Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Collective Trauma" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Пам’ять про ІІ Світову Війну в романах Кейт Аткінсон
Memory of world war II in the novels of Kate Atkinson
Autorzy:
Белімова (Belimova), Тетяна (Tetiana)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2177871.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
«Місце пам’яті»
«рана часу»
архів
колективна пам’ять
індивідуальна пам’ять
травма
«Place of remembrance»
«wound of time»
archive
collective memory
individual memory
trauma
Opis:
The article analyzes Kate Atkinson’s novels «Life after Life», «Ruins of God» and «Transcription» in terms of memory studies. The current objectives of the study were: 1) to outline private memories in the textual structure (these are the main correlates of individual and collective memory); 2) revealing the relationship between the injuries suffered by the heroes and the «wounds of time» inflicted by World War II; 3) understanding the mechanism of «crystallization» of collective memory in a particular cell («place of remembrance» in novels); 4) delineation of the boundaries of the cultural archive, which is reproduced by the author. The study found that the main message of the novels is focused on the theme of World War II, its understanding and reflection in the collective memory of the British. Through the images of the main characters, the author recreates the memories of wartime. It is noticed that in all novels the chaotic, instead of chronological principle of reproduction of the past is applied: the plot acquires cyclic character. This image principle mimics the work of the human brain, which sporadically emits layers of memory. This kaleidoscope of memories follows the author’s logic: the scattered fragments of memory form a coherent history, correlated with the national archive. Teddy Todd is a survivor who survived to preserve the memory of his fallen comrades («places of remembrance») and to testify about war crimes, as well as to nurture a new generation of Britons. At the same time, Ursula Todd and Juliet Armstrong present a feminine but polar experience of war. At first glance, there are no significant differences between the heroines: both work for secret military departments, contributing to the approach of victory, both took the place of men who went to the front. At the same time, Juliet Armstrong is a double agent recruited for espionage in favor of the Soviet Union, who, through her own betrayal, separates herself from the collective memory. Miss Armstrong’s memoirs do not correlate with the National Archives, but are the antithesis of the British collective consciousness, constituting an unexplored «white spot» (the phenomenon of betrayal is indeed something of a native «stain»). The post-war duty of Teddy and Ursula Todd, the true heirs of national values, is to heal the «place of remembrance» and to preserve the memory of the fallen. Todd’s memories should be embodied in «places of remembrance» (monuments, museums, military burials, works of art, etc.). The conditional archive of the novel, the «place of remembrance» recreated in it, correlate with the collective memory of the peoples of Britain, thus encouraging the understanding of the traumatic experience of World War II.
У статті проаналізовано романи К. Аткінсон «Життя за життям», «Руїни бога» та «Розшифровку» із погляду memory studies. Актуальні завдання дослідження полягали в: 1) в окресленні приватних спогадів у текстовій структурі (ідеться про основні кореляти індивідуальна та колективної пам’яті); 2) оприявленні співвідношення між травмами, що їх зазнали герої, і «ранами часу», завданими ІІ світовою війною; 3) осягненні механізму «кристалізації» колективної пам’яті в певному осередку («місця пам’яті» в романах); 4) окресленні межі культурного архіву, що його відтворює авторка. У студії спостережено, що основний авторський посил романів зосереджений на темі ІІ світової війни, її осмисленні й відображенні в колективній пам’яті британців. Через образи головних героїв авторка відтворює спогади воєнного часу. Завважено, що у всіх романах застосовано хаотичний, а не хронологічний принцип відтворення минулого: фабула набуває циклічного характеру. Такий принцип зображення наслідує роботу людського мозку, яка спорадично видає на поверхню пласти пам’яті. Зазначений калейдоскоп спогадів підпорядковується авторській логіці: розрізнені фрагменти пам’яті складають цілісну історію, співвідносну з національним архівом. Тедді Тодд – уцілілий, той хто вижив задля збереження пам’яті загиблих побратимів (створення «місць пам’яті») та свідчення про воєнні злочини, а також задля плекання нового покоління британців. Воднораз Урсула Тодд і Джульєтта Армстронґ презентують фемінний, проте полярний досвід участі у війні. На перший погляд між героїнями немає суттєвих розбіжностей: обидві працюють на секретні військові відомства, роблячи свій внесок у наближення перемоги, обидві заступили на місця чоловіків, котрі пішли на фронт. Воднораз Джульєтта Армстронґ – подвійна агентка, завербована заради шпигування на користь Радянського Союзу, яка через власну зраду від’єднується від колективної пам’яті. Спогади міс Армстронґ не корелюють із національним архівом, а є певним антиподом до колективної свідомості британців, становлять недосліджену «білу пляму» (феномен зради – це й справді щось із рідні «заплямованості»). Повоєнний обов’язок Тедді й Урсули Тоддів – справжніх спадкоємців національних цінностей – полягає в заліковуванні «ран часу», у збереженні пам’яті про полеглих. Спогади Тоддів мають утілитися в «місця пам’яті» (монументи, музеї, військові поховання, художні твори тощо). Умовний архів роману, відтворені в ньому «місця пам’яті» корелюють із колективною пам’яттю народів Британії, відтак спонукають до осмислення травматичного досвіду, завданого ІІ світовою війною.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2022, 4(1); 69-80
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza wyciszana i jej status w strukturze środowisk wychowawczych - wybrane perspektywy teoretyczne
Autorzy:
Bielska, Ewa Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31804092.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
collective memory
collective amnesia
silencing
socio-cultural trauma
curriculum
pamięć i niepamięć zbiorowa
wyciszanie
trauma społeczno-kulturowa
program kształcenia
Opis:
Wprowadzenie: Przedmiotem analizy są społeczno-kulturowe praktyki wyciszania treści oraz status wiedzy niechcianej w strukturze programów edukacyjnych. Paradygmatycznie analiza jest ulokowana w nurcie nowej socjologii edukacji. W strukturze artykułu wyodrębniono trzy części: pierwsza dotyczy praktyk wyciszania dyskredytowanych komponentów wiedzy wspólnej, przedmiotem drugiej jest wyciszanie treści dotyczących zdarzeń o charakterze traumy społeczno-kulturowej, trzecia odnosi się do ulokowania treści w matrycach władzy. Cel badań: Celem analiz jest wyeksponowanie głównych kierunków teoretycznych oraz sieci pojęć charakterystycznych dla studiów nad wiedzą wyciszaną, a także wskazanie perspektyw ich zastosowania w identyfikowaniu tego typu obszarów w programach edukacyjnych. Stan wiedzy: Studia nad wyciszaniem wiedzy są ulokowane w strukturze nowej socjologii edukacji i wiążą się z badaniem różnic w dostępie do instytucji edukacyjnych oraz szans odniesienia sukcesu edukacyjnego dzieci o różnych cechach tożsamościowych (głównie związanych z etnicznością, płcią oraz ulokowaniem stratyfikacyjnym). Ponadto w nowej socjologii edukacji zostały zapoczątkowane badania dotyczące atrybutów treści transmitowanych w szkole w ramach programu jawnego i ukrytego. Dotychczas prowadzone badania dotyczą dyskursywnych praktyk edukacyjnych sprzyjających aktywności uczniów bądź ograniczających ją, rodzaju treści traktowanych jako adekwatne do porządku szkolnego oraz tożsamości, którym w przestrzeni szkoły przyznane jest prawo do ekspresji. Są to kwestie, które korespondują z problematyką socjologii wiedzy, pamięci zbiorowej oraz doświadczenia traumy społeczno-kulturowej i jej konsekwencji. Podsumowanie: W studiach nad wyciszaniem wiedzy pomocne jest wykorzystanie matryc teoretycznych i sieci pojęć charakterystycznych dla studiów nad pamięcią kolektywną, oporem, traumą społeczno-kulturową. Wskazane komponenty teorii sprzyjają identyfikowaniu praktyk wyciszania treści i tożsamości oraz rozumieniu uwarunkowań podejmowania tego typu strategii.
Introduction: The topic of analysis is socio-cultural practices of silencing and the status of unwanted and denied knowledge in the curriculum structure. Paradigmaticallly analyses are enrooted in the new sociology of education. In the structure of the paper there are distinguished three parts: the first one is focused on the chosen practices of silencing components of common knowledge, the topic of the second part is silencing the contents related to the socio-cultural trauma, the third one is related to the status of silenced contents in the structure of power. Research Aim: The analysis aims to emphasise the main theoretical perspectives and net of notions characteristic for the studies on silenced knowledge as well as indicating the views of applying theoretical matrices in identifying spaces of silencing in the curriculum. Evidence-based Facts: Studies on silencing processes are enrooted in the new sociology of education paradigm. They correspond with the research related to educational inequalities (of access to schools and chances of academic success) experienced by youth representing different identity features (related to ethnicity, gender, position in the stratification structure). In the studies characteristic for the new sociology of education, research was also focused on the characteristics of content transmitted in the curriculum. Realised since 70s, research has been related to discursive practices stimulating students’ educational activity or discouraging them from academic success. Mentioned issues correspond with the sociology of knowledge, collective memory and socio-cultural trauma. Summary: In the studies focused on the problems of silencing it is justified to consider theoretical matrices and nets of notions characteristic for the studies on collective memory, resistance, socio-cultural trauma. Mentioned components help identify practices of silencing the content and identities. They have application in the process of comprehension of the basis and aetiology of silencing strategies.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2022, 41, 1; 7-21
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trauma w procesie - o podlaskiej recepcji bieżeństwa
Trauma in the Process: The Reception of “Bieżeństwo” in the Podlasie Region
Autorzy:
Sawicka-Mierzyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1996917.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
I wojna światowa
uchodźcy
pamięć zbiorowa
trauma kulturowa
Podlasie
World War I
refugees
collective memory
cultural trauma
Opis:
Artykuł dotyczy recepcji bieżeństwa – exodusu ok. trzech milionów mieszkańców zachodnich rubieży imperium rosyjskiego w 1915 roku w głąb Rosji w ramach prowadzonej przez władze carskie taktyki „spalonej ziemi”, która miała utrudnić wojsku niemieckiemu marsz na wschód. Autorka, wykorzystując sformułowaną przez J.C. Alexandra kategorię „traumy kulturowej”, usiłuje odpowiedzieć na pytanie, z jakich powodów bieżeństwo nie stało się częścią zbiorowej pamięci Polaków i na jakich zasadach funkcjonuje w zbiorowej pamięci Podlasian. Jako materiał badawczy posłużyły przede wszystkim reportaż Anety Prymaka-Oniszk Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy oraz antologia Jestem, bo wrócili.
The article discusses the reception of bieżeństwo – the exodus of about three million inhabitants of the western borderlands of the Russian empire deep into Russia in 1915. It was part of the "scorched earth" tactics conducted by the tsarist authorities, which were supposed to hinder the German army's march eastward. Using the category of "cultural trauma" formulated by J.C. Alexander, the author seeks to dicover why bieżeństwo did not become a part of the collective memory of Poles and how it now functions in the collective memory of Podlasie residents. The research was based primarily on Aneta Prymaka-Oniszk's reportage Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy [Biezenstwo 1915. Forgotten refugees] and the anthology Jestem, bo wrócili [I am because they came back].
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 19; 27-49
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transcending the “Black Raven”: An Autoethnographic and Intergenerational Exploration of Stalinist Oppression
Autorzy:
Krahn, Elizabeth
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106996.pdf
Data publikacji:
2013-07-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Autoethnography
Collective Trauma
Displaced Persons
Aging
Attachment
Narrative Approaches
Opis:
Many of Canada’s aging immigrants were displaced persons in Europe post-WWII and have internalized psychological effects of their traumatic past within a society that tends to marginalize or pathologize them. While early collective trauma literature focuses on individualized, psychotherapeutic approaches, more recent literature demonstrates the importance of externalizing and contextualizing trauma and fostering validating dialogue within families and community systems to facilitate transformation on many levels. My research is an autoethnographic exploration of lifespan and intergenerational effects of trauma perceived by Russian Mennonite women who fled Stalinist Russia to Germany during WWII and migrated to Winnipeg, Canada, and adult sons or daughters of this  generation of women. Sixteen individual life narratives, including my own, generated a collective narrative for each generation. Most participants lost male family members during Stalin’s Great Terror, verschleppt, or disappeared in a vehicle dubbed the Black Raven. Survivors tended to privilege stories of resilience – marginalizing emotions and mental weakness. The signature story of many adult children involved their mother’s resilience, suppressed psychological issues, and emotional unavailability. Results underline the importance of narrative exchange that validates marginalized storylines and promotes individual, intergenerational, and cultural story reconstruction within safe social and/or professional environments, thus supporting healthy attachments.
Źródło:
Qualitative Sociology Review; 2013, 9, 3; 46-73
1733-8077
Pojawia się w:
Qualitative Sociology Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theoretical and Methodological Foundations of the Memory Policy in the Global Context: History and Modernity
ТЕОРЕТИЧНІ ТА МЕТОДОЛОГІЧНІ ЗАСАДИ ПОЛІТИКИ ПАМ’ЯТІ У СВІТОВОМУ КОНТЕКСТІ: ІСТОРІЯ І СУЧАСНІСТЬ
Autorzy:
Metelyova, T.
Soloshenko, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/894377.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. Institute of World History
Tematy:
memorial research, collective memory, memory policy, cultural trauma, identity
меморіальні дослідження, колективна пам’ять, політика пам’яті, культурна травма, ідентичність
Opis:
Стаття є аналітичним оглядом еволюції проблематики історичної й колективної пам’яті та розвитку меморіальних досліджень. Аналіз наукових здобутків меморіальних досліджень виявив неусувно селективний характер колективної пам’яті, за якого її робота з відновлення минулого здійснюється за законами сучасного і відповідно до його потреб. Таким чином, політизація минулого залишається невід’ємним складником його функціонування в сучасному. У країнах молодої демократії підвищення ступеню політизації минулого зумовлено ще й логікою розгортання націєтворчих процесів. Виявлено, що сакрально-міфологічна природа «героїчного наративу», який слугує ідентифікаційною основою для спільноти, і пов’язаної з ним «точкивідліку», того моменту, коли «все почалося» зумовлює розгортання навколо них «війн пам’яті». В умовах глобалізації «війни пам’яті» виходять за національні межі й перетворюються начинник міждержавних відносин. Встановлено, що в сучасному світі в царині політики пам’яті уже сформовано глобальний консенсус, в основі якого – принципи універсальності прав людини,свободи і демократії. Останнє зумовлює зміну панівних раніше наративів пам’яті, заснованих на образах перемог і тріумфів, наративами історичної травми й жертовності.
The article is an analytical review of the evolution of historical and collective memory issues and of the development of memory studies. The analysis of the scientific achievements in the field ofmemory studies has revealed the ineffably selective nature of collective memory, in which its work for restoration of the Past is carried out according to the laws and needs of the Modernity. Thus, thepoliticization of the Past is an integral part of its functioning in the Present. In the countries of young democracy the increase of the degree of politicization of the Past is also determined by the logic of the nation-building processes. It was revealed that sacred and mythological nature of the “heroic narrative” is serving as the identification basis for the community and the “reference point” is associated with it. That is why very often the moment when “everything began” causes the deployment of “wars of memory” around them. In the context of globalization the “war of memory” goes beyondnational borders and turns into a factor of interstate relations. It is found that in the modern world in the field of memory politics a global consensus has already been formed, and it is based on theprinciples of the universality of human rights, freedom and democracy. This causes a change in the earlier memory narratives, which were based on images of victories and triumphs, by the narratives ofhistorical trauma and sacrifice.
Źródło:
Проблеми всесвітньої історії; 2018, 6; 25-42
2707-6776
Pojawia się w:
Проблеми всесвітньої історії
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Pandemic and Its Shadow. Feminist Theoretical and Art Discourses on Trauma and Community in COVID-19
Autorzy:
Zolkos, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215877.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Covid-19 pandemic
‘shadow pandemic’
violence against women
collective trauma
psychoanalysis
Opis:
This article explores the philosophical and psychoanalytic trajectories of conceptualizing the Covid-19 pandemic as ‘collective trauma’, and considers what would be the risks, but also productive possibilities, of such a theoretical move. the context of this inquiry is the so-called ‘shadow pandemic’ – the drastic increase in domestic violence globally, which accompanied introduction of lockdowns as a measure of containing the impact of Covid-19 on public health infrastructures. For the women who were victims of violence during the lockdowns, the discourse of ‘sheltering’, ‘isolation’ and ‘staying home’ has carried antithetical meanings to the o6cially sanctioned ones – those were meanings of threat, danger, harm, and death. Drawing on the work of two feminist psychoanalytic thinkers, Julia Kristeva and Jacqueline Rose, and on installations by bio-artists Anna Dumitriu and Flo Kasearu, I argue against notions of the pandemic as an external traumatic event that disrupted societies and communities worldwide. Rather, the ‘shadow pandemic’ suggest that there is a more complex, even intimate, relation between the pandemic, violence, and gendered productions of sociality.
Źródło:
Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne; 2022, 14; 52-66
2353-4699
Pojawia się w:
Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przetrwanie i trauma. Pamięć zbiorowa o latach wojny w śląskiej wsi
Survival and Trauma. The Collective Memory of the World War II in a Silesian Village
Autorzy:
Nawrocki, Tomasz
Bierwiaczonek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427631.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Górny Śląsk
pamięć zbiorowa
trauma kulturowa
Auschwitz-Birkenau
Upper Silesia
collective memory
cultural trauma
Opis:
Artykuł podejmuje problem pamięci zbiorowej o czasach II wojny światowej wśród mieszkańców śląskiej wsi Bojszowy. Odwołując się do koncepcji traumy kulturowej Jeffreya C. Alexandra zadano pytanie: czy w przypadku pamięci mieszkańców badanej wsi o czasach wojny mamy do czynienia z wystąpieniem traumy kulturowej? Do analizy wybrano dwa problemy: pamięć o służbie mężczyzn w Wehrmachcie oraz pamięć o sąsiedztwie nazistowskiego obozu zagłady w Auschwitz-Birkenau (wieś znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Oświęcimia). Odpowiedź na pytanie badawcze uzyskano dzięki analizie trzydziestu relacji zebranych techniką wywiadu pogłębionego. Badanie odtworzonych treści pamięci zbiorowej pokazało, że pamięć o służbie bojszowian w Wehrmachcie ma charakter traumy kulturowej. Pamięć o tych dramatycznych doświadczeniach przetworzona została na narrację, która odmieniła tożsamość mieszkańców wsi. Taki proces nie zaszedł w przypadku pamięci o obozie Zagłady, dlatego równie trudnych wydarzeń związanych z tym sąsiedztwem nie można ujmować w kategoriach traumy kulturowej.
The article deals with the issue of collective memory about the times of the Second World War (WWII) among the inhabitants of a Silesian village. Engaging with the Jeffrey C. Alexander’s concept of cultural trauma, we set out to establish if the memory of the WWII in this group bears features of cultural trauma. Two issues have been selected for the analysis: the memory of men’s service in the Wehrmacht, the unified armed forces of Nazi Germany, and the memory of living in the vicinity of the Nazi extermination camp in Auschwitz-Birkenau. Thirty in-depth interviews with the inhabitants of the village were analysed in order to answer the research question. The study has demonstrated that the memory of the service in the Wehrmacht bears features of cultural trauma. The memory of these dramatic experiences has transformed the identity of the villagers. This kind of process did not occur in the case of the memory of the Holocaust camp.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2019, 4(235); 75-102
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pod presją pamięci o narodowych traumach i urojeniach
Under Pressure Of Memory About National Traumas And Delusions
Autorzy:
Dymkowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080857.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
collective memory
illusion
mentality
national self-evaluation
political paranoia
trauma
Iluzja
mentalność
narodowa samoocena
pamięć kolektywna
paranoja polityczna
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
Created in the distant past, attitudes and patterns of thinking have caused the mentality of contemporary Poles. The collective memory about the greatness delusions of old-time nobilities and the traumas suffered in the annexed territories today infl uence their thinking and behaviours as well national self-evaluation.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2019, 49; 263-287
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mieszkańcy wsi Hyżne wobec zagrożenia tatarskiego w XVII stuleciu na tle międzypokoleniowej pamięci komunikatywnej i pamięci kulturowej
Peasants from Hyżne village in the face of Tatar threat in the seventeenth century, against the background of the transgenerational communicative and cultural memory discourses
Autorzy:
Gliwa, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364328.pdf
Data publikacji:
2020-10-30
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
najazdy tatarskie
działania asymetryczne
przemoc zorganizowana
chłopskie strategie samoobrony
pamięć zbiorowa
trauma kulturowa
Tatar slave raids
asymmetric warfare
organised violence
peasant self-defence strategies
collective memory
cultural trauma
Opis:
Zjawiska związane z klęskami elementarnymi i działaniami wojennymi, których konsekwencją były znaczne zniszczenia i straty materialne pozostawiały zazwyczaj trwały ślad w pamięci zbiorowej i tożsamości społeczeństw epoki wczesnej nowożytności. Do tej klasy fenomenów należała specyficzna działalność militarno-biznesowa ord tatarskich w postaci wypraw grabieżczych dalekiego zasięgu, które od schyłku XV do końca XVII w. pustoszyły i osłabiały demograficznie południowo-wschodnie ziemie państwa polsko-litewskiego. Ze względu na fakt, że operacje militarne prowadzone przez ordy tatarskie miały charakter asymetryczny, koncentrując się w środowisku ludności cywilnej, przeważnie na obszarach wiejskich, stanowiły dla zamieszkujących tam społeczności zagrożenie egzystencjalne. Wynikało to ze skutków tego typu niekonwencjonalnych działań militarnych, którymi były katastrofalne zniszczenia w zabudowie i infrastrukturze gospodarczej atakowanych wsi oraz znaczne straty demograficzne ponoszone przez miejscowe populacje. Jako takie właśnie, niewolnicze wyprawy tatarskie odciskały trwałe piętno w pamięci zbiorowej społeczności, które stawały się ich ofiarą. W oparciu o szeroką bazę materiałów źródłowych pochodzących z XVII i XVIII w., wśród których są m.in. źródła narracyjne, akta wizytacji łacińskiej diecezji przemyskiej i źródła skarbowo-podatkowe, autor skupia swoją uwagę na procesie transformacji pamięci komunikatywnej (pokoleniowej) w pamięć kulturową. Ta ostatnia zaczęła się tworzyć około połowy XVIII w., kiedy w sposób naturalny zaczęło wymierać ostatnie pokolenie będące naocznym świadkiem grabieżczych rajdów tatarskich. Pamięć kulturowa rozumiana jest tutaj – za niemieckim kulturoznawcą i egiptologiem Janem Assmannem – jako ponadindywidualna i zobiektywizowana pamięć danej społeczności na temat własnej traumatycznej przeszłości. Jest ona transmitowana poprzez teksty i tradycję mówioną, często przy wsparciu różnych „miejsc pamięci”, zarówno materialnych, jak i tych niematerialnych o dużym potencjale symbolicznym w postaci legend, podań i pieśni ludowych. Jak się wydaje, kluczowe znaczenie w przetwarzaniu lokalnych pamięci komunikatywnych w pamięć kulturową mieli reprezentanci miejscowych elit intelektualnych, którymi byli najczęściej księża katoliccy. Ich działania, odwołujące się do opozycji sacrum-profanum i popularnej w Rzeczypospolitej XVII–XVIII w. idei prowidencjonalizmu, wskazują na społecznie uwarunkowany proces konstruowania pamięci kulturowej w ramach zobiektywizowanej symbolicznie i wysoce ustrukturyzowanej narracji odnoszącej się wprost do religii chrześcijańskiej, która z jednej strony wykraczała poza indywidualne doświadczenie członków lokalnej wspólnoty, a z drugiej odpowiadała aktualnym potrzebom społeczno-kulturowym.
The phenomena related to natural disasters and acts of war, bringing significant destruction and material losses, usually left an indelible mark in collective memory and identity of early modern era societies. This class of phenomena included a particular type of military-business activity of Tatar hordes, specifically long-range pillage raids, which ravaged and weakened demographically the south-eastern territories of the Polish-Lithuanian state from the late 15th to the end of the 17th century. Since military operations conducted by Tatar hordes were asymmetrical in nature, focusing on civilian communities, mostly in rural areas, they constituted an existential threat to the communities living there. This stemmed from the impact of such unconventional military operations, which included catastrophic damages to buildings and economic infrastructure of attacked villages, as well as significant demographic losses, suffered by local populations. Thus, Tatar slave raids have left a permanent mark in the collective memory of victim communities. The author utilizes a broad base of source materials dating back to 17th and 18th century, including narrative sources, visitation files of Latin Przemyśl diocese, treasury and tax sources, to focus on the transformation process of communicative (generational) memory into cultural memory. The latter began to form around mid-18th century, when the last generation that directly witnessed Tatar pillage raids started dying out. Cultural memory is understood here – after German cultural studies scholar and Egyptologist Jan Assmann – as exteriorized and objectified memory of the given community about its own traumatic past. It is transmitted through textual sources and oral tradition, often supported by various “places of memory”, both material and intangible with great symbolic potential, such as legends, folk tales and songs. It seems that figures of key importance in transforming local communicative memories into cultural memory were the representatives of local intellectual elites, most often Catholic priests. Their activities, referring to the sacrum-profanum dichotomy and the providentialism idea, popular in the 17th–18th century Commonwealth, indicate a socially conditioned process of forming a cultural memory within the framework of symbolically objectified and highly structured narrative, relating directly to Christian religion, which on one hand transcended individual experience of the members of local community, and on the other, responded to current social and cultural needs.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 35-84
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Das ,Unheimlicheʻ in Jarosław Marek Rymkiewiczʼ Umschlagplatz und Igor Ostachowiczʼ Noc żywych Żydów [Nacht der lebenden Juden]
The “uncanny” in Jarosław Marek Rymkiewicz’s Umschlagplatz and Igor Ostachowicz’s Noc żywych Żydów [The Night of Living Jews]
,Niesamowitość’ w powieści Umschlagplatz Jarosława Marka Rymkiewicza oraz w powieści Noc żywych Żydów Igora Ostachowicza
Autorzy:
Höllwerth, Alexander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035360.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Zagłada i literatura
,niesamowitość’
trauma zbiorowa
wina
tożsamość zbiorowa
Holocaust and literature
the uncanny
collective trauma
guilt
collective identity
Holocaust und Literatur
das ,Unheimlicheʻ
kollektives Trauma
Schuld
kollektives Identität
Opis:
Das ,Unheimlicheʻ rührt sowohl in Jarosław Marek Rymkiewiczʼ Umschlagplatz als auch in Igor Ostachowiczʼ Noc żywych Żydów [Nacht der lebenden Juden] weniger von einer romantischen Faszination am Gespenstischen als vielmehr von einem tiefsetzenden kollektiven Trauma her – ein Trauma, entspringend einem Schuldkomplex, der nur schwer objektivierbar ist. Dieses Trauma lässt das, was Améry als ,Heimat‘ und Flusser als ,Wohnen‘ bezeichnet, brüchig und fragwürdig werden. Allein die Auseinandersetzung mit dem diesem Trauma und diesem Schuldkomplex zugrundeliegenden Menschheitsverbrechen vermag einen Ausweg aus dieser Dynamik des ,Unheimlichen‘ zu bahnen.
W powieści Umschlagplatz JAROSŁAWA MARKA RYMKIEWICZA oraz w powieści Noc żywych Żydów IGORA OSTACHOWICZA ,niesamowitość’ jest wynikiem nie tyle romantycznej fascynacji upiorami, ile głębokiej traumy zbiorowej. Ta trauma jest spowodowana kompleksem winy, który wymyka się próbom zobiektywizowania. Owa trauma sprawia, że to, co Améry nazywa ,ojczyzną’, a Flusser ,mieszkaniem’, jawi się jako kruche i wątpliwe. Tylko konfrontacja z ludzką zbrodnią leżącą u podstaw tej traumy i poczucia winy może pomóc w znalezieniu wyjścia z dynamiki ,niesamowitości’.
In the novels Umschlagplatz by Jarosław Marek Rymkiewicz and Noc żywych Żydów [The Night of Living Jews] by Igor Ostachowicz, the “uncanny” is less a result of a romantic fascination with ghosts than an emblem of deep collective trauma. This trauma arises from a guilt complex which is difficult to objectify. As a result of this trauma, the notion Améry calls “homeland” and Flusser defines as “a place to live”, appears fragile and questionable. Only dealing with the crimes underlying this trauma and guilt may pave the way out of the dynamic of the “uncanny”.
Źródło:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2021; 65-92
2196-8403
Pojawia się w:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies