Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Belarusian history" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Znakomici Mińszczanie XIX-XX wieku” – historia wybitnych mieszkańców Ziemi Mińskiej w pracach 10 konferencji naukowych (2004-2016)
„Famous Inhabitants of the Minsk Region in the XIXth and XXth centuries” – the History of the Eminent People of the Land of Minsk in the Works of 10 Scientific Conferences (2004-2016)
Autorzy:
Jurkowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521485.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Społecznych. Instytut Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Polish-Belarusian scientific conferences 2004-2016
history of Minsk land in the XIX th and XX th centuries
outstanding figures of Minsk Land
Opis:
The article presents the history of a series of 10 scientific conferences called „Famous Inhabitants of the Minsk Region in the XIXth and XXth centuries”, organized in Minsk from 2004 to 2016. The conferences were to achieve two goals: to develop Polish and Belarusian biographical studies on the famous people from Minsk from the 19th and 20th centuries, and to bring together historians of both nationalities dealing with the history of Belarus in the 19th and 20th centuries. The author analyzes 10 volumes of the „Excellent Inhabitants of the Minsk Region in XIX-XX centuries”, according to their volumes, the content of the articles and the languages in which they were written.
Źródło:
Wschodnioznawstwo; 2018, 12; 383-398
2082-7695
Pojawia się w:
Wschodnioznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1918 год, яго перадумовы i наступствы ў трактоўцы школьных падручнiкаў у Беларусi
Year 1918 and its consequences in the interpretation of school textbooks in Belarus
Autorzy:
Rudowicz, Stanisłau
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390593.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
general history textbooks
Belarusian history textbooks
politics of memory
Belarusian state
Soviet tradition
historical legitimization of Belarusian independence
podręczniki do historii powszechnej
podręczniki do historii Białorusi
polityka pamięci
państwo białoruskie
tradycja sowiecka
historyczna legitymizacja niezależności Białorusi
падручнiкi па сусветнай гiсторыi
падручнiкi па гiсторыi Беларусi
палiтыка памяцi
беларуская дзяржаўнасць
савецкая традыцыя
гiстарычная легiтымiза- цыя незалежнасцi Беларусi
Opis:
The article shows how the events of World War I and its consequences for the world, Europe and especially for Belarus, are interpreted in the Belarusian history textbooks for secondary schools. It discusses the contradictions and a lack of consequence in the way of presenting historical processes, which may be explained by an ambiguous and discrepant politics of the memory pursued in the Republic of Belarus.
Artykuł pokazuje, jak w podręcznikach białoruskich do historii dla szkół średnich interpretowane są wydarzenia I wojny światowej i jej skutki dla świata, Europy, a szczególnie dla Białorusi. Przedstawia sprzeczności i niekonsekwencje w prezentacji procesów historycznych, co można tłumaczyć niezbyt jasną i pełną sprzeczności polityką pamięci, jaka jest realizowana w Republice Białoruś.
Артыкул паказвае, як у беларускiх падручнiках па гiсторыi для сярәдняй школы iнтәрпрәтуюцца падзеi Першай сусветнай вайны i яе вынiкi для свету, для Еўропы i асобна для Беларусi. Адзначаецца супярәчлiвасць, непаслядоўнасць асвятлення адпаведных гiстарычных працәсаў, што абумоўлена невыразнасцю i непаслядоўнасцю палiтыкi памяцi, якая праводзiцца ў Рәспублiцы Беларусь.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2018, 26; 27-40
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język i transmisja kulturowa w tatarskich kitabach. Stan badań
Language and Cultural Transmission in Tatar Kitab Writings. State of Research
Autorzy:
Kulwicka-Kamińska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044217.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Polish language
history of the Belarusian language
kitab studies
Tatars
kitab
Opis:
The article discusses the kitab studies covering the physical and cultural legacy of the Tatars of the former Grand Duchy of Lithuania (today: Polish, Belarusian and Lithuanian Tatars). Religious manuscripts, including kitabs, are a part of Tatars’ cultural legacy, hence the article presents these writings and the areas of research on kitabs that cover: a) cataloguing the manuscripts; b) monographic studies providing their philological analysis; c) discussion of their content, with attention to Muslim and Christian traditions; d) textual analysis of these old texts; e) editorial preparations.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 2; 65-84
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język utworów Ciszki Hartnego w świetle białoruskich nauk filologicznych
Autorzy:
Zaprudski, Siarhiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624944.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Ciška Hartny, language of belles lettres, history of the Belarusian literary language
Ciszka Hartny, język artystyczny, historia białoruskiego języka literackiego
Цішка Гартны, мова мастацкай літаратуры, гісторыя беларускай літаратурнай мовы
Opis:
The studies of the language of Ciška Hartny, a writer and a public figure (1887–1937), have a long tradition in Belarusian humanities. However, different circumstances have made these linguistic studies ambiguous. On the one hand, in the 1920s Ciška Hartny was a writer whose language was studied most intensively. Between the 1920s and 2010s several articles were published about the language used in his works. A big corpus was scientifically adopted. Some remarks on Ciška Hartny’s language was included in the academic History of the Belarusian Literary Language (1968) and in two editions of the University handbook on the history of the Belarusian literary language (1963 and 1984). A few years ago an ambitious publication by Alieś Kaŭrus made an attempt to revise modern opinions that stem from 1950s and 1960s. On the other hand, the studies of Ciška Hartny’s linguistic heritage have not been consistent and are quite fragmented. During the mid-1930s and 1950s no studies were conducted on the writer’s language. This is common practice when researches do not consider the findings of predecessors. Until the present day there has been no incorporation into Belarusian linguistics of Jazep Liosik’s fundamental study of the late 1920s. The relevant methodology to study Hartny’s language as a part of the history of the Belarusian literary language is still absent. We observe a tendency to this day to evaluate Ciška Hartny’s language as a (potential) part of the modern literary language rather than from the viewpoint of the Belarusian literary language’s history.
Studia nad językiem publikacji pisarza, działacza społecznego i państwowego Ciszki Hartnego (1887–1937) w obrębie nauk filologicznych na Białorusi trwają od dawna, jednak zawierają wiele sądów polemicznych, żeby nie stwierdzić sprzecznych. Z jednej strony jest to pisarz, który aktywnie tworzył w latach 20. XX w., a język jego utworów poddawano bardzo intensywnym badaniom. W okresie 1920–2010 na ten temat opublikowano kilka artykułów. W obiegu naukowym znajduje się bogaty materiał faktograficzny. Językowi Hartnego poświęcono też fragment monografii pt. Historia białoruskiego języka literackiego z 1968 r. oraz rozdziały podręcznika akademickiego z zakresu historii literatury białoruskiej (1963 і 1984 r.). Kilka lat temu ukazała się monografia Alesia Kaurusa, który dokonał próby ponownej oceny publikacji z końca 1950–1960 r. Z drugiej strony opracowywanie dziedzictwa językowego Hartnego charakteryzuje brak ciągłości. W okresie poł. 1930. – kon. 1950. lat nikt nie zgłębiał języka Hartnego. Przyjęła się tradycja nie brać pod uwagę wcześniejszych prac, np. do dziś w badaniach nie znalazło oddźwięku solidne opracowanie Jazepa Losika powstałe pod koniec lat 20. XX w. Brakuje należytej metodologii opisu języka Hartnego jako części składowej historii białoruskiego języka literackiego. Do dziś język Hartnego jest oceniany nie z perspektywy historycznej, tylko jako potencjalna realizacji współczesnego języka literackiego.
Вывучэнне мовы твораў пісьменніка, грамадскага і дзяржаўнага дзеяча Цішкі Гартнага (1887–1937) мае ў беларускай філалогіі даўнюю традыцыю, але розныя акалічнасці зрабілі гэтую частку беларускай лінгвістыкі неадназначнай. З аднаго боку, у 1920-я гг. Ц. Гартны быў пісьменнікам, мова твораў якога вывучалася найбольш інтэнсіўна. На працягу 1920–2010 гг. было апублікавана некалькі артыкулаў на даную тэму. У навуковы ўжытак уведзены вялікі фактычны матэрыял. Мова твораў Ц. Гартнага не была абойдзена ўвагай у акадэмічнай Гісторыі беларускай літаратурнай мовы 1968 г. і ў двух выданнях універсітэцкага падручніка па гісторыі беларускай літаратурнай мовы 1963 і 1984 г. Некалькі гадоў таму з’явілася амбіцыйная публікацыя Алеся Каўруса, у якой была здзейснена спроба перагледзець ацэнкі, якія сягаюць сваімі вытокамі ў канец 1950–1960 гг. З другога боку, вывучэнню моўнай спадчыны Ц. Гартнага ўласціва перарывістасць і адсутнасць пераемнасці. На працягу сярэдзіны 1930 – канца 1950-х гг. мова твораў пісьменніка зусім не вывучалася. Звычайнай з’яўляецца практыка, калі даследчыкі не ўлічваюць здабыткаў сваіх папярэднікаў. Да сённяшняга дня не знайшоў водгуку ў беларускай лінгвістыцы грунтоўны артыкул Язэпа Лёсіка канца 1920-х гг. Адсутнічае належная метадалогія для вывучэння мовы Ц. Гартнага як складовай часткі гісторыі беларускай літаратурнай мовы. Уключна да самага апошняга часу існуе тэндэнцыя ацэньваць мову твораў Ц. Гартнага не праз прызму гісторыі беларускай мовы, а трактаваць яе як (патэнцыяльную) частку сучаснай літаратурнай мовы.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O czym świadczą białoruscy korespondenci Antoniny Obrębskiej-Jabłońskiej?
Autorzy:
Smułkowa, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624882.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of science, Belarusian linguistics, Department of Belarusian Studies at the University of Warsaw, scientific collaboration between Poland and Belarus in the humanities, role of researchers’ correspondence in the history of science
historia nauki, językoznawstwo białoruskie, Katedra Filologii Białoruskiej Uniwersytetu Warszawskiego, naukowa współpraca polsko-białoruska w zakresie humanistyki, rola korespondencji uczonych w historii nauki
гісторыя навукі, беларускае мовазнаўства, Кафедра беларускай філалогіі Варшаўскага універсітэта, польска-беларускае супрацоўніцтва ў галіне гуманітарных навук, значэнне ліставання вучоных для гісторыі навукі
Opis:
After analysing the content of previously unpublished letters to Antonina Obrębska-Jabłońska written by her Belarusian correspondents over the years 1955–1990 (AUW Sp 37/76, 79–81), it was possible to add to and correct existing research data in the field of literature and culture, folk culture in particular, but, more importantly, on Belarusian linguistics. Apart from various greeting and congratulations cards, the data were classified in six categories: 1. Organization and functioning of the Department of Belarusian Studies at the University of Warsaw; 2. Academic publication of papers authored by Belarusian researchers in Poland and of Polish researchers’ papers in Belarus as well as joint publications; 3. Reviews and peer reviews of papers and research programmes; 4. Mutual supervision of exchange internships; 5. Book and journal exchange; 6. Miscellaneous. The collection of correspondence presented in the paper is proof of active and sincere collaboration between Antonina Obrębska-Jabłońska, together with the research units she led, and her Belarusian partners, who welcomed both her academic expertise and charismatic personality. This leads to a general conclusion that genuine commitment of particular people can go a long way towards ensuring advancements in research, despite adverse political and organizational circumstances.
Na podstawie analizy niepublikowanych listów korespondentów białoruskich do Antoniny Obrębskiej-Jabłońskiej  napisanych  w latach 1955–1990 (AUW Sp 37/76, 79–81) dokonano uzupełnienia i sprostowania dotychczasowych oficjalnych ustaleń w zakresie badań literatury i kultury (historia nauki), zwłaszcza ludowej,  i przede wszystkim białoruskiego językoznawstwa. Dane pozyskane z listów, z wyłączeniem listów z życzeniami i gratulacyjnych,  podzielono zgodnie z tematyką: 1. Organizacja Katedry Filologii Białoruskiej na Uniwersytecie Warszawskim i jej funkcjonowanie; 2. Wspólne publikacje oraz druk prac badaczy polskich na Białorusi i białoruskich w Polsce; 3. Recenzowanie i wzajemna ocena publikacji drukowanych i programów naukowych; 4. Wzajemna opieka nad stażystami;  5. Wymiana książek i czasopism; 6. Inne. Zaprezentowana korespondencja świadczy o rzetelnej, niepozorowanej współpracy Obrębskiej-Jabłońskiej i kierowanych przez nią jednostek naukowych z partnerami z Białorusi. Kompetencje naukowe i cechy osobowościowe badaczki spotkały się z życzliwym przyjęciem strony białoruskiej. Analiza wzajemnych relacji prowadzi do wniosku, że dzięki autentycznemu zaangażowaniu można osiągnąć wiele w badaniach naukowych, nawet w niezbyt sprzyjających warunkach politycznych i organizacyjnych.
Аналіз зместу лістоў, напісаных беларускімі гуманітарыямі да Антаніны Абрэмбскай-Яблонскай у 1955–1990 гг. (АUWSp 37/76,79–81), даў магчымасць папоўніць, а таксама выправіць некаторыя афіцыйныя дадзеныя, важныя для гісторыі навукі ў галіне літаратуры і народнай культуры, а, перад усім, беларускага і параўнальнага мовазнаўства. Ліставанне, акрамя святочных і віншавальных паштовак, канцэнтруецца вакол наступных тэм: 1. Арганізацыя і дзейнасць Кафедры беларускай філалогіі Варшаўскага ўніверсітэта, 2. Сумесныя навуковыя публікацыі і друкаванне артыкулаў беларускіх даследчыкаў у Польшчы, а польскіх на Беларусі, 3. Узаемнае рэцэнзаванне друкаваных прац і рэкамендацыя навуковых праграм і праектаў. 4. Апякунства над стажорамі абодвух бакоў. 5. Багаты абмен кнігамі. 6. Іншыя. Апісанае ліставанне сведчыць аб добрасумленным супрацоўніцтве А. Абрэмбскай-Яблонскай і навуковых устаноў, якімі даследчыца кіравала, з беларускімі партнёрамі. Яе навуковыя кваліфікацыі і асабістыя рысы характару сустракаліся з добразычлівай і высокай ацэнкай беларускага боку. Можна зрабіць агульную выснову, што ва ўмовах аўтэнтычнага зацікаўлення ўдзельнікаў супрацоўніцтва можна многа дасягнуць у навуцы, нават у неспрыяльных палітычных і арганізацыйных умовах.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Edge
Autorzy:
Dashuk, Volha
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/919713.pdf
Data publikacji:
2014-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Belarusian identity
Belarusian history
Belorusian contemporary film
Europeanness
Opis:
The subject of “Europeanness” has been analysed in Belarus thoroughly for the last twenty years, but mainly in journalistic publications and books. It is hard to trace the implication of this topic in cinema. Nevertheless, a documentary examined from a certain angle can reveal a “European component”, manifesting important issues about Belarusian identity at the same time. The documentary We Are Living on the Edge (2002) by Victor Asliuk (Belarus) is reviewed in this connection. The reality shown in the film represents the European past and evokes a strong nostalgic feeling. However, the film, though generally renowned, is perceived differently by film professionals and audiences in Western and Eastern Europe. Some points of this East-West divergence are considered in the article. Finally, the issue of the relevance of Europe is analysed in the context of Belarusian history.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2014, 15, 24; 71-76
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
One People, One Language, One Literature? Changing Constructions of the History of Old Belarusian Literature (1956–2010)
Jeden naród, jeden język, jedna literatura? Zmieniające się konstrukcje historii literatury starobiałoruskiej (1956–2010)
Autorzy:
Rutz, Marion
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837721.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of literature
old Belarusian literature
multilingualism
Grand Duchy of Lithuania
national narratives
historia literatury
dawna literatura białoruska
wielojęzyczność
Wielkie Księstwo Litewskie
narracje narodowe
гісторыя літаратуры
старабеларуская літаратура
полілінгвізм
Вялікае Княства Літоўскае
нацыянальныя наратывы
Opis:
Histories of literature mirror views and experiences of their own age and thus are constantly being rewritten. This is true also for the history of Old Belarusian literature. The short introductions and comprehensive overviews, written in the period between the Thaw and the Lukashenko era (1956–2010), contain astonishingly different constructions of the literary past. The article analyses a dozen books in Belarusian, Russian and English and it singles out the most import changes, such as the role of the literature of Kyivan Rusʹ or periodization. However, the most prominent development is the step-by-step recognition of the multilingual nature of the literary heritage. This concerns the existence of texts not only in Eastern Slavonic varieties, but also in (Old) Church Slavonic, the discovery of Neo-Latin authors, and finally, the rehabilitation of Polish as a language of Belarusian literature. Although Old Belarusian studies in the post-Soviet years have been a field of innovation and reevaluation, even the most actual syntheses contain blind spots. The existence of texts in Lithuanian and the literary production of ethno-cultural minorities are hardly ever even mentioned. The idea of one common language has been given up, but the history of literature still deals with texts by representatives of one ethnos that inhabit one territory
Historia literatury odzwierciedla system światopoglądowy swoich czasów, dlatego jest niezmiennie aktualizowana. Dotyczy to także historii literatury starobiałoruskiej. Zarówno w krótkich szkicach, jak i szczegółowych przeglądach literackich, powstałych od odwilży do ery Aleksandra Łukaszenki (1956–2010), odnajdujemy zadziwiająco różne rekonstrukcje twórczości literackiej. W artykule przeanalizowano kilkanaście książek napisanych w języku białoruskim, rosyjskim i angielskim, przedstawiono ich periodyzację oraz rolę, jaką przy ich powstaniu odegrała spuścizna literacka okresu Rusi Kijowskiej. Celem badania było omówienie wielojęzycznego charakteru starobiałoruskiego dziedzictwa literackiego. Jako obiekt analizy autor obrał teksty wschodniosłowiańskie, (staro)cerkiewnosłowiańskie, nowołacińskie, jak również należące do literatury białoruskiej utwory polskojęzyczne. Chociaż w latach postradzieckich studia starobiałoruskie uważano za innowacyjne, nawet najbardziej aktualne syntezy zawierają luki badawcze. W literaturze przedmiotu o istnieniu tekstów w języku litewskim i twórczości literackiej mniejszości etniczno-kulturowych prawie w ogóle się nie wspomina. Zrezygnowano z idei wspólnego języka, ale historia literatury wciąż zajmuje się tekstami przedstawicieli jednego etnosu zamieszkującego jedno terytorium.
Гісторыя літаратуры адлюстроўвае светапогляд і досвед свайго часу і таму пастаянна перапісваецца. Гэта датычыць і гісторыі старабеларускай літаратуры. Кароткія агляды, як і грунтоўныя даследванні, створаныя ў перыяд паміж адлігай і эпохай Лукашэнкі (1956–2010), утрымліваюць надзіва розныя карціны літаратурнага мінулага. У артыкуле разглядаецца шэраг прац на беларускай, рускай і англійскай мовах, прасочваюцца найбольш істотныя змены: у падыходзе да перыядызацыі альбо ў разуменні ролі літаратуры Кіеўскай Русі. Аднак найбольш прыкметным з'яўляецца паступовае прызнанне шматмоўнасці літаратурнай спадчыны. У даследаваннях пачынаюць разглядацца тэксты не толькі на ўсходнеславянскіх мовах, але і на (стара)царкоўнаславянскай, адбывааецца адкрыццё неалацінскіх аўтараў і, нарэшце, рэабілітацыя польскай мовы як мовы беларускай літаратуры. Нягледзячы на тое, што даследаванні старажытнай Беларусі ў постсавецкія гады мелі інавацыйны характар і шмат што пераасэнсавана, белыя плямы ёсць нават у найноўшых працах. Амаль не згадваецца пра існаванне тэкстаў на літоўскай мове і літаратурную творчасць этнічных меншасцей. Ад ідэі адной агульнай мовы адмовіліся, але гісторыя літаратуры ўсё яшчэ займаецца тэкстамі прадстаўнікоў аднаго этнасу, якія насяляюць адну тэрыторыю.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 119-156
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piśmiennictwo religijne Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego jako oryginalne źródło do badań polszczyzny północnokresowej
Autorzy:
Kulwicka-Kamińska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044769.pdf
Data publikacji:
2018-01-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Polish language
history of the Belarusian language
the north borderland Polish language
kitabistics
the religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
Opis:
The religious writings of the Tatars constitute a valuable source for philological research due to the presence of heretofore unexplored grammatical and lexical layers of the north borderland Polish language of the 16th-20th centuries and due to the interference-related and transfer-related processes in the context of Slavic languages and Slavic-Oriental contacts. Therefore the basis for linguistic analyses is constituted by one of the most valuable monuments of this body of writing – the first translation of the Quran into a Slavic language in the world (probably representing the north borderland Polish language), which assumed the form of a tefsir. The source of linguistic analyses is constituted by the Olita tefsir, which dates back to 1723 (supplemented and corrected in the 19th century). On the basis of the material that was excerpted from this work the author presents both borderland features described in the subject literature and tries to point the new or only sparsely confirmed facts in the history of the Polish language, including the formation of the north borderland Polish language on the Belarusian substrate. Research involves all levels of language – the phonetic-phonological, morphological, syntactic and the lexical-semantic levels.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 85-110
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Place of the Works of Uladzimir Karatkievič in the Discourse on the Identity of Belarusians
Miejsce twórczości Uładzimira Karatkieviča w dyskursie o tożsamości Białorusinów
Autorzy:
Wielg, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837719.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Karatkievič
Belarusian literature
national identity
history of Belarus
Karatkevič
literatura białoruska
tożsamość narodowa
historia Białorusi
Караткевіч
беларуская літаратура
нацыянальная самасвядомасць
гісторыя Беларусі
Opis:
The main goal of U. Karatkievič’s literary output was always to revive and reinforce the sense of national identity in Belarusians. In earlier times, there had been no writer in Belarusian literature who would devote his whole output to the history of his nation. In his works, Karatkievič described their successes and failures and showed their attempts to gain independence and form the foundations of the Belarusian national identity to his reader. In the 1950s and 1960s, it was not easy to promote and disseminate the true history of Belarus, the beauty of the Belarusian language and the Belarusian national identity in the USSR. Karatkievič was often stigmatised and punished for his activity in this respect. This paper presents the impact of the writer’s output on the formation of Belarusian national identity. Karatkievič’s struggle with the stagnation or even backwardness of the Brezhnev era clearly manifested itself in his protest and fight for respect for the Belarusian language, the history of his homeland and the protection of nature and monuments of an immaterial culture. The writer saw the inseparable unity between those apparently different problems. Caused by such factors as the deliberate distortion of historical memory, social oblivion leads to the denationalisation and blurring of national self-awareness. Manipulating the past and enforcing the oblivion of various inconvenient historical events destroys the identity of societies. This is what Uladzimir Karatkievič wanted to oppose and did oppose with his works.
Głównym celem twórczości U. Karatkeviča pozostawała zawsze próba ożywienia i wzmocnienia poczucia tożsamości narodowej Białorusinów. W literaturze białoruskiej nie było wcześniej pisarza, który całą swoja twórczość poświęcił dziejom własnego narodu. Pisarz opisywał w swoich utworach wzloty i upadki Białorusinów, pokazywał ich próby uzyskania niepodległości, kształtował w swoim czytelniku podstawy białoruskiej tożsamości narodowej. W latach 50. i 60. XX w. w ZSRR nie było łatwo promować i propagować prawdziwą historię Białorusi, piękno języka białoruskiego i białoruską tożsamość narodową. Za swoje działania w tej dziedzinie Karatkevič był często piętnowany i karany. Artykuł przedstawia wpływ twórczości pisarza na kształtowanie białoruskiej tożsamości narodowej. Zmagania Karatkieviča z zastojem, a wręcz wstecznością ery Breżniewa najwyraźniej wyczuwalne były w jego proteście i walce o szacunek dla języka białoruskiego, historii własnej ojczyzny oraz ochrony przyrody i zabytków kultury materialnej. Pisarz widział nierozerwalną jedność pomiędzy tymi na pierwszy rzut oka różniącymi się problemami. Niepamięć społeczna, której jedną z przyczyn jest celowe zaburzanie prawdy historycznej doprowadza do wynarodowienia i zatarcia narodowej samoświadomości. Manipulowanie przeszłością i przymuszanie do zapominania o różnych niewygodnych wydarzeniach historycznych unicestwia tożsamość społeczeństw. Temu właśnie przeciwstawić się chciał i przeciwstawiał się swoja twórczością Uładzimir Karatkievič.
Галоўнай мэтай творчасці У. Караткевіча заўсёды была спроба адраджэння і ўмацавання пачуцця нацыянальнай ідэнтычнасці беларусаў. У беларускай літаратуры не было раней пісьменніка, які б усю сваю творчасць прысвяціў гісторыі ўласнага народа. У сваіх творах пісьменнік апісваў узлёты і падзенні беларусаў, паказваў іх спробы атрымаць незалежнасць, фарміраваў у свайго чытача аснову беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. У 1950-я і 1960-я гады ў СССР было няпроста прасоўваць сапраўдную гісторыю Беларусі, прапагандаваць прыгажосць беларускай мовы і беларускую нацыянальную ідэнтычнасць. Караткевіча, які свядома дзейнічаў у гэтым накірунку, неаднаразова кляймілі і каралі. У артыкуле паказаны ўплыў творчасці пісьменніка на фарміраванне беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. Змаганне Караткевіча з застоем і заняпадам брэжнеўскай эпохі найбольш выразна выявілася ў яго рашучых пратэстах у абарону беларускай мовы, гісторыі Бацькаўшчыны, помнікаў прыроды і архітэктуры. Пісьменнік бычыў непарыўную сувязь паміж гэтымі, на першы погляд рознымі, праблемамі. Грамадская абыякавасць, адной з прычын якой з’яўляецца мэтанакіраванае фальшаванне гістарычнай памяці, прыводзіць да знікнення нацыянальнай самасвядомасці народа. Маніпуляцыя мінуўшчынай і прымусовае сціранне з памяці розных гістарычных падзей, невыгодных для пануючай ідэалогіі,  знішчае нацыянальную ідэнтычнасць. Супраць гэтага і змагаўся сваёй творчасцю Уладзімір Караткевіч.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 203-214
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku
Autorzy:
Tarasiuk, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624866.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historia Mińska
History of Belarus
Belarusian national movement
Poles in Kresy
history of Minsk
Polish organisations in Belarus
historia Białorusi
białoruski ruch narodowy
Polacy na Kresach
organizacje polskie na Białorusi
гісторыя Беларусі
беларускі нацыянальны рух
палякі на ўсходніх ускраінах
гісторыя Мінска
польскія арганізацыі ў Беларусі
Opis:
This article explores changes in the attitudes of Poles towards the Belarusian national aspirations during great transformations in Russia, i.e. in 1917. At that time, Poland had to acknowledge the fact that its efforts to establish itself as the protector of the Belarusian peoples had petered out. Consequently, the Poles adopted different attitudes to possible cooperation with Belarusian politicians, from denying such a possibility altogether (National Democracy) to considering them equal partners (Polish Democratic Union, or PZD).
Artykuł przedstawia zmiany stosunku Polaków do białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w czasie wielkich przemian w Rosji, czyli w 1917 r. Polacy musieli wówczas zaakceptować fakt, że polityka dalszego pełnienia roli patrona ludności białoruskiej już się wyczerpała. Wśród Polaków doszło wtedy do ukształtowania się różnych poglądów na możliwość współpracy z politykami białoruskimi, od pozycji negowania takiej możliwości (endecja) po traktowanie ich jako równoprawnych partnerów (PZD).
У публікацыі адлюстраваны змены ў адносінах палякаў да беларускіх нацыянальных памкненняў у Мінску ў час важных трансфармацыяў у Расіі, менавіта ў 1917 г. У гэты час палякі павінны былі прыняць факт, што палітыка далейшага імкнення да ролі патрона беларускага насельніцтва скончылася. Адначасова ў асяроддзі палякаў сфарміраваўся спектр розных поглядаў на магчымасць супрацоўніцтва з беларускімі палітыкамі, ад пазіцыі адмаўлення такой магчымасці (Нацыянальна-дэмакратычная партыя Беларусі) да раўнапраўнага партнёрскага стаўлення (Польскі дэмакратычны саюз Беларусі).
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeszłość oczami mieszkańców białorusko-litewsko-polskiego pogranicza (na przykładzie wybranych wsi rejonu miadzielskiego i wołożyńskiego)
Autorzy:
Żebrowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624924.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Valozhyn district, Miadziel district, oral history, memories, communicative memory, Polish-Belarusian-Lithuanian borderland
rejon wołożyński, rejon miadzielski, historia mówiona, wspomnienia, pamięć komunikatywna, pogranicze polsko-białorusko-litewskie
Валожынскі райн, Мядзельскі раён, вусная гісторыя, успаміны, ка- мунікатыўная памяць, польска-беларуска-літоўскае памежжа
Opis:
The article is devoted to oral memories of the residents of the Polish–Belarusian-Lithuanian borderland of the Central and Western Belarus (Valozhyn and Miadziel districts), where the author has been conducting her research since 2010. The focus of the analysis is brought to the memories of representatives of the generation born in the 1920s and 1930s and living in the area since then. The oral history of the people native to these regions goes back several historical periods. This includes the inter-war period, the Second World War and the post-war years, all reconstructed on the basis of selected fragments of biographical narratives. The research shows that, in the communicative memory of the inhabitants of the area, the pre-war period evokes positive images associated with the Second Polish Republic, whereas negative memories are related to the advent of the Soviet government. The accounts from the period of the Second World War depict both the German soldiers and the partisans, and their interactions with the local population. Another difficult experience were the post-war years, which brought about exile, forced collectivization, repression of religious beliefs and the destruction of Polish documents. The analysis of the material gathered allows for a deeper understanding of the reality of life in conditions marked by shifting borders and state changes, and allows us to reconstruct the traditional world of the inhabitants of these villages. The preserved memories of the living witnesses constitute valuable research material, which often contradicts well-established historical facts.
Artykuł poświęcony jest ustnym wspomnieniom mieszkańców pogranicza polsko-białorusko- litewskiego (rejon wołożyński, rejon miadzielski w Centralnej Białorusi), gdzie od 2010 r. autorka prowadzi badania terenowe. Przedmiotem rozważań jest pamięć pokolenia urodzonego w latach 20.–30. XX w., od dawna mieszkającego na wymienionym obszarze. Historie mówione autochtonów dotyczą kilku okresów historycznych. To przede wszystkim okres międzywojenny, czasy II wojny światowej i lata powojenne, które zostały zrekonstruowane na podstawie fragmentów narracji biograficznych. Z badań wynika, że czas przedwojenny w świadomości społecznej mieszkańców wiąże się z pozytywnymi wspomnieniami II Rzeczpospolitej i negatywnymi dotyczącymi obcowania z władzą sowiecką. Obrazy z II wojny światowej przedstawiają żołnierzy niemieckich i partyzantów oraz ich relacje z miejscową ludnością. Lata powojenne, które przyniosły mieszkańcom przymusową kolektywizację, zesłania, prześladowanie wiary i niszczenie polskich dokumentów, zapisały się w pamięci badanych jako kolejne trudne doświadczenie. Analiza zgromadzonego materiału daje możliwość zrozumienia autochtonicznej ludności w warunkach przesunięcia granic, zmian politycznych oraz pozwala zrekonstruować tradycyjny świat mieszkańców badanych wsi. Wspomnienia wciąż żyjących świadków historii stanowią ważne źródło informacji, które niejednokrotnie wchodzi w konfrontację z uznanymi faktami historycznymi.
Артыкул прысвечаны вусным успамінам жыхароў польска-беларуска-літоўскага пагранічча (валожынскі і Мядзельскі раёны ў Цэнтральнай Беларусі), дзе з 2010 г. намі праводзяцца палявыя даследаванні. Развагі засяроджаны на памяці найстарэйшага па- калення, народжанага ў 20–30-я гг. ХХ ст., якое з дзеда-прадзеда жыве на даследава- най тэрыторыі. Вусная гісторыя старажылаў ахопліваe некалькі гістарычных перыядаў. Гэта, перш за ўсё, вобразы міжваеннага перыяду, часоў другой сусветнай вайны і пас- ляваенных гадоў, якія прадстаўляюцца ў артыкуле пры дапамозе выбаркі фрагментаў біяграфічных нарацый. Даваенны час у калектыўнай памяці аўтахтоннага насельніцтва характарызуецца станоўчымі ўспамінамі пра жыццё ў ІІ Рэчы Паспалітай, і адмоўнымі, звязанымі з прыходам саветаў. Карціны другой сусветнай вайны вагаюцца паміж апі- саннямі нямецкага войска і партызанаў, а таксама іх узаемаадносінамі з мясцовым на- сельніцтвам. Пасляваенныя гады прынеслі аўтахтонам чарговае выпрабаванне, напр. прымусовая калектывізацыя, ссылкі, забарона веры і канфіскацыя польскіх дакумен- таў. Аналіз матэрыялу дае магчымасць лепш зразумець вясковых жыхароў ва ўмовах тэрытарыяльных, палітычных і сацыяльных пераменаў, а таксама дапамагаюць зазір- нуць у іх традыцыйны свет. Захаваныя ўспаміны жывых сведкаў гісторыі – гэта багаты матэрыял, які часта ўступае ў канфрантацыю з прызнанымі гістарычнымі фактамі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realia białoruskie w szkicach z podróży Melchiora Wańkowicza
Autorzy:
Хмяльніцкі, Мікалай
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625077.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusian realities
sketch
reportage
borderland
chronotop
history
document
culture
discourse
realia białoruskie
szkic
reportaż
pogranicze
chronotyp
historia
dokument
kultura
dyskurs
беларускія рэаліі
нарыс
рэпартаж
пагранічча
хранатоп
гісторыя
дакумент
культура
дыскурс
Opis:
The article represents an attempt to study the presence and functioning of Belarusian realities in sketch-reportages of the polish writer and journalist M. Wańkowicz. Belarusian component in the artistic and publicistic heritage of M. Wańkowicz is revealed and characterized through the context of the cultural borderland (chronotop, Polish-Soviet border, traditions, landscape, literature, etc.).
Артыкул прысвечаны даследаванню прысутнасці і функцыянаванню беларускіх рэалій у нарысах-рэпартажах польскага пісьменніка і журналіста М.Ваньковіча. Праз кантэкст культурнага пагранічча выяўлены і ахарактарызаваны праявы беларускасці ў мастацкай і публіцыстычнай спадчыне М. Ваньковіча (хранатоп, польска-савецкая мяжа, традыцыі, пейзаж, літаратура і інш.
Artykuł został poświęcony realiom białoruskim w szkicach z podróży polskiego pisarza i dziennikarza Melchiora Wańkowicza. Autor opisuje i charakteryzuje elementy białoruskie w dorobku artystycznym i publicystycznym M. Wańkowicza (chronotyp, granica polsko-radziecka, tradycje, pejzaż, literatura i inne).
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek do języka białoruskiego młodych poetów XXI wieku
Autorzy:
McMillin, Arnold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625072.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusian language
history
preservation
variants
imagery
praise
scorn
język białoruski
historia
zachowanie języka
warianty
wzorce
akceptacja
lekceważenie
белорусский язык
история
сохранение
варианты
образы
похвала
пренебрежение
Opis:
This article traces briefly the history of the Belarusian language in the 20th and 21st centuries, particularly the ways in which it is used by young poets, and the imagery used to describe it in their works. Also shown are some of the ways the language is spurned and passionately defended.
W artykule autor omawia kondycję języka białoruskiego w XX i  XXI wieku oraz stosunek współczesnych młodych poetów do języka ojczystego, odzwierciedlony w ich twórczości poetyckiej. Są przytoczone zarówno przykłady obojętności młodych poetów białoruskich wobec  języka ojczystego, jak i zatroskania o jego los.
В этой статье дается краткая история положения белорусского языка в ХХ-м и ХХІ-м веках, и, в частности, разные случаи упоминания о нем в стихах молодых поэтов; анализируются художественные образы, с помощью которых описывается отношение к белорусскому языку в их творчестве. Приводятся примеры как равнодушия к судьбе родного языка со стороны молодых поэтов, так и его страстной защиты. 
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie historii mówionej jako metody badawczej na przykładzie białoruskiej społeczności wiejskiej pogranicza polsko-białoruskiego
The importance of oral history as a research method exemplified by the Belarusian rural community of the Polish-Belarusian Borderland
Значение устной истории как исследовательского метода на примере белорусской деревенской общественности приграничной польско-белорусской зоны
Autorzy:
Owłasiuk, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953390.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
historia mówiona
białoruska społeczność wiejska
ii wojna światowa
okupacja niemiecka
pogranicze polsko-białoruskie
устная история
белорусская деревенская общественность
польско-белорусская приграничная зона
ii мировая война
немецкая оккупация
oral history
belarusian rural community
world war ii
german occupation
the polish-belarusian borderland
Opis:
Oral history is becoming a more and more popular research method involving collecting and critical analyzing of interviews made with the witnesses of history. Basic advantages of oral history and the accounts themselves distinguishing them from other historical sources undoubtedly include: a direct contact with a narrator, a possibility of verifying reliability or completing written sources, and determining motifs or atmosphere of past events. Moreover, oral history research allow to make an attempt at analyzing memory of a specific group such as, for example, the picture of German occupation of World War II as seen by the Belarusian rural community of the Polish-Belarusian Borderland. Interviews collected from Polish and Belarusian narrators revealed that both the outbreak of the German-Soviet war as well as the time of occupation itself have been strongly preserved in the respondents’ memories. The accounts of Polish and Belarusian groups mostly focused on the issue of contingents, deportations for forced labor to the Third Reich and Soviet guerillas operations. The respondents’ individual experiences with Nazi authorities have certainly influenced memorizing specific events by them as well as the manner of remembering them. What is more, the respondents’ attitude to German soldiers who, due to their distinct language, culture and religion became “foreign” to local people, played an important role too. On the other hand, the picture of occupation was also influenced by external factors such as widely understood historical policy and other postwar experiences of the narrators. The research of the respondents from Poland and Belarus revealed that the period of German occupation was not remembered differently by the representatives of both groups. Introducing a radical division into the opinions on any issue raised by the respondents (contingents, deportations or guerillas) held by the Polish group and the Belarusian one turned out to be impossible. Nevertheless, factors shaping their memory of the events in 1941–1944 were different.
Устная история становится все более популярным исследовательским методом, основанным на составлении и критическом анализе опросов, проведенных среди очевидцев исторических событий. Основными преимуществами oral history и самих взаимоотношений, выделяющихся на фоне других исторических источников, несомненно являются: непосредственный контакт с рассказчиком, возможность верификации надежности или дополнения письменных источников, определение мотивов или атмосферы минувших событий. Более того, исследования oral history дают возможность проанализировать воспоминания данной группы, например, при изучении немецкой оккупации во время II Мировой войны, свидетелями которой была белорусская деревенская общественность приграничной польско-белорусской зоны. На основании рассказов очевидцев из Польши и Белоруссии оказалось, что начало немецко-советской войны, как и период оккупации, оставили яркий след в их памяти. В повествованиях польской и белорусской группы больше всего внимания уделялось вопросу контингентов, вывозке на принудительные работы в III Рейх и советскому партизанскому движению. На воспоминания очевидцев, описывающих события, несомненно повлиял индивидуальный опыт каждого из них, касающийся времени нацистской власти. Важную роль также сыграло отношение очевидцев к немецким солдатам, которые из-за иностранного языка, культуры и религии становились для населения «чужими». С другой стороны, на образ оккупации влияли также внешние условия, такие как, широко понимаемая историческая политика и другие послевоенные, пережитые рассказчиками, ситуации. На основании исследуемого материала, полученного от очевидцев из Польши и Белоруссии, оказалось, что период немецкой оккупации оставил похожий след в памяти представителей обоих групп. Оказалось невозможным радикально разделить информацию, полученную от польской и белорусской групп, информацию о контингентах, вывозках и партизанском движении. В свою очередь, разными оказались факторы, повлиявшие на воспоминания о произошедшем в 1941–1944 годах.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2016, 24
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Актуалiзацыя спадчыны Уладзiслава Сыракомлi на сучасным этапе
Aktualizacja współczesnych badań nad spuścizną Władysława Syrokomli
Updating research on Wladyslaw Syrokomla’s heritage at the present stage
Autorzy:
Варабей, Марына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108222.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poemat
historia
Romantyzm
literatura białoruska
utwory w języku polskim
poem
history
Romanticism
Belarusian literature
works in the Polish language
Opis:
Dziedzictwo W. Syrokomli jest zróżnicowane gatunkowo i tematycznie, dlatego staje się bogatym źródłem badań. Biografia, eseje, niektóre teksty poetyckie zostały szeroko omówione w pracach naukowców białoruskich i obcych. Aktualizacja zagadnień dotyczących współczesnych badań nad twórczością W. Syrokomli pozwoli wypełnić lukę w studiach nad historią literatury białoruskiej XIX wieku i historią ówczesnego białorusko-polskiego pogranicza kulturowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na poematy historyczne i gawędy W. Syrokomli.
W. Syrokomla’s heritage is diverse in genres and subjects. Therefore, it becomes a rich source of research. His biography, essays, some poetic texts are widely discussed in the works of Belarusian and foreign researchers. Updating of the issues concerning the research on W. Syrokomla’s heritage eliminates the gaps in the study of the 19th century Belarusian literature and Belarusian-Polish cultural borderland. A particular attention should be paid to W. Syrokomla’s historical poems and drawn-out stories.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 203-212
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies