Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "August II" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 111
Tytuł:
Glosa do rozważań Marcina Szelesta o postaci Marcina Leopolity
A Gloss on Marcin Szelest’s Discussion of Marcin Leopolita
Autorzy:
Zwolińska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30040077.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Marcin Leopolita
compositor cantus
dwór królewski
Zygmunt II August
Katarzyna Habsburżanka
organarius
szkoła zamkowa na Wawelu
royal court
Sigismund II August
Catharine of Austria
Wawel castle school
Opis:
W artykule podjęto wybrane wątki dotyczące biografii Marcina Leopolity, obecne w niedawnej, ważnej publikacji Marcina Szelesta (Muzyka 2022/4). Przedstawiono źródła pomocne w ocenie czasu zatrudnienia kompozytora na dworze Zygmunta Augusta i okoliczności powstania zaginionego zbioru Cantiones Ecclesiasticae oraz domniemanej aktywności Marcina jako dworskiego organisty. Wspomniano też o próbach łączenia postaci kompozytora z Marcinem ze Lwowa, czynnym w połowie XVI w. jako rektor szkoły zamkowej na Wawelu.
This article addresses selected aspects of Marcin Leopolita’s biography as taken up by Marcin Szelest in his important recent paper (Muzyka, 2022/4). Sources for the study of Leopolita’s employment at the court of King Sigismund II Augustus are discussed, along with the circumstances behind his composing of the now lost Cantiones Ecclesiasticae and his hypothetical post as court organist. Earlier attempts to link the composer to the figure of Marcin of Lwów, rector of the Wawel castle school in Kraków in the mid-sixteenth century, are also mentioned.
Źródło:
Muzyka; 2024, 69, 1; 105-118
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]:Stanisław Wilk SDB, Nadzwyczajne uprawnienia Prymasa Polski Augusta kard. Hlonda w świetle dokumentów Stolicy Apostolskiej. Die Sondervollmachten des polnischen Primas August Hlond im Lichte der Dokumente des Heiligen Stuhls, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2020, ss. 289+5nlb, ISBN 978-83-7306-941-1
Autorzy:
Flaga, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33340266.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
August Hlond
kardynał
nadzwyczajne uprawnienia
prymas Polski
II wojna światowa
salezjanie
Stolica Apostolska
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 619-624
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Decydująca noc z 26 na 27 czerwca 1697 roku, czyli co przesądziło o wyborze Augusta II na tron polski
The Decisive Night of 26/27 June 1697, or What Determined the Election of August II to the Polish Throne
Autorzy:
Kosińska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763568.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
election 1697
electoral assembly
August II the Strong
Jacob Henry Flemming
Polish-Saxon union
elekcja 1697
sejm elekcyjny
August II Mocny
Jakub Henryk Flemming
unia polsko-saska
Opis:
Tekst jest kontynuacją rozważań (W kręgu mitów, czyli o tym, co nie zadecydowało o wyborze Augusta II na tron polski w 1697 roku [KH 129, 2022, 4, s. 797–821]). Celem jest ustalenie, co rzeczywiście w ostatnich dniach sejmu elekcyjnego 1697 r. zadecydowało, że w rozdwojonej elekcji obok ks. francuskiego Franciszka Ludwika (François Louis) de Conti szlachta polska dokonała wyboru kandydata najmniej spodziewanego – konwertyty z luteranizmu, saskiego elektora Fryderyka Augusta I Wettyna (Augusta II). Autorka odtwarza przebieg ostatnich dni sejmu, konfrontując relacje dyplomatyczne i pamiętnikarskie z zapisami diariuszy sejmowych.
The text continues the reflections (“In the Realm of Myth, or What Did Not Determine the 1697 Election of Augustus II to the Polish Throne” [KH 129, 2022, 4, pp. 797–821]). Its purpose is to establish what really decided in the last days of the 1697 Election Sejm that, in a split election, the Polish nobility chose, alongside French Prince François Louis de Conti, the least expected candidate – a convert from Lutheranism, the Saxon Elector Friedrich August I Wettin (August II). The author reconstructs the last days of the Sejm, confronting diplomatic and diary relations with the records of the Sejm proceedings.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 1; 5-50
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medale pośmiertne Augusta II Wettyna
August II Wettyn’s Posthumous Medals
Autorzy:
Rokita, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33906924.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
obverse
reverse
August II Wettyn
awers
rewers
Augusta II Wettyn
Opis:
Autor opisuje szczegółowo szereg przykładów dzieł sztuki medalierskiej, graficznej i rzeźbiarskiej mających związek z medalami pośmiertnymi Augusta II Wettyna. Najważniejszym celem twórców wzmiankowanych medali była popularyzacja wśród odbiorców postaci zmarłego władcy – Augusta II Wettyna – na którego cześć były one emitowane. Autor za główne zadanie pracy badawczej przyjął wykazanie związków pomiędzy opisywanymi zabytkami sztuki.
The author describes in detail a number of examples of medallic, graphic and artistic works associated with the medals of August II Wettyn. The most important goal of the creators of these medals was to popularize the figure of the deceased ruler – August II Wettyn – in commemoration of whom the medals were made. The main purpose of the research work was to demonstrate the relationship between the described monuments of art.
Źródło:
Res Historica; 2023, 55; 217-246
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Music and Patronage in Light of Letters of Dedication: Wacław of Szamotuły, Valentin Bakfark and King Sigismund II Augustus
Muzyka i patronat w świetle listów dedykacyjnych: Wacław z Szamotuł, Valentin Bakfark i król Zygmunt II August
Autorzy:
Wieczorek, Ryszard J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24244647.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wacław z Szamotuł
Valentin Bakfark
Zygmunt II August
patronat
list dedykacyjny
lamentacje
tabulatura
Wacław of Szamotuły
Sigismund II Augustus
patronage
dedication letter
Lamentations
tablature
Opis:
In contemporary discourses of patronage in art, literature, theatre or music, the motives for becoming involved in patronage are a continuing subject of research interest. Although the area of motivation still remains unclear today, it is undoubtedly the case that the patrons’ initiatives were always linked to using the potential of art for political and propaganda purposes. With the arrival of music printing previous patronage practices took on a new shape. Printed editions, through their previously unachievable extent of distribution, now became a far-reaching instrument of representing high-born personages. The most common way of achieving this were dedication letters, produced with the intention of introducing a given work into broad social circulation. Among the few extant Polish music prints from the sixteenth century, the editions of works by Wacław of Szamotuły (1533) and Valentin Bakwark (1565) are of exceptional significance. This article investigates the paratexts included in this editions and examine both cases from the point of view of patronage practices. Paratexts in the two editions demonstrate the diversity of Renaissance patronage practices and provide examples of the rhetoric involved in the client-patron relationship. Wacław’s poem is exceptional not only against the background of Polish but also European music publishing. It does not contain a request for financial support but is a statement by someone deeply involved in the political life of the country and concerned about the fate of his homeland. Wacław’s poem should therefore be read in the political context and psychological climate of the Commonwealth at that time. It constitute an extension of diplomacy, introducing important accents into the policies of Sigismund Augustus. Bakwark’s dedication letter has a totally different character. It strikes the reader not only by its refined phraseology but also by the plethora of allusions from antique literature and the Bible. The most interesting aspect of the letter is the reference to the figure of Pope Leo X. Bakwark describes him as the perfect model of a Renaissance patron, to whom the world owed the development of art on a scale previously unknown. The letter contains also commentary on the style of Bakwark’s works and the characteristics of his compositional craft. The fact that the both dedications were written by the composers themselves, as well as the considerable length of both letters, point to the significance attached at that time to the paratexts. They indicated the importance of the achievements and activities of clients, at the same time building the prestige of the patron. But, above all, these paratexts demonstrate the different ways of exploiting the potential of art: in Wacław’s case, serving the aims of politics and propaganda; in the case of Bakwark, serving to create an image of the monarch as someone enlightened, sensitive and supportive of the art of music.
Spośród nielicznie zachowanych polskich druków muzycznych z XVI wieku wyjątkowe znaczenie mają dwie krakowskie edycje: Lamentationes Hieremiae prophetae (1553) Wacława z Szamotuł oraz Harmoniarum musicarum in usum testudinis factarum (1565) Valentina Bakwarka. Zawarte w nich listy dedykacyjne, mimo różnic co do charakteru, struktury i treści, są ważnym źródłem informacji o renesansowych praktykach patronackich. Poemat Wacława z Szamotuł (Carmen nuncupatorium) ma wyjątkowy charakter, gdyż wbrew humanistycznej tradycji mody pochwalnej (encomium) nie zawiera prośby o finansowe wsparcie, lecz odnosi się do zagrożenia ze strony Imperium Osmańskiego. Kompozytor, wyjaśniając genezę i posępny charakter swojego dzieła, daje wstrząsający opis inwazji tureckiej na Węgry i przestrzega przed podobnym losem mieszkańców Mołdawii – graniczącego z Polską i Turcją państwa buforowego, w tym czasie całkowicie pogrążonego w chaosie. Ponieważ Zygmunt II August starał się tam odbudować swoje wpływy, poemat Wacława można traktować jako przedłużenie dyplomacji – jako apel o wierność polskiemu królowi. Odmienny charakter ma list dedykacyjny Bakwarka, stanowiący typowe encomium. Choć przepełniony jest metaforami wychwalającymi erudycję, kulturę i wspaniałomyślność Zygmunta II Augusta, to wyjaśnia zarazem okoliczności opublikowania antologii i daje ogólną charakterystykę zawartych w niej kompozycji. Obie dedykacje stanowią ważne źródło informacji o relacjach obu muzyków z ich patronem i pozwalają na dostrzeżenie kontekstów, które w innym przypadku nie byłyby czytelne. Są zarazem świadectwem wykorzystania potencjału sztuki, służącej, w przypadku Wacława, celom polityczno-propagandowym, a w przypadku Bakwarka – kreowaniu wizerunku monarchy jako osoby światłej i wrażliwej. Ilustrują wreszcie wielorakie funkcje drukowanego paratekstu – jako przyciągającego publiczną uwagę „listu otwartego”, potwierdzającego istnienie trwałych relacji patronackich i ukazującego okoliczności wydania dzieł oraz ich przesłanie.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 1; 155-181
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W kręgu mitów, czyli o tym, co nie zadecydowało o wyborze Augusta II na tron polski w 1697 roku
In the Realm of Myth, or What Did Not Determine the 1697 Election of Augustus II to the Polish Throne
Autorzy:
Kosińska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763563.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
election of 1697
election Sejm
August II the Strong
Jacob Henry Flemming
corruption
Elekcja 1697
sejm elekcyjny
August II Mocny
Jakub Henryk Flemming
korupcja
Opis:
Polskie elekcje wciąż budzą zainteresowanie, a ta z 1697 r. wyróżnia się liczbą przekazów i opracowań. Opisom towarzyszy wyjątkowo zła opinia o poziomie obyczajów polskiej szlachty i jej politycznego wyrobienia, co rzutuje też negatywnie na postrzeganie elekcji jako elementu ustrojowego Rzeczypospolitej. Celem artykułu jest sfalsyfikowanie dotychczasowych sądów historiografii, jakoby w 1697 r. o szansach wyborczych przyszłego króla polskiego Augusta II Wettyna przesądziło szczególnego rodzaju przekupstwo: uczta i pijatyka urządzone na polu elekcyjnym w noc z 26 na 27 czerwca 1697 r.
Polish royal elections still arouse interest; that of 1697 stands out for the number of accounts and studies devoted to it. These accounts are generally marked by highly negative views of the customs of Polish-Lithuanian nobles and their political sophistication. These negative views affect perceptions of royal elections as a key element of the Commonwealth’s political system. The article aims to challenge previous historiography, which claims that, in 1697, the election of the future Polish King August II Wettin was effectively determined by a particular form of bribery: a drunken feast organised on the election field on the night of 26–27 June 1697.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 4; 797-821
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ribbentrop-Mołotow" - roku 1772 : tajny akt porozumienia rozbiorowego między Prusami i Rosją
Tajny akt porozumienia rozbiorowego między Prusami i Rosją
Autorzy:
Łysiak, Tomasz (1970- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2022, nr 7, s. 76-78
Data publikacji:
2022
Tematy:
Fryderyk II Wielki (król Prus ; 1712-1786)
Katarzyna II (cesarzowa Rosji ; 1729-1796)
Maria Teresa (cesarzowa ; 1717-1780)
Stanisław August Poniatowski (król Polski ; 1732-1798)
II wojna światowa (1939-1945)
Pakt Ribbentrop-Mołotow (1939)
Rozbiór Polski (1772)
Rozbiory Polski
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
Tematem artykułu są tajne porozumienia między Niemcami a Rosją, w wyniku których państwo polskie przestawało istnieć. Wybuch II wojny światowej poprzedziło podpisanie paktu Ribbentrop-Mołotow stanowiącego umowę niemiecko-sowiecką zajęcia terenów RP. Tajny protokół podpisany 19 lutego 1777 roku między Rosją a Prusami był preludium dla dokonania trzech rozbiorów Polski.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Mniszchowie i spółka : żałosny koniec ostatniego Jagiellona
Żałosny koniec ostatniego Jagiellona
Autorzy:
Czarnecki, Łukasz (dziennikarz).
Powiązania:
Gazeta Polska 2022, nr 7, s. 80-82
Data publikacji:
2022
Tematy:
Barbara Radziwiłłówna (królowa Polski ; 1520-1551)
Zygmunt II August (król Polski ; 1520-1572)
Giza, Barbara (ca 1550-1589)
Mniszech, Mikołaj (?-1597)
Dwór monarszy
Faworyty i faworyci
Kultura dworska
Władcy
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
W artykule przedstawiono sylwetkę ostatniego Jagiellona – króla Zygmunta Augusta. Za czasów jego panowania utworzono Rzeczpospolitą Obojga Narodów, prowadzono politykę tolerancji religijnej. Jednak po śmierci ukochanej żony Barbary Radziwiłłówny król załamał się i podupadł na zdrowiu. Przyczynił się do tego w znacznym stopniu rozwiązły tryb życia, jaki zaczął prowadzić. W otoczeniu króla pełno było osób, które na królewskim nałogu widziały szanse na zbicie majątku. Takim przykładem jest rodzina Mniszchów, która sprowadziła na dwór Barbarę Giżankę, młodą mieszczką przypominająca Barbarę Radziwiłłównę.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Nieznana księga pochodząca z biblioteki Zygmunta Augusta w kolekcji oo. karmelitów na Piasku w Krakowie
The Unknown Book from the Library of Sigismund II Augustus in the Collection of the Carmelite Monastery at Piasek, Kraków
Autorzy:
Tylus, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143740.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Zygmunt August
Barthélemy de Chasseneuz
Giovanni Calderini
Hugo Darlay
starodruki
karmelici
Sigismund II Augustus
early printed books
Carmelites
Opis:
Przedmiotem artykułu jest nowo odkryty druk pochodzący z księgozbioru króla Zygmunta Augusta, obecnie przechowywany w kolekcji oo. karmelitów trzewiczkowych na Piasku w Krakowie. Księga zawiera teksty prawnicze opublikowane w połowie XVI wieku i była niegdyś częścią obszernej królewskiej kolekcji dzieł prawniczych, zwłaszcza ksiąg poświęconych odradzającemu się prawu rzymskiemu. Zbiór cechowała przede wszystkim wszechstronność, wielojęzyczność oraz różnorodność tematyczna, co świadczy o jego renesansowym charakterze i europejskim wymiarze. Po śmierci króla w roku 1572 jego księgozbiór uległ rozproszeniu. Część kolekcji znalazła się u karmelitów trzewiczkowych w Krakowie, choć nie bezpośrednio. Omawiana księga należała najpierw do Wojciecha Perlickiego (zmarł w 1607 roku), potem do kapituły katedralnej we Lwowie, następnie do karmelitów trzewiczkowych we Lwowie, a po II wojnie światowej znalazła się w klasztorze karmelitów trzewiczkowych w Krakowie.
The subject of the article is a recently discovered printed book from the library of the King Sigismund II Augustus, currently preserved in the monastery of Carmelites of the Ancient Observance in Kraków. The book contains legal texts published in the middle of the 16th century, and was once part of a large collection of legal works belonging to the King, especially books devoted to the revived Roman law. The collection had a comprehensive character, involving multiple languages and wide range of subjects, which proved its Renaissance character as well as its European dimension. After the King’s death in 1572, his library was dispersed. The book in question belonged first to Wojciech Perlicki, who died in 1607, then to the Cathedral Chapter in Lviv, next to the Carmelites of the Ancient Observance in Lviv, and only after the Second World War it found itself in the Carmelites’ monastery in Krakow.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2019-2020, 69-70; 35-43
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wilno – Kraków – Wilno. Podróże królowej Barbary Radziwiłłówny (1523–1551)
Vilnius – Cracow – Vilnius. The Journeys of Queen Barbara Radziwiłł (1523–1551)
Autorzy:
Januszek-Sieradzka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37199947.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Barbara Radziwiłłówna (1523–1551)
Zygmunt II August (1520–1572)
Wilno
Kraków
Niepołomice
podróże królewskie
adventus reginae
rytuały przejścia
Barbara Radziwiłł (1523–1551)
Sigismund II Augustus (1520– 1572)
Vilnius
Cracow
royal journeys
rite of passage
Opis:
W artykule poruszono kwestię podróży królowej Barbary Radziwiłłówny (1523–1551, koronowana 7 XII 1550), drugiej żony króla Zygmunta II Augusta (1520–1572, panował od 1548 r.). W polskiej historiografii zagadnienie podróży królowych podejmowane było incydentalnie, a do rzadkości należą ujęcia, które widzą podróż nie tylko jako przemierzanie przestrzeni i przekraczanie granic geograficznych i politycznych, ale w wymiarze symbolicznym. Podróże podejmowane przez Radziwiłłównę uznać należy z jednej strony za odbiegające od europejskiego i polskiego standardu ze względu na nierówność stanową małżonków i powszechną niechęć do królowej oraz z uwagi na silne uczucie, które żywił do niej Zygmunt August, a także krótki okres, jaki spędziła u jego boku. Z drugiej strony, mimo tych charakterystycznych okoliczności, swoją warstwą symboliczną jak najbardziej wpisują się w europejską tradycję i obyczaj. Najważniejszą i wymagającą przekroczenia największej liczby rzeczywistych i symbolicznych granic, bogatą w rytuały przejścia (rites de passage), była podróż „ślubna” do ojczyzny męża. Ta podróż z Wilna do Krakowa, mimo że odbyła ją nie narzeczona, ale żona, i mimo że była rozciągnięta w czasie i wymagała dodatkowych, długich postojów Barbary w drodze (Radom, Nowe Miasto Korczyn), zawiera zwyczajowe etapy podróży ślubnej, znaczone szeregiem rytuałów przejścia. W czasie pobytu w Krakowie Barbara przedsiębrała wraz z mężem liczne podróże do nieodległych Niepołomic, które stanowiły wyraźną ucieczkę przed trudnościami i rygorami życia na Wawelu. Z jednej strony królewska para, inaczej niż większość koronowanych głów, mogła spędzać czas niemal prywatny. Z drugiej, pobyty w Niepołomicach potęgowały trudności adaptacyjne Radziwiłłówny, a króla narażały na zarzut zaniedbywania obowiązków. Charakter pośmiertnego triumfu Zygmunt August nadał ostatniej podróży żony z Krakowa do Wilna, gdzie – zgodnie z własnym życzeniem – spoczęła po śmierci.
The article addresses the issue of the journey made by Queen Barbara Radziwiłł (152–1551, crowned on 7 December 1550), the second wife of King Sigismund II Augustus (1520–1572, ruled from 1548). Polish historiography raises the question of queens’ journeys only incidentally, and it is a rare approach to see journeys not only as traversing space and crossing geographical and political borders, but also in their symbolic dimension. The most important, and requiring the crossing of the greatest number of real and symbolic boundaries, was the “honeymoon” journey to her husband’s fatherland. The itinerary from Vilnius to Cracow, even though it was made not by a fiancée, but a wife, and although it was prolonged and required additional and long stops for Barbara on her way (Radom, Nowe Miasto Korczyn), includes some usual stages marked by a set of rites of passage. During her stay in Cracow, Barbara and her husband undertook numerous trips to nearby Niepołomice, which were a clear escape from difficulties and rigours of living in the Wawel castle. On the one hand, the royal couple – unlike the majority of monarchs – could spend their time almost in private. On the other hand though, the visits to Niepołomice increased Radziwiłłówna’s adaptation difficulties, and exposed the king to reproaches about neglecting his duties. Sigismund Augustus authenticated his wife’s final journey from Cracow to Vilnius as a posthumous triumph, where – in accordance with her wishes – she was laid to rest.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 39, 4; 111-126
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mrok i świt” : Rzeczpospolita w czasach unii polsko-saskiej
Autorzy:
Kordel, Jacek (1988- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 11, s. 20-23
Data publikacji:
2021
Tematy:
August II Mocny (król Polski ; 1670-1733)
August III (król Polski ; 1696-1763)
Wettynowie (dynastia)
Rzeczpospolita Obojga Narodów
0-5 lat
Ustrój polityczny
Reforma
Rozwój gospodarczy
Władcy
Życie kulturalne
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu jest czas panowania w Polsce dwóch władców z dynastii Wettynów: Augusta II i Augusta III Sasów. W Polskiej historii ten okres uważany jest za czas upadku Rzeczypospolitej. Nieudane próby reform, coraz większe uzależnienie od Rosji, lokalne związki szlachty tworzące konfederację generalną przeciw królowi, czy ograniczenie etatów armii do 24 tysięcy, czy rosnąca rola Rosji w rozwiązywaniu konfliktów w Polsce nie napawały optymizmem. Widoczne było, że Prusy i Rosja budują swą potęgę na gruzach Polski. Mimo to kraj gospodarczo rozwijał się, nastąpił też zauważalny rozwój kultury. Do Polski napływali sascy przedsiębiorcy, a z nimi nowe technologie z zakresu kopalnictwa, włókiennictwa czy drukarstwa. Za panowania Wettynów poprawiło się też zarządzanie dobrami królewskimi (wydobycie soli i gospodarka leśna). Niestety polsko-saskiej projekt polityczny zakończył się niepowodzeniem – nie przywrócił potęgi ani Saksonii, ani Rzeczypospolitej.
Ilustracje.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
August Mocny i unia polsko-saska w polityce historycznej NRD
Autorzy:
Řeznik, Miloš (1970- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 11, s. 63-66
Data publikacji:
2021
Tematy:
August II Mocny (król Polski ; 1670-1733)
August III (król Polski ; 1696-1763)
Historiografia niemiecka
Polityka historyczna
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu jest August II Mocy, jego polityka i rządy i unia polsko-saska widziana przez pryzmat polityki historycznej i propagandy społeczno-politycznej w NRD. Wprowadzenie wątków historycznych do propagandy NRD było rozpatrywane w związku z ruchami robotniczymi i komunistycznymi. Autor wspomina, że w historii rozróżniano tendencje postępowe i reakcyjne, i to te pierwsze były ważniejsze z punktu widzenia badań, popularyzacji i nauczania historii. Od drugiej połowy lat pięćdziesiątych ważną rolę odgrywała wspólna komisja historyków PRL i NRD. Ożywione zainteresowanie czasami unii polsko-saskiej wiązało się z rosnącą popularnością postaci i artefaktów dworu Augustów, a po upadku NRD to właśnie na tych podstawach opierała się rosnąca tożsamość saskiej państwowości, a August stał się najważniejszą postacią związana z Saksonią.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Castrum doloris Augusta II Mocnego w Wilnie i jego zachowane fragmenty
Castrum doloris of Augustus II the Strong in Vilnius and Its Preserved Fragments
Autorzy:
Jamski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832662.pdf
Data publikacji:
2021-10-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Vilnius
cathedral
St Casimir Chapel
scultpure
Augustus II
castrum doloris
funeral rites
Antoni Dominik Tyszkiewicz
Michał Jan Zienkowicz
Wilno
katedra
kaplica św. Kazimierza
rzeźba
August II
egzekwie
Opis:
Artykuł poświęcony jest rzeźbiarskim reliktom dekoracji okazjonalnej wykonanej w 1733 r. z okazji obchodów śmierci Augusta II Mocnego w katedrze wileńskiej, a następnie funkcjonującym do dziś jako wyposażenie kaplicy św. Kazimierza.
The article is devoted to the sculptural relics of the occasional decoration made in 1733 for the solemn funeral ceremonies of King Augustus II the Strong in the Vilnius Cathedral, functioning to this day as the furnishings of St Casimir Chapel.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2021, 7; 185-209
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gra o Tron : elekcje w dawnej Polsce. Cz. 2, Od „Piasta” do „Piasta”
Elekcje w dawnej Polsce
Autorzy:
Kalinowski, Emil (1988- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 4, s. 38-41
Data publikacji:
2021
Tematy:
August II Mocny (król Polski ; 1670-1733)
August III (król Polski ; 1696-1763)
Jan III Sobieski (król Polski ; 1629-1696)
Michał Korybut Wiśniowiecki (król Polski ; 1640-1673)
Stanisław August Poniatowski (król Polski ; 1732-1798)
Stanisław Leszczyński (król Polski ; 1677-1766)
Elekcja
Bezkrólewie
Szlachta
Władcy
Wojna o sukcesję polską (1733-1735)
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu jest system dynastyczny i elekcje władców w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Rządy trzech kolejnych władców z rodu Wazów nie wzmocniły tendencji dynastycznych w szlacheckiej Rzeczypospolitej. Jednocześnie w trakcie panowania ostatniego z rodu Wazów, Jana II Kazimierza, przekonanie o potrzebie utrzymania elekcyjności tronu jako generalnej zasady ustrojowej wzrosło. Ta zasada przetrwała wśród polsko-litewskiej szlachty do końca Rzeczypospolitej Obojga Narodów, u schyłku państwa stając się jednym z narzędzi wykorzystanych przez wrogów. Omówiono okoliczności elekcji kolejnych władców, od 1669 roku, kiedy wybrano Michała Korybuta Wiśniowieckiego aż do ostatniej elekcji w dziejach wolnej Rzeczypospolitej, kiedy to w 1764 roku wybrano Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Królewskie egzekwie w warszawskim kościele kapucynów w XVIII wieku
Royal Exequies in the Warsaw Capuchin Church in the 18th Century
Autorzy:
Osiecka-Samsonowicz, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24565461.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Maria Kazimiera D’Arquien Sobieska
Jan III Sobieski
August II Mocny
Joachim Daniel Jauch
Alessandro Galli-Bibiena
kościół kapucynów w Warszawie
uroczystości egzekwialne
pogrzeby serc w Rzeczypospolitej XVIII w.
castrum doloris
katafalk
Marie Casimire D’Arquein Sobieska
John III Sobieski
Augustus II the Strong
Joachim Daniel von Jauch
Capuchin Church in Warsaw
Exequies
burials of hearts in the 18th-cetury Polish-Lithuanian Commonwealth
catafalque
Opis:
W artykule omówiono plastyczną oprawę egzekwii odprawionych z inicjatywy Augusta II Mocnego za Marię Kazimierę Sobieską w 1717 r. oraz uroczystości związanych z wystawieniem trumien królowej, Jana III Sobieskiego i ich wnuka, zorganizowanych przez królewicza Jakuba Sobieskiego w 1733 r. Analiza rysunków Joachima Daniela Jaucha ze zbiorów Sächsisches Hauptstaatsarchiv w Dreźnie, wsparta źródłami archiwalnymi, pozwoliła na próbę usystematyzowania bogatego materiału ikonograficznego dotyczącego projektów artysty z okazji pochówku serca Augusta II Mocnego w Kapicy Królewskiej w 1736 r., jej dekoracji oraz wystroju kościoła w czasie egzekwii za monarchę, odprawianych w rocznice jego śmierci na polecenie Augusta III przez blisko dwadzieścia pięć lat. Uroczystości te, celebrowane w jednej z najważniejszych sakralnych fundacji Jana III, były ważnym elementem saskiej propagandy politycznej.
The Capuchin Church in Warsaw was one of the major sacral foundations of John III Sobieski who passed away in 1696. Owing to a complex political situation, the King’s remains were not buried then at the Wawel, but only in 1697, following a modest ceremony, they were deposited at the Capuchin Monastery, while his heart was placed in the Order’s archives. In 1700, the body of his grandson John, son of James Sobieski, was deposited next to the monarch’s coffin, while in 1717, the coffin of Marie Casimire Sobieski who passed away in France, was added there. In March that year, as instructed and financed by Augustus II the Strong, exequies were performed to pray for the Queen. The ceremony had an important propaganda undertone. Not only did the bier feature inscriptions exposing the merits of Augustus II who made sure the late Queen would rest in peace, but also thanks to the resolution of the so-called Silent Seym in session merely a fortnight before, he had made an attempt at reforming the state’s political system, and introduced the long-awaited peace to the Polish-Lithuanian Commonwealth. At least as of 1731, James Sobieski was trying in vain to organize a dignified burial of the remains of his parents which were decaying in the Warsaw Monastery. However, the indebted Prince could not afford their costly exportation to the Cracow Cathedral and the funeral there. It is likely that he was the one who decided to have exequies performed in the Capuchin Church on the 50thanniversary of the Relief of Vienna, with his parents’ coffins lying in state. It seems likely that precisely this planned ceremony has to be connected with the drawing of the castrum doloris found at the National Gallery of Art in Washington DC attributed to Alessandro Galli-Bibiena, and, according to the inscription, executed for the victor from Vienna and his spouse (Fig. 1). From around 1716 Alessandro worked as an architect at the court of James Sobieski’s brother-in- law Charles III Philip Pfalz-Neuburg who may have commissioned the design of the catafalque from the artist coming from a famous family of decorators. Nonetheless, the design, not mentioned in any studies dedicated to the Galli-Bibiena workshop, was never implemented. When on 1 February 1733 Augustus II died in Warsaw, the issue of the remains of John III and Marie Casimire awaiting their burial at the Wawel returned to the fore; the decision was made for their remains together with Wettin’s body to be transported to Cracow, which took place in August that year. On the instruction of James Sobieski the coffins of John III, Marie Casimire, and of their grandson lay in state in the Capuchin Church already on 15 May. The description of the church’s funerary decoration is rendered in a hand-written Latin report published also in the Polish translation. In front of the chancel a castrum doloris was raised containing the coffins of the royal couple and their grandson, before which the box with the heart of John III was exposed. Above, a velvet canopy was suspended, while in the corners four plinths crowned with globes and eagles holding laurel twigs of which silver candle holders grew were placed. The catafalque and the coffins, the high altar and the Church’s walls were decorated with crimson cloths, while the ceiling featured al fresco compositions related to the idea of the ceremony and the King's reign. The body of Augustus II was transported to the Warsaw Castle, and the monarch’s heart was sent to Dresden; meanwhile, his viscera were deposited ‘de mandato Reipublicae’ in the crypt of the Capuchin Church. It was only on 31 January 1736 that the ceremony of the transfer of the vessel containing the royal viscera to a marble urn raised in the middle of the ‘oratory’ adjacent to the Church took place; the oratory’s remodelling into a chapel, later called ‘Royal’, had been commissioned by Augustus III the year before, however, works on its decoration had not been completed. Thanks to the Latin hand-written account of the event and a press note it is known that in the Church as such only a plinth crowned with regalia was placed before the high altar. During the exequies held in the Capuchin Church on the King’s death anniversary in 1737, an analogical plinth was surrounded by eight pillars-guéridons resembling herms in shape, adorned with fruit and plant garlands: four lower ones culminated in crowns, while the higher ones featured eagles perched on globes. It may have been this very composition (or its version) that was rendered in the drawing by Joachim Daniel von Jauch (Figs. 5–7) preserved in the Dresden Sächsisches Hauptstaatsarchiv; he was the designer of the decoration for royal exequies and also of the Royal Chapel and its furnishing completed after 1737 (Figs. 8–9). Other drawings by Jauch from the Dresden archives register the designs of the Church’s decor on the occasion of subsequent death anniversaries of Augustus II. The explanation featured in the drawings suggests that the illustrated elements were reused annually with only minor modifications. Interestingly, the composition of eight pillars-guéridons, was almost identical with the ones visible in the above-mentioned design, with the only difference that the four lower ones were interconnected with ogees forming a richly decorated canopy over the plinths with the regalia (Figs. 10–13). Similar pillars-guéridons were placed on the catafalque corners in the Collegiate Church of St John in Warsaw during the exequies for Augustus II in 1735; the decoration for that ceremony had also been the artist’s work (Figs. 14a–15). Eclectic designs by Jauch suggest that in the case of pillars-guéridons he was inspired by French print pattern books (Figs. 16a–b, 17). The traditional elements, serving mainly the décor of royal and magnate residences, were, however, given by him a new function in the funerary arrangement, and they  in a way constituted his trademark in this domain of his art. Therefore, it can be assumed that the decoration of the Capuchin Church for the exequies for the Sobieskis in 1733 with the four pillars with the globes and eagles on the top, known from the descriptions, were also the artist’s work. In the concept of the canopy Jauch resorted to the tradition of the Roman Baroque, though this may have also happened through the mediation of French art present at the court of the House of Wettin. The finial in the form of four converging volutes at the top, echoing Bernini’s canopy in the Vatican Basilica was frequent in France in altar structures popularized thanks to prints, beginning with that in the Paris Notre-Dame du Val-de-Grâce Church (1665) almost until the end of the 18th century (Figs. 23–25). Wettin’s viscera were placed in the Capuchin Church in order to benefit from the legend of John III, but also to reduce the latter’s importance in order to serve the Saxon political propaganda initiated by Augustus II with the exequies for Marie Casimire. The tradition of commemorating the anniversary of the death of Augustus II cultivated for over twenty-five years, until the end of the reign of Augustus III (1763), recorded in the press, led to the fact that Augustus II overshadowed the figure of the Church’s founder. It was only in 1830 that the box with the heart of John III was transferred to the Royal Chapel rebuilt then. In 1919, the first mass after Poland had regained independence was celebrated there: it was dedicated to John III. Thanks to the preserved photographs there is no doubt that from the elements kept in the monastery it was the catafalque with a wood-carved volute canopy designed for Augustus II (Figs. 27, 28a–f, 29), and not the castrum doloris of John III and Marie Casimire from 1733 that was recreated. The structure from 1919 was raised again in 1924 in St John’s Cathedral in Warsaw for the funeral of Henryk Sienkiewicz (Fig. 30), and for the last time, again as a historic monument connected with John III, at an exhibition mounted at the National Museum in Warsaw in 1933.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 3; 569-615
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 111

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies