structures are interpreted as early diagenetic sabkha dolomites with pseudomorphs after sulfates (gipsum, anhydrite). Fenestral structures in dedolomites are also interpreted as evaporite pseudomorphs while those developed in mudstones are interpreted as pseudomorphs after celestite. Dolosparites, earlier described as "sugar dolomites", are actually dolomitized calcarenites (grainstones and packstones).
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 4; 327-334
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Wpływ diagenezy i tektoniki na rozwój właściwości zbiornikowych dolomitów frańskich w centralnej części rowu lubelskiego
Diagenetic and tectonic processes controlling reservoir properties of the Frasnian dolostones in the central part of the Lublin Graben [Eastern Poland]
Autorzy:: Narkiewicz, M.
Jarosiński, M.
Krzywiec, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074507.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: diageneza
tektonika
dolomity frańskie
rów lubelski
gas fields
reservoir properties
diagenesis
tectonic fractures
Frasnian
Lublin Graben
Opis:: Petrological studies of core samples, integrated with mesostructural analysis of cores, and coupled with results of seismic data interpretation allowed to interpret evolving reservoir properties of dolostones of the Frasnian Werbkowice Mb. These crystalline and partly vuggy rocks form main reservoir horizons of the Ciecierzyn and Mełgiew A gas fields in the central Lublin Graben. The optimum reservoir properties were attained following the main phase of regional dolomitization and accompanying CaCO3 dissolution. These processes occurred after renewed subsidence in Viséan and before main phase of the Variscan inversion in late Westphalian. In Late Silesian, after the onset of hydrocarbon generation, porosity was partly filled by a dolomite cement. The most important agent of porosity destruction, however, was a precipitation of anhydrite cement preceding main phase of compressional deformations. The latter led to a localized development of open fracture systems which, however, were soon filled with various cements related to dissolution-reprecipitation processes. After compressional event, the stress regime evolved towards strike-slip and extensional, which created fractures allowing migration of hydrocarbons to newly formed structural traps. Several observed structures indicate negligible post- inversion deformations, thus facilitating preservation of earlier formed hydrocarbon accumulations. However, successive stages of secondary migration could have occurred during indefinite time under strike-slip and extensional regime recorded as a distinct set of mesostructures.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 1; 61-70
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Masywna mineralizacja siarczkami miedzi w dolomitach z kopalni Lubin (monoklina przedsudecka)
Massive copper sulphide mineralization in dolomites from the Lubin mine (Fore-Sudetic Monocline)
Autorzy:: Król, P.
Sawłowicz, Z.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2061771.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: siarczki miedzi
ruda masywna
dolomity
kalcyt
katodoluminescencja
łupek miedzionośny
copper sulphides
massive ore
dolomites
calcite
cathodoluminescence
Kupferschiefer
Opis:: Masywna mineralizacja kruszcowa występująca w dolomitach z przedsudeckiego złoża miedzi została opisana szczegółowo po raz pierwszy. W badaniach trzech profili z kopalni Lubin wykorzystano metody mikroskopii optycznej i elektronowej mikroskopii skanningowej z analizą chemiczną w mikroobszarze, katodoluminescencji oraz dyfraktometrii rentgenowskiej. Mineralizacja masywna, składająca się głównie z chalkozynu z domieszką kalcytu, występuje w skałach węglanowych (dolomitach i dedolomitach) w formie poziomej pseudożyły, podścielonej lokalnie brekcją ilasto-węglanową i łupkiem. Niżejległe dolomity uległy częściowej kalcytyzacji (dedolomityzacji). Różne generacje kalcytu szczegółowo scharakteryzowano. Zaproponowano model powstania mineralizacji masywnej. Początkowo mezotektoniczne ruchy międzywarstwowe spowodowały powstanie rozwarstwień i brekcji. Następnie proces kalcytyzacji doprowadził do dedolomityzacji oraz częściowego wypełnienia spękania. Całkowite wypełnienie spękań oraz częściowe zastąpienie w nich kalcytu oraz skał otaczających nastąpiły w wyniku działalności roztworów kruszconośnych.
Massive ore mineralization in dolomites is described for the first time from the Fore-Sudetic copper deposits. Three cross- -sections from the Lubin Mine were studied using polarized optical (PLM) and scanning electron (SEM-EDS) microscopy, also cathodoluminescence (CL) and XRD. Massive mineralization, composed mainly of chalcocite with calcite admixture, occurs in dolomites as horizontal pseudovein, locally underlain by clay-carbonate breccia and shale. Underlying dolomites were partly calcitized (dedolomitized). Various calcite generations are characterized in detail. A model of the formation of massive mineralization is proposed. Mesotectonic intralayer movements caused the cracking of dolomite layers and the formation of breccia. Calcitization led to both dedolomitization and the partial infilling of cracks. Mineralizing fluids infilled the cracks completely, partly replacing calcite and adjacent rocks.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2017, 468; 29--47
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Palaeoenvironmental evolution of the Southern Alps across the Faraoni Level equivalent : new data from the Trento Plateau (Upper Hauterivian, Dolomites, N. Italy)
Autorzy:: Lukeneder, A.
Grunet, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/139422.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: kreda dolna
Dolomity
hoteryw
płaskowyż
Włochy
Dolomites
Faraoni oceanic anoxic event
Hauterivian
Italy
Lower Cretaceous
Trento Plateau
Opis:: New stratigraphic and palaeoenvironmental data are presented for the northeastern part of the Trento Plateau (Puez area, Southern Alps, Italy). The studied section corresponds to the upper Hauterivian Balearites balearis and "Pseudothurmannia ohmi" ammonite zones and normal palaeomagnetic chron upper M5. A c. 30-cm-thick bed is identified as the equivalent of the Faraoni Level, based on its position within the Pseudothurmannia mortilleti Subzone, the composition of its ammonite fauna and the peak of a minor positive trend in the [delta]13 Cbulk record. Microfacies and geochemical proxies compare well with those of the southeastern part of the Trento Plateau and indicate palaeoceanographic continuity along the eastern margin of the plateau. The abundances of radiolarians and nannoconids suggest a turnover in the trophic structure from eutrophic conditions around the Faraoni Level equivalent to oligotrophic conditions. Low organic matter and sulphur content and frequent bioturbation indicate a well-oxygenated environment. Ammonite diversity and life-habitat groups document the influence of sea level on the plateau: while epi- and mesopelagic ammonites occur commonly during sea-level highstands, all life-habitat groups become reduced during a sea-level lowstand in the Spathicrioceras seitzi and P. ohmi subzones. The Faraoni event is heralded by a faunal turnover expressed as the diversification of epipelagic ammonites. Palaeoenvironmental conditions along the eastern margin of the Trento Plateau during the Faraoni event contrast with those of the organic-rich black shales in the west. A re-evaluation of the depositional model based on the new results suggests a general water depth of 300-500 m for the plateau. The severe reduction of mesopelagic ammonites during the sea-level lowstand indicates a shallowing towards the epi-/mesopelagic boundary. During the Faraoni event, the eastern areas of the Trento Plateau were located at the upper limit of the oxygen-minimum layer and were thus only occasionally affected by oxygen depletion, whereas the western areas were located well within the upper part of the oxygen-depleted layer.
Źródło:: Acta Geologica Polonica; 2013, 63, 1; 89-104
0001-5709
Pojawia się w:: Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Kamienie i znaki apotropaiczne w murach romańskich kościołów w Siewierzu i Mokrsku Dolnym
Stones and apotropaic marks in the walls of the Romanesque churches in Siewierz and Mokrsko Dolne (S Poland)
Autorzy:: Bromowicz, Jan
Magiera, Janusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2074300.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: okres romański
kamieniarstwo
dolomity triasu środkowego
wapień pińczowski
znaki apotropaiczne
Romanesque period
masonry
Middle Triassic dolomite
Pińczów limestone
apotropaic marks
Opis:: Sacral edifices, in particular churches, no matter an epoch, were created of the most imposing and durable building material, mostly stone, available in the area or imported. Identification of the stone is crucial for conservation and reconstruction. However, in many cases, it is not done properly. Thorough mineral and geological studies on the stones and their provenance are thus strongly advisable. Romanesque churches in Siewierz and Mokrsko have recently been subject to such studies. They are located in different geological regions, which obviously reflected in different stones used for their construction. Church in Siewierz (founded probably at the beginningof the twelfth century) was constructed mainly of well-shaped regular blocks of local “Diplopora” dolomite (Middle Triassic). Only a few (out of a few hundred) blocks represent sandstone. Their provenance is unclear (Carboniferous or Lower Triassic sandstones that occur SW of Siewierz?). Church in Mokrsko (erected probably in the first quarter of the thirteenth century) was originally built of also well-shaped regular blocks of limestone and sandstone. They are: very typical for the area Pińczów (“Lithotamnium”), limestone (Neogene), and Upper Triassic sandstone. The former shows up on the surface a few km E of Mokrsko, the latter occurs ca 10 NE of the site. The distribution of the stones and sizes of the blocks shows some regularity. Bigger and of more uniform size blocks were used in the parts of the buildings located closer to the high altar, it is in the apse of the church in Siewierz and the presbytery in Mokrsko. It seems clearly connected with special attention paid to those parts of the temples. Moreover, resistant sandstone was used more frequently than soft limestone in lower parts of the walls in Mokrsko, more exposed to the action of water raised from the ground. Numerous caverns, holes, and crevices have been spotted on external surfaces of the dolomitic and sandstone blocks. Caverns in the dolomites (in Siewierz) developed naturally, while those in the sandstones (in Mokrsko) have obvious anthropogenic provenance. They are interpreted widely in the literature as apotropaic marks. Here it seems that excavation of stone sand and dust for magic consumption by humans or livestock or(and) ignition of holy fire could be reasons for the scratching and drilling.
Źródło:: Przegląd Geologiczny; 2022, 70, 2; 91--99
0033-2151
Pojawia się w:: Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Zróżnicowanie regionalnej podaży surowców wytwarzanych ze zwięzłych kopalin skalnych w województwach Polski południowej
Diversity of regional supply of raw materials produced from compact rock minerals in voivodeships of southern Poland
Autorzy:: Galos, K.
Burkowicz, A.
Guzik, K.
Szlugaj, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394297.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: rynki regionalne
kruszywa łamane
kamień budowlany
wapienie przemysłowe
dolomity przemysłowe
regional markets
crushed aggregates
dimension stone
industrial limestone
industrial dolomite
Opis:: Województwa Polski południowej - dolnośląskie, opolskie, śląskie, małopolskie i podkarpackie - są częścią kraju o bardzo wysokim poziomie eksploatacji złóż podstawowych zwięzłych kopalin skalnych, udokumentowanych jako złoża kamieni budowlanych i drogowych oraz wapieni i dolomitów przemysłowych. Jest to związane z budową geologiczną tego obszaru, a także z dużymi tradycjami w produkcji kruszyw łamanych, kamienia budowlanego, kamienia wapiennego i dolomitowego, cementu i wapna. W niniejszej pracy podjęto próbę analizy regionalnej podaży surowców produkowanych z tych kopalin w odniesieniu do zapotrzebowania na nie ze strony lokalnego budownictwa i innych dziedzin gospodarki. Wskazano województwa o wyraźnej nadwyżce podaży kruszyw łamanych nad regionalnym popytem (dolnośląskie, małopolskie, opolskie) oraz województwa wykazujące niewielki deficyt w tym zakresie (śląskie, podkarpackie). Zwrócono uwagę na znaczenie produkcji kruszyw łamanych, kamieni budowlanych, cementu, wapna i dolomitów przemysłowych na omawianym obszarze także dla innych regionów Polski, pozbawionych źródeł do produkcji tych surowców.
Voivodeships of southern Poland - Dolnośląskie, Opolskie, Śląskie, Małopolskie and Podkarpackie voivodeship - are this part of the country, where intensive extraction deposits of the main compact rock minerals - recognized as deposits of dimension and crushed stone, industrial limestone or industrial dolomite - is developed. The main reasons are geological setting of this part of Poland, as well as long tradition of production of crushed aggregates, dimension stone, limestone and dolomite rock, cement and lime. The paper is a trial of analysis of regional supply of raw materials made of these rocks, in comparison to local demand of construction and industry. Voivodeships with visible surplus of crushed aggregates supply over regional demand (Dolnośląskie, Małopolskie, Opolskie) and with some deficit in crushed aggregates (Śląskie, Podkarpackie), were indicated. It was noticed, that production of crushed aggregates, dimension stone, cement, lime and industrial dolomite in the area of southern Poland is crucial also for other regions of Poland, where there is a lack of sources for such production.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2011, 80; 5-25
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Zmienność litologiczna dolomitów triasowych ze złoża Ujków Stary jako czynnik warunkujący ich przydatność do produkcji kruszyw stosowanych w obiektach budowlanych i budownictwie drogowym
Lithological variability of the Triassic dolostones from the Ujków Stary deposit as a factor deciding on their applicability to manufacturing structural and road aggregates
Autorzy:: Rembiś, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394812.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: dolomity
kruszywo łamane
wskaźnik mikro-Devala
wskaźnik Los Angeles
reaktywność alkaliczna
dolostones
crushed aggregate
micro-Deval index
Los Angeles index
alkaline reactivity
Opis:: Złoże dolomitów Ujków Stary jest pozabilansowym fragmentem dawnego złoża rud cynku i ołowiu kopalni Bolesław. Opracowanie jego dokumentacji geologicznej z 2006 roku stworzyło nowe perspektywy pozyskania surowca skalnego ze skał dolomitycznych dolnego i środkowego wapienia muszlowego, występujących w serii złożowej. Skały te są wyraźnie zróżnicowane pod względem cech strukturalnych i teksturalnych oraz udziału składników mineralnych. W artykule przedstawiono charakterystykę tej zmienności na podstawie badań próbek skał pobranych z różnych części dwóch poziomów eksploatacyjnych złoża. Stwierdzono, że w złożu występują dolomity o strukturze mikrosparytowej i sparytowej (drobnokrystalicznej i średniokrystalicznej) oraz brekcje dolomityczne. Dowiedziono, że różnorodność petrograficzna skał, związana z ich genezą, ma istotny wpływ na zmienność ich podstawowych fizyczno-mechanicznych właściwości: gęstości objętościowej, nasiąkliwości i wytrzymałości na ściskanie. Ta zmienność petrograficzna skał decyduje także o niejednorodności jakościowej uzyskanych z nich kruszyw. Podstawą do wnioskowania w tym zakresie były wyniki badań odporności na ścieranie (wskaźnik mikro-Devala) i rozdrabnianie (wskaźnik Los Angeles) oraz ocena poziomu reaktywności alkalicznej kruszyw reprezentujących wybrane odmiany dolomitów oraz mieszaninę wszystkich wydzielonych odmian. Stwierdzono, że poszczególne partie kruszywa dolomitowego, pozyskiwane z różnych części złoża, mogą odpowiadać odmiennym kategoriom, określonym przez normy PN-EN. Wykazują one tym samym zróżnicowaną przydatność do stosowania ich między innymi w betonach, mieszankach bitumicznych stosowanych w powierzchniach przeznaczonych do ruchu oraz w niezwiązanych i związanych hydraulicznie materiałach używanych w obiektach budowlanych i budownictwie drogowym.
The Ujków Stary deposit is an uneconomic fragment of the former zinc and lead mine in Bolesław. A geological report prepared in 2006 displays some new perspectives of the Lower-Middle Muschelkalk (Middle Triassic) dolostones. The rocks clearly differ considering their structures, textures and mineral composition. The author characterizes the rock variability based on the investigations of the samples collected from various exploitation levels of the Ujków Stary quarry. The rocks represent microsparitic and sparitic (fine- and medium-crystalline) dolostones, and dolostone breccias. The petrographical variability depends on the rock genesis and significantly affects the essential differences of the physical and mechanical properties of the dolostones, i.e., their bulk density, water absorption and compression strength. Therefore, the aggregates that are mined in Ujków Stary usually differ in their quality which results from the grindability resistance tests (micro-Deval index), fragmentation tests (Los Angeles index) and the alkaline reactivity assessment of the aggregates representing selected dolostone varieties and their components. Some dolostone aggregates obtained from various parts of the deposit correspond to various product categories determined according to PN-EN standards. For this reason, the applicability of the aggregates to be used, among others, to manufacturing concretes, bituminous road surface composites, and also set and unset hydraulic structural and road materials, may considerably vary.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 101; 279-291
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Przestrzenne ograniczenia bazy zasobowej kamienia łamanego na przykładzie powiatu kieleckiego
Spatial limitations of crushed stone resources on the example of Kielce district
Autorzy:: Badera, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/169746.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:: kruszywa mineralne
wapienie
dolomity
ograniczenia przestrzenne
ochrona przyrody
transport kruszywa
wystarczalność zasobów kopalin
mineral aggregates
limestones
dolomites
spatial restrictions
nature conservancy
transport of aggregates
sufficiency of mineral resources
Opis:: Na przykładzie złóż kamienia łamanego w powiecie kieleckim ukazano problem konfliktowości złóż perspektywicznych względem pozagórniczych sposobów zagospodarowania przestrzennego, skutkujący potencjalnym ograniczeniem udokumentowanej bazy zasobowej surowców mineralnych w skali regionalnej nawet o połowę, zwłaszcza w przypadku wzrostu zapotrzebowania. Źródeł problemu upatrywać można w lokalizacji względem prawnych form ochrony przyrody, a przede wszystkim braku dostępności do dróg transportu nie kolidujących z obszarami zamieszkanymi. Szczególną rolę odgrywają przy tym ograniczenia w dostępności do złóż o dużych zasobach. W celu zabezpieczenia przyszłych potrzeb gospodarki niezbędna staje się skuteczna ochrona udokumentowanych zasobów kopalin skalnych, realizowana w ramach planowania przestrzennego na poziomie wojewódzkim, z wykorzystaniem wielokryterialnej analizy porównawczej uwzględniającej także możliwości przewozu surowca.
On the example of crushed stone deposits in the Kielce district, the problem of conflict between prospective deposits and non-mining ways of spatial management was shown, resulting in a potential reduction of proved mineral resources on a regional scale, even by half, especially in the case of an increase in demand. The sources of the problem can be traced in relation to the legal forms of nature protection, and above all, the lack of availability to transport roads not interfering with the inhabited areas. The restrictions of access to deposits with large resources play the key role. In order to secure the future needs of the economy, the effective protection of proved resources of mineral deposits is essential, carried out within the spatial planning at the regional level, using the multi-criteria comparative analysis taking into account possibilities for transport of raw material, too.
Źródło:: Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 2; 57-64
0043-2075
Pojawia się w:: Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Dolomity" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język