Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Counter Reformation" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Always Faithful? Confessional Situation in Sixteenth-Seventeenth-Century University of Cracow
Autorzy:
Machaj, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953904.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
confessional relations
Cracow Academy
Protestant Reformation
Counter-Reformation
Protestantism
Calvinism
Opis:
The article aims at showing in a new light the confessional situation of the University of Cracow in the sixteenth and seventeenth centuries, using sources omitted in previous research into the topic and thanks to a more detailed analysis of the sources used by other scholars (e.g., Acta rectoralia, university conclusions, rectors’ and professors’ diaries). The Academy of Cracow (as it was called then) was a Catholic institution, thus portraying the attitude of the university’s authorities to non-Catholics in a period of confessional struggle in Cracow and in the Commonwealth seemed promising. Another point was to analyse the possibilities for non-Catholics to function within the walls of the University in different periods of time, as well as to describe the most important events and regulations, which influenced the University’s policy. The author also tried to bring to light the subsequent stages of administrative exclusion (on various levels) of non-Catholic students. However, the contacts of the Academy with religious minorities in Cracow is a matter so complex, that it remained beyond the scope of the article.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2016, 60
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arcydzieła El Greca – namalowana kontrreformacja
Materpieces of El Greco - Counter Refromation painted
Autorzy:
Chałupniak, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595109.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
El Greco, malarstwo, teologia, kontrreformacja.
El Greco, painting, theology, the Counter Reformation.
Opis:
The term “post-Tridentine” is used to describe the sacred art after the Council of Trent (1545-1563). The religious art of the 16th and 17th centuries joined the activities connected to the Counter Reformation, defending the dogmas of the Roman Catholic Church and arguing with Protestants. The article raises essential issues like: Why can the masterpieces of El Greco be classified as so called “Counter-Reformation representations”? What issues were raised and how did they speak for the faith preached by the Roman Catholic Church? To what extent was El Greco himself aware that through his masterpieces he defended, justified, and confirmed the teaching of the Church?
Termin „sztuka potrydencka” używany jest w odniesieniu do powstającej po Soborze Trydenckim (1545-1563) sztuki sakralnej. Sztuka religijna XVI i XVII wieku włączyła się w działania związane z kontrreformacją, broniąc dogmatów Kościoła rzymskokatolickiego i polemizując z protestantami. W artykule podjęto ważne pytania: Dlaczego dzieła El Greco można zaliczyć do tzw. „przedstawień kontrreformacyjnych”? Jakie tematy i w jaki sposób poruszane tematy przemawiały na rzecz wiary głoszonej przez Kościół rzymskokatolicki? Na ile sam El Greco miał świadomość, że przez swoje arcydzieła bronił, uzasadniał i potwierdzał nauczanie tego Kościoła?
Źródło:
Studia Oecumenica; 2019, 19; 97-115
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Holländer in den Gütern der Leslauer Bischöfe bei Thorn - Otłoczyn und Brzoza
Olędrzy w podtoruńskich posiadłościach biskupów kujawskich - Brzozie i Otłoczynie
Autorzy:
Targowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891473.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Holländische Ansiedlung
Olender
Bistum Leslau
Gegenreformation
Brzoza
Otłoczyn
Olędrzy settlement
Olędrzy
Włocławek bishopric
counter-reformation
osadnictwo olęderskie
olędrzy
biskupstwo włocławskie
kontreformacja
Opis:
Brzoza und Otłoczyn sind Dörfer in der Weichselniederung in der Nähe von Toruń. Vom Mittelalter bis zum Ende des 18. Jh. gehörten sie zur Ausstattung der Bischöfe von Włocławek/Leslau. In der ersten Hälfte des 17. Jh. haben die Bischöfe Wawrzyniec Gembicki und Maciej Łubieński auf ihrem Gebiet “Olender” [poln. mundartl. – Holländer] angesiedelt. So wurden hier Siedler bezeichnet, die sich auf Bewirtschaftung schwer zu kultivierender, häufig feuchten Gebiete spezialisiert haben, die von ihnen langfristig gepachtet wurden. Im Beitrag wurde ein reicher Quellenbestand ausgewertet, der im Diözesanarchiv in Włocławek aufbewahrt wird, um die wichtigsten Fragen der Anwesenheit der Holländer in Otłoczyn und Brzoza zu präsentieren. Die Siedler erschienen hier viel später als auf anderen Gebieten im unteren Weichsellauf (Otłoczyn - 1613, Brzoza - 1631), was mit der Abneigung der Bischöfe gegenüber den Ankömmlingen, die protestantisch waren, zusammenhängen durfte. Die Analyse ihrer Nachnamen zeigt, dass Lutheraner aus deutschen Ländern unter ihnen dominierten. Die Holländer erhielten günstige wirtschaftliche Bedingungen, die typisch für das sog. Holländerrecht waren, jedoch wurde ihnen verboten, ihre Religion öffentlich zu praktizieren und im protestantischen Geiste zu lehren. Dennoch brachte die Ansiedlung der Holländer in beiden Orten dauerhafte und positive Ergebnisse. Die Lebensbedingungen der hiesigen Holländergemeinden haben sich erst in der ersten Hälfte des 18. Jh. wesentlich verändert, als der Bischof Krzysztof A. Szembek die Protestanten zwang, zum Katholizismus zu konvertieren bzw. die beiden Dörfer zu verlassen, und dann neue, weniger günstige  Pachtbedingungen einführte. Infolge dieser Entscheidung erlebten Otłoczyn und Brzoza in den folgenden Jahrzehnten eine Phase wirtschaftlicher Stagnation, und ihre Bevölkerung wurde polonisiert.
Brzoza and Otłoczyn are villages located in the Vistula valley near Toruń. From the Middle Ages until the end of the 18th century they were the property of the bishops of Włocławek. In the first half of the 17th century, bishops Wawrzyniec Gembicki and Maciej Łubieński settled farmers called “Olędrzy”, in this area. This name was used to describe settlers who specialized in farming difficult to cultivate wetlands, which they used on a long-term lease basis. The article uses the rich source materials stored in the Diocesan Archives in Włocławek to present the most important issues related to the presence of the Dutch in Otłoczyn and Brzoza. The settlers appeared there much later than in the areas located in the lower section of the Vistula (Otłoczyn - 1613, Brzoza - 1631), this could have been related to the reluctance of the bishops towards foreigners who were also Protestants. The analysis of their surnames shows that Lutherans from German states were dominant among them. The Olędrzy received favourable economic rights typical for the so-called Dutch law, but were forbidden to practice religion publicly and to teach in the Protestant spirit. Nevertheless, the settlement of the Olędrzy people in both localities brought lasting and positive results. The conditions for the functioning of local Olędrzy communities did not change significantly until the first half of the In the 18th century, when bishop Krzysztof A. Szembek forced Protestants to leave both villages or convert to Catholicism, and then introduced new, less favourable principles of land lease. As a result of this decision, Otłoczyn and Brzoza experienced a period of economic stagnation in the following decades, and their populations became Polonized.
Brzoza i Otłoczyn to wsie położone w dolinie Wisły w okolicach Torunia. Od średniowiecza do końca XVIII w. należały do uposażenia biskupów włocławskich. W I poł. XVII w. biskupi Wawrzyniec Gembicki i Maciej Łubieński osiedlili na ich obszarze olędrów. Nazwą tą określa się osadników, którzy specjalizowali się w gospodarowaniu na trudnych w uprawie, często podmokłych terenach, użytkowanych na zasadzie długoterminowej dzierżawy. W artykule wykorzystano bogaty zasób źródeł przechowywanych w Archiwum Diecezjalnym we Włocławku do przedstawienia najważniejszych zagadnień związanych z obecnością olędrów w Otłoczynie i Brzozie. Osadnicy pojawili się w nich znacznie później niż na terenach położonych w dolnym odcinku Wisły (Otłoczyn – 1613, Brzoza – 1631), co mogło mieć związek z niechęcią biskupów do przybyszy, którzy byli protestantami. Analiza ich nazwisk wskazuje, że dominowali wśród nich luteranie pochodzący z krajów niemieckich. Olędrzy otrzymali korzystne uprawnienia gospodarcze typowe dla tzw. prawa olęderskiego, ale zabroniono im publicznych praktyk religijnych i prowadzenia nauczania w duchu protestanckim. Mimo to osadzenie olędrów w obu miejscowościach przyniosło trwałe i pozytywne rezultaty. Warunki funkcjonowania miejscowych społeczności olęderskich uległy istotnej zmianie dopiero w I poł. XVIII w., gdy biskup Krzysztof A. Szembek zmusił protestantów do opuszczenia obu wsi lub konwersji na katolicyzm, a następnie wprowadził nowe, mniej korzystne zasady dzierżawy gruntów. Na skutek tej decyzji Otłoczyn i Brzoza przeżyły w późniejszych dekadach okres stagnacji gospodarczej, a ich ludność uległa polonizacji.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2020, 47; 53-98
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Druki reformacyjne oraz polemiczne i kontrreformacyjne w zasobie Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie
Reformation prints, polemic and counter-reformation writing in the collection of the Library of the Higher Theological Seminary of Varmian Metropolis, “Hosianum” in Olsztyn
Autorzy:
Garwoliński, Tomasz
Kamiński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365638.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Biblioteka „Hosianum”
Kolegium Jezuitów w Braniewie
druki
reformacyjne
druki polemiczne
druku kontrreformacyjne
Library “Hosianum”
Jesuit College in Braniewo
reformation prints
polemic prints
counter-reformation prints
Opis:
Most 16-century prints from the “Hosianum” Library in Olsztyn are theological works, both Catholic and Lutheran. They include works by well-known reformation writers, such as Erazmus of Rotterdam, Martin Luther, Philip Melanchthon, Jean Calvin, Johannes Bugenhagen, as well as less known authors. The counter-reformation movement is represented in the library by the works of John Fisher, Johann Eck, Stanislaus Hosius, Melchior Cano and Robert Bellarmine. This article is not a complete catalogue of reformation and counter-reformation prints kept in the collection of the library. It names and discusses the most typical works from that period, as well as – according to the authors – the most interesting ones.
Znaczna większość druków z XVI w. Biblioteki „Hosianum” w Olsztynie, stanowią dzieła teologiczne, zarówno katolickie, jak i protestanckie. Są to pisma zarówno znanych przedstawicieli reformacji: Erazma z Rotterdamu, Marcina Lutra, Filipa Melanchtona, Jana Kalwina, Jana Bugenhagena, jak i mniej znanych. Wśród przedstawicieli kontrreformacji należy wymienić: Johna Fishera, Johannesa Ecka, Stanisława Hozjusza, Melchiora Cano czy Roberta Bellarmina. Niniejsze opracowanie nie jest kompletnym katalogiem druków okresu reformacji i kontrreformacji w zbiorach książnicy seminaryjnej. Zostały w nim jedynie wskazane i omówione dzieła typowe dla tej epoki oraz – zdaniem autorów – najciekawsze.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 311, 1; 113-131
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duszpasterstwo jezuitów nieświeskich w XVII–XVIII wieku. Między ideałem potrydenckim a lokalnymi uwarunkowaniami
Autorzy:
Mariani, Andrea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690072.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia Towarzystwa Jezusowego
kontrreformacja
Wielkie Księstwo Litewskie
Białoruś
Radziwiłłowie
history of the Society of Jesus
Counter-reformation
Great Duchy of Lithuania
Belarus
Radziwiłł family
Opis:
Artykuł przedstawia kierunki pracy duszpasterskiej jezuitów nieświeskich na podstawie źródeł rękopiśmiennych przechowywanych w Archiwum Rzymskim Towarzystwa Jezusowego. Na tle uwarunkowań prawnych i organizacyjnych tworzących ramy funkcjonowania Towarzystwa Jezusowego w mieście rezydencjonalnym Radziwiłłów autor omawia zjawiska typowe dla religijności epoki potrydenckiej, takie jak kult świętych i ich relikwii oraz działalność bractw kościelnych. The paper presents the pastoral activity of Jesuits in Nieśwież (Niasvizh) on the basis of manuscript sources preserved in the Roman Archive of the Society of Jesus. After considering the situation of the Jesuit fathers in this residential city of the Radziwiłł family, the author analyses some of the typical aspects of post-tridentine Catholicism, such as the cult of saints and relics and the activity of pious confraternities.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2016, 2
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Habsburskie korzenie Baroku
The Habsburg sources of Baroque
Autorzy:
Klimas, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369383.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
kontrreformacja
barok
Habsburgowie
Zygmunt III
architektura sakralna
desornamentado
Counter reformation
Barock
Habsburgs
Sigmund III
sacred architecture
Opis:
Pierwsze dzieła barokowe w Polsce mają rodowód włoski nie tylko, dzięki architektom. Fundatorzy tych dzieł wywodzili się spośród elit związanych politycznie z dworem habsburskich cesarzy. Z kolei architektura cesarska z przełomu XVI i XVII wieku przez osoby fundatorów pozostawała pod wpływem hiszpańskiego estili desornamentado - wybitnie włoskiego nurtu sztuki hiszpańskiej. Można zatem przekornie wywnioskować, że krakowski kościół św. Piotra i Pawła przy ulicy Grodzkiej jest w stylu desornamentado.
The first architectural works in Poland has Italian genealogy. But by its founders there were direct also under influences of Habsburg emperors art. And the emperor's architecture around 1600 year were under Spanish estili desornamentado also by its founders. Therefore we can to conclude that church of św. Piotra i Pawła near Grodzka street in Cracow is projected in desornamentado.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2010, 13; 323-356
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia badań nad zagadnieniem najstarszych zachodnich sanktuariów męczenników. Od kontrreformacyjnej apologetyki po współczesne badania interdyscyplinarne
The studies on the earliest Latin sanctuaries of the martyrs. From the counter-reformation apologetics to the recent interdisciplinary investigations
Autorzy:
Stróż, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613495.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kontrreformacja
kult
archeologia chrześcijańska
wykopaliska
katakumba
bazylika
sanktuarium
męczennik
relikwie
Counter-Reformation
cult
Christian archaeology
excavation
catacomb
basilica
sanctuary
martyr
relics
Opis:
In the course of centuries the Early Christian sanctuaries of the martyrs either continued their purpose and remained the sacred destinations or fell into ruin and became forgotten. There was not much interest in the study of them, at least until the XVIth century, the Counter-Reformation period, when the evidence of sources was used as a weapon to defeat the opponents of the cult of the saints. Ipso facto the study has become only a devotional enterprise. Religiously oriented investigations of Early Christian sanctuaries became more scientific later, with the development of the Christian archaeology, as it gradually separated from theological studies. The remains of the monuments finally started to be regarded as a precious heritage, which should be carefully excavated, documented and well preserved. With G.B. de Rossi’s work the interest in the subject of Christian archaeology increased. Initiated by him the huge archaeological campaign spread in the latin West and goes on till present day. The recent research challenge is to make the picture of the earliest sanctuaries more clear by removing the confessional additions and trying to face the sources in broader, interdisciplinary context.
Źródło:
Vox Patrum; 2013, 60; 315-335
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ilustracja słów Pisma Świętego jako element polemiki międzywyznaniowej w dobie kontrreformacji na przykładzie obrazu Trójca Święta w kościele pojezuickim w Twardocicach.
Illustration of the Bible as a part of the interconfessional polemic during the Counter-Reformation. The Painting „Holy Trinity” in the Jesuit Church in Twardocice
Autorzy:
Kłoda, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046357.pdf
Data publikacji:
2020-10-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Śląsk
malarstwo barokowe
Jeremias Joseph Knechtel
Caspar von Schwenkfeld
kontrreformacja
Silesia
Baroque Paintig
Counter-Reformation
Opis:
Na początku XVIII wieku przedstawiciele Towarzystwa Jezusowego zostali wysłani do Twardocic w celu zahamowania rozwoju działających w okolicy schwenckfeldystów – wyznawców śląskiego odłamu radykalnie mistycyzującego protestantyzmu. Ostatecznie agresywne działania kontrreformacyjne doprowadziły do niemal całkowitej likwidacji tamtejszego ośrodka schwenckfeldyzmu. Zbudowana przez jezuitów kaplica pw. Trójcy Świętej w Twardocicach stała się symbolem zwycięskiego Kościoła Katolickiego. Program ikonograficzny obrazu ołtarza głównego świątyni można interpretować jako echo toczących się wówczas polemik międzywyznaniowych. Przedstawienie odpowiednio dobranych fragmentów z Pisma Świętego stało się swoistym traktatem teologicznym przytaczającym argumenty świadczące o istnieniu jednej możliwej drogi do Boga i słuszności kontrreformacyjnych działań jezuitów.
At the beginning of the 18th century, Jesuits came to Twardocice in order to stop the local movement of Schwenkfelders – the supporters of the Silesian radical mystical reformer Kaspar von Schwenkfeld. In consequence, the aggressive Jesuit action led to the elimination of the religious group in the region. A chapel devoted to Holy Trinity was built in Twardocice as a symbol of the Catholic Church’s triumph. The iconographic program of a painting in the main altar could be interpreted as a reflection of the ongoing interconfessional polemic. The painting with a carefully selected Bible quotation became a theological treatise designed to proclaim the only possible way to God and to legitimize the Jesuit intervention.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 433-444
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631) wobec Kościoła i duchowieństwa katolickiego
Prince Jerzy Zbaraski’s (1574–1631) Attitude towards the Church and the Catholic Clergy
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46184409.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kościół katolicki
kontrreformacja
jezuici
Jerzy ks. Zbaraski
dzieje Rzeczypospolitej w XVI i XVII w.
Catholic Church
Counter-Reformation
Jesuits
prince Jerzy Zbaraski
history of Polish-Lithuanian Commonwealth in 16th and 17th centuries
Opis:
Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631) był jednym z najwybitniejszych polityków polskich w pierwszej połowie XVII w. Potomek starej rodziny książęcej władającej wielkim latyfundium na kresach południowo-wschodnich, świetnie wykształcony, władający kilkoma obcymi językami, miał wszelkie predyspozycje do tego, aby odegrać wybitną rolę w dziejach Rzeczypospolitej. Pomijany przez Zygmunta III w nadaniach królewszczyzn i urzędów, dość szybko przeszedł jednak do opozycji. W niniejszym artykule omówiono stosunek księcia do Kościoła i duchowieństwa katolickiego. Zwrócono uwagę na fakt, że chociaż od wczesnego dzieciństwa był on wyznawcą katolicyzmu, to dość szybko popadł w konflikt z jezuitami. Utrudniło mu to karierę polityczną. Niemniej jednak w 1620 r. doczekał się awansu na urząd kasztelana krakowskiego. W latach dwudziestych XVII w. był już uznanym przywódcą antykrólewskiej opozycji. Książę nie akceptował zmian zachodzących w polskim Kościele i był przeciwnikiem polityki religijnej Zygmunta III. Sam był rzecznikiem tolerancji i utrzymania w mocy postanowień zawartych w akcie konfederacji warszawskiej z 1573 r. Występował w obronie prawosławia. Przyjaźnił się z przywódcą różnowierców na Litwie, Krzysztofem ks. Radziwiłłem. Opowiadał się za zwiększeniem świadczeń duchowieństwa na rzecz państwa. Konsekwentnie popierał interesy Akademii Krakowskiej. Był nieprzejednanym wrogiem jezuitów, których uważał za szermierzy kontrreformacyjnego fanatyzmu. Był zwolennikiem świeckiego, tolerancyjnego państwa, które nie ingeruje w kwestie wyznaniowe i światopoglądowe. Popularny i lubiany przez szlachtę, Jerzy ks. Zbaraski zmarł 30 lipca 1631 r., niemal powszechnie żałowany. Wieść o jego śmierci z radością przyjęli natomiast jezuici i ich adherenci na dworze królewskim.
Prince Jerzy Zbaraski (1574–1631) was one of the most eminent Polish politicians in the first half of the 17th century. A descendant of an old princely family which ruled a large latifundium in the south-eastern borderlands, well educated, fluent in several foreign languages, he had all the predispositions to play an outstanding role in the history of Polish-Lithuanian Commonwealth. Omitted by Zygmunt III in his granting of royal lands and higher offices, he quickly moved to the opposition to the king. This article discusses the prince’s attitude towards the Catholic Church and clergy. Attention was drawn to the fact that although from early childhood he was a follower of Catholicism, he quickly came into conflict with the Jesuits. This hindered his political career. Nevertheless in 1620 he was promoted to the office of the castellan of Kraków. In the 1620s he was already a recognized leader of the anti-royal opposition. The prince did not accept the changes taking place in the Polish Church and was an opponent of the religious policy of Zygmunt III. He himself was a spokesman for tolerance and upholding the provisions contained in the act of the Warsaw Confederation of 1573. He defended the Orthodoxy. He was on friendly terms with the leader of dissenters in Lithuania, prince Krzysztof Radziwiłł. He was in favor of increasing the charges of the clergy to the state. He consistently supported the interests of the Kraków Academy. He was an implacable enemy of the Jesuits, whom he considered to be the champions of Counter-Reformation fanaticism. He was a supporter of a secular, tolerant state that would not interfere in religious and ideological matters. Popular and liked by the nobility, prince Jerzy Zbaraski died on July 30, 1631 causing almost universal sadness. The news of his death was received with joy only by the Jesuits and their adherents at the royal court.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 112; 35-55
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag na temat twórczości Krzysztofa Boguszewskiego
Some remarks on artistic work of Krzysztof Boguszewski
Autorzy:
Stankiewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068271.pdf
Data publikacji:
2019-10-01
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Krzysztof Boguszewski
ikonografia
malarstwo manierystyczne
kontrreformacja
iconography
mannerism painting
Counter-reformation
Opis:
Artykuł został poświęcony twórczości Krzysztofa Aleksandra Boguszewskiego (zm. 1635), szlachcica, duchownego i malarza, działającego w Poznaniu w latach 1624-1635. W przeszłości uczeni starali się robić wszystko, co w ich mocy, aby powiększyć jego dorobek, uciekając się do nieprecyzyjnych porównań lub nadinterpretacji jego dzieł. Genezę jego stylu widziano najczęściej w pracach Hermana Hana. W świetle dokumentów jest pewne, że Boguszewski nie był naśladowcą ani nawet uczniem Hana. Malarstwa uczył się prawdopodobnie w bractwie malarzy w Lublinie lub we Lwowie. Artysta sygnował wyłącznie jedno dzieło - Wjazd św. Marcina do Amiens z 1628 r., pierwotnie z kościoła cystersów w Paradyżu, dziś wyeksponowane w poznańskiej katedrze. Inne obrazy z opactwa w Paradyżu, jak Niebiańska Jerozolima (1628?), Niepokalane Poczęcie (1628?) i św. Paweł (1628?) oraz wizerunki Matki Bożej z kościoła w Otorowie i Biechowie (1632) możemy włączyć do prac Boguszewskiego metodą porównawczą. Inne obrazy, które uczeni przypisują artyście, są zasadniczo odmienne od wspomnianych prac. Autorem programu ikonograficznego obrazów Boguszewskiego z Paradyża jest opat cystersów Marek Łętowski (zm. 1629). Jego koncepcja została oparta na wskazówkach intelektualistów kościelnych, takich jak Carlo Borromeo czy Gabriele Paleotti. Jest bardzo prawdopodobne, że malarz, który został księdzem w kościele parafialnym św. Wojciecha w Poznaniu w 1630 r., realizował postawy artystów zaangażowanych w reformę Kościoła katolickiego.
The article deals with the artistic activity of Krzysztof Aleksander Boguszewski (d. 1635), nobleman, spiritual and painter, active in Poznań in years 1624–1635. In the past, scholars tried to do all they could to expand his oeuvre by resorting to imprecise comparisons or overinterpretation of his works. Also, they wanted to found style of his paintings in works of Herman Han. In the light of documents, it is sure that Boguszewski was not the imitator or even pupil of Han. He probably learned to paint in confraternity of painters in Lublin or Lwów. In fact, we can only proof his signature in one existing work – The entry of St. Martin into Amiens from 1628, originally from Cistercian church in Paradyż, but today exposed in Poznań cathedral. Other paintings from Paradyż Abbey, like The Heavenly Jerusalem (1628?), The Immaculate Conception (1628?) and St. Paul (1628?) and effigies of St. Mary from church in Otorów and Biechów (1632) we can include in the works of Boguszewski using the compare method. The other painting attributed by scholars to artist are fundamentally different. The iconography of his works from Paradyż were projected by the Cistercian abbot, Marek Łętowski (d. 1629). His conception for Boguszewski works was based on the instructions of Church intellectualist, like Carlo Borromeo or Gabriele Paleotti. It is very probably, that the painter, who became a priest in parish church of St. Adalbert in Poznań in 1630, was personally involved in the idea of artists working for the reform of the Church after the council of Trent
Źródło:
Artifex Novus; 2019, 3; 20-33
2544-5014
Pojawia się w:
Artifex Novus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja genezy i dziejów reformacji „Zawstydzeniu arianów” Piotra Skargi
The Idea of the Origins and History of the Reformation in Piotr Skarga’s “The Abashment of the Arians”
Autorzy:
Szymczak, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968030.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Counter-Reformation
Reformation
history
Old-Polish writing
religious polemics
Arianism
Opis:
The subjects of the article are genesis and history of the Reformation in the writings of Piotr Skarga, most fully shown in his polemics with Hieronim Moskorzowski, specifically in the first “Abashment of the Arians” (1604). An argument with Arian writer is crucial for mentioned issues, because the Royal Preacher derived all factions of the Reformation from one ancestor — Arius. Skarga was relying his historical narration on the marks of the True Church (“via notarum”). He was convincing that not having any of those marks had direct influence on shaping and existence of the Reformation. An author in his writings therefore was undertaking an issue of history of the heterodox communities, with intention to present it in the specific historiosophical perspective.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2014, 25, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konfederacja warszawska, ksiądz Piotr Skarga i mowa podszyta nienawiścią
Autorzy:
Obremski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636265.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
The Warsaw Confederation, Piotr Skarga, Counter-Reformation, confessional hate
Opis:
The Warsaw Confederation, Piotr Skarga SJ, and Hate Speech The discourse involving the feeling of hate is understood here rather as a soft than a hard “discourse of hate”. The Warsaw Confederation called “a jewel of a free conscience” was hated (more or less) by the contemporary elite of the Church. The subjects of analysis in this paper are two booklets by Piotr Skarga (Upominanie do ewanjelików i do wszystkich społem niekatolików iż o skażenie zborów krakowskich gniewać się i nic nowego i burzliwego zaczynać nie mają [An Admonition to Protestants and to all other non-Catholics], Kraków 1591; Dyskurs na konfederacyją – [A Discourse on Confederation], Kraków 1607) and Protestant responses to them. The fundamental question is: can “the discourse of hatred”, i.e. “a concept of multiple meanings (...), involved in political and philosophical disputes, so typical for the beginning of the 21st century”, be used as a way of analysing and interpretating texts written 400 years ago? Such an indisputable argument as the title of the book by Wacław Sobieski published already 100 years ago: Nienawiść wyznaniowa tłumów za rządów Zygmunta III-go [The religious hate of crowds during the reign of Sigismund III] supports an affirmative answer to it. In a kind of “hierarchy of beliefs” in Skarga’s argument Protestants are ascribed to the lowest and exceptionally godless place and described by comparisons: 1. with adulterers, thieves and parricides (Protestants are equal to them) and 2. with pagans and Jews (Protestants are perhaps even worse than them). Th e purpose of such an argumentation is severe condemnation of the Protestant godlessness since the Catholic love towards God evokes hate towards people who – like Protestants – turned away from Him. So, on the one hand, Skarga admits that Protestants are still Christians, but on the other, he claims there is no God outside his, i.e. Catholic, church.
Źródło:
Terminus; 2013, 15, 1(26)
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikty o kościoły pomiędzy katolikami a protestantami w Prusach Królewskich i Książęcych w I połowie XVII wieku
The conflicts about churches between Catholics and Protestants in the Royal and Ducal Prussia in the first half of the 17th century
Autorzy:
Birecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147338.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Prusy Królewskie
Prusy Książęce
XVII wiek
potop szwedzki
Tatarzy
protestantyzm
katolicyzm
kontrreformacja
Royal Prussia
Ducal Prussia
XVII Century
Swedisch deluge
Tatars
Protestantism
Catholicism
Counter-reformation
Opis:
Artykuł niniejszy opowiada o świątyniach katolickich i kościołach ewangelickich, o które toczyły spory w XVII wieku podczas wojen szwedzkich. Władcy Szwecji Gustaw II Adolf oraz Karol X Gustaw prowadząc walki z Rzeczpospolitą w czasie I i II wojny polsko- -szwedzkiej zwanych potocznie wojną o ujście Wisły i potopem doprowadzili do wzmocnienia konfliktu religijnego pomiędzy protestantami a katolikami. Jego skutkiem w Prusach Królewskich było, w zależności od wsparcia władzy, nie tylko wzajemne niszczenie czy odbieranie sobie budynków kościelnych ale również liczne rabunki i wywóz kościelnych dóbr kultury i wyposażenia liturgicznego do Skandynawii. W artykule autor omawia losy poszczególnych budynków, pracujących w nich pastorów oraz podaje przykłady strat. Ponieważ dopiero podczas potopu wojna polsko-szwedzka dotarła do Prus Książęcych w drugiej części artykułu omówione zostały działania wojsk polsko-litewsko-tatarskich, które chcąc zmusić do zerwania sojuszu Wielkiego Elektora Fryderyka Wilhelma I z Karolem X Gustawem zniszczyły dziesiątki kościołów ewangelickich, spaliły wiele miast i miasteczek przyczyniając się do śmierci tysięcy ludzi. Na koniec wspomniano o pomnikach grobowych, upamiętniających biorących w wojnach żołnierzy. Konsekwencją wydarzeń I połowy XVII wieku było ostateczne zachwianie równowagi konfesyjnej i narastający, coraz bardziej wrogi stosunek do polskiego protestantyzmu.
This article presents the history of Catholic and Lutheran churches during Swedish wars in the south part of Baltic sea the 17th Century. The Swedish rulers Gustav II Adolf and Carl X Gustav when they were fighting with Polish Republic during the first and second Swedish-Polish wars (commonly called the war at the mouth of the Vistula river and Swedish deluge) led to the strengthening of the religious conflict between Protestants and Catholics. The result in the Royal Prussia was, depending on the support of the authorities’ power, not only destruction or the mutual receipt of church buildings but also numerous robberies and exports of church cultural goods and liturgical equipment to Scandinavia. In this article the author discusses the fate of the individual buildings, their pastors and gives examples of church war losses. In the second part of the article the author presents the war expedition of the Polish-Lithuanian-Tatar troops to Ducal Prussia to break the alliance of Frederic William, Elector of Brandenburg with Charles X Gustav of Sveden. The soldiers destroyed dozens of Lutheran churches, burned down many cities and towns, and contributed to the death of thousands of people. Finally, the author mentioned grave monuments commemorating soldiers taking part in the both wars. The result of those events in the mid-17th century was the final imbalance of confessional balance and the growing, increasingly hostile attitude toward Polish Protestantim.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2020, 21; 9-26
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Luteranie, katolicy, kalwiniści w Gdańsku. Bilans konfrontacji i koegzystencji w trzech pierwszych wiekach od wystąpienia Marcina Lutra
Lutherans, Catholics and Calvinists in Gdansk. The balance of confrontation and coexistence in the first three centuries after Martin Luther’s address
Autorzy:
Kościelak, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425328.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
Reformation
Second Reformation
Counter-Reformation
Royal Prussia
statistic of religions
city elites
Opis:
The article presents a report on the relations between the three main religious groups of Gdańsk: Lutherans, Catholics and Calvinists in the period of the first three centuries after the proclamation of Martin Luther’s theses in Wittenberg (1517). The report includesthe periods of the Polish-Lithuanian Commonwealth (until 1793), Napoleonic epoch (1807-1814) and first years of the Prussian partition (until 1817). At that time the Lutherans were the dominant religious group in Gdańsk, but they failed to take the total control of the city. The Catholics lost their precedence soon after the Reformation, but they increased their number until the beginning of the 19th century and strengthened social and cultural influences at that time. The Calvinists were the biggest losers in that confrontation, because they didnot manage to dominate the city (at the turn of 16th and 17th centuries), lost believers and finally were subordinated to the Lutherans within the Evangelical Union (1817). The religions under discussion sometimes formed alliances, but it was not always the alliance between both groups of Protestants. Especially during the expansion of Calvinism in the city, the Lutherans looked for help from the Catholics and sometimes the latter provided them a real support.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2017, 11; 9-25
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między alegoryzmem a panegiryzmem: Tomasza Tretera „Theatrum virtutum Divi Stanislai Hosii” (rozpoznania)
Between allegory and panegyric, “Theatrum virtutum Divi Stanislai Hosii” by Tomasz Treter (recognitions)
Autorzy:
Obremski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012646.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Kościół katolicki
kontrreformacja
emblematyka
Toruń
Elbląg
Catholic church
Counter-Reformation
emblematics
Opis:
Theatrum virtutum Divi Stanislai Hosii (Rome, 1588), an emblematic work by Tomasz Treter, is the subject of analysis aiming at diagnostic indication of its two dimensions, namely those related to emblems and panegyrics. Comparing apologias of one of the most significant persons in the Catholic church and merely moderate results of Hosius’ combats against evangelists in his diocese (first in the Bishopric of Culm, then diocese of Warmia) allows to call the inhibition of Counter-Reformation in Warmia only a limited success at the very most. The discrepancies between the contents of poems and chalcographies by Treter and their historical veracity reflect the scheme of allegory, which allowed even contradiction of signs and their meanings, and panegyric, with its truth about the past versus lie being fabrication or fiction.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 271-282
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies