Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Danish" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-75 z 75
    Tytuł:
    Can phonemes be considered troublemakers? The case of the Danish /r/
    Autorzy:
    Sobkowiak, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605804.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Danish pronunciation
    Danish orthography
    /r/
    Opis:
    Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
    The acquisition of the Danish sound system can be a difficult task for both native and non-native speakers. This paper is an attempt at showing the ways in which /r/ contributes to the system’s overall complexity. It is suggested that /r/-related difficulties in Danish are due to the impact /r/ has on the neighboring sounds and, as a result, on the relations between graphemes, phonemes and sounds. Several phenomena connected with the presence of /r/ in various contexts are presented to exemplify the above statement, including r-coloring (i.e. the change of the quality of the neighboring vowel), the fusion of /r/ with neighboring vowels and the interactions between /r/ and /ə/, resulting in a change of vowel length and/or the assimilation of [ə]. The analysis focuses mainly on the grapheme-sound relations and the ways /r/ affects the discrepancy between Danish orthography and pronunciation.
    Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.
    Том не содержит аннотаций на английском языке.
    Źródło:
    Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2018, 42, 1
    0137-4699
    Pojawia się w:
    Lublin Studies in Modern Languages and Literature
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die parallelen Prädikat-Argumentstrukturen der gemeinsamen deutsch-dänischen Wortbildungsmuster und ihre Anwendung im Dänischunterricht
    Autorzy:
    Stopyra, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/915304.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    common German-Danish word-formation-patterns
    Danish as foreign language
    Danish-learning-model for the Germans
    German-Danish transfer
    Opis:
    In this paper, the author tries to deliver exercises for Polish students of German language with Danish as other foreign language. On the basis of the common German-Danish word-formation-patterns, the author attempts to build a new Danish-learning-model, based on these common patterns, the parallelism of which stays on the level of ca. 60-95%, allowing so a more often German-Danish transfer. Using these and other similarities between the two languages a student of Danish with German as source language can from the very beginning learn Danish in a more effective way.
    Źródło:
    Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2014, 41, 1; 101-113
    0072-4769
    Pojawia się w:
    Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Afryka oczyma świata zachodniego – językowy stereotyp Afryki i jej mieszkańców w języku duńskim
    Autorzy:
    Kacprzak, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083169.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-26
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    stereotype
    Africa
    African people
    Danish language
    eurocentrism
    neo-colonialism
    Danish worldview
    Opis:
    The present paper aims to investigate the way in which Africa is perceived by Danish speakers in light of the most petrified linguistic expressions and corpus data. As it turns out, the received picture is largely negative, with elements such as POVERTY, DISEASES, LACK OF DEMOCRACY, WARS and ETHNIC CLASHES in its foreground. Moreover, in the majority of the analyzed contexts Africa is presented as a cluster of similar countries facing the same challenges, with little room for the awareness of the great cultural diversity that flourishes on the continent. In this context, it is also worth adding that the analyzed collocations also convey a closely related stereotype of the inhabitants of Africa, regarded primarily through the prism of the color of their skin and the suffering they must endure on their continent. It is no surprise, then, that Africa and African people are quite often perceived as a problem for the western world, especially because of the highly-feared waves of immigrants and asylum seekers that occur regularly on the continent. On the other hand, at least in the light of the analyzed material, there seems to be no to little realization of the fact that many of the problems of Africa stem from the ages of draining its human and natural resources by the colonial powers. As argued by the author of the present article, such a picture of Africa is not only unfair but may have other consequences as well, possibly predetermining how Danes willview single issues such as immigration or military invasions, and letting them fall into the spiral of eurocentric and patronizing understanding of the world.
    Źródło:
    Conversatoria Linguistica; 2021, 13; 41-56
    1897-1415
    Pojawia się w:
    Conversatoria Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The visit of Fritz Henningsen in Warsaw in October 1939 as presented in the diplomat’s account
    Wizyta w Warszawie w październiku 1939 r. według relacji dyplomaty duńskiego Fritza Henningsena
    Autorzy:
    Gawinecka-Woźniak, Magda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1193898.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Second World War
    diplomatic train
    Danish diplomats
    the Danish mission
    Jørgen Mogensen
    Opis:
    The personnel of the Danish mission, as most members of the diplomatic corps accredited by the Polish government, left Warsaw hastily in September 1939. Prior to the departure, the diplomats destroyed some of the political reports, but many things belonging to the employees of the Danish mission were left behind. Despite the military activity, the Danes considered sending their representative to Poland; his duty would be to take care of Danish citizens in Poland and Danish property. That is why they took advantage of the offer to send representatives of the neutral states to Warsaw, as presented by the German government in October 1939. During a short stay in Warsaw the Danish delegation visited the flats of Danish citizens, the seat of the Danish mission and the factory belonging to the Højgaard&Schultz company. They brought 16 boxes back to Denmark containing the personal belongings of the envoy and other employees. The German proposal appeared immediately after the Western states had rejected the peace offer. The aim of organising the journey of diplomats in the diplomatic train was to convince the governments of the neutral states to start mediations between the fighting parties and to win the support of the neutral states.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2015, 80, 4; 69-83
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niezwykły klejnot wiary, czyli o duchowej bliskości pietyzmu i Oświecenia. Na przykładzie poezji religijnej Hansa Adolpha Brorsona (1694–1764)
    The Rare Jewel of the Faith, That is On the Spiritual Ties Between Pietism and the Enlightenment — as Reflected in the Religious Poetry of Hans Adolph Brorson (1694–1764)
    Autorzy:
    Szelągowska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/579116.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    pietism
    enlightenment
    Danish literature
    hymn
    Opis:
    This paper tries to present Pietism as a current and set of ideas linked to the Enlightenment, as a culture focused on individualism and “subjectification”, as well as on the need to dismantle the old authorities and hierarchies. Such a way of thinking is visible in the religious poetry at that time, with the Danish pastor Hans Adolph Brorson. His main work The Rare Jewel of the Faith (Troens rare Klenodie, 1739), a collection of hymns used in the Danish and Norwegian church till today, belongs to the canon of the Danish literature.
    Źródło:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2017, 60, 4 (124); 111-124
    0084-4446
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Canons and Contemporary Danish Literature
    Autorzy:
    Mai, Anne-Marie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1162433.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-10
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    duński kanon kultury
    literary canons
    Danish literature
    Danish Educational Canon
    Danish Cultural Canon
    kanon literacki
    literatura duńska
    duński kanon edukacyjny duński kanon kultury
    Opis:
    This article deals with recent Danish literature in the light of the discussion about canons occasioned by the publication of the two ministerial canons: Undervisningskanon (Educational Canon, 2004) and Kulturkanon (Cultural Canon, 2006). The article argues that recent Danish literature challenges traditional work categories and the concept of the author on which the two canons are based, and discusses which works and texts in recent Danish literature ought to belong to a future canon.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2016, 19; 109-131
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Środowisko mieszkaniowe niewielkich miast
    The housing environment of small towns
    Autorzy:
    Kobylarczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/344637.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
    Tematy:
    duńska architektura
    Gentofte
    Roskilde
    Danish architecture
    Źródło:
    Środowisko Mieszkaniowe; 2009, 7; 78-80
    1731-2442
    2543-8700
    Pojawia się w:
    Środowisko Mieszkaniowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The concept of KÆRLIGHED (love) as represented in data from Old Danish
    Autorzy:
    Kacprzak, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27314087.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-18
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Old Danish
    the concept of LOVE in Danish
    metaphors of LOVE
    language of LOVE
    cognitive linguistics
    Opis:
    The article aims to reconstruct the conceptualization of KÆRLIGHED (LOVE) in Old Danish (1100–1515). In the first part of the study, the structure of the concept in Old Danish is analyzed, and parallels are drawn to the modern-day concept of KÆRLIGHED, the most significant differences being registered in the subcategories of PATRIOTISM and ROMANTIC LOVE, as well as in connection with the sense ‘love to do’. In the following parts of the study, the most important aspects and conceptual metaphors of Old Danish KÆRLIGHED are revealed, demonstrating a great influence of Christian values. Lastly, the nouns ælskhugh and kærlikhet are analyzed, and the difference between them is described as a different profiling of the various aspects of KÆRLIGHED, such as JOY and PLEASURE.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2020, 29; 4-18
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Det ambivalente kvindebillede i danske ordsprog
    Autorzy:
    Archutowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1202487.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-29
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    ordsprog
    danske ordsprog
    kvindebillede
    den sproglige verdensanskuelse
    Danish proverbs
    woman's image
    the linguistic worldview
    Danish/Nordic paremiology
    Opis:
    The aim of the paper is to identify the image of a woman coded in Danish proverbs. The basis of my research is the assumption that proverbs convey knowledge of how societies perceive the reality and that proverbs are used as interpretative mechanisms. This is mainly achieved thanks to the repetitive nature of proverbs. Simultaneously proverbs force certain perception of the world upon societies and promote certain values. The image of a woman in the Danish language is composed by two stereotypes, a negative and a positive one. The image is a combination of contradictions. On one hand there is admiration for features such as care, motherhood, life experience and, hard work, but on the other hand women are submitted to discrimination and harsh social pressure. Women are depicted as talkative, dominating, evil, vain, unpredictable, unrestrained. They face pressure to get married, take good care of their looks, or be exemplary housewives. The analysis of Danish proverbs gives a possibility to observe how much women’s social status, character and the perception of women by the society have changed throughout the centuries and how these changes have influenced the language we use and the reality that the language depicts.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2019, 27; 4-13
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wilhelm Nöldeke — niemiecki dyplomata ery Republiki Weimarskiej, III Rzeszy i Republiki Bońskiej
    WILHELM NÖLDEKE — A GERMAN DIPLOMAT IN THE AGE OF WEIMAR REPUBLIC, THIRD REICH AND BONNER REPUBLIC
    Autorzy:
    Rabant, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/418338.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
    Tematy:
    GERMAN DIPLOMACY
    GERMAN-POLISH RELATIONS
    GERMAN-DANISH RELATIONS
    Opis:
    The article depicts a profile of the last pre-war german Consul General in Katowice Wilhelm Nöldeke (1889–1971). It presents not only his term of offices in Katowice, but also his previous years as well as post-war career in foreign service of the Federal Republic of Germany. Description of this german diplomats lot is to help in understanding the fates of many similar persons serving in german foreign service, who were shaped in the era of the Kaisers’ Germany, gained professional experiences in the Weimar Republic, experienced the reality of the nazi Germany and finally, ended their personal career in realities of democratic german state, ingrained in politically-military structures of the West.
    Źródło:
    Colloquium; 2013, 5, 3; 25-44
    2081-3813
    2658-0365
    Pojawia się w:
    Colloquium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gumowe nosy - zespoły trakcyjne kolei duńskich (DSB)
    Rubber noses - traction multiply units of Danish railways
    Autorzy:
    Graff, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/253393.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
    Tematy:
    zespół trakcyjny
    koleje duńskie
    traction multiply
    Danish railways
    Opis:
    Obecnie podstawą taboru pasażerskiego obsługującego ruch dalekobieżny i lokalny po sieci kolejowej Danii są tzw. gumowe nosy, czyli spalinowe i elektryczne zespoły trakcyjne, zaprojektowane z uwzględnieniem specyfiki sieci DSB. Są to dwu-, trój- ewentualnie czterowagonowe pociągi, które nie tylko doczekały się uznania w kraju pochodzenia, ale także z powodzeniem obsługują ruch pasażerski w sąsiedniej Szwecji (przez cieśninę Oeresund) oraz Izraelu.
    Źródło:
    TTS Technika Transportu Szynowego; 2011, 10; 47-50
    1232-3829
    2543-5728
    Pojawia się w:
    TTS Technika Transportu Szynowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Das Bildwörterbuch „1001 færøske ord“ – ein bemerkenswertes Novum in der Geschichte der dänisch-färöischen Lexikografie
    The Picture Dictionary “1001 Færøske Ord” – A Remarkable Novelty in the History of Danish-Faroese Lexicography
    Autorzy:
    Jarosz, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37170984.pdf
    Data publikacji:
    2024-01-24
    Wydawca:
    Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
    Tematy:
    Lexikografie
    Bildwörterbuch
    Dänisch
    Färöisch
    lexicography
    picture dictionary
    Danish
    Faroese
    Opis:
    The history of Faroese writing only begins in the 18th century with the writing down of dance ballads, while the first grammar was written in the middle of the 19th century. As a result, the history of Faroese lexicography is much more modest compared to other languages. For the Danish-Faroese language pair, the list of dictionaries has recently been enriched by the first bilingual pictorial dictionary “1001 færøske ord” (København 2021) with Danish as the source language. Its macrostructure is onomasiologically structured and includes a good 1000 thematically ordered entries at level A1. The access to lemmas is either via the table of contents or via the Danish or Faroese alphabetically ordered keyword index in the final chapter of the publication. A weakness of the dictionary is the grammatical minimalism in the design of the microstructure of the keywords. One of the advantages of the publication is the illustration: the large and colourful illustrations of various types visualise the intended denotation in an exemplary manner. In this respect, the publication represents a solid editorial work. The didactic value of the publication is enhanced by the table with an overview of the phonetic system and some pronunciation rules of Faroese. The picture dictionary is primarily suitable as a didactic tool for the first encounter of Danish-speaking recipients with Faroese to learn the vocabulary at a rudimentary level.
    Die Geschichte des färöischen Schrifttums beginnt erst im 18. Jh. mit der Aufzeichnung von Tanzballaden, die erste Grammatik wurde Mitte des 19. Jhs. bearbeitet. Demzufolge präsentiert sich auch die Geschichte der färöischen Lexikografie im Vergleich zu anderen Sprachen viel bescheidener. Für das Sprachenpaar dänisch-färöisch wurde die Liste der Wörterbücher in der letzten Zeit durch das erste zweisprachige Bildwörterbuch 1001 færøske ord (vgl. København 2021) mit Dänisch als Ausgangsprache bereichert. Seine Makrostruktur ist onomasiologisch strukturiert und umfasst gut 1000 thematisch geordnete Stichwörter auf dem Niveau A1. Der Zugriff auf Lemmata erfolgt entweder über das Inhaltsverzeichnis oder über das dänische oder das färöische alphabetisch geordnete Stichwortregister in dem Schlusskapitel der Publikation. Als Mangel des Wörterbuches ist der grammatische Minimalismus in der Gestaltung der Mikrostruktur der Stichwörter zu nennen. Zu den Vorteilen der Publikation gehört die Bebilderung: Die großen und farbigen Illustrationen von verschiedenen Typen visualisieren das gemeinte Denotat musterhaft. In dieser Hinsicht stellt die Publikation eine solide editorische Arbeit dar. Den didaktischen Wert der Publikation erhöht die Tabelle mit einer Übersicht über das Lautsystem und einige Ausspracheregeln des Färöischen. Das Bildwörterbuch eignet sich primär als didaktisches Mittel für die erste Begegnung dänischsprachiger Empfänger mit Färöisch zum Erlernen des Vokabulars auf rudimentärem Niveau.
    Źródło:
    Linguistische Treffen in Wrocław; 2023, 24; 495-500
    2084-3062
    2657-5647
    Pojawia się w:
    Linguistische Treffen in Wrocław
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Managerial Determinants in Design Management as a Means of Developing Organisational Resilience in an Uncertain Economic Environment
    Autorzy:
    Dziadkiewicz, Anna
    Jakubowski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729133.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    design management
    BANI
    VUCA
    Danish Design Ladder
    managerial determinants
    Opis:
    Theoretical background: Design management is of paramount relevance in many modern organisations, increasingly also in those operating in Poland, remaining an independent approach to change management for the creation of new products and services, achieving better productivity and efficiency in a global and competitive environment. Until now, the basis of design management processes has been to understand the needs of the user or customer, their expectations and aspirations. This approach, like many management concepts, is now undergoing a transformation, driven by huge economic, social, political and environmental changes. The uncertainty of tomorrow, facing crises, wars, erupting pandemics are just some of the so-called Black Swans causing the need for management change in organisations. Nowadays, design management is experiencing a boom, which is primarily linked to a shift away from seeing it only on an operational level or as a marketing function to emphasising its strategic importance. In this situation, the concept of “just in time”, familiar from management by quality, should evolve into “just in case” in a much broader reference than that relating to the production, delivery or storage of raw materials and finished goods. The design management model presented in the article is an example of an activity that responds to the needs of companies precisely in conditions of variability, due to the fact that its essence is flexibility and the possibility of redesigning it by adding or subtracting specific constructs, appropriate to the just in case situation. Purpose of the article: This article aims to present how managerial conditions conducive to the implementation of design management activities can support companies in achieving organisational resilience in a world defined by the acronym “BANI”. Research methods: The research problem is to identify managerial determinants conducive to the implementation of design management activities through which companies can achieve organisational resilience. In order to obtain an answer to the research problem so posed, a literature review of design management approaches was conducted, with a presentation of the traditional Danish Design Ladder model and its updated version, adapted to the BANI concept. Based on the literature, the acronyms “VUCA” and “BANI”, used to describe current economic phenomena, were explained. The article then presents some of the results of a survey conducted in 2019–2020, in companies registered in Poland. Quantitative estimation using the CATI method (1,200 medium and large enterprises) and qualitative verification using PAPI and IDI techniques (58 large enterprises with a high level of project maturity and experience in implementing project management) were used. Main findings: The paper presents design management as a type of organisational activity important for achieving organisational resilience. The essence of design management, its two models and the management conditions necessary to implement this approach were described. The role of managers in implementing change in an organisation is characterised. The above considerations are based on a literature review and own research.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2022, 56, 5; 81-99
    0459-9586
    2449-8513
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    På vej mod short storyen – om søgen efter den litterære identitet i Lise Andersens kortprosasamling "En særlig sommer og andre billeder" (2008)
    Autorzy:
    Zańko, Aldona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1165769.pdf
    Data publikacji:
    2012-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Dansk moderne literatur
    Dansk kortprosa
    Novelle
    Intertekstualitet
    Minimalisme
    Litterære inspirationer
    short story
    intertextuality
    minimalism
    literary inspirations
    danish short prose
    danish contemporary literature
    Opis:
    The article derives from the intertextual approach to the notion of literary identity, introduced to the modern literary theory in the 1960’s by Julia Kristeva (born 1941). The main idea behind this approach is that no literary text should be perceived as an isolated unity, but always in relation to other texts, which it refers to. The author applies the intertextual perspective to examine the signs of external literary influences in Lise Andersens minimalist prose collection ”En særlig sommer og andre billeder”, published in 2008. The analysis aims to highlight influences from the American short story genre, which appears as an important source of inspiration not only for Andersen herself, but in fact for most of the Danish writers of minimalist fiction. The analysis provides examples of, how inspiration from the American short story manifests itself in form, narration and structure of the selected stories in the collection. Last but not least, the author draws attention to the general importance of American influences in Danish contemporary short fiction and their role for the critical perception of this literary genre both in Denmark and abroad.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2012, 14
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bevægelsesverber i polsk og dansk og ACCOMPLISHMENT-dilemmaet
    Autorzy:
    Sobkowiak, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177425.pdf
    Data publikacji:
    2009-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Accomplishments
    aspect
    motion verbs in Polish and Danish
    verbs of motion in Polish and Danish
    aktionsart
    aspekt
    bevægelsesverber i polsk og dansk
    Opis:
    The article departs from Smith's (1997) claim that verb constellations constituted by a countable nominal, a verb of motion and a directional PP are ACCOMPLISHMENT constellations in line with 'The child built a house' or 'He wrote a novel'. A series of morphological and syntactic tests are applied to perfective and imperfective ACCOMPLISHMENTS of directed motion in Polish and Danish (biec / at løbe, iść / at gå, lecieć / at flyve og jechać / at køre + directional adverbials). This illustrates that the verb constellations of interest do not always show the features of canonical ACCOMPLISHMENTS that do not refer to motion as such.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2009, 10; 219-236
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Programy modernizacji technicznej i wymiany sprzętowej duńskich sił lądowych Hæren w latach 2013-2017
    Programs of Technical Modernization and Arms Exchange of Danish Land Forces Hæren in the Period 2013-2017
    Autorzy:
    Rdzanek, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2140586.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    Dania
    duńskie wojska lądowe
    duńska armia
    uzbrojenie
    modernizacja techniczna
    zakupy uzbrojenia
    Denmark
    Danish land forces
    Danish army, armaments
    technical modernization
    armaments purchases
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie najważniejszych programów modernizacji technicznej wojsk lądowych Danii, realizowanych w latach 2013-2017. Punktem wyjścia dla analiz jest prezentacja podstawowych założeń strategii transformacji duńskiej armii. Wyczerpująco scharakteryzowane zostały kluczowe dla duńskiej obronności zakupy broni oraz wyposażenia militarnego. Wnioski końcowe, które zawarte zostały w artykule, służą sformułowaniu pewnych, ogólnych tez dotyczących duńskich programów zbrojeniowych.
    The aim of the article is to discuss the most important programs of technical modernization of Danish land forces in the years 2013-2017. The starting point for the analysis is the presentation of the basic assumptions of the strategy of the transformation of the Danish army. Crucial for Danish defense purchases of arms and military equipment has been widely characterized. The final conclusions contained in this article serve to formulate some general theses concerning Danish military programs.
    Źródło:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2017, 11, 2; 91-110
    1896-8848
    2450-3436
    Pojawia się w:
    Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Blindness as Empathy: The Politics of Touch in Works by Dan Sterup-Hansen
    Autorzy:
    Eriksen, Karen Westphal
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1788548.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-13
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Danish modernism
    Danish Art
    Graphic art
    Cold war art
    Humanism
    the body in art
    politics of touch
    left-wing art
    Dan Sterup-Hansen
    Opis:
    This article has as its topic the Danish artist Dan Sterup-Hansen (1918–1995) and his paintings and prints on the subject of blind people with canes as well as works related to these. Sterup-Hansen was active as an artist from a young to an old age, but made a significant artistic contribution in the decades following World War II. During this period, he explored a number of themes related to cold war anxiety and the cultural trauma of the World War II. These themes centre on the human body and a phenomenological perception of the world. They are humanitarian in spirit and are related to Sterup-Hansen’s left-wing political views of solidarity, humanism, and advocacy for change and reconstruction after the World War II.
    Źródło:
    Ikonotheka; 2019, 29; 205-228
    0860-5769
    Pojawia się w:
    Ikonotheka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In a Methodological Trap: Review article of<i>The phonology of Danish</i>, by Hans Basbøll. Oxford: Oxford University Press, 2005
    Autorzy:
    Czarnecki, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/620734.pdf
    Data publikacji:
    2007-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Danish
    generative phonology
    CVCV phonology
    Occam's razor
    phonetic realism
    stød
    Źródło:
    Research in Language; 2007, 5; 235-250
    1731-7533
    Pojawia się w:
    Research in Language
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rzeczowniki homograficzne w języku duńskim − analiza morfologiczna i semantyczna
    Существительные-омографы в датском языке — морфологический и семантический анализы
    Autorzy:
    Rajnik, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023610.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-26
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    grammatical homographs
    lexical homographs
    graphic homonymy
    homographic nouns
    Danish homography
    Opis:
    The article is a study of nouns with the same spelling but different grammatical gender (graphic homonymy, i.e. homography) in Modern Danish. The aim of the article is to analyze the grammatical and lexical homography of both neuter and non-neuter Danish nouns, which have been divided into two groups. The nouns in the first group occur in both grammatical genders with no difference in meaning (grammatical homographs), while the second group is comprised of nouns that do have different meanings based on their grammatical gender (lexical homographs). The author has also identified differences based on word stress (stress homography), different pronunciation and differences connected with the presence of stød or lack thereof, which usually cause a difference in meaning.
    Źródło:
    Studia Rossica Posnaniensia; 2018, 43; 269-278
    0081-6884
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doradztwo rolnicze w Danii
    Agricultural advisory in Denmark
    Autorzy:
    Matuszak, Edward
    Skórnicki, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2137131.pdf
    Data publikacji:
    2012-08-02
    Wydawca:
    Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
    Tematy:
    doradztwo rolnicze
    Dania
    rolnictwo duńskie
    agricultural consultancy
    Denmark
    Danish agriculture
    Opis:
    Duńskie rolnictwo należy do najbardziej nowoczesnych. Rolnictwo i przemysł z nim związany odgrywają znaczną rolę w gospodarce Danii. W rolnictwie, wytwarzającym 3% produktu krajowego brutto pracuje około 2,5% siły roboczej. Użytki rolne zajmują około 60% powierzchni Danii. W Danii jest około 40000 gospodarstw o przeciętnej wielkości 65 ha oraz około 1300 gospodarstw ogrodniczych. 70% duńskiego rolnictwa to hodowla, produkcja mięsa wieprzowego oraz mleka i jego przetworów. Pozostałe 30% stanowi produkcja roślinna, w której dominuje uprawa pszenicy, jęczmienia, ziemniaków i buraków cukrowych. Początki doradztwa rolniczego w Danii miały miejsce w ostatnich dekadach XIX wieku. W tym czasie około 90% ziemi w Danii było prywatną własnością. W 1893 roku rolnicy utworzyli Federację Związków Rolników Duńskich skupiającą lokalne związki rolników – głównie właścicieli większych gospodarstw. W 1910 roku powstała Federacja Związków Posiadaczy Drobnych Gospodarstw Rolnych, która w 1919 roku utworzyła swoją Krajową Federację. Obydwie federacje prowadzą aktywną działalność do dnia dzisiejszego i mają istotne znaczenie dla funkcjonowania doradztwa rolniczego w Danii.
    Danish agriculture is one of the most modern. Agriculture and related industries play a significant role in the Danish economy. About 2.5% of the workforce works in agriculture, which accounts for 3% of gross domestic product. Agricultural land covers approximately 60% of Denmark's land area. In Denmark, there are around 40,000 farms with an average size of 65 ha and around 1,300 horticultural farms. 70% of Danish agriculture is breeding and production of pork as well as milk and its products. The remaining 30% is plant production, dominated by the cultivation of wheat, barley, potatoes and sugar beets. The beginnings of agricultural advisory services in Denmark took place in the last decades of the 19th century. At that time, around 90% of the land in Denmark was privately owned. In 1893, farmers established the Federation of Danish Farmers 'Unions, bringing together local farmers' unions - mainly owners of larger farms. In 1910, the Federation of Associations of Small Farmers was established Agricultural, which in 1919 established its National Federation. Both federations are active to this day and are essential for the functioning of agricultural advisory services in Denmark.
    Źródło:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2012, 68, 2; 104-112
    1232-3578
    2719-8901
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Med sort humor om en sort fremtid. Om humorens rolle i nordiske dystopier
    With dark humor about a dark future. On the role of humor in Nordic dystopias
    Autorzy:
    Stahr, Radka
    Hastenplug, Anne Marlene
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27314088.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-18
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    dansk litteratur
    dystopi
    sort humor
    Danish literature
    dystopia
    dark humor
    Opis:
    This article analyses the relationship between black humor and dystopian literature. In dystopia, humor can appear on the surface as language or situational comics, but there is also a deeper link between these two literary phenomena: they confront the reader with an unexpected notion in order to bring him to a critical reflection. There are many dystopias in the Nordic literature that use comic elements. Three of them are discussed in this article: Axel Jensens Epp (1965), Lena Anderssons Duck City (2006) and Kaspar Colling Nielsens Den danske borgerkrig 2018–24 (2013). The analysis shows that classic black humor is enriched with other tragicomic, satirical or surrealistic elements and significantly contributes to the critical tone of the text. In all cases humor is used for the same purpose, and this is a critique of superior power (the so-called superiority theory). Therefore, humor can be considered not only as a stylistic means, but also as a principle of construction of the dystopian works.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2020, 29; 19-29
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Canons and Networks. 19th-Century Danish Art in Paris
    Autorzy:
    Łukasiewicz, Martyna
    Mednick, Thor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32352819.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    collections
    custodia
    Danish art
    works-on-paper
    van Hasselt
    Fischer
    Opis:
    Collections of Danish Golden-Age art are quite rare outside of Scandinavia, especially when it comes to those developed in accordance with a well-thought-out strategy established through the international cooperation of scholars. An important exception is the large group of Danish drawings, oil sketches, and artists’ correspondence found in the Fondation Custodia – Collection Frits Lugt in Paris, gathered by art historian and longtime museum director Carlos van Hasselt (1929–2009). As director, van Hasselt provided an interesting model of collecting, as his pursuit was not motivated by a particular investment strategy. His collection may, in a sense, be viewed as the material result of a network, one which he established and which brought together Danish researchers and museologists, as well as international art dealers. The aim of this article is therefore to investigate how a network may inform and help determine a particular collection practice, to trace how van Hasselt became an agent of the Danish art establishment, and to provide a critical overview of this collection, which became a satellite representation of the canon of 19th-century Danish art in Paris. Analysis of Carlos van Hasselt’s archive will provide critical reflections on the ways in which the collection was built and developed, and how it may serve as an example of the international dissemination of canons.
    Źródło:
    Artium Quaestiones; 2023, 34; 139-159
    0239-202X
    Pojawia się w:
    Artium Quaestiones
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Substantivische departizipiale und deadjektivische Konversion im Dänischen
    Autorzy:
    Rajnik, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177302.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    departizipiale Konversion
    deadjektivische Konversion
    departicipial conversion
    Danish language
    deadjectival conversion
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 231-243
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na przekór przełomowi nowoczesnemu. O projekcie patriotycznym Vilhelma Andersena
    Autorzy:
    Joanna, Cymbrykiewicz,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897001.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Vilhelm Andersen
    modern breakthrough
    Brandes’s opponent
    Danish biographical writings
    Opis:
    The article presents the patriotic project of Vilhem Andersen, one of George Brandes’s opponents and critics of the modern breakthrough. Andersen’s main medium were literary biographies, which he had the ambition to use to influence his contemporaries, promoting romantic national literature and identifying the national characteristics of the Danes. The reflections focus on the most important and most popular biography of the author entitled Poul Møller. Hans Liv og Skrifter (1894), which is the most emphatic manifestation of Andersen’s mission.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(2 (461)); 81-88
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oral English performance in Danish primary school children: An interactional usage-based approach
    Autorzy:
    Eskildsen, Søren W.
    Cadierno, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/780677.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Danish young learners
    oral English proficiency
    interactional usage-based linguistics
    Opis:
    Following the call in Sandlund, Sundqvist, and Nyroos (2016) for incorporating discursive approaches into the field of oral second language (L2) testing, this paper proposes an interactional usage-based approach to the analysis of oral L2 performance. Based on Eskildsen (2018a), we combine analytic tools from usage-based linguistics and conversation analysis. We draw on usage-based linguistics to analyze performance in terms of test-takers’ inventories of linguistic constructions and on conversation analysis to understand their interactional competence in terms of the relation between the linguistic constructions and the actions they are used to accomplish. Performance assessment is thus constructional and interactional. Participants in this pilot study were two Danish primary school children who performed two consecutive oral tasks: a semi-guided interview and a picture-elicited narrative task. Data were analyzed by means of cross-child comparisons and cross-task comparisons within each child. Our data confirm the observation from previous research that simple question-answer(-assessment) sequences dominate oral test formats, but also that the format is sometimes abandoned, which allows for the accomplishment of new social actions. Moreover, the picture-description task affords a different speech exchange system with the interviewer participating more as an active listener when the children do not voluntarily carry out the requested task.
    Źródło:
    Studies in Second Language Learning and Teaching; 2020, 10, 3; 523-546
    2083-5205
    2084-1965
    Pojawia się w:
    Studies in Second Language Learning and Teaching
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    120 km/h. O „Dopędzili prom” Carla Theodora Dreyera
    120 km/h. On „They Caught the Ferry” by Carl Theodor Dreyer
    Autorzy:
    Trwoga, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340652.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Carl Theodor Dreyer
    Johannes V. Jensen
    kino duńskie
    Danish cinema
    Opis:
    W artykule opisano krótkometrażowy film Carla Th. Dreyera Dopędzili prom (1948), zrealizowany według noweli duńskiego noblisty Johannesa V. Jensena. Wykorzystując wiadomości biograficzne i kontekst powstania, Trwoga analizuje wyjątkowość tego dzieła wobec ówczesnych produkcji dokumentalnych Dansk Kulturflm z lat 40. i 50. XX w. W artykule pokazano, jak wątki propagandowe (postulowane na wzór brytyjski przez duńskich dokumentalistów) zostały uzupełnione elementami ze sfery nadprzyrodzonej oraz religii, podobnie jak miało to miejsce we wcześniejszych filmach tego reżysera (szczególnie wyeksponowano rolę Wampira). Ponadto autor zwraca uwagę na symbolikę śmierci i elementy wanitatywne, które sprawiają, że ten krótki film drogi staje się krytyką społeczeństwa kraju, w którym powstał. Trwoga wskazał również inspiracje twórcy, jak i późniejsze możliwe wpływy Dopędzili prom na innych reżyserów.
    The article describes the short film by Carl Theodor Dreyer They Caught the Ferry (1948), based on the novella by Danish Nobel Prize winner Johannes V. Jensen. Using biographical information and the context of the uprising, Trwoga analyses the uniqueness of this work in relation to the then documentary productions of Dansk Kulturflm from the 1940s and 1950s of the 20th century. The article shows how propaganda themes (postulated on the British model by Danish documentary film-makers) were supplemented with elements from the supernatural sphere and religion, as was the case in earlier films by this director (the role of the Vampire was particularly prominent). In addition, the author draws attention to the symbolism of death and vanitative elements that make this short road movie a critique of the society of the country in which it was made. Trwoga also pointed to the inspiration of the director, as well as later possible influences of the They Caught the Ferry on other film-makers.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2019, 107; 165-175
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag w sprawie roli politycznej hrabiny szweryńskiej Audacji‑Małogorzaty
    Some Comments on the Political Role of the Countess of Schwerin Audacja‑Małgorzata
    Autorzy:
    Smoliński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106616.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Tematy:
    Countess Audacja‑Małgorzata
    wife of Count Henryk I of Schwerin
    Gunzelin III
    Denmark
    Danish king Waldemar II
    Nordalbingen
    Pomerania
    the German‑Danish war of 1225–1227
    Opis:
    Appearing in historical sources under two names, Audacja and Małgorzata, the wife of the Count of Schwerin Henryk I (died 1228) has long aroused the interest of historians. Researchers have investigated her Pomeranian origins. They have attempted to give the history of her family: husbands, sons, and several daughters. They have frequently discussed the matter of her rights to Sławno lands, which her daughter Ermengarde brought to her husband Świętopełk, Duke of Gdańsk. In the scholarly literature from the nineteenth century, there are reflections on the large role that the countess played in the history of Połabia at the end of the 1220s and the start of the 1230s, a history determined by Schwerin‑Danish relations. The very marriage of Audacja‑Małgorzata with Henryk is also a subject of interest here. Although the political circumstances of the countess’s marriage with Henryk I occasion doubts in the literature, there is no doubt her public actions were dominated by the conflict with Denmark. The Countess took an active part in this, not just as the wife of Henryk I, who was himself instrumental in shaking the position of Denmark in the area round the Baltic. Thanks to her, the peace treaties also discussed conditions for the return of territory (or payment of appropriate compensation) taken from her mother by Waldemar II. This point emerged during the discussions with the emissaries of the Empire with Count Henryk I and his allies concerning the liberation of Waldemar II and his son Waldemar III in 1223 and 1224. In the agreement between Denmark and Schwerin in 1225, the Countess, together with her husband and children, was mentioned as a party. She was also mentioned in the fief agreement concluded in 1227 between the Duke of Saxony Albrecht I and Count Henryk I. After 1228, Audacja‑Małgorzata played a special role on her husband’s death. Then the Countess had to conclude an agreement both with Denmark and the Duke of Brunswick, who was supporting her. Her position at that time is clearly reflected in a letter by Pope Gregory IX, calling on the Countess to free prisoners (the sons of Waldemar II and the Duke of Brunswick‑Lüneburg Otto the Child). Audacja‑Małgorzata’s guiding purpose was probably to make it possible for Gunzelin III, her still (in 1228) underage son, to take power in Schwerin. The basic aim of the conflict with Denmark was achieved, that is to remove Mikołaj, Waldemar II’s grandson, from the line of succession in Schwerin. By agreeing to end the conflict, the Schwerin side gave up the entirety of the ransom that Waldemar II was initially meant to pay and settled for half of it. The betrothal and subsequent marriage of Gunzelin III with Małgorzata of Mecklenburg can be seen as an attempt to build local alliances and as showing a willingness to live at peace with her neighbours. Thus, it appears that the Countess was reasonably successful in securing her son’s future and once he took power in guaranteeing him peace with all his neighbours. From that moment, the Countess gradually began to withdraw from public life and concentrated on devotional activities. This was what she was known for in the period before her death, which probably took place in 1270.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Średniowiecza; 2022, 25; 241-280
    2544-2562
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Średniowiecza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The in-out spatial relation as conceptualized and verbalized by Danish Directional Adverbs and their equivalents in Polish
    Autorzy:
    Kacprzak, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1154925.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    danske retningsadverbier
    ind-ud relation
    konceptualisering af rummelige relationer
    danske prædikater
    polske præfikser
    in-out relation
    danish directional adverbs
    danish predicates
    polish prefixes
    conceptualization of space
    Opis:
    The present paper aims to investigate and compare the conceptualization and verbalization of the in-out relation in Danish and Polish. The introductory paragraphs focus on the differences in the distribution of content in Polish and Danish employing Leonard Talmy’s typological classification of languages into verb-framed and satellite-framed, and provide information about Danish Directional Adverbs which are believed to be the key to understanding spatial relations in Danish. The analysis in the following paragraph reveals similarities and differences in the perception of the in-out relation through image schemas such as container and center-periphery. The analysis of the center-periphery image schema in Danish reveals that there is often a presupposed reference point in situations where the directional adverb does not refer to the in-out relation denoted by the prepositional phrase, which leads to a description of the general structure of this image schema in the last part of the article.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2018, 25; 41-58
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inalienable possession in Swedish and Danish – a diachronic perspective
    Autorzy:
    Piotrowska, Alicja
    Skrzypek, Dominika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1156791.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    inalienable possession
    Mainland Scandinavian languages
    Old Swedish
    Old Danish
    grammaticalization of definiteness
    Opis:
    In this paper we discuss the alienability splits in two Mainland Scandinavian languages, Swedish and Danish, in a diachronic context. Although it is not universally acknowledged that such splits exist in modern Scandinavian languages, many nouns typically included in inalienable structures such as kinship terms, body part nouns and nouns describing culturally important items show different behaviour from those considered alienable. The differences involve the use of (reflexive) possessive pronouns vs. the definite article, which differentiates the Scandinavian languages from e.g. English. As the definite article is a relatively new arrival in the Scandinavian languages, we look at when the modern pattern could have evolved by a close examination of possessive structures with potential inalienables in Old Swedish and Old Danish. Our results reveal that to begin with, inalienables are usually bare nouns and come to be marked with the definite article in the course of its grammaticalization.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2017, 23; 25-45
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mauzoleum przekształcone w elitarny cmentarz? o początkach nekropoli w Bodzi
    Autorzy:
    Buko, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038139.pdf
    Data publikacji:
    2019-02-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    funerary patterns
    medieval elites
    primary graves
    Danish feudal estates
    Jelling monumental complex
    Opis:
    The elite cemetery in Bodzia (from the late 10th to the early 11th centuries) hosts the deceased of foreign and local origin who had a strong sense of ideological and ethno-cultural bonds. According to the results of the author’s latest research, a large tomb D162 played a pivotal role in the cemetery. It was originally built as a grave – a mausoleum with an entrance from the east. Over time, more graves with enclosures were added to the existing tomb on the eastern side, imitating architecture of a primary grave. The successive burials in which remains of foreigners were identified represented the structural first degree elements of the cemetery. In line with the results of isotopic labelling, the group of people buried in this row is associated with newcomers from the Baltic (Scandinavian) zone. In search of the sources of the idea and, further on, the model of the cemetery, attention was directed at the symbols and the structural elements of royal courts and rural aristocratic mansions, especially rectangular plots of land with enclosures as known from Denmark. In the light of newer research, the most symbolic representations include the topography and structural elements identified around the royal kurgans in Jelling.
    Źródło:
    Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2018, 59; 239-264
    0080-9993
    Pojawia się w:
    Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ”Der er langt til Himlen og Evropa er langt borte”. Den afrikanske diskurs i dansk rejselitteratur
    Autorzy:
    Schab, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1167467.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Danske kolonier i Afrika (Guldkysten)
    Den eksotiske diskurs i dansk rejselitteratur
    the exotic discourse in danish travel literature
    danish colonies in africa (the gold coast)
    Sophie Petersen
    Thorkild Hansen
    Opis:
    The article attempts to discuss two examples of Danish literary discourse on former Danish colonies on the Gold Coast (Africa). Sophie Petersen’s travel books “Danmarks gamle Tropekolonier”, 1946 (The former Danish Tropic Colonies) and “Vore gamle Tropekolonier”, 1948 (Our former Tropic Colonies) and Thorkild Hansen’s documentary novel “Slavernes Kyst”, 1967 (The Coast of the Slaves) have been analyzed as texts that reveal a part of the Danish colonial and postcolonial (self-)reflection and consciousness. The literary representations of Africa given in the aforementioned books reflect the Danish nation-building project in the respective historical, political and mental contexts (during the Second World War and in the sixties). Petersen and Hansen apply different writing strategies (rhetorical as well as discursive) in their presentations of the Danish history of the Gold Coast, and they seem to represent rather dissimilar approaches to this topic. As a conclusion, the author of the article attempts to answer the question about the role of the African representations in the Danish self-understanding as a nation.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 13; 6-18
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Tam zaczyna się mój świat” – Hans Christian Andersen wobec ojczyzny na przykładzie wybranych utworów pisarza z gatunku tzw. pieśni o ojczyźnie (fœdrelandssang)
    Autorzy:
    Aldona, Zańko,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897199.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Hans Christian Andersen
    national Romanticism
    fatherland
    songs about the fatherland
    Danish Romantic poetry
    Opis:
    This article discusses the patriotic themes in the works of the Danish writer Hans Christian Andersen. These considerations are based on selected “songs about the fatherland” written by the author discussed in the perspective of the program of the Danish national Romantic era. Based on the analytical material, the author carries out the reconstruction of Andersen’s vision of the fatherland, pointing to its multidimensionality dictated by the historical and literary context. Focusing on lyric poetry, the article also contributes to the broadening of Andersen’s reception in Poland to include the genres marginalized so far, giving a more complete picture of the fairy tale writer’s works.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(2 (461)); 89-100
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Et naivt forsøg på forståelse – Dansk Samling og Tyskland
    Autorzy:
    Øhrgaard, Per
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1161887.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-10
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Dansk Samling
    Danish Unity
    Denmark in the 1930s
    dania w latach 30.
    Opis:
    In the 1930s, one of several small anti-parliamentarian, more or less authoritarian movements in Denmark was ”Dansk Samling” (Danish Unity, see note 3), by its critics labeled as fascist or even nazi, in its self-understanding above all Christian and national and thus strongly opposed to any import of German ideology. In 1938, some of its members attended a meeting in Lübeck, and later that same year the movement’s periodical published ”greetings to Germany” – a rather naive attempt at reaching a dialogue, but still without giving in on crucial matters.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2016, 19; 171-182
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duńskie koncepcje Origo gentis w nowożytnej historiografii
    The Danish Origo gentis Theories in Early Modern Historiography
    Autorzy:
    Szelągowska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33773765.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Early modern Danish historiography
    gothicism
    ethnogenesis
    origo gentis
    etnogeneza
    duńska historiografia wczesnonowożytna
    gotycyzm
    Opis:
    Celem artykułu jest ukazanie jak we wczesnonowożytnej (XVI–XVII w.) historiografii duńskiej, w ramach konstruowania nowej syntezy dziejów narodowych, uformowała się teoria pochodzenia narodu duńskiego. Dodatkowo, artykuł ma prześledzić zależność tych teorii od średniowiecznego dziedzictwa oraz dokonującą się w tym względzie ewolucję.Realizacja powyższych celów polega na konfrontacji opowieści przekazanych przez dziejopisów średniowiecza (m.in. Sakso Gramatyk, Rocznik z Ryd, Duńska kronika rymowana) z dziełami nowożytnymi, by pokazać, jakie wątki zachowano, a jakie rozbudowano, przede wszystkim o okres „przed Danem”, wiążąc go z dziejami biblijnymi i klasyczną starożytnością. W rezultacie powstała nowa opowieść (Niels Pedersen – Petreius, Claus Lyschander, Niels Strelow), oparta na przekazie Biblii oraz dziełach starożytnych historyków i geografów, której centralnym punktem było udowodnienie cymbryjskiego pochodzenia narodu. Narracje o Początkach ukazują zróżnicowanie zarówno formy i metodologicznego podejścia, jak i ideologicznych postaw.
    The aim of this paper is to show how Early Modern (16th and 17th centuries) Danish historiography, within the pursuit of the goal of forming a new vision of national history, constructed the new theory of the nation’s origin. Simultaneosly, the paper attempts to trace the dependencies on the medieval heritage and present the evolution of the ideas. To fullfil those goals, the confrontation of medieval theories (Saxo Grammaticus, Annales Ryenses and the Danish Rhymed Chronicle) with the Early Modern creations was performed, with the purpose of pointing which elements were preserved and which needed to be supplemented. The Bible and the ancient classical historians and geographers delivered necessary information to the scholars (Niels Pedersen – Petreius, Claus Lyschander, Niels Strelow) making it possible to proof the Cimbrian origin of the Danish nation. The ways in which this reasoning was accomplished show the variety of forms and methodological approaches together with different ideological standpoints.
    Źródło:
    Res Historica; 2022, 54; 169-195
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mellem tanke og billede – om Henrik Nordbrandts bidrag til 1900-tallets metafordebat
    Autorzy:
    Błaszczyk, Aldona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177415.pdf
    Data publikacji:
    2010-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Henrik Nordbrandt
    metaphor
    theory of metaphor
    Danish contemporary poetry
    metaforteori
    metafor
    dansk moderne digtning
    Opis:
    The article departs from the 20th century's academic discussion devoted to the notion of metaphor. The discussion has developed two contradictory claims concerning the role of metaphors in language. One of them considers metaphor as a linguistic decoration or ornament of poetry, whereas the other one enhances its visional and cognitive properties. In the light of this argument, the article presents the development in the use of metaphors throughout the works of one of the most prominent contemporary Danish poets, Henrik Nordbrandt. Henrik Nordbrandt's deeply reflective approach to the role of metaphor has notably marked his poetry since his debut in 1966 until today. The article investigates the use of metaphors in several poems selected from 3 successive phases in Nordbrandt's poetic career. On the basis oft his study the author attempts to point out the major changes in Henrik Nordbrandt's  nderstanding of the role of metaphors in poetry, as well as define his general contribution to the mentioned discussion on the properties of metaphors.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2010, 11; 5-15
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Arilda Huitfeldta szlachecka wizja dziejów narodowych Danii
    Autorzy:
    Szelągowska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954985.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Early modern historiography
    Renaissance
    Danish historiography
    Arild Huitfeldt
    Historiografia XVI w.
    renesans
    historiografia duńska
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest ukazanie, na tle uwarunkowań przemian historiografii, w jakim stopniu i w jaki sposób szesnastowieczna synteza dziejów Danii Arilda Huitfeldta odzwierciedla z jednej strony elementy występujących w epoce paradygmatów historiograficznych, z drugiej zaś – szlachecką perspektywę widzenia dziejów.
    This paper’s primary objective is to show, in a general context of changes in historical writings, how the 16th century Chronicle of Denmark written by Arild Huitfeldt reveals the elements of the paradigms that had been developed at that time and in what ways it reflected the Danish nobility’s perspective in interpreting the national past.
    Źródło:
    Roczniki Historyczne; 2020, 86; 217-248
    0324-8585
    Pojawia się w:
    Roczniki Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kvindelige arketyper og kompositorisk sammensmeltning. Om nogle paralleller mellem Blixens fortælling ”De standhaftige slaveejere” og Munchs piktoriale model
    Female archetypes and compositional fusion. On some parallels between Blixen's short story “De standhaftige slaveejere” and Munch's pictorial model
    Autorzy:
    Stahr, Radka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27314167.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Karen Blixen
    Edvard Munch
    intermedialitet
    piktorial model
    dansk litteratur
    intermediality
    pictorial model
    Danish literature
    Opis:
    This article analyses the hitherto unexplored influence of Edvard Munch on Karen Blixen's work. Blixen was a great connoisseur of art and can therefore be assumed to have known Munch's work. In the short story “De standhaftige slaveejere” we find several parallels to the so-called “Munch's pictorial model”, i.e. a set of common features of his work (specifically his expressionist phase). Most striking is the similarity of the characters to those in Munch's painting Kvinden i tre stadier, which Blixen adopts both in terms of their appearance and their archetypal roles. She is particularly inspired by the colour connotations associated with the characters portrayed in the painting, and creates the figure of a beautiful and innocent girl in a white dress accompanied by an ascetic governess in black. Even the male character in Blixen's short story recalls Munch's archetype of the weak, melancholic man who is about to be destroyed by women. We also find a significant parallel in relation to the typical composition in Munch's paintings, where the individual figures are merged into one. Blixen makes use of this composition in the concrete description of the figures in her story; at the same time, on an abstract level, it is possible to interpret both figures as one multidimensional figure.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2022, 32; 4-18
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Das Beschreibungsmodell deutscher und dänischer Derivate nach ihrer Prädikat-Argumentstruktur
    The Classification Model of German and Danish Derivatives According to Their Predicate-Argument Structure
    Autorzy:
    Stopyra, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/504706.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    German and Danish derivatives
    predicate-argument structure
    systemic traits of vocabulary
    word formation system
    Opis:
    The following article seeks to present the model of classification of German derivatives which can be traced to both Fillmore’s The Case for Case (1968) and the German formative description proposed by Hans Wellmann from 1984 to 1998 (Duden. Die Grammatik, Band 4). The model seems to remain in conformity with the rule of aligning semantic fields to particular parts of sentences. The particular rule applied for German language was formulated by Wolfgang Motsch (2004). Renata Grzegorczykowa and Jadwiga Puzynina (1999) applied the rule in their analysis of the Polish word formation system. The fundamental role of the model is to classify each and every occurrence of the derivatives in accordance to both their semantic role and the directly motivating sentence segment of an explicative phrase. Derivatives set in such classes can be additionally classified in accordance to the specifi ed suffixes. The discussed model allows systemizing the results of word formation of a particular language. The model enables distinguishing systemic traits of vocabulary, therefore providing the learner with a specific overview and a greater degree of transparency. While considering German and Danish languages, it can be concluded that the Danish word formation system remains in conformity with its German counterpart and is equally complicated in its nature. Danish derivational translating equivalents comprise 65% of Danish equivalents in the following study.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2013, 2; 145-152
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narracyjny portret Marie Grubbe w powieści Lone Hørslev "Dyrets år" (Rok bestii)
    Autorzy:
    Cymbrykiewicz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1162582.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-10
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Lone Hørslev
    Dyrets år
    Marie Grubbe
    contemporary Danish biographical novel
    współczesna duńska powieść biograficzna
    Opis:
    The article A narrative portrait of Marie Grubbe in Lone Hørslev’s novel Dyrets år (The Year of the Beast) discusses the latest biographical novel on the controversial Danish aristocrat from the 17th century. In order to address the issue in closer detail, a brief biography of Marie Grubbe is given in the article’s introduction which is followed by a presentation of all the Danish works of fiction on the person that have been published so far. The analysis shows that the authors’ approach to their protagonist varies from disgust to fascination, depending on the period that the work originates from. Lone Hørslev’s Dyrets år may not be a genuine masterpiece, but it definitely adds new, contemporary aspects to the overall understanding of Marie Grubbe’s conduct and enriches her portrait with some traits which have not yet been discussed.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2016, 19; 43-55
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nie myśl sobie, że jesteś Duńczykiem...”. O duńskiej literaturze migracyjnej w kontekście debaty o duńskości
    Autorzy:
    Izabela, Schab, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897143.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Danish migration literature
    Danishness
    Geeti Amiri
    Yahya Hassan
    Tarek Omar
    Hassan Preisler
    Abdel Aziz Mahmoud
    Opis:
    The aim of the article is to analyze five Danish literary examples (texts by Geeti Amiri, Yahya Hassan, Tarek Omar, Hassan Preisler and Abdel Aziz Mahmoud) in the context of the ongoing public debate on Danishness. The chosen writers deal with a migration experience and they point out the impossibleness of becoming Danish in the eyes of the ethnic Danish society. The notion of Danishness is undergoing changes, but as my reading of the texts has shown, the non-ethnic Danish writers conceptualize it as being founded in a greater degree on the unreachable criterion of being (rather than on knowing or doing) – using Joshua A. Fishman’s categories.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(2 (461)); 69-80
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Proces emancypacji politycznej Inuitów w Grenlandii w okresie kolonialnym
    Autorzy:
    Bijak, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111999.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    emancipation
    Danish colonialism
    political development
    the Inuit
    Greenland
    emancypacja
    duński kolonializm
    rozwój polityczny
    Inuici
    Grenlandia
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie procesu emancypacji politycznej Inuitów w Grenlandii w historycznym okresie kolonializmu duńskiego. Autor rozpatrzył problem kolonializmu w Grenlandii z dwóch perspektyw. Z jednej strony jako zagrożenie, godzące w tradycyjny styl życia Inuitów, natomiast z drugiej strony jako szansę na zainicjowanie procesu zwiększonego zaangażowania rdzennej populacji wyspy w procesy decyzyjne. Problem badawczy zawiera się w pytaniach o prawdziwe motywacje władz kolonialnych względem inicjacji procesu emancypacyjnego ludności rdzennej.Autor skłonił się do kontrowersyjnej tezy, która jest stwierdzeniem, iż duński kolonializm pomimo stosowania opresyjnych nadużyć wobec rdzennej populacji Grenlandii umożliwił jej stopniowy rozwój społeczno-polityczny przez proces emancypacji politycznej.W poszczególnych częściach artykułu przedstawiono m.in. genezę rozwoju kolonializmu duńskiego na obszarze Północnego Atlantyku. Ukazano również stosunek władzy kolonialnej do Inuitów i charakterystykę funkcjonowania kolonii grenlandzkiej. Głównym trzonem rozważań był rozwój roli społeczno-politycznej Inuitów i ich zaangażowanie w sprawy lokalne w okresie duńskiego kolonializmu na wyspie. Proces ten został ukazany trójetapowo. Autor odniósł się również do konsekwencji procesu emancypacji dla obecnej sytuacji Inuitów. W artykule wykorzystano analizę źródeł tekstowych zarówno pierwotnych, jak i wtórnych, analizę historyczną oraz analizę aktów prawnych z okresu kolonialnego.
    The aim of the article is to present the process of political emancipation of the Inuit in Greenland, in the period of Danish colonialism. The author looks at the issue of colonialism from two standpoints. On the one hand, Danish colonialism is the threat to Inuit traditional way of life, but on the other hand, it is a chance to better involve the Inuit in decision-making processes in Greenland. The research problem is included in the questions about real motivation of Danish colonial authorities for initiating the process of political emancipation of indigenous peoples in Greenland. The main thesis of the article is that although the Danish colonialism caused repression to Greenland’s indigenous peoples, it also contributed to gradual social-political development, defined as political emancipation. The individual parts of the article discuss issues such as the genesis of Danish colonial development in the North-Atlantic area, the attitude of Danish colonial authorities to the Inuit, and the functioning of Greenland as a colony. The main point of considerations is an analysis of evolving social-political role of the Inuit at this time and involvement of this group in local decision-making processes. What is more, the article presents the process of the Inuit’s emancipation and its influence on this group. In the article, the author used the text source analysis method, historical analysis method and conducted an analysis of legal acts from the Danish colonial period.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2021, 28, 1; 103-124
    1428-9512
    2300-7567
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vejen over Lemberg: A Dane’s Impressions of Lemberg/Lviv in 1711: Just Juel and His Travels through the Polish–Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Papa, Iryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22592103.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    Just Juel
    travel diary
    Danish diplomatic mission (1709–1711)
    the Great Northern War
    Lemberg/Lviv
    Opis:
    This article analyzes an excerpt from the travel diary of Just Juel, who was a Danish envoy to Peter the Great in 1709–1711. Particular attention is paid to Juel’s travel through the Polish–Lithuanian Commonwealth and his visit to Lemberg/Lviv in 1711, its historical context, and possible interpretations based on approaches of cultural history.
    Źródło:
    Studia Scandinavica; 2021, 5, 25; 63-73
    1230-6053
    2657-6740
    Pojawia się w:
    Studia Scandinavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Traffic Rules and Environmental Conditions in Kattegat and the Sound Regarding Changes Planned for 2020
    Kattegat i Sund – obowiązujące przepisy i uwarunkowania środowiskowe w odniesieniu do zmian planowanych na rok 2020
    Autorzy:
    Kerbrat, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/342074.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Morski w Gdyni. Wydawnictwo Uniwersytetu Morskiego w Gdyni
    Tematy:
    Danish waters
    Kattegat
    Sund
    ships' routeing
    safety of navigation
    Cieśniny Duńskie
    trasy żeglugowe
    bezpieczeństwo nawigacji
    Opis:
    This paper describes presently applied sailing rules and environmental conditions on Danish waters such as Kattegat and the Sund. Those rules were established in late 70’s of the twentieth century by Danish authorities as Denmark is a coastal country and has the legal right to do so. Presently International Maritime Organization – IMO is in the process of approving a new set of routeing measures and traffic separation schemes which should comply with resolution A.257(14) – General provisions on ships’ routeing, and will be introduced by Organization.
    W artykule przedstawiono obecnie obowiązujące zasady żeglugi na wodach duńskich wraz z opisem warunków środowiskowych panujących w rejonie cieśnin Kattegat i Sund. Trasy żeglugowe w tym rejonie zostały ustanowione przez rząd duński jako państwo nadbrzeżne w latach 70. XX w. W chwili obecnej w IMO (International Maritime Organization) trwa proces uznania rozwiązań żeglugowych w Cieśninach Duńskich, jako zalecanych przez tę organizację oraz zgodnych z rezolucją A.572(14) („Zalecenia odnośnie tras żeglugowych”).
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni; 2018, 107; 59-71
    1644-1818
    2451-2486
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wo liegen die Grenzen der Hasssprache? Kommentare zum Anschlag in Manchester in sozialen Netzwerken in Deutschland, Dänemark und Polen
    Where are the Borders of Hate Speech? Comments to Terrorist Attack in Manchester Posted in Social Networks in Germany, Denmark and Poland
    Autorzy:
    Smułczyński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/458804.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
    Tematy:
    Hasssprache
    Hassrede
    Facebook
    quantitative Analyse
    deutsch
    dänisch
    polnisch
    hate speech
    quantitative analysis
    German
    Danish
    Polish
    Opis:
    Obwohl nach Marx/Weidacher (2014:91ff.) von keiner Internet-Sprache die Rede sein kann, ist leider die in Diskussionen und Kommentaren auf Facebook, Twitter oder Weblogs genutzte Sprache, oft gefüllt von beleidigenden, hassvollen Wörtern und Ausdrücken. Genau diese Art von Sprache wird als Hasssprache (auch Hassrede) genannt. Im folgenden Beitrag wird die Hasssprache am Beispiel von deutschen, dänischen und polnischen Facebook-Kommentaren zum Terroranschlag in Manchester (Mai 2017) analysiert. Es wurde eine qualitative Analyse durchgeführt, indem die Stellungnahmen in Bezug auf die dort vorkommenden Wörter und Wendungen, die in allen drei genannten Sprachen als beleidigend betrachtet werden, untersucht werden. Ich versuche dabei, folgende Fragen zu beantworten: Welche sprachlichen Mittel sind für die Kommentare charakteristisch? Sind irgendwelche von diesen Mitteln speziell bevorzugt? Welches Ziel möchten die Kommentierenden erreichen? Welche Inhaltsunterschiede lassen sich zwischen deutschen, dänischen und polnischen Kommentaren feststellen? Welche Aspekte des Inhalts berühren sie?
    language used in discussions and comments on Facebook, Twitter or weblogs often full of offensive, hateful words and expressions. It is precisely this type of language that is called hate speech. The following paper contains an qualitative analysis of comments, which appeared on Facebook in Germany, Denmark and Poland after the terrorist attack in Manchester in May this year. I try to find answer on following questions: Which linguistic methods are characteristic for such comments? Are some of these methods preferred? What are the authors of such comments trying to achieve? What are the differences between German, Danish and Polish comments? Which aspects of content do they touch?
    Źródło:
    Linguistische Treffen in Wrocław; 2019, 15; 225-232
    2084-3062
    2657-5647
    Pojawia się w:
    Linguistische Treffen in Wrocław
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategie komunikacyjne w nagłówkach prasowych o wojnie w Ukrainie w duńskim dzienniku „Politiken” (z perspektywy odbiorcy)
    Communicative strategies in headlines about the war in Ukraine in the Danish daily “Politiken” (from the reader’s perspective)
    Autorzy:
    Jarosz, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2178958.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    Danish press
    headline
    information
    journalism
    linguistic genology
    duńska prasa
    nagłówek prasowy
    informacja
    publicystyka
    genologia lingwistyczna
    Opis:
    The aim of the article is to present informative strategies applied in the headlines about the war in Ukraine in the Danish daily “Politiken”. The study covered 26 headlines from two thematic sections of the journal. A comparative analysis has showed differences in the structure and organization of information, the use of stylistic and emotive means, and the way the war is presented. The contrasts result from the fact that the texts belong to different press genres: informational or journalistic texts. Interconnecting them with hyperlinks creates an internal mini-discourse and gives a more complete picture of the presented events.
    Treścią artykułu jest przedstawienie strategii komunikacyjnych w nagłówkach prasowych o wojnie w Ukrainie w duńskim dzienniku „Politiken”. Badanie dotyczyło 26 nagłówków z dwóch działów tematycznych dziennika. Analiza porównawcza wykazała różnice w strukturze, organizacji informacji, użyciu środków stylistycznych, emotywnych oraz sposobie przedstawienia wojny. Kontrasty wynikają z przynależności tekstów do odmiennych gatunków prasowych: tekstów informacyjnych i publicystycznych. Połączenie obu typów tekstów linkami tworzy wewnętrzny mini-dyskurs i daje pełniejszy obraz przedstawianych wydarzeń.
    Źródło:
    Studia Rossica Gedanensia; 2022, 9; 144-156
    2449-6715
    2392-3644
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Gedanensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matka w duńskiej kulturze – stereotyp językowy a współczesna rzeczywistość
    Autorzy:
    Kacprzak, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34670922.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    mor/moder
    concept of mother
    stereotype of mother
    idealization of motherhood
    gender parity in Denmark
    traditional family model
    changes to family structure
    Danish discourse
    Danish worldview
    Danish values
    koncept mor/moder [matka]
    stereotyp matki
    idealizacja macierzyństwa
    równouprawnienie w Danii
    tradycyjny model rodziny
    zmiany w strukturze rodzinnej
    dyskurs duński
    duński obraz świata
    duńskie wartości
    Opis:
    The traditional picture of mother (mor/moder) in Danish present in the most linguistically entrenched expressions does not differ much from the ones known from other European languages, such as Polish, Russian, or English. In its light mother is a person who gives her child an unconditioned love, care, and who is fully dedicated to her role, which, in turn, should bring her ultimate happiness and satisfaction. What is characteristic of Danish culture, however, is the modern-day tendency to revise this simplified picture. The mother-housewife stereotype is almost entirely gone from the system of the Danish language, and the same pertains to the belief that she has to be the wife of the father, as gender equality and the idea of open labor market have long resided at the top of the Danish hierarchy of values. Meanwhile, in contemporary Danish discourse, one breaks with other stereotypical elements of the traditional picture of the mother, and a more nuanced picture is being drawn, in an attempt to separate the ideal and the typical scenario more visibly. First and foremost, much writing space is given to the fact that the mother role requires hard work, and that it is not only connected with good feelings, but also anxiety, loneliness, or even depression. The traditional idealization of the concept itself, in turn, is valued very negatively, as one perceives it as the main source of unfair expectations towards mothers. Interestingly, this tendency seems to be common in the Danish mainstream media regardless of the political stances taken: it can be found both in the Christian Kristeligt Dagblad and the left-wing Information.
    Tradycyjny obraz matki obecny w najbardziej utrwalonych formach języka duńskiego nie różni się wiele od tego spotykanego w innych językach europejskich, takich jak polski, rosyjski czy angielski. W jego świetle matka to osoba dająca dziecku bezgraniczną i bezwarunkową miłość, całodobową opiekę i w pełni poświęcona swojej roli, która z kolei przynosić ma jej największe szczęście i spełnienie. Nie brak w nim również cech stereotypowych, takich jak nadopiekuńczość i nadmierna pobłażliwość. Charakterystyczna dla duńskiej kultury i duńskiego języka jest natomiast współczesna tendencja do rewizji owego uproszczonego obrazu matki. Najgłębiej duńską mentalność przeniknęły zmiany dotyczące społecznej roli matki i już w podstawowych faktach językowych odciśnięte jest przekonanie, że matka nie musi być strażniczką domowego ogniska i żoną ojca – znacznie wyżej cenione jest równouprawnienie płci i udział kobiet w rynku pracy. We współczesnym duńskim dyskursie zrywa się natomiast z innymi stereotypowymi elementami tradycyjnego obrazu matki i jednocześnie dąży do jego zniuansowania, czyli wyraźniejszego rozdzielenia ideału od przypadku typowego. Dużo mówi się przede wszystkim o tym, jak ciężka jest rola matki i że związana jest ona nie tylko z dobrymi uczuciami, ale także strachem, niepewnością, samotnością czy nawet depresją. Samą idealizację konceptu, narzucaną kobietom od lat, wartościuje się bardzo negatywnie i postrzega jako główne źródło niesprawiedliwych oczekiwań wobec matek. Co ciekawe, ta tendencja do deidealizacji wydaje się być wspólna duńskim mediom głównego nurtu niezależnie od podziałów politycznych - można znaleźć ją zarówno w chrześcijańskim Kristeligt Dagblad, jak i w mocno lewicowej Information.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 297-313
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Attuning to linguistically less-fluent interlocutors: evidence from convergence in Danish and Finnish foreigner talk
    Autorzy:
    Kudera, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083757.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    speech accommodation
    sociophonetics
    foreigner talk
    Danish
    Finnish
    akomodacja mowy
    socjofonetyka
    mowa kierowana do obcokrajowców
    duński
    fiński
    Opis:
    This paper presents the acoustic features of speech recorded during interactions with foreigners in Danish and Finnish languages in the light of Speech Accommodation Theory. It presents selective aspects of speech attuning to linguistically less-fluent interlocutors in temporal and spectral perspectives. Foreigner-directed speech and native talk were compared in a spectral (F0, vowel space and intensity) and a temporal domain (phones per second). The results were correlated with the participants’ degree of exposure to foreigners and attitude towards them measured by means of a questionnaire. It was concluded that personal attitude towards interlocutors causes hyperarticulation. It was also shown, however, that the differences between the given instances of conversation are the strongest in the temporal domain, and not in the spectral domain.
    Artykuł przedstawia wyniki analizy akustycznej mowy kieowanej do obcokrajowców w językach duńskim i fińskim w świetle teorii akomodacji mowy. Praca omawia wybrane aspekty konwergencji w sygnale akustycznym, uzyskanym z nagrań rozmów z osobami o ograniczonej kompetencji językowej. Analizę przeprowadzono w dwóch perspektywach: częstotliwościowej (ton podstawowy, rozkład formantów, natężenie) i czasowej (liczba głosek na sekundę). Wyniki zostały skorelowane ze zmiennymi: kontakt z obcokrajowcami oraz stosunek do osób o niższej kompetencji językowej. Wykazano, że osobisty stosunek do rozmówcy wpływa na stopień hiperartykuacji. Dowiedziono również, że stopień hiperartykulacji jest zależny od stosunku do rozmówcy w perspektywnie czasowej, nie częstotliwościowej.
    Źródło:
    Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 1; 102-123
    0023-5911
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Neofilologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Memory grids: Forgetting East Berlin in Krass Clement’s Photobook Venten på i går. Auf Gestern warten (2012)
    Autorzy:
    Mrozewicz, Anna Estera
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920916.pdf
    Data publikacji:
    2015-06-13
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    the photobook
    Danish art photography
    Krass Clement
    GDR
    memory work
    politics of forgetting
    grids (Rosalind Krauss)
    Opis:
    In the article, I argue that by means of qualities intrinsic to the medium of the photobook, the renowned Danish photographer Krass Clement (b. 1946) constructs a complex narration, which, on the one hand, seeks meta-reflection on the relationships between photography, memory, and the perception of reality, and, on the other, explores the post-GDR condition of Berlin and Germany. Venten på i går. Auf Gestern warten (Danish and German for “Waiting for yesterday”) includes both old and contemporary images, in both colour and black-and-white, but the book is neither (n)ostalgic nor documentary. Rather, I insist that Clement’s project epitomizes memory work and that its guiding principle can be understood through Rosalind Krauss’ concept of the grid. Th e grid is here inseparable from photography’s relation to memory and reality. I explore how the dialectics between remembering and forgetting, inherent to photography, is enacted by the book, and how it foregrounds the opaqueness rather than the transparency of the medium and perception. I also present how the universe constructed by Clement unfolds within the three temporal dimensions suggested in the title of the book: a present (post-ideological) suspension between the future and the past.
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 39-57
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of the impact of exemption from pilotage for 75m and 90m long vessels on the fairway Świnoujście-Szczecin
    Autorzy:
    Gucma, L.
    Łazuga, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/117157.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Morski w Gdyni. Wydział Nawigacyjny
    Tematy:
    ship's manoeuvrability
    fairway Swinoujscie-Szczecin
    Danish Straits
    great barrier reef
    bosporus strait
    Tokyo Bay
    pilotage operations
    pilotage
    Opis:
    The aim of the study is to analyze the impact of exemption from pilotage for 75m and 90m long vessels entering Szczecin on navigation safety on the waterway Świnoujście-Szczecin. Available sources concerning the influence of maritime pilotage on the safety of navigation have been analysed. Such data have been collected and made available only for the Danish Straits, the Great Barrier Reef Area of Australia, the Bosporus Straits and the Tokyo Bay. The study also included an analysis of economic effectiveness of pilotage exemption in this area.
    Źródło:
    TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation; 2019, 13, 3; 627-631
    2083-6473
    2083-6481
    Pojawia się w:
    TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Emotionalisierung durch Bilder am Beispiel deutscher und dänischer Grabinschriften
    Emotionalisation through Images Based on German and Danish Grave Inscriptions
    Autorzy:
    Jarosz, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/458697.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
    Tematy:
    emotions
    feelings
    visual communication
    grave inscriptions
    cemetery art
    multimodal text
    text-image relationship
    text semiotics
    German
    Danish
    Opis:
    The article examines the emotive influence of visual elements on the reception of German and Danish grave inscriptions. The material basis of analysis are photos of tombstones from the 19th and 20th century from cemeteries in Saxony and Copenhagen. The methodological basis is the theory of multimodal text and the starting point of the analysis is the typology of image-text relationships, which is supplemented by further observations. The study analyzes representatives of different semantic classes of visual components from different time periods. Among the most expressive and impressive sculptural representations are those with references to eschatology and the person of the deceased. In their use, two distinct strategies can be noted: the strengthening of mourning mood and the repression of the picture of death.
    Źródło:
    Linguistische Treffen in Wrocław; 2020, 17; 101-115
    2084-3062
    2657-5647
    Pojawia się w:
    Linguistische Treffen in Wrocław
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Noget om positionsverberne ligge, stå og sidde i dansk og polsk
    Autorzy:
    Szubert, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177293.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    positionsverber
    position verbs
    stå
    ligge
    stille
    dansk sprog
    polsk sprog
    danish language
    polish language
    stand
    lie
    put
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 327-333
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Hygge Phenomenon. Between a Lifestyle and Nationalism
    Autorzy:
    Karol, Pesel, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897368.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Hygge
    lagom
    lykke
    happiness
    World Happiness Report
    Denmark
    Danish Culture
    Meik Wiking
    the happiest country in the world
    Opis:
    The article comments on the amazing enthusiasm generated by the now popularised concept of “hygge” from Denmark. The so-called Danish secrets to happiness have been brought into vogue in Poland as well as other countries worldwide. The author tries to show that the reach of this concept is much broader than – the area of trendy lifestyles or competition from Nordic neighbourhood, for instance Swedish idea “lagom”. Namely, patriotism and its cultural practises in the everyday life lie at the root of all Danish inclination for comfort and cosiness.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(2 (461)); 35-47
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    When 16th-century Polish poetry meets modern Danish syntax. A study of an odd case
    Autorzy:
    Sobkowiak, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177296.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    stylistic inversion
    Diderichsen's sentence model
    Diderichsen tradition
    Modern Danish syntax
    sentence intertwining
    Mikołaj Sęp-Szarzyński
    Pieśn V o Fridruszu
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 12; 305-314
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid i Kierkegaard – czy spotkanie było możliwe?
    Norwid and Kierkegaard — was an encounter possible?
    Autorzy:
    Lijewska, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1534478.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Cyprian Norwid
    Søren Kierkagaard
    Danish-Polish contacts
    anti-Hegelian criticism
    Berlin-based Polish diaspora in the 19th c.
    Opis:
    This article considers a possibility of an experience of a literary liaison between Cyprian Norwid’s literary output and the thought of Søren Kierkegaard. A certain coincidental similarity of some of the ideas represented in both authors’ works is, in fact, intriguing and thoughtprovoking. Another relevant element is the name of the protagonist Quidam that appears in both authors. Tough it cannot be proved conclusively that the Polish poet did know the works of Kierkegaard, who had earned himself an eloquent nickname of the Socrates of Copenhagen, there are premises to believe that Norwid could have been aware of some of the facts concerning the Danish philosopher. The author of the article supports this assumption by providing some interesting data of particular circumstances and particular persons that suggest that the above was possible. The article discusses some of the possible tangential points shared by both thinkers: 1) widespread interest in Scandinavia in the then Europe, 2) anti-Hegelian criticism in Berlin, and 3) pursuit of religious revivalism among Protestants and Catholics alike. The article indicates the people within Norwid’s inner social circle that could have been some sources of information on the Danish philosopher.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2011, 18; 271-282
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Być jak Rita Madsen. Kształcenie nauczycieli edukacji elementarnej w Danii
    Be Like Rita Madsen. Training Early School Teachers in Denmark
    Autorzy:
    Adamczewski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1293326.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    edukacja elementarna
    duński system edukacji
    kształcenie nauczycieli
    szkolnictwo podstawowe
    Rita
    elementary eduction
    Danish educational system
    teachers education
    primary education
    Opis:
    Artykuł prezentuje problematykę kształcenia nauczycieli edukacji elementarnej w Danii w oparciu o analizę dostępnej literatury, ra- porty Eurydice oraz dane pochodzące ze strony duńskiego Minister- stwa Dzieci i Edukacji. Autor, oprócz przedstawienia ogólnego zarysu funkcjonowania duńskiego systemu edukacji, nakreśla jego główne cechy. W opisie szkolnictwa podstawowego szczególnie uwzględniono etap edukacji elementarnej. Dominującym celem pracy jest zilustrowanie systemu kształcenia nauczycieli szkół podstawowych wraz z alternatywnymi ścieżkami uzyskania kwalifikacji. Wyniki prowadzonych analiz wskazują na to, że duński system kształcenia nauczycieli jest elitarny, skuteczny oraz zorientowany na wiedzę i umiejętności przyszłego nauczyciela, który w świadomy i odpowiedzialny sposób dba o osiągnięcia i dobre samopoczucie dziecka. Ponadto w tekście nawiązano do tytułowej bohaterki duńskiego serialu telewizyjnego Rita, który stał się inspiracją do napisania tej pracy.
    The aim of this article is to study and reflect on the way of training elementary education teachers in Denmark. The analysis is based on the review of available books, Eurydice reports, as well as the data included in the website of the Danish Ministry of Children and Education. The author managed to present not only the general perspective on the Danish education system, but also its key features. In the description of elementary education, the stage of early school education was particularly taken into account. The author of the article mainly intended to present the system of educating teachers working in primary schools, along with the alternative paths to obtain such qualifications. The results of the analyses indicate that the Danish teacher education and training system is elitist, efficient and focused on thorough knowledge and skills of a future teacher who, in a conscious and responsible manner, cares about the child’s achievements and wellbeing. Moreover, the author of the article refers to the protagonist of the popular Danish TV series entitled Rita, which became the inspiration for writing this work.
    Źródło:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce; 2021, 16, 2(60); 25-37
    1896-2327
    Pojawia się w:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A new ant genus from the late Eocene European amber
    Autorzy:
    Dlussky, G.
    Radchenko, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22018.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Baltic amber
    Eocene
    Eocenomyrma
    Formicidae
    Late Eocene
    Myrmicinae
    ant
    new genus
    amber
    European amber
    paleontology
    systematics
    Saxonian amber
    Danish amber
    Opis:
    Eocenomyrma gen. nov. of extinct ants of the family Formicidae, subfamily Myrmicinae, is described from the late Eocene European amber (ca. 40 Ma), based on six specimens from six pieces of amber; three of them contain E. rugosostriata (Baltic and Saxonian ambers); the remainder contain three new species: E. orthospina (Baltic Amber), E. electrina (Scandinavian Amber), and E. elegantula (Baltic Amber). Eocenomyrma resembles two extant genera: Myrmica and Temnothorax (both of which also occur in late Eocene European amber), but differs from them by the following apomorphies: clypeus short and broad, with two lateral longitudinal carinae and distinctly marked anterolateral corners, its median portion faintly concave transversally, anterior margin broad and shallowly concave medially, with pairs of long setae situated on the anterolateral clypeal corners, and central part of the anterior clypeal margin without setae; middle and hind tibiae lacking the spurs. Palp formula in Eocenomyrma is 4, 3 versus 6, 4 in Myrmica. We include Eocenomyrma in the tribe Formicoxenini. Nothomyrmica rugosostriata is transferred to Eocenomyrma, and the neotype of the latter species is designated; Nothomyrmica petiolata is transferred to the genus Temnothorax. A key for the identification of all known Eocenomyrma species is compiled.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2006, 51, 3
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inoceramid stratigraphy and depositional architecture of the Campanian and Maastrichtian of the Miechów Synclinorium (southern Poland)
    Autorzy:
    Jurkowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/138665.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Upper Cretaceous
    Miechów Synclinorium
    inoceramid bivalves
    biostratigraphy
    inversion of the Danish-Polish Trough
    górna kreda
    Miechów
    małże
    biostratygrafia
    bruzda duńsko-polska
    Opis:
    Dynamic evolution of the Campanian and Maastrichtian (Upper Cretaceous) of the Miechów Synclinorium is presented. Through chronostratigraphic analysis, the geometry of the Campanian and Maastrichtian of the area is interpreted, while microfacies analysis allowed determination of some of the paleoenvironmental parameters (rate of sedimentation, bottom condition and terrigenous input). The chronostratigraphy is based on inoceramid biostratigraphy. Nine inoceramid zones are recognized: Sphenoceramus patootensiformis, Sphaeroceramus sarumensis-Cataceramus dariensis and ‘Inoceramus’ azerbaydjanensis-‘Inoceramus’ vorhelmensis, ‘Inoceramus’ tenuilineatus, Sphaeroceramus pertenuiformis, ‘Inoceramus’ inkermanensis and ‘Inoceramus’ costaecus-‘Inoceramus’ redbirdensis (Campanian); Endocostea typica and Trochoceramus radiosus (Maastrichtian). Five unconformities (isochronous in the study area) represented by horizons of slower sedimentation rate, were recognized. They correlate with eustatic sea-level changes, well recorded in European successions (Jarvis et al. 2002, 2006; Niebuhr et al. 2011). Unconformity horizons allow six alloformations to be distinguished. The thickness of particular chronostratigraphic units within the Campanian and Lower Maastrichtian increases progressively toward the axis of the Danish-Polish Trough, which indicates that the inversion of the trough could not have started before the Late Maastrichtian.
    Źródło:
    Acta Geologica Polonica; 2016, 66, 1; 59-84
    0001-5709
    Pojawia się w:
    Acta Geologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Short Research in Danish Cardinal and Ordinal Numerals on Indo-European Background
    Autorzy:
    Garczyński, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1164677.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Indo-European numerals
    Danish numerals
    vigesimal counting system
    decimal counting system
    liczebniki duńskie
    dwudziestkowy system liczbowy
    dziesiątkowy system liczbowy
    liczebniki indoeuropejskie
    Opis:
    The article focuses on the Danish numerals 1-1000. It presents their Proto-Indo-European, Proto-Germanic, Old Danish and present forms whilst providing additional information on their development and corresponding numerals in other European languages. It focuses primarily on the vigesimal counting system, whose traces can be found in Danish, and which is the source of some unique forms unseen in other languages. Therefore, special attention is paid to the numerals of the series 50-90. Though these appear to be unique and exotic, the article shows that they are not to be perceived as an anomaly but rather a different path of development within the language Moreover, a brief explanation of the origins of the vigesimal system in Danish is provided. Also, several units of measurement showing traces of the vigesimal, duodecimal and sexagesimal systems are discussed. Finally, language reforms aimed at changing the numeral forms will be shortly portrayed.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2014, 16
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Towers with Golden Orbs. Motif of Cupolaed Spires with Spherical Supports
    Wieże ze złotymi kulami. Motyw kopulastych hełmów o sferycznych podporach
    Autorzy:
    Łuniewicz, Zygmunt
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38711321.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    wieża
    hełm
    hełm kopulasty
    Hendrik de Keyser
    region Morza Bałtyckiego
    duński renesans
    tower
    Welsche Haube
    cupolaed spire
    Baltic Sea region
    Danish Renaissance
    Opis:
    The article is devoted to the hitherto overlooked architectural motif of spherical supports in tower spires, observed in northern Europe since the early 17th century. Probably derived from the obelisk ball-based motif popular in iconography. It first appeared within the spire of the Westerkerk tower designed by Hendrik de Keyser, and later in the realizations of his students in Denmark. Graphic representations of the towers also played a role in popularizing the motif. The article investigates the potential routes of the motif ’s spread and explores possible connections between the different objects. Due to the various forms and contexts in which the motif was used, it is difficult to determine any additional ideological content beyond the prestigious functions associated with dominant tower structures.
    Artykuł został poświęcony pomijanemu dotąd motywowi architektonicznemu, jakim są kuliste podpory w hełmach wież, obserwowane w północnej Europie od pocz. XVII w. Podpory te, wywiedzione zapewne z popularnego w ikonografii motywu obelisku opartego na kulach, po raz pierwszy w obrębie hełmu pojawiły się w zaprojektowanej przez Hendrika de Keysera wieży Westerkerk, a następnie w realizacjach jego uczniów w Danii. Pewną rolę w upowszechnieniu tego rozwiązania odegrały także przedstawienia graficzne wież. W tekście prześledzono możliwe drogi rozprzestrzeniania się nowego motywu oraz możliwe powiązania między różnorodnymi obiektami. Zróżnicowane formy i konteksty użycia omawianych podpór nie pozwoliły na wskazanie ich dodatkowych treści ideowych, innych niż te, związane z ich funkcjami prestiżowymi, naturalnie wpisanymi w wieżowe dominanty.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 2; 51-76
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podstawy ustroju Grenlandii (wybrane zagadnienia)
    Basics of Greenland political system: selected issues
    Autorzy:
    Uziębło, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/525028.pdf
    Data publikacji:
    2014-02-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Grenlandia
    system rządu Grenlandii
    Akt o samodzielności Grenlandii duńskie terytoria autonomiczne
    Greenland
    Greenland system of government
    Act on Greenland Self-Government Danish dependency
    Opis:
    Grenlandia, będąc terytorium autonomicznym Królestwa Danii, potwierdza swoje aspiracje niepodległościowe. W ostatnich latach zauważalne jest poszerzenie zakresu samo-dzielności tego terytorium. Obecnie podstawy ustroju Grenlandii reguluje Akt o samodzielności Grenlandii z 2009 r., który przede wszystkim koncentruje się na politycznychi ekonomicznych relacjach z Danią, wyznaczając jednocześnie drogę do niepodległości. Niepodległość ta w dużej mierze uzależniona jest jednak od stworzenia podstaw finansowych istnienia przyszłej państwowości. Nie ma wątpliwości, że system organów w Grenlandii dostosowany jest już do przy-szłej państwowości. W dużej mierze jest on wzorowany na rozwiązaniach znanych z państw nordyckich. Władzę ustawodawczą wykonuje jednoizbowy parlament (Inatsi-sartut), który pochodzi z wyborów powszechnych. Składa się on z 31 deputowanych wyłonionych w oparciu o zasadę proporcjonalności. Poza funkcją ustawodawczą pełni on również funkcję kontrolną i funkcję finansową. Władza wykonawcza należy natomiast do rządu (Naalakkersuisut), ponoszącego odpowiedzialność polityczną przed parlamentem. Zwraca uwagę, że pozycja Wysokiego Komisarza, czyli reprezentanta Danii, ma w zasadzie wyłącznie charakter reprezentacyjny.
    Greenland, being an autonomous territory of the Kingdom of Denmark, now confirms itsaspirations for independence. In recent years, there is a noticeable broadening of the range of the autonomy of the territory. Currently, the basics of political system regulates Act on Greenland Self-Government of 2009, which primarily focuses on the political and economic relations with Denmark, while setting a road to independence. This independence largely depends since the creation of the financial basis of the existence of a future state.There is no doubt that the system of authorities in Greenland is already adapted to future statehood. This is largely inspired on solutions used in the Nordic countries. Legislative power belongs to unicameral parliament (Inatsisartut), which comes from the general election. It consists of 31 MPs elected on the basis of the principle of proportionality. In addition to the legislative function, it is also control functions and financial function. Executive power is exercised by the government (Naalakkersuisut), which maybe dismissed by the Parliament. Draws attention that the position of High Commissioner, which is representative of Denmark, is essentially representational purposes only.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 1 (17); 13-33
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Maria Hellebergs 'Fremmede naboer' i den danske Polen-diskurs
    Autorzy:
    Schab, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177452.pdf
    Data publikacji:
    2009-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Polen
    Danmark
    repræsentation
    polsk nationalkarakter
    Polen-billedet i dansk litteratur
    representation
    polish national character
    image of poland in the danish literature
    Polska
    Denmark
    Opis:
    The aim of the article is to place Maria Helleberg’s book Fremmede naboer (1992) in a broader cultural and literary context and to define its position in the Danish discourse on Poland. The author of the article points out some elements used for creating an image of Poland and confronts the image with the canonical representation of Poland from Georg Brandes’ text Indtryk fra Polen (1888). The result of the comparison mentioned above shows a certain conservatism in the way Poland is presented in Danish literary discourse. The conclusion is supported with references to other texts dealing with Polish matters from the period from 1888 to 2002.
    Źródło:
    Folia Scandinavica Posnaniensia; 2009, 10; 113-122
    1230-4786
    2299-6885
    Pojawia się w:
    Folia Scandinavica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rosyjski projekt operacji desantowej w strefie Kanału Cesarza Wilhelma w 1914 roku
    Russian Scheme of a Landing Operation in the Kaiser Wilhelm Canal Area in 1914
    Autorzy:
    Herma, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197826.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-31
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Russian Empire
    German Empire
    Great Britain
    World War I
    Imperial Russian Navy
    Kaiser Wilhelm Canal
    Baltic Sea
    North Sea
    Danish Straits
    landing operation
    Opis:
    The paper discusses a scheme for a landing operation in the Kaiser Wilhelm Canal area (German Kaiser-Wilhelm-Kanal, from 1948 the Nord-Ostsee-Kanal, the Kiel Canal in international terminology), whose aim was to capture and destroy the Germanbuilt transportation route that connected the Baltic Sea with the North Sea. The canal bore a strategic importance after the outbreak of World War I, as the German navy had to operate both in the North Sea against its main adversary, the British fleet, and to ensure Germany’s strategic control in the Baltic. The scheme, which has received little attention in literature to date, was developed after the outbreak of World War I, in the autumn of 1914, by Captain 2nd Rank (Commander) Alexander Bubnov, an officer in the Staff of the Commander-in-Chief of the Imperial Russian Army, Grand Duke Nicholas Nikolaevich. The article proposes an analysis of the assumptions of Bubnov’s scheme, the question of who it was inspired by, and discusses the reasons why the scheme was not implemented, also in the context of the cooperation between the Allies (Russia and Great Britain) at the beginning of the war.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2022, 87, 1; 91-106
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projektowanie architektoniczne w kontekście zrównoważonego rozwoju miasta. Dania – trzy studia przypadku
    Architectural design in the context of sustainable development cities. Denmark - three case studies
    Autorzy:
    Kuc-Słuszniak, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38072071.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu
    Tematy:
    projektowanie zrównoważone
    CopenHill
    zabudowa mieszkaniowa
    Duńskie Muzeum Morskie
    architektura i urbanistyka
    sustainable design
    multi-family housing
    Danish Maritime Museum
    architecture and urban planning
    Opis:
    Rozwój zrównoważony w architekturze to podejście, które ma na celu tworzenie budynków i przestrzeni przyjaznych dla środowiska, efektywnych ekonomicznie oraz sprzyjających dobremu samopoczuciu ludzi. W niniejszym artykule przedstawiono trzy realizacje autorstwa duńskiej pracowni BIG (Bjarke Ingels Group) – CopenHill w Kopenhadze, zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w Aarhus oraz Duńskie Muzeum Morskie w Helsingør. Wszystkie obiekty, pomimo iż reprezentują różne funkcje, łączy innowacyjne i zrównoważone podejście do rozwiązań architektonicznych i urbanistycznych, które mają na celu minimalizowanie wpływu budynków na środowisko i społeczeństwo, jednocześnie dbając o ich funkcjonalność i estetykę.
    Sustainable development in architecture is an approach that aims to create buildings and spaces that are environmentally friendly, economically effective and conducive to people's well-being. This article presents three projects by the Danish studio BIG (Bjarke Ingels Group) – CopenHill in Copenhagen, a multi-family housing development in Aarhus and the Danish Maritime Museum in Helsingør. All buildings, although they represent different functions, share an innovative and sustainable approach to architectural and urban solutions that aim to minimize the impact of buildings on the environment and society, while ensuring their functionality and aesthetics.
    Źródło:
    Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development; 2023, 3(106); 27-37
    1897-2349
    2657-5760
    Pojawia się w:
    Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co o „gramatyce przemocy” mówi nam duńska etnoskładnia i kontrowersja między Wierzbicką a Pinkerem
    Autorzy:
    Levisen, Carsten
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611509.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    ethnosyntax
    violence
    vold
    sociality constructs
    cultural scripts
    Danish
    English
    NSM semantics
    etnoskładnia
    vold ‘przemoc’
    konstrukty społeczne
    skrypty kulturowe
    duński
    angielski
    semantyka Naturalnego Metajęzyka Semantycznego
    Opis:
    This paper explores the Danish keyword vold ‘violence, abuse’ and its associated ethnosyntax. Calling into attention (i) the differences and similarities of violence-related concepts in ethnolinguistic communities, and (ii) the key role played by ethnosyntax in the elaboration of violence, vold, and similar concepts, the paper aims to open a new ethnolinguistic research agenda for the study of negative sociality constructs and the positive value system hidden in such concepts. The Danish ethnosyntax of vold ‘violence, abuse’ hidden in compound morphology is scrutinised. Focusing on the compounds hustruvold ‘wife vold’ and politivold ‘police vold’, the paper explores the hidden conceptual syntax embedded in such coinages. Exploring more recent constructs, such as forældrevold ‘parent vold’, it is argued that Danish ethnosyntax embodies a view of the world in which traditional authority figures are coded as aggressors: men, police, parents, whereas women, citizens and children are coded as victims.
    Artykuł dotyczy semantyki i etnoskładni duńskiego słowa vold ‘przemoc’, kluczowego dla duńskiej kultury. Biorąc pod uwagę (i) podobieństwa i różnice między słowami oznaczającymi ‘przemoc’ w różnych społecznościach etnolingwistycznych oraz (ii) kluczową rolę etnoskładni w opisie takich konceptów, jak angielskie VIOLENCE, duńskie VOLD itd., artykuł otwiera nową perspektywę badań nad konceptami wyrażającymi negatywne zjawiska społeczne i związanymi z nimi pozytywnymi systemami wartości. W artykule bada się etnoskładnię, składnię „pojęciową” duńskiego vold, zawartą w strukturze morfologicznej złożeń takich jak hustruvold ‘vold (w stosunku do) żony’ czy politivold ‘vold policyjna’. Analiza nowszych tworów, np. forældrevold ‘vold rodzicielska’, pokazuje, iż duńska etnoskładnia zawiera w sobie obraz świata, w którym tradycyjne autorytety, takie jak mężczyźni, policja, czy rodzice, postrzegani są jako agresorzy, natomiast kobiety, obywatele i dzieci kodowane są jako ofiary przemocy (w sensie vold).
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kongofilne angiopatie
    Congophilic angiopathies
    Autorzy:
    Liberski, Paweł P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1029515.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    amyloid
    amyloidoza rodzinna typu fińskiego
    congophilic angiopathies
    familial British dementia
    familial Danish dementia
    familial Finnish amyloidosis
    kongofilne angiopatie
    rodzinne otępienie brytyjskie
    rodzinne otępienie duńskie
    Opis:
    Congophilic angiopathies (CAA) are a group of neurodegenerations caused by amyloid deposition in the vessel walls. Amyloids are molecularly different and, as in all amyloidoses, CAA may be hereditary caused by mutations in a precursor for a given amyloid or sporadic of unknown cause. “Amyloid” is a generic terms to define diverse proteins of common physicochemical properties. In particular, they are congophilic (stained with Congo red), they fluorescent following staining with thioflavin S and they are composed of fibrils which are visible under transmission electron microscope. In this review we will cover: • dementia of BRI family: – familial British dementia, FBD (peptide ABri), – familial Danish dementia, FDD (peptide ADan); • hereditary cerebral haemorrhage with amyloidosis, Dutch type, HCHWA-D (peptide Aβ); • hereditary cerebral haemorrhage with amyloidosis, Icelandic type, HCHWA-I (cystatin C); • CAA associated with Alzheimer disease (peptide Aβ); • familial Finnish amyloidosis (gelsolin).
    Kongofilne angiopatie (ang. congophilic angiopathy, CAA) stanowią grupę chorób neurozwyrodnieniowych charakteryzujących się odkładaniem w ścianach naczyń ośrodkowego układu nerwowego (OUN) amyloidu o różnym składzie molekularnym. Jak wszystkie amyloidozy, CAA występują zarówno jako formy dziedziczne, uwarunkowane mutacjami w genach kodujących prekursor amyloidu, jak i postaci sporadyczne. W niniejszym przeglądzie zostaną omówione: - otępienia typu BRI: - rodzinne otępienie brytyjskie (ang. familial British dementia, FBD), - rodzinne otępienie duńskie (ang. familial Danish dementia, FDD); - dziedziczny krwotok mózgowy z amyloidozą typu holenderskiego (ang. hereditary cerebral haemorrhage with amyloidosis, Dutch type, HCHWA-D); - dziedziczny krwotok mózgowy z amyloidozą typu islandzkiego (ang. hereditary cerebral haemorrhage with amyloidosis, Icelandic type, HCHWA-I); - CAA towarzysząca chorobie Alzheimera; - CAA spowodowana odkładaniem gelsoliny – amyloidoza rodzinna typu fińskiego. We wszystkich tych chorobach występuje odkładanie się wokół naczyń amyloidów. Amyloidy są heterogenną grupą białek posiadających wspólne właściwości fizykochemiczne: kongofilię (barwienie czerwienią Kongo), fluorescencje po zabarwieniu tioflawiną S oraz tworzenie włókien obserwowanych w mikroskopie elektronowym. Amyloidy powstają z białek prekursorowych w wyniku ograniczonej proteolizy i zmiany konformacji z a-helikalnej na b-kartkę.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2005, 5, 3; 183-188
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Landscape Painting and the Construction of “Icelandicness”: Icelandic Modern National Art vis-à-vis its Danish Origins
    Malarstwo pejzażowe i konstruowanie „islandzkości”. Nowoczesna sztuka narodowa Islandii wobec swych duńskich źródeł
    Autorzy:
    Konopka, Emiliana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15582179.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    sztuka islandzka
    sztuka duńska
    tożsamość narodowa
    malarstwo pejzażowe
    sztuka narodowa
    postkolonializm
    kryptokolonializm
    Icelandic art
    Danish art
    national identity
    landscape painting
    national art
    post-colonialism
    crypto-colonialism
    Opis:
    The article constitutes an attempt at developing a new approach to Icelandic national art, supported by an analysis of its role in the process of constructing “Icelandicness” and the Icelandic identity. It enters a dialogue with the study Kryptokoloniale landskaber: tid, sted og rum i billeder af islandsk landskab 1874–2011 by Ann-Sofie Nielsen Gremaud, with a concurrent focus on Icelandic landscape painting of the period 1874–1944 and its relation to Danish art. The Nordic, and especially the Icelandic art was routinely overlooked in the European artistic and historical narration, including the Polish scholarly environment, but it is well worthy of a closer scrutiny. Two fundamental assumptions that define the analysis presented herein are that the modern national art of Iceland derives from the Academic tradition in Denmark and that, concurrently, Icelandic artists participated in the process of developing national identity in opposition to the Danish model. In order to find confirmation for the posed theses, methodologies close to post-colonialism and crypto-colonialism have been used, as well as ones inspired by imagology and based on interdisciplinary research in the fields of art history, history, anthropology and cultural studies.
    Artykuł jest próbą wypracowania nowego podejścia do islandzkiej sztuki narodowej, popartego analizą jej roli w konstruowaniu „islandzkości” i islandzkiej tożsamości. Pozostając w ciągłym dialogu z rozprawą Ann-Sofie Nielsen Gremaud Kryptokoloniale landskaber: tid, sted og rum i billeder af islandsk landskab 1874–2011 (2012), tekst koncentruje się jednocześnie na islandzkim malarstwie pejzażowym z lat 1874–1944 i jego relacji ze sztuką duńską. Sztuka nordycka, a zwłaszcza islandzka, zazwyczaj pomijana w europejskiej narracji historyczno-artystycznej, warta jest jednak bliższego poznania. W pracy przyjęto podstawowe założenie, że nowoczesna islandzka sztuka narodowa wywodzi się z duńskiej tradycji akademickiej, a islandzcy artyści uczestniczyli w tworzeniu tożsamości narodowej pozostając w opozycji wobec modelu duńskiego. Aby znaleźć poparcie dla postawionej tezy, wykorzystano metodologie bliskie postkolonializmowi i kryptokolonializmowi, jak również inspirowane imagologią i oparte na interdyscyplinarnych badaniach z zakresu historii sztuki, historii, antropologii i kulturoznawstwa.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 1; 95-116
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowe obrazy PRZYJAŹNI w języku duńskim
    Autorzy:
    Kacprzak, Aleksander
    Szubert, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611491.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    linguistic worldview
    linguistic worldviews
    friendship
    friend
    venskab
    ven
    lexical-semantic fields
    Danish semantics
    językowy obraz świata
    językowe obrazy świata
    przyjaźń
    przyjaciel
    pola leksykalno-semantyczne
    semantyka
    duńska semantyka
    Opis:
    The article aims to describe two images or views of friendship in Danish. The data, excerpted from dictionaries (lexical definitions, synonyms, antonyms, hyperonyms, derivatives, and compounds) and from the National Corpus of Danish, show that there exist two parallel images of friendship in the language: one is connected with a more traditional understanding of friendship as a strong and close bond, the other is based on the idea of many acquaintances/friends. Corpus data suggest that it is the other, more recent image of friendship that is now most frequently evoked by speakers of Danish, although the traditional view is still present in their consciousness. This conclusion is corroborated by an analysis of the word ven, the main lexical exponent of the cultural concept being investigated.
    Celem niniejszego artykułu jest opisanie dwóch różnych obrazów przyjaźni występujących w języku duńskim. Materiał językowy, pozyskany ze słowników (definicje leksykalne, synonimy, antonimy, hiperonimy, derywaty i złożenia związane z głównymi leksykalnymi eksponentami konceptu) oraz z Narodowego Korpusu Języka Duńskiego, wskazuje na to, że w języku duńskim równolegle funkcjonują dwa obrazy przyjaźni – jeden związany z bardziej tradycyjnym postrzeganiem przyjaźni jako bardzo silnej i bliskiej relacji oraz jeden, w ramach którego głównym celem jest posiadanie wielu znajomych/przyjaciół. Dane pochodzące z korpusu pozwalają na stwierdzenie, że to właśnie ten drugi, nowszy obraz przyjaźni jest obecnie najczęściej przywoływany przez użytkowników języka duńskiego, mimo że tradycyjny obraz przyjaźni wydaje się być wciąż obecny w ich świadomości. Wniosek ten poparty został dodatkowo analizą rozwoju znaczenia leksemu ven, który jest głównym leksykalnym eksponentem konceptu i który współcześnie odzwierciedla szersze rozumienie przyjaźni w języku duńskim.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni w Szczecinie w systemie bezpieczeństwa europejskiego oraz stosunkach polsko-niemieckich (2007–2016)
    Multinational Corps Northeast in Szczecin in the European security system and the Polish-German relations (2007–2016)
    Autorzy:
    Sokołowski, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/505198.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    military cooperation
    Polska
    Germany
    Denmark
    the Polish Armed Forces
    the Bundeswehr
    the Danish Armed Forces
    the North Atlantic Alliance
    NATO
    European Union
    EU
    International Security Assistance Force
    ISAF
    Afghanistan
    Opis:
    The article is devoted to the development of Multinational Corps Northeast (MNC NE) in the second decade of its existence. The Corps, which is based in Szczecin, has been operating since 1999 as a part of NATO’s military structures. The Corps was created by three founding countries: Denmark, Germany and Poland. In accordance with the Convention of September 5th, 1998, the aim of the corps is to plan and carry out activities for the benefit of collective defense purposes under article 5 of the North Atlantic Treaty, as well as to participate in multinational missions and military operations. Between 2004 and 2015, the Corps was joined by other countries as “participating members”: Lithuania, Latvia and Estonia (2004), Slovakia and the Czech Republic (2005), United States of America (2006), Romania (2008), Slovenia (2009), Croatia (2012), Hungary (2013), Sweden (2014), and the UK (2015). In the second half of 2015 the corps was extended with the representatives of the Armed Forces from Turkey, France, the Kingdom of the Netherlands and Finland. The Corps headquarters in Szczecin is organized according to NATO standards. It includes the Command Group (rotationally manned by personnel from Demark, Germany and Poland) and nine functional divisions. Military units that function under the authority of the Corps (70–100 thousand soldiers) are deployed in their bases in the founding states. Up until now, the soldiers from the Corps has participated in 3 ISAF missions in Afghanistan. Decisions to strengthen signifi cantly the force of the Corps were made on 4–5 September 2014 during the NATO Summit in Newport. During the summit, the founding states also decided to raise the level of combat readiness of the Corps. Since then, the Corps has been undergoing another transformation, the most important one since its inception. In NATO, it is assumed that at the end of 2016 the Corps will reach its full readiness to command various military formations of the Alliance, including: Very High Readiness Joint Task Force (VJTF), NATO Response Force (NRF), and also NATO Force Integration Units (NFIUs) from Lithuania, Latvia, Estonia and Poland. This implies the need for further infrastructure development of the Corps and the increase of the scope of its responsibilities in the field of allied defense. This task was regarded as a priority before the next NATO Summit scheduled for 8–9 July 2016 in Warsaw.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2016, 2; 73-91
    1733-2680
    2451-0610
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaszubski Uniwersytet Ludowy w perspektywie międzynarodowej. Bornholmskie impresje
    The Kashubian Folk University in an international perspective. Bornholmerure impressions
    Autorzy:
    Klejna, Alina
    Mielewczyk, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/417822.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
    Tematy:
    uniwersytet ludowy
    pozaformalna edukacja dorosłych
    międzynarodowa współpraca oświatowa
    Kaszubski Uniwersytet Ludowy
    duńskie uniwersytety ludowe
    folk university
    non-formal adult education
    international educational cooperation
    Kashubian Folk University
    Danish folk universities
    Opis:
    Artykuł prezentuje refleksje na temat międzynarodowej współpracy podmiotów związanych z pozaformalną edukacją dorosłych, poczynione z perspektywy autorek na co dzień związanych z praktyczną realizacją zadań oświatowych w środowiskach wiejskich. Całość przygotowano w oparciu o doświadczenia z prowadzenia wspólnych projektów z podmiotami edukacyjnymi z zagranicy, jakie posiada Kaszubski Uniwersytet Ludowy w Wieżycy, od lat współpracujący z bliźniaczymi instytucjami w innych krajach – zwłaszcza w Skandynawii – oraz w oparciu o spostrzeżenia dokonane podczas pobytu autorek w jednym z duńskich uniwersytetów ludowych jesienią 2014 roku.
    The article presents reflections on international co-operation of entities involved in informal adult education made from the perspective of the authors who on a daily basis are associated with the practical implementation of educational tasks in rural communities. The material is based on the experience gained from conducting common projects with educational entities from abroad which Kashubian Folk High School in Wieżyca has learned from longtime cooperation with its twin institutions in other countries, especially in Scandinavia, and on the basis of observations made by the authors during their stay in one of the Danish folk universities in Autumn 2014.
    Źródło:
    Rocznik Andragogiczny; 2014, Tom 21; 411-422
    1429-186X
    2391-7571
    Pojawia się w:
    Rocznik Andragogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    130 Years of Polish Emigration in Denmark
    130 Lat emigracji polskiej w Danii
    Autorzy:
    Śmigielski, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339150.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Polacy w Danii
    Muzeum Izba Polska
    Maribo
    Federacja Organizacji Polskich i Polsko-Duńskich „Polonia”
    Poles in Denmark
    Museum Polish Barrack
    Federation of Polish and Polish-Danish Organisations “Polonia”
    Opis:
    This article summarises the 130-year history of the Polish community in Denmark (the round anniversary is due in 2023). The first Poles in Denmark were seasonal workers who started arriving in the country in the late 19th century where they found employment in agriculture. The 1920s saw the development of Polish organisations in Denmark: the Association of Polish Workers (1925), later renamed the Association of Poles in Denmark, and numerous Polish Houses. The following decades brought further initiatives undertaken by members of the Polish community in Denmark concerning both their integration and the propagation of Polish culture.
    Artykuł powstał w celu podsumowania 130-lecia istnienia duńskiej Polonii, które przypada w 2023 roku. Pierwszymi Polakami w Danii byli pracownicy sezonowi przybywający do tego kraju od końca XIX wieku, którzy znajdowali zatrudnienie w rolnictwie. Od lat 20. XX wieku datuje się rozwój polskich organizacji w Danii: powstały Związek Robotników Polskich (1925) przemianowany potem na Związek Polaków w Danii oraz liczne Domy Polskie. Kolejne dekady przyniosły dalsze inicjatywy podejmowane przez członków polskiej społeczności w Danii, a dotyczyły one zarówno integracji, jak i krzewienia polskiej kultury.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2022, 43, Specjalny; 115-127
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    European Glass Context 2012 – sztuka szkła w Europie
    European Glass Context 2012 – art Glass in Europe
    Autorzy:
    Kwiatkowska, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459834.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    szkło artystyczne
    polskie szkło współczesne
    European Glass Context
    2012
    Barbara Idzikowska
    Monika Rubaniuk
    Marzena Krzemińska
    Patrycja Dubiel
    Royal
    Danish Academy School of Design Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu
    Wydział Szkła
    i Ceramiki
    artistic glass
    polish contemporary glass art
    European Glass Context 2012
    Barbara
    Idzikowska
    Royal Danish Academy
    School of Design
    Academz of Art and Design in Wrocław
    Facultz of Ceramics and Glas
    Opis:
    Już po raz drugi na wyspie Bornholm w Danii odbył się European Glass Contex 2012 będący częścią sympozjum poświęconemu współczesnej sztuce szkła i ceramiki. Co dwa lata odbywają się wymiennie European Glass Context oraz European Ceramic Context, które są jednymi z bardziej liczących się przeglądów tych sztuk. Tegoroczne wydarzenie skupiło się przede wszystkim na dwóch wystawach głównych – Europejskie Szkło Artystyczne i Nowy Talent – w których wzięło udział 96 artystów z 28 krajów Europy. Z Polski do udziału zostały zaproszone cztery artystki: Barbara Idzikowska, Monika Rubaniuk (kategoria: Artyści Szkła) oraz Patrycja Dubiel i Marzena Krzemińska (kategoria: Nowy Talent). Program European Glass Context był bardzo rozbudowany (warsztaty, seminarium, konferencja naukowa) którego tematem przewodnim było 50 lecie ruchu Studio Glass powstałego w Stanach Zjednoczonych. Organizatorzy pragnęli poddać rozważaniom aktualną kondycję sztuki szklanej materii, w jaki sposób zmieniała się na przestrzeni lat i co ważniejsze, czy szkło znalazło swoich odbiorców? European Glass Context jest wydarzeniem, które pomaga w odpowiedzi na postawione powyżej pytania. Daje możliwość skonfrontowania różnych postaw artystycznych w jednym czasie, w jednym miejscu.
    European Glass Context 2012 is a part of a biennial symposium of European contemporary glass and ceramics on the island of Bornholm in Denmark. Together with European Ceramic Context it is one of the most important reviews of these arts. This year’s event was focused mainly on two main exhibitions: European Glass Art and New Talent – during which works of 96 artists from 28 European countries were presented. Four Polish artists were invited: Barbara Idzikowska and Monika Rubaniuk (Glass Art category), as well as Patrycja Dubiel and Marzena Krzemińska (New Talent category). The program of European Glass Context 2012 was unusually varied, and consisted of workshops, educational seminars as well as a conference. The theme of the EGC 2012 was the 50th anniversary of Studio Glass movement, which originated in the United States. The organizers wished to refl ect on the condition of contemporary glass art matt er, how it has changed during the years, and what is more important, has it found its audience? European Glass Context is an event which helps to answer the questions stated above. It provides an opportunity to confront various artistic creations at the same time, in the same place. Key words: artistic glass, polish contemporary glass art, European Glass Context 2012, Barbara Idzikowska, Monika Rubaniuk, Marzena Krzemińska, Patrycja Dubiel, Royal Danish Academy School of Design, Academz of Art and Design in Wrocław, Facultz of Ceramics and Glass.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2013, 3
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Danish Folk High Schools as the Schools for Life – the history, the present and the future
    Duńskie uniwersytety ludowe jako szkoły dla życia – historia, czasy wspołczesne i przyszłość
    Autorzy:
    Carstensen, Niels
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/417487.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
    Tematy:
    folk high schools
    Danish free schools
    non-formal adult education
    concept of School for Life
    adult education in Denmark
    uniwersytety ludowe
    wolne szkoły w Danii
    nieformalna edukacja dorosłych
    koncepcja szkoły dla życia
    edukacja dorosłych w Danii
    Opis:
    This article was prepared by a team of authors from the Den Frie Lærerskole (English name: The Independent Academy for Free School Teaching) in Ollerup – Danish independent institution of higher education that prepares teaching staff for free schools for children and youth and non-formal adult education, including Folk High Schools. The Academy cooperates with Kashubian Folk High School in Wieżyca for many years, therefore in the bibliography the reader will find not only the Danish and English but also Polish literature on Folk High Schools. The authors presented the main directions of the changes that have occurred in the role of the Danish Folk High Schools since the World War II to the present day, and pointed to the prospects for further development of these institutions in Denmark and around the world because of the universality of educational ideas derived from the Grundtvigian concept of School for Life.
    Artykuł został przygotowany przez zespół autorów z Den Frie Lærerskole w Ollerup – niezależnej duńskiej instytucji szkolnictwa wyższego przygotowującej kadry pedagogiczne dla potrzeb tamtejszych wolnych szkół dla dzieci i młodzieży oraz nieformalnej edukacji dorosłych, w tym uniwersytetów ludowych, która na gruncie polskim od wielu lat współpracuje z Kaszubskim Uniwersytetem Ludowym w Wieżycy (stąd w artykule wykorzystano także wydane w Polsce pozycje literatury przedmiotu). Autorzy zaprezentowali główne kierunki przemian, jakie zaszły w roli duńskich uniwersytetów ludowych od czasów II wojny światowej do współczesności, oraz wskazali na perspektywy dalszego rozwoju tych instytucji w Danii i na świecie ze względu na uniwersalizm idei edukacyjnych wyprowadzonych z grundtvigiańskiej koncepcji szkoły dla życia.
    Źródło:
    Rocznik Andragogiczny; 2014, Tom 21; 423-434
    1429-186X
    2391-7571
    Pojawia się w:
    Rocznik Andragogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die dänischen Könige als Lehnsherren der Herzöge von Pommern (1325–1438)
    Danish kings as the feudal lords of the pomeranian dukes (1325–1438)
    Autorzy:
    Krüger, Joachim
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592172.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Danish fiefdom of the Principality of Rügen until 1438
    documents of the Danish National Archives of Copenhagen
    King Valdemar IV Atterdag
    Queen Margrethe of Denmark and Norway
    King Eric of Pomerania
    the dukes of Pomerania: Barnim III
    Barnim IV
    Barnim VI
    Barnim VIII
    Bogislaw V
    Bogislaw VI
    Wartislaw V
    Wartislaw VIII
    Wartislaw IX
    Wartislaw X
    duńskie lenno nad Księstwem Rugii do 1438 r.; dokumenty z Królewskiego Archiwum w Kopenhadze
    król Waldemar IV Atterdag; królowa Danii I Norwegii Małogrzata I
    Król Eryk Pomorski
    książęta Pomorza: Barnim III
    Bogusław V
    Bogusław VI
    Warcisław V
    Warcisław VIII
    Warcisław IX
    Warcisław X.
    Opis:
    Medieval Denmark´s great period of expansion in the Baltic Region lasted from the middle of the 12th century to the battle of Bornhöved in Holstein in 1227. Before the middle of the 12th century the Danish Realm expanded into Northern Germany including the Duchy of Pomerania. The dukes of Pomerania were vassals of the Danish king. But also after the military defeat of Bornhöved, parts of the duchy belonged to Denmark, namely the Principality of Rügen. Documents in the Danish National Archives in Copenhagen prove that the Danish fiefdom of the Principality of Rügen lasted at least until 1438.
    Wielka ekspansja średniowiecznego Królestwa Danii w rejonie Bałtyku trwała od połowy XII wieku aż do bitwy pod Bornhöved w 1227 roku. Przed połową XII wieku królestwo ekspandowało też na teren Niemiec północnych, włączając w to Księstwo Pomorskie, którego władcy byli lennikami Danii. Także później jednak część Pomorza – Księstwo Rugii nadal było lennem duńskiego króla. Na podstawie dokumentów przechowywanych w Królewskim Archiwum w Kopenhadze można wskazać, że duńskie zwierzchnictwo lenne nad Księstwem Rugii trwało przynajmniej do 1438 roku.
    Źródło:
    Studia Maritima; 2018, 31; 45-60
    0137-3587
    2353-303X
    Pojawia się w:
    Studia Maritima
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Danish War in Lower Saxony and Mansfeld’s Invasion to Silesia 1625–1629
    Autorzy:
    Fukala, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591023.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    The Danish War
    Lower Saxony
    Silesia
    The Hague aliance
    The Peace of Lübeck
    Christian IV King of Denmark and Norway
    Jean Tserclaes count of Tilly
    Albert of Wallenstein
    Ernest count of Mansfeld
    the battle at Lutter am Barenberg
    the battle at Dessau Bridge
    duński okres wojny trzydziestoletniej
    Dolna Saksonia
    Śląsk
    koalicja haska
    pokój w Lubece
    król Danii i Norwegii Krystian IV
    Jean Tserclaes
    hrabia Tilly
    Albert Wallenstein
    Ernest
    hrabia Mansfeld
    bitwa pod Lutter am Barenberg
    bitwa przy moście Desau
    Opis:
    In May 1625, King Christian IV launched operations against the army of the Catholic League in Lower Saxony. The allies, however, failed to provide him the desired financial support, and the main Danish forces were defeated by the Catholic general Jean Tserclaes, Count of Tilly, in the battle at Lutter am Barenberg on 27 August 1626. The situation on another front of the Danish War was not any better. In the battle at the strategically important Dessau Bridge on 25 April 1616, Peter Ernest of Mansfeld and his corps took a heavy trimming from the imperial commander Albert of Wallenstein. Subsequently, Mansfeld tactically withdrew to the Brandenburg territory from where he continued in a diversionary campaign to Silesia and Moravia. By autumn 1627, the Danish troops were forced from northern Germany. In addition, the Wallenstein troops occupied Jutland. The remaining Danish regiments withdrew to the islands, and by the Treaty of Lübeck signed on 22 May 1629, Denmark officially terminated its participation in the war.
    W maju 1625 król Krystian IV rozpoczął działania wojenne przeciwko wojskom Ligi Katolickiej w Dolnej Saksonii. Sprzymierzeńcy jednak, nie zdołali dostarczyć mu żądanego wsparcia finansowego i główne siły duńskie zostały pokonane przez katolickiego generała Jeana Tserclaesa Tilly’ego w bitwie pod Lutter am Barenberg 27 sierpnia 1626 roku. Sytuacja na innym froncie duńskiej wojny nie była ani trochę lepsza. W bitwie przy ważnym strategicznie moście w Dessau 25 kwietnia 1626, Peter Ernest Mansfeld i jego korpus ponieśli ciężką porażkę zadaną przez cesarskiego dowódcę Albrechta Wallensteina.Następnie Mansfeld wycofał się na terytorium Brandenburgii skąd prowadził działania dywersyjne na Śląsk i Morawy. Do jesieni 1627 Duńczycy zostali usunięci z północnych Niemiec. W dodatku wojsko Wallensteina zajęło Jutlandię. Pozostałe duńskie pułki cofnęły się na wyspy i po pokoju w Lubece, podpisanym 22 maja 1629, Dania oficjalnie skończyła udział w wojnie.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 4; 5-39
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-75 z 75

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies