Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Constitutional Principles" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-29 z 29
    Tytuł:
    Enviromental Protection in the Constitution of Belarus
    Autorzy:
    Shupitskaya, Aksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1374957.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
    Tematy:
    constitutional principles
    constitutional basis
    environmental protection
    Opis:
    Constitutional principles and norms are the basis of the environmental policy of the Belarusian state at the present stage of its existence. They determine the limits, intensity, methods of its implementation, the degree of participation in the implementation of environmental policy of both the state bodies and civil society institutions. The scientific methods of cognition used in the research include analysis, synthesis, abstraction and comparative method. The study concluded that environmental protection in the Republic of Belarus is a set of measures, a system of state, international and public measures for the rational use, protection and restoration of natural resources, protection of the environment from pollution and destruction in order to create the most favourable conditions for the existence of human society, to meet the material and cultural needs of both living and future generations based on the constitutional principles and norms. Environmental protection can be considered as an independent constitutional principle underlying the modern policy of the Belarusian state.
    Źródło:
    Internal Security; 2019, 11(1); 65-71
    2080-5268
    Pojawia się w:
    Internal Security
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne w gminie a wartości konstytucyjne
    Spatial planning and management at the communal level and constitutional values
    Autorzy:
    Chorążewska, Anna
    Jagoda, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531120.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Temida 2
    Tematy:
    local land development plan
    constitutional principles
    constitution
    Opis:
    The aim of the object study is to ponder the influence of constitutional principles implementation, particularly the necessity to protect the values formulated in article 31 section 3 of the Constitution of the Republic of Poland, on the final form of provisions of the local land development plan. The arguments lead the authors of the study to state that in the planning act the district planner is authorised to accept solutions which are highly harmful to the legal interest of the owner of land property even by establishing a building interdiction, but it should occur in accordance with constitutional principles of restricting constitutional liberties and rights formulated in article 31 section 3 of the fundamental statute.
    Źródło:
    Studia Iuridica Agraria; 2012, 10; 43-75
    1642-0438
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Agraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The paradox of democratic strengthening: Criminalisation of political terrorism as a legal discrediting mechanism
    Autorzy:
    Couto de Brito, Alexis
    Moraes, Jenifer
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2206909.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-26
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    terrorism
    democracy
    democratic rule of law
    constitutional principles
    Opis:
    This article explores the Brazilian legal system in light of recent proposals to amend the antiterrorism law, a move amplified by the country’s political instability, which culminated on 8th January 2023, when supporters of the former president invaded government buildings on the pretext of contesting election results. The essay examines whether these amendment proposals align with the principles of our constitutional democracy and their potential to foster genuine democratic reinforcement.
    Źródło:
    Ius Novum; 2023, 17, 3 ENG; 32-46
    1897-5577
    Pojawia się w:
    Ius Novum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The constitutional principle of common welfare at a time of a pandemic in Poland
    Autorzy:
    Budzanowska, Anna Teresa
    Radziewski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2231667.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-21
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    epidemics
    COVID-19
    constitutional principles
    anti-crisis shields
    political crises
    Opis:
    RESEARCH OBJECTIVE: The objective of the article is to analyse legislative acts introduced in Poland in response to COVID-19 pandemic (the so-called anti-crisis shields), which led to a clash between fundamental rights and constitutional principles and triggered a debate on systemic transgression and the principles that limit the government’s activities directed at citizens.     THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: COVID-19 led to attempts undertaken by the Polish government to redefine the constitutional strategies established by the Solidarity generation by choosing a strategy to deal with the crisis based on limiting citizens’ rights. This led to doubts triggered by the collision of this strategy with constitutional norms. The method used in the study was a legal-doctrinal comparative analysis and a synthesis of the literature.    THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article presents the determinants underlying the creation of constitutional principles in Poland embedded in the context of the common good as the principium which guides the relationships between the state and its citizens. The doctrinal transgression resulting from the government’s attempts to fight against COVID-19 was analysed and conclusions concerning the threats to the political system in the context of the governmental attempts to reinterpret the concepts fundamental to the democratic state of law were drawn.   RESEARCH RESULTS: COVID-19 proved that the existing regulations are not sufficient to secure the principle of the common good as an underlying principle of the government’s activities. Crises become a pretext for decision-makers to introduce such laws which prioritise the interests of the authorities over the interests of citizens.   CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: It is recommended to consider the introduction of extra legislative mechanisms that would prevent the primacy of the interests of the state to take precedence over the interests of citizens in the future.  
    Cel naukowy: Analiza aktywności normatywnej w Polsce w związku z COVID-19 (tzw. tarcz antykryzysowych), która doprowadziła do zderzenia praw podstawowych z zasadami konstytucyjnymi wywołując debatę o transgresji ustrojowej i zasadach limitujących działania władzy względem obywateli. Zaprezentowanie, jak w sytuacjach kryzysu lub stanów nadzwyczajnych strategie rządowe mogą przeobrażać ustrój za pomocą wzmocnionej normatywnie redefinicji pojęć konstytuujących. Problem i metody badawcze: Doktrynalne ujęcie zasad konstytucyjnych jako konsensusu pokolenia Solidarności XX w. wydawało się ugruntowane w polskiej kulturze politycznej. COVID-19 spowodował próbę ich redefinicji poprzez wybór strategii rządowej walki z kryzysem w zakresie limitacji praw oraz wątpliwości wynikających z kolizji tych działań z normami konstytucyjnymi. Wykorzystano prawno-doktrynalną analizę porównawczą i syntezę literatury. Proces wywodu: Zaprezentowano uwarunkowania konstytuowania zasad konstytucyjnych w Polsce w kontekście pojęcia dobra wspólnego jako pryncypium relacji państwo – obywatel. Przeanalizowano transgresję doktrynalną dokonującą się pod wpływem funkcjonowania rządowej walki z COVID-19 oraz przedstawiono wnioski dotyczące zagrożeń ustrojowych w kontekście prób reinterpretacji pojęć fundamentalnych dla demokratycznego państwa prawa. Wyniki analizy naukowej: COVID-19 dowiódł, że obowiązujące regulacje nie są wystarczające do zabezpieczenia zasady dobra wspólnego jako nakazu skierowanego wobec władzy publicznej pełnienia przez nią roli służebnej w realizacji tej zasady w interesie obywateli. Kryzysy stają się pretekstem dla decydentów do ustanawiania norm wprowadzających prymat interesów władzy nad obywatelami, co w konsekwencji prowadzi do naruszenia zasady godności człowieka, jako źródła wolności i praw jednostkowych oraz nienaruszalnej istoty wolności i praw w kontekście nadrzędnego pojęcia dobra wspólnego, jako pryncypium konstytuującego relacje państwo – obywatel /władza – społeczeństwo. Wnioski, innowacje rekomendacje: Rozważenie ustanowienia dodatkowych mechanizmów normatywnych, które zapobiegałyby zagrożeniu interpretowania zasady dobra wspólnego jako prymatu interesów państwa nad interesem obywateli. Tym bardziej, że w historii polskiego ustroju,II Rzeczpospolitej, ukonstytuowano doktrynę zdefiniowaną z prymarnym wskazaniem na racje państwa stojącą w sprzeczności z ideowymi postulatami pokolenia Solidarności, które przesądziły o kształcie polskiego systemu politycznego po 1989 r.  
    Źródło:
    Horyzonty Polityki; 2022, 13, 45; 203-217
    2082-5897
    Pojawia się w:
    Horyzonty Polityki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dobro wspólne
    The common good
    Autorzy:
    Lipowicz, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693890.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    comon good
    constitutional principles
    administrative law
    pojęcie dobra wspólnego
    zasady konstytucyjne
    prawo administracyjne
    Opis:
    The concept of the common good is a wider concept than the concept of public interest, which has for years been the focus of interest of the doctrine and judicial decisions. At the time of the current State crisis, the fundamental elements of which are discussed in the paper, a reflexion on the common good seems to be of particular importance for the protection of the fundamentals of the idea and the realisation of the rule of law. Both are anchored in the Constitution but have significant consequences for the evaluation of actions taken by public administration. Furthermore, as the doctrine shows, while public interest concerns a collective action, the common good requires the protection of an individual, their dignity and legal position. It has also been shown that the common good may be put in jeopardy as a result of the infringement of the principles according to which public administration functions. Possible concretisations of the concept of the common good in administrative law and consequently in the sphere of the performance of tasks or management in administration have been proposed and relevant directions of research programmes recommended.
    Pojęcie dobra wspólnego jest pojęciem szerszym niż pojęcie interesu publicznego, na którym przez lata skupiała się uwaga doktryny i orzecznictwa. W obecnych czasach kryzysu państwa, którego podstawowe elementy omówiono w opracowaniu, refleksja nad pojęciem dobra wspólnego wydaje się szczególnie ważna dla ochrony podstaw idei oraz realizacji rządów prawa. Zakotwiczone w konstytucji ma także poważne konsekwencje dla oceny działań administracji publicznej, jak wskazuje bowiem doktryna, o ile interes publiczny dotyczy zawsze zbiorowości, o tyle dla dobra wspólnego może być niezbędna np. ochrona jednostki, jej godności, pozycji prawnej. Wskazano także, jak naruszenie zasad działania administracji publicznej w procesie legislacyjnym zagraża dobru wspólnemu. W artykule ukazano możliwe konkretyzacje pojęcia dobra wspólnego w prawie administracyjnym. Dotyczyć to może zarówno zadań administracji, jak i wykonywania kierownictwa w administracji publicznej. Przedstawiono postulaty badawcze w tym zakresie.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 3; 17-31
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zasady prawa wyznaniowego Republiki Uzbekistanu
    Principles of the Religious Law of the Republic of Uzbekistan
    Autorzy:
    Kawa, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23051005.pdf
    Data publikacji:
    2011-06-30
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Tematy:
    prawo
    prawo wyznaniowe
    Uzbekistan
    wolność religijna
    zasady konstytucyjne
    law
    religious right
    religious freedom
    constitutional principles
    Opis:
    Autor przedstawia zasady prawa religijnego Republiki Uzbekistanu. Wynikają one ze stosunku państwa do religii i organizacji religijnych, ukształtowanych i uwarunkowanych przez historię, panujący klimat społeczny oraz sytuację geopolityczną. W pierwszej części przedstawiono szkic historyczno-polityczny Uzbekistanu z uwzględnieniem struktury wyznaniowej. W części drugiej wymieniono źródła prawa wyznaniowego Rzeczypospolitej oraz opisano zasady: zasadę deideologizacji państwa, zasadę rozdziału i niezależności państw oraz związków wyznaniowych, zasadę równości, zasadę wolności sumienia, wyznania i wyboru religii. W części trzeciej pokrótce przedstawiono rzeczywisty stan wolności religijnej w państwie, wynikający głównie ze stosowania tych zasad przez władze.
    The author presents the principles of religious law of the Republic of Uzbekistan. They come from the relationships of State to religion and religious organzations, shaped and conditioned by history, the prevailing social climate and the geopolitical situation. The first section presents a historical-political sketch of Uzbekistan taking into account the structure of religious. In the second section are listed the source of religious law of the Republic and described the principles: the principle of deideologization of state, the principle of separation and independence of state and religious associations, the principle of equality, the principle of consciences freedom, belief and choice of religion. In the third section briefly introduces the actual state of religious freedom in the State, arising mainly from the application of these principles by the authorities.
    Źródło:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2011, 6, 7; 63-86
    2719-3128
    2719-7336
    Pojawia się w:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Role podstatných náležitostí demokratického právního státu v ústavní praxi České republiky
    The role of essential requirements of a democratic law-state in the constitutional practice of the Czech Republic
    Autorzy:
    Tomoszek, Maxim
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/686228.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    democracy
    rule of law
    Constitution of the Czech Republic
    eternity clause
    constitutional principles
    constitutional amendments
    unamendability of the constitution
    Opis:
    When defining the content of essential elements of a democratic Rechtsstaat/ rule of law, it is necessary to take into account in particular the fact that this concept plays five possible roles in the constitutional system of the Czech Republic: the eternity clause, the frame of reference in constitutional review, the material core of the Constitution, the constitutional identity of the Czech Republic, and as a set of core values of the Czech Constitution. Essential elements of a democratic rule of law, in connection with the founding ideas of the Constitution of the Czech Republic, contain both a universal and a specific component. It is hard to imagine a constitutional identity that only duplicates the constitutional identities of other states, on the other hand even in the Czech constitutional identity there is certainly room for the Czech Constitutional Framers to accept the universal principles recognized in the family of Western democracies. This further defines the particular principles understood as essential elements of a democratic rule of law, in the meaning of Art. 9 para. 2 of the Czech Constitution.
    Rola zasadniczych wymagań demokratycznego państwa prawnego w praktyce konstytucyjnej Republiki Czeskiej. Kiedy definiujemy treść istotnych elementów demokratycznego państwa prawa, należy wziąć pod uwagę w szczególności fakt, że ta koncepcja odgrywa pięć możliwych ról w systemie konstytucyjnym Republiki Czeskiej: klauzula wieczności, ramy odniesienia w przeglądzie konstytucyjnym, materialny rdzeń konstytucji, tożsamość konstytucyjna Republiki Czeskiej oraz zestaw podstawowych wartości czeskiej konstytucji. Niezbędne elementy demokratycznego państwa prawa, w związku z ideami założycielskimi Konstytucji Republiki Czeskiej, zawierają element uniwersalny i szczególny. Trudno sobie wyobrazić tożsamość konstytucyjną, która tylko powiela konstytucyjne tożsamości innych państw, z drugiej strony nawet w czeskiej tożsamości konstytucyjnej z pewnością jest miejsce dla czeskich twórców konstytucyjnych, by zaakceptować uniwersalne zasady uznane w rodzinie zachodnich demokracji. To dalej określa szczególne zasady rozumiane jako podstawowe elementy demokratycznego państwa prawa w rozumieniu art. 9 ust. 2 czeskiej konstytucji.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2018, 84; 15-45
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Конституционные принципы как основа деятельности адвокатуры в Беларуси
    Constitutional Principles as the Basis for the Activity of the Bar in Belarus
    Autorzy:
    Шупицкая, Оксана
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2142853.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    constitutional legal principles
    constitutional foundations
    the right to legal aid
    advocacy
    principles of organization and activity of the bar
    Opis:
    Goal – the bar is one of the most important legal institution of the modern state and society, which is an important element of both civil society and the state. The author considers the constitutional principles as the basis for the activity of this institution. They, in his opinion, are the basis for further improvement of its organization and activities. Research methodology – when writing the work, general scientific research methods were used, namely: analysis, synthesis, generalization. Score/results – the bar is a significant institution of the modern state and society, whose organization and functioning are based on constitutional principles. Ensuring their implementation and revealing their potential in the context of constantly changing public relations will contribute to the improvement of the legal profession. Originality/value – considering the bar through the prism of constitutional law is a relatively new aspect of studying this institution in the post‑soviet countries. In this regard, the work is quite relevant.
    Źródło:
    Studia Sieci Uniwersytetów Pogranicza; 2019; 217-230
    2544-5790
    Pojawia się w:
    Studia Sieci Uniwersytetów Pogranicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi o konstytucyjnych zasadach prawa administracyjnego
    Comments on the constitutional principles of administrative law
    Autorzy:
    Bałaban, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1920402.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    pojęcie zasad konstytucyjnych
    obowiązywanie prawa międzynarodowego
    katalog zasad prawa
    the concept of constitutional principles
    the validity of international law
    a catalog of legal principles
    Opis:
    Konstytucja stosunkowo rzadko używa określenia „zasada”. Zasad poszukujemy w drodze wykładniczej ustalając tą drogą zasady-normy i zasady opisowe. Obie te kategorie oparte są na „wzorcach ustrojowych” wywodzonych z nauki prawa i z orzecznictwa. Do prawa administracyjnego stosujemy liczne zasady prawa konstytucyjnego. Zasady prawa administracyjnego daje się formułować na gruncie Konstytucji czego przykłady są w tekście. Korzystamy przy tym z inspiracji prawa międzynarodowego ale możemy z niego wywodzić też zasady samoistnie wiążące w Polsce np. obowiązywania i substytucyjnego charakteru źródeł prawa unijnego i międzynarodowego.
    The constitution uses the term “rule” relatively rarely. We look for principles in an exponential way, thus establishing principles-norms and descriptive principles. Both of these categories are based on “system patterns” derived from legal science and jurisprudence. We apply numerous principles of constitutional law to administrative law. The principles of administrative law can be formulated on the basis of the Constitution, examples of which are provided in the text. At the same time, we take advantage of the inspiration of international law, but we can also derive from it rules which are self-binding in Poland, e.g. the validity and substitution character of the sources of EU and international law.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 1 (59); 105-117
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reprezentacja państw członkowskich w Radzie Europejskiej w kontekście zasad ustrojowych
    Representation of the Member States in the European Council in the context of political principles
    Autorzy:
    Serwin-Pinda, Bożena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942241.pdf
    Data publikacji:
    2016-02-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Unia Europejska
    Rada Europejska
    zasady ustrojowe
    państwa członkowskie
    reprezentacja
    the European Union
    the European Council
    constitutional principles
    the Member States
    representation
    Opis:
    Artykuł przedstawia zasadę reprezentacji instytucjonalnej obowiązującą w UE w odniesieniu do członków Rady Europejskiej. Celem niniejszego artykułu była analiza zasad udziału przedstawicieli państw członkowskich w Radzie Europejskiej przedstawiona w oparciu o ich uregulowania ustrojowe. Pierwszym dokumentem Wspólnot Europejskich, na mocy którego uregulowano skład Rady Europejskiej, był Jednolity Akt Europejski. Kolejne traktaty rewizyjne uzupełniały i modyfikowały skład tej instytucji. W artykule dokonano analizy uwarunkowań reprezentacji państw członkowskich w Radzie Europejskiej przez szefów rządów lub państw w oparciu o zasady ustrojowe reprezentatywnych państw. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, iż wybór reprezentanta w Radzie Europejskiej należy do wyłącznej kompetencji państw członkowskich UE. Wybór ten w znacznej mierze uwarunkowany jest zasadami ustrojowymi – formą rządów i systemem politycznym obowiązującym w danym państwie członkowskim. W zdecydowanej większości – w dwudziestu dwóch państwach członkowskich UE – reprezentację w Radzie Europejskiej stanowią szefowie rządów. Cztery państwa członkowskie w tej instytucji reprezentuje głowa państwa. Natomiast przedstawicielem dwóch państw członkowskich w Radzie Europejskiej jest kanclerz federalny. Należy również zaznaczyć, że każdorazowa zmiana w zakresie systemu politycznego państwa członkowskiego może zostać dokonana jedynie na gruncie przepisów konstytucyjnych.
    The article presents the principle of institutional representation in force in the EU in relation to the members of the European Council. The purpose of this article was the analysis of the principles for the participation of the Member States in the European Council, which was presented on the basis of their constitutional regulations. The first document of the European Communities, which regulates the composition of the European Council, was the Single European Act. Subsequent reform treaties complemented and modified the board of the institution. The article analyzes the conditions for the representation of Member States in the European Council by the heads of governments or states, based on the constitutional principles of the representative Members. The analysis leads to the conclusion that the choice of a representative in the European Council belongs to the exclusive competence of the EU Member States. This choice is largely conditioned by the principles of the political system – the form of government and political system in force in the Member State concerned. A vast majority – twenty-two EU member states are represented in the European Council by the heads of their governments. Four Member States are represented by their heads of state, while the Federal Chancellor is the representative of two Member States in the European Council. Each change in terms of the political system of a Member State can be made only on the grounds of constitutional provisions.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 1 (29); 147-163
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ustrój republikański z perspektywy stulecia Konstytucji marcowej z 1921 r.
    The republican system from the perspective of the century of the March Constitution of 1921
    Autorzy:
    Uziębło, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929732.pdf
    Data publikacji:
    2021-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    republikańska forma rządów
    zasady ustrojowe
    ewolucja ustroju Rzeczypospolitej Polskiej
    republican form of government
    constitutional principles
    evolution of the
    political system of the Republic of Poland
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest ukazanie ewolucji pojmowania republikańskiej formy rządów w Rzeczypospolitej Polskiej. Analiza ta dotyczy nie tylko regulacji prawnej tej zasady ustrojowej, ale także zmian poglądów doktryny konstytucyjnej na kwestie postrzegania zasady republikańskiej, w tym elementów na nią się składających. Rozbieżności postrzegania zasady republikańskiej formy rządów wśród badaczy były i są znaczące, co pokazuje, że przez ponad 100 lat niepodległego państwa polskiego spory te w dalszym ciągu są aktualne. Wspomniane różnice w interpretacji zasady republikańskiej dotyczą przede wszystkim elementów materialnych tej zasady, ujawniających związek pomiędzy ustrojem republikańskim a innymi zasadami ustrojowymi, przede wszystkim zasadą suwerenności ludu (narodu), zasada podziału władzy oraz zasadą określającą system rządów. W tym celu konieczne staje się dekodowanie tych zasad z uwzględnieniem tradycji republikańskich, a co za tym idzie w sposób pozwalający na realizacje tych wartości, które legły u podstaw stworzenia ustroju republikańskiego, nie tyle jako negacji monarchii, lecz jako formy stanowiącej dla niej alternatywę.
    The main purpose of this article is to show the evolution of the understanding of the republican form of government in the Republic of Poland. This analysis concerns not only the legal regulation of this constitutional principle, but also refers to changes in the views of the constitutional doctrine on the perception of the republican principle, including its components. Discrepancies in the perception of the principle of the republican form of government among researchers were and are significant, which shows that for over 100 years of an independent Polish State, these disputes are still vigorous. The aforementioned differences in the interpretation of the republican principle concern primarily the material elements of this principle, revealing the relationship between the republican system and other principles of the system, first of all the principle of the sovereignty of the people (the nation), the principle of the separation of powers and the principle defining the system of government. For this reason, it becomes necessary to decode these rules in a way that respects the republican traditions. and, consequently, in a way that allows the implementation of the values that underpin the creation of the republican system, not so much as a negation of the monarchy, but as an alternative form to it.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 17-37
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstytucyjne prawo do zabezpieczenia społecznego
    The constitutional right to social security
    Autorzy:
    Łobos, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941072.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Konstytucja RP
    zabezpieczenie społeczne
    ochrona konstytucyjna
    ubezpieczenia społeczne
    wiek emerytalny
    zasady konstytucyjne
    Trybunał Konstytucyjny
    The Constitution of the Republic of Poland
    social security
    constitutional protection
    social insurance
    retirement age
    constitutional principles
    the Constitutional Tribunal
    Opis:
    Przedmiotem niniejszego opracowania uczyniono kwestię związaną z konstytucyjnym prawem obywateli do zabezpieczenia społecznego w razie osiągnięcia wieku emerytalne-go. Autorka wskazuje jakie zasady konstytucyjne gwarantują ochronę świadczeń emerytalno-rentowych, jak również podaje przykłady wypowiedzi Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, którzy w swych wyrokach odnosili się do problematyki związanej z zabezpieczeniem społecznym. W niniejszym opracowaniu podano również, jaki za-kres swobody w kwestii zabezpieczenia społecznego Konstytucja przyznaje ustawodawcy oraz w jakich granicach ustawodawca może działać w zakresie wyboru rozwiązań służących realizacji tego prawa.
    The subject of this article is the issue of the constitutional right of citizens to social security when reaching the retirement age. The author points out the constitutional principles which guarantee the protection of pension benefits and gives examples of statements of the Supreme Court and the Constitutional Tribunal with respect to the issue of social security schemes in their judgments. This article also discusses the scope of freedom which the Constitution grants to a legislator and the boundaries within which a legislator may act as far as the selection of solutions for the implementation of this right is concerned.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 4 (38); 207-230
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    From Paul Vladimiri to Gustavo Zagrebelsky. Constitutional justice in the age of hybrid warfare
    Autorzy:
    Kobyliński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431281.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    just war
    constitutional justice
    right to self-determination
    human rights
    Renaissance
    humanism
    nihilism
    hybrid wars
    Enlightenment tradition
    constitutional principles
    wojna sprawiedliwa
    prawo do samostanowienia
    prawa człowieka
    Renesans
    humanizm
    nihilizm
    wojny hybrydowe
    tradycja oświeceniowa
    Opis:
    Paul Vladimiri (1370–1435) was a distinguished Polish scholar and jurist who defended the rights of Poland and native non-Christian tribes against the Teutonic Knights and their policies of conquest. He expressed the view that a world guided by the principles of peace and mutual respect among nations was possible, and that pagan nations had a right to peace and to possession of their own lands. Vladimiri’s analysis of the right of native peoples to self-determination anticipated by several hundred years the investigations of many subsequent authors – including Francesco Vittoria, Bartolome de Las Casas, Hugo Grotius, and John Marshall. The influence of his views can be seen today, among others, in the theory of constitutional justice developed by the Italian legal theorist Gustavo Zagrebelsky. The main purpose of this article is to outline the views of Vladimiri and Zagrebelsky, and to analyze the principles of constitutional justice in its global dimension as a tool for resolving conflicts between states in the age of hybrid wars.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 3; 97-113
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The constitutional principles of the state’s political system as determining the foundations of electoral law
    Konstytucyjne zasady ustroju państwa determinujące podstawy prawa wyborczego
    Autorzy:
    Stępień-Załucka, Beata
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38697123.pdf
    Data publikacji:
    2024-07-17
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    constitutional principles
    democratic legal state
    sovereignty of the people
    principle of representation
    political pluralism
    elections
    electoral law
    zasady konstytucyjne
    demokratyczne państwo prawne
    suwerenność narodu
    zasada przedstawicielstwa
    pluralizm polityczny
    wybory
    prawo wyborcze
    Opis:
    The political systems of democratic states are based on specific assumptions contained in the highest legal acts. In Poland, the role of such a supreme legal act is fulfilled by the Constitution of the Republic of Poland, the assumptions being constitutional principles. Their uniform definition has been worked out neither by the legal system nor by the doctrine. Hence, they are sometimes defined differently in science. While for some they are “the legislator’s statements of fundamental importance to the functioning of the constitutional system of the state,” for others they are instruments of law which certain norms are derived from, thus influencing the shaping of the principles of the political system or administration of justice regardless of whether they are of primary or secondary nature. B. Banaszak emphasises that within individual constitutional norms it is possible to indicate principles of particular importance to the state. And what is more, the indication of a particular principle at the beginning of the Constitution or in a part of it has consequences regarding its further provisions. W.J. Wołpiuk, in turn, maintains that in a descriptive sense, principles are a certain pattern for research purposes. A. Kallas, on the other hand, defines constitutional principles as principles fundamental to the nature of the state. These principles take the form of separate (individual) provisions, included in the body of Chapter I of the Constitution, but are often also constructed on the basis of a number of its provisions (e.g. the principle of parliamentary system of the government). Worth noting at this point, however, is a certain regularity that in the constitutions of the former communist states of Central and Eastern Europe, they are as a rule quite extensive and have a broad spectrum of impact on the entire legal system. This spectrum is particularly relevant in electoral law. The present article will therefore examine this spectrum. It will show the impact of constitutional principles such as the principle of a republican state, the principle of sovereignty of the Nation, the principle of representation, the principle of political pluralism and the openness of the financing of political parties on the basic premises of the electoral law in terms of its subject matter and substantiveness. The key thesis to be proven is that the constitutional principles indicated above find their direct application and development in the provisions of the electoral law. Accordingly, their consequence is, inter alia, the principle of the tenure of office of individual, representative organs of the state, including the most important ones of the Sejm and the Senate, which in its essence constitutes a kind of verification of actions for the existing representatives. In turn, the principle of universality of elections, which is a direct determinant of the principle of sovereignty and representation, on the one hand – admits all eligible citizens to the electoral act, in accordance with the idea of the Constitution of the Republic of Poland, but on the other hand – eliminates incapacitated persons from this act. Further, among the electoral principles of constitutional consequence, it is necessary to point out equality granting each voter one vote, the value of which is one. Finally, the principle of the secrecy of the ballot will not be overlooked, constituting a kind of security for all those taking part in the electoral act that they will not suffer negative consequences as a result of their vote. However, it is important to show and remind that the above principles of the electoral law are closely interconnected, not only within the electoral law itself, but within the entire legal system. This is because nowadays, in scientific political discourse and in practice, the fundamental importance of primary constitutional values, including precisely coherence of the legal system, is overlooked (another value that is just as often displaced is its stability). Hence, demonstrating this coherence of the legal system and emphasising its importance in times of political and legal change is particularly justified. The basic research methods used in the paper will be dogmatic-legal and theoretical-legal methods.
    Ustroje państw demokratycznych opierają się na swoistych założeniach zawartych w najwyższych aktach prawnych. W Polsce rolę najwyższego aktu prawnego pełni Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a owe założenia to zasady ustrojowe. Ich jednolita definicja nie została wypracowana ani przez system prawa, ani też przez doktrynę. Stąd w nauce bywają różnie określane. Podczas gdy dla jednych są to „wypowiedzi ustrojodawcy o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania konstytucyjnego ustroju państwa”, dla innych to instrumenty prawa, z których wynikają określone normy i przez to wpływają na ukształtowanie zasad ustroju politycznego lub wymiaru sprawiedliwości niezależnie od tego, czy mają charakter podstawowy, czy wtórny. B. Banaszak podkreśla, że w obrębie poszczególnych norm konstytucyjnych można wskazać zasady o szczególnie doniosłym znaczeniu dla państwa. Co więcej, wskazanie na określoną zasadę na początku konstytucji bądź w jej części wywiera konsekwencje na dalsze jej postanowienia. W.J. Wołpiuk z kolei pisze, że w znaczeniu opisowym zasady to pewien wzorzec dla celów badawczych. Natomiast A. Kallas określa zasady ustrojowe mianem zasad fundamentalnych dla charakteru państwa. Zasady te przybierają postać odrębnych (indywidualnych) przepisów, zamieszczonych w treści rozdziału I konstytucji, ale często są też konstruowane na podstawie szeregu jej przepisów (np. zasada parlamentarnego systemu rządów). Już jednak w tym miejscu warta zauważenia jest pewna prawidłowość, że w konstytucjach byłych państw komunistycznych Europy Środkowej i Wschodniej są one z reguły dość obszerne i mają szerokie spektrum oddziaływania na cały system prawa. To spektrum jest szczególnie istotnie w prawie wyborczym. Toteż jego zbadaniu zostanie poświęcony niniejszy artykuł. Zostanie w nim bowiem ukazane oddziaływanie konstytucyjnych zasad ustroju, takich jak: zasada państwa republikańskiego, zasada suwerenności Narodu, zasada przedstawicielstwa, zasada pluralizmu politycznego i jawności finansowania partii politycznych na podstawowe założenia prawa wyborczego w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym. Przy czym kluczową tezą, która będzie podlegała udowodnieniu, jest stwierdzenie, że wskazane powyżej zasady konstytucyjne znajdują swoje bezpośrednie zastosowanie oraz rozwinięcie w przepisach prawa wyborczego. Odpowiednio ich konsekwencją jest między innymi obowiązująca w Polsce zasada kadencyjności poszczególnych przedstawicielskich organów państwa, w tym także tych najważniejszych Sejmu i Senatu, która w swej istocie stanowi swoistą weryfikację działań dla dotychczasowych reprezentantów. Z kolei zasada powszechności wyborów, będąca bezpośrednim wyznacznikiem zasady suwerenności i przedstawicielstwa, z jednej strony zgodnie z ideą Konstytucji RP dopuszcza wszystkich uprawnionych obywateli do aktu wyborczego, z drugiej strony jednak eliminuje z tego aktu osoby ubezwłasnowolnione. W dalszej kolejności wśród zasad wyborczych będących konstytucyjną konsekwencją trzeba wskazać na równość przyznającą każdemu wyborcy jeden głos, którego wartość wynosi jeden. Finalnie nie zostanie pominięta zasada tajności głosowania stanowiąca swoiste zabezpieczenie dla wszystkich biorących udział w akcie wyborczym, że nie poniosą negatywnych konsekwencji w związku z oddanym głosem. Istotne jednak pozostaje wykazanie i przypomnienie, że powyższe zasady prawa wyborczego są ze sobą ściśle spojone, nie tylko w obrębie prawa wyborczego, ale w obrębie całego systemu prawa. Współcześnie bowiem w dyskursie naukowym, politycznym oraz praktyce pomija się podstawowe znaczenie pierwotnych wartości konstytucyjnych, w tym właśnie spójności systemu prawa (inną, równie często wypieraną, jest jego stabilność). Stąd wykazywanie owej spójności systemu prawa i podkreślanie jej znaczenia w czasach zmian politycznych i prawnych jest szczególnie uzasadnione. Podstawowymi metodami badawczymi wykorzystanymi w pracy będzie metoda dogmatyczno-prawna i teoretyczno-prawna.
    Źródło:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 71-86
    2658-1922
    Pojawia się w:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Криминализация нарушения права на защиту как средство его обеспечения (опыт национального нормотворчества)
    Criminalisation of violation of the right to defence as a remedy for its enforcement (national legislative experience)
    Autorzy:
    Zhytnyi, Oleksandr
    Spiridonov, Mykhailo
    Vasyliev, Andrii
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1732308.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    право на защиту
    обвинение
    уголовное право
    уголовная ответственность
    конституционные принципы уголовного процесса
    общеевропейские правовые ценности
    криминализация
    right to defence
    prosecution
    criminal law
    criminal liability
    constitutional principles of
    criminal procedure
    European legal values
    criminalisation
    Opis:
    Аннотация B статье рассматривается возможность признания права на защиту самостоятельным объектом уголовно-правовой охраны с учетом процессуальных, конституционных, международно-правовых и общеевропейских аспектов его ценности. В качестве методологического инструментария для реализации исследовательской задачи выбраны системно-структурный, диалектический и компаративный методы, а также аксиологический (ценностный) подход. В результате исследования выявлены возможные модели криминализации нарушений права на защиту.
    The opportunity of admission of the right to defence as an independent object of criminal law protection is analysed in this article. Such opportunity has been considered with the reference to the procedural, constitutional, international law and European aspects of the value of this right. The system-structural, dialectical and comparative methods, as well as the axiological (value) approach were chosen as a methodology for the implementation of the research task. The potential models of criminalisation of violation of the right to defence have been identified as a result.
    Źródło:
    Przegląd Europejski; 2021, 1; 191-199
    1641-2478
    Pojawia się w:
    Przegląd Europejski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstytucyjne aspekty ciężaru dowodu w przypadku sankcji dotyczących przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych
    Constitutional aspects of the burden of proof in the case of sanctions regarding income not covered by disclosed sources or coming from undisclosed sources
    Autorzy:
    Rycielski, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28762937.pdf
    Data publikacji:
    2023-10-25
    Wydawca:
    Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i wspólnicy
    Tematy:
    ciężar dowodu
    sankcja podatkowa
    dochody nieujawnione
    zasady konstytucyjne
    organ podatkowy
    postępowanie podatkowe
    podatek dochodowy od osób fizycznych
    burden of proof
    tax penalty
    undisclosed income
    constitutional principles
    tax authority
    tax proceedings
    personal income tax
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o zasadność przeniesienia ciężaru dowodu na podatnika w przypadku postępowania dotyczącego dochodów nieujawnionych. Uwagę poświęcono zarówno analizie obowiązujących przepisów prawnych, jak i poglądom doktryny prawa oraz ich implikacjom w orzecznictwie sądów administracyjnych, Trybunału Konstytucyjnego (TK) i Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Jedno z zasadniczych pytań brzmi: czy istnieje możliwość dowiedzenia i poznania prawdy w tym postępowaniu, jeśli weźmie się pod uwagę przeniesienie ciężaru dowodu na podatnika? Istotnymi zagadnieniami są również implikacje cywilnoprawne (art. 6 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny1) i ich wpływ na postępowanie podatkowe.
    The article is an attempt to answer the question about the validity of shifting the burden of proof to the taxpayer in the case of proceedings regarding undisclosed income. Attention was paid to the analysis of both applicable legal provisions, as well as the views of legal doctrine and their implications in the jurisprudence of administrative courts, the Constitutional Tribunal and the Supreme Administrative Court. One of the fundamental questions is whether it is possible to prove and learn the truth in these proceedings, taking into account the shift of the burden of proof to the taxpayer. Civil law implications (Article 6 of the Civil Code) and their impact on tax proceedings are also important issues.
    Źródło:
    Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych; 2023, 10(326); 31-39
    1427-2008
    2449-7584
    Pojawia się w:
    Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W sprawie zgodności z Konstytucją RP powoływania sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa przez Sejm
    On the Compliance with the Constitution of the Republic of Poland of the Appointment of Judges – Members of the National Council of the Judiciary by the Sejm
    Autorzy:
    Frankiewicz-Bodynek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2162182.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    niezależność sądów
    niezawisłość sędziów
    niezależność Krajowej Rady
    Sądownictwa
    Konstytucja RP
    zasady ustrojowe
    Independence of the Courts
    Independence of Judges
    Independence of the
    National Council of the Judiciary
    Constitution of the Republic of Poland
    Constitutional Principles
    Opis:
    The subject of this text is to determine whether Article 9a of the Law on the National Council of the Judiciary is compatible with the Constitution of the Republic of Poland. In order to answer this question, the relationship that should prevail between the various authorities in a system based on the principle of separation of powers was analyzed. Then, doubts were resolved as to whether the NCJ is a body appearing in the division of powers of the judiciary. In the end, it was concluded that in the RP, the Sejm should have no other creative powers over the judiciary than those expressly provided for in the Constitution of the RP. Otherwise, the chamber is placed in a position of unjustified supremacy vis-àvis the judiciary, and the judicial power provides no guarantee that human freedoms and rights will be decided by independent and impartial courts staffed by independent judges.
    Przedmiotem niniejszego tekstu jest ustalenie, czy art. 9a ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa jest zgodny z Konstytucją RP. W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie przeanalizowano relacje, jakie powinny panować pomiędzy poszczególnymi władzami w systemie opartym o zasadę podziału władz. Następnie rozwiano wątpliwości co do tego, czy KRS jest organem występującym w pionie władzy sądowniczej. Ostatecznie stwierdzono, że w RP Sejm nie powinien mieć innych kompetencji kreacyjnych wobec organów władzy sądowniczej, niż tylko te, które wyraźnie przewiduje Konstytucja RP. W przeciwnym razie izba postawiona jest w pozycji nieuzasadnionej supremacji względem judykatywy, a władza sądownicza nie daje gwarancji, iż o wolnościach i prawach człowieka rozstrzygać będą niezależne i bezstronne sądy obsadzone przez niezawisłych sędziów.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 141-153
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praktyczne zastosowanie testu określoności przy ocenie konstytucyjności przepisów regulujących zasady odwoływania członków Rady Dialogu Społecznego
    Practical application of the test of the specificity of legal provisions in assessing the constitutionality of provisions regulating the principles of dismissal of members of the Social Dialogue Council
    Autorzy:
    Esmund, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2192759.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
    Tematy:
    Constitution
    Constitutional Tribunal
    Principles of legislative technique
    Opis:
    In this study, which is based on the position of the Sejm regarding a case pending before the Constitutional Tribunal, the analysed provisions are confronted with the principle of the specificity of legal provisions. The content of this principle is indeterminate, and the test of the specificity of legal provisions, which is a tool for assessing compliance with the principle in question, leaves a significant interpretative margin to the Constitutional Tribunal. The Tribunal’s ruling on the incompatibility of legislation with the principle of the specificity of legal provisions should be a measure of last resort, applied when other interpretative methods are insufficient. This is not the case in the case in question.
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze BAS; 2022, 2(74); 66-88
    1896-9852
    2082-064X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze BAS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kategoria bezpieczeństwa publicznego a bezpieczeństwo prawne jednostki. Próba analizy w oparciu o wybrane orzeczenia europejskiego trybunału praw człowieka
    The category of public safety and the category of legalsecurity of the individual. Aattempt to analyzebased on selectjudgments of the european court of human rights
    Autorzy:
    Sobczak, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956568.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    bezpieczeństwo
    bezpieczeństwo publiczne
    bezpieczeństwo prawne jednostki
    prawa człowieka
    Europejski Trybunał Praw Człowieka
    demokratyczne państwo prawne
    zasady ustrojowe
    security
    public safety
    legal mechanisms of the security of an individual
    human rights
    the European Court of Human Rights
    a democratic state of law
    constitutional principles
    Opis:
    This text concerns the relations hip between the category of “public safety” and the category of “legal security of the individual”. This issue was analyzed on the background of the case law of the European Court of Human Rights. The main problem is the attempt to answer the question about the subject scope of both categories of security – public and individual – the mutual relations between them and the legal framework for the creation and functioning of protection mechanisms in a democratic state.
    Źródło:
    Studia Administracji i Bezpieczeństwa; 2018, 4; 51-75
    2543-6961
    Pojawia się w:
    Studia Administracji i Bezpieczeństwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Evolution of the Conception of Sovereignty
    Ewolucja koncepcji suwerenności
    Autorzy:
    Serzhanova, Viktoria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/940636.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    the notionof sovereignty
    the genesis and evolution of the sovereignty concept
    the scope of state sovereignty and its performance
    national basic laws
    constitutional principles
    pojęcie suwerenności
    geneza i ewolucja koncepcji suwerenności
    zakres suwerenności państwa i jej wykonywania
    narodowe ustawy zasadnicze wartości i zasady konstytucyjne
    Opis:
    Since the concept of sovereignty was created till nowadays it has been undergoing per- manent transformation. Presently, the consequences of this phenomenon follow from the intensive influence of the processes of regional integration and globalization on the way states function in the modern world and political reality. Therefore, contemporary states have to face and manage in practice not only the change of the notion of sovereign- ty itself and its scope, which is natural during its several centuries’ evolution, but they also have to cope with serious effects and far-reaching impact of these transformations on their political systems and legal orders, as well as all other areas of their functioning, including the contents of their national basic laws and fundamental constitutional prin- ciples. Non-depending on the degree and activeness with which the states involve them- selves into the abovementioned processes, they have to naturally make themselves open to them anyway, which is frequently reflected first and foremost in the texts of the national basic laws and the way their main values and principles are interpreted. The analysis of the changing concept and scope of contemporary states’ sovereignty has become the main objective of the hereby paper. Its subject focuses on the analysis of the origin and development of the notion of sovereignty, as well as other related to it concepts, along with their impact on the way contemporary states function.
    Od chwili powstania pojęcia suwerenności do czasów nam współczesnych koncept ten stale ulega przemianom. Obecnie zjawisko to stanowi konsekwencję intensywnego wy- pływu procesów integracji regionalnej i globalizacji na sposób, w jaki państwa funkcjo- nują we współczesnym świecie i rzeczywistości politycznej. Stąd państwa współczesne muszą stawić czoła i poradzić sobie w praktyce nie tylko ze zmianą samego pojęcia suwerenności i jej zakresu, co stanowi naturalną konsekwencję procesu jej wielowiekowej ewolucji, ale także z daleko idącym oddziaływaniem tych procesów na ich ustroje polityczne, systemy prawne oraz inne obszary ich funkcjonowania, w tym także na narodowe ustawy zasadnicze i zasady konstytucyjne. Niezależnie od stopnia, w jakim państwa angażują się w powyższe procesy, muszą one w sposób naturalny otworzyć się na nie, co najczęściej znajduje swoje odzwierciedlenie przede wszystkim w tekstach ich ustaw zasadniczych oraz w wykładni ich fundamentalnych wartości i zasad konstytucyjnych. Analiza rozumienia zmieniającego się pojęcia i zakresu suwerenności państwa stano- wi cel niniejszego opracowania. Jego przedmiot natomiast koncentruje się wokół genezy i ewolucji pojęcia suwerenności oraz związanych z nim koncepcji, jak również ich oddziaływania na sposób funkcjonowania państw współczesnych.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 5 (51); 175-186
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Formulating provisions of an act on its entry into force in connection with the Act on COVID-19
    Autorzy:
    Tkaczyk, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1991090.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-03
    Wydawca:
    Akademia Sztuki Wojennej
    Tematy:
    principle of non-retroactivity
    principles of legal drafting
    Constitutional Tribunal
    legislative process
    Opis:
    The principle of non-retroactivity is not recognised by doctrine or the Constitutional Tribunal as a mandatory directive. Such a situation occurred in the case of adopting amendments to the Act of 2 March 2020, referred to as “COVID-19”. In these circumstances, a schedule of deviations from the principle of non-retroactivity was identified, and it therefore became necessary to assess the relevance of the retroactive implementation of the norms for each specific case governed by the Act under consideration. In these cases, the legislator was guided by the need to safeguard social and economic freedoms and interests.
    Źródło:
    Cybersecurity and Law; 2020, 3, 1; 53-59
    2658-1493
    Pojawia się w:
    Cybersecurity and Law
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacje między Zasadami Techniki Prawodawczej a Zasadami Poprawnej Legislacji w procesie stanowienia prawa
    Relations between the principles of proper legislation and the principles of legislative techniques in the process of law-making
    Autorzy:
    Stępniak, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942280.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Zasady techniki prawodawczej zasady prawidłowej legislacji legislacja
    prawo konstytucyjne
    ochrona praw człowieka
    Trybunał Konstytucyjny
    The rules of legislative technique principles of proper legislation legislation
    constitutional law protection of human rights
    the Constitutional Court
    Opis:
    Znaczenie zasad techniki prawodawczej (ZTP) oraz zasad prawidłowej legislacji (ZPL) jest kluczowe dla procesu stanowienia prawa. Są one gwarancją poszanowania praw chronionych przez ustawodawcę, a także ochrony praw człowieka. Zasady prawidłowej legislacji wywodzone są przez Trybunał Konstytucyjny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (czyli z zasady demokratycznego państwa prawnego). Zasady techniki prawodawczej stanowią zaś załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej. W opracowaniu dokonano charakterystyki obu dziedzin uwzględniając ich specyfikę oraz rys historyczny. Wykazano także, że dzięki łącznemu stosowaniu ZTP i ZPL oraz ich ścisłym relacjom prawodawca może stanowić akty prawne, które będą gwarantować ochronę praw człowieka oraz będą chronić interes państwa. Wskazano zależności między ZTP i ZPL i korzyści płynące z łącznego stosowania tych dziedzin.
    Meaning of the principles of legislative techniques (PLT) and the principles of proper legislation (PPL) should be regarded as a key to the process of lawmaking. These rules are often a guarantee for the protection of human rights. The principles of good legislation are inferred by the Constitutional Court of Art. 2 of the Polish Constitution (the democratic rule of law). The principles of legislative techniques are included in the Annex to the Regulation of the Prime Minister Council of Ministers dated on 20 June 2002 on the principles of legislative technique. The paper presents a characteristics of both disciplines taking into account their specificity and historical background. It was also shown that by joint application of PPL and PLT and their inseparable correlation legislator may establish acts that will guarantee the protection of human rights and will protect the interests of the State. The Author also identified benefits which derive form joint application of both sets of legislative rules and principles.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 1 (35); 209-224
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego Trybunału Konstytucyjnego RP
    Disciplinary Liability of a Judge of the Polish Constitutional Tribunal
    Autorzy:
    Czarnecki, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912087.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    : Odpowiedzialność dyscyplinarna
    Trybunał Konstytucyjny
    zasada niezawisłości sędziów i niezależności sądów
    Disciplinary liability
    the Constitutional Tribunal
    the principles of independence of the courts and judges
    Opis:
    The essence of the article is to present the concept, function and principles of disciplinary liability and the mode of disciplinary proceedings against judges of the Constitutional Tribunal in the context of the ongoing dispute over the independence of each of these constitutional state organs. Disciplinary liability arose from sources of repressive liability and is a special type of criminal liability due to the functions it performs, but also a high degree of ailment. The author argues that despite numerous legal provisions, the model of conduct has not changed, as well as are based on misunderstood axiology, bypassing the principle of nemo iudex in causa sua. I propose, in accordance with the principle of objectivity (impartiality), to submit only disciplinary judges of the Constitutional Tribunal to the Supreme Court for consideration with the simultaneous adoption of an identical mutual principle with respect to judges of the Supreme Court.
    Przedmiotem artykułu jest przedstawienie pojęcia, funkcji i zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz przebiegu postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów Trybunału Konstytucyjnego w kontekście trwającego sporu o niezależność każdego z tych konstytucyjnego organów państwa. Odpowiedzialność dyscyplinarna wyrosła ze źródeł odpowiedzialności represyjnej traktowana jest jako szczególny rodzaj odpowiedzialności karnej z uwagi na funkcje jakie pełni, ale też możliwy duży stopień represyjności. Autor stawia tezę, że mimo licznych nowelizacji model postępowania nie zmienił się, a przepisy naruszają zasadę nemo iudex in causa sua. Tym samym proponuje, aby w trosce o zachowanie zasady obiektywizmu (bezstronności) sprawy dyscyplinarne wyłącznie sędziów TK przekazać do orzekania Sądowi Najwyższemu z równoczesnym przyjęciem analogicznej reguły w odniesieniu do sędziów SN.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 123-136
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Constitutional Right of Access to Public Service in the Judicature of the Constitutional Tribunal
    Konstytucyjne prawo dostępu do służby publicznej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
    Autorzy:
    Ura, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1920434.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    : Constitutional Tribunal
    access to public service
    principles of proportionality
    equality before the law
    public function
    Trybunał Konstytucyjny
    dostęp do służby publicznej
    zasady proporcjonalności
    równość wobec prawa
    funkcja publiczna
    Opis:
    The purpose of the article is to draw attention to the jurisprudence of the Constitutional Tribunal in the context of the issue related to the same principles of access to public service, which are guaranteed by the Art. 60 of the Polish Constitution.The analysis of the Court’s judgments makes it possible to relate the interpretation of this provision to the principle of proportionality and equality before the law. Both in the jurisprudence of the Tribunal and the Supreme Court, attention is paid to the transparency and openness of the rules used to determine the requirements related to taking up public office functions
    Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w kontekście problematyki związanej z tymi samymi zasadami dostępu do służby publicznej, które gwarantuje art. 60 Konstytucji RP. Analiza orzeczeń Trybunału umożliwia także odniesienie wykładni tego przepisu do zasady proporcjonalności i równości wszystkich wobec prawa. Zarówno w orzecznictwie Trybunału, jak i Sądu Najwyższego zwraca się uwagę na przejrzystość i jawność zasad określania wymagań związanych z pełnieniem funkcji publicznych.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 203-212
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Instrumentalizacja prawa a kryzys konstytucyjny – refleksja na gruncie kilku aktualnych ustaleń Profesora Piotra Winczorka
    Instrumentalization of Law and the Constitutional Crisis: Reflection on the Basis of Several Topical Findings of Professor Piotr Winczorek
    Autorzy:
    Romanowicz, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050251.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    instrumentalizacja prawa
    typologia aktów instrumentalizacji
    aksjologia prawa
    wartości prawne
    wartości konstytucyjne
    zasady prawne
    wykładnia aksjologiczna
    instrumentalization of law
    typology of instrumentalization acts
    legal axiology
    legal values
    constitutional values
    legal principles
    axiological interpretation of law
    Opis:
    Instrumentalizacja prawa jest jednym z ważniejszych zagadnień badawczych, które przynależą do dorobku myśli Profesora Piotra Winczorka. Łącząc problem granic dopuszczalnej instrumentalizacji prawa z zagadnieniem aksjologii prawa, Autor ten przyjął stanowisko nieredukcjonistyczne i wskazał autoteliczne wartości prawa oraz realizowane przez system prawny wartości pozaprawne jako kryteria oceny aktów instrumentalizacji prawa. W oparciu o wnikliwą obserwację praktyki prawa, przede wszystkim działań prawodawcy, zaproponował typologię różnych przypadków patologicznej instrumentalizacji prawa. Zestawienie poszczególnych aktów tworzenia i stosowania prawa, które można odnaleźć w trwającym w Polsce kryzysie konstytucyjnym, z typami wskazanymi przez Prof. P. Winczorka prowadzi do wniosku, że jego typologia jest nie tylko aktualna, ale stanowi trafne narzędzie pogłębionej deskrypcji trwającego kryzysu. Ponadto, pozwala na wskazanie innego zagrożenia dla porządku prawnego, tj. próby instrumentalizacji wartości konstytucyjnych. W obliczu tego niebezpieczeństwa zasadnym wydaje się sformułowanie postulatu przeprowadzania wykładni aksjologicznej konstytucji, której celem byłoby odczytanie danej zasady prawnej w hermeneutycznym kontekście systemu aksjologicznego, z którego genealogicznie wywodzi się dana zasada prawna.
    The instrumentalization of law is one of the most important research issues that belong to the achievements of Professor Piotr Winczorek. Combining the problem of the limits of permissible instrumentalization of law with the issue of the axiology of law, he adopted a non-reductionist position and indicated the autotelic values of law, as well as non-legal values implemented by the legal system as the criteria for assessing acts of instrumentalization of law. Based on careful observation of the legal practice, primarily the actions of the legislature, he proposed a typology of various cases of pathological instrumentalization of law. A list of individual acts of enacting and applying the law that can be distinguished in the ongoing constitutional crisis in Poland, broken down by the types indicated by Prof. Winczorek, leads to the conclusion that not only is his typology still valid, but it also can be used as an adequate tool for an in-depth description of the ongoing crisis. Moreover, it enables the indication of yet another threat to the legal order, i.e. attempts to instrumentalize constitutional values. In the face of this danger, it is justified to formulate the postulate of giving the constitution an axiological interpretation, the aim of which would be to read a given legal principle in the hermeneutic context of the axiological system from which said legal principle derives genealogically.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 74-90
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metoda konstytucyjnej regulacji w przedmiocie ochrony dziedzictwa narodowego i dóbr kultury – zarys rozważań
    The constitutional regulation method in protecting national heritage and cultural resources – an outline
    Autorzy:
    Niżnik-Mucha, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217264.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Konstytucja RP
    dziedzictwo narodowe
    narodowe dziedzictwo kulturalne
    metoda regulacji
    wartości konstytucyjne
    zasady polityki państwa
    normy programowe
    naród
    dobra kultury
    Constitution of Poland
    national
    heritage
    national cultural heritage
    regulation method
    constitutional values
    principles of state policy
    programmatic norms
    nation
    cultural property
    Opis:
    Polski ustrojodawca w Konstytucji RP z 1997 r. uznaje dziedzictwo narodowe i dobra kultury za wartości konstytucyjnie chronione. Artykuł zasadniczo koncentruje się na analizie metody konstytucyjnej regulacji w przedmiocie ochrony tych wartości i na jej konsekwencjach. Dla osiągnięcia tego celu istotne znaczenie ma przede wszystkim określenie znaczenia normatywnego i treści normatywnej przepisów konstytucyjnych poddających pod ochronę dziedzictwo narodowe i dobra kultury. W tym kontekście autorka analizuje pojęcie zasad polityki państwa i ich normatywną konstrukcję w postaci norm programowych. Równie ważnym zagadnieniem podjętym w artykule jest ustalenie samej treści konstytucyjnych pojęć dziedzictwa narodowego i dóbr kultury.
    In the Constitution of Poland from 1997, the Polish constitutional legislator proclaims national heritage and cultural property to be constitutionally protected values. The article basically concentrates on an analysis of the method of constitutional regulations as far as protection of those values is concerned, and on its consequences. To achieve that goal it is important to primarily determine the normative meaning and the normative content of the constitutional regulations taking national heritage and cultural property under protection. In this context the author analyses the principles of the state policy and their normative construction in the form of programmatic norms. An equally important issue addressed in the article is establishing the content of the constitutional terms of national heritage and cultural property.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 60; 69-75
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legislation of the Self-government of the Voivodeship Concerning the Development Policy in the Light of the Jurisdiction of the Constitutional Tribunal
    Autorzy:
    Sobczak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619169.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    self-government of the voivodeship
    voivodeship board
    region
    the Constitutional Tribunal
    sources of law
    enactments of local law
    principles of development policy
    implementation system
    evaluation criteria for proposals
    samorząd województwa
    zarząd województwa
    Trybunał Konstytucyjny
    źródła prawa
    akty prawa miejscowego
    zasady polityki rozwoju
    system realizacji
    kryteria oceny wniosków
    Opis:
    According to the Constitution of the Republic of Poland, enactments of local law issued by the operation of organs shall be a source of universally binding law of the Republic of Poland in the territory of the organ issuing such enactments. In the Act on Voivodship Government the right to pass enactments of local law has been granted to provincial assembly as a constitutive organ of local government. Simultaneously, a voivodeship board has been deprived of the right to pass order regulations. In the period before the accession of Poland to the European Union a provincial assembly has had the strongest juridical position among the voivodeship authorities, but since that the situation has changed radically. On the basis of the Act of Regional Development a voivodeship board has gained wide juridical rights. The Constitutional Tribunal, during the process of the constitutional control of law, has formulated a lot of policies about legislation of a voivodeship board created on the basis of the Act of Regional Development. In the light of this jurisdiction a voivodeship board is not entitled to pass laws concerning the freedoms, rights and obligations of citizens. In addition to that, the resolutions of a voivodeship shall be of an internal character and shall bind only this organizational unit.
    Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej do źródeł prawa powszechnie obowiązującego zalicza źródła prawa miejscowego. Są one stanowione przez organy jednostek samorządu terytorialnego lub terenowe organy administracji rządowej na podstawie ustaw i w ich granicach oraz obowiązują wyłącznie na obszarze właściwości organów, które je wydały. Ustawa o samorządzie województwa przyznała prawo uchwalania aktów prawa miejscowego sejmikowi województwa jako organowi stanowiącemu, pozbawiając jednocześnie zarząd województwa prawa do wydawania przepisów porządkowych. W okresie przed wejściem Polski do Unii Europejskiej dominującą pozycję w zakresie prawodawstwa wśród organów samorządu województwa miał sejmik. Sytuacja ta zmieniła się w sposób zasadniczy od chwili akcesji Polski do UE. Szerokie uprawnienia prawodawcze uzyskał zarząd województwa na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Trybunał Konstytucyjny, w toku realizacji kontroli konstytucyjności prawa, sformułował szereg tez, odnoszących się do prawodawstwa zarządu województwa, delegowanych przez ustawę o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. W świetle tego orzecznictwa należy przyjąć, że zarząd województwa nie może być adresatem delegacji ustawowej w zakresie materii zarezerwowanych wyłącznie dla ustaw kształtujących prawa i obowiązki jednostki, a uchwały zarządu mogą mieć jedynie charakter aktów wykonawczych prawa wewnętrznego.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 4
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka dopuszczalności transkrypcji aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciowych – uwagi na kanwie najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego
    Admissibility of transcription of birth certificate of a samesex parents’ child – remarks within the context of the most recent case-law of the Supreme Administrative Court
    Autorzy:
    Karakulski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929941.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    transkrypcja
    akt urodzenia
    akta stanu cywilnego
    pojęcie rodziny
    nieheteronormatywność
    rodzice jednopłciowi
    prawo konstytucyjne
    konstytucja
    klauzula porządku publicznego
    podstawowe zasady porządku prawnego
    transcription
    birth certificate
    civil status records
    concept of family
    nonheteronormativity
    same-sex parents
    constitutional law
    constitution
    public policy doctrine
    basic principles of legal order
    Opis:
    Niniejsza praca stanowi próbę krytycznej analizy orzecznictwa polskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego w przedmiocie transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciowych oraz ma na celu zaprezentowanie w tej istotnej kwestii zdecydowanego stanowiska naukowego. Omawiane zagadnienie wymaga przyjęcia optyki systemowej i funkcjonalnej przy skrupulatnej egzegezie tekstu prawnego oraz szczególnej dbałości o należyte uwzględnienie norm konstytucyjnych w procesie badania dopuszczalności tego rodzaju transkrypcji. Niniejszy artykuł obejmuje więc dogmatyczne od- niesienia do konstytucyjnego pojęcia rodziny, rodzicielstwa oraz podmiotowego zakresu prawnowolnościowej ochrony relewantnej dla sprawy materii normatywnej (w tym silnie zaksjologizowanej), a także komentarz do przepisów z poziomu podkonstytucyjnego. Wszechstronna analiza problematyki transkrypcji omawianej kategorii aktów urodzenia, uwzględniająca różne poziomy normatywne, doprowadziła do konkluzji, iż teza Naczelnego Sądu Administracyjnego, sprowadzająca się do uznania, że istnieje podstawowa zasada porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej bezwzględnie wykluczają- ca transkrypcję zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci, nie zasługuje na aprobatę. Wbrew prezentowanemu poglądowi judykatury, takiego zakazu – z wielu wymienionych w tekście powodów – nie sposób jest wyprowadzić z systemu polskiego prawa.
    This paper is an attempt to critically analyze the jurisprudence of Poland’s Supreme Administrative Court on transcription of a foreign birth certificate of a child of same-sex parents and it aims to present a decisive scientific position on this major issue. The subject being discussed, requires the adoption of a systemic and functional perspective during the scrupulous exegesis of the legal text and a particular consideration should be given to the inclusion of the constitutional norms in the process of examining the admissibility of this type of transcription. Therefore, this article comprises dogmatic references to the constitutional concept of family, parenthood and the scope of legal protection guaranteed by the relevant normative contents (including those firmly axiologised), as well as a commentary on selected provisions from a sub-constitutional level. A comprehensive analysis of the issue of transcription of the present category of birth certificates, taking into account the various normative levels, has led to the conclusion that the Supreme Administrative Courts’ thesis – which is boiled down to the recognition that there is a basic principle (that underpin the operation of polish legal system) which absolutely precludes transcription of a foreign birth certificate where same-sex people are entered as childs’ parents – does not deserve approval. Contrary to the presented view of jurisprudence, such a ban – for various reasons mentioned in the text – cannot be derived from the Polish law system.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 2 (60); 373-392
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosowanie przez sądy administracyjne standardów europejskich w toku rozstrzygania transgranicznych problemów obywatelstwa oraz transkrypcji aktów stanu cywilnego
    Autorzy:
    Chmielarz-Grochal, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033342.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    transkrypcja zagranicznego aktu stanu cywilnego
    dobro dziecka
    obywatelstwo
    prawo do prywatności
    zakaz dyskryminacji
    wartości konstytucyjne
    klauzula porządku publicznego
    podstawowe zasady porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej
    konstytucyjna zasada ochrony małżeństwa i rodziny
    transcription of a foreign civil status certificate
    child’s welfare
    citizenship
    right to privacy
    non-discrimination
    constitutional values
    public order clause
    basic principles of legal order of the Republic of Poland
    constitutional principle of protection of marriage and family
    Opis:
    Sprawy dotyczące transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci, oraz potwierdzenia posiadania przez takie dziecko obywatelstwa polskiego od kilku lat pozostają na wokandzie polskich sądów administracyjnych. Zagadnienie dopuszczalności umieszczenia w polskich księgach stanu cywilnego wpisu osób tej samej płci, jako rodziców dziecka, ma ważkie znaczenie w kontekście kształtowania stosunków społecznych i relacji rodzinnych oraz roli prawa pozytywnego, jako ich regulatora w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości społecznej. Rozstrzygając w sprawach tego rodzaju, sądy stają przed koniecznością rozwiązywania konfliktów czy kolizji nie tylko norm (zasad i wartości) prawa krajowego, ale także kolizji systemów prawnych. W procesie sądowego stosowania prawa ważenia wymagają, z jednej strony, zasada ochrony praw dziecka, a z drugiej – inne podstawowe zasady porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, tj. fundamentalne zasady ustroju społeczno-politycznego (zwłaszcza wynikająca z art. 18 Konstytucji zasada ochrony małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny, rodziny, macierzyństwa i rodzicielstwa) oraz naczelne zasady rządzące poszczególnymi dziedzinami prawa cywilnego, rodzinnego czy procesowego. Dobro dziecka to konstytucyjna klauzula generalna, której wykładnia powinna odbywać się przez odwołanie do aksjologii konstytucyjnej i całokształtu systemu prawa. Nakaz ochrony dobra dziecka stanowi też nadrzędną zasadę polskiego systemu prawa rodzinnego, której podporządkowane są wszelkie regulacje w sferze stosunków pomiędzy rodzicami i dziećmi. Ważkość tych materii sprawiła, że w orzecznictwie pojawiły się rozbieżności co do dopuszczalności owej transkrypcji z uwagi na klauzulę porządku publicznego. Skład siedmiu sędziów NSA w uchwale II OPS 1/19 przesądził jednak, że polskie prawo nie dopuszcza transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci.
    The cases concerning transcription of a child’s foreign birth certificate, in which the registered parents are persons of the same sex, as well as confirmation of Polish citizenship by such a child, have been in the field of judicial cognition of Polish administrative courts for just several years. The issue of admissibility registering same-sex couples as parents of a child in Polish registry office has gained the great importance in the context of shaping social and family relations and the role of positive law as their regulator in dynamic society. When deciding such, the courts face the necessity to resolve not solely conflicts of norms (principles and values) within the domestic law, but also conflicts of legal systems. In the process of judicial application of law there is a need for balancing – on the one hand – the principle of the protection of the rights of a child, and – on the other one – other principles basic to the Polish legal order, i.e. the fundamental principles of the socio-political system (especially the principle of protection of marriage as a liaison of a men and a woman as well as the protection of family, motherhood and parenthood that arise from the art. 18 of Polish Constitution) and the general principles governing particular areas of civil, family and procedural law. The child’s welfare is a general constitutional clause that shall be interpreted with the reference to the constitutional axiology and to the entire legal system. The protection the child’s best interests is also the overriding principle of the Polish family law, and governs all of the regulations in the area of relations between parents and children. The important and delicate nature of this matter caused the discrepancies in the jurisprudence due to admissibility of such transcription in the light of the public order clause. The panel of seven judges of the Supreme Administrative Court, in Resolution No. II OPS 1/19, determined that Polish law did not allow the transcription of a foreign birth certificate showing same-sex persons as parents.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 137-154
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-29 z 29

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies