Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Bulgarian" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Композитите като маркери за святост в „Похвална беседа за софийските мъченици“ от XVI в.
Autorzy:
Цибранска-Костова [TSibranska-Kostova], Марияна [Mariiana]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677888.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
holiness
new martyrs
sixteenth-century Bulgarian literature
Opis:
Composita as marks of holiness in the sixteenth‑century Eulogy for the Sofia MartyrsThe article presents preliminary observations concerning the excerpts from the Book of Jeremiah in the Archival Chronograph (fifteenth century) and Vilno Chronograph (sixteenth century). According to their content, localization and linguistic characteristics, they fall into two main groups. Some of the excerpts are identified as chapters from the Slavic Prophetologion and are connected with the translation made by Cyril and Methodius. Other chapters, which are not included in the Cyrillic and Glagolitic liturgical books, belong to the first, probably untranslated or now lost, part of the Book of Jeremiah. The excerpts that cannot be found in the Prophetologion also have archaic linguistic bases, connected to the translational techniques characteristic of the Cyrillo-Methodian translations, and differ considerably from the translation with commentaries that was made in Preslav. Whether these excerpts belong to an independent earlier translation, made by Methodius and his co-workers, or they are extracts from encyclopaedic miscellany, they provide valuable material for the study of this biblical book and of the Old Bulgarian translation of the Old Testament. Złożenia jako znaki świętości w szesnastowiecznej Eulogii męczenników SofiiArtykuł prezentuje wstępne obserwacje na temat fragmentów Księgi Jeremiasza, znajdujących się w zbiorach Archival Chronograph (XV wiek) i Vilno Chronograph (XVI wiek). Zgodnie z ich zawartością, miejscem powstania i cechami językowymi wchodzą one w skład dwóch głównych grup. Niektóre fragmenty są rozpoznane jako rozdziały słowiańskiego parimejnika i są związane z przekładem autorstwa śś. Cyryla i Metodego. Inne rozdziały, które nie weszły w skład cyrylickich i głagolickich ksiąg liturgicznych, należą do pierwszej, prawdopodobnie nieprzetłumaczonej lub zaginionej, części Księgi Jeremiasza. Fragmenty, które nie znajdują się w parimejniku także mają archaiczną podstawę językową, związaną z technikami translatorskimi, charakterystycznymi dla przekładów cyrylometodejskich i znacznie różnią się od przekładu z komentarzami, powstałego w Presławiu. Bez względu na to, czy fragmenty te są cześcią wcześniejszego, niezależnego tłumaczenia wykonanego przez Metodego i jego współpracowników, czy są fragmentami z encyklopedycznego miscellaneum, stanowią ważny punkt odniesienia do badania tej biblijnej księgi, a także starobułgarskiego przekładu Starego Testamentu.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2016, 16
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Предсказанията на Матей Лансберг в български фрагмент от XIX в. (щрихи към гадателните книги и профетичната литература на Балканите)
Autorzy:
Цибранска-Костова [TSibranska-Kostova], Марияна [Mariiana]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677412.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
fortune-telling book
prophetic literature
Bulgarian National Revival
almanac
perpetual calendar
Opis:
Mathieu Laensberg’s Prophecys in a nineteenth-century Bulgarian fragment (a sketch on fortune-telling books and prophetic literature in the Balkans)The article presents comments on and text edition of two folios of the so-called Bulgarian fragment of Mathieu Laensberg’s prophecy, written in the Bulgarian language of the first thirty years of the nineteenth century. The article does not focus on the prophet’s very speculative biography, neither on one of the Enlightenment’s most valued Almanacs, from Belgian Liege, which since its first appearance in 1636 was also associated with Laensberg. Rather, she aims at sketching preliminary observations about some typological features of the prognostic and prophetic literature, both western and eastern, emphasizing the analysed text and its comparison to the horoscopic portion in’s 1838 Perpetual Calendar by Teodor Pirdopski, who was best known as a gifted compiler of damascenes and miscellanies. Przepowiednie Mathieu Laendsberga w dziewiętnastowiecznym „fragmencie bułgarskim” (szkice o księgach wróżbiarskich i literaturze profetycznej na Bałkanach) Artykuł składa się z komentarzy oraz edycji 2 kart tzw. fragmentu bułgarskiego przepowiedni Mathieu Laensberga, spisanej w bułgarszczyźnie pierwszego trzydziestolecia XIX wieku. Badaczka nie koncentruje uwagi ani na opartej na domysłach biografii samego profety, ani też na jednym z najbardziej cenionych w epoce oświecenia almanachu z belgijskiego Liège, od początku swego istnienia (1636 roku) wiązanego z nazwiskiem Laensberga. Odwołując się do tekstów zachodnio- i wschodnioeuropejskich, badaczka formułuje szereg uwag na temat niektórych typologicznych cech piśmiennictwa wróżbiarskiego i prorockiego, kładąc przy tym nacisk na interesujący ją odpis oraz porównując go z wiecznym kalendarzem Teodora Pirdopskiego (1838), znanego jako kopista i kompilator tzw. damaskinów i zbiorów o treści mieszanej.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2017, 17
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
За един нов подход при описанието на прилагателните имена в българския език (с оглед на разработването на нормативна граматика)
Autorzy:
Томов [Tomov], Милен [Milen]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677439.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
adjectives
morphology of inflected morphemes
Bulgarian language
Opis:
On a new approach in describing adjectives in Bulgarian (with the ontext of the development of a normative grammar) The article presents a new approach in the description of adjectives in Bulgarian, one that is based on strict differentiation between form and semantics by applying a purely morphological criterion. The relevant features of the adjectives are grouped in separate inflection types based on the presence of ending or lack thereof, the lexeme’s ending combinations, the presence of morphonological (including stress) changes (alterations) in inflection, as well as on the presence of doublet forms. The formation of inflectional types according to the above specified relevant features is illustrated with examples, followed by a proposal of changes to the traditional classification of the parts of speech. O pewnym nowym podejściu w opisie przymiotników w języku bułgarskim (w kontekście opracowania gramatyki normatywnej) Artykuł przedstawia nowe podejście do opisu przymiotników w języku bułgarskim, oparte na wyraźnym rozróżnieniu formy i znaczenia poprzez zastosowanie wyłącznie kryterium morfologicznego. Relewantne cechy przymiotników są pogrupowane w typy fleksyjne na podstawie obecności lub braku końcówki, kombinatoryki końcówek w leksemie, występowania zmian morfonologicznych (w tym akcentu), alternacji we fleksji, oraz form obocznych. Formowanie typów fleksyjnych zgodnie z wyżej wymienionymi cechami dystynktywnymi zilustrowano przykładami, a następnie zaproponowano zmiany w tradycyjnej klasyfikacji części mowy.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2018, 18
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пирог и баница: сходство и различие лингвокультурных концептов
Linguistic and cultural similarities and peculiarities of concepts of ‘pie’ and ‘banica’
Autorzy:
Стоянова, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665356.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
язык и культура
лингвокультурная ситуация
концерт
русский и болгарский языки
language and culture
language and culture situation
concept
Russian and Bulgarian language
Opis:
The purpose of this paper is to establish the linguistic and cultural similarities and peculiarities of the Russian concept of pie and the Bulgarian concept of banica. The similarities and differences of the concepts are assessed by factual plan and by mapping the cultural component of spiritual value as the basis of formation and development of models of attitude and moral values encoded in the semantics of the concept.
Целью статьи является установление лингвокультурного сходства и своеобразия русского концепта пирог и болгарского концепта баница. Сходство и различие концептов оценивается на уровне фактуального плана и путем сопоставления культурной составляющей как духовной ценностной основы формирования и развития моделей мировосприятия и нравственных ориентиров, кодируемых в семантике концепта.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 12; 163-175
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Из наблюдений над лексикой древнеболгарского перевода Хроники Георгия Амартола: мнимые русизмы (5)
Z badań nad słownictwem starobułgarskiego przekładu Kroniki Jerzego Hamartolosa: rzekome rusycyzmy (5)
Out of observations on the vocabulary of the Old Bulgarian translation of George Hamartolos’ Chronicon: imaginery Russicisms (5)
Autorzy:
Станков, Ростислав
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594352.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
język starobułgarskijęzyk starobułgarski
język staroruski
słowiańskie przekłady z greckiego
Kronika Jerzego Hamartolosa
Old Bulgarian
Old Russian
Slavonic translations from Greek
George Hamartolos’ Chronicon
Opis:
W artykule przeanalizowano kilka wyrazów z listy „rusycyzmów”, które stały się przesłanką do postawienia tezy przez niektórych rosyjskich uczonych o istnieniu działalności przekładowej w Rusi Kijowskiej. Analiza wykazała, że czasowniki z rdzeniem *mъlv- w starobułgarskim przekładzie Kroniki Jerzego Hamartolosa nie mają konkretnego znaczenia mowy lub mówienia, które można by łączyć z językiem staroruskim lub rosyjskim. Rdzeń *mъlv- jest pochodzenia onomatopeicznego, a jego znaczenie mowy jest drugorzędne i jest dobrze reprezentowane we współczesnych językach bułgarskim i rosyjskim. Wobec problemu możliwych rusycyzmów w słowiańskich tłumaczeniach z języka greckiego ostrożne podejście jest wskazane ze względu na fakt, że staroruskie manuskrypty nie odzwierciedlają bezpośrednio języka staroruskiego.
This paper examines several words on the list of “Russicisms” which provides a false premise for some Russian scholars’ thesis about translation activities in Kievan Russia. The analysis reveals that verbs with the root *mъlv- in the Old Bulgarian translation of George Hamartolos’ Chronicon have no specific meaning of speech or speaking that could be associated with either Russian or Old Russian. The root *mъlv- is of an onomatopoeic origin and its meaning of speech is secondary, as is well represented in the modern Bulgarian and Russian languages. Towards the problem of possible Russicisms in the Slavonic translated texts a cautious approach is needed, because of the fact that Old Russian manuscripts do not directly reflect the Old Russian language.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 497-507
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Членуването на имената в българския език във функционална перспектива (идеи за преподаването му на чуждестранни студенти българисти)
The article of the Bulgarian nouns from a functional perspective (suggestions for teaching foreign students)
Autorzy:
Савова, Димка
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694463.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
article
training methodology
Bulgarian for foreigners
Opis:
-
The paper discusses the practical dimensions of one of the most important and most complex questions in teaching the Bulgarian language to foreigners, which is the article. The author offers a model for teaching the article that includes ten major cases of its usage and is based on personal experience as a Bulgarian language lecturer. The paper’s aim is to suggest new ideas in teaching Bulgarian to foreigners.
Źródło:
Slavica Lodziensia; 2018, 2; 197-203
2544-1795
Pojawia się w:
Slavica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Об одной незнакомой болгарской катене на Псал- тырь в списке ХІV века
On an Unknown Mid-14th Century Bulgarian Manuscript Containing the Catena to the Psalter
Autorzy:
Николова, Светлина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682419.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Psalter
Katena
Bulgarian manuscript tradition
14th century
Opis:
The texts of the oldest Slavonic translation of the Psalter are among the most thoroughly studied texts of Cyril‘s and Methodius‘ translations in all their different forms. The history of these texts has already been clarified in many respects. However, we observe the fact that research and publications are usually based on a very narrow range of manuscripts, the largest part of which were discovered and put into scientific circulation already in the 19th century. Very rarely, new data appear on the manuscript tradition until the 14th century, the studies do not even use manuscripts known for a long time. This observation applies mostly to the commented texts. This article introduces for the first time into scientific circulation the text of a so far unknown catena to the Psalter, found in a Bulgarian manuscript from the 14th century, and makes a first attempt to determine its place and importance in the development of the Psalter text among the Slavs.
-
Źródło:
Studia Ceranea; 2016, 6; 99-127
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дипломатическата кариера на Константин Петкович
The diplomatic career of Constantin Petkovic
Autorzy:
Никодимова, Галина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694529.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Constantin Petkovich
Bulgarian National Revival
diplomatic career
Dubrovnik
Lebanon
Opis:
-
The paper presents one of the many dimensions of Konstantin Petkovic’s case – his diplomatic career in the service of the Russian Empire. Konstantin Petkovic is a part of the team of the leading Russian diplomat – Alexander Mikhailovich Gorchakov. He is the last chancellor of the Russian Empire and head of the foreign policy of the Northern Empire during the reign of Emperor Alexander II. His diplomatic career is in Ragusa (Dubrovnik) and Lebanon.
Źródło:
Slavica Lodziensia; 2018, 2; 273-281
2544-1795
Pojawia się w:
Slavica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
За следите от Методиевия превод на Книгата на пророк Йеремия
Autorzy:
Мострова [Mostrova], Татяна [Tatiana]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677400.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Old Bulgarian translation of the Old Testament
Book of Jeremiah
Archive Chronograph
Cyrillo-Methodian translations
translation with commentaries
Preslav literary centre
Opis:
On traces of the Methodian translation of the Book of JeremiahThe article presents preliminary observations concerning the excerpts from the Book of Jeremiah in the Archival Chronograph (fifteenth century) and Vilno Chronograph (sixteenth century). According to their content, localization and linguistic characteristics, they fall into two main groups. Some of the excerpts are identified as chapters from the Slavic Prophetologion and are connected with the translation made by Cyril and Methodius. Other chapters, which are not included in the Cyrillic and Glagolitic liturgical books, belong to the first, probably untranslated or now lost, part of the Book of Jeremiah. The excerpts that cannot be found in the Prophetologion also have archaic linguistic bases, connected to the translational techniques characteristic of the Cyrillo-Methodian translations, and differ considerably from the translation with commentaries that was made in Preslav. Whether these excerpts belong to an independent earlier translation, made by Methodius and his co-workers, or they are extracts from encyclopedic miscellany, they provide valuable material for the study of this biblical book and of the Old Bulgarian translation of the Old Testament. O śladach przekładu Księgi Jeremiasza autorstwa św. MetodegoArtykuł prezentuje wstępne obserwacje na temat fragmentów Księgi Jeremiasza, znajdujących się w zbiorach Archival Chronograph (XV wiek) i Vilno Chronograph (XVI wiek). Zgodnie z ich zawartością, miejscem powstania i cechami językowymi wchodzą one w skład dwóch głównych grup. Niektóre fragmenty są rozpoznane jako rozdziały słowiańskiego parimejnika i są związane z przekładem autorstwa śś. Cyryla i Metodego. Inne rozdziały, które nie weszły w skład cyrylickich i głagolickich ksiąg liturgicznych, należą do pierwszej, prawdopodobnie nieprzetłumaczonej lub zaginionej, części Księgi Jeremiasza. Fragmenty, które nie znajdują się w parimejniku, także mają archaiczną podstawę językową, związaną z technikami translatorskimi, charakterystycznymi dla przekładów cyrylometodejskich i znacznie różnią się od przekładu z komentarzami, powstałego w Presławiu. Bez względu na to, czy fragmenty te są częścią wcześniejszego, niezależnego tłumaczenia wykonanego przez Metodego i jego współpracowników, czy są fragmentami z encyklopedycznego miscellaneum, stanowią ważny punkt odniesienia do badania tej biblijnej księgi, a także starobułgarskiego przekładu Starego Testamentu.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2016, 16
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cупин в древнерусских списках евангелия XI –XIII веков
Supinum w staroruskich ewangeliarzach z wieków XI –XIII
Supine in the Old Russian gospel manuscripts of the 11th–13th centuries
Autorzy:
Мольков, Георгий
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594035.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
język staroruski
język starobułgarski
gramatyka historyczna
supinum
bezokolicznik
Old Russian
Old Bulgarian
historical grammar
supine
infinitive
Opis:
Od XI wieku w niektórych staroruskich ewangelicznych rękopisach używano form bezokoliczników po czasownikach ruchu do określenia celu, podczas gdy supinum w tym samym zdaniu występowało w innych kopiach ewangelicznych. Wydaje się, że ten fakt związany jest ze stopniową utratą tej formy w języku staroruskim, ale na tle poprawnego używania supinum w oryginalnych tekstach taka niestabilność może być odziedziczona z pisarstwa starobułgarskiego. Porównanie staroruskich rękopisów ewangelicznych różnych typów (tetraevangelia, krótkie i pełne lekcjonarze) ze starobułgarskimi pomaga rozwiązać ten problem. Analiza porównawcza pokazuje, po pierwsze, że supinum może być zastąpione bezokolicznikiem w staroruskim rękopisie Ewangelii tylko w niewielkiej liczbie przypadków (w przybliżeniu ⅓), a po drugie, że konteksty pozwalają na utratę formy supinum głównie w tych samych wersetach, co w starobułgarskim. Proces ten zależy ponadto od typu rękopisu ewangelicznego, istnieją bowiem przykłady zawierające pełne lekcjonarze z bezokolicznikiem w tej samej perykopie, w której krótkie lekcjonarze mają bardziej archaiczne supinum. Ta korelacja pozwala przypuszczać, że tekst Ewangelii w staroruskich rękopisach zachowuje supinum, które występuje w starosłowiańskich rękopisach z X i początku XI w.
Since the 11th century, some Old Russian Gospel manuscripts use infinitive forms after verbs of motion to specify purpose, while the supine in the proper context is used in other Gospel copies. This fact seems to be associated with the gradual loss of this form in Old Russian; but, against the background of the correct usage of the supine in the original texts, such instability could be inherited from the Old Bulgarian writing. A comparison of Old Russian Gospel copies of various types (tetraevangelia, short and complete lectionaries) with Old Bulgarian usage helps to resolve this problem. It shows, firstly, that a supine can be replaced by an infinitive in Old Russian Gospel manuscripts in a small number of cases (about ⅓), and secondly, that the contexts allow the loss of the supine form mostly in the same verses as in the Old Bulgarian; besides this, it depends on the type of the Gospel manuscript: there are examples where complete lectionaries have an infinitive in the same pericope in which short lectionaries have a more archaic supine. This correlation allows one to assume that the text of the Gospel in the Old Russian recension preserves the state of the supine in which it existed in the South Slavic manuscripts of the 10th and early 11th centuries.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 319-332
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec. „Речник на книжовния български език на народна основа от ХVII век (върху текст от Тихонравовия дамаскин). Гл. ред. Е. И. Дьомина. София: Валентин Траянов, 2012. 1143 стр.
Autorzy:
Мирчева [Mircheva], Елка [Elka]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678941.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
review
Bulgarian language
17th century
damaskin
Tikhonravov damaskin
dictionary
Opis:
Review: Речник на книжовния български език на народна основа от ХVII век (върху текст от Тихонравовия дамаскин), гл. ред. Е. И. Дьомина, Валентин Траянов, София 2012, 1143 стр.The article is a review of Речник на книжовния български език на народна основа от ХVII век (върху текст от Тихонравовия дамаскин), edited by E. I. Dyomina (Sofia 2012) – a dictionary of 17th-century Bulgarian language, compiled on the basis of the material of the Tikhonravov damaskin.  Rec.: Речник на книжовния български език на народна основа от ХVII век (върху текст от Тихонравовия дамаскин), гл. ред. Е. И. Дьомина, Валентин Траянов, София 2012, 1143 стр.Artykuł stanowi recenzję słownika XVII-wiecznego języka bułgarskiego opartego na tekście Tichonrawowego damaskinu: Речник на книжовния български език на народна основа от ХVII век (върху текст от Тихонравовия дамаскин), red. E. I. Djomina, Sofia 2012.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сведения о дуалистических ересях и языческих верованиях в "Шестодневе" Иоанна Экзарха
Information on dualist heresies and pagan beliefs in John Exarch’s "Hexameron" ("Šestodnev")
Autorzy:
Минчев, Георги
Сковронек, Малгожата
Петров, Иван Н.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682140.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Medieval dualist heresies
Old Slavonic Literature
Hexaemeron
Bulgarian medieval heretics
Opis:
The article aims to present and analyze those passages of the Hexameron (Šestodnev) in which ‘heretics’, ‘Manichaeans’, ‘pagans’ or ‘pagan Slavs’ are mentioned. The fragments are compared with their Greek counterparts (as long as these exist); the Old Bulgarian texts (especially those that can be considered original additions or loose compilations) are utilized for interpreting certain elements of heterodox doctrines common to Manichaeism, Paulicianism, Massalianism and Bogomilism. The Old Bulgarian translation/compilation by John Exarch supplies important information on the cosmology, theological doctrine and liturgical life of the Neo-Manichaeans within the Byzantine- Slavic world. The original additions and passages that can be seen as loose translations or compilations testify to the relevance of anti-dualist polemics even in the later periods of the Byzantine-Slavic religious community. The old Gnostic and Manichaean concepts, adapted by later dualist heresies (as e.g. Massalianism and Paulicianism), coupled with Trinitarian and Christological deviations from the official dogma, infiltrate the 1st Bulgarian Empire and provide a hospitable environment for the appearance of Bogomilism. In this sense, the Old Bulgarian Hexameron turns out to be an important source of information on the predecessors of the ‘Bulgarian heresy’. The original additions and loose translations/compilations of certain passages uncover some ‘common areas’ characteristic of all medieval Neo-Manichaean doctrines: the dualist creation myth, the belief in Satan as God’s ‘first-born son’ and the related Trinitarian and Christological departures from the prescribed dogma. Especially noteworthy is the passage referring to the Trisagion (Trisvetoe). The rejection of particular elements of the Liturgy of the Faithful attests to the dualists’ more diversified attitude towards the official ritual – not an indiscriminate renunciation, but the exclusion of those elements that were considered to praise the Old Testament God and to be irreconcilable with the Neo-Manichaean beliefs concerning creation and forgiveness. The mentioning of a Slavic pagan sun cult should be analyzed not only in connection with the charges against Manichaeans and Slavs concerning idolatry, but also in a wider context of the refutation of antique astrological beliefs and soothsaying practices. The comparison of particular lexemes, phrases and larger textual units in John Exarch’s Hexameron on the one hand and the Sermon Against the Heretics on the other makes it possible to conjecture that Cosmas the Priest was familiar with his predecessor’s work and made use of it when composing his own anti-heretic text.
Źródło:
Studia Ceranea; 2014, 4; 95-123
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Описание на формоизменителните типове при числителните имена в българския език (като част от работата над нормативна граматика)
Autorzy:
Микова [Mikova], Лора [Lora]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677452.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
numerals
inflection types
normative grammar
Bulgarian language
Opis:
Description of inflected numeral types in Bulgarian (as applied in the work on a normative grammar) This article describes the principles of defining the types of inflected numerals in Bulgarian which are used in the work on a normative grammar of the language. The numerals are divided into types according to the form of the article, possibility of shifting the stress to the article and presence of two codified variants. Eight formal types of numerals are thus formed. Opis typów liczebników odmiennych w języku bułgarskim (jako część gramatyki normatywnej)W artykule opisano zasady definiowania typów liczebników odmiennych w języku bułgarskim, które zostały zaproponowane w pracy nad gramatyką normatywną. Liczebniki podzielono na typy według form rodzajnika, możliwości przesunięcia akcentu na rodzajnik i występowania dwóch skodyfikowanych wariantów. W ten sposób uzyskano osiem formalnych typów liczebników.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2018, 18
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Принципи на формалното описание на българските изменяеми лексеми като компонент на нормативната граматика
Autorzy:
Малджиева [Maldjieva], Вяра [Viara]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677853.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
formal description
Bulgarian inflected lexemes
normative grammar
Opis:
Rules of a formal description of Bulgarian inflected lexemes as a component of normative grammar A formal description of the set of grammatical means in Bulgarian as a component of its normative grammar should form the basis for adequate distinction and diagnosis of normative problems. It means that linguistic facts should be described precisely and exhaustively and without any presupposed normative interpretation. Accomplishment of such an objective may befeasible if the description is treated as the task of building the universal classification of forms in the Bulgarian language understood as the classification in which each of the classifying features finds its fulfilment through one of its values in each of the objects classified.The study is an attempt to determine the rules of building the classification of Bulgarian lexical items relevant to their formal morphological description as a transition from dichotomous to universal classification. Zasady formalnego opisu bułgarskich leksemów odmiennych jako komponentu gramatyki normatywnej Formalny opis inwentarza środków gramatycznych języka bułgarskiego jako komponent jego gramatyki normatywnej powinien stanowić podstawę do adekwatnego wyodrębnienia i zdiagnozowania problemów normatywnych. Oznacza to, że fakty językowe powinny być opisane ściśle i wyczerpująco bez jakiejkolwiek z góry założonej interpretacji normatywnej. Osiągnięcie tego celu wydaje się możliwe, jeśli do opisu podejść jak do zadania zbudowania uniwersalnej klasyfikacji form języka bułgarskiego rozumianej jako klasyfikacji, w której każda z cech klasyfikacyjnych realizuje się poprzez którąś ze swoich wartości w każdym klasyfikowanym obiekcie.Praca ta stanowi próbę ustalenia zasad budowania klasyfikacji jednostek leksykalnych języka bułgarskiego relewantnej dla ich formalnego opisu morfologicznego jako przejścia od klasyfikacji dychotomicznej do uniwersalnej.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2018, 18
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Някои типове съществителни имена в българския език с оглед на формалното им описание
Autorzy:
Кунева [Kuneva], Илияна [Iliiana]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677495.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
nouns
inflection forms
formal description
normative grammar
Bulgarian language
Opis:
Some types of nouns in Bulgarian in view of their formal description This article presents a part of the formal description of nouns in Bulgarian made for the purposes of the Normative grammar of modern Bulgarian. It reviews the descriptive approach that has been adopted and some issues that can be solved through its implementation. In particular, cases of variation of forms within the paradigm of the nouns as well as types of nouns with “defective” paradigm are discussed. Niektóre typy rzeczowników w języku bułgarskim ze względu na ich opis formalny W artykule przedstawiono część formalnego opisu rzeczowników w języku bułgarskim. Opis został sporządzony na potrzeby Gramatyki normatywnej współczesnego języka bułgarskiego. Zaprezentowano przyjęte kryteria opisu oraz ich zastosowanie na wybranych przykładach. W szczególności omówiono przypadki wariancji form wewnątrz paradygmatu rzeczownikowego i przeanalizowano typy rzeczowników o „wadliwym” paradygmacie.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2018, 18
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies