Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Autonomie" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
Miasta hanzeatyckie pomiędzy autonomią a władzą panów ziemskich
Autorzy:
Auge, Oliver
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607543.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Lübisches Recht
Bestfreiheit
Lübeck
Autonomie
Kiel
Landesherrschaft
Tohopesate
Hansetag
Bündnispolitik
Vierstädtegericht
Absolutismus
Lübeck law
Autonomy
alliance policy
Absolutism
lordship
meeting ride
prawo lubeckie
Lubeka
autonomia
Kilonia
władza nad ziemią
polityka sojuszy
absolutyzm
Opis:
Das Magdeburger Stadtrecht hatte bekanntlich einen enormen Einfluss auf die Genese und Ausbildung der Stadtrechte und damit auch auf die Stadtentwicklung in Ostmittel- und Osteuropa. Die zweite große Stadtrechtsfamilie, die bis weit nach Osteuropa hinein prägend für die Urbanisierung und autonomiebegründend werden sollte, ist diejenige des Lübischen Rechts. Über 100 Städte, darunter Reval und auch Novgorod, werden dieser Stadtrechtsfamilie zugeordnet, die sich schwerpunktmäßig über den südlichen Ostseeraum und die angrenzenden Regionen erstreckte. Ein Großteil der betreffenden Städte verstand sich auf Dauer oder zumindest zeitweilig zugleich als Hansestädte. Um deren Ringen zwischen Autonomie und Landesherrschaft geht es in diesem Beitrag. Zu diesem Zweck wird zunächst die allgemeine Forschungssituation skizziert, um auf dieser Grundlage die Genese der städtischen Autonomie Lübecks im Spannungsfeld verschiedener miteinander konkurrierender Stadtherren bis 1226 zu entwickeln. Darauf wird am Beispiel der Stadt Kiel gezeigt, mit welchem wechselnden Erfolg andere Städte dem Lübecker Vorbild zu folgen versuchten. In einem weiteren, abschließenden Schritt wird dargelegt, wie sich die Hansestädte insgesamt gegen den zum Ausgang des späten Mittelalters wachsenden Territorialisierungsdruck der Fürsten und Landesherren auf dem Wege einer verstärkten Bündnispolitik zur Wehr zu setzen bemühten. Von einem Ende der Autonomie dieser Städte kann trotz des letztlichen Scheiterns dieser Bündnisbemühungen nicht gesprochen werden. Diese verloren die Städte erst im Zeitalter des Absolutismus.
The municipal law of Magdeburg profoundly influenced the genesis and development of municipal laws and, consequently, of urban development in central Eastern and Eastern Europe. The second influential group of municipal law, deeply affecting urbanisation and the establishment of autonomy in vast parts of Eastern Europe, is that of Lübeck law. Over a 100 cities, including Reval and also Novgorod, can be ascribed to this family of municipal law, which extended mostly to the Southern Baltic area and the adjacent regions. The majority of these cities considered themselves, at least for some time, Hansa cities. This contribution focuses on the struggle for autonomy between these cities and the local sovereignty. The current state of research in this regard forms the basis for analysing the genesis of urban autonomy in Lübeck and its struggle with competing urban rulers up until 1226. Then, the example of Kiel shows how other cities tried to emulate the model given by Lübeck with varying success. Finally, this contribution outlines how the Hansa cities, on their way to an intensified alliance policy, tried to make a stand against the growing pressure of territorialisation exerted by princes and local sovereigns in the late Middle Ages. Although these alliance plans did eventually fail, this must not be viewed as the end of urban autonomy. The cities did not lose their autonomy until the period of Absolutism.
 Miejskie prawo magdeburskie miało znaczący wpływ na genezę i rozwój prawa miejskiego, a w rezultacie na rozwój miast w Europie Środkowo-Wschodniej i Wschodniej. Drugą wpływową grupą prawa miejskiego, która w znacznym stopniu oddziaływała na urbanizację i ustanowienie autonomii na rozległych obszarach Europy Wschodniej, jest prawo lubeckie. Ponad 100 miast, w tym Rewel czy Nowogród, można przypisać do tej rodziny prawa miejskiego, które rozprzestrzeniało się głównie w rejonie południowego Bałtyku i na obszarach przyległych. Większość tych miast uważała się, przynajmniej przez pewien czas, za miasta hanzeatyckie. Tematyka artykułu dotyczy głównie walki o autonomię, jaka toczyła się między miastami a miejscową władzą. Aktualny stan badań w tym zakresie daje podstawy do analizy zagadnienia genezy autonomii miejskiej Lubeki i jej walki z rywalizującymi władcami miasta aż do 1226 r. Przykład Kilonii i innych miast pokazuje, jak – z różnym skutkiem – próbowały one naśladować wzór dany przez Lubekę. Wreszcie tekst ukazuje, jak miasta hanzeatyckie, w drodze do zintensyfikowanej polityki sojuszy, próbowały przeciwstawić się rosnącej presji terytorializacji wywieranej przez książęta i suwerenów w późnym średniowieczu. Chociaż plany sojuszy ostatecznie upadły, nie wolno tego postrzegać jako końca miejskiej autonomii. Miasta nie utraciły bowiem swojej autonomii aż do epoki absolutyzmu.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2017, 72
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KAPP A HERBART DVĚ POJETÍ VÝCHOVY A JEJICH RECEPCE V ANDRAGOGICE LITERATUŘE
Dwie koncepcje wychowania i ich recepcja w literaturze andragogicznej
Kapp and Herbart two concepts of education and their reception in the literature on andragogy
Autorzy:
Beneš, Milan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464017.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
Tematy:
Andragogika
pedagogika
státní pedagogika
pedagogizace
autonomie osobnosti
osvícenství
andragogika
edukacja państwowa
pedagogizacja
autonomiczna osobowość
oświecenie
andragogy
pedagogy
state pedagogy
pedagogization
adult education
autonomy of personality
enlightenment
Opis:
Alexander Kapp zjevně v roce 1833 použil jako první pojem andragogika. Jeho snahy ovšem podle většinového mínění zmařil vlivný Herbart, jenž výchovné zacházení s dospělými odmítnul. Při bližším pohledu se ukazují četné výpovědi andragogické diskuze jako zkreslení Kappových i Herbartových názorů. Je tedy nezbytné představit myšlenky těchto dvou autorů méně povrchně a zohlednit přitom tehdejší představy o výchově i historické a společenské okolnosti jejich vzniku. Příspěvek ukáže, že Kappovi nejde o andragogiku nebo učení se a vzdělávání dospělých, ale o „státní pedagogiku“, o výchovu poslušného občana. Herbart naopak vychází z autonomní osobnosti, která v morální oblasti má formovat samu sebe.
Bez wątpienia Alexander Kapp był pierwszym, który w roku 1833 użył terminu andragogika. Jednak panuje przekonanie, że jego ówczesny wysiłek promowania idei kształcenia dorosłych pozostawał w cieniu obowiązujących wtedy powszechnie idei Herbarta, który odmawiał dorosłym przywileju kształcenia. Dokładniejsze analizy wątków kilku współcześnie toczonych dyskusji andragogicznych wskazują jednak, że opinie Kappa i Herbarta w tym zakresie wydają się być zniekształcane. W artykule podjęto trud dogłębnej analizy poglądów obu autorów w kontekście historyczno-społecznych uwarunkowań, w jakich powstawały. W artykule autor stara się wykazać, że poglądy Kappa nie dotyczyły andragogiki ani edukacji i edukacji dorosłych, ale „pedagogiki państwowej“, której efektem miało być kształcenie posłusznego obywatela. Herbart z kolei był przekonany, że autonomiczna osobowość, która stanowi naturalną właściwość człowieka, umożliwia kształtowanie siebie w sferze moralnej.
Demonstrably, Alexander Kapp was the first to use the concept of andragogy in 1833. However, there is a prevailing belief that his efforts were thwarted by influential Herbart, who refused to treat adults as subjects of education. At a closer look, a number of statements of the andragogical discussion appear to be a distortion of both the Kapp’s and Herbart’s opinions. Therefore, it is necessary to present the ideas of these two authors less superficially, taking into account the understanding of education of that time, as well as the historical and social context, in which it was developed. The paper will show that rather than andragogy or learning and adult education, Kapp advocates “state pedagogy” and an education designed to create obedient citizens. On the contrary, Herbart believes in an autonomous personality who, in the moral area, should shape himself or herself.
Źródło:
Edukacja Dorosłych; 2017, 2; 265-274
1230-929X
Pojawia się w:
Edukacja Dorosłych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La crise ukrainienne et le rôle futur de la Pologne en Europe
Kryzys ukraiński i przyszła rola Polski w Europie
The Ukrainian crisis and Poland’s future role in Europe
Autorzy:
d’Aboville, Benoît
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192190.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Politique etrangere polonaise (apres 1989)
securite europeenne
OTAN
guerre en Ukraine
Union europeenne
autonomie strategique
Polish foreign policy (post-1989)
European security
NATO
war in Ukraine
European Union
strategic autonomy
polska polityka zagraniczna (po 1989)
bezpieczeństwo europejskie
wojna w Ukrainie
Unia Europejska
autonomia strategiczna
Opis:
Face à l’offensive russe en Ukraine, la Pologne est devenue un pays de première ligne et une plateforme stratégique clé pour les Etats-Unis, l’OTAN et ses principaux partenaires européens dans la fourniture d’une assistance militaire à Kiev. Le renforcement militaire du flanc oriental de l’OTAN, qui peut désormais être considéré comme acquis, se traduira par une importance accrue de la Pologne au sein de l’OTAN. Quelles sont les implications pour la stratégie globale de l’Alliance? Si l’OTAN peut consolider sa position en mer Baltique avec la Suède et la Finlande, on ne peut pas en dire autant a priori pour la mer Noire, compte tenu du rôle ambigu de la Turquie. Quel rôle la Pologne peut-elle jouer dans les deux cas? Les Etats-Unis, dont la Pologne s’est beaucoup rapprochée militairement, considèrent la Pologne comme leur principal point d’ancrage sur le continent européen, n’excluant même pas la possibilité de sa participation au programme de partage nucléaire. La quête de la Pologne pour gagner la place qui lui revient dans le nouvel équilibre européen en tant qu’acteur majeur de l’UE nécessitera une clarification de ses futurs contacts avec la Commission européenne et avec les principaux partenaires européens que sont la France et l’Allemagne, y compris l’avenir du Triangle de Weimar.
Poland, in the face of the Russian offensive in Ukraine, has become a frontline country, but also a key strategic platform for the United States, NATO and its major European partners to provide military assistance to Kiev. The military reinforcement of NATO’s eastern flank, which can now be taken for granted, will give Poland greater weight in NATO. What implications does this have for the Alliance’s overall strategy? If NATO can consolidate its position in the Baltic Sea with Sweden and Finland, the same cannot be said a priori about the Black Sea, given Turkey’s ambiguous role. What role can Poland play in both cases? Warsaw has brought the United States even closer militarily, to the extent that they consider Poland their main anchor on the continent, not even completely excluding the possibility of its participation in the nuclear sharing program. Poland’s quest to win its rightful place in the new European equilibrium as a major EU player will require clarification of what its future contacts with the European Commission and with
Polska w obliczu rosyjskiej ofensywy na Ukrainie stała się krajem frontowym, a dla Stanów Zjednoczonych, NATO i ich głównych partnerów europejskich – kluczową platformą strategiczną w zakresie dostarczania pomocy wojskowej dla Kijowa. Wzmocnienie militarne wschodniej flanki Sojuszu, które teraz można uznać za pewnik, przełoży się na większe znaczenie Polski w NATO. Jakie ma to konsekwencje dla ogólnej strategii Sojuszu? O ile NATO może skonsolidować swoją pozycję na Morzu Bałtyckim ze Szwecją i Finlandią, o tyle nie można tego a priori powiedzieć o Morzu Czarnym, biorąc pod uwagę niejednoznaczną rolę Turcji. Jaką rolę może odegrać Polska w obu przypadkach? Stany Zjednoczone, do których Polska bardzo zbliżyła się pod względem militarnym, uważają Polskę za swoją główną kotwicę na kontynencie europejskim i nie wyłączają nawet możliwości jej udziału w programie nuclear sharing. Dążenie Polski do zdobycia należnego jej miejsca (jako jednego z głównych graczy UE) w nowej równowadze europejskiej będzie uzależnione od tego, jakie będą jej przyszłe kontakty z Komisją Europejską oraz z kluczowymi partnerami europejskimi: Francją i Niemcami. Od tych relacji zależy również przyszłość Trójkąta Weimarskiego.
Źródło:
Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2022, 1; 51-59
1733-2680
2451-0610
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Międzynarodowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła sekularności. Analiza wybranych aspektów sekularyzacji
Autorzy:
Hułas, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041226.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Säkularisierung
Autonomie
Religion
Transzendenz
säkulare Zeit
Secularism
Autonomy
Transcendence
Secular time
Opis:
Sekularność jest historycznym produktem nowożytności, który wskazuje na malejącą rolę transcendencji w życiu publicznym i prywatnym oraz zmienia rozumienie natury kluczowych instytucji społecznych: ekonomii, państwa, wiedzy, rodziny, religii. Może przybierać formy neutralnego braku transcendencji (sekularyzacja), może też funkcjonować jak aktywna ideologiczna obecność – ambitny program usuwania wszelkich odniesień do transcendencji w życiu publicznym i prywatnym (sekularyzm). W pierwszym przypadku sekularność  pojawia się jako wynik cywilizacyjnego procesu usuwania, w którym religia znika pod naciskiem nowożytnej technologii, ekspertyzy, ekonomii, nowożytnych orientacji filozoficznych i form ustrojowych. W drugim przybiera postać ofensywnej ideologii, która zakłada konkretny program działań przeciwko religii. Sekularność powstała jako następstwo zmian kulturowych, politycznych i filozoficznych mających na celu wyzwolenie jednostek spod podporządkowania staremu systemowi moralnemu i uczynieniu z nich niezależnych autonomicznych podmiotów żyjących w bezprecedensowych warunkach novus ordo seculorum oraz zwykłego sekularnego czasu.
Secularity is a historical product of modern ages that signaled a diminishing role of transcendence in public as well as individual life, changing effectively the common understanding of key social institutions: economy, state, knowledge, the family, religion. It may take on the form of a neutral lack of transcendence in public life and personal orientation (secularization); it can also appear as an active ideological presence – an ambitious project to remove any reference to transcendence from public life in view of creating “a religion free zone” (secularism). In the first case secularity comes about as a result of a civilization process of subtraction, in which religion melts under the pressure of modern technology, science, economy, a new philosophical orientation, and political frameworks. In the second one, it assumes the form of a bellicose ideology which implies a specific agenda of actions against religion. Secularity came into being as an outcome of philosophical, cultural and political shifts that strived to free individuals from being subjects of the old moral order, and make them independent autonomous agents that live in the unprecedented conditions of novus ordo seculorum and secular, ordinary time.
Die Säkularität ist ein historisches Produkt der Neuzeit, die auf die verminderte Bedeutung der Transzendenz im öffentlichen und privaten Leben verweist und das veränderte Verständnis der Natur von den wichtigsten gesellschaftlichen Institutionen, wie: Ökonomie, Staat, Wissenschaft, Familie, Religion zur Folge hat. Die Säkularität kann eine Form von einem neutralen Mangel der Transzendenz (Säkularisierung) annehmen, kann aber auch als eine aktive ideologische Präsenz funktionieren - als ein ehrgeiziges Programm der Eliminierung aller Verweise auf die Transzendenz aus dem öffentlichen und privaten Leben (Säkularismus). Im ersten Fall erscheint die Säkularität als eine Folge des zivilisatorischen Verdrängungsprozesses, in Folge dessen die Religion unter dem Druck der neuzeitlichen Technologie, Expertise, Ökonomie sowie der neuen philosophischen Ideen und Verfassungsformen verschwindet. Im zweiten Fall wird die Säkularität zu einer offensiven Ideologie, die ein konkretes, gegen die Religion gerichtetes Aktionsprogramm voraussetzt. Die Säkularität entstand als Folge der kulturellen, politischen und philosophischen Veränderungen, deren Ziel es war, den Einzelnen aus der Abhängigkeit vom alten Moralsystem zu befreien und ihn zum unabhängigen und autonomen Subjekt zu etablieren, das in den einzigartigen Verhältnissen des novus ordo seculorum sowie der einfachen säkularen Zeit leben kann.
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2014, 9; 37-54
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utrzymywanie pokoju a autonomia miejska w miastach średniowiecznych. O znaczeniu rytualnego ukorzenia się przed biskupimi panami miasta
Autorzy:
Kamp, Hermann
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607630.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Unterwerfung
Köln 1074
Lampert von Hersfeld
Kirchenbuße
Vermittlung
Paderborner Sühne von 1222
städtische Autonomie
Schiedsverfahren
Submission
Cologne 1074
Ecclesiastical Penance
Mediation
Paderborner Reconciliation of 1222
Urban Autonomy
Arbitration
poddanie
Kolonia 1074
pokuta kościelna
mediacja
pojednanie w Paderbornie z 1222 r.
autonomia miejska
arbitraż
Opis:
Der vorliegende Aufsatz geht der Frage nach, welche Funktion und welchen Stellenwert rituelle Unterwerfungen bei der Beilegung von Konflikten zwischen Stadtbürgern und ihren bischöflichen Stadtherrn im römisch-deutschen Reich vor 1300 besaßen. Anhand der Kölner Unterwerfungen von 1074 und 1258 sowie der rituellen Selbstdemütigung der Paderborner Bürger im Jahr 1222 wird exemplarisch aufgezeigt, dass sich selbst in den Unterwerfungen, die die Unterordnung der Stadtgemeinschaft symbolisch festhalten, der Aufstieg und die wachsende Autonomie der Städte widerspiegeln. Dabei steht die frühe an den Formen der Kirchenbuße ausgerichtete Kölner Unterwerfung für die Behauptung eines ungeminderten Strafanspruchs des Stadtherrn, dem nur geringe Grenzen gesetzt waren, weil es keine Vermittler gab, die ihn auf ein bestimmtes Verhalten hätten verpflichten können. Insofern offenbart das Engagement von Vermittlern in den beiden anderen Konflikten das gewachsene Prestige der städtischen Oberschichten, die nun als Verhandlungspartner anerkannt wurden, denen gegenüber man sich auch verpflichtete. Während es in Paderborn 1222 noch allein die Forderungen des Bischofs waren, die in der Sühneurkunde Aufnahme fanden, wurden bei der Beendigung der Kölner Konflikts von 1258 zwei mehr oder minder paritätisch aufgebaute Urkunden auf- und ein Schiedsgericht eingesetzt, das über die Klagen beider Seiten befinden und einen Ausgleich schaffen sollte. Damit war die Stadt dem Bischof als Konfliktgegner gleichgestellt. Gerade das letzte Beispiel führt deutlich vor Augen, wie der Stellenwert der rituellen Unterwerfung im Rahmen der Konfliktbeilegung abnahm, weil die Abgrenzung der Rechtsansprüche zwischen Stadtherr und Stadt gegenüber der Bestrafung des Ungehorsams in den Vordergrund trat. Infolgedessen rückte auch das Schiedsurteil ins Zentrum der Konfliktbeilegung. Dennoch konnte die rituelle Unterwerfung mit der wachsenden Autonomie der Städte nicht ganz verdrängt werden. Sie blieb ein sinnvolles Instrument, um Vergehen zu benennen und zu vergeben, um exkommunizierten Sündern die Wiederaufnahme in die Kirche zu bahnen, um die Ehre des Stadtherrn wiederherzustellen und um Herrschaftsverhältnisse sichtbar neu zu begründen.
This article deals with the function and significance of ritual submission as a means of settling conflicts between citizens and their episcopal lords in the Roman-German empire before 1300. On the basis of the Cologne submissions of 1074 and 1258 as well as the ritual of self-humiliation of the Paderborn townspeople in 1222, it is exemplified that the increasing autonomy of the cities are reflected even in the submissions which at first glance symbolize the strong subordination of the civic community. The first example, the famous submission of the citizens of Cologne in 1074, showing a strong debt to the forms of the ecclesiastical penance stands for the assertion of the princely lord to punish his citizens hardly even after the submission. This was due to the fact that there were no intermediaries who could have committed the bishop to a lenient behavior. In this respect, the engagement of mediators in the other two conflicts reveals the growing prestige of the urban upper classes, which were now recognized as negotiating partners, to whom the peacemakers entered into a bond. While in Paderborn only the bishop’s claims were included in the expiatory record, two documents treating both parties in balance were set up at the end of the Cologne conflict of 1258, and an arbitration court was established to deal with the complaints of both sides. Thus, in the conflict-resolution process the city was put on the same level as the bishop. This example, too, clearly shows how the importance of ritual submission as a means of resolving such conflicts diminished, as, in the 13th century, the clarifying and arranging of the legal rights of the princely lord and of the civic community came to the fore against the punishment of disobedience. As a result, the arbitration became the focus of conflict resolution. Nevertheless, with the growing autonomy of the cities, the ritual submission didn’t disappear. It remained a useful instrument to indicate an offence, to forgive it, to restore excommunicated sinners to the Church, to restore the honor of the princely-lord or to re-establish the bonds of domination.
Artykuł dotyczy funkcji i znaczenia rytualnego poddania się jako środka rozwiązywania konfliktów między mieszczanami a ich biskupimi panami miasta na obszarze średniowiecznego Cesarstwa Rzymskiego przed rokiem 1300. Pierwszy analizowany przykład źródłowy to słynne poddanie się mieszczan Kolonii w 1074 r., wykazujące daleko idące zapożyczenia form aktu z rytuału kościelnej pokuty. Wydarzenie wyrażało potwierdzenie praw pana miasta do karania jego mieszkańców, nawet po ich podporządkowaniu się woli władzy. Fakt ów spowodowany był – oprócz zdecydowanej przewagi pana gruntowego – brakiem pośredników, którzy mogliby skłonić biskupa do ugody. Zaangażowanie mediatorów w dwóch pozostałych opisanych w tekście konfliktach ukazuje wzrastający prestiż miejskich warstw wyższych, postrzeganych od tej pory jako partnerzy w negocjacjach. Podczas gdy w protokole ekspiacyjnym z Paderborn uwzględniono jedynie żądania biskupa, to w końcowej fazie konfliktu kolońskiego z 1258 r. wystawiono dwa dokumenty traktujące obie strony równo, a sąd arbitrażowy został ustanowiony do rozpatrywania skarg obu stron. W ten sposób w procesie rozwiązywania konfliktu miasto traktowano na równi z biskupem. Przykład ten pokazuje również wyraźne osłabienie znaczenia rytualnego poddania się jako narzędzia rozwiązywania takich konfliktów, podczas gdy na pierwszy plan wysuwało się wyjaśnianie i określanie praw przysługujących panu oraz wspólnocie miejskiej. W rezultacie tego procesu arbitraż stał się kluczowym sposobem rozwiązywania konfliktu. Niemniej, nawet w sytuacji rosnącej autonomii miast, rytualne poddanie się buntowników przeciwko władzy nie zanikło – pozostało użytecznym instrumentem wskazywania obrazy, wybaczania jej, przywracania ekskomunikowanych grzeszników na łono Kościoła, respektowania honoru pana, ponownego zacieśnienia zerwanych więzów zależności.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2017, 72
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja dążeń niepodległościowych Wysp Owczych
Autorzy:
Katarzyna, Szwed,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/894489.pdf
Data publikacji:
2019-11-19
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
the Faroe Islands
the Kingdom of Denmark
autonomy
sovereignty
Nordic autonomies
Wyspy Owcze
Królestwo Danii
autonomia
suwerenność
autonomie nordyckie
Opis:
The author analyses a problem of the genesis and evolution of the Faroe Islands’ aspiration for broadening the scope of the given autonomy. The Faroe Islands are dependent territory of the Kingdom of Denmark. The autonomy has had a long parliamentary tradition, as well as homogenous society aspiring to be recognised as a separate nation. Increasing the scope of a given autonomy was done in evolutionary and peaceful way with full respect to democracy and the rule of law. The Faroe Islands indicates the aspirations towards gaining the independence. Tendencies connected with Europeanisation and globalisation play a special role in the process. Still an unsolved issue, which may be an obstacle on the way to gain independence, remains the financial independence of the autonomy.
Źródło:
Przegląd Europejski; 2019, 2; 193-206
1641-2478
Pojawia się w:
Przegląd Europejski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Die Hilfe, welche die Kirche von der heutigen Welt erfährt” (GS 44) – Chancen und Herausforderungen der Säkularisierung für die katholische Kirche am Beginn des 21. Jahrhunderts
Autorzy:
Kruip, Gerhard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041230.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kirche
Säkularisierung
Evangelisierung
Autonomie
Moderne
Lernprozess
Reform der Kirche
Church
Secularization
Evangelization
Autonomy
Modernity
Process of learning
Reform of the church
Kościół
sekularyzacja
ewangelizacja
autonomia
nowożytność
proces uczenia się
reforma Kościoła
Opis:
Po początkowym wyjaśnieniu i problematyzacji pojęcia sekularyzacji, autor przechodzi do różnych przyczyn procesu sekularyzacji, stwierdzając, że jego siła napędowa ma również chrześcijańskie korzenie. Na tej podstawie zostaje w części trzeciej artykułu przedstawiona i uzasadniona postawa, jaką Kościół powinien zająć wobec sekularyzacji, aby zarówno siebie nieustannie nawracać do Ewangelii Chrystusowej, jak też, aby móc ewangelizować również współczesnych ludzi. Jako jeden z najważniejszych punktów określony zostaje respekt wobec autonomii każdego dzisiejszego człowieka, który jest ściśle związany z uznaniem godności każdej istoty ludzkiej. W ramach wniosków zostają w końcowej części określone konsekwencje, które są pomocne w wyjaśnieniu szeregu kontrowersyjnych pytań wewnątrz Kościoła.
After having clarified the concept of secularization and outlined its problems, the author gives an overview of the different causes of secularization and points out that the forces driving the process of secularization have Christian origins. On this basis, in the third part of the article, the author describes and lays the foundation for a new attitude for the Church towards secularization, necessary both for being able to convert herself to the gospel and to evangelize people in the world today. One of the most important parts of this attitude is respect for the autonomy of every human person, intrinsically related to respect for the dignity of every person. The end of the article, looking to the future, points out the consequences of such an attitude towards the discussion of some burning questions in the Church.
Nach einer einführenden Klärung und Problematisierung des Begriffs der Säkularisierung geht der Autor auf die unterschiedlichen Gründe von Säkularisierungsprozessen ein und stellt dabei heraus, dass deren Triebkräfte durchaus auch mit christlichen Werten zu tun haben. Auf dieser Grundlage wird im dritten Teil die Haltung beschrieben und begründet, die die Kirche der Säkularisierung gegenüber einnehmen sollte, und zwar sowohl, um sich selbst immer wieder zur Botschaft Jesu zu bekehren, als auch, um Menschen auch heute evangelisieren zu können. Als einer der wichtigsten Punkte wird dabei der notwendige Respekt vor der Autonomie aller Menschen hervorgehoben, der mit der Anerkennung der Würde eines jeden Menschen auf engste verbunden ist. Im Sinne eines Ausblicks werden am Ende die Konsequenzen aufgezeigt, die sich daraus für die Klärung einiger bisher sehr umstrittener Fragen innerhalb der katholischen Kirche ergeben.
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2014, 9; 85-102
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Totgesagte leben länger
Autorzy:
Kuciński, Andrzej Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040875.pdf
Data publikacji:
2021-12-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
prawo naturalne
teologia moralna
autonomia
natura
ponowoczesność
Sobór Watykański II
Naturrecht
Moraltheologie
Autonomie
Natur
Postmoderne
II. Vatikanum
natural law
moral theology
autonomy
nature
postmodernism
Vatican II
Opis:
Das Naturrecht scheint für viele Ethiker als Modell der Normbegründung nicht mehr aktuell zu sein. Gleichzeitig ist die Moraltheologie nach dem II. Vatikanum um eine Erneuerung bemüht, die sich einerseits von einem radikalen Autonomiedenken distanziert, andererseits bestimmte Engführungen der Vergangenheit überwindet. Dies geschieht im Rahmen eines kulturellen Umbruchs zwischen Moderne und Postmoderne, bei dem universalistische ethische Konzepte ohnehin kritisch angesehen werden. Dennoch verlangen die sich mehrenden ethischen Herausforderungen der Gegenwart, allem voran die im bioethischen Bereich, nach allgemeingültigen Lösungen in der globalisierten Welt. In diesem Kontext kann und soll das Naturrechtsdenken wieder gebraucht werden. Allerdings müsste es entsprechend präsentiert werden. Eine ethische Verständigung über Kultur- und Zeitgrenzen hinaus ist möglich, erfordert allerdings eine Einigung bzgl. der Verbindlichkeit der menschlichen Natur.
THERE’S LIFE IN THE OLD DOG YET. PERSPECTIVES FOR NATURAL LAW THINKING IN FUTURE MORAL THEOLOGY   For many ethicists, natural law no longer seems to be relevant as a model for the motivation of norms. At the same time, moral theology after Vatican II is striving for a renewal which, on the one hand, distances itself from radical autonomous thinking and, on the other hand, overcomes certain narrownesses of the past. It happens in the context of a cultural upheaval between modernity and postmodernity, in which universalistic ethical concepts are regarded critically anyway. Nevertheless, the increasing ethical challenges of the present, especially those in the bioethical field, call for universally valid solutions in the globalized world. In this context, natural law thinking can and should be used again. However, it would have to be suitably presented. An ethical understanding beyond cultural and temporal boundaries is possible, but requires an agreement on the binding character of human nature.
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2021, 16; 107-121
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Refleksje o filozoficznych źródłach sekularyzacji i sekularyzmu
Autorzy:
Mazanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041228.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Säkularisierung
Säkularismus
Sacrum
Glaube
Autonomie
Pietismus
Metaphysik
Descartes
F. Nietzsche
L. Feuerbach
D. Strauss
A. Schopenhauer
Secularisation
secularism
sacrum
faith
autonomy
pietism
metaphysics
R. Descartes
Sekularyzacja
sekularyzm
wiara
autonomia
pietyzm
metafizyka
Kartezjusz
Opis:
Pluralizm oraz wielokulturowość są terminami od niedawna używanymi w biblistyce. Zapożyczone z nauk społecznych określenie pluralizm odnosi się do społeczności złożonej z wielu grup różnych pod względem etnicznym, rasowym oraz religijnym. Każda z tych grup ma prawo do zachowania swojej tożsamości i wartości rdzennych. Z kolei wielokulturowość skupia się na interakcjach pomiędzy grupami funkcjonującymi w ramach jednej większej społeczności. Celem prezentowanego artykułu jest analiza pluralizmu obecnego w Biblii, ukazanie, jakie istniały jego modele (od separatyzmu w czasach Abrahama do wielokulturowej wspólnoty chrześcijańskiej w I w.) i jak zmieniało się jego wartościowanie. Chrześcijaństwo od początku było społecznością pluralistyczną, którą apostoł Paweł przedstawia jako ciało Chrystusa. Wzajemne oddziaływanie różnych członków ciała służy zilustrowaniu interakcji, jakie zachodzą wewnątrz wspólnoty tworzonej przez Żydów i pogan. Również działalność misyjna Kościoła od początku opierała się na różnych modelach inkulturacji (kontekstualizacji). Pluralizm w biblistyce zaś przejawia się także w wyborze strategii translacyjnych Biblii oraz metod egzegezy i interpretacji.
The presented paper describes the phenomenon of secularisation and secularism in the culture of Western Europe, and attempts to identify its sources. The first point of the paper, The meaning of secularization and secularism, explains secularisation as a social process in which religion or, more strictly, religious institutes, religious behaviour, and religiously inspired conscience, are gradually loosing their control over many fields of social activity such like education, arts or politics. Secularisation can be labelled as a philosophy of life “as if there were no God”, or a kind of ideology that tries to justify not only the very fact of secularisation but declares it a source and norm for human progress and demands the proclamation of man’s absolute autonomy in shaping his own destination. Among many philosophers who have influenced development of secularisation and secularism two stand out: R. Descartes (second point) and F. Nietzsche (third point). In the philosophy of Descartes one can identify at least four sources of modern secularism. These are: his concept of philosophy, theory of cognition with the resulting departure from classical concepts of truth and rationality and development of alternative ones, Cartesian metaphysics and the arguments for the existence of God and his concept of the nature of God evolving from those arguments. The last part of the article presents Nietzsche’s move away from the faith in Christian God and his turn to atheism. At least three fundamental causes for Nietzsche’s radical autosecularisation can be discerned: the emotional religion of his home, his disbelief in the authenticity of the Bible and his growing familiarity with the philosophy of Schopenhauer.
Im Artikel wurde auf das  Verständnis der Begriffe Säkularisierung sowie Säkularismus verwiesen sowie auf die Quellen dieser Prozesse. Säkularisierung ist ein Kulturprozess, in dem Religion d.h. religiöse Werte, religiöses Bewusstsein sowie religiöse Institutionen verdrängt werden, sowohl aus dem öffentlichen wie auch aus dem privaten Leben. Es wurde auf vier Eigenschaften dieses Prozesses verwiesen. Säkularisierung verursacht nicht nur negative Einflüsse (Schwund der Sphäre des Sacrum), sondern auch positive. Zu den letzteren zählt man die Beschleunigung der Rationalisierungsprozesses der Konzepte in der Philosophie, Theologie und Naturwissenschaften, vor allem im Bereich der exakten Methodologie, aber auch das Anregen der Rationalisierungsprozesse des Sacrum-Konzeptes sowie sozial-politischer Strukturen vieler Nationen. Säkularismus dagegen wird als eine Erscheinungsform des Humanismus bzw. der Ideologie verstanden. Wenn man Säkularismus als einen Humanismus bezeichnet, unterstreicht man zwei Merkmale: zum einen die Eingrenzung der wahren Werte ausschließlich auf die diesseitigen Werten, welche zur naturhaften Vollkommenheit des Menschen beitragen, zum anderen aber den faktischen Ausschluss von allem Übernatürlichen aus dem menschlichen Leben, vor allem aller Verbindung zu Gott, sowohl im irdischen Leben als auch nach dem Tod. Säkularismus verstanden als eine Ideologie führt zur bewussten Verwerfung aller Kategorien des Übernatürlichen und der mit ihnen verbundenen religiösen Aktivität sowie zur Verneinung der Existenz der religiösen Natur des Menschen. Es wurden zwei Quellen der neuzeitlichen Säkularismus genannt: die Philosophie von Descartes und F. Nietzsche.            
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2014, 9; 55-84
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Los cristianos en una sociedad pluralista
Autorzy:
Raczkiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041239.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
pluralistische Gesellschaft
Wandlung der Werte
Gesellschaftsordnung
Autonomie
Staat und Kirche
pluralistic society
shifts in traditional values
functioning of society Autonomy
State and Church
społeczeństwo pluralistyczne
zmiana norm
porządek społeczny
autonomia
państwo a Kościół
Opis:
Szybka sekularyzacja, często przeradzająca się w wojującą ideologię, która usiłuje opanować wszystkie sfery życia społecznego i usunąć elementy chrześcijańskie z życia publicznego, dotyka wiele krajów. Zmiana tradycyjnych wartości i zasad, nowe antropologie, pytania o sens życia i miejsce Kościoła w społeczeństwie pluralistycznym to wyzwania, jakie stają dzisiaj przed chrześcijanami i domagają się odpowiedzi. Czy współcześni chrześcijanie mają coś do zaoferowania na współczesnym areopagu? W pierwszych wiekach, stanowiąc mniejszość, chrześcijanie nie tylko upominali się o swoje miejsce w społeczeństwie, ale także wskazywali na swój wkład w jego dobrobyt i funkcjonowanie. Po tzw. Edykcie Mediolańskim starali się wpływać na prawodawstwo, aby nadać mu ewangelicznego ducha. Nie zawsze było to możliwe i nie zawsze udało się zachować granicę państwo-Kościół. Niemniej jednak starano się zachować zasadę “Co Cesarza – Cesarzowi, a co Boga – Bogu”. W grę wchodziła słuszną autonomia w stosunkach pomiędzy Kościołem i państwem.
In many countries, rapid secularisation exerts an ever growing control over nearly every aspect of social life, driving Christianity away from public life and substituting it with an increasingly militant ideology. Christianity today faces many questions and challenges, from profound shifts in traditional values and new anthropologies to questions on the meaning of life and the place of the Church in pluralistic society. Do the Christians of today have anything to offer in the modern Areopagus of thought? Though in minority during the first few centuries of their history, Christians not only were able to claim their due place in society, but point to their contribution to its well-being and functioning. After the so-called Edict of Milan they tried to influence legislation and imbue it with the values and spirit of the Gospel. Not always was it possible, though. At times the border between the state and the Church were crossed either way. Nevertheless, in order to safeguard the autonomy of the Church in her relationship with the state, the former tried to adhere to the wise principle she received from her Founder to give back to Caesar what is Caesar’s, and to God what is God’s.
Eine schnell voranschreitende Säkularisierung umfasst viele Länder. Sie verwandelt sich nicht selten in eine kämpfende Ideologie, die alle Bereiche der Gesellschaft umfassen und das christliche Element aus dem öffentlichen Leben ausmerzen will.  Der Wandel der traditionellen Werte und Normen, neue Anthropologien, Fragen nach dem Lebenssinn und den Platz der Kirche in einer pluralistischen Gesellschaft - das sind Herausforderungen, die heute vor den Christen stehen und nach einer Antwort verlangen. Haben die heutigen Christen etwas anzubieten auf dem Areopag von heute? In den ersten Jahrhunderten haben Christen - damals eine Minderheit - nicht nur nach ihren Rechten gestrebt, sondern auch einen Beitrag zum Wohl und zur funktionierenden Ordnung der Gesellschaft geleistet. Nach dem Edikt von Mailand versuchten sie die Gesetzgebung zu beeinflussen, um ihr einen  evangeliumskonformen Geist zu verleihen. Dies war nicht immer möglich und nicht immer wurde die Grenze zwischen Staat und Kirche respektiert. Nichtsdestotrotz versuchte man den Grundsatz einzuhalten: "Gott - was Gottes und dem Kaiser, was des Kaisers ist". Auf dem Spiel stand die richtige Autonomie im Verhältnis zwischen Staat und Kirche.
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2014, 9; 139-158
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autonomie revisited
Autorzy:
Schaupp, Walter
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119796.pdf
Data publikacji:
2022-06-29
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
opieka zdrowotna
autonomia
autonomia pacjenta
zasada opieki
etyka opieki
Gesundheitssorge
Autonomie
Patientenautonomie
Fürsorge-Prinzip
Ethik der Fürsorge
Health care
autonomy
patient autonomy
principle of care
ethics of care
Opis:
Autonomie und Selbstbestimmung von Patientinnen und Patienten stellen zentrale Werte der modernen Gesundheitssorge dar. In der Zwischenzeit haben sich jedoch immer mehr die Grenzen des Konzepts Patientenautonomie gezeigt und oft wird auf die Notwendigkeit des Fürsorgeprinzips verwiesen. Vor diesem Hintergrund wird im vorliegenden Beitrag gezeigt, in welcher Weise das Verständnis von (Patienten)Autonomie in verschiedenen Stufen reformuliert wurde („gestufte“, „relationale“, „assistierte“ Autonomie und Autonomie als „Authentizität“), um dem Anliegen in Theorie und Praxis besser gerecht zu werden. Zusammenfassend wird sichtbar, dass Autonomie und Fürsorge nicht als rivalisierende, sondern einander ergänzende Prinzipien der Sorge um Alte, Kranke und Schwache Personen in modernen Gesundheitssystemen gesehen werden sollten
Autonomie und Selbstbestimmung von Patientinnen und Patienten stellen zentrale Werte der modernen Gesundheitssorge dar. In der Zwischenzeit haben sich jedoch immer mehr die Grenzen des Konzepts Patientenautonomie gezeigt und oft wird auf die Notwendigkeit des Fürsorgeprinzips verwiesen. Vor diesem Hintergrund wird im vorliegenden Beitrag gezeigt, in welcher Weise das Verständnis von (Patienten)Autonomie in verschiedenen Stufen reformuliert wurde („gestufte“, „relationale“, „assistierte“ Autonomieund Autonomie als „Authentizität“), um dem Anliegen in Theorie und Praxis besser gerecht zu werden. Zusammenfassend wird sichtbar, dass Autonomie und Fürsorge nicht als rivalisierende, sondern einander ergänzende Prinzipien der Sorge um Alte, Kranke und schwache Personen in modernen Gesundheitssystemen gesehen werden sollten.
Autonomy and self-determination of patients are central values of modern health care. In the meantime, however, the limits of the concept of “patient autonomy” have become more and more apparent and the necessity of the “principle of care” is often referred to. Against this background, this article shows in which way the understanding of (patient) autonomy has been reformulated in different stages (“graduated”, “relational”, “assisted” autonomy and autonomy as “authenticity”) to better meet the real issue of autonomy in theory and practice. In summary, it becomes apparent that “autonomy” and “care” should not be seen as rival, but complementary principles of care for the elderly, sick and weak in modern health systems.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2022, 42, 1; 79-94
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Indywidualizm versus kulturalizm w bioetyce - na przykładach z USA i Kanady
Autorzy:
Strządała, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644309.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
kulturelle Bioethik
Autonomie des Patienten
Kulturalismus
cultural bioethics
patient’s autonomy
culturalism
bioetyka kulturowa
autonomia pacjenta
kulturalizm
Opis:
Der Artikel konzentriert sich auf den Spannungen zwischen den kulturalistischen und individualistischen Tendenzen im nordamerikanischen bioethischen Diskurs. Er beschreibt und untersucht die Beispiele der Entstehung des Kulturalismus in der Bioethik in den USA und in Kanada. Die auf dem Begriff der Autonomie des Patienten beruhende Bioethik wird überwiegend mit der westlichen Kultur assoziiert, während der Kulturalismus den kulturellen Bioethiken in anderen Weltteilen ˗ Lateinamerika, Asien und Afrika ˗ zugeschrieben wird. Der Verfasser des Artikels kommt jedoch entgegen dieser Überzeugung zum Schluss, dass eine kulturalistische Einstellung zur Bioethik den westlichen Ländern, wo sie mit den Prozessen der Bildung von Gruppen-, Subkultur- oder Nationalidentität einhergeht, nicht fremd ist. Die Bioethik wird zum Medium der Entstehung, Verstärkung und Verwirklichung von kulturellen Unterschieden.
The article focuses on tensions between cultural and individualistic tendencies in the North American bioethical discourse. Described and analyzed are examples of how culturalism developed in US and Canadian bioethics. Bioethics based on the concept of the patient’s autonomy is usually associated with Western culture, while culturalism as such is generally attributed to cultural bioethics evolved in other parts of the world, notably in Latin America, Asia and Africa. However, contrary to such a notion, an analysis of this phenomenon indicates that a culturalistic approach to bioethics is not alien to western countries as it has been combined there with group, sub-cultural or national identity formation processes. Bioethics is indeed becoming a medium of producing, strengthening and shaping cultural differences.
Artykuł koncentruje się na napięciach między tendencjami kulturalistycznymi i indywidualistycznymi w północnoamerykańskim dyskursie bioetycznym. Opisuje i analizuje przykłady formowania się kulturalizmu w bioetyce USA i Kanady. Bioetyka opierająca się na pojęciu autonomii pacjenta jest przeważnie kojarzona z kulturą zachodnią, podczas gdy kulturalizm przypisuje się bioetykom kulturowym, rozwijanym w innych częściach świata, Ameryce Łacińskiej, Azji i Afryce. W świetle przeprowadzonej analizy, a wbrew temu poglądowi, stwierdzić jednak można, że kulturalistyczne podejście do bioetyki nie jest obce krajom zachodnim, gdzie łączy się z procesami kształtowania się tożsamości grupowej, subkulturowej czy też narodowej. Bioetyka staje się medium wytwarzania, wzmacniania i realizowania różnic kulturowych.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2018, 26
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pacjent jako obywatel. Autonomia pacjenta i obywatelskość na przykładzie Hiszpanii
Autorzy:
Strządała, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643908.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Autonomie des Patienten
Paternalismus
Bürgergesellschaft
Spanien
patient’s autonomy
paternalism
civic society
Spain
autonomia pacjenta
paternalizm
społeczeństwo obywatelskie
Hiszpania
Opis:
Der Beitrag untersucht den Wandel in der Auffassung der Autonomie des Patienten in Spanien, wo in den Beziehungen zwischen dem Arzt und dem Patienten traditionsgemäss der Paternalismus und in der ideologischen Sphäre die Lehre der katholischen Kirche herrschte. Die Systemumwandlung im Land nach dem Untergang der Diktatur von Francisco Franco (1937–1975) führte zu bedeutenden Umwandlungen auch in der Frage der Bioethik. Das wachsende Gefühl der Bürgerschaft verband sich dort mit der zunehmenden Bedeutung der Autonomie des Patienten, was auf einigen Stufen in Erscheinung trat: der legislatorischen Stufe (das Recht auf Autonomie des Patienten), der gesellschaftlichen (die im Bereich der Gesundheitsfürsorge tätigen Nichtregierungsorganisationen), der Bewusstseinsstufe (die Zunahme am Bewusstsein der Patientenrechte, die reflexive Betrachtung der Beziehung zum medizinischen Personal) und der ideologischen Stufe (die Kritik des Paternalismus, bürgerliche Bioethik, die Kritik an der Kommerzialisierung der Medizin). Darüber hinaus entscheidet über die Eigenart der aktuellen Situation in Spanien die Umwertung des katholischen Erbes und die Abkehr von der Kirchenlehre im bürgerlichen Modell der Bioethik, die sich in der Liberalisierung des Abtreibungsrechts, des Rechts auf unterstütze Fortpflanzung, genetische Präimplantationsdiagnostik und Forschungen auf Embryos manifestiert.
The paper focuses on the changing perception of bioethics and the patient’s autonomy in Spain where paternalism and  Catholic  Church teachings  shaped relationships between  physicians and patients for many long years. The country’s political transformation following the collapse of Francisco Franco’s dictatorship (1936–1975) has also brought major changes on matters of bioethics. The growing sense of civic virtue has enhanced the importance of the patient’s autonomy in medicine. This manifests itself on several levels: in legislation (law on patient’s autonomy), in the social field (NGOs operating in medical care), in growing awareness of patients’ rights and critical approach to relations with medical professionals) as well as in ideology (criticism of paternalism, civic bioethics, disapproval of commercialization in medicine). Moreover, the specificity of the current situation in Spain is also determined by a re-evaluation of the Catholic Church’s heritage and abandonment of its teachings in civic bioethics and consequently, by liberalization of the abortion law as well as enactment of legal regulations  on assisted reproduction, pre-implantation genetic diagnosis and embryo research.
Tekst dotyczy przemian pojmowania autonomii pacjenta w Hiszpanii, gdzie tradycyjnie w relacjach między lekarzem a pacjentem dominował paternalizm, a w sferze ideologicznej – nauczanie Kościoła katolickiego. Transformacja ustrojowa w kraju po upadku dyktatury Francisco Franco (1936–1975) doprowadziła do znaczących przeobrażeń również w kwestii bioetyki. Rosnące poczucie obywatelskości łączyło się tam ze wzrastaniem znaczenia autonomii pacjenta, co przejawia się na kilku poziomach: legislacyjnym (prawo o autonomii pacjenta), społecznym (organizacje pozarządowe aktywne w sferze opieki medycznej), świadomościowym (wzrost świadomości praw pacjenta, refleksyjne podejście do relacji z personelem medycznym), a także ideologicznym (krytyka paternalizmu, bioetyka obywatelska, krytyka komercjalizacji medycyny). Ponadto, o specyfice obecnej sytuacji w Hiszpanii decyduje przewartościowanie katolickiego dziedzictwa, odejście od nauczania Kościoła w obywatelskim modelu bioetyki, manifestujące się liberalizacją prawa aborcyjnego, prawa dotyczącego wspomaganej reprodukcji, preimplantacyjnej diagnostyki genetycznej i badań na embrionach.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 28
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Benedykta XVI wizja uniwersytetu
Benedict XVI’s vision of the university
Autorzy:
Warzeszak, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2011208.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Katholische Universität
Autonomie
Wahrheitssuche
Bildung
Vernunft
Glaube
university Catholic
autonomy
the search for truth
formation
reason
faith
uniwersytet katolicki
autonomia
poszukiwanie prawdy
formacja
rozum
wiara
Opis:
W artykule autor ukazał bogatą i wielostronną wizję uniwersytetu Benedykta XVI. W tej wizji zawarte są zagadnienia dotyczące zarówno misji badawczej, jak i formacyjnej. Podstawowym zadaniem prowadzonych badań akademickich jest poszukiwanie prawdy, także tej prawdy ostatecznej, którą jest Bóg–Mądrość. Wiara i rozum współdziałają w poszukiwaniu prawdy. Papież zachęcał badaczy nauk empirycznych do otwierania się na transcendencję, tak, aby rozum „poszerzony” mógł badać i zrozumieć także aspekty ponadempiryczne. Człowiek jest powołany także do dobra, a uniwersytet, pomagając akademikom kształtować postawy etyczne, realizuje właściwą sobie wizję humanistyczną. Doniosłe są też wskazania Benedykta XVI dotyczące uniwersytetu katolickiego. Uniwersytet noszący tę nazwę inspiruje się w swej działalności wiarą chrześcijańską oraz wiernością wobec katolickiego orędzia, które w ciągu wieków było nieustannie zaczynem kultury i światłem dla rozumu. Opierając się na motywacji nadprzyrodzonej, uniwersytet katolicki tym bardziej winien być zaangażowany w troskę o prawdę i formację chrześcijańską.
In the article, the author presents a rich and multi-faceted vision of the Benedict XVI university. This vision covers both the research mission and the formation mission. The main task of the conducted academic research is to search for truth, including the ultimate truth, which is God–Wisdom. Faith and reason work together in the search for truth. The pope encouraged researchers of empirical sciences to open up to transcendence, so that “extended” reason could also investigate and understand supra-empirical aspects. Man is also called to good, and the university, by helping academics to shape ethical attitudes, realizes its humanistic vision. Benedict XVI’s indications regarding the Catholic University are also significant. The university bearing this name is inspired in its activities by the Christian faith and fidelity to the Catholic message, which throughout the centuries has been a constantly a leaven of culture and a light for reason. Relying on a supernatural motivation, a Catholic university should be all the more committed to the care of the truth and Christian formation.
In dem Artikel präsentiert der Autor eine reiche und facettenreiche Vision der Universität Benedikt XVI. Diese Vision umfasst sowohl die Forschungsmission als auch die Bildungsmission. Die Hauptaufgabe der durchgeführten akademischen Forschung ist die Suche nach der Wahrheit, einschließlich der letzten Wahrheit, die Gott-Weisheit ist. Glaube und Vernunft arbeiten bei der Suche nach Wahrheit zusammen. Der Papst ermutigte die Erfahrungswissenschafter, sich der Transzendenz zu öffnen, damit die „erweiterte“ Vernunft auch die überempirischen Aspekte untersuchen und verstehen könne. Auch der Mensch ist zum Guten berufen, und die Universität, die Wissenschaftlern hilft, ethische Einstellungen zu formen, verwirklicht ihre eigene humanistische Vision. Bedeutsam sind auch die Hinweise Benedikts XVI. bezüglich der Katholischen Universität. Die Universität, die diesen Namen trägt, ist in ihren Aktivitäten vom christlichen Glauben und der Treue zur katholischen Botschaft inspiriert, die über die Jahrhunderte ein ständiger Sauerteig der Kultur und ein Licht der Vernunft war. Aus einer übernatürlichen Motivation heraus sollte eine katholische Universität umso mehr der Sorge um die Wahrheit und der christlichen Bildung verpflichtet sein.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2021, 28; 231-265
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Homonymie der Rede vom Gewissen
On the Homonymy in the Speech on Conscience
O homonimii w dyskursie o sumieniu
Autorzy:
Wolbert, Werner
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595541.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Gewissen
praktische Vernunft
moral sense
Autonomie
sumienie
rozum praktyczny
zmysł moralny (moral sense)
autonomia
Conscience
practical reason
autonomy
Opis:
W publikacjach na temat „sumienia” często za mało uwzględnia się wieloznaczność tego terminu. W sensie rozumu praktycznego osąd sumienia dotyczy wszystkich ludzi według tej samej miary, jako wewnętrzny prawodawca i sędzia dotyczy on jedynie konkretnych osób, przy czym dla etyki powstaje pytanie o to, jak należy rozumieć to wewnętrzne prawodawstwo (autonomia). Czasami „sumienie” oznacza także podmiot moralności, czyli adresata osądu sumienia.
In publications on the subject of “conscience”, too little attention is usually paid to the ambiguity of this term. As a practical reason, for example, the judgement of conscience affects all people according to the same standard, as internal legislator and judge it affects only the respective person. Here the question arises for the ethicist as to how such internal legislation (autonomy) is to be understood. Sometimes “conscience” also refers to the moral subject, the addressee of the verdict of conscience.
In Publikationen zum Thema „Gewissen“ wird meist zu wenig die Mehrdeutigkeit dieses Terminus beachtet. Im Sinne von praktischer Vernunft etwa betrifft das Urteil des Gewissens alle Menschen nach dem gleichen Maßstab, als innerer Gesetzgeber und Richter nur die jeweilige Person, wobei sich für die Ethik die Frage stellt, wie solche innere Gesetzgebung (Autonomie) zu verstehen ist. Bisweilen bezeichnet „Gewissen“ auch das sittliche Subjekt, den Adressaten des Gewissensspruchs.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2020, 40, 1; 27-53
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies