Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "CHAPELS" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    LUDOWA RZEŹBA DREWNIANA W WYPOSAŻENIU WARMIŃSKICH KAPLICZEK I KRZYŻY DAWNIEJ I DZIŚ
    WOODEN FOLK SCULPTURE AS EQUIPPED OF WARMIA’S CHAPELS AND CROSSES IN THE PAST AND TODAY
    Autorzy:
    KUPRJANIUK, STANISŁAW
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/512470.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
    Tematy:
    CHAPELS
    CROSSES
    WARMIA
    SCULPTURE
    Opis:
    In the past, the wayside shrines and crosses in Warmia were commonly equipped with wooden rustic sculptures. For their better exposure, various architectural forms of the shrine constructions were used. However due to numerous factors, the sculptures of the Saints have not survived in their natural place. Such conclusion is springing to mind after full area and archives research. Having confronted the shrines' present state with the past, substantial loss in resources have been acknowledged. Out of 1370 wayside shrines only 69 contained a sculpture. As a result, only these sculptures, which were earlier documented and still in existence in situ, represent the only source of knowledge regarding the Warmia history, its community and culture. The origin of the sculptures is owed to frequently anonymous, local artists, who fulfilled particular social and personal orders. They used specific iconography models. One can distinguish iconography motives regarding the Christ, Holy Mary and the Saints in wooden, rustic sculptures. The most frequent motive of the sculptures regards, however, Holy Mary, with a very characteristic for Warmia – Pietà.
    Źródło:
    Studia Ełckie; 2014, 16, 2; 183-202
    1896-6896
    2353-1274
    Pojawia się w:
    Studia Ełckie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaplice i kapliczki w świetle polskiej historiografii
    Chapels and Shrines in the Light of Polish Historiography
    Autorzy:
    Gałka, Aleksandra Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1394555.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-29
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    kapliczki
    kaplice
    historiografia
    chapels
    shrines
    historiography
    Opis:
    Kapliczki i kapliczki przydrożne to charakterystyczne elementy polskiego krajobrazu. Obiekty te zaliczane są do kategorii małej architektury sakralnej i stanowią przedmiot badań zarówno przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych, jak i pasjonatów tej tematyki. W związku z rosnącą ilością publikacji poświęconych tematyce kaplic i kapliczek autorka podejmuje problem badawczy w aspekcie jej dotychczasowej historiografii, przedstawiając cztery kierunki badań omawianej tematyki.
     Chapels and roadside shrines are a very characteristic feature of the Polish landscape. These objects areincluded in the category of small-sized sacral architecture and are the subject of research representatives in various disciplines and objects which rouse the interest of enthusiasts and sightseers. Due to the development of the state of art on such objects, studies have been undertaken in order to get an answer to the question on how the Polish refers to the function of chapels and shrines. The article presents trends of doing research on the subject of chapels and shrines, defined by the author.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2021, 41, 1; 229-239
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mała architektura sakralna Warmii w przekazach pisanych
    Small sacral architecture of Warmia in written communications
    Autorzy:
    Kuprjaniuk, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2150962.pdf
    Data publikacji:
    2015-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Warmia
    small roaside chapels
    crosses
    small sacral architektrure
    Opis:
    The small sacral architecture in Warmia is one of its characteristic traits. To understand the cause of this type of building was necessary to pay attention to any potential source of cognitive, including those who are press cuttings and conservation documentation. While the characteristics of these sources of research highlights contained in them relevant information and cognitive qualities that decisively influenced the state of knowledge on shrines and other sacred landscape architecture in Warmia.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2015, 16; 43-53
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka pisanych źródeł do badań nad małą architekturą sakralną Warmii
    Written sources in the researchon the small sacral architecture in Warmia – a profile
    Autorzy:
    Kuprjaniuk, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154355.pdf
    Data publikacji:
    2014-12
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
    Tematy:
    Warmia
    small roadside chapels
    crosses
    small sacral architecture
    Opis:
    The presented description of the available sources for the research on the small sacral architecture focuses on three types of them: archives, cartographic data and memoirs. Each of them provided important information and prompted to undergo a further field research. The latter not only confirmed data already found in the sources under examination, but led to a discovery of some new valuable material sources. The analysed example can serve as a support for the thesis that employing a combination of different cognitive, empirical methods in research is justifiable.
    Źródło:
    Studia Elbląskie; 2014, 15; 89-102
    1507-9058
    Pojawia się w:
    Studia Elbląskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Court Chapels in Saxony between 1697 and 1733: Augustus II the Strong between Catholicism and Protestantism
    Autorzy:
    Friedrichs, Kristina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601405.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Catholicism
    Protestantism
    Augustus II the Strong
    Saxony
    court chapels
    art history
    Opis:
    When Augustus II the Strong (1670–1733) converted from the Protestant to the Catholic confession, he guaranteed his subjects – all Lutheran – the free exercise of their religion and belief. He also respected their wish not to allow the ‘new’ old confession emerge too overtly in the motherland of Martin Luther and the Reformation. Consequently, the Catholic chapels he built during his reign in Saxony were constructed in private in order to assure the peaceful co-existence of the confessions. What may appear to be a tolerant religious policy was in fact almost the contrary: This article will briefly illuminate the historical and political background of Augustus’ decisions, while the main focus will be to examine the newly installed Catholic court chapels.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2017, 116
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Patroni kapliczek przydrożnych z obszaru Lubelszczyzny
    The patrons of wayside chaples from Lublin province
    Autorzy:
    Tymochowicz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87371.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    kapliczki
    patroni
    Lubelszczyzna
    kwerenda ikonograficzna
    rural chapels
    patron saints
    Lublin Voivodeship
    iconographic query
    Opis:
    W prezentowanym tekście przedstawieni zostali najbardziej popularni święci patroni, którzy umieszczani byli i nadal są w kapliczkach wiejskich na obszarze województwa lubelskiego. Przeprowadzona kwerenda pokazała, jacy święci cieszyli się większym powodzeniem w danym subregionie i z czego to wynikało. Ukazane zostały także zmienności form eksponowania patronactwa. Przebiegały one od rzeźb drewnianych tych tradycyjnych, przez obrazy zwane oleodrukami, aż po obecnie często umieszczane gipsowe figury i wreszcie ponowne pojawienie się rzeźb, ale już współczesnych w stylu ludowym. Zmiany tych form przedstawień wiążą się także ze zwiększeniem liczby umieszczanych we wnętrzu przedmiotów kultu. Są to zarówno figury, jak i obrazy oraz różne przedmioty ozdobne, pełniące funkcję dekoracyjną.
    This paper presents the most popular patron saints that were placed and are still in the rural chapels in the Lublin Voivodeship. Conducted research demonstrated what kind of saints were the most popular in this subregion and what reasons were for this. The forms changeability of the patronage exhibition were shown. They proceeded from the traditional wooden carvings, then paintings called chromolithographs and plaster statues, which are now often placed, and finally re-emergence of sculptures, but in the style of the contemporary folk. The changes of these representations forms are also associated with an increase in the number of cult objects placed inside. These are figures, icons, and various ornamental objects that perform a decorative function. Only peoples attitude remains unchangeable towards such objects, which are treated not only as a place of worship, a sacred space, but they also remind them past events or personal experience.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 141-150
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaplice Najświętszego Sakramentu w kolegiatach ulokowanych w miastach rezydencjonalnych biskupów polskich. Funkcje – kształt architektoniczny – źródła inspiracji
    Autorzy:
    Nowak, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016273.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kolegiaty
    kaplice Najświętszego Sakramentu
    sztuka sakralna XVII i XVIII wieku
    fundacje biskupie
    collegiate chapels
    chapels of the Blessed Sacrament
    sacred art of the 17th and 18th centuries
    patronage of bishops
    Opis:
    Artykuł poświęcony został zagadnieniu budowy i aranżacji kaplic Najświętszego Sakramentu w kolegiatach ulokowanych w biskupich miastach rezydencjonalnych: Warszawie, Łowiczu, Nysie, Pułtusku, Kielcach, Janowie Podlaskim i Wolborzu. Temat przechowywania Eucharystii w kościele w czasach nowożytnych nie był dotychczas przedmiotem dogłębnych analiz. Powszechnie przyjmuje się, że po Soborze Trydenckim tabernakulum zaczęto umieszczać na ołtarzu głównym świątyni. Należy jednak zaznaczyć, że Kościół nie wypracował w tej kwestii jednolitej, uniwersalnej formuły. Na soborze nie odniesiono się do problemu w sposób szczegółowy. Podkreślono, że Eucharystię należy przechowywać miejscu świętym, a regulacje wszelkich pozostałych kwestii pozostawiono ordynariuszom poszczególnych diecezji. Powszechne stało się umieszczanie Najświętszego Sakramentu na „wielkim” ołtarzu, jednak nadal z powodzeniem korzystano ze średniowiecznych wolnostojących sakramentariów lub ściennych nisz. Pod koniec XVI wieku w Państwie Kościelnym ukształtował się zwyczaj lokowania Eucharystii w specjalnie przystosowanej do tego kaplicy. Formuła ta została przyjęta także w Rzeczypospolitej. Od początku XVII wieku biskupi zaczęli inicjować translacje tabernakulów do odrębnych kaplic w najważniejszych świątyniach diecezji – katedrach – oraz kościołach kolegiackich ulokowanych w ich miastach rezydencjonalnych. W niniejszym artykule przedstawiono historię fundacji tych ostatnich, omówiono funkcje kaplic, ich pierwotny kształt, przemiany architektoniczne oraz wystrój.
    In the One of the problems that arose after the Council of Trent was the issue of where the Blessed Sacrament should be kept. During the session of the Council, this issue was not discussed in detail, only emphasizing the need to place the Eucharist inside the church building. It was commonly agreed that this place was to be dignified, clean and protected against sacrilege, but there was no uniform, universal formula for the location of the tabernacle in the temple. In addition to the well-known forms such as the placing of the Blessed Sacrament on the main altar and the sacramentals that functioned even long after the Council of Trent, other solutions were also accepted in the Catholic Church, which were also allowed by Charles Borromeo, as evidenced by one of the fragments of the First Milan Synod. A kind of novelty was therefore the creation of separate chapels in cathedrals and collegiate churches intended only to place the Blessed Sacrament, which can be divided into two types. The first, for which a magnificent model was the Lateran Basilica, was the storage of the Eucharist in the transept, distinctly continued in Bologna and Ravenna, the second – the location of the Blessed Sacrament in a separate, richly decorated chapel, initiated in the Papal State (the Chapel of Sixtus V in the Church of Our Lady Major, Cathedrals of Urbino, Fano, Gubbio and Fermo). Although the separate chapels of the Blessed Sacrament, popularized in Venice, functioned somewhat earlier at parish churches and were associated with the established Eucharistic fraternities, building them in cathedral and collegiate churches served to clearly distinguish between the space of the choir and the services celebrated in it which were related to the functioning of the chapter, and private adoration of the Blessed Sacrament. This well-established example of locating the Eucharist in a separate chapel was adopted in Poland, with which we can connect known cases of the bishops’ initiated translation of tabernacles into separate cathedral chapels –the cathedral in Kraków (1602), in Gniezno (1613) and in Włocławek (1618). In this context, one should also consider the chapels of the Blessed Sacrament founded by Polish bishops in residential collegiate churches located in their cities, including those adapted in chapels which originally had different functions, with distinct respect for the tradition of the place and the use of spolia (Warsaw, Nysa, Pułtusk), following the pattern connecting the storage of the Eucharist with the sepulchral function (Lipski’s chapel in Łowicz) and the pairs of chapels created in the 18th century connecting the invocation of St. Cross (altars with the tabernacle) with a Marian one (Kielce, Janów Podlaski, Wolbórz).
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2020, 5; 95-115
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapliczki i przydrożne krzyże elementem krajobrazu kulturowego. Studium przypadku gminy Miechów
    Chapels and roadside crosses as parts of cultural landscape. The case study of Miechów municipality
    Autorzy:
    Hernik, J.
    Ostrowski, M.
    Nowak, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88206.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    kapliczki
    przydrożne krzyże
    gmina Miechów
    krajobraz kulturowy
    tożsamość
    sacrum
    chapels
    roadside crosses
    Miechów municipality
    cultural landscape
    identity
    Opis:
    Kapliczki i przydrożne krzyże są elementem polskiego krajobrazu, gdyż religia od zawsze odgrywała bardzo znaczącą rolę w kulturze i historii tego kraju. Celem artykułu jest przedstawienie pełnej inwentaryzacji kapliczek na terenie gminy Miechów (woj. małopolskie) w ujęciu materialnym i niematerialnym. Inwentaryzacją objęto wszystkie kapliczki i przydrożne krzyże z obszaru gminy Miechów tj. łącznie 177 obiektów. W pracy omówiono stan zachowania kapliczek i krzyży przydrożnych, których w większości na dzień dzisiejszy jest dobry. Można wnioskować, że mieszkańcy gminy dbają o obiekty małej sztuki sakralnej. Te małe sakralne obiekty stanowią z pewnością cenne dla materialnej kultury dziedzictwo. Jednakże, to nie artystyczne piękno decyduje na pierwszym miejscu o ich wartości. Są one świadectwem wiary i kultury religijnej, przyczyniając się do zachowania tożsamości kulturalnej i religijnej danego regionu. Ta tożsamość jest obecnie ważnym elementem krajobrazu kulturowego.
    Chapels and roadside crosses are the elements of the Polish landscape, as the religion has always played a really significant role in culture and history of this country.This article aims to provide a full inventory of shrines in the Miechów district (Małopolska province),both in tangible and intangible approach. The inventory includes all roadside shrines and crosses from the municipality area and Miechów town, 177 objects in total. The paper discusses the conservation status of roadside shrines and crosses, which in most of the cases is good. It can be concluded that the residents of the community care about the small objects of sacred art. These small sacred objects are undoubtedly very valuable heritage for the tangible culture. However it is not the artistic beauty which is on the first place in deciding about their value. They bear witness to the faith and religious culture, contributing to saving the cultural and religious identity of the region. Nowadays this identity is a crucial element of the cultural landscape.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 115-126
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wayside shrines as forms of religiosity as illustrated by the parish of Szczepanów in the 19th century
    Przydrożne kapliczki jako formy religijności na przykładzie parafii w Szczepanowie w XIX w.
    Autorzy:
    Kargol, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31803964.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    religiosity
    roadside chapels
    crosses
    Szczepanów
    Saint Stanislaus Bishop and Martyr
    religijność
    kapliczki
    krzyże
    św. Stanisław BM
    Opis:
    The article discusses the role of wayside chapels, statues, and crosses in the religious life of the parish in Szczepanów. By utilizing manuscript sources from the parish archives, cartographic sources, and detached structures, the author was able to determine the number, distribution, and functions of small sacral architecture. In the 19th century, dozens of structures were recorded, funded by the local residents and communities as expressions of gratitude for graces received and as memorials to places associated with the cult of St. Stanislaus. Among the prevalent religious motifs were the Passion of Christ, the Virgin Mary, and various saints, including the patron saints of the benefactors and St. Stanislaus of Szczepanów, portrayed as a bishop performing the miracle of resurrecting the deceased knight Peter (Piotrowin).
    W artykule omówiono rolę przydrożnych kaplic, figur i krzyży w życiu religijnym parafii w Szczepanowie. Wykorzystując źródła rękopiśmienne z archiwum parafialnego, źródła kartograficzne oraz obiekty wolnostojące, udało się ustalić liczebność, rozmieszczenie i funkcje małej architektury sakralnej. W XIX w. odnotowano kilkadziesiąt obiektów fundowanych przez mieszkańców i gminy jako dziękczynienie za łaski oraz jako upamiętnienie miejsc związanych z kultem św. Stanisława. Wśród motywów religijnych przeważały Męka Pańska, Matka Boża i święci: patronowie fundatorów oraz św. Stanisław Szczepanowski, ukazywany jako biskup dokonujący cudu wskrzeszenia zmarłego rycerza Piotra (Piotrowina).
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 248-286
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obiekty sacrum w założeniach rezydencjonalnych Łęczyńskiego przełomu Wieprza
    Sacral buildings in residential complexes of Wieprz river gorge in Łęczna county
    Autorzy:
    Dudkiewicz, M.
    Dąbski, M.
    Durlak, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88044.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    sacrum
    krajobraz
    powiat łęczyński
    dwór
    kapliczki przydrożne
    kaplice
    kolumny
    landscape
    district Łęczna
    mansions
    roadside shrines
    chapels
    columns
    Opis:
    W pracy podjęto próbę charakterystyki zjawiska, jakim jest obecność niewielkich obiektów sacrum na terenie dawnych rezydencji ziemiańskich w powiecie łęczyńskim położonym w centrum województwa lubelskiego. Istotny jest nie tylko mistyczny, ale również historyczny aspekt ich występowania. Kaplice i kościoły były manifestacją religijności ziemian. Na terenie czterech zabytkowych założeń dworskich powiatu łęczyńskiego: w Zawieprzycach, Łańcuchowie, Jaszczowie i Łysołajach, znajdują się: kościół, dwie kaplice, dwie kolumny toskańskie i trzy przydrożne kapliczki. Przedstawione w pracy obiekty kultu religijnego pochodzą z różnych okresów historycznych i pozostają w różnym stanie zachowania.
    This paper attempts characteristics of the phenomenon of the presence of small : sacrum objects in the former residence of landowners in the district Łęczna in the center of Lublin province. It is important not only mystical, but also the historical aspect of their occurrence. Chapels and churches were the manifestation of religiosity landowners. In four historic post manor complex in the county Łęczna - in Zawieprzyce, Łańcuchów, Jaszczów and Łysołaje - there are: the church, two chapels, two Tuscan columns and three roadside shrines. The work places of worship come from different historical periods and are in various states of preservation.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2016, 32; 57-70
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe dane biograficzne o twórcach symfonii w Polsce przełomu XVIII i XIX wieku
    New Biographical Information Concerning Composers of Symphonies in Poland around the Turn of the Eighteenth and Nineteenth Centuries
    Autorzy:
    Stepan, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146451.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    symfonia
    kapele kościelne
    biografie
    Gaetano
    Jan Wański
    Antoni Haczewski
    Karol Pietrowski
    Gabriel Paszczyński
    Ignacy Kasprzykowski
    Mateusz Kuci
    symphony
    church music chapels
    biographies
    Opis:
    Artykuł przedstawia nowe dane o siedmiu spośród tych kompozytorów polskich przełomu XVIII/XIX w., którzy w swym dorobku pozostawili symfonie. Głównym źródłem informacji są księgi metrykalne z archiwów kościelnych i państwowych (Warszawa, Poznań, Kraków, Częstochowa), a także inne archiwalia i dawna prasa. Źródła te pozwoliły osadzić w czasie i miejscu działalność kompozytorów, o których dotąd brak było jakichkolwiek informacji, w pewnym stopniu odtworzyć ich biografie, bądź uzupełnić znane już dane.
    This article presents new information concerning seven Polish symphony composers of the Enlightenment: Gaetano (Kajetan Mayer), A. Haczewski, J. Wański, K. Pietrowski, G. Paszczyński, I. Kasprzykowski and M. Kuci. The information comes mainly from church and state registry records (from Warsaw, Poznań, Kraków and Częstochowa), other archive documents and press materials. These sources have made it possible to relate the activities of these composers (about whom we previously had no information) to specific dates and places, to reconstruct their biographies to some extent, and to supplement what we previously knew about them.
    Źródło:
    Muzyka; 2024, 69, 1; 85-103
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaplica św. Małgorzaty w Krakowie- stan badań
    St. Margarets chapel in Cracow
    Autorzy:
    Jasińska, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545218.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    architektura nowożytna
    Kraków
    kościoły
    architektura drewniana
    Polska
    programy ideowe
    sztuka kontreformacji
    Norbertanki
    sztuka
    modern architecture
    Cracow
    churches
    chapels
    Norbertines
    art
    wooden architecture
    Polska
    ideological programmes
    the Couter Reformation
    Opis:
    Kaplica św. Małgorzaty na Zwierzyńcu jest jedną z nielicznych świątyń drewnianych zachowanych na terenie Krakowa, a ponadto wyróżnia się oktogonalnym kształtem, rzadko spotykanym w budowlach drewnianych. Mimo tego nie doczekała się dotąd wnikliwej monografii historycznej, uwzględniającej okoliczności jej budowy, późniejsze losy, a także wyjaśnienie kwestii jej funkcji i powiązanej z nią wymowy ideowej. Przynajmniej od końca XVI wieku była miejscem silnego kultu św. Małgorzaty, żyjącej na przełomie III i IV wieku w Antiochii Pizydyjskiej. Wierni nawiedzający ją w dniu patronalnym św. Małgorzaty mogli uzyskać odpust zupełny (nadany przez papieża Innocentego XIII, Benedykta XIV, Piusa VI). Kaplica jest jedynym przykładem świątyni pod tym wezwaniem, na terenie Małopolski, nawiązującej swym kształtem do katedry w Montefiascone, będącej już od wczesnego średniowiecza głównym miejscem kultu świętej Małgorzaty. Montefiascone była znana polskim pielgrzymom gdyż położona jest przy głównym szlaku podróżnym prowadzącym z Polski do Rzymu, ponadto w bliskim sąsiedztwie miejscowości Bolsena, powszechnie znanej i nawiedzanej przez pielgrzymów od XII wieku ze względu na cud Eucharystyczny który miał miejsce w 1263 roku, oraz przy Via Francigena, jednym z najdłuższych europejskich szlaków pielgrzymkowych prowadzącym z Canterbury w Anglii do grobu św. Piotra w Rzymie. Dodatkowo tradycja klasztorna wiąże kaplicę z pochówkami epidemicznymi. Z zachowanych zapisków wizytacyjnych biskupów krakowskich wynika, że już pod koniec XVI wieku stała pośrodku cmentarza. Odwołując się do Instructiones fabricae et supellectilos ecclesiasticae Karola Boromeusza oraz przedsięwzięć budowlanych tego hierarchy, jak i innych przykładów świątyń centralnych wznoszonych na cmentarzach Europy Środkowej w XVII, tak jak kaplica p.w. św. Archanioła Gabriela na cmentarzu św. Sebastiana w Salzburgu wzniesiona z fundacji tamtejszego arcybiskupa Wolfa Dietricha von Raitenaua, można również powiązać ją z pełnioną przez nią funkcją kaplicy cmentarnej. Usytuowanie na wzgórzu nad miastem a także na trasie procesji pasyjnych organizowanych przez Bractwo Męki Pańskiej czyni z niej swoisty odpowiednik Świątyni Grobu Bożego wznoszącej się nad Jerozolimą. Obecność w takiej przestrzeni sakralnej budowli przypominjącej Grób Boży była by wręcz naturalna a naśladowanie w kaplicy cmentarnej budynku oznaczającego miejsca zmartwychwstania Chrystusa niesie oczywiste i ważkie przesłanie.
    St. Margaret’s Chapel in Zwierzyniec is one of the few wooden churches remaining in Cracow. It is characterised by an octagonal shape, rarely seen in church buildings. In spite of these facts there is no detailed historical monograph taking into consideration the circumstances of the chapel’s construction, its further history and the explanation of its function and ideological significance connected with it. At least since the end of the 16th century the chapel was a place of an active cult of St. Margaret, who lived at the turn of the 3rd and 4th century in Pisidian Antioch. Worshippers visiting on patron day of St. Margaret could obtain full pardon (granted by pope Innocent XIII, Benedict XIV, Pius VI). The chapel is the only example of a church under this patronage in the Little Poland region architecturally based upon the Montefiascone Cathedral, which had been the central place of St. Margaret’s cult since early Middle Ages. Montefiascone was known to Polish pilgrims as it lies next to the main traveling route from Poland to Rome and neighbours Bolsena, a town commonly known and visited by pilgrims since the 13th century, because of an Eucharistic miracle, which had taken place in 1263. It also lies by Via Francigena, one of the longest European pilgrim routes from Canterbury in England to the grave of St. Peter in Rome. Additionally, the monastic tradition connects the chapel with epidemic burials. The remaining visitation records of Cracow bishops prove that already at the end of the 16th century, the chapel stood in the centre of a cemetery. Its function of a cemetery chapel can be determined by reference to Instructiones fabricae et supellectilos ecclesiasticae of Charles Borromeo and his building initiatives, as well as other examples of central churches built at the cemeteries of Middle Europe in the 17th century, such as St. Archangel Gabriel’s Chapel at St. Sebastian’s Cemetery in Salzburg, founded by Archbishop Wolf Dietrich von Raitenau. The chapel’s location on a hill above the town and on the route of Passion processions organised by The Brotherhood of the Passion makes it a counterpart of the Basilica of the Holy Sepulcher above Jerusalem. Presence of a building resembling the Holy Sepul-cher in sacral space would be natural and the cemetery chapel’s resemblance to the place of Christ’s Resurrection carries a self-evident and important message.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2017, 128; 155-185
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy kapliczek i krzyży przydrożnych na tle kultury ludowej
    The Significance of Names for Shrines and Roadside Crosses towards Folk Culture
    Autorzy:
    Jelonek, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37515358.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    nazwy kapliczek
    nazwy krzyży przydrożnych
    polszczyzna mówiona mieszkańców wsi
    Truskolasy
    gmina Wręczyca Wielka
    kultura ludowa
    names of roadside crosses
    oral Polish of village inhabitants
    Wręczyca Wielka community
    shrines chapels
    folk culture
    Opis:
    Głównym celem niniejszego artykułu jest próba charakterystyki funkcjonujących w polszczyźnie mówionej nazw kapliczek i krzyży przydrożnych. Materiał badawczy stanowi ponad 60 określeń małych obiektów architektury sakralnej, które zgromadzono w latach 2021–2022 podczas prowadzenia rozmów z najstarszym i średnim pokoleniem mieszkańców Truskolas i wsi okolicznych w gminie Wręczyca Wielka, w powiecie kłobuckim (województwo śląskie). Do analizy wspomnianej grupy nazw własnych włączono również różnego rodzaju dane etnograficzne, np. podania, przekazy, historie i legendy. W pierwszej części artykułu przedstawiono założenia metodologiczne oraz stań badań. Przybliżono również specyfikę funkcjonowania kapliczek i krzyży przydrożnych na tle kultury ludowej (np. motywacje fundacji, wygląd, kontekst floralny). W drugiej części tekstu skupiono się na analizie nazw małych form architektury sakralnej. Stwierdzono, że najliczniejszą grupę propriów stanowią określenia kapliczek i krzyży utrwalające dane na temat lokalizacji względem innych obiektów. Ponadto pojawiają się motywacje związane z historią regionu, dawnymi mieszkańcami lub fundatorami form sakralnych. Niewielka liczba nazw utrwala także patronów kapliczek. Nazwy małych obiektów architektury sakralnej nie mają charakteru oficjalnego, funkcjonują głównie w polszczyźnie mówionej. Charakterystycznym zjawiskiem dla omawianej grupy propriów jest występowanie dubletów nazwowych. Podstawowa funkcja nazw kapliczek i krzyży polega na identyfikacji form małej architektury sakralnej. Ponadto mogą one w prosty sposób lokalizować, upamiętniać lub informować o specyfice obiektu.
    This article endeavors to explore the names attributed to shrines and roadside crosses within Polish oral tradition. Drawing from a collection of over 60 names gathered between 2021 and 2022 through informal dialogues with elderly and middle-aged residents of Truskolasy and neighboring villages in the Wręczyca Wielka community, located in the Kłobuck county, of the Silesian Province, the study incorporates ethnographic data, including narratives and legends. The introductory section outlines the methodological framework and previous surmises and researches, while also elucidating the unique role of these small sacred structures within folk culture, including their motivations for establishment, physical characteristics, and contextual significance, such as floral adornments. The subsequent analysis focuses on dissecting the nomenclature attributed to these objects. It is propounded that the majority of proper names pertaining to shrines and crosses denote their spatial linkage with other landmarks, while others are correlative to regional history, former inhabitants or founders. A smaller subset of names is associated with the patrons of these holy sites. The names attributed to small objects of sacred architecture are informal and lack official designation, predominantly existing within the realm of oral Polish discourse. Characteristic feature for discussed group of propria is presence of names’ doubles. A notable characteristic of this corpus of names is the existence of duplicates. The primary function of names bestowed upon roadside shrines and crosses is to facilitate the identification of these small structures within the realm of sacred architecture. Moreover, they serve as luculent means of locating, commemorating, or conveying the character of these objects. The primary function of names bestowed upon roadside shrines and crosses is to facilitate the identification of these small structures within the realm of sacred architecture. Moreover, they serve as luculent means of locating, commemorating, or conveying the character of these objects.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 443-462
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A nexus of time and space, or on the ordinary and extraordinary everyday in a tenement courtyard
    Splot czasu i przestrzeni, czyli o codziennej codzienności i codzienności niecodziennej na podwórku w kamienicy czynszowej
    Autorzy:
    Karpińska, Grażyna Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1402543.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    codzienność codzienna
    codzienność niecodzienna
    podwórko w kamienicy czynszowej
    przydomowy ogród
    kapliczki warszawskie
    Maribor
    Warszawa
    druga wojna światowa
    the ordinary everyday
    the extraordinary everyday
    a tenement courtyard
    a tenement garden
    Warsaw chapels
    Warsaw
    the 2nd World War.
    Opis:
    The everyday is located in a space-time filled with various practices, problems, non-human creatures; it relates to human beings and places in which they exist. In the article, I reconstruct the ways of experiencing and practising the everyday in tenement courtyards. I present the image of the ordinary everyday as revealed by interviews with tenement dwellers of Maribor in Slovenia, as well as the image of the extraordinary everyday as reported in the diaries and memoirs of the residents of Warsaw tenements during the 2nd World War. Taking the “courtyard everyday” as my example, I demonstrate that the everyday has more than one shape, that it is relative and situational in nature, and that its contents and structure change depending on, among others, people’s biographies, modes of behaviour, objects of which they make use, and their involvement in the constant process of constructing a place.
    Codzienność ulokowana jest w czasoprzestrzeni wypełnionej różnymi praktykami, problemami, nie-ludzkimi bytami, dotyczy człowieka i miejsc, w których on przebywa. W artykule rekonstruuję sposoby doświadczania i praktykowania codzienności na podwórkach kamienic czynszowych. Przedstawiam obraz codziennej codzienności, jaki wyłania się z opowieści mieszkańców kamienic w słoweńskim Mariborze, oraz obraz niecodziennej codzienności rysujący się ze wspomnień i zapisu w dziennikach lokatorów warszawskich kamienic z czasów drugiej wojny światowej. Na przykładzie „podwórkowej codzienności” pokazuję, że codzienność nie ma jednej postaci, ma charakter relatywny i sytuacyjny, jej treść i struktura zmieniają się m.in. wraz z ludzkimi biografiami, zachowaniami, rekwizytami, zaangażowaniem w stałe konstruowanie miejsca.
    Źródło:
    Lud; 2020, 104; 443-461
    0076-1435
    Pojawia się w:
    Lud
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaplice modlitw o pokój i pojednanie. Teologiczna interpretacja fenomenu pobożności maryjnej
    Shrines of prayers for peace and reconciliation: the theological interpretation of the phenomenon of the Marian devotion
    Autorzy:
    Parzych-Blakiewicz, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31037557.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Bernardinum
    Tematy:
    adoration of the Blessed Sacrament
    altar of adoration
    chapels of peace
    Comunitá Regina della Pace
    devotion to the Divine Mercy
    Queen of Peace
    Stars in Mary’s Crown
    World Prayer Centers for Peace
    adoracja Najświętszego Sakramentu
    „Comunita Regina della Pace”
    Gwiazdy w Koronie Maryi
    Kaplice Pokoju
    Królowa Pokoju
    modlitwa o pokój
    nabożeństwo do Miłosierdzia Bożego
    ołtarz adoracji
    Stowarzyszenie Królowa Pokoju
    Światowe Centra Modlitwy o Pokój
    Opis:
    W artykule podjęto temat kultu maryjnego organizowanego w formie kaplic z adoracją Najświętszego Sakramentu i modlitwą w intencji pokoju na świecie. Organizatorem tych miejsc jest katolickie Stowarzyszenie Królowa Pokoju. Celem działalności stowarzyszenia jest m.in. propagowanie modlitwy o pokój na całym świecie. Efektem działalności stowarzyszenia jest 8 Światowych Centr Modlitwy o Pokój, w których znajdują się kaplice z ołtarzami adoracji Najświętszego Sakramentu i trwa całodobowa modlitwa. Ołtarze noszą nazwę Gwiazd w Koronie Maryi. Oprócz nich są też nielimitowane gwiazdy-monstrancje. Inicjatywa „Gwiazd” jest przejawem pobożności maryjnej o charakterze oddolnym. Ołtarze są dziełami sztuki sakralnej odnoszącymi się do treści biblijnych i przedstawiającymi poprawne przesłanie teologicznie.
    The article analyses the Marian worship organised in the form of shrines with the adoration of the Blessed Sacrament and the prayer for peace in the world. The organiser of these places is the Association of the Queen of Peace. The aim of its activities is, among others, promoting the prayer for peace around the world. The result of the Association’s activities are eight World Prayer Centers for Peace, in which there are chapels with altars for the adoration of the Blessed Sacrament and the round-the-clock prayer. There are centers in the following cities: Bethlehem (Palestine), Oziorne (Kazakhstan), Medjugorje (Bosnia and Herzegovina), Yamoussoukro Ivory Coast), Namyang (South Korea), Kibeho (Rwanda), Dagupan (Philippines), Niepokalanów (Poland). Ultimately, there are to be twelve chapels, in reference to the twelve stars in the crown of the apocalyptic woman (cf. Rev 12). The shrines located in the Centers are called Stars in the Crown of Mary. The Association also organizes places of adoration called “Stars on the Mantle of Mary Queen of Peace” in reference to the image of Mary in Guadalupe. The initiative of adoration of the Blessed Sacrament with the intention of praying for peace is a manifestation of Marian piety of the grassroot nature. The altars and the liturgical objects are the sacred art based on biblical content and the present a theologically correct message.
    Źródło:
    Studia Pelplińskie; 2023, 57; 227-244
    0239-4456
    Pojawia się w:
    Studia Pelplińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies