Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Derivation" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Implizite Derivation und Verbstammkonversion im Dänischen
Autorzy:
Rajnik, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177435.pdf
Data publikacji:
2009-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Implizite Derivation
Verbstammkonversion
implicit derivation
conversion
Opis:
The article reviews various definitions of implicit derivation and conversion as applied to Danish verbs turned into nouns. The nouns are divided into classes on the basis of their derivational history and their role in the system of the language. The conversion of verb stems, a productive word-formational type in contemporary Danish, is singled out for special treatment.
Źródło:
Folia Scandinavica Posnaniensia; 2009, 10; 181-196
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:
Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DERYWATY RZECZOWNIKOWE WE WSPÓŁCZESNYM ROSYJSKIM ŻARGONIE NARKOMANÓW
Nominal Derivatives in the Modern Jargon of Russian Narcotics Addicts
Autorzy:
Piotrowska-Mazurowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444981.pdf
Data publikacji:
2009-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
jargon,
sociolect,
nominał derivatives,
suffixal derivation,
paradigmatic derivation
Opis:
The article concerns nominal derivatives referring to narcotics addicts, psychoactive substan- ces, activities and conditions related to using them as well as objects used to get under their influence. Word formation models used in the jargon of narcotics addicts generally function similarly to the productive word formation models of the common language. Among the number of nominal morphological derivatives, simple derivatives - suffixal and paradigmatic - are most common. There are not many complex derivatives (composite). The phonetic manner of forming new words can be considered a typical jargon word formation procedure. This manner includes the following phenomena: metathesis (transposition of sounds), substitution (replacement of the right sound by another one) or using the first letter instead of the word.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2009, XI; 35-44
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Operators preserving ideals in C*-algebras
Autorzy:
S. Shul'Man, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1290636.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Matematyczny PAN
Tematy:
C*-algebra
derivation
reflexivity
Opis:
The aim of this paper is to prove that derivations of a C*-algebra A can be characterized in the space of all linear continuous operators T : A → A by the conditions T(1) = 0, T(L∩R) ⊂ L + R for any closed left ideal L and right ideal R. As a corollary we get an extension of the result of Kadison [5] on local derivations in W*-algebras. Stronger results of this kind are proved under some additional conditions on the cohomologies of A.
Źródło:
Studia Mathematica; 1994, 109, 1; 67-72
0039-3223
Pojawia się w:
Studia Mathematica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Derywacja odfrazeologiczna: współczesny stan badań
Autorzy:
Świderska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797984.pdf
Data publikacji:
2020-05-29
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
phraseological derivation
idioms
univerbation
Opis:
In the paper, scientific literature concerning phraseological derivation has been reviewed. Phraseological derivation is very important in developing lexical resources. Main part of the paper concerns the process of univerbation. Review of the scientific literature shows that the view of European scientists on the complex issue of correlation between phraseol-ogy and word formation in deriving words from idioms is still up to date. The aim of the research paper is to make the reader think further of the complex issue of phraseological derivation.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2014, 8; 145-154
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Generalized derivations with left annihilator conditions in prime and semiprime rings
Autorzy:
Dhara, Basudeb
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38145608.pdf
Data publikacji:
2017-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Matematyki, Informatyki i Ekonometrii
Tematy:
prime ring
derivation
Lie ideal
generalized derivation
Utumi quotient ring
extended centroid
Opis:
Let R be a prime ring with its Utumi ring of quotients U, C = Z(U) be the extended centroid of R, H and G two generalized derivations of R, L a noncentral Lie ideal of R, I a nonzero ideal of R. The left annihilator of S ⊆ R is denoted by lR(S) and defined by lR(S) = {x ∈ R| xS = 0}. Suppose that S = {H(un)un +unG(un) | u ∈ L} and T = {H(xn)xn +xnG(xn) | x ∈ I}, where n ≥ 1 is a fixed integer. In the paper, we investigate the cases when the sets lR(S) and lR(T) are nonzero.
Źródło:
Discussiones Mathematicae - General Algebra and Applications; 2017, 37, 2; 161-175
1509-9415
Pojawia się w:
Discussiones Mathematicae - General Algebra and Applications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dowód matematyczny – argumentacja czy derywacja? – część II
Mathematical Proof – Argumentation or Derivation? – Part II
Autorzy:
Wójtowicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691020.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of mathematics
mathematical proof
formal derivation
derivation-indicator view
philsophy of science
Opis:
In the first part of the paper, Azzouni’s derivation–indicator view was presented. In the second part it is analyzed in a detailed way. It is shown, that many problems arise, which cannot be explained in a satisfactory way in Azzouni’s theory, in particular the problem of the explanatory role of proof, of its epistemic role; the relationship between first–order and second–order versions of proofs is also not clear. It is concluded, that Azzouni’s theory does not provide a satisfactory account of mathematical proof, but inspires an interesting discussion. In the article, some of the mentioned problems are discussed.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 81-97
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o modelach derywowania współczesnych polskich rzeczowników odprzymiotnikowych
Autorzy:
Wiśniewski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1630416.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
adjectival nouns
derivation
derivational models
Opis:
The conducted analyses showed that adjectival nouns are coined based on 8 out of 15 derivational models. Word formation patterns with a formative affixal paradigm component are employed.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 776, 7; 21-34
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Стратегії семантичної деривації ірраціональної лексики в українській, англійській і німецькій мовах
Semantic Derivation Strategies оf Irrational Vocabulary in the Ukrainian, English аnd German Languages
Autorzy:
Кінащук, Анастасія
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030700.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
irrational vocabulary
semantic derivation
semantic derivation strategies
model of irrational situation
semantic shift
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 4; 829-849
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dowód matematyczny – argumentacja czy derywacja? – część I
Mathematical Proof – Argumentation or Derivation? – Part I
Autorzy:
Wójtowicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691022.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of mathematics
mathematical proof
formal derivation
derivation-indicator view
philsophy of science
Opis:
The article is devoted to the problem of status of mathematical proofs, in particular it tries to capture the relationship between the real, „semantic” notion of mathematical proof, and its formal (algorithmic) counterpart. In the first part, Azzouni’s derivation–indicator view is presented in a detailed way. According to the DI view, there is a formal derivation underlying every real proof.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 63-80
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Generalized derivations and generalized exponential monomials on hypergroups
Autorzy:
Fechner, Żywilla
Gselmann, Eszter
Székelyhidi, László
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519377.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
moment function
moment sequence
exponential monomial
exponential polynomial
derivation
higher order derivation
hypergroup
Opis:
In one of our former papers Endomorphisms of the measure algebra of commutative hypergroups we considered exponential monomials on hypergroups and higher order derivations of the corresponding measure algebra. Continuing with this, we are now looking for the connection between the generalized exponential polynomials of a commutative hypergroup and the higher order derivations of the corresponding measure algebra.
Źródło:
Opuscula Mathematica; 2023, 43, 4; 493-505
1232-9274
2300-6919
Pojawia się w:
Opuscula Mathematica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słow. *seb-/*sob- jako punkt wyjścia derywacji formalnej i semantycznej
Common Slavic *seb-~*sob- as a starting point of formal and semantic derivation
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567952.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
person
reflexive pronoun
semantic derivation
Opis:
The author analyzes derivatives from the old Slavic root *seb-/*sob- and presents two different lines of the semantic derivation: (a) 'something that is distinct, peculiar' and (b) 'something that is / should be appropriated by the subject'. The central position in the first, older, set of derivatives belongs to the substantive osoba 'person'.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2012, 1(7); 31-39
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some Power-Decreasing Derivation Restrictions in Grammar Systems
Autorzy:
Meduna, Alexander
Cermak, Martin
Masopust, Tomas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373401.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
grammar systems
derivation restriction
generative power
Opis:
In this paper, we place some left restrictions on derivations in CD grammar systems with phrase- structure grammars, controlled by the regular languages. The first restriction requires that every production is always applied within the first k nonterminals in every sentential form, for some $k \ge 1$. The second restriction says how many blocks of non-terminals can be in each sentential form. The third restriction extends the second restriction and says how many blocks of non-terminals with limited length can be in each sentential form. We demonstrate that under these restrictions, the grammar systems generate different families of languages. Indeed, under the first restriction, these systems generate only context-free languages. Under the second restriction, even one-component systems characterize the entire family of recursively enumerable languages. In the end, the family of languages generated by grammar systems under the third restriction is equal to the family of languages generated by programmed grammars with context-free rules without $\epsilon$- rules of nite index.
Źródło:
Schedae Informaticae; 2010, 19; 23-34
0860-0295
2083-8476
Pojawia się w:
Schedae Informaticae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Активные процессы в русском словообразовании нашего времени
Active processes in the field of derivation in contemporary Russian
Autorzy:
Земская, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444530.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
active processes
derivation in contemporary Russian
Opis:
The authoress discusses the most important active processes in the field of deriyation in Russian at the beginning of the 21st century, namely the colloquialization, the growth of international lexis, the growth of analytic constructions and agglutination in the structure of derivatives, the growth of subjective factors as well as the excessive expressions. As the sources of language samples the authoress uses texts of current speech, of mass communication and of the newest literature.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2006, VIII; 9-21
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мотивации лексических трансформаций (на материале исходной лексемы пройти)
Motivations of Lexical Transformations (on the Example of the Basic Lexeme пройти)
Autorzy:
Król, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445000.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
semantics
lexical transformations
homonymy
homonimoidality
derivation
Opis:
The paper is aimed at the problem of transformational word-formation meant as a dynamic process of formation of new expressions on the basis of linguistic models using entire forms of already existing expressions, which become motivated expressions that way. This problem was taken into consideration from this viewpoint often defined in linguistics as polysemy. One lexical unit was analyzed on the basis of many core glossaries and a homonym dictionary, and three was an attempt to falsify the theory of polysemy and substitute it with the theory of homonimoidality seen as a phenomenon of formal similarity of xpressions having different semantic features and retained derivational features (one of the expressions is a motivational one, another – motivated). The paper also presents a detailed description with a scheme of motivation of such lexical transformations of the entity, which is determined by a greater semantic elasticity. In the glossaries, the number of meanings for the lexical unit oscillated at 15–17 meanings but their definitions were different. The change in basic theory allowed both to distract and to order the semantic structure of homonimoids пройти.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2012, XIV/2; 59-68
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Авторски неологизми в съвременната българска преса
Author’s Neologisms in the Contemporary Bulgarian Press
Autorzy:
Зидарова, Ваня
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951720.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
press
publishing style
neologisms
expressiveness
derivation
Opis:
Author’s neologisms (so-called occasionalisms) are characteristic phenomena of the contemporary Bulgarian press. They are present in all components of the publishing text. Their purpose is to bring attractiveness in speech, voice the author’s point of view in an expressive way, characterize the  referent  and  attract  the  attention  of  the  reader. Author’s  neologisms  are  manifestations  of linguistic play and are based on the current literary word-formation rules. They are characterized by low frequency but high expressiveness. For this purpose, we use the creative possibilities of graphics, fonts, morphology, phonetics, semantic transposition.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2015, 8; 391-400
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje wybranych typów derywatów w polszczyźnie familijnej XIX stulecia (na podstawie korespondencji małżeńskiej Zofii Kraszewskiej)
Autorzy:
OLMA, MARCELI
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/954180.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
letters
sociolinguistics
pragmalinguistics
derivation
language functions
Opis:
The paper prepared on the basis of 842 hand-written letters of Zofia Kraszewska to her husband Józef Ignacy, is the author’s next publication of 19th century epistolography.Cosidering the specific features of family letters the author starts from the theory of literaturę, pragmatics and sociolinguistics, which describes variant of language in different social groups.Then he presents some types of derivatives used by Kraszewska to show to the addres- see the situation context of writing, to express her permanent sensitives and temporary affections, as well as to fortify the pragmatic impact of particular letters. They are the equivalent of conversation and should compensate the lack of face-to face contact bet- ween the wife and her lamous husband.
Źródło:
Stylistyka; 2009, 18; 287-299
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Składniowy model synchronicznego opisu słowotwórstwa – podstawy i zastosowanie
Autorzy:
Maldjieva, Viara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677533.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
word formation
syntax
structural isomorphism
derivation
Opis:
A syntactical model of synchronic word formation description – basics and appliedThis article attempts to briefly present the basic postulates, their implications and the resulting opportunities for an approach to word formation, which is defined here as syntactic. It has been already tested in a confrontative description of Polish and Bulgarian word formation (Cf. V. Maldjieva, Słowotwórstwo. Gramatyka konfrontatywna bułgarsko polska, Vol. IX, Warszawa, 2009).The basic postulate is assumed to be the presence of a structural isomorphism between the language units sentence and lexeme, i.e. the same combinatorial rules license both the combinations of lexemes within the sentence and the combinations of morphemes within the lexeme. Another postulate, that is basic for the research, is the relative autonomy of the semantic and syntactic structures of the language units. In regard to word formation it means that, in this case semantic and formal derivatives should be distinguished in analogy to the sentence syntax, that distinguishes the concept structure (sentence) and formal structure (sentential expression).Składniowy model synchronicznego opisu słowotwórstwa – podstawy i zastosowanieArtykuł stanowi próbę zwięzłego przedstawienia podstawowych założeń i ich implikacji oraz wynikających z nich możliwości zastosowania podejścia do słowotwórstwa, które określa się w tym miejscu jako składniowe. Cząstkowe propozycje, interpretacje szczegółowych zjawisk językowych oraz sugestii, których uporządkowanie i rozwinięcie legły u podstaw tego podejścia, zawarte są w różnych pracach prof. Stanisława Karolaka [por. Karolak 2001a, b, c; 2002]. Próbę konsekwentnego zastosowania składniowego modelu do interpretacji zjawisk z zakresu słowotwórstwa w języku polskim i bułgarskim podjęto zaś w opracowaniu konfrontacji słowotwórczej tych języków [Maldjieva 2009], do którego będę się w głównej mierze odwoływać w niniejszej pracy.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2013, 13
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Survie des diminutifs latins en français
Autorzy:
Dębowiak, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638241.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
diminutive, French, Latin, morphology, suffixal derivation
Opis:
The article deals with French words coming from Latin diminutives. The corpus, based mainly on the Reino Hakamies’ work (Étude sur l’origine et l’évolution du diminutif latin et sa survie dans les langues romanes, Helsinki, 1951) that has been verified and completed, includes 184 terms. It is shown that diminutives lose their original meaning, taking the sense of the primitive which has not survived (e.g. soleil ‘sun’ ← *sōlĭcŭlus, aiguille ‘needle’ ← *acūcŭla, while sōl and acŭs → ø). Sometimes they have been preserved next to the primitives, but with a particular meaning (e.g. chapelle ‘chapel’ ← cappella, chapeau ‘hat’ ← cappellus, while cappa → chap(p)e ‘cloak’). The purpose of the article is to point out some examples of Latin diminutives inherited in French and to characterise not only their historical development from the semantic and formal point of view, but also the evolution of their non-diminutive primitives.
Źródło:
Romanica Cracoviensia; 2015, 15, 1
2084-3917
Pojawia się w:
Romanica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Directionality and productivity of backderivation as a synchronic and diachronic process: dictionary and corpus analysis”.
Autorzy:
Wlaźlak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131279.pdf
Data publikacji:
2022-05-15
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
back-derivation
directionality
productivity
orpus analysis
Opis:
Backderivation is an example of a non-affixative word-forming process in which an affix is removed to create a semantically corresponding verb (Bauer, Lieber, Plague 2013: 280). This common phenomenon in English mostly occurs in the area of lexis borrowed from classical languages. The author focuses on directionality as a diachronic problem, and productivity of the process in a synchronic perspective. In order to trace the phenomenon of directionality, material from the source languages is collected chronologically. As for the phenomenon of productivity, quantitative analysis bases on attestations in text corpora and dictionaries. The author examines occurrences of this mechanism and its influence on the creation of similar forms in scientific and specialist language.
Back-derivation is an example of a non-affixative word-forming process in which an affix is removed to create a semantically corresponding verb [Bauer, Lieber, Plague 2013, 280]. This common phenomenon in English mostly occurs in the area of lexis borrowed from classical languages. The author focuses on directionality as a diachronic problem, and productivity of the process in a synchronic perspective. In order to trace the phenomenon of directionality, material from the source languages is collected chronologically. As for the phenomenon of productivity, quantitative analysis is based on attestations in text corpora and dictionaries. The author examines occurrences of this mechanism and its influence with respect to the creation of similar forms in scientific and specialist language.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2022, 1, XXIV; 111-122
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Erratum to: Congruences and Ideals in a Distributive Lattice with Respect to a Derivation
Autorzy:
Barzegar, Hasan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/749868.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
derivation
kernel
congruence
ideal
kernel element
Opis:
The present note is an Erratum for the two theorems of the paper "Congruences and ideals in a distributive lattice with respect to a derivation" by M. Sambasiva Rao.
Źródło:
Bulletin of the Section of Logic; 2019, 48, 1
0138-0680
2449-836X
Pojawia się w:
Bulletin of the Section of Logic
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La terminologie scientifique et technique arabe entre rupture et continuité
Arabic Scientific and Technical Terminology between Fracture and Continuity
Autorzy:
Hamzé, Hassan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015052.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
Arabic
terminology
derivation
internal flexion
borrowing
Opis:
The Arabic lexicon is built on consonantal roots. Unlike agglutinative languages, it uses internal flexion. However, a significant part of modern Arabic scientific terminology is borrowed from Western languages, especially French and English. Extensive borrowing of this kind risks the emergence of two distinct subsets within the Arabic lexicon: a. the general vocabulary includes the words used by everyone in everyday life. This vocabulary is built on consonant roots, mainly with three consonants. Unlike French and English dictionaries, Arabic dictionaries are organized by roots and not by entries in alphabetical order. ; b. the specialized vocabulary includes the terms of scientific and technical disciplines used by specialists in their fields. This vocabulary is built on syllables like the vocabulary of European languages. This text will examine the problems of extensive register-specific lexical borrowing, and the risk of fracture that this presents.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2021, 13; 133-148
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idiosyncratic frequency as a measure of derivation vs. inflection
Autorzy:
Copot, Maria
Mickus, Timothee
Bonami, Olivier
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24201226.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Podstaw Informatyki PAN
Tematy:
morphology
derivation– inflection gradient
distributional semantics
Opis:
There is ongoing discussion about how to conceptualize the nature of the distinction between inflection and derivation. A common approach relies on qualitative differences in the semantic relationship between inflectionally versus derivationally related words: inflection yields ways to discuss the same concept in different syntactic contexts, while derivation gives rise to words for related concepts. This differential can be expected to manifest in the predictability of word frequency between words that are related derivationally or inflectionally: predicting the token frequency of a word based on information about its base form or about related words should be easier when the two words are in an inflectional relationship, rather than a derivational one. We compare prediction error magnitude for statistical models of token frequency based on distributional and frequency information of inflectionally or derivationally related words in French. The results conform to expectations: it is easier to predict the frequency of a word from properties of an inflectionally related word than from those of a derivationally related word. Prediction error provides a quantitative, continuous method to explore differences between individual processes and differences yielded by employing different predicting information, which in turn can be used to draw conclusions about the nature and manifestation of the inflection–derivation distinction.
Źródło:
Journal of Language Modelling; 2022, 10, 2; 193--240
2299-856X
2299-8470
Pojawia się w:
Journal of Language Modelling
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La dérivation par échange de préfixes en tant que problème de recherche en linguistique contrastive
Autorzy:
Fijałkowska, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076894.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
derivation
verb
(word-formation) basis
prefix
paraphrase
Opis:
The derivation through exchange of prefixes (DEP) has been acknowledged as an autonomic derivation technique in Polish only in 2003, and first described in 2010. In French linguistics, it is unknown. However, an analysis of semantic and word formation structure confirms its existence. The contrastive research on this derivation technique, extended to the recent (2006-2015) derivatives, will eventually result in its more precise description and a classification of its products. Recognizing the DEP will lead to a rearrangement of the whole word formation system, among other things, because many derivatives thus formed were treated as simply prefixed ones. The comparison of how the DEP functions in non- related languages will bring us closer to an answer to the question: Can the semantic regularities of the DEP and its rules be universal for the indo-European languages?
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2016, 4; 500-506
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Формы и ветви семантики одного общеславянского корня: lich- и его производные
The Semantic Forms, Branches and Derivatives of the all‑Slavonic Root lich‑
Autorzy:
Czerwiński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031098.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavonic languages
semantics
etymology
derivation
root meanings
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 4; 865-885
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Derivatives based on participles in Irish and Polish and the inflection–derivation distinction
Autorzy:
Bloch-Trojnar, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040171.pdf
Data publikacji:
2015-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
inherent inflection
inflection feeding derivation
Irish
participle
Opis:
Greenberg’s Universal 28 says that ‘if both the derivation and inflection follow the root, or they both precede the root, the derivation is always between the root and the inflection’ (Greenberg 1966: 93). Booij (1994: 27) undermines this by allowing inherent inflection to feed derivation. There is abundant literature showing that inherent inflection can feed derivation in Germanic, Romance and Slavic languages (Booij 1994, 1996, Chapman 1996, Rainer 1996, Cetnarowska 1999). The aim of this paper is to describe and compare derivational categories related to participle forms in Irish and Polish. These include among others agent nouns, adjectives of tendency/inclination, resultative passive adjectives and facilitative adjectives. Stump (2005: 52) points out that the terms present and past participle are, in fact, misnomers since participles are uninflected for tense, and they should be regarded as stems conveying aspect information plus the lexical information of the root. The existence of derivatives based on inflected forms is usually taken as evidence against the inflection-derivation dichotomy, and in favour of a tripartition into contextual inflection, inherent inflection and derivation. The paper addresses the theoretical ramifications of the existence of such derivatives for inferential-realisational approaches (Stump 2001), such as for example Beard’s (1995) Lexeme-Morpheme Base Morphology, which separates the operations on the grammatical (morpholexical and morphosyntactic) features and operations responsible for the morphophonological modification of the root/stem.
Źródło:
Linguistics Beyond and Within; 2015, 1; 25-42
2450-5188
Pojawia się w:
Linguistics Beyond and Within
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scattered context grammars generating sentences followed by derivation tree
Autorzy:
Meduna, A.
Židek, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/375701.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
parallel grammars
scattered context grammars
derivation trees
Opis:
Propagating scattered context grammars are used to generate sentences of languages defined by scatterd context grammars followed by the strings corresponding to the derivation trees. It is proved that for every language defined by a scattered context grammar, there exists a propagating scattered context grammar whose language consists of original language sentences followed by strings representing their derivation trees.
Źródło:
Theoretical and Applied Informatics; 2011, 23, 2; 97-106
1896-5334
Pojawia się w:
Theoretical and Applied Informatics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Семантические неологизмы в современном русском политическом дискурсе
Semantic neologisms in modern Russian discourse
Neologizmy semantyczne we współczesnym rosyjskim dyskursie politycznym
Autorzy:
Szymula, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956319.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
discourse
political discourse
semantic neologism
morphological derivation
Opis:
There are many active processes which could be observed in vocabulary used in modern Russian discourse. The reason of these processes is connected with changes in social and political life in Russia. These changes are noticeable especially to a large extent in vocabulary because extralinguistic factors have the largest effect on vocabulary. The aim of a present article is to analyse semantic neologisms created by means of morphological derivation. The lexical material was divided into three groups on the base of the way of creation of a new meaning.
Leksyka, używana we współczesnym rosyjskim dyskursie politycznym, wciąż podlega aktywnym procesom, których przyczyną są zmiany w różnych sferach życia społecznopolitycznego w Rosji. Przemiany te widoczne są w największym stopniu w leksyce, gdyż właśnie ona najbardziej podlega wpływowi czynników ekstralingwistycznych. Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie neologizmów semantycznych, które utworzone zostały przy pomocy derywacji semantycznej. Analizowany materiał leksykalny podzielony został na trzy grupy na podstawie sposobu tworzenia się nowego znaczenia słowa.
Źródło:
Linguodidactica; 2014, 18; 187-202
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Основные особенности современного словопроизводства
The main features of modern word derivation
Autorzy:
Plotnikova, Larisa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480903.pdf
Data publikacji:
2010-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
word derivation
the process of word creation
Opis:
The article investigates the features of modern word derivation. Observations of the author of the processes of word creation, as identified in the texts of newspaper journalism and lively conversation, allow you to talk about the major innovation trends. The tendency to economy language means led to a sharp increase in the composite of the names that reflect almost all spheres of modern life. Among the active compressive methods also include abbreviation and univerbization. Active are different kinds of words derived from proper names. Significantly increased the number of occasional words that demonstrate individual and creative approach to the derivation.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2010, 1, XV; 265-271
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja ulic w siedemnasto- i osiemnastowiecznych księgach miejskich Pobiedzisk
The identification of street names in 17th and 18th centuries municipal year books of the town of Pobiedziska
Autorzy:
Sieradzki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911162.pdf
Data publikacji:
2015-02-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
onomastics
street names
semantic derivation
nominal groups
Opis:
A description of manners of the identification of streets in manuscript documents, which the 17th and 18th centuries municipal year books were, is the subject of the article. Three types of phrases were analysed: the phrases with a sentence determiner, the phrases with a determiner in the form of the prepositional phrase and the phrases with a determiner in the form of adjective. The essential aim of the research is to establish possible semantic structures which were the semantic sources in the process of deriving the nominal groups that have become the street names. The results of the research are as follow: 1. streets were identified almost exclusively (apart from two cases) by deriving the semantic locative relation; 2. most of the locative relations were derived from the proper names taken from beyond the city area as in the case of the town of Gniezno; 3. in few nominal groups the locative relations were derived from the proper names that were in use in the city area as in the case of the town of Pobiedziska.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2015, 30
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Derywacja semantyczna (i formalna) od prasłowiańskiego rdzenia *by- na gruncie polskim
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049974.pdf
Data publikacji:
2022-01-25
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
derywacja semantyczna
być
semantic derivation
Pol. być
Opis:
Artykuł przedstawia rezultaty semantycznej i formalnej derywacji ogólnosłowiańskiego rdzenia *by- (por. polski czasownik być) w języku polskim, bazującej na dwóch różnych komponentach semantycznych: 1. ‘istnieć, być gdzieś’ i 2. ‘być jakimś / kimś’. Analizy prowadzą do konkluzji, że *by- (w derywatach od być) ma bardzo wysoką frekwencję, zarówno w słownictwie, jak i w tekstach, stanowi więc ważny element polskiego systemu leksykalnego i syntaktycznego.
The paper presents the results of the semantic and formal derivation of the Common Slavic root *by- (as in the Polish verb być) in the Polish language based on its two different semantic components: 1. ‘to exist, to be somewhere’ and 2. ‘to have some attribute’; ‘to be somebody’. The analyses lead to the conclusion that *by- (in the derivatives from być) has extremely high frequency both in the vocabulary and in the texts, and as such constitutes an important element of the Polish lexical and syntactic system.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2022, 18; 201-204
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The finite difference approximation for the Dirichlet problem with a non-uniform mesh on a boundary
Autorzy:
Morawiec, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/747719.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Matematyczne
Tematy:
Derivation of finite difference approximations
Error bounds
Opis:
.
The author describes a construction of the positive difference scheme, which is the approximation of the Dirichlet problem for an elliptic second order equation with mixed derivatives in an arbitrary region in R2. The a priori estimation for the approximate solution is proved and the estimation of the rate of convergence in maximum norm is established.
Źródło:
Mathematica Applicanda; 1987, 16, 30
1730-2668
2299-4009
Pojawia się w:
Mathematica Applicanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Акцентные изменения в современном русском языке (на материале анкетных данных)
Accentual changes in contemporary Russian language – survey analysis
ZMIANY AKCENTOWE WE WSPÓŁCZESNYM JĘZYKU ROSYJSKIM – ANALIZA DANYCH ANKIETOWYCH
Autorzy:
Woch, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604622.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
ударение
словообразование
akcent wyrazowy
słowotwórstwo
word stress
derivation
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ustalenie stopnia aktywności wybranych tendencji akcentowych w mowie rodzimych użytkowników języka. W pracy wykorzystana została metoda ankietowania. Uczestnikami badania byli studenci wydziału filologicznego oraz matematyczno-fizycznego Smoleńskiego oraz Brzeskiego Uniwersytetu Państwowego. Analiza danych wykazała, iż badane tendencje akcentowe są aktywne we wszystkich grupach ankietowanych, przy czym w różnym stopniu. Najmniejszy stopień aktywności tendencje akcentowe wykazują w grupie rosyjskich studentów wydziału filologicznego, najwyższy – w grupie białoruskich studentów wydziału matematyczno-fizycznego. Nie zaobserwowano podobieństw w akcentuacji między ankietowanymi filologami z Rosji i Białorusi.  
The main aim of this paper is to reveal the activeness of the most common accentual tendencies in the Russian spoken language used by two groups of respondents (Russian students of Smolensk State University and Belorussian students from Brest State University). The study revealed that the degree of the use of new accentual variants is different in each of the two groups of respondents. In most cases, the group of the Russian philology faculty student did not choose the wrong accentual variants. In contrast, the group of Russian mathematics students more actively chose the non-normative word stress variants. Belorussian respondents would use the wrong variants more often than the Russian students, which supports the hypothesis of the universality of accent evolution tendencies throughout the regions represented by the speakers who participated in the research.
Цель настоящей статьи – представить в общем плане итоги двухэтапного письменного анкетирования, которое было проведено в 2014 и 2016 годах среди студентов двух университетов: Смоленского государственного университета (г. Смоленск, Российская Федерация) и Брестского государственного университета (г. Брест, Республика Беларусь). Исследование было направлено на получение информации об реальном состоянии акцентной подсистемы русского языка. На основе анкетных данных можно прийти к выводу, что изменения в акцентной системе русского языка реализуются в каждой из групп опрошенных с разной степенью интенсивности. Подавляющее большинство ответов белорусских студентов не отличалось от ответов российских студентов, т.е. акцентные тенденции, наблюдаемые в речи российских опрошенных не отличаются от тенденций, наблюдаемых в речи белорусских студентов.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2020, 172, 4
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinga Paraskiewicz, Irańskie nomina agentis z sufiksem -tar (recenzja)
Kinga Paraskiewicz, Irańskie nomina agentis z sufiksem -tar (review)
Autorzy:
Kanarkowski, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578189.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
Tematy:
Iranian linguistics
Persian derivation
nomen agentis in -tar
Opis:
Review of the book: Kinga Paraskiewicz, Irańskie nomina agentis z sufiksem -tar, Księgarnia Akademicka, Kraków 2014.
Źródło:
Przegląd Orientalistyczny; 2016, 3-4; 395-397
0033-2283
Pojawia się w:
Przegląd Orientalistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synonim – pojęcie zapomniane. O dżokeryzacji współczesnego języka
Autorzy:
Kryżan-Stanojević, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677729.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
innovation
joker word
synonym chains
derivation
Polish
Croatian
Opis:
Forgetting synonyms: on the “jokerization” of everyday languageThe democratization of social relations can bring about linguistic liberalization, where the effectiveness and speed of transmitting information are of utmost importance. Wherever possible, information is presented in a condensed form, as an icon or a gesture. When speaking, we increasingly rely on a limited vocabulary, using very polysemous and broad terms. Such terms undergo jokerization – they begin functioning as wild cards in a card game, being able to represent any other cards depending on the current needs.In addition to internationalisms, which appear as jokers as a matter of course (e.g. Polish super ‘great’ and ekstra ‘great’), native words may also be used as jokers. In this case, in addition to their core meaning, they develop a new joker meaning signaled by new formal features, such as loss of inflections (cf. Croatian mrak lit. ‘dark’, joker ‘great’; guba lit. ‘leprosy’, joker ‘great’). When used in this way, they may form new derivational chains, becoming, in a way, less universal and resisting analytic tendencies. By the same token, derivational morphemes may also acquire joker meanings (e.g. the Croatian naj-).Jokerization, which is based on replacing a synonym chain with a single all-encompassing word, does not prevent communication, but does impoverish it. It is an intermediate stage between verbal and non-verbal communication. This process, common in spoken language, is examined, and illustrations are drawn from computer blogs and forums.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2010, 10
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sind Präfixbildungen Zusammensetzungen oder Ableitungen? – Die Zugehörigkeit der Wortbildungen mit Hilfe von Präfixen
Are word-formation using prefixes compositions or derivatives? - Belonging to wordforms with prefixes
Autorzy:
Bielewicz-Dubiec, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16530399.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Wortbildung
Präfix
Kompositabildung
Derivation
word formation
prefix
composition
derivative
Opis:
Die Stellung von Komposition und Ableitung im Deutschen als den beiden Hauptmethoden der Wortbildung ist in der Wortbildung unbestritten. Im Folgenden wird geklärt, ob die Wortbildung mit den Präfixen zur Komposition oder zum Derivat gehört oder vielleicht eine eigenständige Gruppe darstellt. Die folgende Analyse beschränkt sich auf fünf Autoren: Henzen, Fleischer, Erben, Eichinger und Coseriu.
The position of composition and derivation in German as the two main methods of word formation are unquestionable in word formation. It will be explained below whether word formation by means of prefixes belongs to the composition or to the derivative, or on the other hand, whether it forms an independent group. The following analysis is limited to five authors: Henzen, Fleischer, Erben, Eichinger and Coseriu.
Źródło:
Studia – konteksty pogranicza; 2020, 4; 19-30
2543-6465
Pojawia się w:
Studia – konteksty pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lexical conversion in Shakespeare: a morphosemantic study
Autorzy:
Kalaga, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081194.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
conversion
zero-derivation
word-formation
Shakespeare
Early Modern English
Opis:
The article is an empirical, corpus-based study of conversion sampled in the language of Shakespeare’s plays. It surveys quantitative tendencies of conversion patterns occurring in the corpus, discusses the productivity of referential types, and looks into the qualitative aspects of N→V data. The latter issue is then placed against the context of general discussion on conversion that has been being held in the present scholarship.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2017, 3; 398-410
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantic (and formal) derivation from the Common Slavic root *prav‑ in Polish and in Macedonian
Semantyczna (i formalna) derywacja od ps. rdzenia * prav‑ na gruncie polskim i macedońskim
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084453.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
*prav‑
semantic derivation
verbal roots
Macedonian language
Polish language
Opis:
The author supports the thesis that the semantic derivation presents the basic mechanism enriching our lexical resources.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2021, 70; 161-166
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the semantic derivation: A Polish-Macedonian approach
O derywacji semantycznej w ujęciu polsko-macedońskim
Autorzy:
Solecka, Kazimiera Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084598.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Proto-Slavic root
Semantic derivation
Macedonian
Polish
contrastive studies
Opis:
This publication begins a series of works devoted to the analysis of the semantic derivation of selected Proto-Slavic roots in Macedonian and Polish. The aim of this work is to capture the parallels and differences in the evolution of the two confronted – though rather distant – languages. We obtain Macedonian and Polish visualizations of the world.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 231-236
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Category of Disembodied Proper Names And Linguistic-Cultural Description of Ukrainian Eponymy: With Special Reference to Eponyms in Лексикон Львівський
Autorzy:
Yermolenko, Serhiy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030922.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
disembodied proper names
eponym
Ukrainian Lʹviv dialect
derivation
motivation
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 3; 599-622
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wortbildungsübungen aus der Sicht der Fremdsprachendidaktik und der DaF-Lernenden
Practice exercises in word formation in the perspective of foreign language education in learners’ perspectives
Autorzy:
Targońska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577033.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
word formation
word formation exercises
exercises in derivation
compounds
Opis:
The present article is concerned with word formation and word formation exercises. In its theoretical part the article shows the role of word formation in foreign language teaching and learning as well as the state of the art in the research on word formation as a teaching resource. The article further presents the results of an empirical research into the evaluation of word formation practice exercises by learners of German as a foreign language.
Źródło:
Linguistica Silesiana; 2012, 33; 63-79
0208-4228
Pojawia się w:
Linguistica Silesiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Semantics of Morphological Conversion in Old English
Autorzy:
Kalaga, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049136.pdf
Data publikacji:
2021-10-06
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
morphological conversion
word-formation
zero derivation
Old English
morphology
Opis:
The present article is an empirical, data-oriented study which focuses on the problem of morphological conversion and the way this mechanism was employed in Old English as a way of deriving new lexemes. The article briefly discusses the quantitative characteristics of the attested types, presents patterns of directionality and estimates the degree of availability of conversion in Old English grammar. The main part and purpose of the study, however, concerns the semantic characteristics of conversions sampled in the corpus. Drawing on the framework of semantic categories formulated by Clark and Clark (1979) and Plag (2003), the study aims to demonstrate semantic effects of the so-called zero-affix in Old English by looking into the relation that holds between the motivating base and the resultant derivative. Despite the fact that the availability of conversion was still quite limited in the Old English period, possibly due to numerous inflections that may have inhibited the transparency of this process, the study allows us to see how this process emerged and subsequently developed into one of the most productive word-formational techniques in the English language.
Źródło:
Anglica. An International Journal of English Studies; 2021, 30(2); 33-52
0860-5734
Pojawia się w:
Anglica. An International Journal of English Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Generalized derivations in prime rings and Banach algebras
Autorzy:
Ali, Asma
Dhara, Basudeb
Khan, Shahoor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/729205.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Matematyki, Informatyki i Ekonometrii
Tematy:
prime ring
generalized derivation
extended centroid
Utumi quotient ring
Opis:
Let R be a prime ring with extended centroid C, F a generalized derivation of R and n ≥ 1, m≥ 1 fixed integers. In this paper we study the situations:
1. $(F(x∘y))^m = (x∘y)ⁿ$ for all x,y ∈ I, where I is a nonzero ideal of R;
2. (F(x∘y))ⁿ=(x∘y)ⁿ for all x,y ∈ I, where I is a nonzero right ideal of R.
Moreover, we also investigate the situation in semiprime rings and Banach algebras.
Źródło:
Discussiones Mathematicae - General Algebra and Applications; 2014, 34, 1; 125-138
1509-9415
Pojawia się w:
Discussiones Mathematicae - General Algebra and Applications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morphologische Reanalyse: Verbbildung durch -en/-igen im Alt- und Mittelhochdeutschen
Morphological reanalysis: Verbalization by means of -en/-igen in Old High German and Middle High German
Autorzy:
Kuroda, Susumu
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927016.pdf
Data publikacji:
2018-06-25
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
word formation
derivation
Old High German
Middle High German
Opis:
The German suffixes -en/-igen serve to build a verb out of a noun or an adjective as in Arbeit ‚work’ – arbeiten ‚to work’, reif ‚ripe’ – reifen ‚to ripen’, Pein ‚torment’ – peinigen ‚to torment’, rein ‚pure’ – reinigen ‚to clean’. In many cases, however, this is only possible with a preverb, as langsam ‚slow’ – *langsamen – verlangsamen ‚to slow down’, Brille ‚spectacle’ – *brillen – bebrillen ‚to bespectacle’. By using the notion of unification developed in Construction Morphology, verbs such as verlangsamen or bebrillen above can be accounted for as a direct derivation from a noun or an adjective if one assumes the existence of a ‚unified’ word formation pattern [P-[[N/A]-en]V] as a fusion of [[N/A]-en]V and P-[V]. Since the Middle High German period, the use of -igen as a functionally equivalent to -en can be seen increasingly. This suffix is also characterizable as a unification of two conversion patterns, one with the adjectivizing suffix -ig and the other with the verbalizing -en. This process should be called ‚morphological reanalysis’ for the adjectivizing function of -ig is invalidated here. The development of ‚unified’ word-formation-patterns [P-[[N/A]-en]V] as well as the pattern with -igen can be ascertained first in Middle High German.
Źródło:
Studia Germanica Posnaniensia; 2017, 38; 109-121
0137-2467
Pojawia się w:
Studia Germanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dephrasal adjectives in Polish – A case of syntax-inside-morphology
Autorzy:
Kolbusz-Buda, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040251.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
phrasal derivation
dephrasal adjectives
phrasal compounding
morphology-syntax interface
Opis:
The present paper is part of a larger project which investigates the issue of “syntax-inside-morphology” in the domain of Polish word-formation. In what follows, we explore the thus far unstudied territory of dephrasal adjectives, such as tużpopołudniowy ‘right-after-noon’ and ponadstustronicowy ‘over-one-hundred-page’ built on phrasal bases subjected to suffixation. It is generally acknowledged that the Polish word-formation system is not designed to comprise phrasal compounding – a word-formation type which has come to be considered a flagship representative of the morphology-syntax interface (see Szymanek 2017 and Pafel 2017). Nevertheless, one may come across a number of Polish word-formation patterns, such as the class of nouns derived from PPs (e.g. nausznik ‘earmuff’ [[naP uszyN]PP -nik]N) or synthetic compound words (e.g. bydłobójnia ‘abattoir’ [[bydłN-o-bójV]VP -nia]N) which should clearly be considered legitimate members of the global “syntax-inside-morphology” community (see Kolbusz-Buda 2019a). In what follows, we want to argue that Polish dephrasal adjectives should be recognised as a case of morphology-syntax interplay on a par with the already attested cross-linguistic material. The phrasal character of the Polish data to be discussed in this study is so strong that researching this sui generis type of derivation seems not only a valid linguistic undertaking but also one with important implications. The study may have far-reaching consequences for the descriptive adequacy of the Polish word-formation system and point to new directions in the discussion on the morphology-syntax interface. The morphological structure of the adjectives to be discussed will be juxtaposed with the class of Polish compounds proper, in particular, synthetic compounds – a word-formation type which can be considered the closest in its morphological make-up to the presented material. Offering such a comparative perspective seems necessary as the adjectives to which we choose to refer as products of dephrasal suffixation are casually classified as compounds. Moreover, although Polish does not note any cases of phrasal compounding, the morphological structure of the adjectives in question will be additionally examined to discover potential parallels between the two word-formation types. The reason behind this undertaking is two-fold. Firstly, as has already been mentioned, dephrasal adjectives are classified as compounds; secondly, they contain a phrasal unit. In our analysis, we draw on a revised version of the Lexical Integrity Hypothesis, i.e. Lieber and Scalise’s (2007) Firewall Theory, which belongs to the current of the so-called mixed models of word-formation advanced in the recent years by, for instance, Ackema and Neeleman 2004 and Pafel 2017, allowing for a limited intermodular interaction between morphological and syntactic domains.
Źródło:
Linguistics Beyond and Within; 2019, 5; 75-89
2450-5188
Pojawia się w:
Linguistics Beyond and Within
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KRAKÓW w derywacji onomastycznej
KRAKÓW in onomastic derivation
Autorzy:
Bednarczuk, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171449.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Kraków
onomastic derivation
toponymy
anthroponymy
derywacja onomastyczna
toponimia
antroponimia
Opis:
The subject of the paper are derivatives of the name Kraków in toponymy and anthroponymy of Polish and some other languages. They form numerous, varied names (local, regional, ethnic, personal). However, they do not contribute much to the explanation of the name of the city, which, in all likelihood, is derived from the name Krak, supposedly a founder. Attention should also be paid to parallel names from the area of Czech type Krakov, Krakovec, Krakovany, which could indicate their common origin.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2020, 15; 32-38
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Деякі аспекти термінологічної деривації (на основі термінології залізничного транспорту)
Autorzy:
Жукова [ZHukova], Ольга [Ol′ha] Т. [T.]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678640.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
term
compound word
terminological derivation
composition
juxtaposition
terminological element
Opis:
Selected Aspects of Terminological Derivation: A Study of Railway Transport TerminologyThis article offers an analysis of patterns of compound term formation in Ukrainian railway transport terminology. The study identifies different types of derivatives according to the nature of syntactic relations between their elements, parts of speech to which they belong, and structural composition. It also provides an outline of productive derivational patterns of such compounds.Wybrane aspekty derywacji terminów na przykładzie terminologii z dziedziny transportu kolejowegoArtykuł przedstawia analizę modeli formowania terminów złożonych na przykładzie ukraińskiej terminologii z dziedziny transportu kolejowego. Autorka klasyfikuje omawiane przykłady pod względem relacji syntaktycznych pomiędzy ich elementami, przynależności elementów do określonych części mowy i kompozycji strukturalnej oraz przedstawia zarys modeli derywacyjnych terminów złożonych.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Types de formants dans la dérivation fonctionnelle polonaise et roumaine : bases théoriques
Types of formatives in Polish and Romanian functional derivation: theoretical basis
Autorzy:
Czarnecki, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048081.pdf
Data publikacji:
2020-10-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
word-formation
derivation
morphology
formative
derivational stem
derivatology
Romanian
Opis:
The paper describes types of derivational formatives in Polish and Romanian functional, i.e. synchronic derivation, focusing on the proper derivation (i.e. derivation from single-word bases). The proper derivation is positioned as a type of word-formation and a branch of morphology. The author identifies theprimary functions of derivational formatives: the semantic, pragmatic and syntactic function. The formatives are identified using a methodology developed in Polish word-formation theory, especially within nest derivatology. Applying a methodology developed for the description of the Polish word-formationsystem is aimed at distinguishing derivational formatives in Romanian. The author identifies and classifies the following types of derivational formatives in Romanian: affixes (among these prefixes, suffixes, postfixes and ambifixes), alternants (defined as members of alternation), negative formatives (in backformation), paradigmatic formatives (defined as changes in inflexional paradigm), zero formative and accentual formatives. The author also suggests including the types of word-formation stems in the description of the formal structure of derivatives.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2020, 47, 3; 35-54
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the origin of strata-bound Zn-Pb ores in the Upper Silesia, Poland
Komentarz do genezy górnośląskich złóż rud Zn-Pb w utworach triasowych
Autorzy:
Sass-Gustkiewicz, Maria
Dżułyński, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311275.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
MVT deposits
age of mineralization
derivation of ore fluids
Opis:
In view of the renewed discussion on the origin of Upper Silesian Zn-Pb ores we give some comments on this subject. In our opinion the recurrently invoked post-Jurassic age of these deposits is at variance with geological facts which point to pre-Jurassic age. The source of metal-bearing solutions could be looked in deeper parts of the Earth’s crust, presumably in Paleozoic rocks, or in older accumulations of ore deposits regenerated during Triassic reorganization of crustal plates.
W nawiązaniu do wznowionej dyskusji nad pochodzeniem i wiekiem górnośląskich złóż rud Zn-Pb autorzy uzasadniają pogląd, że przypisywanie im po-jurajskiego wieku jest sprzeczne z faktami geologicznymi, które wskazują na ich przed-jurajski wiek. Źródeł roztworów metalonośnych można się dopatrywać w głębszych częściach skorupy ziemskiej prawdopodobnie w paleozoicznych skałach, bądź w starszych złożach kruszców, zregenerowanych podczas przemieszczania się kier globalnych w triasie.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 1998, 68, 4; 267--278
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wortbildung und Polyphonie
Word Formation and Polyphony
Słowotwórstwo i polifonia
Autorzy:
Wich-Reif, Claudia
Błachut, Edyta
Biszczanik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/952911.pdf
Data publikacji:
2020-05-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
word formation
composition
derivation
ad-hoc formation
polyphony
słowotwórstwo
kompozycja
derywacja
formacja ad hoc
polifonia
Wortbildung
Komposition
Derivation
Ad hoc-Bildung
Polyphonie
Opis:
Reading and analysing texts with a speaker/narrator who stages her/his texts as a dialogue (polyphony), provokes the question, if the speaker/narrator as the stage director characterizes her/his figures by specific word formations, or in other words, if it is possible for a reader to clearly identify polyphony by the use of word formations. The texts chosen for this analysis are Nora Gomringer’s story Recherche and excerpts from Dörte Hansen’s novel Altes Land, both published in 2015. Both texts are apt for comparison not only because of similar character-sets (e.g. one of the characters is a journalist), but also because of the permanent change between ‚written‘ language and dialogues. There is evidence that different figures use word formations in different frequencies, in the familiarity and the diversity of the respective formations. Whereas the derivations serve for mainly telling the story, the compositions serve additionally to compose convincingly rather ordinary or creative figures.
Lektura i analiza tekstów, w których nadawca komunikatu/narrator organizuje tekst jako dialog (polifonię) skłania do pytania, czy nadawca/narrator jako reżyser nadaje cechy swoim postaciom przy użyciu produktów słowotwórczych, lub innymi słowy: czy czytelnik jest w stanie jasno zidentyfikować polifonię na podstawie użytych złożeń i derywatów? Teksty analizowane w niniejszym artykule to opowiadanie Nory Gomringer pt. Recherche (2015) oraz fragmenty powieści Dörte Hansen pt. Altes Land (2015). Porównanie tych tekstów jest zasadne nie tylko z uwagi na podobieństwo postaci (np. w obu dziełach jedną z bohaterek jest dziennikarka), ale również z powodu nieustannego przechodzenia z języka “pisanego” do “mówionego” (w dialogach). Przeprowadzone badanie wykazało, że różne postaci stosują derywaty i złożenia z różną częstotliwością, znajomością i różnorodnością poszczególnych formacji słowotwórczych. Podczas gdy derywaty służą głównie opowiadaniu historii, złożenia służą dodatkowo przekonującemu budowaniu dość zwyczajnych lub kreatywnych postaci.
Źródło:
Tendenzen in der deutschen Wortbildung – diachron und synchron. Band 2; 95-108
9788323543398
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modellierung und Derivation in der Phraseologie. Der Fall der hyperbolischen Verbalphraseme im Deutschen
Autorzy:
Komenda-Earle, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311270.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
Tematy:
hyperbolic phrasemes
somatisms
modeling in phraseology
phraseological derivation
metaphor modells
metonymy
hyperbolische Phraseme
Somatismen
Modellierung in der Phraseologie
phraseologische Derivation
Metaphernmodelle
Metonymie
Opis:
The paper deals with selected hyperbolic verbal phrasemes of German and their formation mechanisms. Hyperbolic metaphor and hyperbole are present as semantic-rhetorical foundations of the formation of the studied phrasemes and are not only based on semantic-syntactic combinations within the phraseological components, but also on corresponding cognitive structures (metaphor models and metonymies). Both types of operations are explained in the article. The formation mechanisms of hyperbolic verbal phrasemes enter into larger areas of study of phraseology: modeling of phraseological systems and phraseological derivation. Hyperbolic verbal phrasemes as typically idiosyncratic units prove to be modelable, i.e. describable in series within syntactic-semantic schemata. They are also subject to lively derivational processes, i.e. they form the basis for the emergence of new phrasemes. Modeling and derivation are thus important factors in the formation of hyperbolic verbal phrases and are also explained in the article.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2023, 19; 193-205
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Complex words and phrases: syntax and semantics
Сложные слова и словосочетания: синтаксис и семантика
Autorzy:
Толстая, Светлана М.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084559.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Complex words
phrases
word condensation
syntax
semantics
derivation
Russian language
Opis:
The author, following the concept of E. Benveniste, considers complex words as a product not only of word-formation derivation, but also of syntactic trans-formation (condensation) of phrases. The object of the transformation is phrases as composite syntactic and semantic constructions, but the derivation itself, i.e. the formation of complex words is carried out in the language according to the same rules as the derivation of simple (not complex) words, and with the same formal techniques as word formation in general, i.e. by affixation and transformation of components of complex words (truncation, interfixation, accent shifts, etc.). At the same time, the syntactic and semantic relations between components that are characteristic of generating phrases retain their meaning in the structure of derived complex words, no matter what models of derivation (semantic and word-forming) they may relate to. Complex words of the same type in their word-formation structure can have completely different semantics, depending on the syntactic and semantic relations that link the components of the original phrases. The article offers a typology of complex words in the Russian language in terms of their "internal" syntactic and semantic structure. In composites derived from predicative phrases, there are subject, object, locative, temporal, and other semantic models of relations between a predicate and a dependent word. Composites with a supporting noun can be derived both from phrases with a com-positional connection, and from phrases with a subordinate connection (with relations of functional, comparative, and attributive dependence in a broad sense). Similarly, composites with a reference adjective, numeral, and counting words are analyzed. The article contains a criticism of some provisions of the academic "Russian grammar" (1980).
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 157-180
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ps. *ži- /živ- (~ *zvěr-) (basic lines of semantic derivation in Polish)
Psł. *ži- /živ- (~ *zvěr-). Główne linie derywacji semantycznej na gruncie polskim
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084593.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Semantic derivation
Polish
Proto-Slavic
*ži-
*živ-
old Slavic isogloss
Opis:
The author presents basic lines of semantic derivation from Proto-Slavic root *ži-/*živ- in Polish. Working on her theme she discovers an interesting old Slavic isogloss: while in West-Slavic languages the names for concepts ‘life/live’ and ‘animal’ have different etymology, in South- and East-Slavic, with the exception of the Ukrainian language – they have common origin.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 181-185
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morfonologia tematu rumuńskich derywatów paradygmatycznych. Alternacje i ich funkcje
Autorzy:
Cychnerski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677396.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Rumanian
paradigmatic derivation
conversion
back-formation
derivational stem
morphonology
alternations
Opis:
Stem morphophonology in Romanian paradigmatic derivatives: alternations and their functions Paradigmatic derivation is one of the basic word formation processes in Romanian. The aim of this paper is a characterization of its formal exponents. The work is founded on a previously realized analysis of the derivational stem in several thousands of cases of conversion and back-formation. In the analyzed stems there is mostly no morphophonological change. Alternations only occur in a particular class of feminine substantives and in some back derivatives. Those are the alternations which take place in the whole morphophonological system. Nearly each of them may be treated as constituents of compound paradigm-alternation formatives. Morfonologia tematu rumuńskich derywatów paradygmatycznych. Alternacje i ich funkcjeCelem niniejszego artykułu jest charakterystyka formalnych wykładników derywacji paradygmatycznej w języku rumuńskim, która jest dlań jednym z podstawowych procesów słowotwórczych. Praca oparta jest na wcześniej dokonanej analizie tematu słowotwórczego w kilku tysiącach przypadków konwersji i derywacji wstecznej. W temacie tym przeważnie nie dochodzi do zmian morfonologicznych. Alternacje mają miejsce tylko w określonej grupie rzeczowników żeńskich i w niektórych derywatach wstecznych. Są to alternacje wykorzystywane w całym systemie morfonologicznym. Prawie wszystkie mogą być interpretowane jako składniki złożonych formantów paradygmatyczno-alternacyjnych.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2018, 18
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podobieństwa i różnice w zakresie słowotwórstwa między gwarową polszczyzną północno- i południowokresową
Similarities and differences in derivation between Northern and Southern Polish Eastern Borderland dialects
Autorzy:
Czarnecka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567954.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Polish Eastern Borderlands
Polish borderland dialects
derivation
the comparative description
Opis:
The article is an attempt to organize the existing data on the phenomena of derivation in Polish Eastern Borderland dialects - Northern and Southern - with a short description and exemplification. Among the phenomena that differentiate both varieties of Polish Eastern Borderland dialects, those that are the result of different language neighborhood are most numerous. Certain features are the result of different source of the Polish language on the Polish Eastern Borderlands - Norhern and Southern (as -ak from Mazovia and -ę from the Lesser Poland in the names o young signifieds). In the lexical material from Polish Eastern Borderlands, the old formations, supported by foreign language influences or preserved as a result of isolation from contemporary Polish language, were recorded. A similar number of derivation phenomena, which are common to both varieties of Polish Eastern Borderland dialects (10) and specific phenomena (10 for the dialect of the Northern Polish Eastern Borderland and 8 for the Southern) are indicated in the dialect.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2016, 13; 365-377
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyczna gramatyka kontrastywna arabsko-polska: nowe możliwości badawcze dla arabisty w XXI w.
Semantic-based Contrastive Analysis of Polish and Arabic as a Chance for an Arabist in the 21st Century
Autorzy:
Król, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/578153.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
Tematy:
contrastive grammar
semantic interlanguage
noun formation
derivation
Modern Standard Arabic
Opis:
This paper is aimed at demonstrating that semantic-based contrastive analysis of Polish and Arabic can result in a new insight into the system of Arabic. Comparing Arabic with a language that is different both genetically and structurally, one can notice features that usually escape one’s attention. Discussing the categories of names of subjects and actions, this paper demonstrates that a comparison of the descriptions of analogous categories in Polish and Arabic grammar texts allows to cover more linguistic phenomena. It classifies derivatives according to the semantic criteria and takes into account all the possible means of expression – also those ignored by previous studies. This method makes it possible to demonstrate that in Arabic the so-called paradigmatic derivation is a highly productive word-formation technique, transforming adjectives and participles (both active and passive) into names of subjects, means, actions, places, objects, results and others. This analysis can serve as an introduction to theoretical studies that will be helpful in describing the Arabic language at all levels anew. It can also have practical application in teaching of Arabic particularly at Polish universities.
Źródło:
Przegląd Orientalistyczny; 2014, 3-4; 138-148
0033-2283
Pojawia się w:
Przegląd Orientalistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińskie nazwy peryferyjnych podzespołów komputerowych: typy, struktura, derywaty
Ukrainian Names of Peripheral Computer Parts: Types, Structure, Derivation
Autorzy:
Jóźwikiewicz, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933441.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Język ukraiński
terminologia komputerowa
słowotwórstwo
Ukrainian language
computer terminology
derivation
Opis:
The subject of this article is an analysis of Ukrainian names of peripheral computer parts (printer, scanner, video projector etc.). The author presents the material gathered in thirteen groups. Particular lexemes have been examined in terms of word groups and their ability to create derived words.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 7; 187-204
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O augmentatywach w języku łowieckim
Augmentatives in a hunting lexis
Autorzy:
Malczewska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109921.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
LSPs
Hunting technolect
word-formation
affectively marked derivation
affixes
augmentation
Opis:
The attempt is made towards compiling and classifying derivatives formed on the basis of nouns, adjectives and verbs according to morphological criteria. Additionally, the derived units subject to analysis are required to contain augmentative, both augmentative and pejorative, as well as ironical and downgrading formatives. The analysis is conducted with the aid of data drawn from interviews and short narratives delivered by hunters (both web-based and available in paper form). Handbooks and dictionaries of hunting lexis and practice were precious tools accordingly. Polish language is demonstrated to boast a large number of modifying derivatives that have an expressive value. Not only is this specialized technical lexis used to convey information in straightforward communicative circumstances. Above all, its significance lies in enabling users to share experience, exchange opinions and get rid of emotions. In point of fact, both individual and collectively performed acts of hunting are emotion-laden. That is why, aside from features inherent in every kind of specialized code (economy, precision and highly routinized manners of encoding), a bundle of peculiar features are found in hunting lexis: a significant degree of subjectivity that becomes most obvious in an extensive use made of affectively marked derivation.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2018, 18; 163-180
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co łączy obcego z obecnym?
Semantic Evolution of Polish obcy and obecny
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568060.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
etymology
semantic derivation
shifters in the Slavonic languages
pronouns
obcy
obecny
Opis:
The author analyzes the semantic evolution of Polish adjectives obcy and obecny, deriving from the Common Slavic *o b ь t' ь. They are both shifters, which means that their reference is context dependent. She demonstrates that their lines of semantic evolution in Polish are unique in the Slavic linguistic world.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2014, 11; 29-34
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A note on semidirect sum of Lie algebras
Autorzy:
Ostrowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/729075.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Matematyki, Informatyki i Ekonometrii
Tematy:
Lie algebra
subalgebra
ideal
center
semidirect sum
homomorphism
derivation
Killing form
Opis:
In the paper there are investigated some properties of Lie algebras, the construction which has a wide range of applications like computer sciences (especially to computer visions), geometry or physics, for example. We concentrate on the semidirect sum of algebras and there are extended some theoretic designs as conditions to be a center, a homomorphism or a derivative. The Killing form of the semidirect sum where the second component is an ideal of the first one is considered as well.
Źródło:
Discussiones Mathematicae - General Algebra and Applications; 2013, 33, 2; 233-247
1509-9415
Pojawia się w:
Discussiones Mathematicae - General Algebra and Applications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some aspects of the speech process
Autorzy:
Suleymanova, N. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182526.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
Tematy:
derivation
external speech
internal speech
nominative aspect
predictive aspect
speech process
Opis:
This article investigates with linguistic aspects of speech process and its nominative aspects, including all units of language and speech while taking into consideration of intersections. As there number of unlike viewpoints the syntax of external speech is diverse from internal speech syntax, because the internal speech is for the speaker and external speech pointed at someone. Final outcomes and shortcoming of the research may lead to better investigation as whole.
Źródło:
World Scientific News; 2017, 69; 190-200
2392-2192
Pojawia się w:
World Scientific News
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapożyczenia ukraińskie i rosyjskie w dwóch idiolektach z Gródka Podolskiego
Ukrainian and Russian Borrowings in Two Idiolects from Gródek Podolski
Autorzy:
Domitrak, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032486.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish dialects in Ukraine
borrowings
dialectal Polish vocabulary
idiolect
morphological derivation
Źródło:
Slavia Orientalis; 2018, LXVII, 3; 517-537
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Bulgarian-Romanian language boundary: anthroponymical data
Autorzy:
Колева [Koleva], Красимира [Krasimira]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677666.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Bulgarian
Romanian
language boundary
the Danube area
contact zone
anthroponym
derivation
Opis:
The Bulgarian-Romanian language boundary: anthroponymical dataThe topic is Balkan anthroponymy. The area is the Lower Danube – the Bulgarian-Romanian language boundary. In this contact zone there is a distribution of family names, formed from urbonyms. They signal a specific regional belonging, and they show the link with the common area: the Danube river. We are referring to family names of the type: Vidinliev, Kalafatov, Beketov, Svishtovliev, Ruschukliev, Kalarashev, Tutrakanov, (meaning ‘from Vidin’, ‘from Calafat’, ‘from Bechet’, ‘from Svishtov’, ‘from Ruse’, ‘from Calarashi’, ‘from Tutrakan’). This phenomenon is widespread on both banks of the river. Bułgarsko-rumuńska granica językowa. Dane antroponimiczneArtykuł dotyczy bałkańskiej antroponimii w regionie dolnego Dunaju, stanowiącego bułgarsko-rumuńską granicę i jednocześnie strefę kontaktu. W tym regionie częste są nazwiska derywowane od nazw miejscowości. Sygnalizują one pochodzenie, wskazując jednocześnie na rodowód miejscowy, tj. z regionu naddunajskiego. Są to nazwiska takie jak: Vidinliev, Kalafatov, Beketov, Svištovliev, Rusčukliev, Kalarašev, Tutrakanov (oznaczające: 'z Vidinu, z Kalafatu, z Svištova, z Ruse, z Kalaraši, z Tutrakanu'). Zjawisko to występuje po obu stronach Dunaju.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2015, 15
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Семантична опозиція „верх / низ” у діалектній картині світу українців
Semantic Opposition “top / bottom” in the Ukrainian Dialectal Worldview
Autorzy:
Ястремська, Тетяна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030988.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dialects of the Ukrainian language
dialectal worldview
semantic opposition
semantics
derivation
adjective
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 1; 187-211
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Settings and participants: analogous semantic extensions in conceptually remote domains
Autorzy:
Twardzisz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677276.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
zero-derivation
conversion
semantic extension
domain
setting
participant
meteorological expression
state name
Opis:
Settings and participants: analogous semantic extensions in conceptually remote domainsThis article concerns a phenomenon, claimed to be semantic in nature, which can be observed in expressions from conceptually distant categories. The phenomenon in question consists in the modification of lexical categories in which the form of the words is retained, but their meanings undergo essential, yet analogous, shifts. The two domains selected for the purpose of this study are so-called meteorological expressions (e.g., it’s raining, snow fell etc.) and the names of political states (France, Mexico, Vietnam etc.). These domains are mutually independent and constitute unrelated areas of knowledge. What is intriguing, however, is the similarity of the semantic shifts, also known as conversion or zero-derivation, which occur in these categories. The term “semantic extension” has been chosen as a convenient shorthand for the phenomenon in question. The article argues that due to altered profiles imposed on essentially the same base, the semantic extension under investigation results in shifts between the profiles of a “setting”, a “participant” and a “process”. In a comparative perspective between the two domains in question, zero-derived settings and participants alternate on a regular basis. The analysis applied here adopts tools exploited in cognitive grammar (e.g., profile, base). If semantic extensions towards settings and participants can be confirmed in such distant domains, further research can be undertaken in other domains. If related semantic effects are found in more domains, the semantic categories of a setting and a participant should be included in descriptive grammars. Scenerie i uczestnicy: analogiczne rozszerzenia semantyczne w pojęciowo odległych domenachArtykuł dotyczy zjawiska o charakterze semantycznym, pojawiającego się w wyrażeniach z pojęciowo odległych kategorii. Omawiane efekty stanowią modyfikacje kategorii leksykalnych, w których forma pozostaje zachowana, ale ich znaczenia ulegają istotnym, ale też analogicznym zmianom. Dwie domeny wybrane do celów tego badania to tak zwane wyrażenia meteorologiczne (np. pada deszcz, spadł śnieg itp.) oraz nazwy państw (Francja, Meksyk, Wietnam itd.). Domeny te są od siebie niezależne i stanowią niepowiązane ze sobą obszary wiedzy. Intrygujące jest jednak podobieństwo semantycznych zmian, zwanych również konwersją lub derywacją zerową, widoczne w tych wyrażeniach. Termin ‘rozszerzenie semantyczne’ będzie używany jako dogodny skrót dla omawianego zjawiska. Artykuł dowodzi, że ze względu na zmienne profile nakładane na zasadniczo tę samą bazę, badane rozszerzenie semantyczne powoduje przesunięcia między profilami ‘scenerii’, ‘uczestnika’ i ‘procesu’. W perspektywie porównawczej między dwiema domenami, scenerie i uczestnicy regularnie się zmieniają. Zastosowana analiza używa narzędzi wykorzystywanych w gramatyce kognitywnej (np. profil, baza). Jeśli semantyczne rozszerzenia w kierunku scenerii i uczestników zostaną potwierdzone w tak odległych domenach, można podjąć dalsze badania w innych domenach. Jeśli powiązane efekty semantyczne występują w większej liczbie domen, kategorie semantyczne scenerii i uczestnika powinny zostać uwzględnione w gramatykach opisowych.
Źródło:
Cognitive Studies; 2019, 19
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce słowotwórstwa w gramatyce pisanej według formuły „treść > forma”
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568068.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
word-formation category
semantic derivation
formal
kategoria słowotwórcza, derywacja semantyczna, derywacja formalna
Opis:
The author understands word-formation as a system of formal means for lexicalization, i.e. for creation of new lexemes and enriching the inventories of the lexical semantic categories. She suggests that in a grammar written after the formula "meaning > form" the thematic block 'word-formation' should be correlated with the semantic classification of predicates and conceived as an analysis of the lexical semantic categories with word-formational exponents.
Autorka traktuje słowotwórstwo jako system formalnych środków służących leksykalizacji, to znaczy, tworzenia nowych leksemów i wzbogacania inwentarzy leksykalnych kategorii semantycznych. Sugeruje, że w gramatyce pisanej według formuły „treść > forma” blok tematyczny ‘słowotwórstwo’ powinien być skorelowany z semantyczną klasyfikacją predykatów oraz określony w celu analizy leksykalnych kategorii semantycznych z wykładnikami słowotwórczymi.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2018, 15
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O trudnościach z adaptacją najnowszych zapożyczeń angielskich do polszczyzny na przykładzie PUBLIC RELATIONS
On the Difficulties with Adapting the Latest English Borrowings to the Polish Language, Based on the Example of PUBLIC RELATIONS
Autorzy:
Malinowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11542910.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
Tematy:
public relations
fonetyka
semantyka
gramatyka
fleksja
derywacja
phonetics
semantics
grammar
flexion
derivation
Opis:
Public relations jako interdyscyplinarna dziedzina nauki pojawiła się w Polsce na przełomie lat 1989/1990, ale do dzisiaj pozostaje nie do końca zbadana i zdefiniowana. Według jednej z definicji, zawartej w Uniwersalnym słowniku języka polskiego PWN, jest to ‘działalność mająca na celu kształtowanie dobrego publicznego wizerunku firmy, instytucji itp.’ (USJP PWN, 2003, t. III, s. 1158). Mimo coraz częstszej obecności owej nazwy w obiegu komunikacyjnym wciąż nie doczekała się ona semantycznego rodzimego odpowiednika bądź choćby graficznego spolszczenia. Dlatego funkcjonuje w polszczyźnie na zasadzie obcojęzycznego cytatu i uznaje się ją za internacjonalizm. Trudność z posługiwaniem się określeniem public relations polega na niestarannej wymowie (bez końcowego s w wygłosie), zapisywaniu go wielkimi literami (na wzór angielski), niezważaniu na jego liczbę i rodzaj gramatyczny w oryginale, a przez to błędnym łączeniu z innymi wyrazami, wreszcie niewłaściwym tworzeniu wyrazów pochodnych. Leksykografowie będą chyba musieli dokonać rewizji ustaleń normatywnych w tym zakresie, gdyż duża część użytkowników polszczyzny ignoruje wszelkie nakazy i zakazy.
Public relations as a cross-disciplinary field of science emerged in Poland at the turning point between 1989 and 1990 but until this day it remains not fully researched and defined. According to one of the definitions included in Universal Polish Language Dictionary PWN „public relations” is the „activity aimed at developing good public image of a company, an institution etc.” (UPLD PWN 2003, vol. III: 1158). Despite increasingly frequent presence of this phrase in the communication it is still waiting for a semantic native equivalent or even a graphical localization. Therefore in Polish language it functions as a foreign language quote and is considered as internationalism. The difficulties with using the phrase public relations consist in sloppy pronunciation (without the final s), the manner in which it is written using capital letters (as in the English language), overlooking its grammatical gender and number and thus creating incorrect collocations with other words and, ultimately, in improper creation of derivative words. Lexicographers will probably have to review the normative arrangements in this regards because a significant number of Polish language speakers ignores all regulations and bans.
Źródło:
Eruditio et Ars; 2022, 4, 1; 81-106
2545-2363
Pojawia się w:
Eruditio et Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Włoskie złożenia nominalne typu V+N – problemy tłumaczenia na język polski
Italian V+N Compounds and Their Translation into Polish
Autorzy:
Putka, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468323.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
złożenia
derywacja
derywaty odczasownikowe
kolokacje
przekład
compounds
derivation
deverbal derivative
collocation
translation
Opis:
The focus of the article is on the structural and semantic analysis of Italian V+N compounds and on their translation into Polish. These structures indicate the agents, objects, containers, notions and phenomena. In Polish, they resemble the Italian formations in terms of structure and derivation or they show regularity in translation accoring to Polish derivational norms. The Polish equivalents manifest themselves as regular deverbal or denominal derivatives with a suffix or as periphrastic expressions. In the case of some new compounds of that type, created on the basis of linguistic competence and existing models, it is not always easy to find an equivalent, despite functional rules of word formation. Semantic restrictions and cultural differences are often the reason for their untranslatability.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2018, 5; 85-93
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Methods for improving computing methods for the evaluation of rheological properties of fruit
Autorzy:
Zana, J.
Fekete, A.
Laszlo, P.
Zsivanovits, G.
Kovari, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26425.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
rheology
rheological property
deformation
bulk material
penetrometer
stress derivation
vegetable
yield stress
fruit
Źródło:
International Agrophysics; 1999, 13, 4
0236-8722
Pojawia się w:
International Agrophysics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On multiplicative (generalized) - derivations and central valued conditions in prime rings
Autorzy:
Sandhu, Gurninder S.
Ayran, Ayşe
Aydin, Neşet
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052381.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
prime ring
multiplicative generalized derivation
one-sided ideal
commutativity
teoria pierścieni
ideał jednostronny
przemienność
Opis:
Let R be a prime ring with multiplicative (generalized)- derivations (F, f) and (G, g) on R. This paper gives a number of central valued algebraic identities involving F and G that are equivalent to the commutativity of R under some suitable assumptions. Moreover, in order to optimize our results, we show that the assumptions taken cannot be relaxed.
Źródło:
Journal of Mathematics and Applications; 2021, 44; 93--105
1733-6775
2300-9926
Pojawia się w:
Journal of Mathematics and Applications
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Normal Forms and Erasing Rules in Path Controlled Grammars
Autorzy:
Koutný, Jiří
Meduna, Alexander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373725.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
context-free grammars
path controlled grammars
restricted derivation trees
paths
normal forms
erasing rules
Opis:
This paper discusses path controlled grammars-context-free gram- mars with a root-to-leaf path in their derivation trees restricted by a control language. First, it investigates the impact of erasing rules on the generative power of path controlled grammars. Then, it establishes two Chomsky-like normal forms for path controlled grammars-the first allows unit rules, the second allows just one erasing rule.
Źródło:
Schedae Informaticae; 2013, 22; 9-18
0860-0295
2083-8476
Pojawia się w:
Schedae Informaticae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasowniki w nowszej leksyce słoweńskiej
The verbs in the newer Slovene lexicon
Autorzy:
Zatorska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594001.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
język słoweński
nowsze słownictwo
czasowniki,
semantyka
słowotwórstwo
Slovene
the newer lexicon
verbs
semantics
derivation
Opis:
Artykuł dotyczy 426 czasowników wybranych ze słownika nowszego słownictwa słoweńskiego Slovar novejšega besedja slovenskega jezika z 2012 roku. Analiza pokazała możliwe modyfikacje zaobserwowane przy porównaniu czasowników z tego słownika z czasownikami, które umieszczono w Slovar slovenskega knjižnega bezika z 1994 roku. Autorka artykułu korzysta z takich pojęć semantyki leksykalnej, jak polisemia, homonimia, modyfikacja znaczeń. Materiał został podzielony ze względu na kategorie semantyczne: kauzatywność, inchoatywność, terminatywność, finitywność etc. Uwzględniono także nacechowanie temporalne, aspektualne badanych jednostek werbalnych. Pokazano prefiksy tworzące analizowane czasowniki i przypisano im funkcje sygnalizowania kategorii semantycznych. W końcowej części artykułu zaprezentowano przykładowe pola znaczeniowe badanego słownictwa. Ta klasyfikacja przynosi pewne informacje na temat nowoczesnego społeczeństwa słoweńskiego. Przeprowadzona analiza udowodniła występowanie takich zjawisk, jak internacjonalizacja i globalizacja w języku słoweńskim i innych językach słowiańskich.
The article is devoted to the presentation of 426 verbs, which are included in the dictionary of the newer Slovene lexicon Slovar novejšega besedja slovenskega jezika [SNBSJ, 2012]. The analysis demonstrates some modifications between the contents of SNBSJ and Slovar slovenskega knjižnega bezika [SSKJ] (the previous Slovene dictionary). The author of the paper uses such terms as homonymy, polysemy, semantic modification. The data are classified. The verbs and the functions of their parts were labeled as inchoative, terminative, finitive, resultative. The special attention was paid to the temporality and to the Slavic category, which is Aspect and to the aspectual division of the analyzed verbs. The set of used prefixes were presented together with their functions. The last part of the paper brings the semantic division of the analyzed data. This classification lets to make some observations about the modern Slovene society. The conclusions inform about such phenomena as the internationalization and globalization shown by the investigation presented in the article.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 62; 229-239
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jednostki gramatyczne pochodne od liczebników i wyrażeń liczebnikowych
Autorzy:
Sobotka, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2151262.pdf
Data publikacji:
2021-11
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
conceptual and lexical field
numerical expressions
semantic derivation
metatextual operators
metapredicative operators
semantic relationships
Opis:
This paper discusses the notion of quantity and related notions from the perspective of their lexicalisation in the area of the so-called (functional, auxiliary) grammatical expressions. Such units, founded on the notion of quantity, create a microsystem composed of the following semantic and functional classes: interrogative pronouns, relators, prepositions, metapredicative operators (of gradation, limitation, approximation), conjunctions, particles, metatextual commentaries, and modifi er of declarativity. The semantic relationships between these units are similar to the ones noticeable between expressions from the relevant level of language; apart from that, they form pairs based on such relationships with units from outside the examined lexical and conceptual field. The paper also discusses the variant groups among the analysed expressions and units that are formally similar yet functionally different.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 788, 9; 20-39
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le verbe polonais paść/padać et ses dérivs´ qui traduisent les emplois non locatifs de tomber
Derivatives of the verb paść/padać corresponding to non-locative uses of the french verb tomber
Polski czasownik paść/padać i jego derywaty odpowiadające nielokatywnym użyciom francuskiego czasownika tomber
Autorzy:
Cholewa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119816.pdf
Data publikacji:
2012-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
język polski
język francuski
czasownik
derywacja
the Polish language
the French language
a verb
derivation
Opis:
Artykuł przedstawia czasownik paść/padać oraz jego derywaty, które są polskimi odpowiednikami francuskiego czasownika tomber w użyciach nielokatywnych. Rozważania zmierzają do sprawdzenia czy w znaczeniu tych derywatów odnaleźć można elementy znaczeniowe orientacji pionowej i kierunku w dół, które są obecne w użyciach lokatywnych zarówno czasownika tomber, jak i jego polskich odpowiedników. Ruch abstrakcyjny (pojęcie używane przez Langackera) według osi pionowej może być konceptualizowany na przykład jako zmniejszanie się miary czy intensywności, pogarszanie się stanu, rozpad, rozkład czy podporządkowanie. 11 spośród 15 przedstawionych czasowników zawiera takie elementy znaczenia.
The article presents the verb paść/padać and its derivatives that are Polish equivalents of the French verb tomber in non-locative uses. A purpose of the considerations is to verify whether in the meanings of these derivatives we can find semantic elements of a vertical orientation and a downward direction which are present in the locative uses of both the verb tomber and its Polish equivalents. An abstract movement (the notion used by Langacker) alongside a vertical axis may be conceptualized, for instance, as a decrease in the measure or intensity, degradation of a state, disintegration, decomposition or subordination. 11 out of 15 verbs presented therein contain such semantic elements.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 11-23
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Albańskie odczasownikowe derywaty przymiotnikowe
Autorzy:
Karasiński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677708.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Albanian language
word formation (derivation)
adjective derivatives
adjective derived from verbs
argument categories
predicate categories
Opis:
Albanian adjective derivatives derived from verbsThe aim of this article is the analysis of the Albanian adjective derivatives which are derived from verbs. The main assumption made by the author is the existence of structural isomorphism (parallelism in language elements system in which structuring of one level parallels or is made to parallel that of another) between the structure of the derivative and the structure of the sentence. The proposed model of the analysis is directed from content to form. All examined adjective derivatives derived from verbs are being analyzed with their noun context which displays their semantic structure. Nominal phrases containing adjective derivatives are interpreted as the representation of predicate–argument structures. The kind of relation between defined noun and derivational base of the adjective is a criterion of the division of Albanian adjective derivatives derived from verbs. These main types of relations are:relation in which the base of an adjective represents basic predicate;relation in which the base of an adjective represents additional predicate.Classes which are the results of the main division are the subject to detailed description.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2010, 10
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka słowotwórcza ekspresywnych nazw człowieka w gwarze polskiej obwodu lwowskiego (wybrane przykłady)
The vocabulary characteristics of expressive human names in the dialect of the Polish Lvov region (selected examples)
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008047.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
expressive names
Polish dialect
suffixal derivation
word forming
słownictwo ekspresywne
gwara polska
derywacja sufiksalna
słowotwórstwo
Opis:
Przedmiotem artykułu są ekspresywne nazwy osób o wysokim ładunku emocjonalnym, głównie negatywnym. Są to leksemy określające w gwarze polskiej obwodu lwowskiego człowieka próżnego, leniwego, powolnego oraz wolno pracującego. Podstawę materiałową analizy stanowią wyrazy rodzime i pochodzenia obcego, typowe dla tej gwary.
In the article, the author presents highly emotionally charged names of people with prevailing negative emotions. There are lexemes describing a vain, lazy, and slow man working in the Polish Lvov region. The material basis for the analysis are words of native and foreign origin, typical of this dialect.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 289-297
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacje leksykalne a ukraiński slang informatyczny
Lexical Innovation and Ukrainian Computer Slang
Autorzy:
Jóźwikiewicz, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933981.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
slang informatyczny
zapożyczenia
derywacja
metaforyzacja
gra słów
сomputer slang
borrowings
derivation
metaphorization
word games
Opis:
The article is devoted to the presentation of the formation and functioning of lexical units in Ukrainian computer slang. The author presents the definition of terms: slang, jargon and argot as well as structure and mechanisms of Lexeme-Formation processes. The metaphorisation is the most popular method of creation of Ukrainian computer slang words.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 7; 77-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A New Look at Suppletion in Polish
Nowe spojrzenie na supletywizm w języku polskim
Autorzy:
Szymanek, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945200.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język polski
supletywizm
fleksja
derywacja
frekwencja
reprezentacja leksykalna
Polish
suppletion
inflection
derivation
frequency
lexical representation
Opis:
[Opierając się na zagranicznej literaturze anglojęzycznej, Autor artykułu podejmuje próbę skonfrontowania najnowszych wyników badań dotyczących supletywizmu z danymi języka polskiego, a więc parami fleksyjnymi typu człowiek : ludzie, jest : są. Opracowania na temat supletywizmu w polskiej literaturze językoznawczej są dość ubogie i z reguły nie wychodzą w znaczący sposób poza odnotowanie przykładowych par tematów supletywnych. Z drugiej strony istnieje obecnie różnorodne i teoretycznie podbudowane piśmiennictwo dotyczące skali i roli tego zjawiska w innych językach. Na szczególną uwagę zasługują prace typologiczne zainicjowane przez badaczy skupionych w Surrey Morphology Group w Wielkiej Brytanii; efektem tych prac jest m.in. tzw. Surrey Suppletion Database. Nawiązując do tego rodzaju badań, autor artykułu przedstawia zakres i stosowane definicje pojęcia supletywizmu (por. np. definicję według Mielczuka: „supletywizm jest to relacja między znakami X i Y polegająca na tym, że różnica semantyczna między X i Y jest maksymalnie regularna, podczas gdy różnica fonologiczna jest maksymalnie nieregularna”). Wskazano na odmienności czy wręcz sprzeczności w interpretacji omawianego pojęcia w dostępnej literaturze. Chodzi m.in. o status tzw. supletywizmu słowotwórczego (leksykalnego), rozróżnienie między wariantami supletywnymi tematów i afiksów czy też różnice między supletywizmem pełnym i częściowym. Osobliwości omawianego zjawiska przedstawiono na szerszym tle nieregularności formalnej we fleksji. Dość szczegółowo zanalizowano charakterystykę frekwencyjną leksemów supletywnych we współczesnej polszczyźnie. Osobnym problemem omawianym w artykule są przypadki derywatów w języku polskim, mających za podstawę pospolite formy supletywne. Występowanie tego rodzaju przypadków rzuca nowe światło na istotny problem teoretyczny, jakim jest charakter reprezentacji leksykalnej wyrazów złożonych. Istnienie derywatów od form supletywnych zdaje się dość jednoznacznie wskazywać na to, że formy te mają status samoistnych jednostek leksykalnych, dzięki czemu mogą podlegać procesom słowotwórczym. Stanowisko to jest podzielane w większości publikacji zajmujących się strukturą wewnętrzną słownika, jakkolwiek występują rozbieżne opinie dotyczące szerszej kwestii ewentualnych różnic między sposobem przechowywania w słowniku regularnych form fleksyjnych i formacji słowotwórczych.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 5; 75-92
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jazyková kreativita při tvoření názvů nových prostředků činnosti
Autorzy:
MATUROVÁ, Markéta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908824.pdf
Data publikacji:
2018-09-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
derivation
composition
names of appliances and tools
neologising
derivace
kompozice
názvy prostředků a nástrojů
neologizování
Opis:
Vývojové tendence současné české slovotvorby jsou lingvisty sledovány dlouhodobě a velmi zevrubně. Slovní zásoba jazyka je proměnlivá a rychle reaguje na dynamické změny ve společnosti. Důležitým faktorem je bezesporu i vliv cizích jazyků, dnes především angličtiny, která proniká do mnoha oblastí současné slovní zásoby. Některé studie se věnují utváření nových pojmenování na chatu, v e-mailové a SMS komunikaci (např. Svobodová 2005, Jandová 2006), jiné se zabývají komunikací na diskusních fórech (např. Lišková 2008, Chejnová 2009), pozornost lingvistů vzbuzují také neologismy na sociálních sítích. V této stati si budeme všímat relativně nových názvů prostředků činnosti, jež vznikly pro účely internetového obchodu Dedra.1 Naším záměrem je ukázat, byť na omezeném množství lexikálních jednotek, čím byly motivovány, které slovotvorné postupy se při vytváření pojmenování uplatnily a které slovotvorné prostředky byly přitom využity.
The present article investigates ways in which new words are formed to name objects which do not have established names in the Czech language. In particular the author focuses on vocabulary related to the Dedra e-shop, mainly kitchen appliances and objects related to cooking. The vocabulary is examined through the prism of Jaroslav Kuchar’s seminal study Word Formation in the Czech Language and the author pays attention to all ways of word-formation, including blending. The author concludes that most words in the examined vocabulary were composites, both from local Czech words and hybrids combining a Czech word with a foreign one; derivatives using the “ator” suffix were quite common too. As far as the formal/colloquial level is concerned, some words were neutral while others were colloquial, which – the author points out – seems to have been driven by a desire to be witty. The author also points out that it is not possible to assess how viable the new words will be.
Źródło:
Bohemistyka; 2017, 2; 115-125
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Англійське власне ім’я Jack і похідні від нього епоніми: гніздове дослідження
The english proper name Jack and its derivited eponyms: word family research
Angielskie imię własne Jack i pochodne od niego eponimy: badanie gniazdowe
Autorzy:
Ostapenko, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090122.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jack
eponym
derived lexeme
anthroponym
semantic derivation
phraseology
eponim
pochodny leksem
antroponim
derywacja semantyczna
frazeologizm
Opis:
The English name Jack is one of the most common names in English-speaking countries, which has become a derivate for a large number of derived eponyms. The lack of a comprehensive study of this word family determines the relevance of our research. The article is made within the framework of comparative-historical linguistics, lexical semantics, and onomastics. The article aims to explore the structure of the derivative-semantic word family with a stem anthroponym eng. Jack. As a result, the structural types of secondary word family constituents and the main directions of semantic evolution of the creative lexeme and its common nouns derivatives, including phraseological units, were identified. All derived eponyms of the name Jack were divided into the following micro-families: representatives of living nature (males, plants, animals), inanimate objects (mechanisms – any things that have replaced human labor or with which something can be done) and an intermediate link of lexemes denoting the image of a man.
Jack to jedno z najbardziej rozpowszechnionych imion w krajach anglojęzycznych i dlatego stało podstawą do tworzenia wielu pochodnych eponimów. Brak kompleksowej rozprawy naukowej dotyczącej tego słowotwórczego gniazda określa aktualność danej pracy. Artykuł jest oparty na postulatach porównawczo-historycznego językoznawstwa, semantyki leksykalnej i onomastyki. Celem jest badanie struktury słowotwórczo-semantycznego gniazda, na szczycie którego znajduje się antroponim Jack. W wyniku przeprowadzonych analiz zostały wydzielone strukturalne typy wtórnych konstytuentów gniazda i zasadnicze kierunki treściowej ewolucji podstawowego leksemu oraz jego apelatywnych form pochodnych, między innymi frazeologizmów. Wszystkie eponimy pochodne od imienia Jack podzielone były na następujące mikrogniazda: przedstawiciele przyrody ożywionej (osoby płci męskiej, rośliny, zwierzęta), obiekty przyrody nieożywionej (mechanizmy – jakiekolwiek rzeczy, które zastąpiły czynności człowieka albo za pomocą których coś można zrobić) oraz część leksem określających wizerunek mężczyzny w kulturze.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2021, 9, 2; 59-71
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Differences in Dentists’ Working Postures When Adopting Proprioceptive Derivation vs. Conventional Concept
Autorzy:
Chaikumarn, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/91093.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
proprioceptive derivation
posture
RULA
dentist
służba zdrowia
zagrożenia zdrowia
pozycja przy pracy
choroby narządów ruchu
stomatolog
Opis:
New technologies and changes in dental care, including the proprioceptive derivation (Pd) concept, aimed at providing dentists with greater comfort and better health, were introduced in Thailand. The aim of this study was to investigate the differences in dentists’ working postures when adopting different work concepts: Pd and the conventional concept. The results showed differences in dentists’ sitting posture, clock-related working positions, and Rapid Upper Limb Assessment (RULA) scores. This implied that Pd helped dentists to discover new ways of positioning themselves, and working comfortably and effectively, which made it possible for them to adopt better working posture and have lower RULA scores. In conclusion, the Pd concept had a positive effect on dentists’ working posture.
Źródło:
International Journal of Occupational Safety and Ergonomics; 2005, 11, 4; 441-449
1080-3548
Pojawia się w:
International Journal of Occupational Safety and Ergonomics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parsing based on n-path tree - controlled grammars
Autorzy:
Čermák, M.
Koutný, J.
Meduna, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/375747.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
regulated rewriting
derivation tree
tree-controlled grammars
path-controlled grammars
parsing
n-path tree-controlled grammars
Opis:
This paper discusses recently introduced kind of linguistically motivated restriction placed on tree-controlled grammars-context-free grammars with some root-to-leaf paths in their derivation trees restricted by a control language. We deal with restrictions placed on n greater-than or equal to 1 paths controlled by a deterministic context-free language, and we recall several basic properties of such a rewriting system. Then, we study the possibilities of corresponding parsing methods working in polynomial time and demonstrate that some non-context-free languages can be generated by this regulated rewriting model. Furthermore, we illustrate the syntax analysis of LL grammars with controlled paths. Finally, we briefly discuss how to base parsing methods on bottom-up syntax-analysis.
Źródło:
Theoretical and Applied Informatics; 2011, 23, 3-4; 213-228
1896-5334
Pojawia się w:
Theoretical and Applied Informatics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Explizite Derivation in der Vorstellung der sämtlichen Bürgerschaft wieder die Reformierten um 1655 auf dem Hintergrund der frühneuhochdeutschen Änderungen. Ein Klassifizierungsversuch.
Explicit Derivation in the Idea of all Citizenship against the Reformed around 1655 on the Background of the early New High German Changes. An Attempt at Classification.
Derywacja afiksalna w Memoriale mieszczan elbląskich przeciwko wyznaniu reformowanemu około 1655 roku na tle zmian w języku wczesno-nowo-wysoko-niemieckim. Próba klasyfikacji.
Autorzy:
Zimmer, Agnieszka
Błachut, Edyta
Biszczanik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/952896.pdf
Data publikacji:
2020-05-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Early New High German
Derivation
Wordformation
Elbing
wczesno-nowo-wysoko-niemiecki
derwywacja
słowotwórstwo
Elbląg
frühneuhochdeutsch
Wortbildung
Opis:
The following article examines one of the possible word formation methods – the explicit derivation in an Early New High German text. The analyzed evidences show that this language development period was decidedly decisive for the development of the modern, New High German language standard in all respects. The word formation methods used are typical of the epoch and contribute to a better understanding of this language period.
W poniższym artykule przeanalizowano jedną z możliwych metod tworzenia wyrazów – derywację w języku wczesno-nowo-wysoko-niemieckim. Analizowane przykłady wskazują, że ten okres rozwoju języka pod każdym względem miał decydujący wpływ na rozwój niemieckiego standardu językowego. Stosowane metody słowotwórcze są typowe dla epoki i przyczyniają się do lepszego zrozumienia tego okresu w historii języka niemieckiego.
Źródło:
Tendenzen in der deutschen Wortbildung – diachron und synchron. Band 2; 119-128
9788323543398
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
'Dla odmiany' – fraza przysłówkowa i komentarz metatekstowy (na tle konstrukcji dla + NP)
Autorzy:
Żabowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567900.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
preposition
dla [for]
metatextual comment
grammaticalization
semantic derivation
intentionality
przyimek
dla
metakomentarz
gramatykalizacja
derywacja semantyczna
intencjonalność
Opis:
The main aim of the article is to establish the status of expression dla odmiany in Polish; attention focuses both on the conceptual level of language analyzed in the syntactic-semantic perspective and also on the metatextual level described in functional terms. The expressions like dla zdrowia, dla zabawy and also dla przykładu, dla przypomnienia serve as a background for this analysis. The obtained results demonstrate that the uses of dla odmiany represent: 1) syntactical construction, which realizes two patterns: a) zrobić coś [dla _ {np. odmiany (od czegoś)}], b) [(zrobić coś1)] dla _ {np. odmiany} (zrobić coś2) and 2) metatextual language unit dla odmiany.
Celem artykułu jest określenie statusu wyrażenia dla odmiany w języku polskim, zarówno na poziomie przedmiotowym języka (analizowanym w perspektywie semantyczno-składniowej), jak i na poziomie metatekstu (opisywanym w terminach funkcjonalnych). Tłem dla przeprowadzanych analiz są wyrażenia typu dla zdrowia, dla zabawy oraz dla przykładu, dla przypomnienia. Uzyskane wyniki potwierdzają, że użycia dla odmiany reprezentują: 1) połączenie syntaktyczne, stanowiące realizację dwóch schematów: a) zrobić coś [dla _ {np. odmiany (od czegoś)}], b) [(zrobić coś1)] dla _ {np. odmiany} (zrobić coś2) i 2) metatekstową jednostkę języka dla odmiany.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bałtyckie abstracta na *-ī-bā
Baltic Abstracts in *-ī-bā
Autorzy:
Ostrowski, Norbert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38586783.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
języki bałtyckie
języki słowiańskie
derywacja historyczna
nomina abstracta
Baltic languages
Slavic languages
historical derivation
abstract nouns
Opis:
Baltic abstracts in -ība (e.g. Lith. dial. gyvýba ‘life’ / Latv. dzīvība ‘life’) are built on the basis of the old abstract formations in *-ī < IDE *-ih2, acc.sg. *-ijan. From the acc.sg. *-ijan, a new nom.sg. was formed in *-ijā, which supplanted the inherited nom.sg. *-ī. This, in turn, led to the merger of three different categories of derivatives: adjectival abstracts in *-ī (=> *-ijā), adjectival abstracts in *-ijā, and deverbal abstracts in *-ijā. In the current Lithuanian language, all these types are continued by adjectival abstracts in -ė and deverbal abstracts in -ė.
Bałtyckie abstracta na -ība (np. lit. dial. gyvýba ‘życie; żywotność’ / łot. dzīvība ‘życie’) kontynuują stare abstracta na *-ī < ide. *-ih2, acc.sg. *-ijan. Na podstawie acc.sg. *-ijan utworzono nowy nom.sg. *-ijā, który zastąpił odziedziczony nom.sg. *-ī. W ten sposób doszło do zlania się trzech różnych klas derywatów: abstractów odprzymiotnikowych na *-ī (=> *-ijā), abstractów odprzymiotnikowych na *-ijā oraz odziedziczonych z prajęzyka abstractów dewerbalnych na *-ijā. We współczesnym litewskim wszystkie te typy kontynuowane są przez abstracta odprzymiotnikowe na -ė i nomina actionis na -ė.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2023, 47
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Современные славянские языки в академической славистике: процессы, тенденции, коммуникация и деривация. Rec.: „Specyfika leksyki i słowotwórstwa języków słowiańskich na przełomie XX i XXI wieku" („Prace Slawistyczne – Slavica", 136), red. Zofia Rudnik-Karwatowa, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2012, 188 ss.
Autorzy:
Кульпина [Kul'pina], Валентина [Valentina] Г. [G.]
Татаринов [Tatarinov], Виктор [Viktor] А. [A.]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678939.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
lexis
derivation
contemporary language
Bulgarian language
Polish language
Russian language
Slovak language
Czech language
Slavic languages
Opis:
Modern Slavic languages and academic Slavic Studies: processes, tendencies, communication and derivation (review)The article is a review of the volume Specyfika leksyki i słowotwórstwa języków słowiańskich na przełomie XX i XXI wieku (“Prace Slawistyczne – Slavica” series, vol. 136), ed. Zofia Rudnik-Karwatowa, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2012, 188 pp. Współczesne języki słowiańskie a akademicka slawistyka: procesy, tendencje, komunikacja i derywacja (recenzja)Artykuł stanowi recenzję pracy Specyfika leksyki i słowotwórstwa języków słowiańskich na przełomie XX i XXI wieku („Prace Slawistyczne – Slavica”, 136), red. Zofia Rudnik-Karwatowa, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2012, 188 ss.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między gramatyką a słownikiem – słowotwórstwo w perspektywie glottodydaktycznej
Between grammar and vocabulary – word formation in glottodidactics
Autorzy:
Seretny, Anna
Stefańczyk, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510919.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
teaching Polish language as a foreign/second
derivation
reception
production
system-based teaching
item-based teaching
Opis:
Knowledge of word formation is an important element of the grammatical competencies of native speakers. Studying forms and functions of derivates and practising using them is also extremely important for foreigners studying Polish. This article contributes to the discussion about the position and function of word formation in the process of education. The authors claim that a specific system of derivation must determine the way in which it is taught. Critical analysis of solutions that have been used in glottodidactics, suggest a new approach, which would place the didactics of word formation ‘between’ grammar and vocabulary.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2015, 2(16); 45-61
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wie sind 6336 Fälle von Fettleibigkeit bei nur 26 fetten Leibern möglich? Eine phraseologische und semantische Untersuchung des Lexems "Leib"
Autorzy:
Farge, Sylvain
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083445.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
corpus analysis
derivation
diachrony
obesity
phraseme
analiza korpusu
derywacja
diachronia
otyłość
frazem
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
How is formed the adjective fettleibig (obese)? It may seem an evident derivate from fett (fat) and Leib (body); however, the NP fetter Leib is as seldom as the adjective is frequent: this sounds paradoxical. In this contribution, a new way of explaining the formation of this adjective is explored: fettleibig appears as a subsistance of a in past times rich -leibig-paradigm. Therefore, in a synchronic view, this adjective is not explained as a derivate, although it remains mainly transparent.
Jak powstaje przymiotnik fettleibig (otyły)? Może się on wydawać oczywistym derywatem od fett (gruby) i Leib (ciało), jednak NP fetter Leib jest równie rzadki jak częsty jest przymiotnik: brzmi to paradoksalnie. W tym artykule badany jest nowy sposób wyjaśniania powstawania tego przymiotnika: fettleibig jawi się jako istnienie częstego w dawnych czasach paradygmatu -leibig-. Dlatego też, w ujęciu synchronicznym, przymiotnik ten nie jest tłumaczony jako derywat, choć pozostaje głównie transparentny.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2019, 1; 100-114
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nom propre et dérivation
Proper name and derivation
Nazwa własna a derywacja
Autorzy:
Constanza, Joëlle
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40272482.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
nazwa własna
derywacja
morfologia derywacyjna
morfologia leksematyczna
leksem
proper name
derivation
derivational morphology
lexematic morphology
lexeme
Opis:
Wedle obiegowej opinii produktywność morfologiczna nazw własnych jest niska. Derywacja Npr z pewnością nie jest jednorodna, aczkolwiek sądzimy, że w badanym gatunku dyskursu, tj. dyskursie medialnym o przekazie politycznym (w tradycji Francuskiej Szkoły Analizy Dyskursu) istnieje prawdziwa derywacja Npr. Na pierwszym etapie nasz cel ma charakter opisowy – chodzi o podkreślenie istnienia derywacji za pomocą przyrostkation w Npr współczesnych francuskich polityków. Na drugim etapie omawiamy kontekst morfologii leksematycznej proponując sprawdzenie, jak Npr uważane za podstawowe leksemy zachowują się gdy są poddane Zasadom Konstrukcji Leksemów (RCL) oraz dlaczego należy wziąć pod uwagę specyficzne funkcjonowanie semantyczne Npr w ustalaniu skonstruowanego sensu w skonstruowanych leksemach.
Mainstream thinking holds that the morphological productivity of proper names is low. The derivation of Npr is certainly not homogeneous but we think that there is a real derivation of Npr in the discursive genre we are studying, the media discourse of political information (considered as a discursive genre in the tradition of the French School of Discourse Analysis). In a first step, our purpose is descriptive and highlights the existence of a derivation by suffixation of Npr of contemporary French politicians. In a second step, the context of the lexematic morphology, we propose to see how these Npr considered as bases lexemes behave when they are subject to the Lexemes Construction Rules (RCL) and how it is necessary to take into account the specific semantic functioning of Npr in the calculation of the constructed sense of constructed lexemes obtained.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2023, 23; 83-100
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Способи семантичної деривації в українській релігійній лексиці
Ways of Semantic Derivation in the Formation of the Ukrainian Religious Vocabulary
Autorzy:
Kowtun, Albina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459389.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
релігійна лексика
семантична деривація
звуження значення
метонімія
метафора
religious vocabulary
semantic derivation
narrowing of meaning
metonymy
metaphor
Opis:
We came to the conclusion that narrowing of meaning and metonymy are two main types of semantic derivation of all thematic fields of religious vocabulary (52% and 42%, respectively). Metaphor (6%) as a form of semantic derivation and an empirical classifier of the objects of observation is counterproductive in the religious sphere, since for the religious vocabulary empiricalness is not the main source of spiritual knowledge. Active narrowing of well-known and specialized meanings is the result of linguistic conservatism, the emergence of new functions of objects and changes in the knowledge about them. The disappearance of many of the primary meanings was induced by sustainable consolidation of religious narrowings, and frequent replacement of considerable part of them with synonymic equivalents made their functioning to be just a temporal phenomenon. Metonymy in the religious vocabulary as an effective means to achieve economy of speakers’ efforts is well-developed by local, temporal, causal, attributive and synecdochic types. Metaphors created directly by individuals in their religious activities and those from the Bible that underwent terminologization were created in different ways, namely according to the similarity of features (such as function, external feature, relation of subordination, unreal [but desirable] feature, associative characteristics of emotive evaluative nature).
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 82-96
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelarea cuiburilor derivaționale ale verbelor emotive în limba română
Modelling of derivational networks of emotive verbs in Romanian
Autorzy:
Czarnecki, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43665729.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
word-formation
derivation
word-formation type
semantic-structural type
semantic-structural model
derivational network
Romanian
language modelling
Opis:
The present paper aims to model derivational networks (nests) of emotive verbs in Romanian, on the basis of the semantic-structural types of derivatives. First, we define the most important notions of the nest derivatology, we introduce the notion of derivational nest modelling and of semantic-structural types of derivatives, and describe the principles of the analysis. After that, the derivational nests of selected verbs and their formal-semantic analysis are presented, with semantic and formal aspects in the commentary after each nest. At the end, the matrix of models resulting from the juxtaposition of all nest models and the conclusions from the research are presented.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2023, 50, 4; 35-53
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MECHANIZM KREACJI ONIMÓW W LITERATURZE DLA DZIECI (NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH UTWORÓW)
THE FORMATION OF PROPER NOUNS IN LITERATURE FOR CHILDREN (ON SELECTED EXAMPLES)
Autorzy:
DAWIDZIAK-KŁADOCZNA, MAŁGORZATA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971700.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onomastyka literacka
nazwy osobowe
przezwiska
derywacja
literatura dla dzieci
literary onomastics
personal names
nicknames
derivation
literature for children
Opis:
The article presents strategies to attract attention to names relating to the literary characters in selected children’s books. Proper names are often part of the plot. The proper names present characters and describe them. This means that they have semantic value. Names are often the result of language games, including various derivation processes. One of the most interesting formative mechanisms are all kinds of word-formation inspired by two principles. A complete understanding of the intention is almost always contextual. Animal characters are named after anthroponyms. This is a result of a tendency, fairly typical of children’s literature, to transmit all the characters’ traits and behaviors in a way which is relatable to man.
Źródło:
Onomastica; 2015, 59; 341-354
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przymiotnikowe derywaty o znaczeniu niepełnej cechy i ich prefigowane synonimy w gwarach Polski centralnej
Adjectival derivatives with the meaning of incomplete feature and their prefixed synonyms in central Poland dialects
Autorzy:
Jaros, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594193.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
językoznawstwo
słowotwórstwo
synonimia
przymiotniki o znaczeniu cechy niepełnej
linguistics
derivation
synonymy
adjectives with the meaning of incomplete feature
Opis:
Artykuł prezentuje zjawisko synonimii słowotwórczej odprzymiotnikowych formacji o znaczeniu niepełnej cechy, występujące w gwarach Polski centralnej. Na tle innogwarowym i ogólnopolskim omówione zostały typy derywatów sufiksalnych wchodzących w relacje równo- i bliskoznaczności z ich odpowiednikami utworzonymi od tej samej podstawy za pomocą prefiksów oraz w wyniku derywacji prefiksalno-sufiksalnej, np. bladawy – przyblady, rudawy – porudawy, rzadkawy – półrzadki, przyrzadkawy, obrzadni; głupawy, głupowaty, głupkowaty – półgłupi, przygłupi itp. W analizie uwzględniono aspekt geograficzny wariancji, wskazując na jej regionalny i lokalny zasięg.
The article presents the phenomenon of derivational synonymy of forms formed from adjectives with the meaning of incomplete feature which appear in central Poland dialects. Types of suffixal derivatives establishing relations of synonymity and closeness of meaning with their equivalents formed from the same root with the use of prefixes as well as by means of prefix-suffixal derivation are discussed within the context of other dialects and standard Polish, e.g. bladawy – przyblady, rudawy – porudawy, rzadkawy – półrzadki, przyrzadkawy, obrzadni; głupawy, głupowaty, głupkowaty – półgłupi, przygłupi etc. The analysis takes into account the geographical aspect of the variance indicating its regional and local scope.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 63; 17-34
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantic Derivation Strategies of Verbs of Smell Emission in the Polish and Ukrainian Languages
Strategie derywacji semantycznej czasowników emisji zapachu w języku polskim i ukraińskim
Autorzy:
Demenchuk, Oleh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33316629.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
strategy
model
semantic derivation
verbs of smell emission
situation concept
strategia
derywacja semantyczna
czasowniki emisji zapachu
pojęcie sytuacji
Opis:
The article focuses on the strategies of semantic derivation of verbs of smell emission – a semantic class of words that denote a situation of smell emission and its perception. The study reveals the features of verbs of smell emission and characterizes their semantic shifts in the Polish and Ukrainian languages. We posit that a linguistic item’s semantic paradigm development aligns with situation concept extensions, which are supposed to be determined by the changes participants undergo within source-to-target-situation shifts. The semantic shifts construed by Polish and Ukrainian verbs of smell emission suggest the regular direction of concept extensions – from an internal domain (a situation of smell emission and its perception) via an adjacent one (smell identification) towards an external (smell interpretation) domain.  
W artykule skupiono się na strategiach derywacji semantycznej czasowników emisji zapachu – słów oznaczających sytuację wydzielania zapachu i jego percepcji. W pracy ukazano cechy czasowników emisji zapachu oraz scharakteryzowano ich zmiany semantyczne w języku polskim i ukraińskim. Rozszerzenia pojęcia sytuacji emisji zapachu są zdeterminowane przez zmiany charakterystyk uczestników sytuacji. Przesunięcia semantyczne sugerują regularny kierunek rozszerzeń – od domeny wewnętrznej (sytuacja emisji zapachu i jego percepcji) przez dziedzinę przyległą (identyfikacja zapachu) w kierunku domeny zewnętrznej (interpretacja zapachu).
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The silting influence on the capacity of the Krzywaniec reservoir
Wpływ zamulania zbiornika Krzywaniec na jego przepustowość
Autorzy:
Mokwa, M.
Malczewska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/81803.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
silting
capacity
Krzywaniec reservoir
reservoir
storage reservoir
hydropower station
derivation channel
sediment transport
Bobr River
river valley
computer simulation
Opis:
The Krzywaniec reservoir is a part of Dychów complex hydraulic engineering, and it was created as a damming up water of the Bóbr river in 42+700 km to wave elevation 73.30 NN. The river valley was divided by three span gate weir and tide gate to derivation channel to ESP Dychów. The Krzywaniec reservoir is currently silted up so that the probable water surface Q1% is going to reach reservoir site embankment which means it poses the flood risk on surrounding area. The authors present restoring the initial situation on Krzywaniec reservoir, and estimated the reduction of flood depending on method of declogging the reservoir using computer simulation performed in HEC-RAS.
Zbiornik Krzywaniec wchodzi w skład kompleksu hydrotechnicznego Dychów. Zbiornik powstał w wyniku spiętrzenia rzeki Bóbr w 42+700 km do rzędnej 73,30 NN. Dolina rzeki przegrodzona została trzyprzęsłowym jazem zasuwowym i śluzą wlotową do kanału derywacyjnego ESP Dychów. Obecnie zbiornik jest prawie całkowicie wypełniony rumowiskiem, stwarza to duże niebezpieczeństwo wystąpienia powodzi na terenach przyległych. Przy aktualnym stanie zamulenia zbiornika Krzywaniec prawdopodobny poziom zwierciadła wody Q1% ułoży się powyżej istniejących obwałowań, co może spowodować zalanie terenów chronionych. Zagrożona jest także eksploatacja jazu i Kanału Dychowskiego. Podczas zrzutu wielkich wód może dochodzić do zamulania kanału i koryta Starego Bobru oraz odkładów rumowiska pod zasuwami. Autorzy określili redukcje fali powodziowej w zależności od sposobu udrożnienia zbiornika, wykorzystując do tego celu symulacje komputerowe przeprowadzone w programie HEC-RAS.
Źródło:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation; 2008, 39
0208-5771
Pojawia się w:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Working Conditions and Dentists’ Attitude Towards Proprioceptive Derivation
Autorzy:
Chaikumarn, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/90582.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
dentist
working conditions
attitudes
proprioceptive derivation
organizacja pracy
warunki pracy
służba zdrowia
usługi stomatologiczne
metody bezpiecznej pracy
dentysta
procedury postępowania
Opis:
Proprioceptive derivation (Pd), a new method of organising a dentist workstation as well as a working procedure, was introduced to Thailand. The aim of this study was to assess the working conditions and the attitude to Pd among experienced users. Questionnaires were distributed among 12 dentists. The results showed that all dentists chose to work in a sitting posture and mostly worked without breaks between patients. They spent less time on dental examination and crown and bridge therapy tasks. Solving problems in patients with physical limitations resulted in a low stress level. Seven dentists (58.3%) always used Pd and liked it. Five dentists (41.7%) sometimes used Pd, with 3 of them liking it. Only 2 dentists, who sometimes used Pd, did not like it because it could not cover all dental tasks and treatment, and it was difficult and complex.
Źródło:
International Journal of Occupational Safety and Ergonomics; 2004, 10, 2; 137-146
1080-3548
Pojawia się w:
International Journal of Occupational Safety and Ergonomics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stabilność ekspresywna leksemu janusz i jego jednostki derywowane
Autorzy:
Kaczerzewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559791.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
colloquial language
derivation
emotional load
emotions
expression stability
janusz
lexeme
negative connotation
język potoczny
nacechowanie emocjonalne
stabilność ekspresywna
leksem
negatywne konotacje
Opis:
The expressive stability of the polish colloquial lexeme janusz and its derived formes The goal of the paper is to evaluate the expressive stability of lexeme janusz in modern colloquial polish language. This main theme is enriched by some background: history of the lexeme Janusz, polish cultural factors and analysis of numerous derivates of the lexeme janusz and phrases containing this lexeme. The evaluation of the expressive stability of lexeme consist in extracting out of similar dictionary definitions the characteristics elements which allow to find which elements are really similar. As a last step comparision of these elements based on: categories of values established by polish liguist Jadwiga Puzynina, degrees of emotional load and type of emotion contained in words in accordance with Robert Plutchik’s pschoevolutionary theory of emotions.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2018, 51; 85-119
1426-7241
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Оттопонимические наименования Гродненщины в публицистических и художественных текстах
Toponymy-derived names of the Grodno region in journalistic and literary texts
Autorzy:
Бубнович, Инна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1409570.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
оттопонимические наименования
функция
публицистические тексты
художественное произведение
катойконим
деривация
toponymic derivatives
toponymy-derived names
function
journalistic text
literary text
katoikonym
derivation
Opis:
В статье анализируется проблема образования региональных оттопонимических наименований, определяются особенности их функционирования в публицистических и художественных текстах, отражающих жизнь Гродненщины. Называются исследования, посвященные анализу региональных особенностей онимов и оттопонимических наименований: Гомельщины, Западного Полесья, Поозерья. Лексикографирование административных названий Гродненской области (районов, сельских советов) осуществлено Е.Н. Рапановичем. Не решены проблемы систематизации и определения нормативности образования оттопонимических наименований; отсутствует научное осмысление соответствия их общебелорусским тенденциям и проявления региональной специфики словообразования и функционирования. Поэтому исследование данной группы лексики является актуальным и социально значимым. Анализ гродненских оттопонимических дериватов, выявленных нами в старобелорусских и современных текстах, показывает общность словообразовательных моделей, способность к сочетанию с определенными лексико-семантическими группами, что является результатом переемственности в развитии топосистемы разных эпох, стабильности топомоделей, способов и средств оттопонимического образования. Оттопонимические прилагательные с суффиксом -ск- (-цк-), используемые в текстах СМИ, входят в номенклатурные собственные названия различных организаций и предприятий. Оттопонимическими дериватами с формантом -шчына являются наименования регионов и территорий, а также названия жителей населенных пунктов Гродненщины, образованные при помощи суффиксов -анін, -анк-а, -ан-, -еўчан-е, -чанін/ -чан-е, -ец/-цы, -авец/-аўцы, -енец/-енцы. Особенностью оттопонимических наименований в проанализированных произведениях В. Адамчика Чужая бацькаўшчына и В. Короткевича Хрыстос прызямліўся ў Гародні является их непосредственная связь с реальными общебелорусскими и гродненскими моделями, что позволяет создавать эффект реального присутствия и выполнять текстообразующую, локализирующую, номинативную, регионально идентифицирующую и другие функции. Отличия в употреблении авторами оттопонимических дериватов обусловлены не только индивидуально-авторским стилем, творческой манерой, но и описываемыми эпохами, событиями, что определяет характер отбора средств и специфики их использования в тексте.
The article problematizes the formation of regional toponymic derivatives a well as identifying the attributes of their functioning in the journalistic and literary texts on the life of the Grodno region. Studies focusing on the analysis of regional features of onyms and toponymic derivatives of the Gomel region, Western Polesie, Poozerye are also referred to. The lexicographic registration of administrative names of the Grodno region (districts, village councils) was carried out by E. Rapanovich. The questions of systematization of toponymic derivatives, the degree of their standardization and conformity to the overall trends in the development of the Belarusian language, the manifestation of regional peculiarities in their formation and functioning need scientific consideration. Therefore, the study of this lexical group is of current concern and social significance. The analysis of toponymic derivatives of the Grodno region extracted from Old Belarusian and modern texts reveals common features in their word-building patterns, their ability to combine with certain lexico-semantic groups, which is attributed to the continuity in the development of toponymic system of different periods, stability of toponymic patterns, and methods and means of toponymic derivation. Toponymy-derived adjectives with the -ск- (-цк-) suffix used in the mass-media are employed in the nomenclature proper names of various organizations and enterprises. Тoponymic derivatives with the -шчына formant are used as the names of regions and territories, the names of residents of the localities of the Grodno region and built with the suffixes -анін, -анк-а, -ан-, -еўчан-е, -чанін/ -чан-е, -ец/-цы, -авец/-аўцы, -енец/-енцы. The relevant feature of toponymic derivatives in the analyzed works of V. Adamchik and V. Korotkevich is their direct connection with the overall Belarusian and specific Grodno region patterns, which generates the effect of reality and performs text-building, localizing, nominative, regional identification, and other functions. The differences in the use of toponymic derivatives by the authors stem not only from their original writing style and creative manner but also from the characteristics of the periods and events described, which determines how these means are selected and used in texts, as well as the range of functions that they fulfill.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2020, 19; 29-40
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie mineralnych wód chlorkowo-sodowych w rejonie Rzeszowa w świetle badań izotopowych(δ18O i δD, δ13C, δ37CL) i chemicznych
Origin of saline waters in the vicinity of Rzeszów in light of isotope and (δ18O i δD, δ13C, δ3CL) hydrochemical studies
Autorzy:
Baran, A.
Pelc, A.
Chmiel, S.
Hałas, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074915.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
saline waters
Rzeszów region
water derivation
stable isotopes
bicarbonate
chlorine ion
nitrates
wody mineralne
Rzeszów
izotopy trwałe
dwuwęglan
jon chlorkowy
azotany
Opis:
Several decades ago during exploration for additional resources of tap water a saline water deposit (Cl-Na, J, Fe, B type) has been discovered in the area of Rzeszów hospital park. Nowadays this water is exploited for balneological purposes. In the frame-work of this study for the first time the following stable isotopes: (δ18 i δD, δ13C, δ37Cl) and radiocarbon were determined in order to elucidate the origin of water, its mineralization and quality. Oxygen and hydrogen isotope data leads to conclusion that these waters were formed in a warm pre-Pleistocene period or they are mixture of Miocene seawater with Pleistocene infiltration waters. Carbon isotopic composition (b13= –8.65‰) of bicarbonate is characteristic for deep pore waters occurring in sedimentary rocks, whereas distinctly positive and negative δ37 Cl value rather excludes origin of chlorine ion from an open sea basin. Absence of radiocarbon (in Rzeszów well) indicates no admixture of recent infiltration waters, hence these waters are well preserved from anthropogenic pollution. This is further confirmed by very low concentration of nitrate.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 12; 657--664
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O PEWNYCH PROCESACH SŁOWOTWÓRCZYCH W OBRĘBIE UKRAIŃSKICH OFICJALNYCH NAZW GRZYBÓW MAKROSKOPIJNYCH
ON CERTAIN WORD-FORMATION PROCESSES IN THE SPHERE OF OFFICIAL UKRAINIAN NAMES OF MACROFUNGI
Autorzy:
Jóźwikiewicz, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041812.pdf
Data publikacji:
2019-01-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
словотвірні процеси
офіційні українські назви
макроскопічний гриб
мікологічна терміносистема
деривація
словоскладання
word-formation process
official Ukrainian names
macrofungi
mycological terminology
derivation
composition
Opis:
У статті висвітлено результати дослідження українських назв макроскопічних грибів, яке було проведене з урахуванням їхніх дериваційних ознак. Проаналізовано словотвірні процеси, які відбуваються у сфері мікологічної терміносистеми, описано творення назв грибів, що виникли в ході словотвірної деривації, композитів, юкстапозитів тощо.
The article presents the results of an analysis of the Ukrainian names of macrofungi. The study was carried out with the focus on their derivative features. The author of the article describes the derivative processes occurring in the sphere of the mycological terminology, he analyzes the names derived from a proper derivation, as well as those resulting from adaptation, composition, etc.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2019, 7, 1; 123-131
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie litewskiego afiksu duratywnego teb(e)-
Autorzy:
Ostrowski, Norbert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177304.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Lithuanian language
diachronic linguistics
verbal derivation
existential clause
locative clause
grammaticalization
język litewski
językoznawstwo historyczne
derywacja czasownikowa
zdanie egzystencjalne
zdanie lokalizujące
gramatykalizacja
Źródło:
Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 205-210
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:
Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies