Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Belarusian folklore" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Энтамалагiчны код традыцыйнай духоўнай культуры беларусаў: камар
Entomological code of the traditional spiritual Belarusian culture: mosquito
Autorzy:
Szwed, Ina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118245.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
entomological code
image
mosquito
semiotisation
traditional spiritual culture
Belarusian folklore
Opis:
The research is devoted to ethno-semiotic characteristic of an image of a mosquito as a factor of entomological code of the traditional spiritual culture of Belarusian people. It has been shown that in the system of entomological imagery a mosquito is a male erotic symbol, and it correlates with concepts of small, weak, blood, victim, fertility, heat, hedonism, demon. The mosquito correlates with mythological elements: zoological (bird, snake, horse, etc.), dendrological (oak, walnut), demonological (devil), anthropological (saint, nun, tsar, soldier) and other conceptual codes.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2019; 189-202
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Гідралагічны код беларускага фальклору
Hydrologiczny kod folkloru białoruskiego
Hydrological code of the Belarusian folklore
Autorzy:
Швед, Іна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944690.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
hydrological code
symbol
image
system
classification
Belarusian folklore
kod hydrologiczny
obraz
klasyfikacja
folklor
białoruski
Opis:
W artykule omówiono teoretyczne i metodologiczne podstawy badań kodu hydrologicznego, jego strukturę, parametry typologiczne, powiązania z kodami pokrewnymi – substancji, zjawisk naturalnych i innych. Zrekonstruowano semantykę i symbolikę podstawowych elementów kodu hydrologicznego – morza, rzeki, jeziora, bagna, źródła, studni.
The article considers the theoretical and methodological bases of hydrological code research, its structural and typological parameters and links with related codes – substances, elements, natural phenomena, etc. There are also reconstructed semantics and symbolism of the main elements of the hydrological code – sea, river, lake, swamp, spring, well.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6; 245-268
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Гідралагічны код беларускага фальклору
Hydrologiczny kod folkloru białoruskiego
Hydrological code of the Belarusian folklore
Autorzy:
Швед, Іна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106246.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kod hydrologiczny
symbol
obraz
system
klasyfikacja
folklor białoruski
hydrological code
image
classification
Belarusian folklore
Opis:
W artykule omówiono teoretyczne i metodologiczne podstawy badań kodu hydrologicznego, jego strukturę, parametry typologiczne, powiązania z kodami pokrewnymi – substancji, zjawisk naturalnych i innych. Zrekonstruowano semantykę i symbolikę podstawowych elementów kodu hydrologicznego – morza, rzeki, jeziora, bagna, źródła, studni.
The article considers the theoretical and methodological bases of hydrological code research, its structural and typological parameters and links with related codes – substances, elements, natural phenomena, etc. There are also reconstructed semantics and symbolism of the main elements of the hydrological code – sea, river, lake, swamp, spring, well.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 245-268
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pragmatyka tekstów mitologicznych w białoruskiej tradycji folklorystycznej początku XXI w.
Autorzy:
Shved, Ina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081379.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
mythological texts
pragmatic
Belarusian folklore
teksty mitologiczne
pragmatyka
folklor białoruski
міфалагічны тэкст
прагматыка
беларускі фальклор
Opis:
The following article presents the results of synchronous pragmatic analysis of mythological texts that exist in different regions of Belarus nowadays. The analysis takes into account thematic, linguistic and situational parameters of the actualization of mythological texts. It is shown that mythological texts, functioning in various forms of everyday, semi-ritual and ceremonial speech, affirm stereotypes of human behaviour, which are focused on the first member of the opposition „norm – anti-norm,” reveal the features of rules, regulations, prohibitions, and consequences. The wording of prohibitions, rules, and recommendations may not be included in the text if the experienced listener – „the bearer” of the tradition – has mastered the necessary background knowledge and is able to derive these formulations independently. Moreover, such conclusions can simultaneously relate to different areas: mythological knowledge, practical skills needed in everyday life and extreme situations, moral and ethical, religious ideas, and norms. Mythological stories, depending on the individual dispositions of the active bearers of the tradition can not only convince listeners of the existence of extraterrestrial forces and beings, the possibility of crossing the world border on both sides, the diffuse interpenetration of this and other worlds, affirm the unity of living and dead members, but also allow you to visualize, „feel/hear” representatives of the outside world. In addition to the dominant phatic function, informative, didactic, therapeutic, and emotional functions related to all of the above are defined.
W artykule zaprezentowano wyniki pragmatycznej analizy synchronicznej mitologicznych tekstów ludowych, które funkcjonują obecnie w różnych regionach Białorusi. Podczas analizy materiału źródłowego uwzględniono jego specyfikę tematyczną, językową oraz sytuacyjną. Ustalono, iż teksty folklorystyczne funkcjonujące w życiu codziennym człowieka, a także utrwalone w kulturze gatunki obrzędowe, odzwierciedlają stereotypy ludzkich zachowań. Ukierunkowane na pierwszy człon opozycji „norma – antynorma” ujawniają zasady, nakazy, zakazy oraz konsekwencje ich łamania. Mimo że formuły zakazów, zasad postępowania, zaleceń często nie są składnikami analizowanych tekstów, są one czytelne dla odbiorcy, „nosiciela” tradycji, dzięki znajomości szerszego kontekstu kulturowego, który pomaga mu je odkryć. Przy tym wnioski mogą dotyczyć różnorodnych sfer: wiedzy mitologicznej, praktycznych umiejętności niezbędnych w życiu codziennym oraz sytuacjach ekstremalnych, moralnoetycznych i religijnych idei oraz norm. W zależności od indywidualnych dyspozycji odbiorcy teksty mitologiczne nie tylko przekonują słuchacza o istnieniu sił nadprzyrodzonych oraz istot pozaziemskich, o możliwości przekraczania granicy świata realnego i fantastycznego, o dyfuzji tego i tamtego świata, stwierdzają jedność żywych i zmarłych członków rodu oraz pozwalają wizualizację, „odczucie” przedstawicieli świata pozaziemskiego. Poza dominującą funkcją fatyczną, mitologiczne teksty ludowe pełnią także funkcję informacyjną, dydaktyczną, terapeutyczną oraz związaną z wymienionymi emocjonalną.
У артыкуле разглядаюцца вынікі сінхроннага прагматычнага аналізу міфалагічных тэкстаў, якія бытуюць у розных рэгіёнах Беларусі ў наш час. Пры аналізе ўлічваюцца тэматычныя, моўныя і сітуатыўныя параметры актуалізацыі міфалагічных тэкстаў. Высветлена, что міфалагічныя тэксты, функцыянуючы ў розных формах побытавага, паўабрадавага і абрадавага маўлення, сцвярджаюць стэрэатыпы чалавечых паводзінаў, якія арыентаваны на першы член апазіцыі «норма – антынорма», раскрываюць асаблівасці правілаў, прадпісанняў, забарон і наступствы іх парушэння. Самі фармулёўкі забаронаў, правілаў, рэкамендацый могуць не ўключацца ў тэкст, калі дасведчаны слухач – „носьбіт” традыцыі – засвоіў неабходны комплекс фонавых ведаў і ў стане вывесці гэтыя фармулёўкі самастойна. Прычым такія вывады могуць адначасова тычыцца розных сфер: і міфалагічных ведаў, і практычных навыкаў, неабходных у паўсядзённым жыцці ды экстрэмальных сітуацыях, і маральна-этычных, рэлігійных ідэй, нормаў. Міфалагічныя аповеды ў залежнасці ад індывідуальных дыспазіцый актыўных „носьбітаў” традыцыі могуць не толькі ўпэўніваць слухачоў у існаванні іншасветных сіл і істот, у магчымасці перасячэння міжсветавай мяжы з абодвух яе бакоў, дыфузнага ўзаемапранікнення таго і гэтага светаў, сцвярджаць адзінства жывых і памерлых членаў родавага калектыву, але і дазваляюць візуалізаваць, «адчуць/пачуць» прадстаўнікоў іншасвету. Акрамя дамінантнай фатычнай функцыі, вызначаюцца інфарматыўная, дыдактычная, тэрапеўтычная, а таксама звязаная з усімі пералічанымі эмацыянальная функцыі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 107-131
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мiфасемантыка вобраза савы ў беларускiм традыцыйым фальклоры
Mityczna semantyka obrazu sowy w tradycyjnym białoruskim folklorze
Mythical semantics of the image of an owl in the Belarusian traditional folklore
Autorzy:
Швед, Iна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108238.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
semantyka mityczna
obraz
sowa
kod ornitologiczny
folklor białoruski
mythical semantics
ornithological code
Belarusian folklore
image
owl
Opis:
Analiza mitycznej semantyki obrazu sowy jako elementu kodu ornitologicznego w białoruskim folklorze pokazała, że dominantami tego obrazu są chtoniczne, demoniczne, żeńskie elementy, rzadziej – zespolenie z dodatnim biegunem kluczowej chrześcijańskiej opozycji do jej interpretacji narodowej. Miejsca występowania sowy to leśne gęstwiny, bagna, wierzby, dęby, drogi, garby, krzyże. Niezwykłe relacje wiążą sowę z kukułką, wróblem, wroną, dzięciołem, sokołem, błotniakiem i pójdźką zwyczajną.
The research on the mythical semantics of the owl as an element of ornithological code of Belarusian folklore have ascertained that basic modes of this image include chtonic, demonic, womanish opening. They are rarely connected with the positive pole of key Christian opposition in its folk interpretation. The places of location of the owl are dense forests, wetlands, a pussy-willow, an oak, a road, a hump, a church cross. The special relations connect an owl with a cuckoo, a sparrow, a raven (a crow), a woodpecker, a falcon, a harrier and a little owl.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 315-333
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мiфасемантыка вобраза савы ў беларускiм традыцыйым фальклоры
Mityczna semantyka obrazu sowy w tradycyjnym białoruskim folklorze
Mythical semantics of the image of an owl in the Belarusian traditional folklore
Autorzy:
Швед, Iна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944928.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
mythical semantics
an image
an owl
ornithological code
Belarusian folklore
semantyka mityczna
obraz
sowa
kod ornitologiczny
folklor
białoruski
Opis:
Analiza mitycznej semantyki obrazu sowy jako elementu kodu ornitologicznego w białoruskim folklorze pokazała, że dominantami tego obrazu są chtoniczne, demoniczne, żeńskie elementy, rzadziej – zespolenie z dodatnim biegunem kluczowej chrześcijańskiej opozycji do jej interpretacji narodowej. Miejsca występowania sowy to leśne gęstwiny, bagna, wierzby, dęby, drogi, garby, krzyże. Niezwykłe relacje wiążą sowę z kukułką, wróblem, wroną, dzięciołem, sokołem, błotniakiem i pójdźką zwyczajną.
The research on the mythical semantics of the owl as an element of ornithological code of Belarusian folklore have ascertained that basic modes of this image include chtonic, demonic, womanish opening. They are rarely connected with the positive pole of key Christian opposition in its folk interpretation. The places of location of the owl are dense forests, wetlands, a pussy-willow, an oak, a road, a hump, a church cross. The special relations connect an owl with a cuckoo, a sparrow, a raven (a crow), a woodpecker, a falcon, a harrier and a little owl.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 315-333
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ЭСХ АТОЛОГИЯ В НАРОДНОБИБЛЕЙСКОЙ ТРАДИЦИИ БЕЛОРУСОВ (ПО СОВРЕМЕННЫМ ЗАПИСЯМ)
Autorzy:
Szwed, Inna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681394.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
eschatology, signs of the end of the world, the People’s Bible, Belarusian folklore
eschatologia, znaki końca świata, Biblia ludowa, folklor białoruski.
Opis:
The paper analyses several modern Belarusian peasant eschatological narratives. The presented sources show that traditional apocalyptic characters and plots are organically intertwined with rationalistic notions of environmental and social disasters and thus tend to offer a logical explanation of the depicted events. In the eschatological narratives, which prevail in urban environment, rationalistic interpretations displace the pre-existing mythological and religious motivations of Doomsday. The mythologised and rationalistic interpretations emphasise people’s responsibility for the end of the world – a global catastrophe that could be caused by supernatural powers, natural or man-made causes, directly or indirectly imposed on sinners.
Artykuł poddaje analizie kilka współczesnych białoruskich ludowych narratywów eschatologicznych. Materiały źródłowe świadczą o organicznym przeplątaniu apokaliptycznych motywów i postaci z racjonalizującymi ideami o ekologicznych lub społecznych katastrofach, co stanowi próbę znalezienia logicznego objaśnienia przedstawionych wydarzeń. W zbadanych narratywach eschatologicznych, powstałych w urbanizowanym społeczeństwie, interpretacje racjonalistyczne wypierają wcześniejsze mitologiczne i religijne motywacje w narracjach apokaliptycznych. Zarówno mitologiczne, jak i racjonalistyczne interpretacje wywodzą ludzką odpowiedzialność za koniec świata.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мiфасемантыка i функцыянальнасць вобраза сабакi ў беларускiм фальклоры
Mityczna semantyka i funkcjonalność obrazu psa w folklorze białoruskim
Mythosemantics and functionality of the dog’s image in Belarusian folklore
Autorzy:
Shved, Ina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118687.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
вобраз
мiфасемантыка
функцыянальнасць
беларускi фальклор
сабака
obraz
mityczna semantyka
funkcjonalność
folklor białoruski
pies
image
mythosemantics
functionality
Belarusian folklore
dog
Opis:
Гiсторыка-генетычнае i функцыянальна-семантычнае даследаванне мiфасемантыкi i функцыянальнасцi вобраза сабакi ў беларускiм фальклоры паказала, што “тэкст сабакi” не прачытваецца адназначна. У сiстэме заалагiчнай вобразнасцi сабака, з аднаго боку, вылучаецца ўвасабленнем вернасцi, сяброўства, пiльнасцi, усёведання, аховы, мужчынскага пачатку i станоўча ацэньваецца, а з другога боку сiмвалiзуе нечысцiню, небяспеку, здраду, зло i да т.п. У мiфалагiчнай мадэлi свету сабака размяшчаецца на мяжы памiж светам жывых людзей i iншасветам i надзелены рысамi медыятыўнасцi, хтанiзму, дэманiзму i здатнасцю нейтралiзаваць адмоўныя праявы засветаў, ачысцiць ад iх свет людзей.
Badania historyczno-genetyczne i funkcjonalno-semantyczne dotyczące mitycznej semantyki i funkcjonalności obrazu psa w białoruskim folklorze pokazują, że trudno jednoznacznie odczytać treści przekazywane przez psa. W systemie obrazów zoologicznych pies uosabia lojalność, przyjaźń, czujność, wszechwiedzę, ochronę, męskość i jest oceniany pozytywnie. Ale pies symbolizuje także nieczystość, niebezpieczeństwo, zdradę, zło, itp. W mitologicznym obrazie świata pies zajmuje miejsce między żywymi ludźmi a innymi. Charakteryzują go takie cechy, jak mediacyjność, chtonizm, demonizm, umiejetność neutralizowania i niszczenia negatywnych przejawów życia.
Historico-genetic and functional-semantic research devoted to mythosemantics and functionality of the dog’s image in Belarusian folklore has showed that “the dog’s text” cannot be clearly identified. In the system of zoological imagery the dog personifies loyalty, friendship, vigilance, omniscience, protection, masculinity and is positively evaluated. But the dog also symbolizes uncleanness, danger, betrayal, evil, etc. The dog in the mythological model of the world is located at the boundary between the living world and the world of the others. The dog is attributed to such features as mediation, chthonism, demonism, the ability to neutralize negative manifestations of other worlds as well as to clear the world of men.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 303-333
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
К проблеме „Своего” и „Чужого” - образ еврея в белорусской сказке
(To the problem of „own" and „foreigner" - the image of Jew in in Belarusian tale
Autorzy:
Chernyavskaya, Yulia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482581.pdf
Data publikacji:
2007-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Jew
Belarusian tale
literature
folklore
Opis:
Belarusian taleThe article considers the character of the incomer as a constituent part of the ethnic self-image of the nation. The story is about the image of Jew as seen with eyes of Belarusian peasantry as imprinted in tales collected by folklorists on the verge of the 19th and 20th centuries. It is represented by „the Mine Foreigner” living in the same life and financial conditions as a Belarusian peasant, from one point, and different form a Belarusian due to another ethnic and confessional membership and the relevant customs, from another point. The character of Jew in Belarusian tale is defined through binary oppositions mine vs. foreigner, wealth vs. poverty, cunning vs. naivete, etc. Cultural necessity of foreigner inside his/her own nation is defined by two functions, the function of comparison (and relevant specification of own identity) and function of complementarity as soon as he/she posesses skills that aboriginals do not posess. Differences between the Mine Foreigner vs. Foreign or Another characters are stated.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2007, 1, XII; 61-75
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Метрарытмiчная структура i форма народнапесеннай страфы як стабiлiзатары варыянтнай фальклорнай традыцыi
Metric and rhythmic structure and form of folk song stanza as stabilizers of variant folk tradition
Autorzy:
Mazuryna, Natalla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118246.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
folklore
Belarusian folk songs
variant
variation
stabilizers of tradition
metric and rhythmic structure
rhythmic model
form of stanza
Opis:
The article is devoted to the study of metric-rhythmic structure and form of folk song stanza as stabilizers of variant folk tradition. Moreover, the stabilization mechanism is a system of variability factors and stabilization. They operate in relation to all components of a communication system, which ensures the functioning of folklore. The essence of extra-textual, textual-verbal and musical stabilizers of the folk song tradition is revealed. The folk song exists in its variants. It has its own logic of development and form shaping, which should be reflected in the recording. The author uses numerous examples to analyze various forms of stanza, as well as their metric and rhythmic structure. She also studies one of the invariant principles of folk songs language i.e. unity of form of music and verse. Rhythmic form of the song (its syllabic-rhythmic model) is expressed in categories that reconcile the rhythm of a verse with a chant.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2019; 203-222
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Białoruskie i polskie zamowy: od paraleli do wspólnej przestrzeni fabularnej
Autorzy:
Valodzina, Tatsiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081355.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
fabuła i motyw
studium porównawcze
беларускі і польскі фальклор
замовы
народная медыцына
сюжэт і матыў
параўнальныя штудыі
Belarusian and Polish folklore
spells
folk medicine
plot and motive
comparative studies
białoruski i polski folklor
zamowy
medycyna ludowa
Opis:
Spells from the western territories are an organic part of the folk magic compendium of Belarus, which are included in the general ethnic piggy bank with the main and frequent plots, motifs and images, but at the level of priorities and development of individual elements they make up a slightly different and at the same time complete picture. There are a lot of formulas, images, and motifs that continue the Polish spell tradition and then „dissipate”, point-by-point fixed in places of compact residence of the Catholic population. At the same time, several motifs and even complexes associated with individual functional spell groups fall out of the border zone. The Polish folk magic tradition has become a kind of conductor of Western European influences for Belarusian ones, while direct borrowings from Polish texts are rare. In general, comparative studies give grounds to express the idea of the existence of a common Western Belarusian-Polish plot and motif spell space.
Krótkie słowne zaklęcia zwane zamowami stanowią integralną część folkloru zachodniej Białorusi. Cechuje je bogactwo linii fabularnych, motywów i wątków obecnych od dawna w białoruskiej kulturze ludowej. Jednak hierarchia poszczególnych składowych oraz ich zbadanie wykazują obraz nieco niejednorodny, mimo że stanowią pewną całość. W niniejszym artykule poddano analizie pochodzące z folkloru polskiego formuły, postacie, motywy ludowe, które są rozrzucone w otoczeniu białoruskim i które nadal notujemy w osobnych punktach w regionach zamieszkanych przez ludność wyznania katolickiego. Jednocześnie niektóre motywy oraz ich zespoły funkcjonujące w zamowach na pograniczu nie występują. Poprzez polską tradycję zaklęć słownych do białoruskiej przedostały się elementy zachodnioeuropejskie, tymczasem bezpośrednie zapożyczenia z folkloru polskiego należą do rzadkości. Przeprowadzone studium porównawcze dowodzi tezy o istnieniu wspólnej polsko-białoruskiej przestrzeni fabularnej zamów i zaklęć ludowych.
Замовы з заходніх тэрыторый – арганічная частка замоўна-заклінальнага кампендыума Беларусі, асноўнымі і частотнымі сюжэтамі, матывамі і вобразамі ўваходзяць у агульнаэтнічную скарбонку, аднак на ўзроўні прыярытэтаў і распрацаванасці асобных элементаў складаюць некалькі адрозную і ў той жа час цэласную карціну. Выяўляецца шэраг формулаў, вобразаў, матываў, якія працягваюць польскую замоўную традыцыю і далей „рассейваюцца”, кропкава фіксуюцца ў месцах кампактнага пражывання каталіцкага насельніцтва. У той жа час некалькі матываў і нават комплексаў, звязаных з асобнымі функцыянальнымі замоўнымі групамі, выпадае з зоны памежжа. Польская замоўная традыцыя стала для беларускай своеасаблівым правадніком заходнееўрапейскіх уплываў, у той час як прамыя запазычанні з польскіх тэкстаў рэдкія. У цэлым параўнальныя штудыі даюць падставы выказваць думку аб існаванні агульнай заходнебеларуска-польскай сюжэтна-матыўнай замоўнай прасторы.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 133-151
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
Autorzy:
Васілюк, Іаанна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106252.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
idea narodowa
świadomość narodowa
tradycja literacka
literatura białoruska XIX wieku
odrodzenie narodowe
białoruski kanon kulturowy
język białoruski
folklor
national idea
national consciousness
literary tradition
Belarusian literature in 20th century
national rebirth
Belarusian cultural canon
folklore
Belarusian language
Opis:
Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 183-195
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
Autorzy:
Васілюк, Іаанна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945117.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
national idea
national consciousness
literary tradition
Belarusian literature in 20th century
national rebirth
Belarusian cultural canon
the Belarusian language
folklore
idea narodowa
świadomość narodowa
tradycja literacka
literatura białoruska xix wieku
odrodzenie narodowe
białoruski kanon kulturowy
język białoruski
folklor
Opis:
Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культавыя крынiцы Вiцебска-Смаленскага памежжа: сiмвалiчны статус i рытуальныя функцыi
Źródło jako przedmiot kultu na pograniczu witebsko- -smoleńskim: symboliczny status oraz rytualne funkcje
The sources of cult in Vitebsk-Smolensk borderline: symbolic status and ritual functions
Autorzy:
Лобач, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109159.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Pogranicze białorusko-rosyjskie
kultura tradycyjna
folklor
święta geografia
rytuał
krajobraz kulturowy
Belarusian-Russian borderland
traditional sulture
folklore
sacred geography
ritual
cultural landscape
Opis:
Artykuł został poświęcony analizie źródeł kultu na pograniczu witebsko-smoleńskim. Badania terenowe i analiza materiału etnograficznego pozwala stwierdzić, że zarówno w przeszłości, jak i obecnie źródła kultu pełnią funkcję centrum rytualnego, w którym ma miejsce komunikacja człowieka z Bogiem w celu odwrócenia złego losu, wydarzeń czy chorób. Cechą charakterystyczną miejscowej tradycji jest częstotliwość legendarnej treści w świątyni, która przeszła przez ziemię i na miejscu której pojawił się cudowne źródło. Do cech regionalnych można także zaliczyć znaczną ilość tzw. „piatinka” związanych z obrazem św. Paraskiewy Piatnicy, do którego wierni pielgrzymują w dziewiąty lub jedenasty piątek po Wielkanocy.
The article is devoted to the examination of cult sources in Vitebsk-Smolensk borderline. Field studies and the analysis of folklore-ethnographic material reveal that in the past and present cult sources perform the function of ritual centre where communication between God and Man takes place. Its aim is to eliminate misfortunes and illnesses. The frequency of legendary plot in the temple is a specific feature of local tradition. Regional specificity is also characterized by a number of sacred sources “pyatsinka” that refer to the picture of “Paraskyevy Pyatnytcy” to which people go on a pilgrimage on the 9th or the 11th Friday after Easter.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 295-311
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культавыя крынiцы Вiцебска-Смаленскага памежжа: сiмвалiчны статус i рытуальныя функцыi
Źródło jako przedmiot kultu na pograniczu witebsko- -smoleńskim: symboliczny status oraz rytualne funkcje
The sources of cult in Vitebsk-Smolensk borderline: symbolic status and ritual functions
Autorzy:
Лобач, Уладзiмiр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944352.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Pogranicze białorusko-rosyjskie
kultura tradycyjna
folklor
święta geografia
rytuał
krajobraz kulturowy
belarusian-russian borderland
traditional sulture
folklore
sacred
geography
ritual
cultural landscape
Opis:
Artykuł został poświęcony analizie źródeł kultu na pograniczu witebsko-smoleńskim. Badania terenowe i analiza materiału etnograficznego pozwala stwierdzić, że zarówno w przeszłości, jak i obecnie źródła kultu pełnią funkcję centrum rytualnego, w którym ma miejsce komunikacja człowieka z Bogiem w celu odwrócenia złego losu, wydarzeń czy chorób. Cechą charakterystyczną miejscowej tradycji jest częstotliwość legendarnej treści w świątyni, która przeszła przez ziemię i na miejscu której pojawił się cudowne źródło. Do cech regionalnych można także zaliczyć znaczną ilość tzw. „piatinka” związanych z obrazem św. Paraskiewy Piatnicy, do którego wierni pielgrzymują w dziewiąty lub jedenasty piątek po Wielkanocy.
The article is devoted to the examination of cult sources in Vitebsk-Smolensk borderline. Field studies and the analysis of folklore-ethnographic material reveal that in the past and present cult sources perform the function of ritual centre where communication between God and Man takes place. Its aim is to eliminate misfortunes and illnesses. The frequency of legendary plot in the temple is a specific feature of local tradition. Regional specificity is also characterized by a number of sacred sources “pyatsinka” that refer to the picture of “Paraskyevy Pyatnytcy” to which people go on a pilgrimage on the 9th or the 11th Friday after Easter.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 295-311
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies