Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Church archives" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-42 z 42
    Tytuł:
    Marta Rzepecka: Archiwum kapituły i parafii Opatów
    The Chapter and Parish Archive in Opatów
    Autorzy:
    Rzepecka, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039368.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    ABMK
    archiwa
    parafia
    archiwa kościelne
    kościół
    archives
    parish
    church archives
    church
    Opis:
    The aim of the following article is to present and analyse the collection of the Chapter and Parish Archive in Opatów. The Opatów chapter, existing for over eight centuries, is one of the oldest Polish collegiate chapters. The canons of Opatów produced a great number of records, which constitute an important source for the regional history. Unfortunately, through the centuries the documents of this archive have been depleted due to numerous wars, partitions, church fires and because of borrowing of these documents.The author concentrates on the archival sources from the Chapter and Parish Archive in Opatów. Among others, there are statutes and detailed reports of the Opatów chapter meetings from the years 1762-1822 and 1848-1972, original documents issued for the chapter and its church sińce the 16® century, the records of the bishops of Sandomierz, consistory’s and diocesan curia’s correspondence, inventories of a church property and benefices of St Marcin Church in Opatów. This archive materiał includes, among other things, information on canons, the chapter, a church property and on the materiał and spiritual condition of the parishioners. The other collection (The Parish Archive in Opatów) holds mainly registers. There are birth, marriage, death records. The oldest records are baptism ones. They have been kept sińce the beginning of the 17® century. The oldest death records are from the end of the 17th century, while marriage ones from the first half of the 18th century. The registers are connected with the banns books of the intended marriages and prenuptial exams. In the above-mentioned collection there are such books from the 20th century. Apart from registers, interesting materiał to learn the history of the parish of Opatów can be found in petty cash ledgers and minute books such ecclesiastical institutions as the Third Order of St Francis, Rosary Fraternity, rosary groups and "Caritas"
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2010, 93; 259-277
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan i potrzeby archiwów kościelnych oraz program pracy na najbliższy okres
    Autorzy:
    Librowski, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048600.pdf
    Data publikacji:
    1959
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    ABMK
    archiwa
    potrzeby
    stan
    archiwa kościelne
    archives
    needs
    state
    church archives
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1959, 1, 1; 20-33
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Manuscripts of Antoni HabeVs symphonies in Wielkopolska archives
    Autorzy:
    Gołębiowska, Julia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/780365.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Antoni Habel
    Polish symphonies
    eighteenth century
    church archives
    Gniezno
    Opis:
    The main aim of this article is to present the manuscripts of Antoni Habel’s symphonies preserved in archives in the Wielkopolska region of Poland and attempt to order them chronologically in respect to their dates of composition. Habel lived in Gniezno around the turn of the nineteenth century. Most of our information about him comes from payroll registers, inventories and other documents preserved in the Archiépiscopal Archive of Gniezno, but they do not contain any information about his symphonies. The following works by Habel have survived to this day: a Sinfonia D, preserved in two copies (in Grodzisk and Gniezno), and a Sinfonia ex F, preserved in Gostyń. A critical analysis of these two compositions allows us to indicate which was composed first, since the simplicity of the composition techniques used in the F major Symphony suggests that it is older than the D major. We must also address, however, the question of the differences between the two copies of the D major Symphony, which vary with regard to melody, rhythm, dynamics, articulation and even form. Analysis makes it possible to reconstruct the order in which the two manuscripts were produced and determine the original version of the D major Symphony.
    Źródło:
    Interdisciplinary Studies in Musicology; 2012, 11; 265-272
    1734-2406
    Pojawia się w:
    Interdisciplinary Studies in Musicology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych
    Autorzy:
    Boguniowski, Wacław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044648.pdf
    Data publikacji:
    1978
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    archiwa kościelne
    kościół katolicki
    Stowarzyszenie Archiwistów Kościelnych
    Rzym
    church archives
    Catholic church
    SAK
    Rome
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1978, 37; 321-332
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstrukcja piętnastowiecznego kopiarza klasztoru Bożego Ciała w Krakowie. Analiza szczegółowa oraz próba identyfikacji zasad średniowiecznej metodologii archiwalnej
    Construction of the fifteenth-century copier of the Corpus Christi monastery in Krakow. Detailed analysis and an attempt to identify the principles of medieval archival methodology
    Autorzy:
    Pęgier, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407851.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    kopiarz
    kartulariusz
    dokumentacja
    metodologia archiwalna
    archiwa kościelne
    copier
    cartulary
    documentation
    archival methodology
    church archives
    Opis:
    Najstarszy kopiarz klasztoru kanoników regularnych laterańskich w Krakowie został założony w 1432 roku i był prowadzony do połowy XVII wieku. Dokładna analiza tego dokumentu pozwala na sformułowanie konkretnych spostrzeżeń odnośnie do porządku kopiowanych dokumentów, a mianowicie układ ten zdaje się być rzeczowy, czy też może tematyczny. Kopiarz założono bez wątpienia w 1432 roku. Przyjmuje się, że kopistą był sekretarz kapituły konwentualnej. Rękopis kopiarza otwiera spis treści, a następnie kopie dokumentów związanych z fundacją klasztoru, jego uposażeniem oraz przywilejami. Jest bez wątpienia pomnikiem historycznym o wyjątkowej wartości źródłowej i kulturowej. Zauważony został już przez historyków drugiej połowy XIX wieku.
    The oldest copier of the monastery of Regular Lateran Canons in Krakow was founded in 1432 and was run until the mid-17th century. A thorough analysis of this document allows for the formulation of specific observations regarding the order of the copied documents, namely that the arrangement seems to be substantive, or perhaps thematic. The copier was undoubtedly founded in 1432. It is assumed that the copyist was the secretary of the conventual chapter. The copier's manuscript opens with a table of contents, followed by copies of documents related to the foundation of the monastery, its endowments and privileges. It is undoubtedly a historical monument of exceptional source and cultural value. It was already noticed by historians of the second half of the 19th century.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 79-88
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Utwór i nośnik utworu fotograficznego w działalności muzeów i archiwów kościelnych
    Autorzy:
    Zakrzewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088388.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    photographic work
    copyright
    church archives
    museums
    collections
    archiwa kościelne
    muzea
    prawo autorskie
    utwór fotograficzny
    zbiory
    Opis:
    Kategorie fotografii znajdujących się w muzeach i archiwach kościelnych są zróżnicowane. Różnorodność ta w połączeniu z faktem, że fotografia oddaje za pomocą środków technicznych obraz rzeczywistości, budzi pytania, czy i jakie fotografie są utworami podlegającymi ochronie prawno-autorskiej. Przeważa pogląd, że fotografia odzwierciedla obraz rzeczywistości, ale w sposób zmieniony przez fotografa, co tym samym pozwala potencjalnie zakwalifikować ją do kategorii utworu. W polskim piśmiennictwie i orzecznictwie na przestrzeni lat zmieniało się postrzeganie wymagań, którym musi ona odpowiadać, aby mogła zostać uznana za utwór. Początkowo za takie uważano jedynie fotografie, odznaczające się artyzmem (pięknem) osiągniętym dzięki staraniom fotografa, np. estetyczne ustawienie osób, operowanie światłem. Pogląd taki wydaje się być ciągle prezentowany w piśmiennictwie niemieckim. Stopniowo rozpoczął się proces bardziej liberalnego postrzegania spełniania przez fotografie wymagań stawianych utworom. Kluczowe znaczenie przyznano subiektywnemu obrazowi rzeczywistości – utrwalonemu przez twórcę – który każdorazowo odróżnia się od kolejnego takiego obrazu nawet tej samej rzeczywistości. Jeżeli subiektywny obraz, oparty na wyborze fotografa, uchwyconego fragmentu rzeczywistości rozstrzyga o spełnieniu wymagań stawianych utworom, to każda fotografia jest utworem z wyjątkiem tych, które pozbawione są elementu wyboru, np. zdjęcia legitymacyjne. Dominującemu stanowisku należy jednak zarzucić zbyt liberalne rozumienie przesłanek warunkujących powstanie utworu. W muzeach i archiwach znajdują się odbitki fotograficzne, które nie mogą być utożsamiane z utworem fotograficznym. Nośnik utworu fotograficznego oraz utwór fotograficzny są innymi kategoriami pojęciowymi i prawnymi, w szczególności pierwszy z nich jest rzeczą, wobec której przysługuje prawo własności, a drugi – przedmiotem prawa autorskiego. Posiadanie praw do nośnika nie daje prawa korzystania z autorskich praw majątkowych.
    Church museums and archives hold diverse categories of photographs. This diversity, combined with the fact that a photograph reflects an image of reality by technical means, raises the question of whether and which photographs are creative works subject to copyright protection. Eventually, the prevailing view was that a photograph reflects the image of reality, which is, however, modified by the photographer, thus potentially qualifying it as a creative work. In Polish literature and judicature the perception of requirements for a photograph to be considered a creative work changed over the years. Initially, only photographs characterized by artistry (beauty) achieved by the photographer’s efforts, such as aesthetic positioning of people, use of light etc., were regarded as creative works (this view seems to be still present in German literature). Later on, the requirements photographs had to meet to be seen as creative works gradually became more liberal. The key meaning was given to the subjective image of reality recorded by the author, which each time differs from the other image even of the same reality. If the subjective image based on the photographer’s choice of the captured fragment of reality is decisive for meeting the requirements for creative works, i.e. creative activity and individual character, every photograph is a creative work with the exception of those that are devoid of the element of choice, e.g. ID photos. However, it could be argued that the prevailing prerequisites are not stringent enough. Museums and archives hold photographic prints which cannot be equated with a photographic work. The medium of a photographic work and a photographic work are different legal and conceptual categories: the former is a physical object to which one has the right of ownership and the latter is in copyright. The ownership of the medium does not grant the right to the author’s economic rights.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 117, specjalny; 343-355
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ogólnopolska konferencja naukowa Archiwa kościelne w niepodległej Polsce. Łódź, 14-16 października 2019 roku
    The national conference “Church archives in independent Poland”. Łódź, 14-16 October 2019
    Autorzy:
    Hamryszczak, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783893.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    archiwa kościelne
    archiwa państwowe
    zasób archiwalny
    Ośrodek ABMK
    odzyskanie niepodległości
    church archives
    state archives
    archive group
    the Institute of Church Libraries
    Museums and Archives
    regaining independence
    Opis:
    -
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 533-540
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Katalog mikrofilmów Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Nr. 2
    Autorzy:
    Kumor, Bolesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048360.pdf
    Data publikacji:
    1966
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    mikrofilmy
    Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne
    ABMK
    OABMK
    KUL
    katalog
    microfilm
    Church Archives Libraries and Museums
    catalogue
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1966, 13; 171-268
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokumentacja fotograficzna archiwów kościelnych jako materiał ilustracyjny Słownika biograficznego księży diecezji sandomierskiej XIX-XX wieku
    Autorzy:
    Tylec ks., Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088386.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biographical dictionary
    photograph
    church archives
    clergy of the Diocese of Sandomierz
    słownik biograficzny
    fotografia
    archiwa kościelne
    duchowieństwo diecezji sandomierskiej
    Opis:
    Artykuł omawia wykorzystanie dokumentacji fotograficznej archiwów kościelnych w Słowniku biograficznym księży diecezji sandomierskiej XIX-XX w. Leksykon opublikowany został w latach 2014-2019. Zawiera on 1901 biogramów duchowieństwa sandomierskiego. Ponad połowa z nich uzupełniona została reprodukcjami fotografii, prezentującymi wizerunki poszczególnych kapłanów. Większość z nich odnaleziona została podczas kwerendy w Archiwum Diecezji Sandomierskiej oraz Bibliotece Seminarium Duchownego w Sandomierzu. Autor analizuje poszczególne dokumenty źródłowe, które zawierały obiekty zdjęciowe. Dodatkowo ukazana została metoda wyboru ilustracji oraz perspektywy badawcze. Artykuł może stać się wskazówką dla autorów, którzy będą tworzyć podobne słowniki biograficzne.
    This article discusses the use of photographic documentation of the church archives of Biographical dictionary of priests from the Diocese of Sandomierz of the 19th-20th centuries. The lexicon was published in years 2014-2019. It contains 1901 biographical notes of the Sandomierz clergy. More than half of them were supplemented with photo reproductions presenting the images of individual priests. Most of them were found during searches in the Archives of the Diocese of Sandomierz and the Library of the Theological Seminary in Sandomierz. The author analyzes individual source documents that contained photographic objects. Additionally, the method of selecting illustrations and research perspectives were presented. The article may become a guide for authors who will create similar biographical dictionaries.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 117, specjalny; 303-322
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archiwa kościelne, ich znaczenie i zadania [Wprowadzenie do sympozjum na temat "Problemy konserwacji kościelnych zasobów archiwalnych", zorganizowanego w dniach 20-21 września 1989 roku przez Ośrodek ABMK przy KUL w Lublinie]
    Autorzy:
    Zahajkiewicz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043664.pdf
    Data publikacji:
    1989
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    archiwa kościelne
    sympozjum
    Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne
    Ośrodek ABMK
    church archives
    symposium
    Archiwa Biblioteki i Muzea Koścelne
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1989, 58; 7-10
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archiwum parafii wałeckiej. Inwentarz
    Autorzy:
    Ceynowa ks., Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088329.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Walcz (Wałcz)
    St Nicholas parish
    church archives
    inventory
    diocesan archives in Koszalin
    Wałcz
    parafia pw. św. Mikołaja
    archiwalia
    inwentarz
    Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej w Koszalinie
    Opis:
    W artykule zaprezentowano zachowane archiwalia katolickiej parafii pw. św. Mikołaja w Wałczu. Miasto zostało lokowane na początku XIV wieku. W tym samym czasie ufundowano pierwszy kościół. Parafia wałecka do reformacji przynależała do archidiakonatu zanoteckiego w diecezji poznańskiej. Na początku XVII wieku zwrócono kościół katolikom, a parafia weszła w skład nowo powstałego dekanatu czarnkowskiego. W 1772 roku ziemię wałecką włączono do państwa pruskiego. Od momentu reaktywowania dekanatu wałeckiego pod koniec XVIII wieku wchodzi nieprzerwanie w jego skład, mimo zmieniających się realiów polityczno-kościelnych. Do Polski Wałecczyzna powróciła w 1945 roku. Zachowane przedwojenne archiwalia parafii pw. św. Mikołaja przekazano do Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej w Koszalinie. Tam je opracowano i zinwentaryzowano, podzielono na serie, nadając nowe sygnatury (1-327). Bogaty materiał historyczny może posłużyć do bardziej pogłębionych specjalistycznych badań.  
    The article presents the preserved archives of the Catholic parish of St Nicholas in Wałcz, Poland. The town was founded at the beginning of the 14th century; the first church was founded at the same time. Until the Reformation, the parish in Wałcz belonged to the Archdeaconry of Zanoteć in the diocese of Poznań. At the beginning of the 16th century, the church was returned to Catholics and the parish became part of the newly established deanery of Czarnków. In 1772, the Wałcz land was incorporated into Prussia. After the reactivation of the Wałcz deanery at the end of the 18th century, it was continuously part of the country, despite the changing political and church realities. The Wałcz region returned to Poland in 1945. The pre-war archives of the parish of St Nicholas was transferred to the diocesan archives in Koszalin. There they were developed, inventoried and divided into series with new reference numbers (1-326). The rich historical material can be used for more in-depth specialised research.  
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 118; 45-66
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpieczeństwo zbiorów a nadzór archiwalny w praktyce Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach
    The security of collections and the archival supervision in the practice of the Archdiocesan Archives in Katowice
    Autorzy:
    Dudała, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/474269.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Archiwum Archidiecezjalne w Katowicach
    Archiwum kościelne
    Archiwum parafialne
    Księga metrykalna z Mszany
    Księgi metrykalne
    Narodowy zasób archiwalny
    Nadzór archiwalny
    The Archdiocesan Archives in Katowice
    Church archives
    National archive resources
    Parish archives
    Parish register
    The parish register of Mszana
    Supervision of archives
    Opis:
    Nadzór archiwalny w praktyce kontrolnych działań kościelnej władzy zwierzchniej posiada w historii Kościoła katolickiego wielowiekową tradycję. W toku biskupich i dziekańskich wizytacji sprawdzany był nie tylko fakt regularnego zapisywania ochrzczonych, zaślubionych oraz pogrzebanych parafian, ale także stan zachowania i warunki przechowywania pozostałej dokumentacji wytworzonej przez urzędy parafialne. Po 1945 r. w zmienionych warunkach ustrojowych doszło jednak w Polsce do przerwania ciągłości w praktyce nadzoru archiwalnego. W diecezji katowickiej od 1997 r. realizowany jest projekt centralizacji parafialnych zasobów archiwalnych w Archiwum Archidiecezjalnym w Katowicach. Projekt ten oznacza zarazem dokonanie pierwszej w okresie powojennym całościowej inwentaryzacji archiwalnego dziedzictwa diecezji katowickiej.
    The archival supervision in the control -related activities of the ecclesiastical authorities has a rich tradition of many centuries in the history of the Catholic Church. In the course of episcopal and dean inspections not only the fact of regular record -keeping of baptisms, nuptials and burials of parishioners was checked but also the state of preservation and the condition of the storage of the remaining documents produced by parish offices. However, after 1945, in the altered conditions of the political system, the continuity of the practice of the archival supervision was broken. Since 1997 in the Katowice diocese a project of the centralisation of the parish archive resources in the Archdiocesan Archives in Katowice has been realised. At the same time, the project entails the first complete inventory -taking of the archival heritage of the Katowice diocese to be carried out in the post -war period.
    Źródło:
    Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media; 2019, 1(32) Bezpieczeństwo i ochrona zbiorów bibliotecznych i archiwalnych; 7-21
    1505-4195
    2451-2575
    Pojawia się w:
    Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy bezpieczeństwa archiwów kościelnych
    Autorzy:
    Sokołowski ks., Grzegorz
    Lubiewski, Paweł
    Wiśniewski, Bernard
    Zwęgliński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158303.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    church archives
    archival resources
    security
    public safety
    public security
    public order
    threat
    protection
    archiwum kościelne
    zasoby archiwalne
    bezpieczeństwo
    bezpieczeństwo publiczne
    bezpieczeństwo powszechne
    porządek publiczny
    zagrożenie
    ochrona
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych zagadnień związanych z ochroną archiwów kościelnych, które w kontekście nie tylko historycznym, ale także informacyjnym stanowią ze swej natury cenne zasoby. Przeprowadzone na potrzeby niniejszego artykułu badania miały charakter interdyscyplinarny, zastosowano w nich bowiem metody badawcze typowe dla dyscypliny naukowej – nauki o bezpieczeństwie; tym samym powiązano dyscypliny zaliczane do nauk społecznych i technicznych, co doprowadziło do powstania spójnej całości. Zastosowano teoretyczne metody badań, ponieważ autorom zależało na uchwyceniu prawidłowego obrazu otaczającej rzeczywistości związanej z bezpieczeństwem archiwów kościelnych. Przydatne okazały się metody indukcyjne, dedukcyjne, a szczególnie metody zbierania i porządkowania, ponieważ dzięki tym ostatnim przedstawiono wyniki twórczych dociekań autorów w formie uporządkowanej poprzez ich systematyzację. W artykule przyjęto, że bezpieczeństwo archiwów kościelnych charakteryzuje się wprowadzaniem następujących po sobie i powiązanych przyczynowo określonych zmian, skutkujących akceptowalnym poziomem ochrony tychże archiwów przed zagrożeniami mającymi swoje źródło w siłach natury, awariach technicznych, a także czynach stojących w sprzeczności z normami życia społecznego i prawem. Mowa zatem o tych zagrożeniach, które na gruncie nauk o bezpieczeństwie określane są mianem zagrożeń godzących w bezpieczeństwo publiczne oraz bezpieczeństwo powszechne. Autorzy swoje rozważania koncentrują na szczególnym rodzaju zagrożeń, raczej rzadko analizowanym w kontekście ochrony zasobów archiwalnych Kościoła. Nie wynikają one z upływu czasu czy też niekorzystnych dla przechowywania zasobów archiwalnych warunków otoczenia, lecz z zagrożeń w swej sile oddziaływania nie do okiełznania. Rozważania prezentowane są kompleksowo na płaszczyźnie zarówno poznawczej, jak i utylitarnej. Autorzy odnoszą się do prawnych uwarunkowań bezpieczeństwa archiwów kościelnych w kontekście prawa kościelnego, by prowadząc analizę zagrożeń ze wspomnianych obszarów, wykazać ich specyfikę i wyjątkowy potencjał destrukcyjny wobec zasobów archiwalnych. Artykuł stanowi głos w dyskusji dotyczącej wypracowania w szerszej skali jednolitej i uporządkowanej koncepcji identyfikacji zagrożeń archiwów kościelnych, dając jednocześnie możliwość określenia ich zakresów.
    The aim of this article is to present the basic issues related to the preservation of church archives, which are by their nature valuable resources in the context of history and information. The research conducted for the purpose of this article was interdisciplinary, as it utilises research methods typical of a scientific discipline, namely security science, whereby disciplines classified as social sciences and technical sciences were interlinked, resulting in a coherent whole. Theoretical research methods were used, as the authors were keen to capture the correct picture of the surrounding reality related to the security of church archives. Inductive, deductive, and especially collection and ordering methods proved useful, as through the latter the results of the authors’ creative inquiries were presented in an orderly form by systematizing them. The article assumes that the security of church archives is characterized by the introduction of successive and causally related specific changes, resulting in an acceptable level of protection of these archives from threats originating in forces of nature, technical failures, as well as acts in violation of the norms of social life and the law. Thus, we are addressing those threats that, in the security sciences, are referred to as threats to public safety and common security. The authors focus their considerations on a particular type of threats, rarely analysed in the context of protecting the Church’s archival resources. They are not due to the passage of time or unfavourable environmental conditions for the storage of archival resources, but to threats that cannot be circumvented in terms of their impact. The considerations are presented comprehensively on both cognitive and utilitarian levels. The authors refer to the legal conditions for the security of church archives in the context of ecclesiastical law, in order to conduct an analysis of threats from the mentioned areas, to demonstrate their specificity and unique destructive potential against archival resources. The article is a voice in the discussion regarding the development, on a larger scale, of a unified and structured concept for identifying threats to church archives, while providing an opportunity to define their scope.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 395-416
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Archives at the General House of the Congregation of the Resurrection of Our Lord Jesus Christ in Rome
    Archiwum w Domu Generalnym Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa w Rzymie
    L’Archivio della Casa Generalizia della Congregazione della Risurrezione di Nostro Signore Gesù Cristo a Roma
    Autorzy:
    Hamryszczak, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850607.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    church archives
    Roman archives
    Resurrectionists
    manuscripts
    Great Emigration
    Bogdan Jański
    Adam Mickiewicz
    Cyprian Kamil Norwid
    San Sebastianello
    archiwum kościelne
    archiwum rzymskie
    zmartwychwstańcy
    rękopisy
    Wielka Emigracja
    archivio ecclesiastico
    archivio romano
    Resurrezionisti
    manoscritti
    Grande Emigrazione
    Opis:
    Archiwum w Domu Generalnym Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa w Rzymie jest centralnym archiwum historycznym zgromadzenia. Za jego twórcę należy uznać Bogdana Jańskiego, który w 1840 roku polecił zgromadzić w Rzymie całą swoją spuściznę. Od 1886 roku dokumentacja mieści się w domu generalnym zmartwychwstańców przy via San Sebastanello 11. Pierwsze prace porządkujące archiwalia podjął ks. Paweł Smolikowski, na przełomie XIX i XX wieku. Na aktualny stan archiwum największy wpływ miał ks. John Iwicki, który zinwentaryzował prawie 70 000 jednostek aktowych, dzieląc zasób na 11 serii. W latach 2017-2023 ks. Paweł Szymanowski, archiwista zgromadzenia, doprowadził do podpisania z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych umowy, na mocy której zdigitalizowano i poddano konserwacji listy Adama Mickiewicza i Cypriana Kamila Norwida. Dodatkowo został wdrożony w archiwum Zintegrowany System Informacji Archiwalnej (ZoSIA), dzięki czemu sukcesywnie są umieszczane opisy inwentarzowe archiwaliów i ich skany. Archiwum rzymskie zmartwychwstańców nie ma statutu, jednak od 30 października 1996 roku działa na podstawie regulaminu zatwierdzonego przez o. Sutherlanda MacDonalda CR, generała zgromadzenia. Archiwum posiada zasób liczący ponad 80 000 jednostek. Gromadzi spuściznę dokumentacyjną wytworzoną przez centralne instytucje zgromadzenia, domy zmartwychwstańców oraz spuścizny duchownych. Archiwum zmartwychwstańców zawiera bardzo cenny zasób dokumentacyjny, który poprzez swoją wielkość i wartość informacyjną powoduje, że należy instytucję tę uznać za jedną z najważniejszych poza granicami Polski. Jego znaczenie nie ogranicza się tylko do poznania dziejów polskiego Kościoła na emigracji w XIX i XX wieku, ale również życia wychodźców polskich. Szczególnie cenne są materiały dotyczące działalności Wielkiej Emigracji, życia kulturalnego i politycznego Polaków na emigracji w dobie niewoli narodowej.
    L’Archivio della Casa Generalizia della Congregazione della Risurrezione di Nostro Signore Gesù Cristo a Roma è l’archivio storico centrale della Congregazione. Bogdan Jański è da considerarsi il suo fondatore, in quanto diede istruzioni di raccogliere l’intera eredità a Roma nel 1840. Dal 1886, la documentazione è stata ospitata nella Casa Generalizia dei Resurrezionisti in via San Sebastanello 11. I primi lavori di organizzazione dei documenti d’archivio furono intrapresi da Padre Paweł Smolikowski, all’inizio del XX secolo. Lo stato attuale dell’archivio è stato influenzato soprattutto da Padre John Iwicki, che ha catalogato quasi 70.000 documenti, dividendo la collezione in 11 serie. Tra il 2017 e il 2023, Padre Paweł Szymanowski, archivista della congregazione, è riuscito a firmare un accordo con la Direzione dell’Archivio di Stato per digitalizzare e restaurare le lettere di Adam Mickiewicz e Cyprian Kamil Norwid. Inoltre, nell’archivio è stato implementato il Sistema Informativo Archivistico Integrato (Zintegrowany System Informacji Archiwalnej – ZoSIA), grazie al quale vengono successivamente inserite le descrizioni dell’inventario degli oggetti d’archivio e le loro scansioni. Sebbene l’Archivio Romano Resurrezionista non abbia uno statuto, dal 30 ottobre 1996 opera sulla base di un regolamento approvato da Padre Sutherland MacDonald CR, il Generale della Congregazione. L’archivio dispone di un inventario di oltre 80.000 documenti. Raccoglie il patrimonio documentale generato dalle istituzioni centrali della Congregazione, dalle case dei Resurrezionisti e dall’eredità del clero. L’Archivio dei Resurrezionisti comprende risorse documentarie molto preziose che, per le loro dimensioni e il loro valore informativo, rendono questa istituzione una delle più importanti al di fuori della Polonia. La sua importanza non si limita solo alla conoscenza della storia della Chiesa polacca in esilio nei secoli XIX e XX, ma anche alla vita degli esuli polacchi. Particolarmente preziosi sono i materiali riguardanti l’attività della Grande Emigrazione, la vita culturale e politica dei polacchi in esilio nell’epoca della cattività nazionale.
    The Archive at the General House of the Congregation of the Resurrection of Our Lord Jesus Christ in Rome is the central historical archive of the congregation. Bogdan Jański should be considered its founder, as he instructed to gather his entire legacy in Rome in 1840. Since 1886 the documentation has been housed in the General House of the Resurrectionists in via San Sebastanello 11. The first works organizing the archival records were undertaken by Father Paweł Smolikowski, at the turn of the 20th century. The current state of the archive has been most influenced by Father John Iwicki, who has catalogued nearly 70,000 file records, dividing the collection into 11 series. Between 2017 and 2023, Father Paweł Szymanowski, the congregation’s archivist, succeeded in signing an agreement with the Head Office of the State Archives to digitize and restore the letters of Adam Mickiewicz and Cyprian Kamil Norwid. Moreover, the Integrated Archival Information System (Zintegrowany System Informacji Archiwalnej – ZoSIA) has been implemented in the archive, thanks to which the inventory descriptions of archival items and their scans are successively uploaded. While the Roman Resurrectionist Archive does not have a statute, since October 30th, 1996, it has been operating on the basis of regulations approved by Father Sutherland MacDonald CR, the General of the Congregation. The archive has an inventory of more than 80,000 records. It collects the documentation heritage generated by the congregation’s central institutions, Resurrectionist houses and the legacy of the clergy. The Resurrectionist Archive includes very precious documentary resources, which, by their sheer size and informational value, make this institution one of the most important outside Poland. Its significance is not limited only to the knowledge of the history of the Polish Church in exile in the 19th and 20th centuries, but also the life of Polish exiles. Particularly valuable are the materials concerning the activity of the Great Emigration, cultural and political life of Poles in exile in the era of national captivity.
    Źródło:
    Facta Simonidis; 2023, 16, 3; 203-220 (eng); 23-39 (pol)
    1899-3109
    Pojawia się w:
    Facta Simonidis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narodowe dziedzictwo archiwalne z perspektywy stulecia odzyskania państwowości
    National archival heritage from the perspective of a century of restored statehood
    Autorzy:
    Stępniak, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11364340.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-30
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    dziedzictwo archiwalne
    narodowy zasób archiwalny
    prawo archiwalne
    zarządzanie dokumentacją
    udostępnianie archiwaliów
    archiwa państwowe
    archiwa kościelne
    archiwa prywatne
    ochrona zbiorów archiwalnych
    archival heritage
    national archival holdings
    archival law
    documentation management
    providing access to archives
    state archives
    church archives
    private archives
    protection of archival fonds
    Opis:
    Proces odbudowy niepodległej państwowości po ponad 120 latach niewoli w przypadku kraju o kilkusetletniej historii, to zjawisko skomplikowane, obejmujące cały szereg problemów. Jednym z warunków niepodległego bytu państwowego była organizacja archiwów i zapewnienie dostępu do dokumentów dotyczących zarówno odległej przeszłości, jak też bieżącego funkcjonowania administracji przejmowanej po upadku państw zaborczych. Od 1917 r., jeszcze w warunkach okupacji niemieckiej, w Polsce prowadzono prace legislacyjne, w których uczestniczyli wybitni przedstawiciele świata nauki. Byli to archiwiści, historycy i prawnicy. Dzięki temu możliwe było przyjęcie 7 II 1919 r. „Dekretu o organizacji archiwów państwowych i opiece nad archiwaliami”. Był to bardzo nowoczesny akt prawny. Umożliwił stworzenie sieci archiwów państwowych, których zarządzanie i funkcjonowanie cechował wysoki profesjonalizm doceniany w skali międzynarodowej. Dekret z 1919 r. obowiązywał w Polsce do 29 III 1951 r., kiedy w zmienionych warunkach ustrojowych nastąpiło odejście od demokratycznych zasad organizacji i funkcjonowania dziedziny archiwalnej. Zostały one przywrócone w obowiązującym obecnie prawie archiwalnym. Obchodząc jubileusz 100-lecia odzyskania niepodległości, a zarazem jubileusz 100-lecia tego dekretu, musimy być świadomi iż nie jest on „wygasłą” literą prawa. Wyciągnięcie wniosków z dokonań naszych poprzedników i twórcza kontynuacja ich dokonań to najwyższa forma uczczenia tego ważnego faktu historycznego.
    The process of rebuilding sovereign statehood after more than 120 years of captivity is a complicated phenomenon for a country with several centuries of history, encompassing a whole range of problems. One of the conditions for independent statehood was organizing archives and providing access to documents concerning both the distant past and the current functioning of the administration taken over after the collapse of the partitioning states. Since 1917, while still under German occupation, legislative works were carried out in Poland with the participation of outstanding representatives of the academic world. They were archivists, historians and lawyers. Thanks to this, it was possible to adopt the Decree on the Organization of State Archives and Care of Archival Materials on 7 February 1919. It was a very modern legal act. It enabled creation of a network of state archives, managed and operated with a high level of professionalism appreciated internationally. The 1919 decree remained in force in Poland until 29 March 1951, when, under changed political conditions, the democratic principles of organizing and functioning of the archival field were abandoned. They were restored in the current archival law. Thus, when celebrating the centenary of the restoration of sovereignty, and at the same time the centenary of the decree, we must be aware that it is not an „expired” letter of the law. Drawing conclusions from the achievements of our predecessors and creatively continuing their achievements is the highest form of commemoration of this important historical fact.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 275-286
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Organizational Statutes of Diocesan Archives in Przemyśl and Płock. A Comparative Analysis
    Statuty organizacyjne archiwów diecezjalnych w Przemyślu i Płocku. Analiza porównawcza
    Autorzy:
    Różański, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11347060.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    archival law
    church archives
    historical diocesan archive
    archive in Płock
    archive in Przemyśl
    statute
    prawo archiwalne
    archiwa kościelne
    historyczne archiwum diecezjalne
    archiwum w Płocku
    archiwum w Przemyślu
    statut
    Opis:
    Diocesan archives in Przemyśl and Płock are one of the oldest institutional diocesan archives in Poland. The archives were established in 1927 and 1928, respectively. This article is intended to make a comparative analysis of the archives’ statutes. The archive in Przemyśl came into being as a current archive of the episcopal curia and a historical archive, whereas the archive in Płock only as a historical one. The statutes regulate the basis of the archives’ operations. They define their institutional separateness, identify their objectives and resources. The statutes also formulate basic principles whereby records are received. They also establish tasks and responsibilities of the director and other employees and provide general rules of making archive material available. In terms of content, the statutes cover the same topics, but they differ in detailed solutions. The differences arise from the specific functions of the respective archives in the dioceses.
    Archiwa diecezjalne w Przemyślu i Płocku należą do jednych z najstarszych instytucjonalnych archiwów diecezjalnych w Polsce. Zostały erygowane odpowiednio w 1927 i 1928 r. Celem artykułu jest analiza porównawcza statutów tych archiwów. Archiwum w Przemyślu powstało jako archiwum bieżące kurii biskupiej i archiwum historyczne, a archiwum w Płocku jako archiwum historyczne. Statuty normują podstawy działalności archiwów. Określają ich odrębność instytucjonalną. Wskazują, jaki jest cel ich działania i zasób. Normują także podstawowe zasady przyjmowania akt do archiwum. Określają, jakie są zadania i obowiązki dyrektora oraz innych pracowników, a także podają w sposób ogólny, na jakich zasadach udostępnia się materiały archiwalne. Statuty treściowo zawierają te same zagadnienia, ale różnią w rozwiązaniach szczegółowych. Różnice te wynikają ze specyfiki funkcjonowania archiwum w diecezji.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2020, 26, 1; 207-226
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wizytacje kanoniczne jako źródło historyczne
    Canonical visitations as a historical source
    Autorzy:
    Hamryszczak, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022234.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wizytacje kanoniczne
    wizytacje biskupie
    przedrozbiorowa Republika Polski
    Kościół katolicki
    Ośrodek Archiwów Bibliotek i Muzeów Kościelnych
    canonical visitations
    bishop’s visitations
    pre-partition Republic of Poland
    the Catholic Church
    the Institute of Church Archives Libraries and Museums
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 105; 53-62
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Księgi metrykalne parafii rzymskokatolickiej w Strzyżowie z lat 1784–1918 – stan zachowania i możliwość odtworzenia ruchu naturalnego ludności
    Registers of the Roman Catholic Parish in Strzyżów in the Years 1784–1918. Accessibility of Sources and the Possibility of Reconstructing the Vital Statistics of the Population
    Autorzy:
    Ziobro, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367867.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Galicia
    parish archives
    archives of the church
    church registers
    registry office
    Strzyżów parish
    Galicja
    archiwa parafialne
    archiwa kościelne
    księgi metrykalne
    Urząd Stanu Cywilnego
    parafia Strzyżów
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest księgom metrykalnym z lat 1784–1918 dotyczącym parafii Niepokalanego Poczęcia NMP i Bożego Ciała w Strzyżowie. Jego celem jest przedstawienie rozmieszczenia i stanu zachowania dostępnych metrykaliów, a także ukazanie, w jakim stopniu możliwe jest odtworzenie ruchu naturalnego zamieszkującej parafię ludności za pomocą tak rozproszonych akt. Stanowi również wstęp do dalszych badań nad ludnością strzyżowskiej parafii, a także samego miasteczka Strzyżów w XIX wieku.
    The article concerns the registers of the years 1784–1918 in the Parish of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary and Corpus Christi. The intention of the author was to present the distribution and accessibility of registers and assess to which degree it would be possible to reconstruct the vital statistics of the population of the parish in question using the records so dispersed. The article is also a sort of introduction to further research into the population of the parish of Strzyżów, and the town proper in the 19th century as well.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2017, 39; 97-115
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    AKTA LOKALNE, KSIĘGI METRYKALNE I INNE DOKUMENTY DIECEZJI RZESZOWSKIEJ W ZASOBIE ARCHIWUM DIECEZJALNEGO IM. ARCYBISKUPA JERZEGO ABLEWICZA W TARNOWIE
    LOCAL FILES, METROLOGY BOOKS AND OTHER DOCUMENTS OF THE DIOCESE OF RZESZÓW IN THE RESOURCES OF THE DIOCESAN ARCHIVES ARCHBISHOP JERZY ABLEWICZ IN TARNÓW
    Autorzy:
    Glugla, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/490241.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
    Tematy:
    archiwalia kościelne, wykaz, diecezja tarnowska, diecezja rzeszowska, Archiwum Diecezjalne im. Arcybiskupa Jerzego Ablewicza w Tarnowie, XV-XX w.
    church archives, list, Diocese of Tarnów, diocese of Rzeszów, Diocese Archive Archbishop Jerzy Ablewicz in Tarnów, 15th-20th centuries
    Opis:
    The stock of local acts, books and other documents produced in parishes of the diocese of Tarnów since 1992 to the Diocese of Rzeszów and located in the resources of the Diocese Archive in Tarnów is substantial. Metric books (baptized, married and deceased) cover the nineteenth and twentieth centuries. Some of them refer only to the nineteenth century. Moreover, documents from the departments of the deacon and canonical visits allow us to draw up an account of the history of particular parishes and deanships over the centuries. They provide valuable source material for research not only in the history of the Church, dioceses, but also in other departments of science. They are also an indisputable proof of the religiousness of the Diocese and the work of the clergy among the faithful.
    Źródło:
    Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2017, 24; 83-113
    1234-8880
    Pojawia się w:
    Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spuścizny uczonych w zasobie Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach - wybrane problemy gromadzenia, opracowania oraz udostępniania
    The heritage of the researchers in the resources of the Archdiocese Archives in Katowice – selected issues of gathering, processing and sharing
    Autorzy:
    Dudała, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943371.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach
    Tematy:
    kościelne archiwa historyczne
    spuścizna kapłanów
    archiwum prywatne
    spuścizna archiwalna
    gromadzenie archiwaliów
    opracowanie archiwaliów
    udostępnianie archiwaliów
    church historical archives
    priest’s legacy
    private archives
    archival legacy
    gathering archival records
    processing archival records
    sharing archival records
    Opis:
    W kościelnych archiwach historycznych, gromadzących materiały archiwalne wytworzone przez jednostki organizacyjne Kościoła rzymskokatolickiego, przechowywane są także spuścizny po duchownych prowadzących działalność naukową. Status prawny tego rodzaju materiałów archiwalnych posiada ściśle określone konsekwencje zarówno w obszarze ich gromadzenia, opracowania, jak i udostępniania. Artykuł stanowi pierwszą próbę ukazania różnorodności spuścizn znajdujących się w Archiwum Archidiecezjalnym w Katowicach i zarysowania problemów związanych z tą specyficzną grupą źródeł archiwalnych.
    In the church historical archives gathering archival materials created by organizational units of the Roman Catholic Church, the legacy of priest engaged in scientific activity is also preserved. The legal status of this sort of archival materials implies definite consequences in the area of gathering, processing as well as sharing. The article is the first attempt to show the variety of heritage placed in the Archdiocese Archives in Katowice, as well as to outline the problems related to this specific group of archival sources.
    Źródło:
    Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy; 2019, 1(55); 12-24
    2084-5464
    Pojawia się w:
    Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rękopisy w zbiorach kościelnych, oprac. Tomasz Makowski przy współpracy Patryka Sapały (Zbiory rękopisów w bibliotekach i muzeach w Polsce, t. 2), Biblioteka Narodowa, Warszawa 2014, ss. LII + 556.
    Autorzy:
    Prokop, Krzysztof R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019506.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    archiwalia
    manuskrypt
    dokumenty
    Kościół
    archives
    manuscript
    documents
    church
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 107; 441-448
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mikrofilmowanie zbiorów instytucji kościelnych przez Bibliotekę Narodową
    Microfilming of Collection Sets of Church Institutions by the National Library
    Autorzy:
    Szablewski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023678.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    mikrofilmy
    archiwalia
    Kościół katolicki
    microfilms
    archives
    Catholic Church
    Opis:
    The introduction of the article refers to the general historical background of photography including the examples of application in the humanistic study, and the development of reprography globally, and in Poland. Furthermore, it also touches upon the genesis and initial operations of the Archives, Libraries and Church Museums Centre of the Catholic University of Lublin, the Pontifical Institute of Religious Studies and the National Library’s Microfilm Station. In the first part of the article, the cooperation of the National Library with a few of the church institutions inter alia the Archives of the Franciscan Monastery in Warsaw, the Archives and Diocesan Library in Plock, the Archives of Cracow Cathedral Chapter, the Archives of the Chapter in Wroclaw, the Library of Provost Collegiate Chapter of Łowicz, the Library of the Catholic University of Lublin and the Archdiocesan Library in Gniezno has been elaborated upon. Collection sets kept in custody by the aforementioned institutions were subject to the programme of protection of the most valuable pieces of literature, that had been implemented since 1950. Within the framework of the programme, fully financed by the National Library, manuscripts, old prints and music collections were lent and microfilmed. At the end of the fifties of 20th Century the talks with Primate Wyszyński on the continuation of microfilming of church collections were undertaken. It caused the security services to respond. Some of the staff members, inter alia Zofia Rozanow, were dismissed from the National Library, having been given the so called „wolf tickets”. Ealier the manager Andrzej Wyczański had been dismissed. On top of that at the beginning of the sixties of 20th Century the organisational structure of the Station was broken down and divided into two separate institutes – the Microfilm Collections Institute and the Reprographic Institute. Despite these problems, the process of microfilming manuscripts and old prints from church institutions was not abandoned. Furthermore, after 1962, the National Library launched the project of microfilming the Polish press, which proved that the small seminar libraries preserved newspapers and magazines to a greater extent than large libraries. After 1989 the National Library started to cooperate also with Polonia Centres including inter alia the Marianes Priests’ Museum in Fawley Court nearby London. Moreover, thanks to the acquisition of a portable microfilm camera in 1994, several field trips were organised, including the trips to church libraries. The second part of the article reveals the effects of the process of microfilming the collections found in the church institutions by the National Library. The text has been divided into manuscripts, old prints, music collections and press, according to the types of librarian sets. Bills of quantities have been provided and this part of the resources kept in custody of the Microfilm Collections Institute has been characterised and typified. The research has indicated that more than 1900 manuscripts from 32 church institutions, 565 old prints from 37 church institutions, 66 prints and 1537 musical manuscripts from 35 church institutions and almost 70 magazines titles from 10 church institutions were microfilmed.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 100; 355-385
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O. Romuald Gustaw OFM – założyciel Ośrodka Archiwów Bibliotek i Muzeów Kościelnych
    Fr Romuald Gustaw OFM – the founder of the Institute of Church Archives, Libraries and Museums
    Autorzy:
    Hamryszczak, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1022040.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Biblioteka Uniwersytecka KUL
    Ośrodek Archiwów Bibliotek i Muzeów Kościelnych
    półrocznik „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne
    o. Romuald Gustaw OFM
    kursy biblioteczne
    the KUL Library
    Institute of Church Archives, Libraries and Museums
    semi-annual journal “Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”
    Fr Romuald Gustaw OFM
    library courses
    Opis:
    Fr Romuald Gustaw OFM, a long-time Director of the Catholic University of Lublin (KUL) Library, inspired the creation of the Institute of Church Archives, Libraries and Museums. Due to his competence, at the request of Cardinal Stefan Wyszyński, he organized training courses for employees of church libraries. Then the decision was also made to establish an institute (attached to the KUL Library), which could deal with church libraries, and eventually archives and museums. In 1956, Fr R. Gustaw presented the project of creating such an institute to the Polish Episcopate. On 20 December 1956, the authorities of the Catholic University of Lublin, at his request, approved the creation of the Institute of Church Archives, Libraries and Museums as a department of the KUL Library. In 1958, after the institute had become an independent centre, Fr R. Gustaw was appointed as manager of the library section; and he held this function until his  death. In 1957, he was the initiator of creating the journal of the institute "Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne". In the years 1961-1972, he was a member of the editorial board. The volume 23 of 1971 was dedicated to Fr R. Gustaw on the occasion of the 60th anniversary of his birth and 20 years of his work as the Director of the KUL Library.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2016, 106; 7-18
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan i potrzeby muzeów kościelnych oraz program pracy na najbliższy okres
    Autorzy:
    Smoleń, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048595.pdf
    Data publikacji:
    1959
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Władysław Smoleń
    ABMK
    archiwa
    potrzeby
    muzea kościelne
    museum
    church
    archives
    needs
    church museums
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1959, 1, 1; 43-56
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła do dziejów Kościołów Wschodnich w Rzeczypospolitej w archiwach i bibliotekach Sankt Petersburga
    Source materials for the history of Eastern Church in Poland in archives and libraries of St. Petersburg
    Autorzy:
    Mironowicz, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/474765.pdf
    Data publikacji:
    2018-10-29
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Polonika,
    archiwa rosyjskie,
    archiwa Petersburga,
    Kościół prawosławny w Rzeczypospolitej,
    Kościół unicki
    Polonica,
    Russian archives,
    Petersburg archives,
    Orthodox Church in Poland,
    Uniate Church
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 11-16
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przydatność i formacja archiwów kościelnych do badań historycznych
    Autorzy:
    Stopniak, Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042256.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    archiwa parafialne
    zbiory archiwalne
    kościół
    Lublin
    parish archives
    archival repertory
    church
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1992, 61
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan polskiej archiwistyki kościelnej : próba oceny
    Der Stand der kirchlichen Archivistik in Polen : Versuch einer Beurteilung
    Autorzy:
    Kufel, Robert R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039967.pdf
    Data publikacji:
    2008-06-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    kirchliche Archivkunde
    katholische Kirche
    Archivalien
    archiwistyka kościelna
    Kościół katolicki
    archiwalia
    church archival science
    Catholic Church
    archives
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 89; 43-59
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teksty źródłowe do dziejów bractwa św. Iwona w Lublinie
    Quellentexte zur Geschichte der Bruderschaft St. Ivo in Lublin
    Autorzy:
    Marczewski, Jarosław R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040097.pdf
    Data publikacji:
    2007-12-19
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    katholische Kirche
    Quelle
    Archivalien
    Lublin
    Kościół katolicki
    źródło
    archiwalia
    Catholic Church
    source
    archives
    Opis:
    In der Geschichte der Gemeinschaft der Kirche, angefangen vom Mittelalter bis fast in die Gegenwart, spielten die religiösen Bruderschaften eine große Rolle. Zumindest über die weiter verbreiteten Bruderschaften ist mehr Quellenmaterial erhalten, aus dem wir - zumindest durch Analogieschlüsse - ihre Wesenszüge und Funktionsweise rekonstruieren können. Die selteneren Bruderschaften bieten diesbezüglich weniger Möglichkeiten. Umso mehr müssen die existierenden handschriftlichen Quellen gewürdigt werden, die einen Begriff von der Geschichte dieser Vereinigungen geben. Zu der zuletzt genannten Kategorie gehört ganz gewiss die Bruderschaft St. Ivo, des Schutzheiligen der Juristen, die 1743 in Lublin gegründet wurde, weil diese Stadt in der damaligen Zeit ein wichtiger Gerichtsort war. Ihren Sitz hatte sie an der Kirche der Franziskaner-Observanten. Diese Bruderschaft versammelte in ihren Reihen Menschen, die mit dem Justizwesen verbunden waren. Sie verschwand mit dem Untergang des polnischen Staates und der von den Teilungsmächten dann vollzogenen Veränderung im Gerichtswesen. Versuche ihrer Reaktivierung im 19. Jahrhundert zeigten keine bleibenden Wirkungen. Im Pfarrarchiv der Kirche zur Bekehrung des hl. Apostels Paulus befi nden sich Quellendokumente, die die Geschichte dieser Bruderschaft betreffen.  
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2007, 88; 77-98
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Akta szkół w strukturze zasobów archiwów diecezjalnych na byłym terytorium zaboru pruskiego
    School files in the structure of the diocesan archives resources on the territory of the former prussian partition
    Autorzy:
    Lisowska, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2166123.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    zabór pruski
    archiwa diecezjalne
    szkoły katolickie
    Prussian partition
    diocesian archives
    church school’s
    Opis:
    W niniejszej pozycji analizie poddane zostaną akta szkół zarchiwizowane w zasobach archiwów diecezjalnych na byłym terytorium zaboru pruskiego: Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie i Archiwum Diecezjalnego w Pelplinie. Wybór materiału badawczego zależny jest od rozumienia pojęcia „terytorium zaboru pruskiego”. W moim przekonaniu oznacza ono obszar, który znalazł się w zarządzie władz pruskich w wyniku zaborów, a nie jak w przypadku diecezji warmińskiej i diecezji wrocławskiej w wyniku wojen, sukcesji i umów międzypaństwowych. Problematyka akt szkół kościelnych w zasobach archiwów diecezjalnych na byłym terytorium zaboru pruskiego stanowi wycinek badań nad oświatą Kościoła katolickiego w Polsce. Pozwala także wyznaczyć kierunek analizy kolejnych materiałów archiwalnych z tego zakresu. Wprowadza badacza w zagadnienie programów naukowo-wychowawczych placówek prywatnych, w tym kościelnych oraz ich porównanie z powszechnymi programami państwowymi.
    In this article will be analyzed school files, which are archived in the diocesan archives on the territory of the former Prussian partition: Archives of the Archdiocese of Poznan, Gniezno Archdiocesan Archives and Archives of the Diocese in Pelplin. The choice of research materials dependends on understanding the concept of „territory of the Prussian partition.” In my view, it is the area that was on the board of the Prussian authorities as a result of partitions of Poland, and not, as in the case of the diocese of Warmia and the diocese of Wrocław as a result of the wars of succession and international agreements. The issue of an acts of church schools in the diocesan archives on the territory of the former Prussian partition is a section of research on the education of the Catholic Church in Poland. It also determine the direction of further analysis of archival materials in this field. It introduces a researcher at the issue of scientific and educational programs, private institutions, including the Church, and to compare them with common state programs.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2016, Zeszyt, XXX; 252-265
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archiwa parafialne Kościoła rzymskokatolickiego w Białoruskiej Socjalistycznej Republice Sowieckiej
    Autorzy:
    Sytsko, Kiryl
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33333832.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    parish archives
    record books
    church sources
    Belarus
    Church in Belarus
    archiwa parafialne
    księgi metrykalne
    źródła kościelne
    Białoruś
    Kościół na Białorusi
    Opis:
    W 1917 roku wraz z przejęciem władzy przez bolszewików na części terytorium byłego imperium rosyjskiego zaczęto podejmować działania mające na celu oddzielenie państwa od Kościoła. Obejmowały one m.in. stworzenie systemu cywilnej rejestracji ważnych wydarzeń z życia człowieka. Wdrażanie tego systemu początkowo odbywało się poprzez konfiskatę ksiąg metrykalnych z kościołów. Następnie przerodziło się zaś w kampanię niszczenia wszystkich dokumentów, które nie opisywały „walki proletariatu o jego prawa”. W 1939 roku w fabryce Albertin w Słonimiu poddano zmieleniu 905 ton dokumentów historycznych, w tym materiałów z archiwów parafialnych Białorusi. Incydent ten stał się apogeum walki władz sowieckich z „kontrrewolucyjnymi” źródłami historycznymi. Kościół katolicki, jako jeden z „wrogich” elementów dla władzy sowieckiej, poniósł duże starty materialne, osobowe i organizacyjne. W artykule opisano działania władz państwowych dotyczących dokumentacji archiwalnej parafii rzymskokatolickich na terenie sowieckiej Białorusi. Podano podstawowe akty normatywne, na bazie których konfiskowano dokumentację kościelną. Ukazano również inne czynności władz państwowych zmierzających do zniszczenia archiwów parafialnych. Przedstawiono także starania duchowieństwa rzymskokatolickiego o zachowanie kościelnej spuścizny archiwalnej jako ważnego źródła dokumentującego historię Kościoła na Białorusi. W artykule opisano również różnorodne działania białoruskich naukowców, którzy inwentaryzowali i opracowywali zasoby archiwów parafialnych. Najcenniejsza dokumentacja kościelna była przekazywana państwowym muzeom i bibliotekom w celu jej ochrony i udostępnienia do badań naukowych.  
    In 1917, with the seizure of power by the Bolsheviks in parts of the former Russian Empire, measures were undertaken to separate the state from the Church. These included the creation of a system for civil registration of important events in people’s lives. The implementation of this system was initially carried out by confiscating record books from churches. It later turned into a campaign to destroy all documents that failed to describe ‘the struggle of the proletariat for its rights’. In 1939, 905 tons of historical documents, including materials from the parish archives of Belarus, were ground at the Albertin factory in Slonim. The incident became the apogee of the Soviet authorities’ struggle against ‘counter-revolutionary’ historical sources. The Catholic Church, as one of the ‘hostile’ elements to Soviet power, suffered heavy material, personnel and organizational losses. The article describes the actions of state authorities concerning the archival records of Roman Catholic parishes in Soviet Belarus. The basic normative acts on the basis of which church records were confiscated have been presented. Other actions by the state authorities to destroy parish archives are also shown. The paper also addresses the efforts of the Roman Catholic clergy to preserve the church’s archival legacy as an important source documenting the history of the Church in Belarus. The article also describes the various activities of Belarusian researchers who catalogued and compiled the resources of parish archives. The most valuable church records were given to state museums and libraries for preservation and to make them available for scientific research.    
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 120; 473-488
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Materiały jednostek wojewódzkiej administracji wyznaniowej w Archiwum Państwowym w Szczecinie jako źródło do dziejów stosunków państwo-Kościół rzymskokatolicki w latach 1945–1989
    Materials of the regional religious administration units in the Szczecin State Archives as a source on the history of the relations between the state and the Roman Catolic Church between 1945 and 1989
    Autorzy:
    Kowalczyk, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371293.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Archiwum Państwowe w Szczecinie
    Kościół rzymskokatolicki
    polityka wyznaniowa
    Szczecin National Archives
    Roman Catholic Church
    religion-related policy
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza materiałów archiwalnych wytworzonych przez jednostki administracji wojewódzkiej odpowiedzialne za sprawy wyznaniowe, znajdujących się w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie, jako źródła do dziejów stosunków państwo-Kościół rzymskokatolicki w latach 1945–1989. Określono grupę podmiotów realizujących zadania z zakresu polityki wyznaniowej na poziomie centralnym i wojewódzkim, ze szczególnym uwzględnieniem administracji. Przeanalizowano zawartość zespołów archiwalnych, w składzie których znajdują się materiały wytworzone przez jednostki organizacyjne odpowiedzialne za zagadnienia wyznaniowe. Dla rozwiązania problemu badawczego zastosowano metody: historyczną, instytucjonalno-prawną, systemową i case study. Akta jednostek wojewódzkiej administracji wyznaniowej odnajdziemy w szczecińskim archiwum w zespołach: Urząd Wojewódzki Szczeciński, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie, Urząd Wojewódzki w Szczecinie. Materiały z wymienionych zespołów pozwalają na odtworzenie różnych aspektów wyznaniowej polityki państwa: utrudniania pracy duszpasterskiej oraz katechizacji dzieci i młodzieży, ograniczania kościelnego stanu posiadania, dokonywania prób rozłamu wśród duchowieństwa. Dokumentacja zawiera ponadto istotne informacje o postawach społeczno-politycznych księży.
    Archives created by the regional administration units responsible for religious matters as the sources regarding the history of the relations between the state and the Roman Catholic Church between 1945 and 1989. It defines the group of entities implementing the religious policy at a central and regional level, with a special focus on administration. It analyses the contents of the archival fonds that included materials created by organisational units responsible for religious issues. The following methods were used to address the research problem: a historical method, an institutional & legal method, the system method and case study. The files of the religious administration unit can be found in the Szczecin archives in the following fonds: the Szczecin Regional Office, the Executive Committee of the Regional National Council in Szczecin, Regional Office in Szczecin. The materials from those fonds make it possible to recreate various aspects of the religious policy pursued by the state: hindering the pastoral work and religious education for children and teenagers, limiting the property of the church, attempting to create a rift between the clergymen. They contain important information about the social and political attitudes of priests.
    Źródło:
    Archeion; 2020, 121; 306-326
    0066-6041
    2658-1264
    Pojawia się w:
    Archeion
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sources to the history of the Polish minority in the Soviet Republic of Byelorussia in 1921–1939
    Źródła do dziejów mniejszości polskiej na Białorusi Sowieckiej w latach 1921–1939
    Autorzy:
    Biały, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2166290.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    archives
    Poles
    Belarus
    Polish National Region
    Catholic Church
    archiwa
    Polacy
    Białoruś
    Polski Rejon Narodowościowy
    Kościół katolicki
    Opis:
    The author of the article discusses the issues related to the Polish national minority inhabiting Soviet Byelorussia in the years 1921–1939, as well as the sources which at present allow conducting historical research on those issues. The most important of those sources include the Belarusian archives, which have recently been – at least in part – declassified and made available to historians. In those archives, there can be found a huge set of topics which illustrate the real life of the Polish minority inhabiting the part of Belarus managed by the Bolshevik authorities in the interwar period. It is still a little known source in Polish literature. Therefore, the author appeals for further exploration of the archival documents, which will allow presenting the entire situation of the Poles left outside the boundaries of liberated Poland in 1918.
    Autor artykułu porusza zagadnienia związane z polską mniejszością narodową występującą na terenie Białorusi Sowieckiej w latach 1921–1939, a także źródła, które współcześnie umożliwiają prowadzenie badań historycznych nad wspomnianą problematyką. Do najważniejszych z owych źródeł zaliczane są zbiory archiwów białoruskich, które od niedawna zostały – przynajmniej w części – odtajnione i udostępnione historykom. W tych zasobach można odnaleźć ogromny zestaw tematów, które obrazują faktyczne życie mniejszości polskiej na części Białorusi zarządzanej w okresie międzywojennym przez władze bolszewickie. Jest to wciąż źródło mało znane w piśmiennictwie polskim. Autor postuluje więc konieczność dalszego zgłębiania dokumentów archiwalnych, co pozwoli przedstawić całą sytuację Polaków pozostawionych poza granicami wyzwolonej Polski w 1918 roku.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 385-400
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieznana kronika z klasztoru OO. bernardynów w Janowie na Podolu
    Autorzy:
    Dębowska, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041105.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Archivalien
    19. Jahrhundert
    die Auflösung eines Ordens
    Kirchenarchiv
    Kirchenbibliothek
    archiwalia
    XIX wiek
    kasata
    archiwum kościelne
    biblioteka kościelna
    archives
    19th century
    dissolution
    church archive
    church library
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2001, 76; 439-443
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Materiały Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej w Koszalinie dotyczące kościelnych dziejów Piły
    Materials of the Archive of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese in Koszalin concerning the history of the church of Pila (Piła)
    Autorzy:
    Ceynowa, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/469788.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Piła
    archiwalia
    diecezja koszalińsko-kołobrzeska
    archiwum
    Kościół katolicki
    Pila (Piła)
    archives
    Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) diocese
    archive
    the Catholic Church
    Opis:
    Pierwsze źródła dotyczące Piły pochodzą z akt konsystorskich z połowy XV w. Początkowo należała ona do parafii w Ujściu. Usamodzielniła się w początkach XVII w. Do 1920 r. wchodziła w skład diecezji i archidiecezji poznańskiej. Po zakończeniu I wojny światowej włączono ją do delegatury arcybiskupiej, a następnie wolnej prałatury w Pile. W wyniku II wojny światowej weszła w skład Kościoła gorzowskiego. Ostatnia reorganizacja Kościoła w Polsce w 1992 r. spowodowała jej włączenie do diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Archiwalia do dziejów Piły do początków XX w. są dostępne, ale niewystarczająco wykorzystane. Natomiast dokumenty przechowywane w archiwum diecezjalnym w Koszalinie są znane i to nie w całości, tylko nielicznym badaczom. Artykuł ten ma niejako ułatwić poszukiwania kościelnych dziejów Piły w XX w.
    The first sources concerning Pila (Piła) come from consistor’s acts from the mid-15th century. Initially, it belonged to the parish in Ujscie (Ujście). It became independent in the beginning of the 17th century. Until 1920, it was part of the diocese and archdiocese of Poznan (Poznań). After the end of World War I, it was included in the archbishop’s delegacy, and then a free prelature in Pila (Piła). As a result of the World War II it became part of the Gorzow (Gorzów) Church. The last reorganization of the Church in Poland in 1992 brought it inclusion in the diocese Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg). Archives for the history of Pila (Piła) until the beginning of the 20th century are available but not used enough. And documents kept in the diocesan archives in Koszalin are known and not in whole to only a few researchers. This article is to make it easier searching for the history of the Church in Pila (Piła) in the 20th century.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2019, 26; 249-266
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowoczesny system informacyjny w praktyce archiwów kościelnych
    Das moderne Informationssystem in der Praxis kirchlicher Archive
    Autorzy:
    Wilczyński, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040802.pdf
    Data publikacji:
    2004-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kirchenarchiv
    Symposium
    Archivalien
    Archiv einer Diözese
    archiwum kościelne
    sympozjum
    archiwalia
    archiwum diecezjalne
    church archive
    symposium
    archives
    diocesan archive
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2004, 81; 23-27
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archiwa kościelne w świetle obowiązujących norm kanonicznych
    Church archives in the light of current canonical norms
    Autorzy:
    Gręźlikowski, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233685.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-15
    Wydawca:
    Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
    Tematy:
    archiwista
    archiwum bieżące
    archiwum historyczne
    archiwum kościelne
    archiwum tajne
    zasób archiwalny
    archivist
    current archive
    historical archives
    Church archive
    secret archive
    archival record
    Opis:
    Archiwa kościelne są wytworem instytucji kościelnych, które gromadzą i przechowują świadectwa dotyczące przeszłości stanu posiadania i działalności prawno-kościelnej i duszpasterskiej kościelnych osób prawnych. Stanowią nie tylko dobra kultury, lecz także są prawdziwymi dobrami kościelnymi, które w odpowiedzi na wymagania kulturowe i pastoralne mają być chronione i właściwie oceniane z zachowaniem norm kanonicznych. Stąd prawodawca kościelny, powszechny czy partykularny, wydawał stosowne normy prawne regulujące tę płaszczyznę życia i działalności kościelnej. Zaprezentowane obowiązujące normy prawne odnoszące się do archiwów kościelnych przejęły wiele uregulowań, które obowiązywały w aktach normatywnych dawnego Kodeksu prawa kanonicznego z 1917 r. Określają one, że każda instytucja kościelna ma obowiązek przechowywać akta i dokumenty, które jej dotyczą. Biskup diecezjalny zobowiązany jest dbać o zachowanie dokumentów i akt, które zostały wytworzone w instytucjach jemu podległych. Ma on sprawować nadzór nad tymi archiwami. W instytucji centralnej Kościoła partykularnego, jaką jest kuria diecezjalna, powinny funkcjonować trzy archiwa: bieżące (diecezjalne), tajne i historyczne. To ostatnie archiwum jest nowym typem archiwum, które wprowadził obecnie obowiązujący Kodeks z 1983 r. Archiwum to powinien erygować biskup diecezjalny i przechowywane w nim powinny być akta i dokumenty, które posiadają wartość historyczną.
    The church archives are a product of church institutions that collect and maintain testimonies about the past ownership and legal, church and pastoral activity of church legal entities. They are not only cultural goods, bat also real church goods which, in response to cultural and pastoral requirements, are to be protected and properly assessed inaccordance with canonical norms. Hence, the ecclesiastical legislator, universal or particular, issued appropriate legal norms regulating this area of church life and activity. The presented legal norms relating to church archives have adopted many regulations that were in force in the normative acts of the former Code of Canon Law 1917. They specify that every church institution is obliged to keep files and documents related to it. The diocesan bishop is obliged to take care of the preservation of documents and files that were produced in institutions subordinate to him. He is to supervise these archives. In the central institution of a particular Church, which is the diocesan curia, there should be there archives: current (diocesan), secret and historical. The latter archive is a new type of archive, which was introduced by the currently binding Code of 1983. This archive should be erected by the diocesan bishop and records and documents of historical value should be kept in it.
    Źródło:
    Studia Włocławskie; 2022, 24; 499-521
    1506-5316
    2449-8777
    Pojawia się w:
    Studia Włocławskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan bibliotek i zbiorów archiwalnych bazyliańskich klasztorów w świetle wizytacji (1799-1824)
    Autorzy:
    Wodzianowska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088454.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    libraries
    visitation files
    monastic archives
    Basilian fathers
    the Uniate Diocese of Lutsk
    Greek Catholic Church
    biblioteki
    akta wizytacyjne
    archiwa klasztorne
    bazylianie
    unicka diecezja łucka
    Kościół greckokatolicki
    Opis:
    Do podstawowych źródeł w badaniach nad książnicami klasztornymi obok ka-talogów bibliotecznych należą akta wizytacyjne, rejestrujące liczebność wspólnot, zabudowania klasztorne, podstawy finansowe jak i wielkość księgozbiorów monasterskich. Wizytatorzy odnotowywali liczbę tomów, zawartość treściową, pomieszczenia bibliotek jak i przechowywaną dokumentację archiwalną po-szczególnych placówek zakonnych. Zachowane wizytacje monasterów bazyliańskich pozwalają na analizę 27 księgozbiorów na terenie unickiej diecezji łuckiej w ciągu pierwszego ćwierćwiecza XIX wieku. Dokumentacja ta umożliwia ustalenie liczebności zbiorów, tempa ich przyrostu, zakresu tematycznego. Kilkanaście lat później, po kasacie bazylianów, większość tych bibliotek została rozproszona, spora część książek przekazana placówkom oświatowym a cenniejsze egzemplarze do muzeów i bibliotek uniwersyteckich. Akta wizytacyjne stanowią więc cenne źródło do rozpoznania zbiorów, miejsc w których były przechowywane, a także zawartości archiwów klasztornych. Gromadzono w klasztorach zarówno dzieła teologiczne, jak i literaturę piękną, manuskrypty i wydania zachodnioeuropejskie. Zasięg polskich i zagranicznych typografii świadczył o wysokiej kulturze intelektualnej zakonu. Książnice stanowiły przede wszystkim wsparcie w pracy duszpasterskiej i oświatowej zakonników. Biblioteki zakonne były zróżnicowane pod względem wielkości, organizacji i wartości merytorycznej, ale nawet niewielkie wspólnoty rozproszone w wiejskich ośrodkach dawały możliwość obcowania z książką i kształcenia dla miejscowej młodzieży. Niewątpliwie tworzyły one pejzaż kulturowy tych ziem.
    The basic sources in the research on monastic libraries, apart from library catalogues, include visitation files, recording the numerical size of communities and the size of monastic book collections. The visiting inspectors recorded the number of volumes, contents, library rooms and the archival documentation of individual monastic institutions. The preserved visitations to Basilian monasteries allow for the analysis of 27 book collections in the Uniate Diocese of Lutsk during the first quarter of the 19th century. This documentation makes it possible to determine the number of collections, the pace of their increase, and their thematic scope. Several years later, after the dissolution of the Basilian Fathers, most of these libraries would be dispersed, a large part of the books donated to educational institutions, while more valuable items were transferred to museums and university libraries. Visitation files are therefore a valuable source for exploring the collections, the places where they were stored, as well as the contents of the monastic archives. Monastic libraries varied in size, organization, and substantive content. They served primarily as support in the pastoral and educational work of monks. Both theological works and fiction works, as well as Western European manuscripts and editions were collected in the monasteries. The range of Polish and foreign typographies testified to the high intellectual culture of the order. Even small communities scattered in rural centres offered the opportunity of contact with books and educating local youth. Undoubtedly, they formed the cultural landscape of these lands.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 457-482
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Księgi rachunkowe i metrykalne parafii ewangelickich w zasobie archiwum rodu Finck von Finckenstein
    Autorzy:
    Żeglińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088457.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Finck von Finckenstein (family)
    private archives
    family archives
    process of record creating
    process of archiving
    patrimonial records
    Evangelical church
    accounting books
    registry books
    baptized records
    marriage records
    death records
    Ducal Prussia
    West Prussia
    East Prussia
    State Archives in Olsztyn
    Finck von Finckenstein (rodzina)
    archiwa prywatne
    archiwa rodowe
    proces aktotwórczy
    proces archiwizacji
    akta patrymonialne
    kościół ewangelicki
    księgi rachunkowe
    księgi metrykalne
    metryki ochrzczonych
    metryki zaślubionych
    metryki zgonów
    Opis:
    W artykule przedstawiono procesy aktowórcze i archiwizację ksiąg rachunkowych i metrykalnych wytworzonych przez parafie ewangelickie znajdujące się w dobrach rodu Finck von Finckenstein. Ich analiza poszerza wiedzę na temat stosowanego w parafiach ewangelickich systemu kancelaryjnego oraz wyjaśnia i uzasadnia obecność akt proweniencji kościelnej w zasobie archiwów prywatnych. Zaprezentowane podejście badawcze pozwala dostrzec wartość źródłową ksiąg parafialnych, umożliwiając rozwijanie badań regionalnych, a także ogólniejszych, w tym archiwalnych.
    The article presents the process of record creating (pol. proces aktotwórzy) and the process of archiving (pol. proces archiwizacji) of accounting and registry books created by Evangelical parishes located in the property of the Finck von Finckenstein family. Their analysis expands the knowledge of the chancellery system used in evangelical parishes and explains and justifies the presence of items of church provenance in private archives. The presented research approach allows to see the source value of parish books, enabling the development of regional and more general research, including archival ones.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 533-551
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie katalogu mikrofilmów kościelnych archiwaliów oraz zbiorów liturgicznych i bibliotecznych. Recenzja opracowania Katalog mikrofilmów Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, oprac. M. Dębowska, Kraków 2017, Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy w Krakowie, Kraków 2017, ss. 677
    The significance of an archive ecclesiastical microfilm catalogue and of liturgy and library collections. Review of the publication Microfilm Catalogue in Possession of the Ecclesiastical Archives, Library and Museum Centre of the John Paul II Catholic University of Lublin, compiled by Maria Dębowska, Publishing House of Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy in Cracow, Cracow 2017, p. 677.
    Autorzy:
    Kwaśniewski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371276.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    archiwistyka
    Ośrodek Archiwów
    Bibliotek i Muzeów Kościelnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Dębowska Maria
    Kumor Bolesław
    zasób polskich archiwów kościelnych
    zbiory historyczne bibliotek kościelnych
    kościelne dobra kultury
    archival science
    Ecclesiastical Archives
    Library and Museum Centre of the John Paul II Catholic University of Lublin
    Maria Dębowska
    Bolesław Kumor
    Polish ecclesiastical archival fonds
    collections of historical church libraries
    church cultural values
    Opis:
    Ośrodek Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II prowadził od roku 1960 prace polegające na mikrofilmowaniu głównie kościelnych archiwaliów oraz – w mniejszym stopniu – zbiorów historycznych bibliotek kościelnych. Opisy gromadzonych mikrofilmów były na przestrzeni lat publikowane na łamach czasopisma „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”. Poszczególne grupy mikrofilmów zyskiwały kolejny numer publikacji nazywanej katalogiem mikrofilmów. Obecny stan prac został przedstawiony w drukowanym katalogu autorstwa dr hab. Marii Dębowskiej. Publikacja scaliła opisy 5593 mikrofilmów. Ich kolekcja, stworzona w Ośrodku Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych, jest unikatowym zbiorem do badań nad dziejami Kościoła w Polsce.
    Ever since 1960, the Ecclesiastical Archives, Library and Museum Centre of the John Paul II Catholic University of Lublin has been microfilming primarily ecclesiastical archive materials and partially also the historical collections of church libraries. The descriptions of the resulting microfilms were published over the years in the journal Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne. Subsequent groups of microfilms were assigned consecutive publication numbers and were referred to as microfilm catalogues. The current status of the work is presented in a printed catalogue by Maria Dębowska, PhD. The catalogue brings together descriptions of 5,593 microfilms. Created in the Ecclesiastical Archives, Library and Museum Centre, the microfilm collection is a unique resource for studies on the history of the Church in Poland.
    Źródło:
    Archeion; 2020, 121; 479-491
    0066-6041
    2658-1264
    Pojawia się w:
    Archeion
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Człowiek i tożsamość narodowa poza granicami kraju. Dzieje archiwum polskiego hospicjum i kościoła św. Stanisława w Rzymie w perspektywie dalszych badań
    Man and the national identity outside the country: the history of the archives of the Polish hospice and church of st. Stanislaus in Rome in the perspective of further research
    Autorzy:
    Skrabski, Józef
    Sumieniewski, Cezary
    Kochańczyk-Bonińska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31033572.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    Archiwum
    bp Józef Gawlina
    bp Władysław Rubin
    bp Szczepan Wesoły
    Centralny Ośrodek Duszpasterstwa Polskiego za Granicą
    Kościół św. Stanisława w Rzymie
    archives
    Bishop Józef Gawlina
    Bishop Władysław Rubin
    Bishop Szczepan Wesoły
    the Central Emigration Pastoral Centre in Rome
    Church of St. Stanislaus in Rome
    Opis:
    Artykuł prezentuje dotychczasowe prace inwentaryzacyjne, digitalizacyjne oraz naukowo-badawcze podjęte w Archiwum i Hospicjum św. Stanisława w Rzymie oraz zarysowuje dalsze perspektywy w zakresie ochrony, inwentaryzacji, udostępniania archiwaliów oraz możliwości badawcze związane z zasobami Archiwum, biorąc pod uwagę specyfikę zgromadzonych zbiorów i ich znaczenie dla rekonstrukcji losów poszczególnych osób, rodzin oraz historii organizacji i środowisk polonijnych rozsianych po całym świecie. To z kolei ma istotne znaczenie dla budowania tożsamości narodowej Polaków zamieszkałych poza granicami kraju.
    The article presents the current inventory, digitalization and research work undertaken in the Archives and Hospice of St. Stanislaus in Rome and, outlines further perspectives in the field of protection, inventory, access to archives and inquiry opportunities related to the Archive’s resources, taking into account the specificity of the collected collections and their importance for the reconstruction of the story of individuals, families and the history of Polish organizations and communities scattered around the world. This, in turn, is important for building the national identity of Poles living abroad.
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2022, 56; 357-377
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła do badań nad kasatami józefińskimi w Galicji (1782-1848) w archiwach wiedeńskich
    Sources for research on the Josephine reforms in Galicia (1782-1848) in the Viennese archives
    Autorzy:
    Ploch, Gregor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088421.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    dissolution
    orders
    Galicia
    Josephinism
    Austria
    archives
    Vienna
    Josephine dissassinations in Galicia
    history of the Church in Galicia in the 18th and 19th centuries
    Österreichisches Staatsarchiv
    Stiftungshofbuchhaltung
    central court administration in Vienna
    kasaty
    zakony
    Galicja
    józefinizm
    kasaty józefińskie w Galicji
    historia Kościoła w Galicji w XVIII i XIX w.
    centralna administracja nadworna w Wiedniu
    Opis:
    W ramach międzynarodowego, historycznego projektu badawczego pt. Dziedzictwo kulturowe po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej oraz na Śląsku w XVIII i XIX wieku: losy, znaczenie, inwentaryzacja zrealizowanego w latach 2012-2016 pod kierunkiem prof. Marka Derwicha przeprowadziłem szereg kwerend w archiwach wiedeńskich w celu identyfikacji oraz obszernego opracowania archiwaliów związanych z kasatą klasztorów i kolegiat w Galicji. Głównym punktem odniesienia badań był obszerny podzespół Stiftungshofbuchhaltung oraz podseria Signatur 102. Stifte und Klöster: Galizien, znajdujące się w zasobach Österreichisches Staatsarchiv. Opracowania tych zbiorów zakończyłem monograficznymi publikacjami. W niniejszym artykule przedstawiam również dalsze zbiory archiwalne, które ze względów czasowych oraz objętości materiału mogłem przejrzeć jedynie wyrywkowo. Są to tzw. akta dot. domen galicyjskich oraz dalsze akta pojezuickie znajdujące się w zasobach Österreichisches Staatsarchiv. Dalsze kwerendy przeprowadziłem w archiwum zakonu Towarzystwa Jezusowego oraz benedyktynów w Wiedniu, których interesujące nas archiwalia przedstawiam. Ponadto nawiązuję w artykule do problematyki badawczej związanej ze strukturą archiwalną, błędami i nieścisłościami w nazewnictwie, a także z nikłym zainteresowaniem historią centralnej administracji austriackiej oraz nakreślam dezyderaty badawcze. Do nich należy szczególnie brak opracowania dokumentacji domen galicyjskich (duchownych oraz państwowych). Ten nieznany dotąd zasób jest fundamentalnym źródłem historycznym. Wykonane kwerendy są przyczynkiem do pełnego opracowania galicyjskich archiwaliów kościelnych znajdujących się w zbiorach archiwów wiedeńskich.
    As part of an international, historical research project entitled Cultural heritage of dissolved monasteries in the territories of the former Polish-Lithuanian Commonwealth and in Silesia in the 18th and 19th centuries: fate, significance, inventory carried out in 2012-2016 under the supervision of Prof. Marek Derwich, I conducted a series of queries in the Viennese archives in order to identify and comprehensively study the archives related to the dissolution of monasteries and collegiate churches in Galicia. The main focus of the research was the extensive Stiftungshofbuchhaltung sub-set and the Signatur 102 sub-series. Stifte und Klöster: Galizien, stored in the Österreichisches Staatsarchiv. I finished the elaboration of these collections with monographic publications. In this article, I also present further archival collections, which, due to time constraints and volume of the material, I was only able to view at random. These are the so-called files on Galician domains and other post-Jesuit files found in the Österreichisches Staatsarchiv. I conducted further research in the archives of the Order of the Society of Jesus and the Benedictines in Vienna, whose archives are of interest to us. In addition, in the article, I refer to research issues related to the archival structure, errors and inaccuracies in nomenclature, as well as scarce interest in the history of the Austrian central administration, and I outline research postulates. One of them is the lack of documentation of Galician domains (clergy and state-owned ones). This hitherto unknown resource is a fundamental historical source. The conducted research contributes to the full study of Galician church archives kept in the collections of the Viennese archives.
    Im Rahmen des internationalen historischen Forschungsprojektes unter dem Titel Das Kulturerbe der aufgehobenen Klöster auf dem Gebiet der früheren Königlichen Republik der polnischen Krone und des Großfürstentums Litauen sowie Schlesiens im 18. und 19. Jahrhundert: Schicksal, Bedeutung, Inventari-sierung, das in den Jahren 2012-2016 durchgeführt wurde, an der Universität Breslau (Wrocław) angesiedelt war und von Prof. Dr. Marek Derwich geleitet wurde, habe ich eine Reihe von Wiener Archivbeständen auf Archivalien galizischer Kirchenprovenienz erforscht und ausgewertet. Der Schwerpunkt der Untersuchungen wurde auf zwei Archivsammlungen des Allgemeinen Verwaltungsarchives im Österreichischen Staatsarchiv zu Wien gelegt: auf galizische Akten im Bestand Stiftungshofbuchhaltung sowie auf die Unterserie Signatur 102: Stifte und Klöster: Galizien. Beide Forschungsarbeiten wurden mit jeweils einer Monographie abgeschlossen. Im untenstehenden Artikel werden darüber hinaus weitere Archivbestände präsentiert, die aufgrund der eingeschränkten Forschungszeit und der Fülle an zu untersuchendem Material nur oberflächlich gestreift werden konnten. Dazu gehören die Galizischen Domänenakten (samt Geistlichen Domänenakten) und Exjesuitenakten im Bestand des Finanz- und Hofkammerarchivs (ÖStA). Weitere Forschungsarbeiten wurden im Archiv der Österreichischen Provinz der Gesellschaft Jesu und im Musikarchiv des Schottenstiftes durchgeführt. Die Bestände dieser beiden Wiener Archive werden in diesem Artikel nur zusammenfassend vorgestellt. Im vorliegenden Artikel wird zudem auf die grundsätzliche Problematik eingegangen, die gerade mit der Erforschung der im Österreichischen Staatsarchiv befindlichen Dokumente zusammenhängen. Dazu gehören fehlerhafte Orts- und teils irreführende Ordens-einträge, aber auch die Tatsache, dass die josephinischen Klosteraufhebungen bisher kaum vor dem Hintergrund der Geschichte der österreichischen Zentralverwaltung und deren einzelner Behörden erforscht worden sind. Zuletzt zeige ich Forschungsdesiderata auf. Dazu gehören gerade die eher unbekannten und nicht aufgearbeiteten Domänenakten, die aufgrund ihrer Größe einer intensiven Erforschung bedürfen. Die Domänenakten sind jedoch für die Erforschung der galizischen Kirchengeschichte fundamental wichtig. Genauso wenig bekannt sind die im ÖStA und im Wiener Jesuitenarchiv befindlichen (Ex-) Jesuitenakten. Da sie jedoch nur einen Bruchteil der Geschichte dieses Ordens darstellen, ist deren Aufarbeitung weniger aufwendig. Der vorliegende Artikel erhebt keinen Anspruch auf Vollständigkeit, denn die bisher erfolgten Forschungstätigkeiten stellen lediglich einen ersten Beitrag zu einer (hoffentlich zukünftig zu erfolgenden) vollständigen Aufarbeitung des Gesamtbestandes aller in Wien befindlichen Archivalien mit galizischer Provenienz dar. Sicherlich sind bei diesem Aufriss weitere (kleinere) Archivbestände übergangen worden. Es wurde darauf hingewiesen, dass etwa die Erforschung des Kriegsarchivs (ÖStA) aus zeitlichen Gründen übergangen wurde.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 331-350
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunek lokalnych władz partyjnych do Kościoła gorzowskiego na przełomie lat 50. i 60. XX wieku w świetle korespondencji zgromadzonej w Archiwum Diecezjalnym w Zielonej Górze
    Autorzy:
    Kufel, Robert R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33344420.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Gorzów church
    Diocesan Archives in Zielona Góra
    People’s Power in Poland
    Presidium of the Provincial National Council in Zielona Góra
    Polish Episcopal Conference
    Cardinal Stefan Wyszyński
    Bishop Teodor Bensch
    Bishop Wilhelm Pluta
    Bishop Jerzy Stroba
    Kościół gorzowski
    Archiwum Diecezjalne w Zielonej Górze
    władza ludowa w Polsce
    Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze
    Konferencja Episkopatu Polski
    kard. Stefan Wyszyński
    bp Teodor Bensch
    bp Wilhelm Pluta
    bp Jerzy Stroba
    Opis:
    Po krótkim okresie tolerowania przez władze komunistyczne działalności Kościoła katolickiego w Polsce, od 1947 roku rozpoczęły się ciągle nasilające się akty przemocy i ograniczeń działalności Kościoła w Polsce. Świadczą o tym: likwidacja organizacji katolickich, wycofywanie nauki religii ze szkół, procesy aresztowania i usuwanie biskupów, kapłanów ze stolic biskupich czy z parafii, niemal całkowite ograniczenia prasy i wydawnictw katolickich. Po śmierci w 1953 roku radzieckiego przywódcy Stalina nastąpiła tzw. odwilż, która dokonywała się w krajach bloku sowieckiego (oprócz Rumunii i Czechosłowacji). Zelżenie terroru komunistycznego w Polsce w latach 1954-1955 było rezultatem decyzji podejmowanych przez aparat władzy, bardzo pewny swej dominacji w społeczeństwie. Wydarzenia Października ’56 dały polskiemu społeczeństwu nadzieję na dalszą odmianę rzeczywistości społeczno-politycznej. Od 1960 roku władze komunistyczne ponownie represjonowały Kościół w Polsce. Na tle tych wszystkich wydarzeń, które dokonywały się w całym kraju, powyższy artykuł przedstawia stosunek lokalnych władz partyjnych na przełomie lat 50. i 60. XX wieku do Kościoła gorzowskiego, oparty o dokumentację przechowywaną w Archiwum Diecezjalnym w Zielonej Górze. Przedstawiciele lokalnych władz partyjnych, korzystając z uprawnień nadanych im przez zwierzchników z Komitetu Centralnego PZPR, skutecznie ograniczali działalność Kościoła gorzowskiego, reprezentowanego przez kolejnych biskupów – Teodora Benscha i Wilhelma Plutę.
    After a brief period of tolerance by the communist authorities for the activities of the Catholic Church in Poland, ever-increasing acts of violence and restrictions on the activities of the Church in Poland began in 1947. This is evidenced by the liquidation of Catholic organizations, the withdrawal of religious lessons from schools, the processes of arresting and removing bishops, priests from episcopal capitals or parishes, and the almost total restrictions on the Catholic press and publishing. The death of Soviet leader Joseph Stalin in 1953 was followed by the so-called Khrushchev Thaw, which took place in the Soviet bloc countries (except Romania and Czechoslovakia). The exacerbation of communist terror in Poland in 1954–1955 was the result of decisions made by the state authorities very confident in its domination of society. The events of October 1956 gave Polish society hope for a further change in socio-political reality. Since 1960, the communist authorities have again repressed the Church in Poland. Against the backdrop of all these events, which were taking place throughout the country, the above article presents the attitude of the local party authorities in the late 1950s and early 1960s toward the Church in Gorzów, based on documentation kept in the Diocesan Archives in Zielona Góra. Representatives of the local party authorities, using the powers given to them by their superiors from the PZPR Central Committee, effectively restricted the activities of the Gorzów Church, represented by successive bishops Teodor Bensch and Wilhelm Pluta.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 209-222
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-42 z 42

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies