Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Chełmno land" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Prawne aspekty hodowli zwierząt w średniowiecznych miastach ziemi chełmińskiej i terenów przygranicznych
    Legal aspects of animal husbandry in medie- val towns of Chełmno Land and its borderlands
    Juristische Aspekte der Tierzucht in Städten im Gebiet von Kulm im Mittelalter
    Autorzy:
    Modrzyński, Paweł Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/529572.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Miłośników Torunia
    Tematy:
    ziemia chełmińska
    średniowiecze
    Chełmno Land
    medieval
    Źródło:
    Rocznik Toruński; 2015, 42; 203-220
    0557-2177
    Pojawia się w:
    Rocznik Toruński
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Techniki budowy zamków w ziemi chełmińskiej. Nowe dane w świetle badań archeologiczno‑architektonicznych z lat 2016–2018
    Autorzy:
    Wasik, Bogusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28713085.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Tematy:
    castles
    construction
    construction technique
    Teutonic Order
    Chełmno Land
    Opis:
    In the years 2016–2018, as part of the research project “Castra terrae culmensis – na rubieży chrześcijańskiego świata”, five castles at the Chełmno land were studied. They supplemented the existing knowledge concerning construction techniques. Castles in Starogród and Bierzgłowo represent the oldest period of brick construction in Prussia. They constituted a continuation of wood and earth fortifications. When building the walls, the older embankments were completely removed (Starogród) or lowered (Bierzgłowo). The curtains were set in narrow ditches, at different levels. The castle in Lipienek represents a type of castle, which was built around 1280. However, it was located in the place of a gord, which deviates from the rule when it comes to this type of castles. However, here the builders took advantage of designing methods, construction staging, and large embankment works typical for such type of castles. However, the presence of a rampart forced a modification of the standard technique. It was necessary to partially level it in order to be able to build the basement walls individually. The presence of earthworks – embankments, was also found in the fore court II in Papowo Biskupie. They were also characteristic for irregular castle zwingers erected during this period (Starogród, Bierzgłowo). Whereas, in Unisław it is possible to trace the technique of building an arcade foundation.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Średniowiecza; 2023, 26; 276-299
    2544-2562
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Średniowiecza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procesy o czary przed sądem sołtysim Kowalewa (Pomorskiego) w XVII–XVIII wieku
    Witch Trials in the Court of the Village Head (sołtys) in Kowalewo (Pomorskie) in the 17th–18th Centuries
    Autorzy:
    Wijaczka, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1194114.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Early Modern period
    Chełmno land [Culm land]
    criminal law
    witches
    devil
    witchcraft
    Opis:
    The article discusses witch trials in the court of the village head [sołtys] in Kowalewo (Pomorskie) in the Early Modern period. It is the first scientific study referring to the subject matter. The description of witch trials in the court in Kowalewo was possible thanks to the preserved books of the town council, which included the information concerning trials, accusations or sometimes only sentences. The course of the trials indicates that in Kowalewo and the vicinities it was strongly believed that witches serving the devil existed. The belief increased in the times of economic and social crises, which were quite abundant in Poland in the 16th–18th centuries.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2017, 82, 2; 101-119
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    About the date when the foundation privilege was granted to Chełmno and Toruń,
    O czasie wystawienia przywileju lokacyjnego Chełmna i Torunia
    Autorzy:
    Dorna, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1193870.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    diplomatics
    the Chełmno privilege
    Kulmer Handfeste
    the Teutonic Order
    Chełmno Land
    Opis:
    The article addresses the problem of dating the foundation privilege for Chełmno and Toruń. The author presents the discussion which has been held so far in reference to the problem; he also attempts to estimate the value of the arguments used in the debate. The author devotes a great deal of space to the analysis of the argumentation of the German researcher Marc Löwener, who made an attempt to revise the well-established opinion that the foundation privilege for Chełmno and Toruń had been issued on 31 December 1233. According to the author, the attempt did not bring convincing arguments for dating the Chełmno foundation privilege in 1232; still, the author considered this option to be adequate. The author maintains that the evidence for the aforementioned dating of the document is the content of the document issued by the Magdeburg burgrave Burchard von Querfurt in Schraplau in 1233. In the same way, the author interpreted the results of his research on the various styles of commencing a new year in the Monastic State. According to the findings, the Teutonic knights in the 13th century used the a nativitate style. Another argument supporting the opinion that the Chełmno foundation privilege was issued in 1232 is the fact that in the Chełmno document the title “Lodewicus in Quidin provisor” was used with reference to the governor of Kwidzyn, while in 1233 the title should have taken the form of “provisor Insule Sancte Marie”.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2015, 80, 4; 85-102
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A spatial model of forest area in the middle ages based on historical, archaeological and geographic data: Case study of 13th-century Chełmno Land (North-Central Poland)
    Autorzy:
    Molewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15805005.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    historical landscape reconstruction
    forest area
    Middle Ages
    Multi-Criterion Evaluation
    Chełmno Land
    Opis:
    The settlement established under German law in Chełmno Land in the 13th century, the resultant changes in the structure of agriculture and land cultivation techniques, and the growing demand on wood as timber, fuel and raw materials for crafts, all combined to contribute to the significant deforestation of the territory. The extent of this deforestation remains conjectural. The purpose in creating a model of forest area in 13th-century Chełmno Land was to attempt to reconstruct it and determine its size and, consequently, to verify hypotheses concerning the scale and the ultimate end of deforestation in the research area. The spatial model is based on published historical and archaeological data relating to selected components of the geographical environment that pertain to the forest area. A retrogressive method combined with Multi-Criterion Evaluation (MCE) was used to build a forest area model. The basic platform for collecting, analysing and visualising spatial data was the geographic information system (GIS). The presented estimates indicate that the forest area of Chełmno Land in the 13th century was larger than had previously been assumed, at about 20–25% of the entire territory.
    Źródło:
    Quaestiones Geographicae; 2022, 41, 3; 53-74
    0137-477X
    2081-6383
    Pojawia się w:
    Quaestiones Geographicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Younger Bronze Age and the beginning of the Iron Age in Chełmno land in the light of the evaluation of selected finds of metal products
    Młodsza epoka brązu i początki epoki żelaza na ziemi chełmińskiej w świetle oceny wybranych znalezisk wyrobów metalowych
    Autorzy:
    Gackowski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497967.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    bronze and iron products
    Younger Bronze Age
    Early Iron Age
    Chełmno land
    Lusatian culture
    Źródło:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2016, 11; 165-208
    2084-4409
    Pojawia się w:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia budowlana kościoła w Łobdowie w świetle badań architektonicznych. Przyczynek do techniki wznoszenia i przekształceń kamienno-ceglanych średniowiecznych, wiejskich świątyń ziemi chełmińskiej
    Building history of the church in Łobdowo in the light of architectural research: Contribution to the technique of erecting and transforming stone and brick medieval village churches in the Chełmno Land
    Autorzy:
    Zimna-Kawecka, Karolina
    Piaskowska, Beata
    Prarat, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2055725.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    badania architektoniczne
    historia technik budowlanych
    kościół średniowieczny
    ziemia chełmińska
    architectural research
    history of construction techniques
    medieval churche
    Chełmno Land
    Opis:
    Celem artykułu jest prezentacja wyników badań historyczno- architektonicznych średniowiecznego kościoła w Łobdowie, ukazujących jego historię budowlaną. Zabytek ten reprezentuje pod względem konstrukcji i układu funkcjonalno-przestrzennego typowy przykład wiejskich kościołów wznoszonych w granicach państwa zakonu krzyżackiego. Przedstawione wnioski dotyczą w szczególności techniki budowy konstrukcji murowanych ścian i drewnianych konstrukcji dachowych pod względem typologicznym i warsztatowym. Obecna kubatura budynku powstała w czterech głównych fazach przekształceń. W dwóch pierwszych, średniowiecznych, zbudowano najpierw wieżę, potem zaś korpus z zakrystią. W okresie nowożytnym oraz w wiekach XIX i XX podejmowano prace związane z naprawą i odbudową zniszczonych fragmentów. Uzyskana wiedza pozwoliła z jednej strony na weryfikację ustaleń, a z drugiej na wyartykułowanie nowych pytań badawczych związanych z wiejskim budownictwem sakralnym w państwie zakonu krzyżackiego.
    The aim of this paper is to present the results of historical and architectural research that focused on a medieval church located in Łobdów, showing its construction history. The monument, in terms of its structure and functional and spatial arrangement, represents a typical example of a rural church built within the state of the Teutonic Order. The presented conclusions relate in particular to the construction techniques of brick walls and wooden roof structures in terms of typology and workmanship. The current capacity of the building was created in four main stages of transformation. In the first two, dated to the Middle Ages, a tower was built first, then the main body with a sacristy. In the early modern period and in the nineteenth and twentieth centuries, damaged fragments were rebuilt. The knowledge obtained allowed, on the one hand, to verify the findings, and on the other, to form new research questions related to rural religious architecture in the state of the Teutonic Order.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2021, 67; 86--100
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Grodziska Ziemi Chełmińsko-Dobrzyńskiej w świetle analiz geoprzestrzennych
    Gords of Chelmno-Dobrzyn Region in the light of geospatial analysis
    Autorzy:
    Sobiech, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/346790.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
    Tematy:
    grodziska
    rzeźba terenu
    morfometria
    analizy geoprzestrzenne
    GIS
    Ziemia Chełmińsko-Dobrzyńska
    gords
    land relief
    morphometry
    geospatial analysis
    Chelmno-Dobrzyn region
    Opis:
    W artykule zaprezentowano wyniki analizy morfometrii wybranych grodzisk Ziemi Chełmińsko-Dobrzyńskiej na tle ukształtowania powierzchni terenu obszarów sąsiednich . Celem pracy było wskazanie powiązań między naturalnymi i antropogenicznymi formami rzeźby terenu i stopniem jej zmian w sąsiedztwie grodzisk. Wykorzystano szczegółowe numeryczne modele terenu grodzisk i ich otoczenia, dane teledetekcyjne oraz materiały geologiczno-geomorfologiczne. Badane obiekty zlokalizowane są w dwóch obszarach badawczych – wschodnim obejmującym obszar pogranicza Ziemi Chełmińsko-Dobrzyńskiej i Ziemi Sasinów oraz zachodnim obejmującym dolinę dolnej Wisły. Analizy zostały przeprowadzone na pięciu obiektach na obszarze wschodnim (Chojno, Grążawy, Księte, Nielbark, Pokrzydowo) i jednym na obszarze zachodnim (Kałdus). Wszystkie obiekty przeanalizowano w oparciu o wybrane wskaźniki morfometryczne opisujące w sposób porównywalny ich geometrię. W szczególności brano pod uwagę powierzchnię, długość i szerokość obiektu, kubaturę grodziska, wskaźnik zwartości grodziska, wskaźnik wydłużenia grodziska, ekwiwalent promienia koła i średnie wyniesienie obiektu. Przeprowadzone badania wskazują, że grodziska o małej powierzchni charakteryzują się zwartą geometrią i regularnym kształtem podstawy zbliżonym do okręgu. Ich forma jest niezależna od rzeźby terenu w miejscu lokalizacji. Grodziska o większej powierzchni mające niski wskaźnik zwartości i nieregularny zarys podstawy wykazują formę przestrzenną uzależnioną od ukształtowania powierzchni w miejscu powstania - ich forma została wkomponowana w lokalne ukształtowanie powierzchni. Oprócz tych przypadków można znaleźć także formy pośrednie łączące wskazane cechy. Cechy morfometryczne grodzisk powiązane są z ich znaczeniem w przeszłości – obiekty pełniące funkcje administracyjne w większym stopniu uzależnione były od ukształtowania powierzchni niż obiekty niewielkie, pełniące rolę strażnic. Jakościowe zmiany rzeźby terenu, jakie obserwujemy w obrębie badanych obiektów, w większym stopniu zachodziły w przypadku zwartych form o niewielkiej powierzchni, gdzie człowiek w pełni przekształcał teren pod budowę grodu. Zmiany jakościowe rzeźby terenu w miejscach lokalizacji form większych były mniejsze (mimo większych zmian przestrzennych), z uwagi na przystosowywanie formy geometrycznej grodu do zastanej sytuacji terenowej.
    In the paper, results of detailed analysis of morphometric parameters of selected gords (medieval Slavonic fortified settlements) and surrounding areas in Chelmno-Dobrzyn Region were presented. The purpose of the study was to indicate relationships between natural and anthropogenic elements of landform and the degree of change of natural relief in the gords localization. For the study, detailed digital terrain models of the gords and surrounding areas were used as well as remote sensing data and geological and geomorphological materials. The studied gords are located in two tested areas - borderland Chełmno-Dobrzyń Region and Sasin Region in the east and Lower Vistula Valley in the west. The detailed studies covered six different places – five gords in the eastern area (Chojno, Grążawy, Księte, Nielbark, Pokrzydowo) and one in the western area (Kałdus). The studied objects were analyzed on the basis of selected morphometric parameters comparatively describing their geometry (area, length and breadth, volume, compactness ratio, elongation, equivalent radius of the circle, the average height). The analysis of the gords studied showed that objects of small area are characterized by compact geometry and regularly shaped base usually close to a circle. Their geometrical shape is independent of local land relief. Gords of a larger area have low compactness ratio and irregular outline base; their spatial forms depend on the shape of the surface at the location. Morphometric features of the gods depend on their importance in the past – those with administrative functions depended to a greater degree on land relief than small gords serving as watch-towers.
    Źródło:
    Roczniki Geomatyki; 2013, 11, 4(61); 81-92
    1731-5522
    2449-8963
    Pojawia się w:
    Roczniki Geomatyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie Pomorze czy Prusy Zachodnie? Kwestia przynależności państwowej regionu w latach 1918-1920
    Autorzy:
    Kłaczkow, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/529398.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Towarzystwo Miłośników Torunia
    Tematy:
    Pomorze Gdańskie
    ziemie: chełmińska
    michałowska
    lubawska
    Prusy Zachodnie
    Podkomisariat Naczelnej Rady Ludowej
    Rady Ludowe, Organizacja Wojskowa Pomorza
    Danziger Pommern, Kulmer Land, Michelauer Land, Land Löbau, Westpreußen
    Unterkommissariat des Obersten Volksrats
    Volksräte
    Pommersche Militärorganisation
    Gdańsk Pomerania
    lands of Chełmno
    Michałów
    Lubawa
    West Prussia
    Subcommittee of the Supreme People's Council
    People's Councils
    Military Organization of Pomerania
    Opis:
    Obszar Pomorza Gdańskiego i powiązanych z nim historycznie ziem: chełmińskiej, michałowskiej i lubawskiej funkcjonował w II Rzeszy jako obszar administracyjny Prusy Zachodnie. Przez wieki przenikały się na tym terenie wpływy polskie i niemieckie, a teren przechodził z rąk do rąk. Pierwotnie należący do Królestwa Polskiego, w XIII i XIV wieku zajęty przez Zakon Krzyżacki, od 1466 do 1772 r. ponownie w ramach Polski przeszedł następnie w wyniku rozbiorów do państwa pruskiego. W 1914 r. u progu wybuchu Wielkiej Wojny wydawało się, że tę kilkuwiekową rywalizację wygrała strona niemiecka. Tendencje demograficzne były bowiem bardziej korzystne dla Niemców. Według oficjalnych danych pochodzących ze spisu ludności z 1910 roku ówczesną prowincję Prusy Zachodnie zamieszkało 65% ludności niemieckiej i 35 % polskiej. Cztery lata Wielkiej Wojny odmieniły tę sytuację. W listopadzie 1918 r. Niemcy przegrały wojnę, a na arenę międzynarodowych rokowań powróciła sprawa niepodległości Polski i jej powrotu nad Bałtyk. Miejscowe koła polskie podjęły również działania mające na celu zorganizowanie lokalnych struktur polskich. Tak powstał Podkomisariat Naczelnej Rady Ludowej z siedzibą w Gdańsku, a w każdym powiecie lokalne Rady Ludowe. Powstawały również struktury konspiracyjne, w tym przede wszystkim Organizacja Wojskowa Pomorza. Jej struktury były szczególnie aktywne w Borach Tucholskich oraz na terenie ziemi chełmińskiej. O ostatecznym kształcie granic i przynależności spornych ziem zadecydował traktat wersalski podpisany w dniu 28 czerwca 1919 r. Na jego mocy 62 % terenu prowincji Prusy Zachodnie zostało przyznane Polsce. Poza Polską pozostała jednak stolica ziemi pomorskiej – Gdańsk, który przez kolejne pokolenie wiódł życie wolnego miasta. To zadecydowało, że nową stolicą polskiego Pomorza został Toruń, który powrócił do Polski 18 stycznia 1920 r.
    Das Gebiet des Danziger Pommerns und der mit ihm historisch verbundenen Länder von Kulm, Michelau und Löbau bildete im Deutschen Kaiserreich das Verwaltungsgebiet Westpreußen. Jahrhundertelang durchdrangen sich auf diesem Gebiet polnische und deutsche Einflüsse und das Gebiet wechselte ständig den Besitzer. Ursprünglich gehörte es zum Königreich Polen, im 13. und 14. Jahrhundert wurde es vom Deutschen Orden besetzt, 1466-1772 war es erneut bei Polen und kam danach infolge der Teilungen an den preußischen Staat. 1914, vor Beginn des 1. Weltkriegs hatte es den Anschein, als sei diese jahrhundertelange Rivalität von der deutschen Seite gewonnen worden. Denn die demografischen Tendenzen entwickelten sich zugunsten der Deutschen. Nach den offiziellen Angaben aus der Volkszählung von 1910 wohnte in der damaligen Provinz Westpreußen 65% deutsche und 35% polnische Bevölkerung. Die vier Jahre des Großen Kriegs veränderten diese Situation. Im November 1918 verlor Deutschland den Krieg und die Frage der Unabhängigkeit Polens und seiner Rückkehr an die Ostsee kehrte auf die Tagesordnung der internationalen Verhandlungen zurück. Örtliche polnische Kreise wurden aktiv, um lokale polnische Strukturen zu organisieren. Auf diese Weise entstanden das Unterkommissariat des Obersten Volksrats mit Sitz in Danzig sowie lokale Volksräte in jedem Landkreis. Ebenso entstanden konspirative Strukturen, darunter vor allem die Pommersche Militärorganisation. Ihre Strukturen waren vor allem in der Tucheler Heide und auf dem Gebiet des Kulmer Landes aktiv. Über den endgültigen Verlauf der Grenzen und die Zugehörigkeit strittiger Gebiete entschied der Versailler Vertrag, der am 28. Juni 1919 unterschrieben wurde. Nach seinen Bestimmungen wurden 62% des Gebiets der Provinz Westpreußen Polen zugesprochen. Außerhalb von Polen blieb jedoch die Hauptstadt von Pommern, Danzig, das während der folgenden Generation als Freie Stadt existierte. Das führte dazu, dass zur neuen Hauptstadt des polnischen Pommerns Thorn wurde, das am 18. Januar 1920 zu Polen zurückkehrte.
    The area of Gdańsk Pomerania and the historically related lands of Chełmno, Michałów and Lubawa functioned in the Second Reich as the administrative area of West Prussia. For centuries, Polish and German influences had affected the territory, which tended to change its owners. Originally, the territory belonged to the Kingdom of Poland; in the 13th and 14th centuries it was occupied by the Teutonic Order, while from 1466 to 1772 it remained again under the authority of Poland only to become part of  the Prussian state as a result of partitions. In 1914, at the beginning of the outbreak of the Great War, it seemed that the German party had won this competition lasting  for several centuries. Demographic trends were more favorable for the Germans. According to the official data of the 1910 census, the then province of West Prussia was inhabited by 65% of the German and 35% of the Polish population. Four years of the Great War changed this situation. In November 1918, Germany lost the war, and the issue of Poland's independence and its return to the Baltic came back  to the arena of international negotiations. Local Polish circles also took actions to organize local Polish structures. This is how the Subcommittee of the Supreme People's Council based in Gdańsk was established; what is more, local People's Councils were set up in each county. Underground structures were also emerging, including above all the Military Organization of Pomerania. Its structures were particularly active in the Tuchola Forest and in the Chełmno region. The final shape of the borders and the political  belonging of the disputed lands was decided by the Versailles Treaty signed on 28 June 1919. Upon the strength of the Versailles Treaty, 62% of the area of the province of  West Prussia was granted to Poland. However, the capital of Pomerania - Gdańsk, which was declared  the free city, remained outside Poland. All this  influenced the fact that Toruń, which returned to Poland on 18 January  1920, became the new capital of Polish Pomerania.
    Źródło:
    Rocznik Toruński; 2019, 46
    0557-2177
    Pojawia się w:
    Rocznik Toruński
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies