- Tytuł:
-
Юльян Ляскоўскі як беларускамоўны літаратар
Julian Laskowski jako pisarz białoruskojęzyczny - Autorzy:
- Chaustowicz, Mikałaj
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/32224644.pdf
- Data publikacji:
- 2023
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
Belarusian-language works
Ziemielka maja…
Pad dudu
mystification in literature
Adam Honory Kirkor
Yulian Mroczek
utwory białoruskojęzyczne
Ziemielka maja...
mistyfikacja w literaturze
Julian Mroczek
беларускамоўныя творы
даследніцкая містыфікацыя
Адам Ганоры Кіркор
Юльян Мрочак - Opis:
-
Charakterystyczną cechą białoruskiego procesu literackiego XIX wieku jest paralelne występowanie dzieł autorskich oraz anonimowych. W korpusie tekstów artystycznych tego okresu znajduje się ponad sto anonimowych dzieł. Znamy wprawdzie imiona i nazwiska wielu pisarzy, którzy rzekomo pisali po białorusku, ale do naszych czasów nie zachowały się żadne białoruskie utwory. Przedmiotem niniejszego badania są perypetie życiowe i twórcze losy Juliana Laskowskiego (1826–1889), a także hipotezy dotyczące możliwego zaangażowania poety w powstanie wiersza Zahraj, zahraj, chłopcze mały... oraz tekstów propagandowych dla ludu z początku lat 60. XIX w. Artykuł, oparty na analizie materiałów drukowanych i rękopiśmiennych, dowodzi, że J. Laskowski, występujący najczęściej pod pseudonimami J. Korabicz, Marcin Mizera i Mroczek, w swojej twórczości posługiwał się nie tylko językiem polskim, ale także białoruskim. Jest wielce prawdopodobne, że wiersze Ziemielka maja… i Pad dudu, opublikowane przez niego jako ludowe w artykule Słówko o pieśni (1882), są jego autorstwa. Jednak najbardziej znaczącym dowodem tego, że J. Laskowski pisał po białorusku, jest wypowiedź Adama Honory Kirkora, w której znany wileński redaktor i wydawca włącza poetę i publicystę Juliana Mroczka do grona najsłynniejszych pisarzy białoruskich połowy XIX wieku – Wincenta Dunina-Marcinkiewicza, Arcioma Weryha-Darewskiego, Władysława Syrokomli, Wikiencija K.
A distinctive feature of the Belarusian literary process of the 19th century is the parallel presence of authorial and anonymous works. In the corpus of artistic texts of this period there are more than a hundred anonymous works. We know the names and surnames of many writers who allegedly wrote in Belarusian, but to our time no Belarusian works have survived. The subject of this study is the life and creative vicissitudes of Yulian Liaskouski (1826–1889), as well as hypotheses regarding the possible involvement of the poet in the creation of the poem Zahraj, zahraj, chłopcze mały... (Play, Play, Boy Small...) and propaganda texts for the people from the early 1860s. The article, based on the analysis of printed and handwritten materials, proves that Yulian Liaskouski, who most often performed under the pseudonyms Y. Korabicz, Marcin Mizera, and Mroczek, used not only Polish, but also Belarusian in his works. It is very likely that the poems Ziemielka maja… (My land…) and Pad dudu (Sing the Bagpipe Pad), published by him as folk ones in the article Słówko o pieśni (A Word about Song) (1882), belong to him. However, the most significant evidence in favour of the fact that Y. Liaskouski has written some works in Belarusian is the statement of Adam Honori Kirkor, in which a well-known Vilnius editor and publisher includes the poet and publicist Yulian Mroczek among the most famous Belarusian writers of the middle of the 19th century – Vincent Dunin-Marcinkewicz, Arciom Viaryha-Dareuski, Uladislau Syrakomlia, Vikentij K.
Беларускі літаратурны працэс у ХІХ ст. адметны тым, што ў корпусе ягоных мастацкіх тэкстаў маецца больш за сто ананімных твораў. І гэта пры тым, што мы ведаем імёны і прозвішчы шматлікіх літаратараў таго часу, якія, па сведчанні сучаснікаў, пісаліпа-беларуску, але анічога з іхняе беларускамоўнае спадчыны нібыта не захавалася. Прадметам дадзенага даследавання з’яўляюцца перыпетыі жыцця і творчага лёсу ЮльянаЛяскоўскага (1826–1889), а таксама гіпотэзы адносна магчымай датычнасці паэта да напісання верша Zahraj, zahraj, chłopcze mały... і агітацыйных тэкстаў для люду на пачатку 1860-х гг. У артыкуле на падставе аналізу друкаваных і рукапісных матэрыялаўдаводзіцца, што Ю. Ляскоўскі, які часцей за ўсё выступаў пад псеўданімамі J. Korabicz, Marcin Mizera, а таксама Mroczek, выкарыстоўваў у сваёй творчасці не толькі польскую мову, але і беларускую. Вельмі імаверна, што яму належаць вершы Ziemielka maja… і Pad dudu, апублікаваныя ім як народныя ў артыкуле Słówko o pieśni (1882). Аднак самым істотным сведчаннем на карысць таго, што Ю. Ляскоўскі пісаў па-беларуску, з’яўляеццасцверджанне Адама Ганоры Кіркора, у якім знаны віленскі рэдактар і выдавец далучае паэта і публіцыста Юльяна Мрочака да кагорты самых вядомых беларускамоўных літаратараў сярэдзіны ХІХ стагоддзя – Вінцэнта Дунін-Марцінкевіча, Арцёма Вярыгі- Дарэўскага, Уладзіслава Сыракомлі, Вікенція К. - Źródło:
-
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 125-137
1898-0457 - Pojawia się w:
- Studia Białorutenistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł