- Tytuł:
-
Kształt «Zbójców» Schillera na scenach polskich XIX wieku – przekład Jana Nepomucena Kamińskiego
Schiller’s «Robbers» on Polish Stages in the 19th Century: The Translation by Jan Nepomucen Kamiński - Autorzy:
- Dybizbański, Marek
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/47237274.pdf
- Data publikacji:
- 2020
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
Friedrich Schiller
Jan Nepomucen Kamiński
rękopis
inscenizacja dziewiętnastowieczna
manuscript
19th-century staging - Opis:
-
Zbójcy Friedricha Schillera w teatrze lwowskim pod dyrekcją Jana Nepomucena Kamińskiego weszli w skład teatralnej ofensywy romantyzmu – ostrożnej w warunkach cenzury i rozciągniętej w czasie, ale konsekwentnie przez lwowskiego antreprenera realizowanej nie tylko w polityce repertuarowej, lecz także w doborze środków inscenizacyjnych, przede wszystkim aktorskich. Kamińskiego przekład Zbójców z 1817 roku (lub wcześniejszy) na długie lata ustalił kształt niemieckiego arcydzieła epoki „burzy i naporu” dla polskich teatrów – wpłynął też na zasady scenicznego opracowania późniejszych, literackich przekładów. Zachował się w późnym, bo pochodzącym z 1864 roku, odpisie przechowanym w Bibliotece Teatru Lwowskiego. Kamiński oparł swój przekład na skróconej i zmienionej niemieckojęzycznej wersji dramatu, opracowanej w 1781 roku dla teatru w Mannheim i tam wydanej drukiem, choć zachowany odpis zdradza też ślady użycia redakcji kanonicznej, znanej z pierwodruku i kolejnych autoryzowanych przez Schillera wydań. Późny teatralny odpis – zawierający ślady wielu ingerencji i pewnie również ingerencje, których ślady zatarła praca kopisty – podsuwa w niektórych miejscach oryginalne rozwiązania inscenizacyjne, mogące pochodzić od pierwszego tłumacza i adaptatora scenicznego.
In the Lviv theater headed by Jan Nepomucen Kamiński, Friedrich Schiller’s The Robbers was part of a theater campaign of Romanticism; even though it was cautious due to censorship and long-winded, the Lviv entrepreneur produced an important staging not only considering the selection of the play itself, but also in staging choices and especially in acting ones. Kamiński’s 1817 (or earlier) translation determined the shape of the German Sturm und Drang masterpiece for Polish theaters for many years. It also influenced the way later translations were staged. A copy preserved in the Lviv Theater Library in Katowice dates from 1864. Although Kamiński’s translation was based on an abridged and revised German version of the drama, prepared in 1781 for a theater in Mannheim and published there, the analyzed copy also contains references suggesting the use of the canonical edition, known from the original printing of the drama and its subsequent editions authorized by Schiller. This late copy, bearing the traces of numerous interventions, though some were probably obliterated by the copyist, suggests original staging solutions that may have been made by the first translator and stage adaptor himself. (Trans. Z. Ziemann) - Źródło:
-
Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 4; 105-129
0031-0522
2658-2899 - Pojawia się w:
- Pamiętnik Teatralny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł