Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ART MYTH" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Orfeusz w piekle obrazu (szkic niedokończony)
ORPHEUS IN THE UNDERWORLD IMAGE (Unfinished Sketch)
Autorzy:
Więckowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487708.pdf
Data publikacji:
2015-11-05
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
MYTH, ORPHEUS, PAINTING, NATURE OF KNOWLEDGE, ART, LITERATURE
MIT, ORFEUSZ, OBRAZ, NATURA POZNANIA, SZTUKA, LITERATURA
Opis:
ORPHEUS IN THE UNDERWORLD IMAGE (Unfinished Sketch) Orpheus in the Underworld image addresses the issue of knowledge in the arts, especially the rarely recognized difference between the directness of sensations that seem natural and spontaneous, and its construction, which manifests itself in formalized, anterior analysis, which preceded experience. Więckowski considers that ages-old problem in the context of the myth of Orpheus’ descent into Hades and his (Orpheus’); the myth, which was often used in visual arts, music and literature. Więckowski analyzes painting as object and the way to learn through art. As the basis for his analysis, he uses a poem by Rainer Maria Rilke, in which Eurydice, called from hell by the means of poetry, reaches the limits of existence, but due to Orpheus’ mistake, does not cross the threshold of reality. What error did Orpheus make? What lies beneath the mythical gesture: his looking back and looking at Euridice? The answers to these questions are the subject of the essay.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2015, 20; 6-22
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biografia artystyczna i mit (na przykładzie Papuszy J. Kos-Krauze i K. Krauzego)
Autorzy:
Wejbert-Wąsiewicz, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010603.pdf
Data publikacji:
2016-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
biography
myth art
artistwomen
Papusza
Romany culture
Opis:
The Subject of the study are cinema biographies of artists. The main point of discussion is the “directed biography”, popular biography, existing in wide reception for example polish movie Papusza directed by Joanna KosKrauze and Krzysztof Krauze. In the paper used the method of analysis and comparison of various available sources and documents: scientific biography, interviews, press releases, reports and documentaries; particularly inspiring was the method of Panofsky. The aim of the article is not uncovering the truth biographical reality, but its interpretation in the form of ideas, visions of artists in the eyes of other artists (directors, screenwriters). There are important issues is the mythologizing and demythologization elements in a film about Papusza and also functions work: knowledge, education. Aesthetic values are not the subject of research in itself, but they can’t be overlooked because the analysis of image and analysis of content movie’s reminds analysis of discourse, because of the focus on intertextual relations.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2016, 1(111); 117-139
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okrutna pobożność. Kilka uwag o przedstawieniach Ifigenii w sztuce starożytnej Grecji i starożytnego Rzymu
A Cruel Piety. A Few Remarks on the Iconography of Iphigenia in the Ancient Greek and Roman Art
Autorzy:
Wadas, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37490100.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Ifigenia w sztuce
mit o Ifigenii
ofiara Ifigenii
dramaty Eurypidesa
krwawa ofiara
Iphigenia in Art
Myth of Iphigenia
Iphigenia’s Sacrifice
Euripides’ dramas
Blood Sacrifice
Opis:
Celem artykułu jest omówienie wybranych przedstawień ikonograficznych ofiary Ifigenii występujących w sztuce starożytnej Grecji i Rzymu w kontekście literackim i kulturowym. Całość tekstu została podzielona na dwie części oraz dopełniona materiałem ilustracyjnym. Pierwsza część analizuje pięć wyobrażeń plastycznych poświęconych ofierze Ifigenii w tradycji greckiej. Są to na ogół sceny zachowane na wazach z V/IV w. p.n.e. Druga część ukazuje recepcję i transformację tych przedstawień w sztuce rzymskiej na trzech wybranych przykładach datowanych na I w. p.n.e. – I w. n.e. Jednym z zamysłów autorki było ukazanie literackich inspiracji omawianych przedstawień. Mit o Ifigenii stanowił bowiem źródło inspiracji dla wielkich dramatów greckich Ajschylosa, Sofoklesa, Eurypidesa oraz wpływał pośrednio przez tragików na artystów pracujących w glinie, marmurze i kamieniu. Przedstawienia plastyczne nawiązujące do mitologii greckiej były szeroko rozpowszechnione w sztuce rzymskiej: rzeźbie, reliefie, mozaice, malarstwie. Wynikało to z fascynacji literaturą, paideią i retoryką Hellady. Tradycja grecka miała również wpływ na rzymskie postrzeganie zaświatów, stąd znajdowała też odbicie w sztuce funeralnej. Czyny greckich herosów podkreślały cnoty rzymskich obywateli, takie jak pietas, virtus i concordia.
The purpose of this article is to discuss selected iconographic representations of the sacrifice of Iphigenia in ancient Greek and Roman art placed in a literary and cultural context. The entire text is divided into two parts and supplemented with iconography. The first part analyzes five artistic representations dedicated to the sacrifice of Iphigenia in the Greek tradition. These are generally scenes preserved on vases dated from the 5th– 4th centuries BC. The second part shows the reception and transformation of these depictions in Roman art using three selected examples dating from the 1st century BC to 1st century AD. One of the author’s intentions was to show the literary inspiration behind the discussed iconography The myth of Iphigenia served as a source of inspiration for the great Greek dramas of Aeschylus, Sophocles, Euripides, and indirectly, through them it influenced the artists working in clay, marble and stone. The iconographic representations referring to Greek mythology were widespread in Roman art: sculpture, relief, mosaics and painting. This was due to fascination with the literature, paideia and rhetoric of the Hellad. The Greek tradition also influenced Roman perceptions of the hereafter, hence it was also reflected in funebral art. The deeds of Greek heroes highlighted the virtues of Roman citizens, such as pietas, virtus and concordia.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 177-192
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
De- i re- mitologizacje
Autorzy:
Sławomir, Magala,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487856.pdf
Data publikacji:
2019-08-04
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
ART MYTH
ART PARADIGM
DE AND RE MYTHICIZATION OF ART
CULTURE
POPCULTURE
COUNTERCULTURE
MIT SZTUKI
PARADYGMAT SZTUKI
DE- I RE- MITOLOGIZACJE SZTUKI
KULTURA
POPKULTURA
KONTRKULTURA
Opis:
Not only light escapes our reflections, wandering about the term wave and the term particle. Also arts, which present the world as it if was mysteri- ous and worth living, escape our intellectual order. They bolt from subtle conceptual webs, wander between patterns of discoveries (a “discovery” of perspective in renaissance) and designs (drafts, projects) of inven- tions (“inventing” photography, and then putting it in motion and giving it sound). They bolt, wandering between myths, of which two are most important for arts – the myth of renaissance, i.e. resurrection (but at the same time, liberation), and myth of counterculture i.e. liberation (but at the same time, resurrection). Mythicization, demythologization and remy- thologization sail between two para-myths, i.e. paradigms, mothers of all performance art myths. It is about a discovery myth, which will inspire us to dream up plans for the future, and a myth of invention, which will save us from annoying slavery.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2019, 27; 88-107
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Penelopa i jej współczesne filmowe inkarnacje
Penelope and Her Cinematic Incarnations
Autorzy:
Rojek, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920892.pdf
Data publikacji:
2015-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Penelope
Odyssey
myth and film
Greek mythology
woman in antiquity
O Brother
Where Art Th ou?
Inception
Cast Away
Opis:
By analysing contemporary cinematic incarnations of Penelope, the wife of Odysseus, the author shows a thematic relation between cinema and ancient mythologies. Although an interest in mythical motifs is visible in film from its very beginnings, their popularity has constantly changed due to e.g., technological developments in filmmakers’ capabilities. However, what never changes is the presence of mythical plots in deeper story structures, which include the recreation of ancient characters. Examining Penelope’s spirit in today’s culture proves that the mythical story in which she appears provides excellent material for building new things – it easily adapts to modern times, constantly inspires artists, and stimulates various reflections about our cultural heritage.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 17, 26; 177-187
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwikłanie bohatera w mit – drogi duchowego wyzwolenia
The entanglement of the hero into myth – ways of spiritual liberation
Autorzy:
Popek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423191.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
the hero
entanglement into myth
religious practices
grace
self-cultivation
disenfranchisement of art
spiritual liberation
bohater
uwikłanie w mit
praktyki religijne
łaska
kultywowanie siebie
zniewolenie sztuki
duchowe wyzwolenie
Opis:
The work is a frame study of heroism, which manifests itself in particular living people and in mythological characters, heroes concerned for welfare, beauty and truth in everyday struggles. It presents the fates of the mythical benefactors of humanity as well as humans absorbed by efforts for their spiritual salvation. The background of the stated problem concerning the entanglement of the hero into myth is “the philosophical disenfranchisement of art". This issue is a specific basis for the presenting of the figure of fined for his noble intentions Prometheus from the painting by Rubens. Referring to the heroism of the people, we can see that it is also not free of sacrifices. It turns out that there is no turning back from the destination, which is the life of every human according to his own conviction. However, only the awareness of the entanglement into myth and the practice of one’s personal religious belief in spiritual liberation can bring the expected relief in the form of true grace.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2016, 28/1; 191-216
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyprian Norwid and Italian art – a different approach
Norwid wobec sztuki włoskiej inaczej
Autorzy:
Płaszczewska, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17841933.pdf
Data publikacji:
2020-05-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Hippolyte Taine
Józef Kremer
Italian art
irony
19th-century italophilia
19th-century italomania
Italian art in Poland
negative Italian myth
sztuka włoska
ironia
XIX-wieczna italofilia
XIX-wieczna italomania
sztuka włoska w Polsce
negatywny mit Italii
Opis:
The main purpose of the essay is to show the central aspects of Norwid’s approach to Italian art. Firstly, the poet’s opinions on the educational role of Italian art and its influence on the aesthetic sensibility of Poles are discussed. Secondly, the attention is paid to Norwid’s texts in which Italian myth receives a negative meaning and the Italianate fashion is presented from an ironic point of view, becoming also a source of linguistic humour. Moreover, the poet’s derision of italianity (considered a necessary feature of an artefact) is analysed. Last but not least, Norwid’s representations of typically Italian milieux are discussed in the context of contemporary travelogues and diaries in order to show how stereotypical may be observations made by the poet who is often considered the most original among the Polish 19th-century authors. In conclusion, Norwid’s interest in Italian art seems a consequence of an international trend.
Artykuł porusza kilka wątków Norwidowskiego stosunku do włoskiej sztuki. Zwraca uwagę na Norwidowskie przekonanie o roli, jaką poznawanie dziedzictwa artystycznego Italii może mieć dla edukacji estetycznej Polaków. Dotyczy także krytycznej reakcji Norwida wobec dominującej wśród współczesnych maniery odbioru sztuki włoskiej, przy jedno-czesnym przyswojeniu ogólnoeuropejskich wzorców narracyjnych, co stawia pod znakiem zapytania wystudiowaną „osobność” poety i ukazuje go jako świadomego, lecz niewolnego od powszechnej w XIX wieku italofilii twórcę.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2017, 35 English Version; 59-77
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwid wobec sztuki włoskiej – inaczej
Cyprian Norwid and Italian art – a different approach
Autorzy:
Płaszczewska, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117267.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Hippolyte Taine
Józef Kremer
sztuka włoska
ironia
XIX-wieczna italofilia
XIX-wieczna italomania
sztuka włoska w Polsce
negatywny mit Italii
Italian art
irony
19th-century italophilia
19th-century italomania
Italian art in Poland
negative Italian myth
Opis:
Artykuł porusza kilka wątków Norwidowskiego stosunku do włoskiej sztuki. Zwraca uwagę na Norwidowskie przekonanie o roli, jaką poznawanie dziedzictwa artystycznego Italii może mieć dla edukacji estetycznej Polaków. Dotyczy także krytycznej reakcji Norwida wobec dominującej wśród współczesnych maniery odbioru sztuki włoskiej, przy jedno-czesnym przyswojeniu ogólnoeuropejskich wzorców narracyjnych, co stawia pod znakiem zapytania wystudiowaną „osobność” poety i ukazuje go jako świadomego, lecz niewolnego od powszechnej w XIX wieku italofilii twórcę.
The main purpose of the essay is to show the central aspects of Norwid’s approach to Italian art. Firstly, the poet’s opinions on the educational role of Italian art and its influence on the aesthetic sensibility of Poles are discussed. Secondly, the attention is paid to Norwid’s texts in which Italian myth receives a negative meaning and the Italianate fashion is presented from an ironic point of view, becoming also a source of linguistic humour. Moreover, the poet’s derision of italianity (considered a necessary feature of an artefact) is analysed. Last but not least, Norwid’s representations of typically Italian milieux are discussed in the context of contemporary travelogues and diaries in order to show how stereotypical may be observations made by the poet who is often considered the most original among the Polish 19th-century authors. In conclusion, Norwid’s interest in Italian art seems a consequence of an international trend.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2017, 35; 55-72
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ARTYSTA I MIT. WOKÓŁ TREŚCI UCZUCIOWEJ REWOLUCJI ANDRZEJA WRÓBLEWSKIEGO
ARTIST, MYTH AND METAPHOR. ABOUT “TREŚĆ UCZUCIOWA REWOLUCJI” BY ANDRZEJ WRÓBLEWSKI
Autorzy:
Nowicka, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911758.pdf
Data publikacji:
2019-04-03
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrzej Wróblewski
Tadeusz Różewicz post-war art
memory
poetry
modernism
myth
archetype
signature
Tadeusz Różewicz
sztuka powojenna
pamięć
poezja
modernizm
mit
archetyp
sygnatura
Opis:
Niniejszy artykuł koncentruje się na obecności wyobraźni mitologicznej w twórczości jednego z najwybitniejszych malarzy powojennych. Autorka podejmuje w nim próbę zdefiniowania mitu obecnego w dziełach Andrzeja Wróblewskiego powstałych w latach czterdziestych i pięćdziesiątych. Zwraca uwagę na trzy możliwe sposoby jego odczytania. Stąd omówieniom poddaje mit orficki, mit odrzuconego artysty oraz mit nowego kosmosu. Interpretacja sztuki Andrzeja Wróblewskiego skierowana jest dodatkowo na omówienie kilku problemów, między innymi: statusu jego obrazów we współczesnej krytyce, rewersów biografii artystycznej, a także języków modernizmu, jakie od lat pięćdziesiątych funkcjonują w opowieściach o malarzu.
This article focuses on the presence of mythological imagination in the work of one of the greatest post-war painters. The author defines the myth present in the works of Andrzej Wróblewski created in the 1940s and 1950s. The author presents three possible ways of understanding the myth: the myth of Orpheus, the myth of a lonely artist and the myth of a new cosmos. The author also discusses other problems: the status of his paintings in contemporary criticism, the reverse of artistic biography and languages of modernism from the 1950s.
Źródło:
Porównania; 2018, 23, 2; 259-278
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The persistence of the American myth: (re)visions in art and visual culture
Autorzy:
Lipiński, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571946.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
Tematy:
American myth
American art
visual culture
appropriation
ideology
Opis:
The paper concerns the condition of selected aspects of American mythology in contemporary (from the 1960s till today) art and visual culture. Using specific examples and referring to theorists of American culture such as Sacvan Bercovitch, I argue that, despite varied strategies of appropriation and deconstructive critique of American ideals of freedom, equality and the country’s special role in the world, epitomized in the notion of American exceptionalism, the basic structure of the myth, due to its inextricable connection with American history, still persists as an important platform of action and a frame of reference. I analyze a selection of works referring to the Stars and Stripes, the Western film genre as well as the architecture of the post-9/11 World Trade Center, which both reveal the underlying structure of the myth, denaturalizing it, and a strong, continued attachment to it in the 20th and 21st century United States.
Źródło:
Acta Philologica; 2016, 49; 321-330
0065-1524
Pojawia się w:
Acta Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
En finir avec le fétichisme de l’œuvre, surmonter le mythe de l’artiste. Pratique populaire et œuvre reproductible chez Ad Reinhardt
Autorzy:
Leszek, Brogowski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487704.pdf
Data publikacji:
2019-08-04
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
AD REINHARDT
MIT ARTYSTY
REPRODUKOWALNOŚĆ DZIEŁA + PARADYGMAT SZTUKI NOWOCZESNEJ
HISTORYCZNA ŚWIADOMOŚĆ SZTUKI
MYTH OF AN ARTIST
REPRODUCTIVITY OF AN ART WORK + PARADIGM OF MODERN ART
HISTORICAL CONSCIOUSNESS OF ART
Opis:
Ad Reinhardt (1913–1967) znany jest zwłaszcza jako malarz czarnych ob- razów, wysokich na pięć stóp i szerokich na pięć stóp – jedynych obrazów, jakie malował przez ostatnie siedem lat swego życia. Jest to bez wątpie- nia jedna z najbardziej radykalnych w historii sztuki praktyk malarskich. Otoczony w latach sześćdziesiątych aurą wyjątkowego prestiżu, zarówno artystycznego, jak i etycznego, zwłaszcza w kręgach pokolenia młodych artystów, którzy tworzyli w tamtych latach sztukę konceptualną, pozo- stawał on w krytycznym dystansie wobec ekspresjonizmu abstrakcyjne- go. Jego postawa w stosunku do artystów-kompanionów swego pokole- nia nie wynikała jednak z negatywnej oceny estetycznej ich malarstwa: ostrze jego krytyki zwrócone było przeciwko temu, co na jego temat mó- wili, a także przeciwko ich postawom wobec rynku sztuki i handlu sztuką. Reinhardt uważał, że dzieło nie jest autonomicznym przedmiotem, ale że ma sens i wartość ze względu na projekt sztuki, jaki realizuje, na idee, jakim służy oraz na polityczne i intelektualne źródła, z jakich wypływa. Nikt chyba nigdy nie był surowszy niż on w ocenie poetyckich pseudo- uzasadnień, często o motywach romantyczno- i mistyczno-religijnych, jakimi artyści – a w szczególności malarze ekspresjonistyczni – próbo- wali uprawomocnić swe malarskie praktyki. Jego lewicowa wrażliwość polityczna pozwalała mu jasno oceniać użyteczność tego fetyszyzującego dyskursu dla potrzeb promocji rynkowej; czytelnik Marksa, rozumiał sens pojęcia fetyszyzmu towaru rynkowego. Zaskakujące pisma Reinhardta są właśnie jednym z najbardziej radykalnych przyczynków do krytyki dzieła- -fetyszu jako towaru na rynku sztuki. W publikowanych począwszy od lat czterdziestych pismach, często krótkich i o szczególnej, ostrej i niepozba- wionej poetyckiego uroku retoryce, w formach manifestów, opracowywał on jednocześnie nie mniej radykalną koncepcję sztuki-jako-sztuki, która jest nawiązaniem do rozmaitych antysubiektywistycznych tradycji sztuki i twórczości artystycznej, oraz próbą uaktywnienia tego typu dyskursu o sztuce. Sztuka konceptualna wiele zawdzięcza tej Reinhardtowskiej pracy u podstaw. Mimo że jego pozycja w historii sztuki nowoczesnej jest niekwestio- nowalna, niewiele poświęcono jego pracy poważnych analiz, a teksty jego zbywane są milczeniem; niejednokrotnie – zaprzeczając najbardziej podstawowej uczciwości – próbowano podporządkować Reinhardta fe- tyszyzującym i mistycyzującym koncepcjom sztuki, nazywając go „czar- nym mnichem”, dopatrując się w jego trójdzielnych obrazach symbolu krzyża, podkreślając jego przyjaźń z trapistą Thomasem Mertonem itp. Trudno o lepsze dowody aktualności jego krytycznej postawy wobec ide- ologii rynku sztuki i wobec intelektualnej i politycznej dymisji aktorów obecnego systemu instytucji artystycznych. Przedrukowany tutaj roz- dział z książki Ad Reinhardt. Nowoczesne malarstwo i odpowiedzialność estetyczna, która ukazała się w roku 2011 w éditions de la transparence, przynosi kilka przykładów niekompatybilności projektu sztuki Reinhardta z dominującą ideologią i powszechnie akceptowanym dyskursem na jej temat oraz szkicuje kilka najważniejszych pojęć jego teorii, związanych w szczególności z historyczną świadomością artystyczną. W istocie, o ile malarzowi ekspresjonistycznemu wydawać się może, że niepowtarzalna oryginalność jego obrazów jest efektem subiektywnego wyrazu ich form, o tyle, porównane z innymi seriami obrazów z danego okresu jego twór- czości, obrazy jego wpisują się w ciągłość form, którą nazywamy sty- lem i którą trudno wyjaśnić subiektywnymi źródłami ekspresji; a kiedy porównuje się twórczość malarzy danego okresu historycznego, trudno oprzeć się wrażeniu, że wszystkie są trochę do siebie podobne i że poję- cie oryginalności poddać trzeba krytycznej analizie. Dlatego oryginalność twórczości artystycznej ujawnia się w całkiem innym świetle świadomo- ści, która sztukę ujmuje jako zjawisko historyczne. W książce, z której pochodzi przedrukowany poniżej fragment, po raz pierwszy podjęta została próba mówienia o pracy Ada Reinhardta jako o nierozłącznej całości, to znaczy łącząc sens i zmysłową postać jego malarstwa z pojęciami, które konstruują się w jego pismach. Starałem się w niej dogłębnie przeanalizować teoretyczną spójność i intelektualną dynamikę tego pisarstwa. Naznaczone charakterystyczną retoryką, czę- sto powtarzającą jeden schemat frazeologiczny, pisma te zawierają wiele cytatów, ale nieliczne tylko podane są w cudzysłowach, z rzadka jedynie wskazując na autora. Jest to znak antysubiektywnego projektu Reinhard- ta, który unikać chciał zbyt łatwej, jego zdaniem, oryginalności subiek- tywnej, traktując ją jako rodzaj kaprysu; przeciwnie, chciał konstruować oryginalność na poziomie intelektualnym i w horyzoncie historycznym. Oryginalność jest dla niego oryginalnością koncepcji sztuki, gdzie myśle- nie i malowanie łączą się spójnie w jednym dziele. Reinhardt pragnął po- wtarzać jedynie to, co zostało już wypowiedziane przez innych artystów, ale artystów-jako-artystów, to znaczy przez artystów, których wypowie- dzi dają się pogodzić z ich historyczną misją, a nie są wypowiedziami jed- nostek; usiłował ogarnąć spoistym horyzontem całość tych wypowiedzi. Analiza tekstów Reinhardta pozwoliła mi zidentyfikować dwa główne źródła intelektualne, z których zdają się pochodzić wspomniane cytaty lub kryptocytaty. W artykule Ad Reinhardt: la peinture et l’écrit, opubli- kowanym w piśmie Recherches poïétiques (n° 5, hiver 1996, s. 106–129), analizowałem, porównując jedne z drugimi, fragmenty jego tekstów z wy- branymi fragmentami Georga W.F. Hegla. Na tej podstawie starałem się określić rolę filozofii historii oraz teorii postępu w myśleniu Reinhardta, a zwłaszcza w jego koncepcji sztuki. Kiedy dziesięć lat później studium to zostało przełożone na język amerykański i opublikowane w piśmie „The Open Space Magazine”, n° 7, fall 2005, 199–224, pt. Ad Reinhardt: Painting and Writing, sygnalizowałem już konieczność poszerzenia tego porów- nawczego studium dyskursów o całe pole intelektualne, które odpowiada tradycji i filozofii lewicy, a zwłaszcza anarchizmu. W istocie, zaskakujące podobieństwa odkryć można porównując teksty Ada Reinhardta z wy- branymi fragmentami pism Pierre-Joseph Proudhona, Michała Bakunina, Benjamina Péreta, Alberta Camusa, Oscara Wilde’a itd. Z porównania tego wyciągnąłem wniosek o centralnej roli całej serii wartości, wokół których konstruują się u Reinhardta takie pojęcia, jak twórcza jednostka i jej nieograniczony rozwój w popularnych praktykach sztuki, a zatem filo- zofia działania, a wreszcie bunt i rewolta. Jak pisał Joris-Karl Huysmans, zastosowana do sztuki, teoria środowiska Taine’a jest słuszna, ale słuszna na wspak, gdy idzie o wielkich artystów, gdyż środowisko działa na nich poprzez sprzeciw i nienawiść, jaką w nich wyzwala1. U swych źródeł lewica to projekt przezwyciężania pasywności i „brania w ręce rzeczywistości” w imię nieograniczonego szacunku dla każdej jednostki. Nakładanie się u Reinhardta tych dwóch tradycji, heglizmu i anarchi- zmu, nadaje sens modernistycznemu modelowi sztuki: studium historii uczy artystę mówić „nie”, tak jak fotografia wskazywała Picassowi na wszystko to, czego nie było już sensu malować. Historia jest bowiem je- dyną miarą prawdziwej nowości w sztuce, czyli miarą twórczych wyna- lazków. Taka zarysowuje się w pismach Reinhardta i w jego malarstwie filozofia sztuki: rekapitulować całą powszechną historię form (Reinhardt wiele podróżował po świecie i realizował tysiące slajdów, które organi- zował według typów form), zacząć malować byle co, stopniowo odrzu- cać wszystkie zbędne elementy (przedstawienie, gest, teksturę, zmienne formaty, kolor itp.), aby zrealizować w ten sposób ostatnią i ostateczną w historii postać malarstwa. Reinhardt oznajmia, że robi po prostu ostatnie obrazy, jakie ktokol- wiek może zrobić2. Czy jest to wyraz zarozumiałości? Z pewnością nie, jeśli przyjąć punkt widzenia historycznej świadomości sztuki. Zacyto- wane powyżej jego trzy krótkie teksty zdają się antycypować protokoły sztuki konceptualnej: w najistotniejszym sensie tego słowa, twórczość nieuchronnie związana z analizą historyczną i wynalazkami wprowadza- jącymi nowe wartości w kulturową tkankę. Dokonuje się ona zawsze i je- dynie w materii języka. Cała pierwsza część wywiadu Reinhardta z Bruce Glaserem z roku 1967 poświęcona jest pytaniom, czy ktoś inny mógłby malować dla niego te czarne obrazy. Odpowiedź jest skomplikowana, ale jasna. Oczywiście, że mógłby: tylko w jakim celu i jaki byłby takiego za- biegu sens? Każdy powinien malować swoje własne malarstwo, tak jak Reinhardt maluje swoje. Zacytowany opis czarnych obrazów mógłby być instrukcją dla kogoś, kto mimo wszystko chciałby wykonać takie same czarne obrazy... tyle, że nie będą one w żadnym wypadku dziełami Re- inhardta, bo przedmioty te wynikać będą z całkiem innych motywacji i z innej świadomości artystycznej. Dzieło zostałoby wówczas sprowa- dzone do przedmiotu, gdy tymczasem jest ono całością projektu sztuki i przedmiotu, który zeń wynika, nierozdzielnym stopem malarskiego ob- razu i jego znaczenia (jak u Hegla). W tym Reinhardt różni się od koncep- tualistów, którzy, jak Sol LeWitt czy Lawrence Weiner, wprowadzili te językowe ekwiwalenty dzieła w obieg rynku sztuki. Otóż nawet jeśli ktoś namalowałby takie same czarne obrazy z taką samą świadomości arty- styczną, jak Ad Reinhardt, praca ta i tak nie miałaby już sensu dla sztuki: tego, co już raz zostało dokonane nie ma sensu powtarzać. Reinhardt cy- tuje Gauguina: w sztuce jest się rewolucjonistą albo plagiatorem. W pracy nad tą poświęconą Reinhardtowi książką poza tekstami opublikowanymi przez Barbarę Rose korzystałem z wielu dotychczas nie- publikowanych dokumentów: listów, notatek, konferencji i wywiadów, które udostępniła mi Ad Reinhardt Foundation. Miałem także dostęp do katalogu biblioteki artysty, który (katalog) nie pozwolił mi wszelako po- twierdzić hipotez na temat źródeł Reinhardtowskich koncepcji i pojęć; nie znalazłem w nim książek3, z których pochodzą cytaty, na podstawie których ustalałem intelektualne pokrewieństwa. Po pierwszym rozczaro- waniu stwierdziłem jednak, że tym lepiej broni się przyjęta przeze mnie metoda analizy, bo zbiegają się tym sposobem pojęciowe logiki autorów i całych pól teoretycznych, unieważniając zarazem ewentualny argument przypadkowego cytatu. Ad Reinhardt. Peinture moderne et responsabilité esthétique to pierw- sza, jak dotąd, próba ujęcia twórczości artysty w horyzoncie jego wypo- wiedzi teoretycznych. Pierwsza także, która jako ilustracjami posłużyła się jego komiksami i rysunkami satyrycznymi, jakich równolegle do pracy malarskiej wykonał olbrzymie ilości i które stanowią całe spektrum roz- ciągające się od zaangażowanych karykatur politycznych po wspaniałą serię How to Look at..., (How to Look at Modern Art itd.). Książka moja nie zawiera ani jednej reprodukcji obrazów Reinhardta, zaś jego satyry o sztuce, często śmieszne i trafne, ale także krytyczne i złośliwe, potraktowałem jako interesującą przeciwwagę dla radykalnej „idealności” jego malarstwa, nie- reprodukowalnego, jak sam twierdził; są one także malowniczym i trafnym komentarzem na temat sytuacji sztuki w przestrzeni społecznej; sytuacji, na którą, jak widzieliśmy, Reinhardt był bardzo wrażliwy. Oto główne tezy mojej książki. Według Reinhardta, to nie sfera prze- życia, uczuć i „doświadczenia wewnętrznego”, lecz wiedza historyczna i transmisja kulturowa są źródłami sztuki: artyści pochodzą od artystów, formy sztuki pochodzą od form sztuki, malarstwo pochodzi od malarstwa4. Są to jednak źródła w szczególnym sensie – „ na wspak”, jak mówił Huy- smans – źródła odrzucone lub odnowione. Sztuka to selektywnie skon- struowana tradycja przez nowoczesnych artystów, którzy nauczyli się mówić jej „nie”. Bycie twórczym to wytwarzanie nowych wartości, a za- tem nieuchronna konfrontacja z historią. Ale po to, by interpretować hi- storię, trzeba przejść przez doświadczenie języka, który staje się właści- wym „miejscem” twórczości i wynalazczości, nawet w malarstwie. Taki jest głęboki sens desubiektywizacji procesów twórczych opracowanych i stosowanych przez Ada Reinhardta. Nie pozwala ona uniknąć pewnej formy powtórzenia, a nawet – jak widzieliśmy – plagiatu5. Potępienie nad- miernego subiektywizmu to przyjęcie punktu widzenia sztuki-jako-sztuki, czyli podporządkowanie się jej historycznej – i zmiennej – istocie. Nie bez pewnej ironii i prowokacji, wielokrotnie Reinhardt przyznawał, że powta- rza jedynie to, co artyści już wcześniej mówili, jako artyści-jako-arty- ści. Ta istota sztuki, to – w tamtych czasach – jej nowoczesność; pojęcie, schemat i metoda Reinhardta są właśnie jej ilustracją, a nawet uciele- śnieniem. Sztuka Reinhardta jest paradygmatem sztuki nowoczesnej. Nowoczesność jest, jego zdaniem, epoką rozumu, a zatem etyki: ujmowa- nie historii jaki całości otwiera perspektywę spójnego i konsekwentnego myślenia, nie tylko na temat sztuki, ale także na temat rzeczywistości. Nowoczesność domyka bowiem historyczny proces emancypacji i rozu- mienia świata i otwiera epokę wolności i odpowiedzialności. Takie są też zadania artystów, takie były Reinhardta liczne boje... przede wszystkim z artystami. W takim właśnie kontekście wprowadził on pojęcie estetycz- nej odpowiedzialności artysty. Bowiem sztuka to doświadczenie autono- mii, czyli wolności – ale dzieła sztuki nie są autonomiczne. Nie są one autonomiczne, bo nie da się ich oddzielić ani od historii, ani od znaczenia. 48 Leszek Brogowski jakie nadał im artysta. Z tej ich dwuwartościowości wynikają najbardziej wywrotowe, często przemilczane, aspekty sztuki Ada Reinhardta: — przekonanie, że malarstwo mogłoby się stać praktyką popularną — przemalowywanie czarnych obrazów, kiedy powracały one do atelier, naznaczone aktami wandalizmu lub materialnymi śladami transportu i wystaw — założenie, że malarstwo jest realizacją idei6 pociąga za sobą to, że jak każda idea, i ta może – a nawet powinna – zostać wyrażona słownie... — ... ale w przeciwieństwie do konceptualistów, nikt inny nie mógłby za- miast Reinhardta realizować dzieł-przedmiotów według opisanych przez niego protokołów — reprodukowanie w katalogach i pismach jego czarnych obrazów jest zatem czczym pragnieniem, bo skoro nie da się ich nawet sfotografować, to są siłą rzeczy niereprodukowalne.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2019, 27; 6-48
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A glass Gem Depicting a Dying Niobid From the National Museum in Warsaw
Autorzy:
Kuźmiński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1774444.pdf
Data publikacji:
2021-06-25
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
gem
intaglio
glyptic art
Niobids
myth
Opis:
The National Museum in Warsaw holds a diverse collection of glass gems, both ancient and modern. One of these, a specimen depicting a dying Niobid supported by his sister, belongs to a wider group of objects scattered throughout various European museums. Such gems were mainly produced during the 1st century BC and their decoration is derived from a fragment of a relief carved by Pheidias on the statue of Zeus in Olympia which portrays the massacre of the Niobids. The fact that these gems were made of glass indicates that objects with such decorations were appreciated and popular. The myth of Niobe, in both Greek and Roman art, served multiple purposes highlighted by the choice of the story’s motives most often used in decorations. However, the reason for the use of this particular fragment of Pheidias’s relief to decorate gems as well as their popularity require additional explanation.
Źródło:
Światowit; 2020, 59; 169-175
0082-044X
Pojawia się w:
Światowit
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzinna wieś – nostalgiczne źródło malarskich inspiracji Mariana Kępińskiego
The family village – a nostalgic source of Marian Kępiński’s painting inspirations
Autorzy:
Kępiński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27280383.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sztuka
malarstwo
wiejskie sacrum i mit
nostalgia
rodzinna wieś
art
paintings
rural sacrum and myth
nostalgy
family village
Opis:
Artykuł jest próbą omówienia zjawiska nostalgii w malarstwie profesora Mariana Kępińskiego, uznanego twórcy i pedagoga łódzkiej ASP im. Władysława Strzemińskiego, przejawiającej się w portretowaniu natury, pejzażu i ludzi związanych z rodzinną wsią artysty. Okazją do podjęcia rozważań jest niedawna rocznica pięćdziesięciolecia pracy twórczej. Ich cel stanowi ukazanie, w jaki sposób artysta, posługując się symboliką związaną ze światem natury, portretuje mityczną pamięć przestrzeni swego dzieciństwa i młodości – rodzinnej wsi Kamionka.
The article is an attempt to discuss the phenomenon of nostalgia in the paintings of Professor Marian Kępiński – artist and pedagogue of the Władysław Strzemiński Academy of Fine Arts in Łodź. The nostalgia manifested in portraying nature, landscape and people associated with the artist’s family village. The opportunity to reflect is the recent anniversary of the 50th anniversary of his work. The article’s aim is to show how the artist – using symbolism related to the world of nature – portrays the mythical memory of the space of his childhood and youth – his family village of Kamionka.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2022, 28, 2; 71-100
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Widzenie ześrodkowane, ogląd, epopteia. O twórczości naukowej Wiesława Juszczaka
Concentrated Vision, Perception, Epopteia. On the Scholarly Output of Wiesław Juszczak
Autorzy:
Kasperowicz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15596841.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wiesław Juszczak (1932–2021)
art theory
methodology of art history
dilemmas of historical cognition
interpretation of the past
imagination
ecphrasis
myth
origins of artistic creativity
Romanticism
post-Impressionism
Modernism
teoria sztuki i metodologia historii sztuki
dylematy poznania historycznego
interpretacja przeszłości
wyobraźnia
ekfraza
mit
geneza twórczości artystycznej
romantyzm
postimpresjonizm
modernizm
Opis:
W naukowej twórczości Wiesława Juszczaka, bardzo zróżnicowanej pod względem tematycznym, ale także konceptualnego ujęcia konkretnych problemów, można jednak dostrzec stałe wątki, powracanie do fundamentalnych problemów: roli wyobraźni w poznaniu historycznym i tworzeniu artystycznym, genezy sztuki i jej poznawczych dążeń, znaczenia relacji pomiędzy słowem a obrazem (w ekfrazie, w krytyce artystycznej). Problemy te Juszczak podejmował czy to artykułach o metodologicznym charakterze, czy to w niezrównanych interpretacjach poszczególnych dzieł i artystów, czy to – z czasem coraz częściej – w tekstach – esejach o charakterze filozoficznych rozważań. Dokonania naukowe Profesora pozwalają zobaczyć w nim historyka sztuki i filozofa sztuki, cechującego się oryginalnością myśli i mistrzowską formą jej wyrazu, świetnego znawcy sztuki romantyzmu i symbolizmu europejskiego, niestrudzonego poszukiwacza początków tworzenia w kulturze archaicznej Grecji, humanisty godnego tego miana w najwyższym znaczeniu.
The scholarly output of Wiesław Juszczak (1932–2021) is very diverse with regard to both the range of topics and the conceptual approaches to particular issues; yet it is possible to discern in it certain permanent themes, a desire to revisit fundamental problems, such as the role of the imagination in historical cognition and artistic creativity, the origins of art and of its cognitive pursuits, or the significance of the relationship between the word and the image (in ecphrasis, in art criticism). Those issues he approached sometimes in articles of a methodological nature, sometimes in incomparable interpretations of particular artworks and artists, and sometimes – with time, increasingly frequently – in essayistic texts that had the quality of philosophical deliberations. Wiesław Juszczak’s scholarly achievements allow us to see him as a historian and at the same time a philosopher of art, endowed with an originality of thought and a masterful form of its expression, an exceptional authority on the art of European Romanticism and Symbolism, a tireless hunter for the beginnings of artistic creation in the culture of archaic Greece, and a humanist worthy of this name in the highest degree.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 4; 689-714
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osiem i pół Zbigniewa Osińskiego
Zbigniew Osiński’s Eight and a Half
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040964.pdf
Data publikacji:
2019-11-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
8½
art of film
artist
personality
author
authorship
myth
romanticism
modernism
art
science
experience
Opis:
A close reading analysis of a brilliant paper devoted to Federico Fellini’s Otto e mezzo written in 1965 by the famous Polish theatrologist, Zbigniew Osiński (1939-2017).
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2019, 35; 487-501
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies