Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "20 w." wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Wedle ideału Klaudynek…”. Wizerunek dziewiętnastowiecznej Polki w piśmiennictwie historycznym Antoniny Machczyńskiej
“According to the Ideal of the Claudine...”. The Image of the Nineteenth-Century Polish Woman in the Historical Writing of Antonina Machczyńska
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131483.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Antonina Machczyńska
Towarzystwo im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej
historia kobiet
dzieje Lwowa XIX/XX w.
kobieca literatura pamiętnikarska XIX w.
Klaudyna z Działyńskich Potocka Society
women’s history
history of Lviv in the 19th/20th centuries
women’s diary literature of the 19th century
Opis:
Problematyka artykułu dotyczy charakterystyki działalności społecznej Antoniny Machczyńskiej (1832[37]–1919), lwowskiej działaczki społecznej i oświatowej, na rzecz równouprawnienia kobiet na przełomie XIX i XX w. Analizie poddana została literatura pamiętnikarska Machczyńskiej z lat 1860–1919, przechowywana w zbiorach warszawskich i lwowskich, oraz jej twórczość publicystyczna i historyczna. Szczególną uwagę skoncentrowano na analizie znanego szkicu historycznego napisanego przez nią na Wystawę Pracy Kobiet w Pradze w 1912 r. pt. Kobieta polska, który w całości poświęciła omówieniu historii kobiet polskich od czasów najdawniejszych po współczesne. Machczyńska, odwołując się do emancypacyjnych dążeń Polek oraz własnych doświadczeń życiowych, zaprezentowała określony wizerunek dziewiętnastowiecznych kobiet, skoncentrowany na motywie klaudynek – kobiet działających w Towarzystwie im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej.
The subject of this article is concerned with the characteristics of the social activity of Antonina Machczyńska (1832[37]–1919), a Lviv social and educational activist, for women’s equal rights at the turn of the19th and 20th centuries. Machczyńska’s memoirs from 1860–1919, stored in the Warsaw and Lviv collections, as well as her journalistic and historical works were analyzed. Particular attention was focused on the analysis of the well-known historical sketch written by her for the Women’s Work Exhibition in Prague in 1912, entitled: “Polish Woman”, which she devoted entirely to discussing the history of Polish women from the earliest times to the present. Referring to the emancipatory aspirations of Polish women and her own life experiences, Machczyńska presented a specific image of 19th century women, focused on the motif of Klaudines – women active in the Klaudyna (née Działyńska) Potocka Society.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 29-52
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bez sentymentów… Obraz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w prasie rockowej po 1989 roku
No Sentiments. The Image of the Polish People’s Republic in the Rock Press after 1989
Autorzy:
Trudzik, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28693608.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
dziennikarstwo i media muzyczne
media w XX i XXI w.
prasa rockowa
III RP a PRL
Journalism and music media
media in the 20th and 21st century
rock press
Third Republic of Poland vs the Polish People’s Republic
Opis:
Istotą artykułu jest ocena 45 lat powojennej Polski, wyłaniająca się z prasy rockowej, zarówno bezpośrednio po upadku komunizmu, jak i w latach późniejszych. Pisma popularyzujące rock oraz pokrewne mu gatunki, wbrew pozorom, nie zawężały tematyki wyłącznie do zagadnień muzycznych, stąd długo wyczekiwane przez społeczeństwo odzyskanie wolności, w tym słowa czy druku, niemal automatycznie wywołało na ich łamach potrzebę konfrontacji z minioną epoką. Swoje opinie odnośnie do przeszłości wyrażały redakcje, publicyści, felietoniści, komentatorzy, których oryginalny styl oraz barwny język stanowiły urozmaicenie podstawowych treści, z dzisiejszej zaś perspektywy – dodatkowe źródło informacji o PRL, transformacji i początkach III Rzeczypospolitej Polskiej
The article’s essence was the assessment of 45 years of the Polish People’s Republic, emerging from the rock press, both immediately after the fall of communism and in later years. Contrary to appearances, magazines popularizing rock and its related genres did not limit their topics to musical issues; for this reason, the long-awaited regaining of freedom, including the freedom of speech, also in print, almost automatically triggered the need to confront the past era. Editors, publicists, columnists, and commentators, whose original style and colourful language enriched the content, presented their opinions, thus providing – from today’s perspective – an additional source of information about the Polish People’s Republic, the transformation and the beginnings of the Third Republic of Poland.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 275-296
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colette Gaveau-Małcużyńska – portret pianistki
Colette Gaveau-Małcużyńska – a Portrait of a Pianist
Autorzy:
Ceglarek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131400.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Colette Gaveau
pianistyka francuska i polska XX w.
Witold Małcużyński
konkursy muzyczne
kobieta w muzyce
French and Polish pianism of the 20th century
music competitions
woman in music
Opis:
Artykuł jest próbą zarysowania portretu utalentowanej pianistki francuskiej Colette Gaveau (1913–1987), laureatki pierwszej nagrody Konserwatorium Paryskiego w 1932 r., uczestniczki kilku międzynarodowych konkursów muzycznych, w tym III Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie z 1937 r. oraz Konkursu im. Eugène’a Ysaÿe’a, który odbył się w Brukseli w 1938 r. Przełomowym wydarzeniem w życiu młodej Colette Gaveau był ślub z polskim pianistą Witoldem Małcużyńskim (1914–1977) w październiku 1939 r. Ze względu na działania wojenne II wojny światowej Gaveau-Małcużyńska opuściła wraz z mężem rodzinną Francję i udała się najpierw do Portugalii, a następnie do Argentyny. Do Europy Małcużyńscy powrócili dopiero w 1945 r. Colette Gaveau-Małcużyńska była wierną i cierpliwą towarzyszką życia, a także uczestniczką sukcesów jednego z najwybitniejszych polskich pianistów drugiej połowy XX w.
The article is an attempt to sketch a portrait of the talented French pianist Colette Gaveau (1913–1987), winner of the first prize of the Paris Conservatory in 1932, participant in several international music competitions, including the 3rd Piano Competition Frederic Chopin in Warsaw in 1937 and the Eugène Ysaÿe, which took place in Brussels in 1938. A breakthrough event in the life of young Colette Gaveau was the marriage with the Polish pianist Witold Małcużyński (1914–1977) in October 1939. Due to the warfare of World War II, Gaveau-Małcużyńska left France with her husband, first to Portugal and then to Argentina. The Małcużyński family did not return to Europe until 1945. Colette Gaveau-Małcużyńska was a faithful and patient companion in the life and successes of one of the most outstanding Polish pianists of the second half of the 20th century.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 73-92
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy specyficzne słownictwo dawnych polskich utworów fantastycznonaukowych może być przedmiotem zainteresowania leksykografa?
Can the specific vocabulary of old Polish science-fiction works be of interest to a lexicographer?
Autorzy:
Kajtoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20439403.pdf
Data publikacji:
2023-03-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
SF
leksykografia
Juliusz Braun
literatura polska XX w.
lexicography
Polish literature of 20th century
Opis:
The article poses the problem of the sense of including words characteristic of science fiction in Polish language dictionaries. It characterizes the vocabulary (based on Juliusz Braun’s novel „When the Moon Dies”), and finally considers the possibility of creating a separate dictionary collecting lexis of this kind.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2022, 32, 1; 7-44
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramat ojcostwa. "Bunt Absalona" Stanisława Miłaszewskiego
Drama of fatherhood. Bunt Absalona by Stanisław Miłaszewski
Autorzy:
Podstawka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083815.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Stanisław Miłaszewski
Bunt Absalona
dramat biblijny
dramat I poł. XX w.
biblical drama
drama of the first half of the 20th century
Opis:
Artykuł jest poświęcony mało znanemu dramatowi Bunt Absalona Stanisława Miłaszewskiego (1937), który mieści się w kręgu utworów o tematyce inspirowanej biblijnymi Księgami Samuela, skoncentrowanej wokół postaci i dokonań izraelskiego króla Dawida, historii i konsekwencji jego grzechu z Batszebą. Trawestacja biblijnej historii w dramacie nie odtwarza przebiegu zdarzeń w sposób linearny, ale stanowi punkt odniesienia dla egzystencjalnej refleksji związanej z upadkiem i nawróceniem człowieka. Cel artykułu to analiza zasadniczego problemu rozgrywającego się konfliktu dramatycznego, jakim jest zagadnienie ojcostwa osadzone na płaszczyźnie relacji Dawida z synem Absalonem, a zarazem w sferze odniesień człowieka do Boga. Zbuntowany syn w momencie granicznym na nowo doświadcza drogi życia w personalnej więzi z Bogiem Ojcem. Jednostkowe dzieje upadku, cierpienia, pokuty i nawrócenia stają się w Buncie Absalona uniwersalnym exemplum ludzkiego losu, postrzeganego w chrześcijańskiej optyce zbawczego planu.
The article is devoted to the little-known drama Bunt Absalona by Stanisław Miłaszewski (1937), which fits into the realm of works inspired by the biblical Books of Samuel that is focused on the figure and achievements of the Israeli king – David and on the history and consequences of his sin with Bathsheba. The travesty of the biblical history in the drama does not recreate the course of events in a linear way but is a reference point for existential reflection related to the fall and conversion of a man. The purpose of the article is to analyze the essential problem of the ongoing dramatic conflict, which is the topic of fatherhood grounded in the relationship between David and his son Absalon, and at the same time in the sphere of man’s relationship to God. Arebellious son, at turning point, experiences anew the way of life in a personal relationship with God the Father. The individual history of fall, suffering, penance and conversion becomes in Bunt Absalona a universal exemplum of human fate, perceived from the Christian view of the salvation plan.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2023, 18; 129-143
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emigrantka – intelektualistka: przypadek Aurelii Wyleżyńskiej. Wstęp do badań
An Emigrant-Intellectual: The Case of Aurelia Wyleżyńska. Introduction
Autorzy:
Walęciuk-Dejneka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28410010.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
emancypacja
Aurelia Wyleżyńska
powieść polska
początek XX w.
emancipation
Polish novel
early 20th century
Opis:
Artykuł jest literaturoznawczą (wstępną) próbą spojrzenia na skromny dorobek powieściowy Aurelii Wyleżyńskiej, pisarki i publicystki, praktycznie nieznanej i zapomnianej, oraz jej (żeńską) perspektywę patrzenia na świat. Bohaterki powieści to kobiety silne, samodzielne, odważne, niezależne, a przy tym samotne, pragnące szczęścia, miłości, niekiedy partnera. Pozornie słabe i uległe, w rzeczywistości zaradne, postępowe, wyrastające ponad przeciętność, które nie poddają się presji otoczenia i z najtrudniejszych doświadczeń potrafią czerpać wiedzę konieczną do dalszego rozwoju, same stając się orędowniczkami zmian. Wyleżyńska była ówczesną emancypantką w najlepszym znaczeniu tego słowa, a przy tym zdołała zachować dziecięcą wrażliwość obserwacji świata.
The article is a literary (preliminary) attempt to look at the modest literary output of Aurelia Wyleżyńska, a writer and publicist, practically unknown and forgotten. It is also an attempt to discuss her female perspective on the world. The heroines of Wyleżyńska’s novel are strong, independent, courageous, lonely women who want happiness, love, and sometimes a partner. Seemingly weak and submissive, in fact resourceful, progressive, rising above the average, they do not give in to the pressure of the environment and from the most difficult experiences they can draw the knowledge necessary for further development, becoming advocates of change themselves. Wyleżyńska was then an emancipator in the best sense of the word, and at the same time managed to maintain a childlike sensitivity in observing the world.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 2(15); 35-46
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Erinnerung an Danzig — kobiety w kulturze muzycznej Gdańska i poł. xx w. w świetle zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej
Erinnerung an Danzig—Women in the Musical Culture of Danzig in the First Half of the 20th Century in the Polish Academy of Sciences Gdańsk Library Collection
Autorzy:
Schiller-Rydzewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2179090.pdf
Data publikacji:
2023-03-21
Wydawca:
Związek Kompozytorów Polskich
Tematy:
twórczość kobiet
muzyka w XX wieku w Gdańsku
PAN Biblioteka Gdańska
kultura muzyczna Gdańska
20th century music in Gdansk
Gdansk Library
musical culture of Gdansk
Opis:
Przedwojenna kultura muzyczna na terenie Gdańska (Danzig) rozwijała się głównie w środowisku niemieckojęzycznych gdańszczan. Po II wojnie światowej ślady tego życia muzycznego w ograniczonym zakresie pozostały w zbiorach PAN Biblioteki Gdańskiej. Zachowane materiały dotyczące okresu przedwojennego oprócz książek i wydawnictw naukowych obejmują dokumenty życia codziennego, a także nieliczne partytury. Do naszych czasów w tych zbiorach przetrwały świadectwa kobiecej aktywności muzycznej na terenie miasta. W niniejszym artykule prezentuję sylwetki trzech kobiet — kompozytorek, nauczycielek i wykonawczyń, o których w świetle zgromadzonych materiałów można z pewnością powiedzieć, że były znaczącymi postaciami w przedwojennym gdańskim życiu muzycznym oraz społecznym. Są to: Martha Reincke, Ella Mertins i Lotte Prins. Ich twórczość i działalność artystyczna wpisują się w szerszą perspektywę historyczną miasta, stanowią też doskonały przyczynek do badania nastrojów społecznych, dla których kultura muzyczna miała fundamentalne znaczenie.
The pre-war musical culture in Gdańsk / Danzig developed mainly in the environment of German-speaking Gdańsk residents. After World War II, traces of this musical life remained to a limited extent in the collections of the Polish Academy of Sciences in the Gdańsk Library. The preserved materials relating to the pre-war period, apart from books and scientific publications, include documents of everyday life, as well as scores. The testimonies of female musical activity in the city have survived to our times in these collections. In this article, I present the profiles of three women - composers, teachers and performers, who, in the light of the collected materials, can certainly be said to be significant figures in the pre-war musical and social life of Gdańsk. They are: Martha Reincke, Ella Mertins and Lotte Prins. Their creativity and artistic activity fit into the wider historical perspective of the city, they are also an excellent contribution to the study of social moods for which musical culture was of fundamental importance.
Źródło:
Polski Rocznik Muzykologiczny; 2022, 20; 173-204
1733-9871
2719-7891
Pojawia się w:
Polski Rocznik Muzykologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosowska lecznica Apolinarego Tarnawskiego w doniesieniach polskojęzycznych czasopism uzdrowiskowych (XIX/XX w.)
The Kosiv Institute of Apolinary Tarnawski in the Reports of the Polish-Language Spa Magazines (19th–20th Centuries)
Autorzy:
Bednarz-Grzybek, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235028.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Apolinary Tarnawski
zakład przyrodoleczniczy w Kosowie
polskojęzyczne czasopisma uzdrowiskowe na przełomie XIX i XX w.
institute of the natural medicine at Kosiv (1893–1914)
Polish-language spa magazines of the 19th and 20th centuries
Opis:
Artykuł prezentuje sylwetkę polskiego higienisty Apolinarego Tarnawskiego (1851–1943) oraz obraz prowadzonego przez niego zakładu przyrodoleczniczego w Kosowie na Pokuciu (1893–1914), prezentowany na łamach polskojęzycznych czasopism uzdrowiskowych na przełomie XIX i XX w., m.in. „Naszych Zdrojów”, „Przeglądu Zdrojowego”, „Przeglądu Zdrojowo-Kąpielowego”, „Przeglądu Zdrojowego i Turystycznego”, „Przeglądu Zdrojowo-Kąpielowego i Turystycznego”, „Przewodnika Kąpielowego”, „Zdroju Ciechocińskiego”, „Kuriera Ciechocińskiego”. Zakład Tarnawskiego uważany był za kresową szkołę higieny, stosowano w nim naturalne i innowacyjne w tym okresie sposoby leczenia: świeże powietrze, ruch i dietę jarską.
The article is devoted to the Polish hygienist Apolinary Tarnawski (1851–1943) and the image of the institute of natural medicine he ran at Kosiv (Kosów) in Pokuttya (1893– 1914) (now Ivano-Frankivsk Oblast, in western Ukraine), as presented in the Polish-language spa magazines at the end of the nineteenth and in the early twentieth centuries, including Nasze Zdroje, Przegląd Zdrojowy, Przegląd Zdrojowo-Kąpielowy, Przegląd Zdrojowy i Turystyczny, Przegląd Zdrojowo-Kąpielowy i Turystyczny, Przewodnik Kąpielowy, Zdrój Ciechociński, and Kurier Ciechociński. The Tarnawski Institute was considered a hygiene school of the borderland area; it functioned from 1893 to 1939, and it implemented natural and innovative treatment methods: fresh air, exercise and a vegetarian diet.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 5-26
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Maszynowa produkcja ikon w Imperium Rosyjskim w 2. połowie XIX i na początku XX wieku. Wstępne rozpoznania i spostrzeżenia
Machine Production of Icons in the Russian Empire in the Second Half of the 19th and the Early 20th Century. Preliminary Analyses and Observations
Autorzy:
Szybalska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23309993.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
religious censorship
icon
popular religious print
Orthodoxy
mass production of icons
Russia
graphic works market
Russian art of the late 19th and early 20th century
cenzura religijna
ikona
popularna grafika religijna
prawosławie
masowa produkcja ikon
Rosja
rynek wyrobów graficznych
sztuka rosyjska końca XIX - początku XX w.
Opis:
W 2. połowie XIX i początku XX w. w Rosji rozwinęła się produkcja rycin religijnych i ikon wykonywanych przy użyciu technik poligraficznych. Było to konsekwencją wzrastającego zapotrzebowania na „święte obrazy” oraz popularyzacji litografii barwnej w Imperium Rosyjskim. Od lat 50. XIX w. wytwarzanie takich dzieł kontrolował Duchowy Komitet Cenzorski. Informacja o cenzurze wraz z sygnaturą producenta z reguły umieszczana była na obiektach. Odnalezienie i uporządkowanie pod względem techniki wykonania, wytwórców i miejsca powstania szeregu dzieł tego rodzaju znajdujących się w zbiorach muzealnych, bibliotecznych i cerkwiach na obszarze bliskim nam terytorialnie pozwoliła wyłonić wiodących producentów, techniki i tendencje kształtujące rynek „ikon drukowanych”. Badania katalogów, cenników i reklam umieszczanych w czasopismach z epoki, prowadzą do wniosku, że produkcja ta stała się narzędziem władzy politycznej (cerkiewnej i państwowej), dającym kontrolę nad sztuką religijną kierowaną do mas.
In the late 19th and the early 20th century, Russia witnessed an increase in the production of religious prints and icons made by means of printing techniques. This was a result of the growing demand for “sacred images” and the spread of colour lithography in the Russian Empire. From the 1850s onwards, the production of such images was controlled by the Spiritual Censorship Committee. Information about the censorship procedure was usually placed on the product, together with the manufacturer’s signature. A number of works of this kind held in museum, library and church collections in the area close to us territorially were located and categorised in terms of production techniques, makers and places of production. This made it possible to identify the leading producers, techniques and trends shaping the market for “printed icons”. A review of catalogues, price lists and advertisements placed in periodicals of the period resulted in the conclusion that this type of production became a significant tool of political power for both the Orthodox Church and the state, giving them control over art addressed to the masses.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 3; 179-226
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernisation of hospital buildings built in the 20th century in the context of architectural, functional and operational problems
Modernizacja budynków szpitali powstałych w XX w. w kontekście problemów architektonicznych, funkcjonalnych i eksploatacyjnych
Autorzy:
Przesmycka, Natalia
Strojny, Rafał
Życzyńska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312729.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
architecture
healthcare facility
hospital modernisation
hospital of 20th century
operation of hospital
architektura
obiekt służby zdrowia
modernizacja szpitala
szpital XX w.
eksploatacja szpitala
Opis:
Hospital buildings are some of the most complex and fastest "ageing" building structures. The continuous development of technology and the need to adapt hospital buildings to modern needs leads to modernisation work. The aim of this research was to identify the problems associated with the modernisation of hospitals against the background of architectural, functional and operational issues arising from the changing utilisation and legal requirements for this type of facility. Among other things, it was examined what modernisation work had been carried out, what structures and technologies had been used in the hospitals surveyed (which has a significant impact on their susceptibility to changes related to adaptation to contemporary needs and functional requirements). A comparison was made between buildings selected from among all initially analysed hospital facilities in the Lubelskie Voivodeship. The types of modernisation works carried out in the last two decades and the most common problems were identified. The architecture and construction technologies of individual buildings were analysed. Based on the results of the research discussed, it is important to emphasise that when carrying out modernisation work in healthcare facilities, it is necessary to have a long-term plan taking into account the next stages of adaptation to growing needs and operational requirements. Not all buildings are susceptible to such changes, but in the current economic situation of the country and with today’s funding opportunities for public health facilities, as well as rising prices in the construction market, it is still more cost-effective to renovate and modernise existing facilities than to demolish them and build new ones.
Budynki szpitali należą do jednych z najbardziej złożonych oraz najszybciej „starzejących się” obiektów budowlanych. Ciągły rozwój technologii oraz konieczność dostosowania budynków szpitali do współczesnych potrzeb prowadzi do prac modernizacyjnych. Celem badań było określenie problemów związanych z modernizacją szpitali na tle zagadnień architektonicznych, funkcjonalnych i eksploatacyjnych wynikających ze zmieniających się wymagań użytkowych i prawnych stawianych tego typu obiektom. Zbadano między innymi to, jakie prace modernizacyjne zostały wykonane, jakie konstrukcje i technologie stosowano w badanych szpitalach (co ma istotny wpływ na ich podatność na zmiany związane z adaptacją do współczesnych potrzeb i wymagań użytkowych). Porównano budynki wyłonione spośród przeanalizowanych wstępnie wszystkich obiektów szpitalnych na obszarze województwa lubelskiego. Określono rodzaje prac modernizacyjnych przeprowadzonych w ostatnich dwóch dekadach oraz najczęściej występujące problemy. Analizowano architekturę i technologie wznoszenia poszczególnych obiektów. Na podstawie wyników omówionych badań należy podkreślić, że przy prowadzeniu prac modernizacyjnych w obiektach służby zdrowia trzeba mieć dalekosiężny plan biorący pod uwagę kolejne etapy dostosowywania do rosnących potrzeb i wymagań eksploatacyjnych. Nie wszystkie budynki są na takie zmiany podatne, jednak w obecnej sytuacji ekonomicznej kraju i przy dzisiejszych możliwościach finansowania publicznych obiektów służby zdrowia, jak również rosnących cenach na rynku budowlanym, nadal bardziej opłacalne jest remontowanie i modernizowanie istniejących obiektów niż ich wyburzanie i wznoszenie nowych.
Źródło:
Architectus; 2023, 2 (74); 59--67
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwidowskie tropy w prasie Polonii amerykańskiej przełomu XIX i XX wieku
Norwid’s tropes in the press of the Polish community in the USA at the turn of the 19th and 20th centuries
Autorzy:
Jarosz, Agnieszka
Kiper, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233700.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Ameryka
Polonia amerykańska
prasa polska w USA na przełomie XIX i XX wieku
America
Polish community in the USA
Polish press in the USA at the turn of the 19th and 20th centuries
Opis:
Przedmiotem artykułu jest omówienie charakteru oraz funkcji recepcji Cypriana Norwida w amerykańskich wspólnotach polonijnych na przełomie XIX i XX wieku. Za pomocą wybranych tekstów prasowych starano się określić zasięg obecności wieszcza w świadomości elit przewodzących diasporze polskiej za oceanem. Przeglądowi zostały poddane takie tytuły jak „Dziennik Chicagoski”, „Zgoda”, „Polak w Ameryce”, „Ameryka-Echo” i „Kurier Polski”, z których wydobyto ślady obecności wątków norwidowskich. Z materiału prasowego wyłania się kilka obszarów tematycznych odnoszących się zarówno do życiorysu poety, jego twórczości, jak i rozmaitych kontekstów odbijających tendencje do określonego postrzegania postaci Norwida. Wiele z omawianych przykładów odzwierciedla stereotypowe opinie oraz skojarzenia wypracowane przez środowiska literackie w kraju.
The article discusses the nature and function of Cyprian Norwid’s reception in Polish communities in the USA at the turn of the 19th and 20th century. Using selected press texts, an attempt was made to determine the extent of Norwid’s presence in the consciousness of elites leading the Polish diaspora overseas. Titles such as “Dziennik Chicagoski”, “Zgoda”, “Polak w Ameryce”, “Ameryka-Echo” and “Kurier Polski” have been reviewed, from which the traces of the presence of Norwid’s themes have been extracted. Several thematic areas emerge from the press material, relating both to the poet’s biography, his works, but also to various contexts reflecting tendencies towards a particular perception of the poet’s figure. Many of the examples discussed here reflect stereotypical opinions and associations developed by literary circles in Poland.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2023, 41; 201-220
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obchody sześćdziesiątych urodzin Bolesława Bieruta i Mátyása Rákosiego w 1952 r. w prasie polskiej i węgierskiej
Celebrations of the Sixtieth Birthdays of Boleslaw Bierut and Mátyás Rákosi in 1952 in the Polish and Hungarian Press
Autorzy:
Sylburska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233831.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
propaganda
komunizm
kult jednostki
historia relacji polsko-węgierskich
historia Polski w XX wieku
historia Węgier w XX wieku
communism
cult of the leader
history of Polish-Hungarian relations
20th-century history of Poland
20th-century history of Hungary
Opis:
Tematem artykułu są obchody sześćdziesiątych urodzin liderów polskiej i węgierskiej partii komunistycznej – Bolesława Bieruta oraz Mátyása Rákosiego. Uroczystości miały miejsce prawie w tym samym czasie (9 III i 18 IV 1952 r.). Do opracowania tego tematu wykorzystano prasę polską i węgierską. Najważniejszym celem kampanii prasowej, która towarzyszyła obchodom, były: budowa kultu jednostki niepopularnych wśród rodaków liderów, zmuszenie Polaków i Węgrów do uczestnictwa we współzawodnictwie pracy oraz poprawa wizerunku Stalina i Związku Radzieckiego.
The article deals with the celebration of the sixtieth birthday of the leaders of the Polish and Hungarian communist parties – Bolesław Bierut and Mátyás Rákosi. The festivities took place almost at the same time (9 March and 18 April 1952). The study is based on the Polish and Hungarian press. The most crucial goal of the press campaign accompanying the celebrations was to build a cult of the leaders unpopular among compatriots, forcing Poles and Hungarians to participate in the socialist competition and to improve the image of Stalin and the Soviet Union.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 4; 147-169
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od salonu do buduaru. Wystrój i wyposażenie wnętrz łódzkiej burżuazji 1890–1939 – wybrane problemy
From the living room to the boudoir Interior design and furnishing of the Łódź bourgeoisie 1890–1939 – selected problems
Autorzy:
Grzejszczak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519310.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wnętrza na przełomie XIX i XX wieku
meble na przełomie XIX i XX wieku
wnętrza w Łodzi
interiors of the 19th–20th centuries
furniture of the 19th–20th centuries
interiors in Łódź
Opis:
U progu XX stulecia w strukturze społecznej łódzkiego mieszczaństwa dominowała grupa drobnomieszczaństwa, której odsetek wynosił 20%, wywodząca się z niej burżuazja stanowiła około 7%, a odsetek przedstawicieli zamożnej inteligencji szacuje się na około 2,2–5%. W początkowym okresie, tworząc własny styl życia, wyemancypowane mieszczaństwo aspirowało do wzorów czerpanych z wyższych warstw społecznych, zwłaszcza arystokracji. Elegancja i wykwintność – co podkreśla Norbert Elias – będąc podstawą prestiżu, pozwalają mieszczaństwu, tak jak w przeszłości arystokracji, oddzielić się od innych warstw społecznych. Jednym z elementów budujących społeczny prestiż było posiadanie odpowiednio wyposażonej siedziby, jak zauważa Walter Benjamin „wnętrze jest dla osoby prywatnej czymś w rodzaju wszechświata. W nim gromadzi ona to, co dalekie i co przeszłe”. Wnętrze mieszkalne jest bowiem przestrzenią o ściśle wyznaczonych granicach i funkcjach, które mają służyć nie tylko zaspokajaniu podstawowych ludzkich potrzeb, ale także pragnienia wygody. Odzwierciedla się ono w funkcji reprezentacyjnej, której sprzyja prowadzenie życia towarzyskiego, nieograniczonego jedynie do rozgałęzionej rodziny, ale obejmującego znacznie szerszą wspólnotę. Artykuł ma przybliżyć problematykę związaną z wystrojem i wyposażeniem wnętrz zarówno rezydencji, jak i zamożnych mieszkań, mających głównie charakter neostylowy, podporządkowany określonym treściom, wśród których dominowała chęć autoprezentacji. Podjęto w nim rozważania dotyczące kategorii porządkujących – w pewnym sensie – układ i wygląd oraz sposób urządzenia poszczególnych pomieszczeń. Czy były to tylko zmieniające się mody, czy też uniwersalny pierwiastek skupiający się wokół reprezentacyjności i prywatności? Zaprezentowano także wyniki badań związanych z kulturą materialną, wyposażeniem, programem ikonograficznym wnętrz oraz obyczajowością. Chcąc przedstawić omawiane zagadnienia, odwołano się do materiałów archiwalnych, ikonograficznych, relacji pamiętnikarskich i wspomnień. Skupiono się też na różnorodności wyposażenia, omawiając nie tylko meble.
At the beginning of the 20th century, the social structure of the Łódź bourgeoisie is dominated by the petty bourgeoisie group, that makes up about 20% of the citizens, while the bourgeoisie that derived from it constitutes about 7%, with the representatives of wealthy intelligentsia estimated at about 2.2–5%. In the intital stages of establishing their lifestyles they aspired to follow the living patterns of the upper class, espacially the aristocracy. According to the words of Norbert Elias – Elegance and sophistication, being the basis of prestige, allow them to separate from other social strata, just as it was in the case of the aristocracy. One of the core elements of social status was having a adequately equipped home, because as Walter Benjamin said ”the interior, for the private man, represents the universe. In the interior, he brings together the far away and the long ago”. The interior is a space strictly defined by boundaries and functionality, in which not only basic human needs are contained, but also the desire for comfort. It is reflected in the representative functions that support the social life, limited not only to the extended family, but involving a much wider community. The article provides a closer look at the issues of designing and decorating the interiors of both residences and apartments of the rich, predominantely neostylish in nature, subordinated to certain content, among which the will of self-presentation was the most prominent. Were they just the products of ever changing trends or a universal value derived from the ideas of representativeness and privacy? The article presents the results of research related to material culture, furnishings, iconographic program of interiors and customs. It references archival and iconographic materials including, but not limited to diary accounts and memoirs. It focuses on various parameters for ordering not only furniture.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2023, 1, 11; 97-116
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ponadgraniczne mosty redaktor Ewy Mielczarek w XX i XXI w.
Cross-Border Bridges of the Editor Ewa Mielczarek in the 20th and 21st Centuries
Autorzy:
Chwastyk-Kowalczyk, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2833065.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Ziemia Lubuska
XX i XXI w.
„Pro Libris”
Ewa Mielczarek
Wydawnictwo Pro Libris
Zielona Góra
Lubusz Land
20th and 21st century
“Pro Libris”
Pro Libris Publishing House
Opis:
Działalność zawodowa bibliotekoznawcy, politologa, starszego kustosza, kierownika Działu Wydawnictw w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. C. Norwida w Zielonej Górze Ewy Mielczarek jest imponująca. Jej życie zawodowe od 1999 r. związane jest z Zieloną Górą, gdzie się przeprowadziła z Jeleniej Góry. Jest redaktorem, korektorem, łowcą uzdolnionych autorów i ich tekstów, przyjacielem poetów, prozaików, eseistów, recenzentów, artystów. To jej „Pro Libris” zawdzięcza szczególną staranność, wysmakowanie i piękno edytorskie. Poza tym uprawia publicystykę, promuje edytowane przez Wydawnictwo zielonogórskiej Książnicy im. C. Norwida publikacje, organizuje konkursy literackie, spotkania autorskie, współpracuje z uczonymi i nadzoruje redakcję „Bibliotekarza Lubuskiego”, „Pasji Literackich” oraz „Zielonogórskich Studiów Bibliotekoznawczych”. Użyte metody: analiza zawartości prasy, casual study, heurystyczna analiza i krytyka piśmiennictwa, wywiad.
The professional activity of Ewa Mielczarek as a librarian, political scientist, senior curator, head of the Publishing Department at the Cyprian Norwid’s Provincial and Municipal Public Library in Zielona Góra, is impressive. Since 1999, her professional life has been associated with Zielona Góra, where she moved from Jelenia Góra. She is an editor, proofreader, hunter of gifted authors and their texts, a friend of poets, prose writers, essayists, reviewers, and artists. It is her, whom “Pro Libris” owes its neatness, tastefulness, and editorial beauty. In addition, she engages in journalism, promotes publications edited by the publishing house of the Zielona Góra Library, organizes literary competitions, meetings with authors, cooperates with scholars and supervises the editorial office of “Bibliotekarz Lubuski” (“Lubusz Librarian”), “Pasje Literackie” (“Literary Passions”) and “Zielonogórskie Studia Bibliotekoznawcze” (“Zielona Góra Library Studies”). Methods used: press content analysis, custom study, heuristic analysis and criticism of literature, interview.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 189-222
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do ochrony zdrowia a organizacja systemu opieki medycznej w Polsce powojennej (1945–1952)
The Right to Health Protection and Organization of the Polish Health Care System. The Post-War Period (1945–1952)
Autorzy:
Płonka-Syroka, Bożena
Stych, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310194.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
system opieki medycznej w Polsce w XX w.
polskie prawo medyczne w latach 1945–1952
prawa pacjenta
health care system in Poland in the 20th century
Polish medical law in the years 1945–1952
patient’s rights
Opis:
Artykuł podejmuje problem kształtowania się w Polsce systemu opieki medycznej opartego na uznaniu powszechnego prawa pacjentów do ochrony zdrowia oraz uwarunkowań tego procesu. Cezurą początkową jest zakończenie II wojny światowej w 1945 r., końcową uchwalenie Konstytucji z 22 lipca 1952 r. W 1945 r. obowiązywał w Polsce w opiece medycznej stan prawny i oparte na nim rozwiązania organizacyjne wypracowane w II RP. Z czasem stan ten podlegać zaczął modyfikacjom, które ostatecznie doprowadziły do jego etatyzacji. Między 1945 a 1952 r. występował w polskim ustawodawstwie i organizacji opieki medycznej „okres przejściowy”. W pierwszych latach powojennych podstawą funkcjonowania systemu opieki medycznej w Polsce były ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym oraz z dnia 15 czerwca 1939 r. o publicznej służbie zdrowia. To nie one jednak stały się ostatecznie podstawą rozwiązań systemowych, wprowadzonych w Polsce w początku lat 50. XX w. Zrezygnowano wówczas z tzw. wielosektorowości w opiece zdrowotnej i niemal wszystkie aspekty tej opieki zostały przejęte przez instytucje państwowe. Celem artykułu jest przedstawienie uwarunkowań takiego kierunku ewolucji polskiego prawa medycznego w powojennej Polsce i analiza wprowadzanych od 1945 do 1952 r. regulacji prawnych. Autorzy w przeprowadzonej analizie oparli się na metodzie dogmatycznoprawnej (analiza tekstów prawnych – metoda podstawowa) oraz historycznoprawnej (przedstawienie prawa do ochrony zdrowia i jego ewolucji w badanym okresie). Całość zamykają wnioski końcowe.
The article discusses the formation of the health care system in Poland based on the assumption that every patient has a right to health protection, and the determinant factors of this process. The analysed period starts at the end of World War II in 1945 and finishes with the adoption of the Constitution of 22 July 1952. In 1945 the health care in Poland was based on the legal and organizational solutions developed in the Second Polish Republic. Soon it started to be modified, which eventually led to its nationalization. The years 1945–1952 were a “transitional period” in the Polish legislation and organization of health care. In the first post-war years, the functioning of the health care system in Poland was based on the Act of 28 March 1933 on social insurance and of 15 June 1939 on public health care. However, they did not ultimately become the basis for structural solutions introduced in Poland in the early 1950s. At that time, the so-called multisectoral system in health care was abandoned and almost all of its aspects were taken over by state institutions. The aim of the article is to present the determinant factors which governed the evolution of Polish medical law in post-war Poland and to analyse the legal regulations introduced from 1945 to 1952. In their analyses the authors used the dogmatic-legal method (an analysis of legal texts – the basic method) and the historical-legal method (an outline of the right to health protection and its evolution in the studied period). The article ends with final conclusions.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 2; 265-296
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies