Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Dąbrowa Górnicza" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 20
Tytuł:
Żetony z piekarni Witalisa Dąbrowskiego w kolonii górniczej Reden
Autorzy:
Czyżewski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195476.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
token
Witalis Dąbrowski
bakery
Dąbrowa Górnicza
Reden
Opis:
For many years, tokens from Witalis Dąbrowski’s bakery have been incorrectly linked with Kielce. The aim of this article is to show that these tokens in fact were used in Reden (now a district of Dąbrowa Górnicza). Additionally, the author of the article, based on archival sources and newspapers of that time, tries to reconstruct the life and career of Witalis Dąbrowski.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2022, 77, 4; 101-111
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane ośrodki edukacji górniczej i nauk o Ziemi w Europie Środkowej i ich związki z Polską
Selected centers of mining and Earth’s sciences education in the Middle Europe and their connections with Poland
Autorzy:
Graniczny, M.
Kacprzak, J.
Urban, H.
Zdanowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164795.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
edukacja górnicza i nauk o Ziemi
Akademia Górnicza i Leśna w Bańskiej Szczawnicy
Instytut Górniczy w Sankt-Petersburgu
Szkoła Górnicza „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej
Dolnośląska Szkoła Górnicza w Wałbrzychu (Waldenburg)
mining and Earth’s science education
Mining and Forest Academy in Banská Štiavnica
Institute of Mining in St. Petersburg
Mining School “Sztygarka” in Dąbrowa Górnicza
Mining School in Wałbrzych (Waldenburg)
Opis:
Pierwsze szkoły kształcące dla potrzeb górnictwa i nauk o Ziemi zaczęły powstawać na terenie Europy w XVIII wieku. Za najstarszą wyższą szkołę uznawana jest Akademia Górnicza we Freibergu, a następnie Akademia Górnicza i Leśna w Bańskiej Szczawnicy, Instytut Górniczy w Sankt-Petersburgu, Ecoles de Mines w Paryżu, Wyższa Szkoła Górnicza w Clausthal oraz Najwyższa Szkoła Górnicza w Kielcach. Zachowane dokumenty wskazują jednak, że nauczanie w Bańskiej Szczawnicy rozpoczęto co najmniej kilkanaście lat wcześniej. Na terenie Cesarstwa Austro–Węgierskiego za przełomowy dla edukacji górniczej należy uznać rok 1735, kiedy zapoczątkowano szkolenie ekspertów górniczych w wielu ośrodkach. Zasadniczym przełomem w tym zakresie był dekret cesarzowej Marii Teresy, w następstwie którego rok później utworzono Wyższą Szkołę Górniczą w Bańskiej Szczawnicy, przekształconą w 1770 r. w Cesarsko-Królewską Akademię Górniczą. Innym niezwykle ważnym europejskim ośrodkiem edukacji górniczej była Szkoła Górnicza w Petersburgu powołana w listopadzie 1773 r. przez carycę Katarzynę II. Od początku działalności szkoła ta była również ośrodkiem badań naukowych z zakresu górnictwa i geologii. Wielu polskich absolwentów – geologów wielce zasłużyło się później w rozwój nauki oddając swoje usługi zarówno na rzecz państwa rosyjskiego jak i Polski. Jeden z absolwentów Instytutu Górniczego w Petersburgu, Stanisław Kontkiewicz rozpoczął intensywne zabiegi mające na celu otwarcie szkoły górniczej w Królestwie Polskim na terenie Zagłębia Dąbrowskiego. Ostatecznie zabiegi grupy inicjatywnej powiodły się i w lutym 1889 nastąpiło oficjalne otwarcie Szkoły Górniczej „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej. Szkoła ta funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Niewiele osób jednak wie, że na terenie ówczesnych Prus, a obecnie na terytorium naszego kraju — w Wałbrzychu (Waldenburg) — działała szkoła o podobnym profilu. Na podstawie wniosku Naczelnego Urzędu Górniczego w dniu 1 lipca 1838 r. utworzono Dolnośląską Szkołę Górniczą w Wałbrzychu oraz jej filię w Tarnowskich Górach. Działalność szkoły przerwał wybuch II Wojny Światowej.
The first schools for miners, dealing with education of miners and earth scientist, began to appear in Europe in the 18th century. This was due to the growing demand for professionals dealing with acquisition of various types of mineral resources. In general, the oldest institution of higher education is recognized in Freiberg Mining Academy, founded in 1765, and then the Academy of Mining and Forestry in Banská Štiavnica – 1770 (in Slovak, Schemnitz – German, Szelmeczbánya – in Hungarian), and Institute of Mining in St. Petersburg – 1773. The studies of preserved documents indicate, however, that teaching in Banská Štiavnica started at least a dozen years earlier. The breakthrough for mining education in Austro-Hungarian Empire took place in 1735. The next stage of this development was the transformation of the school in Banská Štiavnica in 1770 into the Imperial-Royal Academy of Mining. The other very important centre of mining and geological education was organized in St. Petersburg. The first mention of the creation of the mining school in Russia is attributed to the reformist Tsar Peter I and the scientist Michael Lomonosow in the early 18th century. These ideas have been realized by the Empress Catherine II, who signed the relevant edict in November 1773, establishing St. Petersburg School of Mining (Gornoje Ucziliszcze) for the engineering personnel. Many graduates of this institution were Polish, later distinguished professionals miners and geologists, who later gave great merits to the Russian and Polish states. Stanisław Kontkiewicz, the geologist graduated from the St. Petersburg Institute of Mining was one of the initiators of the Mining School “Sztygarka” in Dąbrowa Górnicza. It was founded in 1889 and still operates. Only a few people know that then in Prussia (now on the territory of Poland), in Wałbrzych (Waldenburg) acted a school with a similar profile. July 1st 1838 is recognized as a day of the creation of the Lower Silesian School of Mines in Waldenburg. Since 1860, the School accepted also miners from ore and lignite mining in Glogau (Głogów) and Hirschberg (Jelenia Góra) and later also from lignite mining district in Grünberg (Zielona Góra).
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 6; 64-71
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WYBORY SAMORZĄDOWE 2018 (PRZYKŁAD DĄBROWY GÓRNICZEJ)
SELF-GOVERNMENT ELECTIONS 2018 (EXAMPLE OF THE DĄBROWA GÓRNICZA CITY)
Autorzy:
Rokicki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443741.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
samorząd terytorialny,
organ wykonawczy gminy,
ordynacja wyborcza,
wybory samorządowe,
miasto Dąbrowa Górnicza
local government,
the commune executive body,
electoral law,
direct elections,
the city of Dąbrowa Górnicza
Opis:
Problematyka wyboru organu wykonawczego jest ważna zarówno z demokratycznego, jak i społecznego punktu widzenia. W artykule o charakterze teoretyczno-praktycznym podjęto próbę: − skatalogowania najważniejszych aktów prawnych i innych regulacji skoncentrowanych wokół wyborów samorządowych (z perspektywy wyboru organu wykonawczego); − wskazania zmian w ordynacji wyborczej dokonanych w 2018 r. będących tłem do części praktycznej artykułu; − określenia roli samorządu terytorialnego jako organizatora wyborów samorządowych wśród innych podmiotów uczestniczących w przygotowaniu i przeprowadzeniu wyborów. Ponadto posługując się przykładem miasta Dąbrowa Górnicza, przedstawiono organizację wyborów samorządowych z punktu widzenia wyboru organu wykonawczego (w szczególności jego aspekt organizacyjny na tle wyników).
The issue of choosing the commune executive body is important both from a democratic, and a social point of view. In the theoretical-practical article, an attempt was made to: − cataloging the most important legal acts and other regulations focused on local government elections (from the perspective of choosing the commune executive body); − indication of changes in the electoral law made in 2018 that are the background to the practical part of the article; − defining the role of local government as the organizer of local government elections among other entities involved in the preparation and conduct of the elections. In addition, using the example of the city of Dąbrowa Górnicza, organizations of local government elections were presented from the point of view of the selection of the commune executive body (in particular, its organizational aspect against the results).
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2020, 2, XX; 121-137
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towarzystwo Kopalń Węgla „Flora” Spółka Akcyjna W Dąbrowie Górniczej
Joint-Stock Company Coal Mines „Flora” In Dąbrowa Górnicza (Poland)
Autorzy:
Kotarba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122207.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
węgiel kamienny
Kopalnia Flora
Dąbrowa Górnicza
Zagłębie Dąbrowskie
Polska
history of mining
coal
Flora mine
Polska
Opis:
Wydobycie węgla kamiennego w rejonie Zagłębia Dąbrowskiego było jednym z koniecznych warunków, do rozwoju przemysłu hutniczego oraz maszynowego w Królestwie Polskim. Na terenie lokalizacji kopalni Flora wydobywano węgiel wcześniej, istniały tam kopalnie „Maciej”, „Mikołaj”, „Zofia”, „Władysław”. Spowodowało to dynamiczny rozwój gospodarki industrialnej w rejonie Gołonoga, coraz więcej włościan podejmowało pracę w przemyśle. Poszukiwania wiadomości nt. Kopalni „Flora” są istotne ze względu na jej istotną rolę w kształtowaniu się świadomości ludności włościańskiej na tym terenie w początkach tworzenia się społeczeństwa industrialnego. Zebrane informacje pozwoliły nie tylko na odtworzenie historii wydobycia rudy żelaza w tym rejonie Zagłębia Dąbrowskiego, ale również na zrozumienie administracyjnych procesów które zachodziły w czasie pierwszych lat Polskiej państwowości po ponad wiekowym niebycie. Na przykładzie małej kopalni można prześledzić wpływ jaki tego typu małe przedsiębiorstwa miały na lokalną społeczność, a tym samym na warunki bytowania zatrudnionej w niej osób. Mimo iż średnich rozmiarów, kopalnia „Flora” zatrudniała znaczny odsetek zamieszkałych w rejonie Gołonoga osób.
Mining of the coal in the Zagłębie Dąbrowskie region of southern Poland, was one of the key conditions for the development of steelwork and machinery industry in the Kingdom of Poland. The mining in this location had been undertaken well before the first recorded date in 1903 which is documented. Moreover, a few mines such as: “Maciej”, “Mikołaj”, “Zofia”, “Władysław”, have been established. This has resulted in a dynamic development of the industry in Gołonóg region, in which more and more landowners had moved to industry. The research into the history of Mine “Flora” are crucial for better understanding of its role in creation and a development of new identity of ‘industrial society’ within the local landowners. Collected information has also allowed not only for the recreation of the history of exploitation of coal in the region of Zagłębie Dąbrowskie, but also for a better insight into the administrational processes in the first years after Poland regained its independence after 123 years under Partitions. Based on an example of a relatively small mine we are able to trace the influences that such small enterprises had on the local community and hence the living conditions of its employees. Although “Flora” was a medium-size mine it employed a significant proportion of local Gołonóg population.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2016, 3; 199-214
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orzeł z monogramem Waleriana Łukasińskiego
Autorzy:
Zawistowski, Tomasz.
Powiązania:
Polska Zbrojna. Historia 2020, nr 1, s. 158-161
Data publikacji:
2020
Tematy:
Łukasiński, Walerian (1786-1868)
I Liceum Ogólnokształcące im. Waleriana Łukasińskiego (Dąbrowa Górnicza)
Mundurki szkolne
Odznaki i oznaki
Nakrycia głowy
Gimnazja
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł omawia Orła Białego przypinanego na czapkach w mundurkach szkolnych Gimnazjum im. Waleriana Łukasińskiego w Dąbrowie Górniczej. Odznakę wykonała Fabryka Wyrobów Metalowych Goldberg i Kucyński w Sosnowcu.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Opowieść o Kazimierzu Srokowskim – drugim redaktorze naczelnym „Przeglądu Górniczo-Hutniczego”
The story on Kazimierz Srokowski – the second Editor in-Chief of the Mining and Metallurgy Review
Autorzy:
Bernacka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166611.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
Kazimierz Srokowski
Przegląd Górniczo-Hutniczy
Związek Sokoli
Dąbrowa Górnicza
Mining and Metallurgy Review
Sokół ‘s Union
Opis:
Przedstawiono najważniejsze fakty z życia Kazimierza Srokowskiego, osoby zasłużonej dla górnictwa w Zagłębiu Dąbrowskim i dla miasta Dąbrowa Górnicza. Jako osoba wykształcona, o wielkich zdolnościach organizacyjnych i nieprzeciętnej pracowitości działał w wielu różnych obszarach. Należy podkreślić jego wieloletnią działalność jako nauczyciela oraz w górniczym ruchu stowarzyszeniowym. Brał udział w pracach Komitetu Redakcyjnego powstałego w 1903 roku czasopisma „Przegląd Górniczo- Hutniczy”, a w latach 1910-1924 był jego redaktorem naczelnym. Ponadto udzielał się w patriotycznym Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”, pełnił także funkcję przewodniczącego Rady Miejskiej w Dąbrowie Górniczej.
This paper presents the most important facts from the life of Kazimierz Srokowski. He was a person well-deserved for mining industry in the Dąbrowa Basin and for the city Dąbrowa Górnicza. Being an educated person with great organizational skills and outstanding diligence, he acted in many different fields. His longterm activity as a teacher as well as activity in the movement of mining association should be emphasised. He participated in the works of the “Mining and Metallurgy Review” Redaction Committee, founded in 1903, and he was its Editor in-Chief between 1910-1924. Moreover, he was active in the Patriotic Union of Gymnastic Association “Sokół” and worked as a chairman of the City Council in Dąbrowa Górnicza.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 10; 80-83
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona dziedzictwa kulturowego na przykładzie KWK Flora i małych kopalń Gołonoga (dzielnica Dąbrowy Górniczej) – ścieżka dydaktyczna
Protection of cultural heritage on the example of the Flora Coal Mine and small mines of Gołonóg (district of Dąbrowa Górnicza) – teaching path
Autorzy:
Tomczyk, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048433.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
węgiel kamienny
kopalnia Flora
kopalnia Stanisław
kopalnia Baśka
kopalnia Baśka II
kopalnia Batory
kopalnia Michał
kopalnia Maksymilian II
Dąbrowa Górnicza
Zagłębie Dąbrowskie
Polska
history of mining
coal
coal mine Flora
coal mine Stanisław
coal mine Baśka
coal mine Baśka II
coal mine Batory
coal mine Michał
coal mine Maksymilian II
Polska
Opis:
Po koncentracji wydobycia węgla z pokładów podredenowskich na pograniczu wsi Dąbrowa i Gołonóg przez Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla Flora nastąpił okres pojawiania się małych zakładów wydobywczych. Wobec zamknięcia granic polityką celną przed I wojną światową i okresu dobrej koniunktury dla węgla dąbrowskiego trwającej do lat 30. XX w. Towarzystwo wydzierżawiało zbędne dla siebie, z technicznego i ekonomicznego punktu widzenia, części nadań nowym kopalniom. W trakcie spaceru zaproponowaną ścieżką dydaktyczną prezentujemy ich historię, położenie i ślady pozostałe po ich działalności górniczej.
After changes in the organization of mining in the Congress Kingdom caused by the Mining Act of 1870, private mines were created. Five deep coal mines were established on the border between the villages of Dąbrowa and Gołonóg. They exploited little rich, thin seams. The process of merging them into one enterprise called "Flora" Coal Mining Society have taken place almost from 1884 to 1913. The first two enterprises ("Maciej" and "Władysław") were merged in 1902, but their initial organizational division was artificially imposed by applicable law. Other enterprises were taken over by subsequent purchases. Until World War I, the "Flora" Society was profitable due to investment activities and technical changes. Small coal mines in this area were established under lease agreements with the "Flora" Coal Mining Society. Despite much lower production, they were the source of income for many citizens.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2020, Vol. 6; 85-94
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Grzegorz Augustynik i jego „anonimowa’ broszura „Ciekawa historia. O księżach katolickich”.
Rev. Grzegorz Augustynik and his “anonymous” brochure “An interesting story. On Catholic priests.” Remarks on the history of Catholic-Mariavite polemics in the Kingdom of Poland in the early 20th century
Autorzy:
Trąba, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832048.pdf
Data publikacji:
2021-10-07
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Polska
historia Kościoła katolickiego
XX wiek
Zagłębie Dąbrowskie
Dąbrowa Górnicza
mariawityzm
ks. Grzegorz Augustynik
Polska
history of the Catholic Church
20th century
Dąbrowa Coal District
Dąbrowa Górnicza, Mariavitism
Fr. Grzegorz Augustynik
Opis:
Ks. Grzegorz Augustynik (1847-1929) był znanym duszpasterzem diecezji kieleckiej. Jest on autorem wydanej anonimowo broszury pod tytułem Ciekawa historia. O księżach katolickich. Została napisana jako odpowiedź na zarzuty mariawitów kierowane wobec duchownych rzymskokatolickich. Wydanie broszury wiąże się z polemiką wyznaniową, jaka toczyła się na początku XX wieku na terenie Zagłębia Dąbrowskiego, a w szerszym zakresie na obszarze Królestwa Polskiego, pomiędzy katolikami a mariawitami.
Fr. Grzegorz Augustynik (1847-1929) was a renowned priest in the Kielce diocese. He is the author of an anonymous brochure entitled “An interesting story. On Catholic priests.” It was written as a response to accusations formulated by Mariavites against Roman Catholic priests. The publication of the brochure is related to the religious conflict and denominational polemics of the early 20th century between Catholics and Mariavites in Dąbrowa Coal District.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 1; 158-176
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia „Stanisław” w Dąbrowie Górniczej-Gołonogu – przyczynek do historii eksploatacji złoża podredenowskiego
The "Stanisław" mine in Dąbrowa Górnicza-Gołonóg – contribution to the history of mining thin coal seams in Zagłębie Dąbrowskie
Autorzy:
Tomczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122150.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
węgiel kamienny
kopalnia Stanisław
Dąbrowa Górnicza
Zagłębie Dąbrowskie
Polska
history of mining
coal
Stanisław mine
Polska
Opis:
Kopalnia „Stanisław” w Gołonogu (obecnej dzielnicy Dąbrowy Górniczej) powstała w roku 1908. Był to okres utrwalania wytworzonego po przemianach prawnych modelu organizacyjnego górnictwa węgla kamiennego na terenie zaboru rosyjskiego, opartego na finansach prywatnych i zarządzanego przez kapitał prywatny. Na lokalnym, gołonoskim, rynku węglowym pozostało dwu liczących się partnerów: kopalnie „Flora” (dawne: „Maciej” i „Władysław”) oraz „Jan”, która po katastrofie w 1909 roku nie wznowiła wydobycia, a pozostałe jej złoże zostało przejęte, drogą licytacji, przez Towarzystwo Akcyjne Kopalń Węgla „Flora”. Kierunki odnawiania frontu wydobywczego obrane przez właścicieli „Flory” pozostawiły część złoża do zagospodarowania małym kopalniom. Jedna z nich, istniała do połowy lat 30. XX wieku. Nosiła nazwę „Stanisław”. Mimo kilku zmian własnościowych pracowała najdłużej z gołonoskich małych przedsiębiorstw. Wpisała się tym samym w historię uprzemysłowienia Zagłębia Dąbrowskiego, a niewątpliwie w sposób znaczący w XX-wieczne dzieje Gołonoga.
The "Stanisław" mine was one of many small mines working on the outcrops of thin coal seams in the area of Zagłębie Dąbrowskie. The exploitation began in 1908. The insubstantial thickness of the seams, in connection with the small area at its disposal limited the company’s development possibilities. In order to economize, the coal was accessed by means of two slope mines rather than vertical shafts. Such method of mining was rare. However, good quality of coal and very low mining costs have allowed the mine to exist for thirty years. Despite the many changes in the ownership of the company, the production was kept at a fairly high level. Its final years of existence were associated with an increase in expenditure. The purpose of the investment was to replace the steam engines with electric ones. These activities were aimed at increasing efficiency and reducing labour costs. The company played an important role in the life of the local community, as it was the main source of income for several hundred families.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2018, 5; 141-164
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kamienie żarnowe do rozcierania rud ze stanowiska nr 8 w Dąbrowie Górniczej - Łośniu
Ore-grinding quern-stones found at site no. 8 in Dąbrowa Górnicza - Łosień
Autorzy:
Garbacz-Klempka, A.
Karwowski, Ł.
Rozmus, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122179.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
hutnictwo wczesnośredniowieczne
hutnictwo srebra
hutnictwo ołowiu
archeometalurgia
kamienie żarnowe do mielenia rudy
produkcyjne stanowisko archeologiczne Dąbrowa Górnicza-Łosień st 8
ore-grinding quern-stones
early medieval metallurgical settlement in Dąbrowa Górnicza-Łosień
archaeometallurgy
early medieval smelting of lead
early medieval smelting of silver
X-ray fluorescence
spectrometry
XRF
petrographic research
Opis:
Przedstawiony komunikat jest pierwszym opracowaniem kamieni żarnowych znalezionych we wczesnośredniowiecznej (druga polowa XI w oraz druga połowa XII w.) osadzie hutniczej w Dąbrowie Górniczej – Łośniu, związanej z wydobyciem i wytopem ołowiu i srebra. Wybór kamieni żarnowych został poddany badaniom petrograficznym, a dwa zabytki kamienne zbadano metodą spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej (XRF) pod kątem obecności na powierzchni kamieni pierwiastków metalicznych. Jak stwierdzono ślady pierwiastków metalicznych obecne są w grudkach materiału obcego w stosunku do struktury kamienia, „wprasowanych” w istniejące w kamieniach żarnowych pory. Podsumowując można stwierdzić, że pochodzące z warstw wczesnośredniowiecznych (druga połowa XI do drugiej połowy XII w.) kamienie żarnowe oznaczone jako zabytek 166/III/w. 31 oraz zabytek 139/IX w. 92 służyły do mielenia rudy. Świadczy o tym zestaw pierwiastków charakterystycznych dla rudy cynku i ołowiu z domieszką srebra odkrytych w porach kamienia żarnowego. Gdyby to była glejta (PbO) nie stwierdzono by śladów cynku i srebra. Kamienie żarnowe odkryte w warstwach średniowiecznych związanych z pochodzącym z przełomu XIII / XIV w. dworem, mogły natomiast służyć do mielenia zboża na mąkę.
The following notice constitutes the first treatment of quern-stones found in the early medieval (second half of the 11th c. and the second half of the 12th c.) metallurgical settlement in Dąbrowa Górnicza-Łosień, associated with the extraction and smelting of lead and silver. A selection of the quern-stones was subjected to petrographical research, and two stone monuments were examined by means of X-ray fluorescence spectrometry (XRF) in order to seek the presence of metallic elements on the surface of the stone. It was established that traces of metallic elements occur in the lumps of material which is alien in reference to the structure of the stone. These traces are “ingrained” in the pores of the quern-stones. In conclusion, one may state that the quern-stones derived from early medieval strata (second half of the 11th c. until the second half of the 12th c.) marked as monument 166/III/w. 31 and monument 139/IX w. 92 were used to grind ores. Testimony to this is furnished by the set of elements peculiar to zinc and lead ore with admixtures of silver that were found in the pores of a quern-stone. If this were massicot (PbO), no traces of zinc or silver would have been found. The quern-stones discovered in the early-medieval strata associated with the court dating back to the turn of the 14th century may have been used to grind wheat into flour.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2016, 3; 177-191
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia górnictwa jako historia wypadków na przykładzie kopalni węgla kamiennego „Flora” w Dąbrowie Górniczej
The history of mining as a history of accidents based on the “Flora” coal mine in Dąbrowa Górnicza
Autorzy:
Kotarba, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122166.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
węgiel kamienny
bezpieczeństwo i higiena pracy
wypadki
kopalnia Flora
Dąbrowa Górnicza
Polska
mining history
coal
safety
hygiene
accidents
mine Flora
Dabrowa Gornicza
Polska
Opis:
Sukcesy współczesnego górnictwa możliwe są dzięki doświadczeniu pokoleń górników, którzy poprzez analizę swoich błędów, zarówno w organizacji robót poszukiwawczych jak i wydobywczych, a później przeróbczych uczyli się bezpiecznej i efektywnej produkcji. Zejście poniżej poziomu terenu wiązało się z nieznanymi dotąd zagrożeniami i nie było innej metody niż nauka poprzez doświadczenie, a to wiązało się niestety z ofiarami. Kiedy w XIX wieku zaczęto opracowywać przepisy górnicze, miały one obejmować cała dotychczasową wiedzę, nabytą dzięki pracy wielu pokoleń. Po każdej większej katastrofie grono doświadczonych pracowników starało się zrozumieć jej istotę i naleźć sposób na jej uniknięcie, w ten sposób powstawały przepisy zwiększające bezpieczeństwo pracy następnych pokoleń. Olbrzymie zapotrzebowanie na węgiel, konieczny do rozwoju przemysłu, spowodowało na terenie Zagłębia Dąbrowskiego błyskawiczne przejście ze stanu gospodarki opartej na rolnictwie do industrialnej. Skutkiem zatrudniania rolników do prac w obcym im środowisku, była olbrzymia liczba wypadków. Wiedza na temat zagrożeń naturalnych w podziemiach kopalń była zbyt fragmentaryczna. Maszyny używane wówczas w kopalniach nie miały zabezpieczeń chroniących pracujących przy nich ludzi. Na przykładzie kopalni „Flora” można prześledzić wpływ jaki tego typu przedsiębiorstwa miały na lokalną społeczność, a tym samym na warunki bytowania zatrudnionej w niej osób. Mimo iż średnich rozmiarów, kopalnia „Flora” zatrudniała znaczny odsetek zamieszkałych w rejonie Gołonoga (dzielnicy Dąbrowy Górniczej) osób.
The successes of modern mining has been possible following to the experience of generations of miners who, through the analysis of their errors, improvement in the organization of exploration and production, and later processing, learned and perfected safe and effective production. Descent below ground level was associated with previously unforeseeable threats and there was no other method than learning through experience, which often lead to casualties. When mining regulations began to develop in the 19th century, they were to cover all of the knowledge gained so far thanks to the work of many generations. After every major disaster, a group of experienced employees tried to understand its essence and find a way to avoid it in the future. Tis way regulations were put in place in order to increase the safety of work for the coming generations. The enormous demand for coal, necessary for the development of industry, lead to the rapid transition from economy found on agriculture to one based on industry in the Dabrowski Basin. Employing farmers to work in a foreign environment resulted in a massive number of accidents. Knowledge about natural hazards in underground mines was too fragmented. The machines used in the mines at the time did not have safeguards to protect the people operating them. The „Flora” mine, despite its medium size, employed a large percentage of people living in the Gołonog region. Terefore looking at „Flora” itself, it is possible to trace the impact that such enterprises had on the local community, and thus on the living conditions of the people employed in it.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2017, 4; 261-272
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 20

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies