Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Catholic opposition" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
The Relations of the Antanas Smetona Regime with the Catholic Opposition, 1929–32
Autorzy:
Malužinas, Martinas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2121223.pdf
Data publikacji:
2022-08-08
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Catholic opposition
regime
Catholic Church
Christian Democrats
‘Ateitininkai’
relations
repressions
Opis:
The article’s main objective is to present the relationship between the Antanas Smetona regime and the Catholic opposition in 1929–32, and an evaluation of the repressive measures applied during this period. An analysis of various sources revealed that the actions of the right-wing nationalist government toward the Catholic opposition – which included the clergy, Catholic social organisations, and the Christian Democrats – were extremely harsh, significantly since the Catholic movement did not threaten the state sovereignty, public order, or political doctrine carried out by the Lithuanian president. The 1929–32 timeframe refers to the period of the greatest tension in the conflict between the Lithuanian government and the Catholic Church. The conflict between the Republic of Lithuania and the Vatican divided society, thus disrupting the existing positive diplomatic relations, which were reflected in the signing of the concordat in 1927.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2022, 125; 239-255
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O związkach Kościoła katolickiego z twórcami kultury w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zapis wykładu Eryka Sztekkera wygłoszonego 24 października 1985 roku na kursie dla dyrektorów wydziałów do spraw wyznań
About the Relations of the Roman Catholic Church with Creators of Culture in the People’s Republic of Poland. The Record of the Lecture of Eryk Sztekker of 24 October 1985 during a Course for Directors of Departments for Religious Denominations
Autorzy:
Tracz, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478015.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
independent culture
Roman Catholic Church
Church and culture
censorship
social opposition
Opis:
24 października 1985 r. Eryk Sztekker, socjolog i pracownik Urzędu do spraw Wyznań w Warszawie, podczas kursu dla dyrektorów wydziałów do spraw wyznań wygłosił wykład, w którym przedstawił z punktu widzenia władzy, a ściślej Urzędu do spraw Wyznań – instytucji będącej elementem aparatu kontroli i represji państwa wobec Kościołów i związków wyznaniowych – związki Kościoła katolickiego ze środowiska- mi twórczymi, ludźmi kultury, literatami i artystami w latach osiemdziesiątych XX w. w komunistycznej Polsce. Artykuł jest próbą syntetycznego przedstawienia zjawiska, które nabrzmiewało od połowy lat siedemdziesiątych, a w pierwszej połowie lat osiem- dziesiątych nabrało charakteru masowego. Przez władze państwowe i partyjne postrze- gane było jako poważny problem. Pojawienie się twórców i ludzi kultury w kościołach, gdzie mogli bez ingerencji cenzury prezentować swoją twórczość i wyniki badań oraz dzielić się swoimi przemyśleniami, stanowiło zagrożenie dla państwowego monopolu w obszarze dystrybucji kultury.
O n 24 October 1985, Eryk Sztekker, a sociologist and employee of the Office for Religious Denominations in Warsaw, held a lecture during a course for directors of departments for religious denominations to present the relations of the Roman Catholic Church with communities of creators, people of culture, men of letters and artists in the 1980s in communist Poland from the point of view of the authorities, i.e. the Office for Religious Denominationins, which was part of the control and state repression appara- tus against the Roman Catholic Church and religious associations. The article marks an attempt to provide a structured overview of a phenomenon that had been emerging since the mid-1970s and snowballed in the first half of the 1980s. The state and party authorities viewed it as a serious problem. The emergence of creators and people of culture in chur - ches where they could present their works uncensored and the results of research as well as share their reflections posed a threat to the state monopoly in the provision of culture.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 33; 494-521
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Plater-Zyberk (1937–1981). Szkic do portretu patrona Szczecińskiego Klubu Katolików
Michał Plater-Zyberk (1937-1981). A sketch for a portrait of the patron of Szczecin’s Catholic Club
Autorzy:
Siedziako, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168155.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Kościół katolicki i niezależne środowiska katolickie w PRL
komunistyczne represje wobec działaczy katolickich
opozycja demokratyczna w PRL
Szczeciński Klub Katolików
Catholic Church and independent Catholic communities in the PRL
communist repression against Catholic activists
democratic opposition in the PRL
Szczecin Catholic Club
Opis:
Michał Plater-Zyberk was born in 1937 in Vilnius in a family of patriotic and independent traditions. He was soon orphaned as a teenage boy and was also the subject of first repression – in 1954 he was prevented from starting his studies due to his origin and lack of affiliation with the Communist Youth Union of Poland. Only in the so-called. Thaw in 1956 was admitted to study at the Szczecin University of Technology. After graduation, he started working in state railroads, with whom he remained involved throughout his professional career. Since the sixties he has co-created an independent environment of secular Catholic intelligentsia, St. Andrzej Bobola at ul. Post Office in Szczecin. At the same time he was active in the Polish Tourist-Touring Society. In the seventies, he co-organized family church counseling and supported various independent initiatives. By signing petitions and making your private apartment available to opposition parties. For social activities and relationships with the Church he was faced with further repressions: in 1967 he was suspended in the rights of the tourist guide, and in 1978 degraded from the occupied position. In 1980 he was a co-founder of the Szczecin Catholic Club and co-organizer of the Independent Self-Governing Trade Union Solidarity in the Pomeranian Regional Railways Board. He became the chairman of the union cell at his workplace and entered the regional authorities of Solidarity. He died suddenly during a holiday trip to Zakopane in February 1981. In 1986 his name was accepted by the Szczecin Catholic Club in recognition of his co-founder.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2017, 5; 121-152
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leszek Kołakowski (1927-2009): Remembrances and some comments
Autorzy:
Szacki, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/704348.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
censorship
Christianity without denomination
communism
contemporary culture
democratic opposition in Poland
heresy
history of ideas
the left
Marxism
philosophy
religion
revisionism
Roman-Catholic Church
skepticism
Opis:
Author tells the story of his close and very long-lasting acquaintance with Leszek Kołakowski as well as commentates on his intellectual biography and achievements as political and literary essayist, philosopher, historian of ideas, and public figure. In particular he describes in details the first half of Kołakowski’s life, namely the period when he made his long journey from being communist in his student years to becoming as a young scholar the leading figure of Marxist revisionism in the late fifties and after a time a principled critic of Marxism itself and a fervent anti-communist. In many respects Kołakowski’s itinerary was not exceptional but it had at least two noteworthy characteristics. First, in opposition to quite a few other cases his way away from communism turned out to be scholarly fruitful as it resulted in an uniquely in-depth historical research covering the founders, the golden age and the breakdown of so called “scientific socialism” (his voluminous work Main Currents of Marxism remains one of the best and the most comprehensive monographs of the topic). Second, Kołakowski’s abandoning of his former Weltanschauung was followed by his discovery of religion as an extremely important part of human experience and sine qua non condition of the survival of civilization permanently menaced by barbarians. However it is to be doubt whether he may be considered as a convert or a religious thinker in the strict sense of the word since he believed in horrors of the absence of God rather than in the real presence of his in the world. As defender of transcendence and tradition Kołakowski certainly became a kind of catholic-Christian without denomination but as a critical philosopher remained at the same time highly sceptical about everything. Dreaming of solid fundamentals he was all his life an uncompromising enemy of any fundamentalism. Being nostalgic about the Absolute he was incurable antiabsolutist.
Źródło:
Nauka; 2009, 3
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność opozycyjna na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w latach 1966-1989
The Oppositional Activity in the Catholic University of Lublin in the Years 1966-1989
Autorzy:
Dąbrowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807042.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katolicki Uniwersytet Lubelski; NSZZ „Solidarność”; Niezależne Zrzeszenie Studentów; opozycja polityczna; opór społeczny
Catholic University of Lublin; NSZZ “Solidarity”; Independent Students Union; political opposition; resistance
Opis:
Przez cały okres Polski Ludowej katolicka uczelnia w Lublinie – jako autonomiczna wobec władz komunistycznych – stwarzała przestrzeń wolności i swobody działań, jaka na uczelniach państwowych była niemożliwa. Artykuł omawia, w jaki sposób owa nisza niezależności została wykorzystana przez środowisko akademickie w latach 1966-1989 do działań opozycyjnych i postaw oporu.
During the all period of the communistic Poland the Catholic University of Lublin – as autonomous school in view of communistic authority – created a space of freedom and action, which to be impossible in the public college’s. The article shows, in which way those niche of independence the academic environment in the years 1966-1989 was used to a oppositional actions and resistance attitude’s.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Special Issue; 197-240
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja ideowo-polityczna Stowarzyszenia PAX w okresie pierwszych miesięcy „karnawału Solidarności” (sierpień–grudzień 1980)
Ideological and political evolution of PAX Association during the first months of “Carnival of Solidarność” (August–December 1980)
Autorzy:
Sikorski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943278.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
myśl polityczna
publicystyka polityczna
koncepcje ideowopolityczne
system polityczny
opozycja demokratyczna
ruch katolicki
reżim komunistyczny
związek zawodowy “Solidarność”
akcja strajkowa
political thought
political journalism
ideological and political concepts
political system
democratic opposition
Catholic movement
communist regime
trade union “Solidarity”
strike actions
Opis:
W prezentowanym artykule omówiona została ewolucja ideowo-polityczna Stowarzyszenia PAX w pierwszych miesiącach tzw. „festiwalu Solidarności” (sierpień–grudzień 1980). Przedstawiono podstawowe założenia ideologii i programu ruchu katolików postępowych w okresie, gdy kierował nim nieprzerwanie do zakończenia II wojny światowej Bolesław Piasecki, i ich rewizję po jego śmierci. Skoncentrowano się zwłaszcza na lansowanych przez stowarzyszenie koncepcjach „socjalizmu całego narodu”, samorządności, demokratyzacji, poszerzenia „bazy rządzenia”, wypracowania płaszczyzn do porozumienia narodowego (od Ruchu Porozumienia Narodowego do Wielkiej Koalicji). Analizie poddano również relacje pomiędzy PAX a niezależnymi związkami zawodowymi (NSZZ „Solidarność) oraz aparatem partyjno-rządowym. W programie PAX „Solidarność” nie była typowym związkiem zawodowym, ale społecznym (ogólnonarodowym) ruchem rewindykacji praw obywatelskich, dlatego przewidywano, że powinien on uczestniczyć jako podmiot w podejmowaniu decyzji państwowych, tworząc nową „oś pionową” struktur państwowych. W okresie „festiwali Solidarności” z niezależnymi związkami zawodowymi związało się wielu członków PAX. Stowarzyszenie włączyło się czynnie w pomoc przy zakładaniu struktur związkowych.
This paper presents political and ideological evolution of PAX Association in the early months of the so-called “Carnival of Solidarność [Solidarity]” (August–December 1980). It concentrates on basic assumptions of ideology and program of progressive Catholics’ movement under continuous leadership of Bolesław Piasecki until the end of World War II and on their modifications after his death. It also focuses on the concept of “socialism of the whole nation”, promoted by the Association, self-government, democratization, widening of the so-called “government base”, and development of common ground for national consensus (from the National Agreement Movement to the Great Coalition). It analyses relationships between PAX Association, independent trade unions (NSZZ “Solidarność”) and government apparatus. According to PAX’s program, “Solidarność” was not just a typical trade union, but a social, nation-wide movement for reclaiming of civil laws. Therefore it was supposed to participate in decision making at government level as an independent being, this creating a new “vertical axis” of state structures. During the period of “Carnival of Solidarność” many PAX members joined independent trade unions. The Association contributed significantly to establishment of trade union structures.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2017, 54; 99-136
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wyboru papieża Jana Pawła II na stosunek władz państwowych do Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Metody i przykłady
Impact of the election of Pope John Paul II on the attitude of state authorities to the Catholic Church in Western Pomerania. Methods and examples
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010482.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Communism
clergy
Solidarity
opposition
the Catholic Church
Western and Central Pomerania
John Paul II
Szczecin
Koszalin
bishop Kazimierz Majdański
bishop Ignacy Jeż
komunizm
duchowieństwo
Solidarność
opozycja
Kościół katolicki
Pomorze Zachodnie i Środkowe
Jan Paweł II
pielgrzymki
biskup Kazi¬mierz Majdański
biskup Ignacy Jeż
Opis:
16 października 1978 roku wybór papieża Polaka – Jana Pawła II przebudził Kościół katolicki w Polsce i samo społeczeństwo. Natomiast pierwsza pielgrzymka do Ojczyzny w 1979 roku, do której nie mogło dojść w 1966 roku w osobie papieża Pawła VI, ośmieliły Polaków, w tym także ludzi Kościoła. Wybór papieża Polaka przełożył się na prawdziwy bum powołaniowy w Polsce, w tym w seminarium paradyskim, nad którym nie były w stanie zapanować władze komunistyczne. Natomiast pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny i kolejne dwie przebudziły sumienia Polaków, jak to podkreśla George Weigel w swoich publikacjach. Owocem pielgrzymki były narodziny „Solidarności”. Przez kolejne lata 80. Kościół oraz społeczeństwo w Polsce, a tym bardziej na tzw. Ziemiach Odzyskanych, żyło w klimacie i duchu pielgrzymek papieskich oraz peregrynacji obrazu MB Częstochowskiej. Jednak system komunistyczny nie zamierzał dać za wygraną. Nasilił na ogromną skalę działania operacyjne Służby Bezpieczeństwa, czego wyrazem były skrytobójcze mordy ludzi z opozycji. Przykładem jest rodzina Mariana Jurczyka oraz ludzi Kościoła katolickiego, w tym ks. Jerzego Popiełuszki. Jednak takie działania jedynie wzmagały w społeczeństwie i osobach duchownych wolę walki z systemem. Stąd dni systemu komunistycznego w Polsce, w tym na Pomorzu Zachodnim, były policzone. Kontraktowe wybory z czerwca 1989 roku jedynie potwierdziły ten fakt. Niestety, nie udało się w 1990 roku ostatecznie odciąć ludzi minionego sytemu i jego mentalności. Czego konsekwencje kraj przeżywał i niestety, nadal przeżywa na różnych płaszczyznach życia politycznego, społecznego, a zwłaszcza w przekazach mediów prywatnych, pozostających w rękach ludzi związanych z minionym systemem.
On December 16, in 1978, the election of the Polish Pope John Paul II awakened the Catholic Church in Poland and the society itself. The first pilgrimage of the Pope to Poland in 1979, that couldn’t be realized in 1966 as a pilgrimage of the Pope Paul VI, encouraged Polish people as well as the Church. The election of the Polish cardinal as a pope caused in Poland the beginning of a real “boom” of vocations to priesthood, also in Paradyz (Paradyż) Seminary. Even communist authorities were not able to control it. The first pilgrimage of Pope John Paul II to His homeland and the next, awakened the conscience of Polish nation, as G. Weigel emphasizes in his publications. “The birth” of “Solidarity” was the fruit of this first pilgrimage. Over the following 1980s, the Church and the society in Poland, and especially on the so-called Regained Territories, lived in the spirit and atmosphere of both – papal pilgrimages and the peregrination of the miraculous image of Our Lady of Czestochowa (Częstochowa). However, the communist system was not going to give up. It intensified on the large scale the operations of the Security Service, expressed in treacherous murders of people of opposition. The example of such oppression was the family of Marian Jurczyk, also people and priests of the Catholic Church, like priest Jerzy Popiełuszko, murdered treacherously. However, such action only intensified in society and in clergy the spirit of fighting with the system. Hence the days of the communists were numbered. The regulatory election in June 1989 only confirmed this fact. Unfortunately, in 1990 it was not possible to finally cut off the people of the passing system and its mentality; it have caused the consequences, which were and still are in various areas of political and social life, and especially in the media, remaining in the hands of people of the passing system.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2020, 27; 501-523
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Należy ich otoczyć jakąś opieką nie angażując się w ich kontestacje”. Kardynał Stefan Wyszyński i opozycja demokratyczna (1976–1980)
“They Should be Surrounded by Care without Engaging in their Contestations”. Cardinal Stefan Wyszyński and the Democratic Opposition (1976–1980)
Autorzy:
Białkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559435.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Kościół katolicki w Polsce
kardynał Stefan Wyszyński
opozycja demokratyczna w PRL (1976–1980)
Komitet Obrony Robotników
Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela
the Catholic Church in Poland
Cardinal Stefan Wyszynski
the democratic opposition in the People’s Republic of Poland (1976-1980)
the Workers’ Defence Committee (KOR)
the Movement for Defence of Human and Civic Rights (ROPCiO)
Opis:
Głęboki kryzys społeczno-polityczny, jaki dotykał PRL w dekadzie lat 70. XX w., oddziaływał na zmianę relacji państwo-Kościół katolicki. Ekipa Edwarda Gierka, stosując wobec Kościoła katolickiego politykę ustępstw, pragnęła przede wszystkim wzmocnić swoją słabą pozycję społeczną. Jednocześnie dość wcześnie dostrzeżono zagrożenie wynikające z możliwości zawarcia niepisanego sojuszu pomiędzy Kościołem a budzącymi się środowiskami opozycyjnymi. Bezpośredni wpływ na powstanie opozycji demokratycznej w PRL miały propozycje zmian w konstytucji PRL oraz wydarzenia Czerwca ’76. Wywołały one zdecydowany sprzeciw społeczny, wspierany przez prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz cały episkopat, a wyrażony kilkakrotnie w postaci memoriałów, listów i komunikatów. Relacje kardynała Stefana Wyszyńskiego z Komitetem Obrony Robotników poprzedziły wcześniejsze kontakty m.in. z Jackiem Kuroniem oraz Adamem Michnikiem. Podejmowane wielokrotnie przez to środowisko akcje protestacyjne w postaci głodówek organizowanych w kościołach archidiecezji warszawskiej nie spotykały się ze strony prymasa Wyszyńskiego z otwartą krytyką bądź sprzeciwem, ale z dyskretnym, nieformalnym przyzwoleniem. Na stosunki hierarchy ze środowiskiem KOR mocno oddziaływał fakt, że część działaczy ruchu obarczona były marksistowskim rodowodem. Dość bliskie kontakty kardynał Stefan Wyszyński utrzymywał ze współzałożycielem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela Andrzejem Czumą oraz uczestnikiem Towarzystwa Kursów Naukowych Bohdanem Cywińskim. Ogólna ocena działań opozycji demokratycznej skłaniała prymasa do zachowania ostrożności, a nawet powściągliwości w okazywaniu jej sympatii. Postawę przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski – wielokrotnie wyrażaną na forum Rady Głównej Episkopatu Polski oraz na kartach osobistego dziennika „Pro memoria” – charakteryzowały pragnienie zapewnienia ładu, zgody społecznej oraz idea przestrzegania podstawowych praw obywatelskich.
The deep social and political crisis that affected Poland in the 1970s also produced a change in relations between the state and the Catholic Church. By implementing a policy of concession towards the Catholic Church, the team of Edward Gierek wanted mainly to strengthen its weak social position. At the same time, relatively early they noticed a risk associated with the possibility of an unwritten alliance between the Church and the circles of awakening opposition. The formation of the democratic opposition in PRL was directly influenced by proposed changes in the PRL constitution and by the events of June 1976. These met with strong public resistance, supported by the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński, and the whole episcopate, and expressed several times in official statements, letters and messages. Cardinal’s Stefan Wyszyński relations with Komitet Obrony Robotników (Worker’ Defence Committee - KOR) were preceded by contacts with, for example, Jacek Kuroń and Adam Michnik. Not only did Primate Wyszyński not openly criticise or oppose actions organised many times by this circle in the form of hunger protests held in the churches of Warsaw Archdiocese, but he also discreetly and informally permitted them. The Cardinal’s relations with the KOR circles were strongly affected by the fact that some activists of this movement had a Marxist background. Stefan Wyszyński maintained relatively close relations with Andrzej Czuma, a co-founder of Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (Movement for Defence of Human and Civic Rights), and with Bohdan Cywiński, a participant in Towarzystwo Kursów Naukowych (Scientific Training Association). His general opinion of the democratic opposition’s actions prompted the Primate to remain cautious, or even restrained in showing sympathy towards it. Wyszyński’s attitude – expressed many times at the Presidium of the Polish Episcopal Conference, and in the pages of his personal diary, “Pro memoria” – was always characterised by his desire to ensure order and a societal consensus, and by the idea of adhering to fundamental civil rights.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2018, 43; 215-236
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Solidarność poznaniaków. Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych i jego kontynuacja w postaci akcji "rodzin zastępczych" (1956-1959)
Solidarity amongst residents of Poznań the Student Help Committee for Political Prisoners and its continuation in the form of "foster families" (1956-1959)
Autorzy:
Noszczak, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478280.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Stalinizm represje komunistyczne więziennictwo PRL więźniowie polityczni PRL liberalizacja życia społeczno-politycznego (tzw. odwilż) Październik’56 opozycja i opór społeczny w PRL jezuici w PRL o. Czesław Białek SJ Poznań – historia po 1945 r. działalność charytatywna w PRL Związek Studentów Katolików Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych epoka Gomułki Komitet Obrony Robotników/Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”
Stalinism communist repression prison system of the PRL PRL's political prisoners liberalisation of coscio-political life (so called thaw) October '56 opposition and social resistance in the PRL youth defiance in the PRL independtent student movement in the PRL Jesuits in the PRL Fr. Czesław Białek SJ Poznan - history after 1945 charity activities in the PRL Jesuits Biography Poland in the XXth century Catholic Students Association Student Help Committee for Political Prisoners "Patronat" association Gomułka's era Worker's Defence Committee Comittee for social Selfdefence "KOR"
Opis:
Na fali przemian społeczno-politycznych związanych z wydarzeniami polskiego Października jesienią 1956 r. z inicjatywy jezuity o. Czesława Białka powstał w Poznaniu Komitet Studenckiej Pomocy dla Więźniów Politycznych. Jego celem było niesienie bezinteresownego wsparcia materialnego, prawnego i duchowego osobom represjonowanym w PRL za przekonania polityczne. (Istnieją przesłanki, że Komitet był pierwszą w Polsce po wojnie i nie wykluczone, że w ogóle pionierską w ramach całej komunistycznej wspólnoty, oddolną inicjatywą społeczną o takim charakterze). Peerelowski aparat władzy, który przez pewien czas po Październiku ‘56 był osłabiony „odwilżowymi” perturbacjami, początkowo nie chciał wywoływać nowych konfliktów na linii władza-naród. Z tego powodu poznański Komitet otrzymał ze strony państwa formalną akceptację dla swojej działalności. Mimo to jego działacze napotykali na utrudnienia i szykany, które były animowane głównie przez Służbę Bezpieczeństwa. Komitet działał efektywnie do końca 1957 r., po czym związane z nim osoby rozwinęły pod patronatem o. Białka dalszą, tym razem niesformalizowaną akcję charytatywną. Z czasem tajna policja polityczna objęła poznańskich społeczników inwigilacją. Komunistyczne państwo dostrzegło w ich oddolnej inicjatywie społecznej formę kontestacji zagrażającej porządkowi ustrojowemu PRL. Przywołane działania aparatu policyjnego nieprzypadkowo zbiegły się w czasie z odchodzeniem ekipy I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki od wyłącznie deklaratywnej – jak się okazało – demokratyzacji i w 1959 r. doprowadziły do aresztowań; w ich wyniku zorganizowana w środowisku poznańskim pomoc ofiarom systemu komunistycznego ostatecznie ustała. W podobnej postaci odrodziła się w PRL dopiero dwadzieścia lat później, wraz z powstaniem Komitetu Obrony Robotników
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 80-121
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies