Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "17th-18th Century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-49 z 49
    Tytuł:
    Cor castum Dei speculum: Emblematics and the Heart Emblem in Jesuit Literature
    Autorzy:
    Špániová, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154654.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-07
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    emblematics
    heart emblems
    Jesuit literaturę
    17th – 18th century
    Opis:
    This study focuses on the characteristic features of the emblems, the emblematic procedure, and the main functions, goals, and significance of the emblem books in the context of Jesuit spirituality and practice. It points out some prominent authors of Jesuit emblem books with a major influence on the development of this form of art in literature and art. It focuses on the heart emblem as a symbol of heart purification and on the artistic manifestations of “religio cordis” (the religious cult of the heart). It introduces one of the most popular books with heart emblems published on the territory of present-day Slovakia in the first half of the seventeenth century, the so-called “heart booklet” of Mátyás Hajnal, a typical sample of Jesuit emblematics devoted to the promotion of Catholic reforms at the time of the Counter-Reformation.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2022, 3; 339-357
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ks. Paweł Rzeczycki (1578-1643)
    Autorzy:
    Wójcik, Walenty
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048404.pdf
    Data publikacji:
    1962
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Paweł Rzeczycki
    XVI-XVII wiek
    wspomnienie
    17th-18th century
    memorial
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1962, 5; 373-374
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVII-XVIII wieku, Małgorzata Borkowska, Warszawa 1996
    Autorzy:
    Flaga, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041775.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    zakon żeński
    XVII-XVII wiek
    recenzja
    sisterhood
    17th-18th century
    review
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1999, 71; 439-440
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Robert Kozyrski, Duchowieństwo, Kościoły i religia w dokumentach sejmików województwa ruskiego w epoce konfesjonalizacji Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1648-1768, Lublin 2013, TN KUL, ss. 509+3nlb, ISBN 978-83-7306-618-2
    Autorzy:
    Flaga, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023503.pdf
    Data publikacji:
    2014-06-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    17th-18th century
    kler
    Kościół katolicki
    XVII-XVIII wiek
    clergy
    catholic church
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 101; 365-369
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Elektroniczny Korpus Tekstów Polskich z XVII i XVIII w. – problemy teoretyczne i warsztatowe
    Autorzy:
    Gruszczyński, Włodzimierz
    Adamiec, Dorota
    Bronikowska, Renata
    Wieczorek, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1630441.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    electronic text corpus
    historical corpus
    17th-18th-century Polish
    natural language processing
    Opis:
    This paper presents the Electronic Corpus of 17th- and 18th-century Polish Texts (KorBa) – a large (13.5-million), annotated historical corpus available online. Its creation was modelled on the assumptions of the National Corpus of Polish (NKJP), yet the specifi c nature of the historical material enforced certain modifi cations of the solutions applied in NKJP, e.g. two forms of text representation (transliteration and transcription) were introduced, the principle of designating foreign-language fragments was adopted, and the tagset was adapted to the description of the grammatical structure of the Middle Polish language. The texts collected in KorBa are diversified in chronological, geographical, stylistic, and thematic terms although, due to e.g. limited access to the material, the postulate of representativeness and sustainability of the corpus was not fully implemented. The work on the corpus was to a large extent automated as a result of using natural language processing tools.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2020, 777, 8; 32-51
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    DYPLOMATYKA AKTÓW CARÓW MOSKIEWSKICH Z XV II WIEKU W ZBIORACH BIBLIOTEKI KÓRNICKIEJ
    Diplomacy of Moscow tsars’ acts from the 17th century in the collections of the Kórnik Library
    Autorzy:
    Pietkiewicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/510284.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka PAN
    Tematy:
    17th century Russia
    Michael of Russia (1596–1645)
    Alexis of Russia (1629–1676)
    Peter the Great (1672–1725)
    17th–18th century diplomacy
    17th–18th century sigillography
    1634 Treaty of Polyanovka
    Polish-Russian relations
    Opis:
    This article is devoted to a diplomatic (formal) analysis of 13 documents, including 12 originals issued by Russian tsars between 1576 and 1707, which are kept at the Kórnik Library. Among them, there are two original letters by Tsar Michael of Russia dating to 1634 and 1645 and four documents by Tsar Alexis of Russia from 1645 and 1668–1669. The collection also includes Peter the Great’s mandate of 1707 given to Russian negotiators for talks with representatives of the Sandomierz confederation, two extremely interesting documents (in the form of scrolls) of border-related negotiations dating to 1634 and 1645, as well as a notebook of 40 pages containing the Russian party’s proposals presented to Polish envoys during negotiations in Moscow at the turn of 1671 and 1672. The article is enriched with an analysis of the content of four well-preserved tsar’s seals applied to the documents in question.
    Źródło:
    Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej; 2019, 36; 13-43
    0551-3790
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka kościelna i wyznaniowa na forum sejmiku chełmskiego w latach 1648-1717 : główne przyczyny konfliktów i sposoby ich rozwiązywania
    Die kirchliche und konfessionelle Problematik auf dem Forum des Landtages vom Chelm in den Jahren 1648-1717. Die Hauptursachen der Konflikte und die Wege zu ihrer Lösung
    Autorzy:
    Kozyrski, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040655.pdf
    Data publikacji:
    2004-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    17.-18. Jahrhundert
    Glaubensbekenntnis
    Katholizismus
    Geschichte
    XVII-XVIII wiek
    wyznanie
    katolicyzm
    historia
    17th-18th century
    faith
    Catholicism
    history
    Opis:
    In der zweiten Hälfte des 17. Jahrhunderts befaßten sich die Adelsversammlungen in der Res Publica sehr oft mit dem Problem der Regelung der gegenseitigen Beziehungen mit den Kirchen unterschiedlicher Konfessionen. Die wichtigste Quelle der Konflikte bildete die Besteuerung des Klerus durch den Staat. Die von den Geistlichen gezahlten persönlichen Steuern waren für den Schutz des Staates und für die Finanzierung von Kriegskampagnen bestimmt. Wegen der recht hohen Summen, die damals zu diesem Zweck ausgegeben wurden, widersetzte sich die Kirche dieser Besteuerung mehrfach. Eine Lösung sollte die Verabschiedung einer Reihe von Sejmkonstitutionen im Jahre 1635 bringen, der sogenannten "Compositio inter status". Sie regelten die mit dem Landerwerb durch die Kirche, der Erhebung der Rente (den sogenannten "Wiederkäufen") und dem Gerichtswesen im Streit zwischen Adel und Geistlichkeit verbundenen Angelegenheiten sowie das Problem der Erhebung des Zehnten. In der Praxis blieben diese nur formalrechtlich geltenden Konsitutionen unwirksam, und diese Angelegenheiten wurden alle durch Versammlungen des örtlichen Adels entschieden. Der vorliegende Artikel präsentiert den diesbezüglichen Standpunkt des Chehner Landadels, einer von mehreren Versammlungen der Ruthenischen Wojewodschaft der Adelsrepublik. Er behandelt die von den Geistlichen gezahlten Steuern (Herdsteuer, Kopfsteuer) sowie die Verpflichtungen der Kirche zur Landesverteidigung (Winter-Unterhaltssteuer, Landsturm) und präsentiert die Einstellungen der Adelsversammlungen zur "Compositio inter status".
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2004, 82; 103-122
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literatura o treści świeckiej w bibliotekach parafialnych archidiakonatu sądeckiego (koniec XVI wieku)
    Literatur mit weltlichen Inhalten in den Pfarrbibliotheken des Archidiakonats Sandez (Ende des 16. Jahrhunderts)
    Autorzy:
    Haptaś, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040665.pdf
    Data publikacji:
    2004-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Pfarrbibliothek
    Bibliotheksammlungen
    17.-18. Jahrhundert
    biblioteka parafialna
    zbiory biblioteczne
    XVII-XVIII wiek
    parish library
    library collection
    17th-18th century
    Opis:
    In den Akten der aufdem Territorium des Archidiakonats Sącz (Sandez) in den Jahren 1595-1596 durchgeführten „Radziwiłł“-Visitation wird die Existenz von 36 Pfarrbibliotheken in diesem Archidiakonat erwähnt, welche „libros pro docendo populo“ enthielten. Unter den vielen dort aufgeführten Büchern befanden sich nur neun mit weltlichem Inhalt (weitere zwei enthielten Texte über Kirchenrecht und weltliches Recht). Vier von ihnen waren historische Arbeiten, zwei Wörterbücher und mit je einem Exemplar waren Rechtswissenschaften, Geographie und Epistolographie vertreten. Unter den Autoren dieser Werke befanden sich zwei Polen (Marcin Kromer und Jan Mączyński) sowie Valerius Maximus, Francesco Guicciardini, Ambrosius Calepinus, Justinian 1. der Große, Batholomäus Sibylla und Aeneas Sylvio Piccolomini (der spätere Papst Pius H.). Die Zahl der Titel mit weltlichem Inhalt zeugt von einem nur schwachen Interesse des Pfarrklerus an derartiger Literatur. Aus praktischen Gründen wurden hauptsächlich Arbeiten auf dem Gebiet des Predigtschaffens und der Theologie gesammelt, welche sozusagen das Arbeitswerkzeug dieser Geistlichen bildeten. Werke mit weltlichem Inhalt besaßen höchstens zweitrangige Bedeutung, auch wenn sie teilweise die Benutzung religiöser Bücher erleichterten und diese ergänzten. Aber ihre Anzahl in den Pfarreien war wahrscheinlich doch größer, denn im Falle mancher Büchersammlungen findet sich am Ende des Verzeichnisses eine Bemerkung, daß in der Bibliothek noch andere Bücher vorhanden waren, oft auch in handschriftlicher Form. Darunter konnten sich Titel mit weltlichen Inhalten befinden.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2004, 82; 79-84
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charles Vane i złota era piractwa
    Charles Vane and the golden age of piracy
    Autorzy:
    Bartosiewicz, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688246.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Charles Vane
    złota era piractwa
    XVII–XVIII wiek
    golden age of piracy
    17th–18th century
    Opis:
    The article presents a biography of Charles Vane, an English pirate who lived at the turn of the 17th and 18th century. It mainly describes his adventures on the troubled waters of the Caribbean Sea. Yet, for a better understanding of the very times and the reality in which he lived, a political situation in the Antilles in the period stated and the specificity of the Caribbean piracy is explained there, too.
    W artykule została przedstawiona biografia Charlesa Vane’a, angielskiego pirata żyjącego na przełomie XVII i XVIII w. Opisano m.in. jego barwne przygody na niespokojnych karaibskich wodach. Dla lepszego zrozumienia czasów i realiów, w jakich żył wspomniany bohater, czytelnikom przybliżono również ówczesną sytuację polityczną na Antylach oraz specyfikę karaibskiego piractwa
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 57-68
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ceremonie religijne w parafii Urzędów w XVII-XVIII wieku
    Religiöse Zeremonien in der Pfarrei Urzędów im 17.-18. Jahrhundert
    Autorzy:
    Surdacki, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039986.pdf
    Data publikacji:
    2007-12-19
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Mittelalter
    Urzędów
    religiöse Zeremonie
    średniowiecze
    ceremonie religijne
    XVII-XVIII wiek
    Middle Ages
    rite
    17th-18th century
    Opis:
    Ein sehr wichtiges Ereignis mit religiösem und sozio-moralischem Charakter stellten in der altpolnischen Zeit die Taufen dar. Die in den Matrikelbüchern enthaltenen Schilderungen der Prozedur und der mit der Spendung des ersten Sakraments verbundenen Zeremonien liefern einen vorzüglichen Beitrag zum Kennenlernen des täglichen Lebens, der Bräuche, der zwischenmenschlichen und familiären Verhältnisse, der Sozialstruktur der Bewohner von Urzędów sowie ihrer Kontakte mit den umliegenden Dörfern und Städten. Urzędów erhielt als königliche Stadt im Jahre 1405 von König Władysław Jagiełło die Stadtrechte verliehen. Die schon vor 1425 existierende Pfarrei Urzędów gehörte in den besprochenen Jahrhunderten zum Dekanat Urzędów, zum ArchidiakonatZawichost und zur Diözese Kraków. Das Sakrament der Taufe wurde in der Pfarrkirche gespendet, zu völlig zufälligen Zeitpunkten – sowohl am Sonntag als auch an Arbeitstagen. Falls das Leben des neugeborenen Kindes bedroht war, spendeten ihm die Priester auch in der Privatwohnung der Eltern die Taufe – ohne die Anwesenheit von Taufpaten und ohne die gebührende Zeremonie, d.h. die sogenannte Wassertaufe. Nach einiger Zeit fand dann in der Kirche eine diese Nottaufe ergänzende Zeremonie statt. In den dreißiger bis vierziger Jahren des 18. Jahrhunderts bekamen die Kinder zwei und manchmal auch mehr Pateneltern. Massenhaft wurden Geistliche als männliche Taufpaten gewählt, und zwar unabhängig vom ausgeübten Beruf und vom materiellen Status der Eltern des Kindes. Allgemein verbreitet war es auch, möglichst wohlhabende Bürger als Taufpaten auszuwählen, z.B. Beamte und Vertreter der Zünfte. Eine besondere und erstaunlich zahlreiche Kategorie der zu Taufpaten der Kinder von Urzędów berufenen Personen bildeten die in der Umgebung und auch weiter entfernt wohnenden Adligen sowie die in Urzędów stationierten Soldaten königlicher und privater Heeresteile. Überraschend sind die Informationen über jüdischen Mädchen gespendete Taufen. Noch bessere Möglichkeiten als im Falle der Taufen, das Bild des täglichen Lebens der Bewohner von Urzędów zu rekonstruieren, bieten die Schilderungen der mit der Eheschließung verbundenen Bräuche und Umstände. Die meisten Heiraten fanden im Januar und Februar sowie im Oktober statt. Nur ganz selten wurde das Sakrament der Ehe in der Frühjahrs- und Sommerszeit sowie im September gespendet. Die Organisierung und Verschiebung der Eheschließung vor allem in die Herbst- und Wintermonate kann durch die Häufung jahreszeitlicher Feldarbeiten im Frühjahr und Sommer erklärt werden, mit denen die größtenteils von der Landwirtschaft lebende Bevölkerung von Urzędów belastet war. Die erhaltenen Bücher begründen die Ansicht, dass die sozialen Barrieren, der Grad des materiellen Wohlstandes sowie die territoriale Herkunft für die Eheschließung von entscheidender Bedeutung waren. Die Bürger von Urzędów beiderlei Geschlechts wählten sich ihre Lebenspartner meistens unter ihren Mitbewohnern aus, wobei darauf geachtet wurde, dass dies jeweils Personen mit ähnlichem sozialem Status waren. Die reichsten Jungfrauen aus den ehrbarsten Familien von Urzędów schlossen aber auch oft die Ehe mit Bürgern anderer Städte, z.B. aus Lublin, um die gesellschaftlichen Aspirationen ihrer Eltern zu befriedigen. Im Durchschnitt schlossen pro Jahr etwa 12 Paare die Ehe, aber mit jedem Jahr wies dieser Durchschnittswert eine wachsende Tendenz auf, die fast bis zum Ende des 18. Jahrhunderts aufrechterhalten wurde. Große Bedeutung maßen die künftigen Eheleute auch dem sozialen Status ihrer Trauzeugen bei; sie waren bemüht, dafür Personen auszuwählen, welche wichtige Funktionen erfüllten. Es herrschte geradezu eine Art Mode oder Brauch, Vertreter der Behörden oder der städtischen Eliten als Trauzeugen zu bitten, und zwar unabhängig vom Wohlstand der Neuvermählten. In den Jahren 1797-1804 starben in Urzędów 443 Personen. Im Durchschnitt starben damals jährlich 69 Personen in der Pfarrei. Die größte Ernte hielt der Tod im Januar, April, März, Dezember und Februar, d.h. im Winter und im Vorfrühling. Die Kindersterblichkeit war vom heutigen Gesichtspunkt aus betrachtet unvorstellbar hoch, besonders was die jüngsten betraf: die Neugeborenen und die Säuglinge. Die verstorbenen Pfarreimitglieder wurden auf dem Friedhof gleich neben der Pfarrkirche beigesetzt und dann, schon von Anfang des 19. Jahrhunderts an, auf dem neuen Friedhof an der Straße nach Dzierzkowice. Verstorbene Heiminsassen wurden auf dem Spitalfriedhof an der Heilig-Geist- Kirche beigesetzt.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2007, 88; 285-320
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uczeń w szeregach rzemieślniczych. System edukacyjny i wychowawczy chłopców w wileńskich cechach w dobie wczesnonowożytnej w świetle statutów cechowych
    Pupils as apprentices of a craft. The system of education and upbringing of boys in Vilnius guilds in the early modern period as revealed by guild statutes.
    Autorzy:
    Manyś, Bernadetta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956599.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Vilnius
    craftsmen
    professional education
    craft guild
    17th and 18th century
    Opis:
    In this paper, I analyse the educational and teaching systems developed for boys joining Vilnius craft workshops. The boys worked (participating in production) and prepared themselves for their future profession. In my paper, I present the educational and teaching paths leading to an apprentice assuming the status of a fellow. It is interesting how the students operated in the structures of the guild workshops and what skills they possessed. The research does not encompass the sons of master craftsmen and out-of-guild craftsmen who would come to Vilnius and attempt to join the craft guilds. These issues require a separate analysis. It was not my intention to provide a holistic study of the issue; rather, I revised and supplemented Józef Morzy’s research in which he partly analysed craft guilds in Vilnius with respect to the essential work skills. In my analysis, I made use of the statutes of the craft guilds operating in Vilnius, one of the biggest cities in the Polish-Lithuanian Commonwealth, in the early modern period.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2019, 40; 7-23
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biblioteki parafialne a prywatne księgozbiory duchowieństwa: Dekanat Nowa Góra w XVII-XVIII wieku
    Autorzy:
    Kracik, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047689.pdf
    Data publikacji:
    1976
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biblioteka parafialna
    duchowieństwo
    zbiory
    dekanat
    XVII-XVIII wiek
    archiwum
    parish library
    clergy
    repertory
    decanate
    17th-18th century
    archive
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1976, 32; 249-271
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tracce veneziane in un manoscritto appartenuto a Maria Casimira Sobieska. Tra Cabala e magia naturale
    Between Kabbalah and natural magic: venetian traces in a manuscript that belonged to Maria Casimira Sobieska
    Autorzy:
    Boni, Fabio
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929910.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Maria Casimira Sobieska
    Venice
    Kabbalah
    natural magic
    17th–18th century
    Venezia
    Cabala
    magia naturale
    XVII–XVIII secolo
    Opis:
    The article presents some texts from manuscript 2284 stored at the Jagiellonian University Library in Krakow, titled Księga Kabał Królowej Sobieskiej (The Kabbalah Book of Queen Sobieska). It is a collection of unpublished texts about magic, Kabbalah, and astrology, collected by Maria Casimira Sobieska herself during her long sojourn in Italy (1699-1714). Some of the manuscript’s texts were written in Italian, most likely in Venice at the end of the 17th century, and signed by a certain Andrea Valetta, a citizen of the Most Serene Republic. Some of these texts concern natural magic, and others, Kabbalah: Acqua simpatica per scivere [sic] da lontano, Per fare l’acqua ardente, A’ far la scrittura simpatica, and Altra Acqua simpatica (104r-105v); Modo di scrivere in Zifra senza dar sospetto di Zifra and Tabella della prima scienza numerica (100r); Seconda scienza numerica (100v-101v); Trattato Per estrarre il nome del Genio (106r-113r); Regole di Cabala di Salomone Imparatale divinam[ente] da Dio (216r-222v). The work shows how, in the texts on natural magic, Valetta follows Giovanni Battista Della Porta’s theory and approach to natural magic. In the texts on Kabbalah, although he considers Kabbalah from a Christian point of view, like Pico della Mirandola, he ignores mystical and spiritual aspects—which, in Pico, are most important—focusing on practical and prophetic aspects.
    Il contributo presenta alcuni testi contenuti nel manoscritto 2284 conservato alla Biblioteca Jagellonica di Cracovia, conosciuto come Księga Kabał Królowej Sobieskiej (“Il libro della Cabala della Regina Sobieska”). Si tratta di un insieme di testi inediti a carattere magico, astrologico, cabalistico, raccolti da Maria Casimira Sobieska, durante il suo lungo soggiorno in Italia (16991714). Tra questi ve ne sono alcuni redatti in italiano, molto probabilmente a Venezia, da un abitante della Serenissima che si firma come Andrea Valetta, la cui mano si riconosce in diversi testi. Alcuni di essi riguardano la magia naturale, altri la dottrina cabalistica: Acqua simpatica per scivere [sic] da lontano, Per fare l’acqua ardente, A’ far la scrittura simpatica, Altra Acqua simpatica (104r-105v); Modo di scrivere in Zifra senza dar sospetto di Zifra; Tabella della prima scienza numerica (100r); Seconda scienza numerica (100v-101v); Trattato Per estrarre il nome del Genio (106r-113r); Regole di Cabala di Salomone Imparatale divinam[ente] da Dio (216r-222v). L’articolo dimostra come, nel primo caso, l’autore segua gli insegnamenti di G.B. Della Porta e il suo approccio alla magia naturale, mentre nel secondo, pur condividendo con Pico della Mirandola l’interpretazione cristiana della Cabala, ne ignori gli aspetti mistici e spirituali, privilegiando quelli pratici e divinatori.
    Źródło:
    Italica Wratislaviensia; 2021, 12.1; 87-105
    2084-4514
    Pojawia się w:
    Italica Wratislaviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mecenat - różnorodne formy wspierania działalności Kościoła przez sejmik Ziemi Chełmskiej w latach 1648-1717
    Das Mäzenat – unterschiedliche Formen der Unterstützung des Wirkens der Kirche durch den Landtag des Gebiets Chełm in den Jahren 1648-1717
    Autorzy:
    Kozyrski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040452.pdf
    Data publikacji:
    2006-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    katholische Kirche
    Mäzenatentum
    17.-18. Jahrhundert
    Christentum
    Kościół katolicki
    mecenat
    XVII-XVIII wiek
    chrześcijaństwo
    Catholic Church
    patronage
    17th-18th century
    Christianity
    Opis:
    Am Beispiel der vom Provinziallandtag des Gebiets Chełm in den Jahren 1648-1717 getroffenen Entscheidungen wird die Bedeutung des Mäzenats zur Unterstützung des Wirkens der Kirche und der Ordensgemeinschaften präsentiert. Dieses Mäzenat beruhte auf der fi nanziellen Subventionierung und der Freistellung bestimmter kirchlicher Einrichtungen von obligatorischen Leistungen zugunsten des Staates. Allerdings war es von vielen Faktoren abhängig. Zu den wichtigsten Umständen, die die Initiative der finanziellen Unterstützung einer bestimmten Einrichtung förderten, gehörten: das Vorhandensein eines entsprechenden Befürworters im Landtag (eines Wohltäters oder Stifters) sowie die Lage der Kirche oder des Klosters selbst, am besten in der Nähe des Ortes, an dem der Landtag zusammenkam. Nur selten wurden Privatpersonen subventioniert, öfter dagegen verschiedene kirchliche und Priesterbruderschaften. Außerdem konnten gewöhnlich diejenigen Ordensgemeinschaften mit der Freigiebigkeit des Landtags rechnen, die eine bestimmte Funktion im Gebiet Chełm erfüllten (z.B. stellten sie Kirchen als Beratungsstätten zur Verfügung, leiteten Armenhäuser und Hospize oder pfl egten Kranke und Verwundete). Auch auf dem Forum des Reichstages (des Sejm) der Adelsrepublik Polen in der Zeit vor den Polnischen Teilungen wurde versucht, die fi nanziellen Schwierigkeiten der Kirche zu beheben. Aber das geringe Interesse der Deputierten an solchen Angelegenheiten sowie die überaus häufi ge Unterbrechung der Reichstage bewirkten, daß diese Problematik öfter bei den Beratungen der Landtage als der Reichstage behandelt wurde und daß die größten, die Kirche quälenden Probleme dort gelöst wurden. Sporadisch überwiesen die Bewohner von Chełm auch Geld an kirchliche Einrichtungen, die außerhalb des Chełmer Landtagsbezirks lagen. Im Berichtszeitraum wurden lediglich das Paulinerkloster in Jasna Góra (Tschenstochau) sowie die polnische Kirche in Rom mit angeschlossenem Spital fi nanziell unterstützt. Für die Ablehnung der Zuwendung jeglicher fi nanzieller Hilfe war meistens das Fehlen von Geldmitteln für diesen Zweck verantwortlich. Aus denselben Gründen kam es auch oft zu Verzögerungen bei der Überweisung der bewilligten Gelder an bestimmte Kirchern und Klöster.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2006, 85; 123-147
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludność Urzędowa w XVII-XVIII wieku : struktura demograficzna, religijna i społeczno-gospodarcza
    Die Bevölkerung von Urzędów im 17.-19. Jahrhundert. Demographische, Religiöse und sozio-ökonomische Struktur
    Autorzy:
    Surdacki, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040634.pdf
    Data publikacji:
    2004-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    17.-18. Jahrhundert
    Gesellschaft
    Statistik
    Geschichte
    Quellen
    XVII-XVIII wiek
    społeczeństwo
    statystyka
    historia
    źródła
    17th-18th century
    society
    statistics
    history
    sources
    Opis:
    Die nach Magdeburger Recht gegründete königliche Stadt Urzędów zählte im Jahre 1405 2400 Einwohner und war nach Lublin die zweitgrößte Stadt der Lubliner Region. Negativ wirkten sich auf die Einwohnerzahl Urzędóws der Kosakenaufstand und der Krieg mit Schweden Mitte des 17. Jahrhunderts aus. Nach der Lustration von 1653 hatte Urzędów im Jahre 1662 (einschließlich der Vorstädte) nur 598 Einwohner. In den Jahren 1682, 1689, 1718 und 1748 wohnten in Urzędów einschließlich der Vorstädte damals entsprechend 960, 1020, 1080 bzw. 1260 Personen. 1780 lebten 1620 Katholiken in der Stadt. Im Jahre 1787 betrug die Bevölkerung von Urzędów (ohne Vorstädte) 1704 Einwohner. Sie wohnten vorwiegend in Bęczyn (390 Personen), dann in der Stadt Urzędów (338), Zakościelny (294), Miklaszewski (226), Rankowski (171), Przedmieście Krakowskie (162) Sowie Góry (123). Während der Visitation von 1801 betrug die Zahl der Katholiken in der Stadt etwa 1540 Personen. Die in der Stadt lebenden Personen wurden als Stadtbürger bezeichnet, aber im Falle von Urzędów war dieser Begriff, insbesondere an der Wende des 16. zum 17. Jahrhundert, für das Stadtzentrum selbst reserviert. Die Bürger der Vorstädte wurden als Vorstadtbürger bezeichnet. Urzędów entwickelte sich von einem starken Handwerks- und Handelszentrum mit solider Landwirtschaft am Ende des 16. Jahrhunderts zu einer typischen Agrarsiedlung im ausgehenden 18. Jahrhundert, in der die heruntergekommenen Zünfte (die sich im 15. und 16. Jahrhundert intensiv entwickelt hatten) sowie die immer weniger zahlreichen Handwerker, Kaufleute und I-ländler die lasndwirtschaftlichen Aktivitäten der Bewohner nur noch ergänzten. Der Landwirtschaft widmeten sich vor allem die Vorstadtbürger; die Handwerker und Kaufleute wohnten in der Regel im Stadtzentrum. Die bestsituiertesten Stadtbürger wohnten am Ringplatz und in den ihn umgebenden Straßen. Eine bedeutsame Rolle im Leben der Bewohner von Urzędów spielte der Klerus. Bis zum Ende des 17. Jahrhunderts weilten in der Regel vier Priester in Urzędów: der Pfarrer, zwei Vikare und ein Spitalpräposit, seit Beginn des 18. Jahrhunderts auch ein Rosenkranzpräbendar. Diese Geistlichen bildeten zusammen mit dem Lehrer einen kleinen, elitären und durchaus gebildeten sozialen Stand mit großem Einfluß auf die Gemeindeglieder. Eine besondere, privilegierte soziale Gruppe bildeten die Inhaber der Verwaltungs- und Gerichtsgewalt in der Stadt. Dazu gehörten der Bürgermeister, der Präsident, der Landrat, die Ratsherren, der Schreiber, der Richter, der Advokat, die Schöffen, der Kassierer, die Stadtvögte, der Posthalter, der Büttel sowie die Steuereintreiber. Eine Sonderstellung nahmen die städtischen Ärzte ein. Das waren keine wirklichen Mediziner mit ärztlicher Hochschulbildung, sondern nur zur Ausübung des Arztberufes angelernte Kräfte, die als Bader oder Feldseher bezeichnet wurden. Bis in die dreißiger Jahre des 18. Jahrhunderts war Urzędów eine in nationaler und religiöser Hinsicht homogene Stadt. Diese "ethnische Reinheit" garantierte der Stadt das ihr 1566 von König Sigismund August verliehene Privileg "de non tolerandis Judaeis", das den Angehörigen der mosaischen Religion verbot, sich in Urzędów anzusiedeln. Zu Beginn des 18. Jahrhunderts wurde dieses Privileg von den Landräten von Urzędów gebrochen, die gegen die Interessen der hiesigen Bürger jüdische Ansiedler nach Urzędów holten, welche sofort mit den christlichen Bürgern in Konflikt gerieten. Diese zahlenmäßig kleine, in der Regel nur ein gutes Dutzend Personen zählende jüdische Gemeinschaft in Urzędów war sehr aktiv. Nachdem die Juden im 17. Jahrhundert die Juden das Propinationsmonopol erlangt hatten, begannen sie mit der Herstellung und dem Vertrieb von Alkohol; die meisten von ihnen waren Schankwirte und Verwalter der Landratsbrauereien, einige handelten auch mit Fleisch.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2004, 82; 247-268
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowy wizerunek klasztorów dominikańskich po Soborze Trydenckim w miastach śląskich w cesarstwie habsburskim
    Transformation of the architecture of Dominican monasteries in Silesia in the 17th and first half of the 18th c.
    Autorzy:
    Ludwig, Bogna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2106683.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-09
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    klasztory dominikańskie
    architektura barokowa
    urbanistyka barokowa
    Śląsk
    XVII-XVIII w.
    Dominican monasteries
    Baroque architecture
    Baroque urban planning
    Silesia
    17th-18th century
    Opis:
    Artykuł podejmuje próbę scharakteryzowania przemian w architekturze klasztorów dominikańskich na Śląsku w okresie potrydenckim w odniesieniu do ich nowego stosunku do przestrzeni urbanistycznej. Opisując przebudowy klasztorów i ich świątyń z tych czasów, wskazuję sposób przyjęcia przez zakon zaleceń soborowych dotyczących projektowania i wyeksponowania w mieście fasad kościołów.
    The article attempts to characterize the transformation of the architecture of Dominican monasteries in Silesia in the post-Tridentine period with regard to their new relation to urban space. Describing the reconstruction of their cloisters and churches from those times, it specifies how the order accepted the council's recommendations concerning the design and visual prominence of the facades of churches.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 2; 113-128
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inwentarz zespołu akt klasztoru pw. św. Marcina sióstr Karmelitanek Bosych w Krakowie
    Autorzy:
    Dudała, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158285.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Discalced Carmelite nuns
    archival inventory
    St Martin’s Monastery
    Kraków
    17th–18th century
    karmelitanki bose
    klasztor św. Marcina
    X VII-XVIII wiek
    Opis:
    Klasztor karmelitanek bosych w Krakowie przy ul. Grodzkiej był pierwszą w Polsce żeńską fundacją zreformowanego w X VI wieku przez św. Teresę z Avila i św. Jana od Krzyża Zakonu Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel. Karmelitanki bose przybyły do Krakowa w 1612 roku i w pierwotnej lokalizacji zamieszkiwały aż do likwidacji klasztoru w 1787 roku. Wówczas jego dokumenty przeniesione zostały do archiwum drugiego klasztoru mniszek tej reguły w Krakowie, czyli do archiwum klasztoru pw. św. Teresy od Jezusa i św. Jana od Krzyża w dzielnicy Wesoła. Pierwszą próbę inwentaryzacji zasobu tego archiwum podjął już w 1961 roku prof. Benignus Wanat OCD. Powstanie obecnie publikowanego inwentarza poprzedziły studia wstępne zwłaszcza w zakresie prawa własnego Zakonu dotyczącego wytwarzanej dokumentacji oraz praktyk jej archiwizacji. Zasób archiwum klasztoru św. Marcina w Krakowie tworzy 190 jednostek archiwalnych stanowiących 12,5 metrów bieżących akt. Podzielone one zostały na 10 serii odzwierciedlających całokształt życia wspólnoty prowadzącej życie w całości poświęcone ascezie oraz kontemplacji.
    The Monastery of the Discalced Carmelite nuns in Kraków on Grodzka Street was the first female foundation in Poland of the Order of the Blessed Virgin Mary of Mount Carmel, reformed in the 16th century by St Teresa of Avila and St John of the Cross. The Discalced Carmelite nuns arrived in Kraków in 1612 and resided in their original abode until the monastery became dissolved in 1787. At that time, the documents of the monastery were transferred to the archives of the second monastery of the nuns of the same order in Kraków, that is, to the archives of the monastery of St Teresa of Jesus and St John of the Cross in the Wesoła district. The first attempt to inventory the holdings of this archive was made as early as 1961 by Professor Benignus Wanat, OCD. The creation of the now-published inventory was preceded by preliminary studies, focusing particularly on the order’s own regulations regarding the documentation produced and its archiving practices. The resource base of the archives of St Martin’s Monastery in Kraków consists of 190 archival units representing 12.5 linear meters of files. They are divided into 10 series reflecting the overall daily life of the community entirely devoted to asceticism and contemplation.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 119; 81-130
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fons sapientiae – przykłady XVII- i XVIII-wiecznych druków szkolnych ze zbioru biblioteki Archiwum Państwowego w Szczecinie
    Fons sapientiae – Examples of School Handbooks from the Library Collection of the State Archives in Szczecin (17th-18th Centuries)
    Autorzy:
    Kosman, Janina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472243.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    library of the State Archives in Szczecin
    school prints (handbooks)
    17th-18th Century
    Szczecin
    Biblioteka Archiwum Państwowego w Szczecinie
    druki szkolne
    XVII-XVIII w.
    Opis:
    The Library of the State Archives in Szczecin has got a valuable collection of old printed books, including a large collection of handbooks. The article presents selected examples of 17th and 18th century publications produced in Szczecin, in one of the most important local schools, the Paedagogium Ducale, later transformed into the Gymnasium Carolinum. These materials, referring to various manifestations of school life, illustrate reflect activities of educational institutions of that time. They are also an important supplement to the history of culture and social life in Szczecin and in the Western Pomerania.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, 11; 87-108
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wokół sprzedaży gdańskiego muzeum doktorów Gottwaldów: Johann Philipp Breyne i jego korespondenci
    About the Sale of the Museum of the Gottwalds: Johann Philipp Breyne and His Correspondents
    Autorzy:
    Pękacka-Falkowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1194313.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Christoph(orus) Gottwald (1636 –1700)
    Johann Christoph Gottwald (1670 – 1713)
    Musaeum Gottwaldianum
    the history of medicine – Royal Prussia, the 17th century, the 18th century
    the history of natural collections – Royal Prussia, the 18th century
    the history Natural Science – the Polish-Lithuanian Commonwealth, the 17th century, the 18th century
    Opis:
    The article discusses the correspondence between Johann Philipp Breyne and scholars from the German-speaking territories of Europe and England interested in purchasing the exhibits from the Museum of the Gottwalds in Gdansk after the death of its second owner Johann Christoph Gottwald (1670–1713). The Museum of the Gottwalds was set up in the second half of the 17th century by Christoph Gottwald (1636–1700), a medical doctor and a doctor of philosophy; after his death, it was inherited by his son, who was also a medical doctor. It constituted one of the biggest collections of natural exhibits in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the early modern period and one of the most outstanding collections in Gdansk. In 1716, part of the collection was moved to Petersburg, where it gave rise to a collection of minerals which was part of the royal cabinet of curiosities. At present it is kept in the Fersman Mineralogical Museum.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2017, 82, 3; 33-50
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ograniczenie zasięgu prerogatywy monarszej w Anglii w XVII i XVIII wieku i rola tego procesu w kształtowaniu nowoczesnego ustroju brytyjskiego
    Reduction of the scope of royal prerogative in England in the 17th and 18th centuries and the role of this process in shaping the modern British system
    Autorzy:
    Baran, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1394342.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-09
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    English system
    royal prerogative
    conflict between the monarch and the parliament (17th—18th century)
    ustrój Anglii
    prerogatywa monarsza
    konflikt na osi: monarcha – parlament (XVII – XVIII w.)
    Opis:
    Autor ukazuje, jak poprzez XVII-te i XVIII-te stulecie, prerogatywa przysługująca monarsze angielskiemu była – w rozmaitych jej nurtach – wypierana przez bezustannie rosnące ambicje parlamentu nakierowane na zajęcie pozycji suwerena w zawiadywaniu nawą państwową. Wśród obszarów, w których dochodziło do kobfliktu między Koroną a parlamentem na tle królewskiej prerogatywy, omawia autor m.in. law creation process z wyłaniającymi się tu punktami spornymi (presja wywierana na monarchę, by nie odmawiał sankcji na bille uchwalane przez izby, kwestia suspensy i dyspensy itp.). Sporo uwagi poświęca też autor ciągle podejmowanym przez parlament próbom uzyskania wpływu na kształt królewskiego ministerium. W tym obszarze izby nie wahały się postępować per fas per nefas, pociągając do odpowiedzialności w trybie impeachment królewskich ministrów (np. Strafford’a czy Danby’ego), stawiając im zarzuty w rzeczywistości polityczne a nie karne. Omawia też autor obszary, w których monarcha zbyt łatwo rezygnował z podtrzymania swych prerogatywnych uprawnień (np. w zakresie weryfikacji prawidłowości wyboru posłów do Gmin).
    The author shows how in the seventeenth and eighteenth centuries the prerogative of the English monarch was, in its various strands, superseded by the ever-increasing ambitions of the Parliament to become the sovereign in charge of the nation. The areas of conflict between the Crown and the Parliament over royal prerogative discussed by the author include, i.a., the law creation process, with the emerging points of contention (pressure on the monarch not to refuse sanctions on bills passed by the chambers, the issues of suspension and dispensation, etc.). The author also devotes attention to Parliament's continuing attempts to influence the shape of the royal ministry. In this area, the chambers did not hesitate to act per fas per nefas, holding royal ministers (e.g. Strafford or Danby) accountable by impeachment, actually bringing political rather than criminal charges against them. The author also discusses areas where the monarch too easily gave up his prerogative powers (e.g. with regard to verifying the correctness of the election of MPs to the Commons).
    Źródło:
    Z Dziejów Prawa; 2020, 13; 87-109
    1898-6986
    2353-9879
    Pojawia się w:
    Z Dziejów Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Giovanni Mario Crescimbeni i poetyckie agony w rzymskiej Akademii Arkadyjskiej
    Giovanni Mario Crescimbeni and poetic agons at the Academy of Arcadia
    Autorzy:
    Rozmiarek, M.
    Wlodarczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/529230.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    sport
    historia
    igrzyska olimpijskie
    Akademia Arkadyjska
    poezja
    Crescimbeni Giovanni Mario
    agony poetyckie
    wiek XVII-XVIII
    igrzyska pseudoolimpijskie
    history
    Olympic Games
    poetry
    poetic agony
    17th-18th century
    pseudoolimpan games
    Opis:
    Matters of the so-called the “pseudo-Olympic” games are relatively unknown in Polish scientific literature, and some attempts to revive the games and their creators were only heard fragmen-tarily or not at all. Finding and analyzing materials of the Roman Academy of Arcadia has brought an interesting discovery. This article aims to present the figure of Giovanni Mario Crescimbeni – one of the founders of Arcadia, its first Curator and the main creator and organizer of a specific type of competition – inspired by the ancient Olympic Games – poetic Olympic Games that were the central cultural event of the Academy. Arcadian poetic games are an example of the heritage of the Olympic idea at the end of the 17th century and throughout the 18th century.
    Tematyka tzw. igrzysk pseudoolimpijskich jest polskiej literaturze naukowej stosunkowo mało znana, a o niektórych próbach wskrzeszenia olimpiad oraz ich twórcach słysza-no jedynie fragmentarycznie lub wcale. Znalezienie i analiza materiałów dotyczących rzymskiej Akademii Arkadyjskiej przyniosło interesujące odkrycie, którego efektem jest niniejszy artykuł. Ma on na celu przybliżenie postaci Giovanniego Maria Crescimbeniego – jednego z założycieli Arkadii, jej pierwszego kustosza oraz głównego twórcy i organizatora specyficznego rodzaju za-wodów – inspirowanych starożytnymi igrzyskami olimpijskimi – poetyckich gier olimpijskich, które były centralnym wydarzeniem kulturalnym akademii. Arkadyjskie poetyckie agony stano-wią przykład dziedzictwa olimpijskiej idei pod koniec XVII i przez cały XVIII wiek.
    Źródło:
    Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe; 2018, 1, 2; 11-26
    2545-3211
    Pojawia się w:
    Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Carlo i Francesco Ceroniowie w świetle nowych źródeł archiwalnych
    Carlo and Francesco Ceroni in the Light of New Archival Sources
    Autorzy:
    Ługowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16031582.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Carlo Ceroni
    Francesco Ceroni
    Carlo Farina
    Warszawa
    Architektura XVII-XVIII w.
    FRancesco Ceroni
    Warsaw
    17th and 18th century architecture
    Opis:
    W 2. połowie XVII w. do Warszawy przybyła grupa architektów pochodzących z  położonej nad jeziorem Lugano Valsoldy, w północnej Lombardii. Wśród nich znaleźli się Carlo i Francesco Ceroniowie. Postacie te za sprawą badań prof. Mariusza Karpowicza doczekały się samodzielnych opracowań. To on odnalazł w archiwum parafialnym w Albogasio Inferiore ich metryki, ustalił koligacje rodzinne, dotarł do kontraktu Francesca Ceroniego na prace przy kościele sakramentek oraz do testamentu Carla Ceroniego. Badania prowadzone przez autora tekstu dla Słownika architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV-XVIII wieku przyniosły szereg informacji biograficznych. Kwerenda w archiwum parafialnym w Albogasio Inferiore ujawniła nowe dokumenty źródłowe. Odnaleziono pełnomocnictwo Ceroniego dane w 1711 r. przed władzami Miasta Starej Warszawy dla Pietra Martiriego i Carla Antonia Bellottich na występowanie w jego imieniu przed władzami Valsoldy oraz zbiór dokumentów dotyczących konfliktu miedzy Carlem Ceronim a Carlem Fariną. Konflikt ten, o podłożu finansowym, skłonił Ceroniego do wyłączenia w testamencie rodziny Farina z udziału w spadku. Farina, który zabezpieczał w latach 1693-1699 włoskie interesy architekta, zarzucił Ceroniemu niespłacenie całości długu. Ceroni w liście z Warszawy z 16 maja 1714 roku skierowanym do kuzyna, burmistrza Valsoldy, przedstawił argumenty w których wykazał, że dług spłacił, a nawet poniósł szkody na wspólnych interesach z Carlem Fariną.  Z tego samego listu wynika, że druga córka architekta, Lucia - wbrew dotychczasowym ustaleniom - dożyła pełnoletniości i w wieku 31 lat wstąpiła do zakonu (zm. 1717). Kwerenda w aktach notarialnych archiwum państwowego w Como pozwoliła odnaleźć kodycyl Franciszka Ceroniego oraz plenipotencję wystawioną przez spadkobierców Ceroniego  architektom Carlo Antonio Bay i Giuseppe Rachetti na odzyskanie długów od Zofii i Dominika Combonich.   Sześć listów Carla Ceroniego do Samuela Pączkowskiego, administratora dóbr Krasińskich, odnalezionych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie przyniosło nowe informacje na temat prac prowadzonych w Węgrowie. Listy te każą zweryfikować czas trwania prac przy zespole kościoła i klasztoru węgrowskich reformatów, i wydłużyć je o co najmniej dziesięć lat. Przeprowadzona przez autora analiza źródeł pozwala stwierdzić, iż głównym właścicielem przedsiębiorstwa budowlanego był młodszy z braci Ceronich  - Francesco. Carlo i Francesco Ceroniowie dorobili się znacznego majątku, który po ich śmierci przeszedł na własność mieszkańców Albogasio jako Eredita Ceroni. Jeszcze w XIX w. zyski z niego przeznaczane były na potrzeby mieszkańców miasteczka.
    In the second half of the 17th century a group of architects from Valsolda on Lake Lugano, northern Lombardy, came to Warsaw. Among them there were Carlo and Francesco Ceroni. These architects thanks to the investigation conducted by Prof. Mariusz Karpowicz have had their respective studies published. It was Prof. Karpowicz who found their birth certificates in the Albogasio Inferiore Parish Archives, ascertained their family ties, found Francesco Ceroni’s contract for the works on the church of the Nuns of Perpetual Adoration of the Blessed Sacrament, as well as Carlo Ceroni’s last will. The research performed by the author of the paper for the Dictionary of the Architects and Stonemasons in Warsaw in the 15th-18th Centuries brought about a number of biographic data. The preliminary research in the Albogasio Inferiore Parish Archives revealed some source documents. Among the discovered ones there was Ceroni’s authorization given in 1711 to the Bellottis: Pietro Martiri and Carlo Antonio in the presence of the Municipality of Old Warsaw to represent him in contacts with the authorities of Valsolda, as well as a set of documents related to the financial conflict between Carlo Ceroni and Carlo Farina. The clash made Ceroni exclude the Farina family from his inheritance. Farina who secured the architect’s interests in Italy in 1693-99, accused Ceroni of not having repaid the whole of his debt. In a letter from Warsaw dated 16 May 1714 addressed to his cousin, Mayor of Valsolda, Ceroni submitted arguments demonstrating that not only had he repaid the debt, but had even suffered financial losses through the shared business with Carlo Farina. The very same letter reveals that the architect’s second daughter Lucia, contrary to the to-date ascertainment, lived to come of age and aged 31 became a nun (d. 1717). The preliminary research in the Como Notarial State Archives allowed to find Francesco Ceroni’s codicil and authorization issued by Ceroni’s heirs to Carlo Antonio Bay and Giuseppe Rachetti to recover debts from Zofia and Dominik Comboni. Six letters of Carlo Ceroni to Samuel Pączkowski, administrator of the Krasiński estate discovered in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, brought new information on the works conducted in Węgrów. The letters make us verify how long the works on the church and convent complex of the Węgrów Reformati lasted, and prolong them by at least ten years. The analysed sources permit the claim that it was the junior of the Ceroni brothers, namely Francesco, who owned the building enterprise. Carlo and Francesco Ceroni managed to amass substantial wealth which following their death became the property of the residents of Albogasio as the Eredita Ceroni. Still in the 19th century, its yields were allocated to satisfy their needs.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 3; 481-497
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warszawskie rezydencje Jerzego Ignacego Lubomirskiego, „Pana na Rzeszowie”
    Warsaw Residences of Jerzy Ignacy Lubomirski, ‘Lord of Rzeszów’
    Autorzy:
    Nestorow, Dagny
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16031281.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Warszawskie rezydencje Jerzego Ignacego Lubomirskiego
    Architektura XVII -XVIII wieku
    The Warsaw residences of Jerzy Ignacy Lubomirski
    17th and 18th century architecture
    Opis:
    Niniejszy tekst dotyczy warszawskich rezydencji Jerzego Ignacego Lubomirskiego, najstarszego syna, założyciela rzeszowskiej linii rodu – Hieronima Augustyna (ok. 1647-1706) Lubomirskiego, kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego koronnego i jego potajemnie poślubionej żony, Konstancji Bokumówny, córki Jana Henryka, stolnika litewskiego. Po śmierci obydwojga rodziców – ojca w roku 1706 i matki w rok później, młody magnat skoncentrował w swym ręku zarząd nad ich dobrami, choć ostateczny podział schedy między spadkobierców nastąpił dopiero w roku 1726. Choć Jerzy Ignacy na tle przodków nie zasłużył się wybitnymi osiągnięciami na arenie politycznej czy militarnej, to z pewnością odziedziczył po ojcu i dziadku (Jerzym Sebastianie) zamiłowanie do sztuki. Był nie tylko zapalonym melomanem, ale również z powodzeniem prowadził liczne przedsięwzięcia artystyczne, głównie na terenie rodowego Rzeszowa i najbliższej okolicy. Stronnik Augusta II przebywający często w Dreźnie, skąd sprowadził swojego nadwornego architekta Carla Heinricha Wiedemanna. Młody książę choć należał do czołówki najbogatszych magnatów ówczesnej Rzeczypospolitej i był bliskim poplecznikiem Augusta II to nie przełożyło się na jego polityczną karierę. Lubomirski zadowolił się stopniem generała wojsk polskich i saskich, dowództwem nad królewskimi drabantami i tytułem chorążego wielkiego koronnego. Bliskie stosunki z monarchą znalazły odzwierciedlenie w dwóch intratnych małżeństwach zawartych w Dreźnie, najpierw z byłą królewską faworytą Marianną z Bielińskich Denhoffową  (1718), a po jej śmierci (1730) z młodziutką Saksonką Joanną von Stein (1737), późniejszą faworytą wpływowego ministra Brühla, co umocniło pozycję Lubomirskiego. Lubomirski był w posiadaniu trzech siedzib w Warszawie. Jego główną siedzibą był podarowany przez Augusta II jego żonie Mariannie Bielińskiej (dawnej królewskiej faworycie) w prezencie ślubnym (1718), pałac przy Krakowskim Przedmieściu, wchodzący w skład królewskiego założenia, tzw. osi saskiej. Pierwszą warszawską siedzibą Jerzego Ignacego Lubomirskiego był położony również na terenie przyszłego królewskiego założenia dawny pałac Bokumów, który w r. 1713 odkupił od magnata August II. Ponadto był właścicielem drewnianego dworku na Solcu. Po śmierci (1753) pozostała po nim wdowa, Joanna von Stein w r. 1772 zakupiła pałac przy Krakowskim Przedmieściu 64 (nr hip. 370), który znajdował się  w jej posiadaniu do r. 1778. Na przestrzeni kilkudziesięciu lat „Panowie na Rzeszowie” byli w posiadaniu kilku rezydencji w Warszawie, w tym dwóch pałaców przy reprezentacyjnym Krakowskim Przedmieściu. Co istotne, dwie z nich znajdowały się na terenie budowanego w owym czasie królewskiego pałacu. Dawny pałac Bokumów Jerzy Ignacy Lubomirski odstąpił królowi, natomiast dawny pałac Słuszków, który musiał być uwzględniany w kolejnych wersjach projektowych saskiego założenia, książę zatrzymał dla siebie, czyniąc z tego jawny symbol swojej pozycji jako wiernego stronnika królów z dynastii saskiej. Ilość posiadanych rezydencji zmieniała się, w związku z czym nie zawsze były one wystarczające dla chętnie i często przebywających w stolicy Lubomirskich. W związku z czym byli oni zmuszeni wynajmować dworki na potrzeby licznie przybywającej do Warszawy książęcej asysty. Dwory te wynajmowano na terenie jurydyki Wielopole, a więc stosunkowo w niewielkiej odległości od głównej rezydencji Lubomirskich przy Krakowskim Przedmieściu.
    In the paper, the Warsaw residences of Jerzy Ignacy Lubomirski are discussed; he is the eldest son of Hieronim Augustyn (ca1647-1706) Lubomirski, Cracow Castellan, Grand Hetman of the Crown, founder of the Rzeszów family line, and his secretly wedded wife Konstancja Bokum, daughter of Jan Henryk, Grand Pantler of Lithuania. Following the death of both his parents: of his father in 1706 and his mother a year later, the young magnate focused in his hands the administration of their estates, although the final inheritance division was conducted only in 1726. Although as seen against his predecessors, Jerzy Ignacy could boast neither outstanding political nor military exploits, what he undoubtedly inherited after his father and grandad (Jerzy Sebastian) was love for art. Not only was he a passionate music lover, but he also successfully conducted numerous artistic projects, mainly throughout the territory of his native Rzeszów and the closest neighbourhood. A supporter of Augustus II, frequently visiting Dresden, it is from there that he brought his court architect Carl Heinrich Wiedemann. The young Prince, though member of the leading wealthiest magnates of the then Polish-Lithuanian Commonwealth, and a close supporter of Augustus II, did not benefit from these sufficiently to have it reflected in his political career. Lubomirski was satisfied with the rank of the General of the Polish and Saxon troops, command over the royal Trabants, and the title of the Grand Standard Bearer of the Crown. His close relations with the monarch were reflected in two lucrative marriages concluded in Dresden: the first to the former royal mistress Marianna Denhoff née Bieliński (1718), and following her death (1730), to the young Saxon Joanna von Stein (1737), a later mistress of influential Minister Brühl, which actually consolidated Lubomirski’s position. Lubomirski owned three residences in Warsaw. His main one was the palace Augustus II gave to his wife Marianna Bielińska (King’s former mistress) as her wedding gift (1718); located in Krakowskie Przedmieście Street, the Palace formed part of the royal layout called the Saxon Axis. The first residence Jerzy Ignacy Lubomirski dwelled at was the Bokum Palace, also located within the future royal layout; in 1713, he purchased it from a magnate of Augustus II. Furthermore, Lubomirski owned a wooden manor at Solec. Following his death (1753) in 1772, his widow Joanna von Stein purchased the palace at 64 Krakowskie Przedmieście Street  (Land Register No. 370), which she owned until 1778. Over the span of some dozen years, the ‘Lords of Rzeszów’ owned several residences in Warsaw, these including two palaces along the stately Krakowskie Przedmieście Street. Importantly, two of those were located within the royal palace being raised at the time. Jerzy Ignacy Lubomirski gave the King the former Bokum Palace, whereas he kept for himself the old Słuszka Palace, which must have been taken into consideration as part of the subsequent versions of the Saxon layout; the retained residence turned into an open symbol of Lubomirski’s position as a faithful supporter of the kings of the Saxon House. The number of residences the Lubomirskis owned varied, therefore at times there were not enough of them for the Lubomirskis flocking to the capital eagerly and frequently. Due to that they were forced to rent manors to cater for the needs of the numerous entourage of the Prince. The manors were located within the Wielopole jurisidiction, thus relatively close to the Lubomirskis’ main residence in Krakowskie Przedmieście Street.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 3; 461-480
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielkość gospodarstw kmiecych w kluczu muszyńskim biskupów krakowskich w XVII –XVIII w.
    Autorzy:
    Tutalak, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607613.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Polish economic history of 17th and 18th century
    “Muszyński key”
    peasants’ farm
    gospodarka XVII i XVIII w.
    klucz muszyński
    gospodarstwo kmiece
    Opis:
    The purpose of this article is to indicate the changes in size of peasants’ farms which belonged to the “Muszyński key” of Cracow bishops’ in the 17th and 18th century. The reference point on this issue are usually statistics which show largeness of land holdings in the light of inventories. This paper is going to present the change of this peasants’ farms as a result of demographic reasons. This way of research is more advised because there are no detailed information concern largeness of peasants’ farms except inventory of 1668. However, for the 18th century there are a few visitations of the Graeco-Catholic Muszyna deanery which allow to get information about the number of peasants in the villages and a population of acceding to the sacraments (to communion and confession during the Easter). The documents of visitations carried out in 1743, 1761, 1765 and 1771 contain especially useful information. The analyzing of those sources leads to the conclusion in which one may claim that the population on this exploring area increased almost twice during the years 1668–1771 instead of un-changeability in the size of settlements. That is the base on which one can maintain that the largeness of peasants’ farm had reduced by half. So if statistical farm in 1668 was half of fief (twice more peasants than fiefs), in the second half of the 18th century there was very likely that the typical farm was located in the quarter of the fief.
    Celem niniejszego artykułu jest wskazanie wielkości gospodarstw kmiecych w kluczu muszyńskim biskupów krakowskich w XVII i XVIII w., a ściślej zmiany, jaka na tym polu się dokonała. O ile zazwyczaj punktem odniesienia w tej kwestii są statystyki ukazujące bezpośrednio wielkość nadziałów w poszczególnych latach, oparte na informacjach inwentarzowych, o tyle w tym opracowaniu spróbujemy ukazać ową zmianę jako wynik zmian demograficznych. Jest to tym bardziej wskazane, że nie dysponujemy dla omawianego terenu (poza inwentarzem z 1668 r.) konkretnymi danymi o wielkości poszczególnych gospodarstw kmiecych. Natomiast dla XVIII w. zachowało się kilka wizytacji greckokatolickiego dekanatu muszyńskiego, obejmującego swym zasięgiem obszar klucza muszyńskiego, z których możemy czerpać informacje na temat liczby kmieci osiadłych w danej miejscowości oraz liczby ludności przystępującej do sakramentów świętych (spowiedzi i Komunii wielkanocnej). Szczególnie przydatne, zawierające najwięcej takich danych, są wizytacje z lat 1743, 1761, 1765 oraz 1771. Biorąc pod uwagę liczbę gospodarstw kmiecych i łanów, można powiedzieć, że średnie gospodarstwo chłopskie w XVIII w. obejmowało obszar połowy łana. Skoro w stosunku do XVII w. nastąpił niemal dwukrotny wzrost liczy kmieci, a więc i – w mniejszym lub większym zaokrągleniu – liczby ludności, zatem przy niezmieniającym się obszarze wiosek musiało siłą rzeczy nastąpić mniej więcej takie samo, a więc niemal dwukrotne, zmniejszenie się poszczególnych gospodarstw kmiecych. Gdy statystyczne gospodarstwo w 1668 r. było wielkości połowy łana (dwukrotnie więcej kmieci niż łanów), to w drugiej połowie XVIII w. wielce prawdopodobne jest, że typowe gospodarstwo mieściło się na obszarze ćwierci łana.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2014, 69
    0239-4251
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edukacja kobiet w XVII i XVIII-wiecznej Anglii i próby przezwyciężenia obowiązującego kanonu
    Women’s Education in the 17th- and 18th-century England and the Attempts at Surmounting the Canon
    Autorzy:
    Szczap, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/467797.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    feminizm
    edukacja
    Mary Astell
    Mary Wollstonecraft
    praktyka kulturowa Anglii XVII i XVIII wieku.
    feminism
    education
    cultural practice of 17th and 18th century England
    Opis:
    [abstrakt po polsku poniżej]Agnieszka SzczapInstitute of PhilosophyThe University of Zielona GóraPoland Women’s Education in the 17th- and 18th-century England and the Attempts at Surmounting the Canon Abstract: The paper focuses on the opinions of two women thinkers: Mary Astell (1666–1731) and Mary Wollstonecraft (1759–1797), whose modern views have been influential since the second half of the 20th century. The aim of the paper is to foreground the originality in their way of thinking against the background of philosophical views as well as social and cultural situation in the 17th- and 18th-century England. Keywords: feminism, education, Mary Astell, Mary Wollstonecraft, cultural practice of 17th and 18th century England Agnieszka SzczapInstytut FilozofiiUniwersytet ZielonogórskiEdukacja kobiet w XVII i XVIII-wiecznej Anglii i próby przezwyciężenia obowiązującego kanonuAbstrakt: W prezentowanym artykule skupiłam się na poglądach dotyczących edukacji kobiet, a szczególnie na poglądach dwóch myślicielek: Mary Astell (1666-1731) i Mary Wollstonecraft (1759-1797), których nowoczesne poglądy były kontynuowane w XX wieku. Ich poglądy polemizowały z dominującymi opiniami na temat sytuacji i roli kobiet w XVII i XVIII-wiecznej Anglii. słowa kluczowe: feminizm, edukacja, Mary Astell, Mary Wollstonecraft, praktyka kulturowa Anglii XVII i XVIII wieku.
    [abstrakt po polsku poniżej]Agnieszka SzczapInstitute of PhilosophyThe University of Zielona GóraPoland Women’s Education in the 17th- and 18th-century England and the Attempts at Surmounting the Canon Abstract: The paper focuses on the opinions of two women thinkers: Mary Astell (1666–1731) and Mary Wollstonecraft (1759–1797), whose modern views have been influential since the second half of the 20th century. The aim of the paper is to foreground the originality in their way of thinking against the background of philosophical views as well as social and cultural situation in the 17th- and 18th-century England. Keywords: feminism, education, Mary Astell, Mary Wollstonecraft, cultural practice of 17th and 18th century England Agnieszka SzczapInstytut FilozofiiUniwersytet ZielonogórskiEdukacja kobiet w XVII i XVIII-wiecznej Anglii i próby przezwyciężenia obowiązującego kanonuAbstrakt: W prezentowanym artykule skupiłam się na poglądach dotyczących edukacji kobiet, a szczególnie na poglądach dwóch myślicielek: Mary Astell (1666-1731) i Mary Wollstonecraft (1759-1797), których nowoczesne poglądy były kontynuowane w XX wieku. Ich poglądy polemizowały z dominującymi opiniami na temat sytuacji i roli kobiet w XVII i XVIII-wiecznej Anglii. słowa kluczowe: feminizm, edukacja, Mary Astell, Mary Wollstonecraft, praktyka kulturowa Anglii XVII i XVIII wieku.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2017, 35
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sztuka „akompaniamentu” organowego we Francji na przełomie XVII i XVIII wieku. Jacques Boyvin i jego Traité abregé de l’accompagnement pour l’orgue et pour le clavessin (1705)
    The Art of Organ Accompanying in France in the Late 17th Century and in the Beginning of 18th Century. Jacques Boyvin and His Traité abregé de l’accompagnement pour l’orgue et pour le clavessin (1705)
    Autorzy:
    Aleksandrowicz, Miłosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037927.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    sztuka „akompaniamentu” organowego
    Francja
    XVII i XVIII wiek
    Jacques Boyvin
    organy
    basso continuo
    basse continuë
    art of organ accompanying
    France
    17th and 18th century
    Opis:
    Niniejszy artykuł dotyczy zasad gry organowej, przedstawionych przez Jacquesa Boyvina w Krótkim traktacie o akompaniamencie organowym i klawesynowym (Traité abrégé de l’accompagnement pour l’orgue et pour le clavessin, Paris 1705). Boyvin, urodzony ok. 1653 r. w Paryżu, przez większość swego życia działał w stolicy Normandii – Rouen, gdzie zmarł 30 czerwca 1706 r. Pełniąc tam od 1676 r. funkcję katedralnego organisty zyskał sławę jednego z najwybitniejszych wirtuozów tego instrumentu. Owocem wieloletniej działalności Boyvina są dwa zbiory utworów organowych: Premier livre d’orgue contenant les huit tons à l’usage ordinaire de l’Eglise, wydany w Paryżu w roku 1690 i Second livre d’orgue contenant les huit tons à l’usage ordinaire de l’Eglise (Paris, 1700), a także wspomniany wyżej traktat, uważany za jedno z najistotniejszych źródeł dotyczących praktyki gry na instrumentach klawiszowych przełomu XVII i XVIII w. W rozdziale pierwszym Traité abrégé omawia Boyvin najważniejsze zasady kompozycji oraz wyjaśnia wybrane oznaczenia stosowane w zapisie basse continuë. W rozdziale drugim jego uwaga koncentruje się na różnych kwestiach dotyczących praktycznego aspektu budowania współbrzmień. Rozdział trzeci zawiera szereg uwag praktycznych i wykonawczych, których w jego rozumieniu należy przestrzegać w czasie gry na organach lub klawesynie. Rozdział ostatni (Des transpositions) porusza niezwykle istotną kwestię, zwłaszcza dla liturgicznej gry organowej, jaką była odpowiednia transpozycja skal. Ważną częścią artykułu jest pierwsze w polskiej literaturze przedmiotu pełne tłumaczenie traktatu. Dopełnieniem przekładu jest 12 krótkich utworów dydaktycznych (preludes), które Jacques Boyvin zamieścił na jego końcu. Autor artykułu wyraża nadzieję, że zamieszczone informacje okażą się przydatne zarówno dla organistów, jak i dla muzykologów zainteresowanych XVIII-wieczną teorią muzyki francuskiej.
    The article focuses on the rules of organ playing presented by Jacques Boyvin in his Traité abregé de l’accompagnement pour l’orgue et pour le clavessin (Paris, 1705). Boyvin, born about 1653 in Paris, and died 1706, June 30th, spent most of his life in Rouen, the capital of Normandy. There, since 1676, he occupied the position of cathedral organist, earning fame of one of the most accomplished organists of the second half of the 17th century. His main musical output consists of two collections of organ music: Premier livre d’orgue contenant les huit tons à l’usage ordinaire de l’Eglise, published in Paris in 1690, and Second livre d’orgue contenant les huit tons à l’usage ordinaire de l’Eglise (Paris, 1700) and the above-mentioned treatise, which is considered to be one of the most important sources regarding keyboard playing practice at the turn of 18th century. In the first chapter Traité abrégé Boyvin discusses the main rules of music composition and he explains the symbols used in the transcription of basse continuë. In the second chapter he concentrates on various aspects of practical harmony of sounds. The third chapter includes a list of remarks on practical and performing aspects, which should be followed while playing the organ and the harpsichord. The last chapter (Des transpositions) deals with the important issue of scales transposition, which is often applicable in liturgical music. The important part of this article is the first in Polish literature of the subject, translation of the whole treatise, and the collection of organ exercises (preludes) originally published at the end of the treatise. The author of the article hopes to provide satisfactory amount of information both for organists and musicologists interested in the 18th century French music theory.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 13; 5-39
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Barokní rukopisné kancionály z Valašska
    The Baroque Hand-written Hymn-books from Moravian Wallachia
    Barokowe manuskrypty zbiorów hymnów z Morawskiej Wołoszczyzny
    Autorzy:
    Smyčková, Kateřina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951902.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    kancionál
    duchovní píseň
    česká literatura 17. a 18. století
    Valašsko
    rukopis
    hymn-book
    spiritual song
    Czech literature of the 17th and 18th century
    Moravian Wallachia
    manuscript
    zbiór hymnów
    pieśń religijna
    literature czeska 17. i 18. wieku
    Wołoszczyzna Morawska
    rękopis
    Opis:
    Tento výzkumný článek je založen na analýze čtyř rukopisných zpěvníků: kancionál Mikuláše Zigmundíka z Lidečka (1696), Martina Mužikovského z Pržna (před 1755), J. Mžíka ze Vsetína (1731–1734) a Ondřeje Štefka ze Vsetína (1769–1770). Jeho cílem je představit málo známé prameny české duchovní písně 17. a 18. století. V českém prostředí se hymnografické výzkumy dosud zaměřovaly primárně na tištěnou produkci, ačkoli rukopisná produkce byla neméně početná. Tato studie se zaměřuje na čtyři barokní rukopisné kancionály z Valašska, svébytného kulturního regionu na východě České republiky. Tyto prameny jsou dostupné v regionálních muzeích a nebyly dosud zpracovány v odborné literatuře. Proto se článek věnuje jejich podrobnému popisu: datace, autorství, místo vzniku, rozsah rukopisu. Ve zkratce se zabývá také iluminacemi, jazykem a notací pramenů, zaměřuje se ale zvláště na jejich písňový repertoár. Literárněhistorická analýza rukopisných kancionálů ukazuje, že se od tištěných zpěvníků lišily vyšším počtem tropovaných ordinárií a že určitá část písní se dochovala pouze v rukopisné, nikoli tištěné podobě. Tropovaná ordinária ukazují, že se praxe katolického kostelního zpěvu mírně odlišovala od oficiálních církevních předpisů, jež nepovolovaly nahrazovat mešní texty vernakulárním zpěvem. Výskyt specifického repertoáru dokládá určitou nezávislost rukopisného média na tištěné hymnografii. Studie přináší zatím předběžné závěry z rozsáhlejšího výzkumu moravských rukopisných kancionálů. Mnoho informací zůstává dosud neznámých (např. o autorech zpěvníků), mnoho čeká na budoucí zpřesnění.
    This article is based on an analysis of four hand-written hymn-books: the hymnal by Mikuláš Zigmundík from Lidečko (1696), Martin Mužikovský from Pržno (before 1755), J. Mžík from Vsetín (1731–1734) and Ondřej Štefek from Vsetín (1769–1770). The aim of the article is to present some unknown sources of the Czech spiritual song of the 17th and 18th century. The hymnological studies in the Czech milieu focus still in the first place on the printed production, but the hand-written production was no less plentiful. This study focuses on four handwritten baroque hymn-books from Moravian Wallachia which is a unique cultural region in the eastern part of the Czech Republic. These sources are accessible in some regional museums and have not been described yet in any reference book. The article deals with the detailed description of the manuscripts: the date and the place of origin, the authorship, the extent of the manuscript. The study deals briefly with the illumination, language and music notation, focusing especially on the song repertoire. The literary-historical analysis of the hand-written hymn-books shows that the manuscripts differ from the printed hymn-books in the high number of ordinarium tropes [the addition to the ordinarium missae] and in the fact that a specific part of the repertoire survived only in the manuscript form, not in the printed form. The ordinarium tropes [the addition to the ordinarium missae] demonstrate that the practice of the Catholic Church singing was a little different from the official church regulations. These regulations forbade to replace the Mass texts with vernacular songs. The occurrence of the specific repertoire is a proof of some independence of the printed hymnography. The article offers some provisional results of the large research (focused on Moravian hand-written hymn-books). Much information is still unknown (e. g. about the authors), much is waiting for the next specification.
    Niniejszy artykuł opiera się na analizie czterech ręcznie spisanych zbiorów hymnów, którego autorami są kolejno: Mikuláš Zigmundík z Lidečka (1696), Martin Mužikovský z Pržna ( przed 1755), J. Mžík z Vsetína (1731-1734) i Ondřej Štefek z Vsetína (1769-1770). Celem artykułu jest przedstawienie mało znanych źródeł czeskiej pieśni religijnej z XVII i XVIII wieku. Studia hymnologiczne w Czechach skupiają się przede wszystkim nadal na materiale publikowanym, ale ręcznie pisane materiały są nie mniej liczne. Ten artykuł dotyczy czterech ręcznie napisanych, barokowych zbiorów hymnów z Morawskiej Wołoszczyzny, która jest unikalnym regionem kulturowym we wschodniej części Republiki Czeskiej. Te źródła są dostępne w regionalnych muzeach i nie zostały jeszcze dotąd opisane w żadnej literaturze przedmiotu. Dlatego artykuł przedstawia dokładny opis manuskryptów, podając datę i miejsce pochodzenia, autorstwo i długość tekstu. W opisie zajęto się także iluminacjami, językiem i muzyczną notacją, zwracając specjalną uwagę na repertuar pieśni. Analiza historycznoliteracka tych ręcznie spisanych zbiorów hymnów pokazuje, że rękopisy różnią się od drukowanych książek z hymnami ze względu na wysoką ilość ordinarium tropes [dodatków, rozszerzeń liturgicznego śpiewu gregoriańskiego do ordinarium missae, czyli do obowiązkowego kanonu stałych części mszy śpiewanej] i ze względu na fakt, że specyficzna część repertuaru przetrwała tylko w formie rękopiśmiennej, nie w formie drukowanej. Ordinarium tropes [dodatki, rozszerzenia śpiewu gregoriańskiego do ordinarium missae] wskazują, że w praktyce śpiew w kościele katolickim różnił się trochę od obowiązujących w tej materii oficjalnych regulacji (przepisów) kościelnych. Te regulacje zakazywały zastępowania tekstów Mszy św. pieśniami w języku narodowym. Pojawienie się odrębnego repertuaru jest dowodem na pewną niezależność drukowanej hymnografii. Artykuł przedstawia wstępne rezultaty tego szeroko zakrojonego badania (skupiającego się rękopiśmiennych zbiorach hymnów). Nieznana jest jeszcze spora ilość informacji (np. dotycząca autorów hymnów), a wiele informacji oczekuje jeszcze na dalszą specyfikację.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 47-62
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od sprzedawcy pierożków do generalissimusa. Zawrotna kariera Aleksandra Mienszykowa
    From a Vendor of Stuffed Buns (Pirozkhi) to the Generalissimus Rank. A Dizzying Career of Alexander Menshikov
    Autorzy:
    Krokosz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038508.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-11
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Aleksander Mienszykow
    Piotr I
    Rosja w XVII-XVIII w.
    wojna północna 1700-1721
    Alexander Menshikov
    Peter the Great
    Russia in the 17th and 18th century
    the Great Northern War
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony życiu i działalności publicznej Aleksandra Mienszykowa. Człowiek ten, pochodzący z nizin społecznych, dzięki przyjaźni z carem Piotrem I zdołał osiągnąć najwyższe stanowiska w administracji państwowej oraz najwyższe rangi dowódcze w rosyjskiej armii i flocie wojennej. Aleksander Mienszykow należał również do najbogatszych, tuż po carze, ludzi w Rosji – posiadał ogromne majątki ziemskie i liczne zakłady produkcyjne. Po śmierci Piotra I w 1725 r., bez rezultatu, próbował uchwycić w swoje ręce kierownictwo wszystkich spraw państwowych. W 1727 r. został aresztowany i skazany wraz z rodziną na zesłanie do Bieriozowa na Syberii, gdzie zmarł dwa lata później. Cały zgromadzony przez niego majątek – pieniądze, klejnoty, pałace i manufaktury – został przejęty na rzecz państwa.
    The article is devoted to the life and public activities of Alexsander Menshikov. This man, which came from social lowlands, thanks to friendship with Tsar Peter the Great achieved highest positions in the state administration, the Russian Army and also navy. Alexsander Menshikov belonged also to the richest people in Russia (just after the Tsar) – he owned huge estates and numerous production companies. After Peter the Great’s death, without a result, he tried to capture the leadership of all state affairs. In 1727 he was arrested and sentenced, together with his family, to exile to Berezovo in Siberia, where he died two years later. All the assets he collected – money, jewels, palaces and manufactories – were taken over for the benefit of the state.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2019, 24, 1; 139-166
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z dziejów kształtowania się mentalności elity społeczeństwa toruńskiego w XVII i w pierwszej połowie XVIII wieku. Próba ujęcia zagadnienia
    From the History of Shaping the Mentality of Torun’s Elite in the 17th Century and the First Half of the 18th Century: the Attempt to Address the Issue
    Autorzy:
    Maliszewski, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1194147.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    the culture of Toruń in the 17th and 18th century
    Torun’s patriciate
    the group of the so called “Scholars” in Toruń
    the Protestant religious community
    Toruń’s Catholics
    Jakub Kazimierz Rubinkowski
    Sarmatian culture
    Opis:
    The article constitutes the attempt to formulate remarks and hypotheses referring to the mentality of the elite of Toruń’s burghers in the 17th and the first half of the 18th century, mainly on the basis of the research concerning the history of the culture of Toruń in this period. Toruń’s elite consisted of the few rich members of the proud patriciate and the group of the so called “Scholars” (Gelehrte) – people of various backgrounds, who, having acquired the university education, made a political career in the town and representatives of professions requiring a much better education” priests, teachers, doctors, pharmacists, lawyers and officials of the city authorities. The factors which united all those people in one group was the Protestant religious community (Lutherans), family, social and economic connections. The mentality of Toruń’s inhabitants was affected greatly by the life in a big city where goods were exchanged and people travelled from the north to the south and the east, and from the west to the north and east. Toruń was traditionally connected with Gdańsk and the Baltic Sea, Germany, the Netherlands, England and the Scandinavian countries. The mentality of the patriciate and burghers was imbued with religiousness in the Lutheran or Calvinist sense. The Protestant model of personal life filled with science and work prevailed. At the same time the mentality of Toruń’s burghers, in the first place those who spoke Polish and had direct contacts with noblemen and Catholics, was affected by the Baroque-Sarmatian models promoting the joy of life, the pursuit of luxury and presenting oneself from the best side. A case in point is Jakub Kazimierz Rubinkowski (1668–1749) – a nobleman and burgher of Toruń. This postmaster and burgrave of Toruń combined the features typical of the mentality of the noblemen and burghers. Toruń’s patriciate adopted many customs from noblemen and magnates, which was reflected in fashion, ceremonies, funerals, weddings, etc. Like noblemen, patricians purchased land, set up small “folwarks” and erected summer mansions in the countryside. Inhabitants of Toruń were mentally connected with inhabitants of Gdańsk. Yet, the mentality of Gdańsk’s inhabitants was mainly affected by the fact of living in a harbor open to the sea. Toruń was more closely connected with the Polish-Sarmatian background. What should be underlined is the ability to adapt and co-exist of various groups along with the ability to create a coherent whole. Toruń’s burghers were capable of reconciliating the material (the sphere of business and economy) with the spiritual (the sphere of belief and existential fear).
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2017, 82, 2; 121-140
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między lękiem a koniecznością: motyw wojny w utopiach XVII i XVIII wieku
    Between Fear and Necessity: The Motive of War in the Utopias of the 17th and 18th Centurie
    Entre la crainte et la nécessité : le motif de guerre dans les utopies des XVIIe et XVIIIe siècles
    Autorzy:
    Świtlik, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339712.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    utopie
    guerre
    XVIIe siècle
    XVIIIe siècle
    utopia
    war
    17th century
    18th century
    Opis:
    La guerre semble un élément peu approprié au commentaire des textes utopiques. Pourtant, elle est un des motifs récurrents des fictions sur l’Ailleurs aux XVIIe et XVIIIe siècles. Dans l’article, à travers des œuvres célèbres ainsi que celles peu connues, on tente d’esquisser la place et le rôle du motif guerrier dans la représentation des mondes fictifs et dans la construction du récit. À l’âge classique, il n’est que question des allusions et des mentions discrètes à l’expérience de la guerre qui traduisent les craintes des utopiens contre les conquérants européens. En revanche, au XVIIIe siècle on observe l’apparition des épisodes guerriers qui s’inscrivent dans la trame du récit, ce qui exprime l’emprise du roman sur le modèle traditionnel de l’utopie. La guerre devient alors une nécessité pour accomplir un changement radical que subit la communauté utopique.
    The war seems an inappropriate element in the commentary on utopian texts. Yet it is one of the recurring motifs in fictions about Elsewhere in the 17th and 18th centuries. In the article, through famous works as well as those little known, we try to sketch the place and role of the warrior motif in the representation of fictional worlds and in the narrative construction. In the 17th century, it is only a question of the allusions and discreet mentions of the experience of the war which express the fears of the Utopians against the European conquerors. On the other hand, in the 18th century we observe the appearance of warlike episodes which are part of the storyline, which expresses the hold of the novel on the traditional model of utopia. War then becomes a necessity to accomplish a radical change undergone by the utopian community.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2022, 17, 2; 195-204
    1505-9065
    2449-8831
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metalowe aplikacje w formie szat z przedstawieniami fundatorów
    Metal appliqué in the form of vestments with representations of founders
    Autorzy:
    Wojtacha, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887850.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    polski barok
    sztuka baroku XVII i XVIII w.
    rzemiosło artystyczne
    złotnictwo
    aplikacje na obrazy
    metalowe aplikacje
    Polish Baroque
    Baroque art of the 17th and 18th century
    decorative arts
    goldsmithery
    apliqué in paintings
    metal apliqué
    Opis:
    The article depicts a votive character of a appliqué in the form of vestments, deriving them from the XVth century popular votive badges, which- according to the founders- were to be tokens of gratitude for the miracles and graces, as well as help to gain intercession expected by the founders. The author describes four forms of increasing of the appliqué in paintings. There are also four preserved metal appliqué with fundato representation shown here. They are presented chronologically starting from the appliqué from the painting of Mother of God from the monastery attached to the church of St. John in Cracow from 1683 (ilustr. 1-5), on the appliqué from the painting of Mary of God with an Infant from the church of St. Peter and Paul in Stare Miasto from 1773 (ilustr. 6, 7), the appliqué from the painting of Rosary Mother of God from the church of St. John the Baptist in Parczew from 1744 (ilustr. 8-10), and finishing with the appliqué from the painting of Mother of God with an Infant from church in the village of Ulan from 1758 (ilustr. 11-13). The way of placing the founders in the lower part of the vestment was to provide them with protection ensured by the robe of Mary of God – a popular and widely used motif in the art of Polish Baroque.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 4; 291-312
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zabudowania parafii św. Stanisława biskupa w Modliborzycach w świetle wizytacji prepozyta Antoniego Franciszka Dunin-Kozickiego z 1781 roku
    Der Zustand die kirchgebäuden an der pfarrgemeinde unter dem zurufen heiligen Stanislau des bischofs in Modliborzyce basierend auf der Visitation des pfarrers Antoni Franciszek Dunin-Kozicki in 1781 Jahr
    Autorzy:
    Szulc, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1039421.pdf
    Data publikacji:
    2010-12-17
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Geschichte
    Urkunde
    Archiv
    17. Jahrhundert
    18. Jahrhundert
    historia
    dokumenty
    archiwum
    XVII wiek
    XVIII wiek
    history
    documents
    archive
    17th century
    18th century
    Opis:
    Die Visitationdossier der polnisches Pfarrgemeinde aus XVIII Jahrhunderts bilden ausgezeichnete Quelle in die Erkenntnis der Geschichten, einzeln Pfarrkirchen, in desto ihr materiell Zustand. So ist auch in dem Zufall der Visitation der Pfarrgemeinde unter dem Zurufen Heiligen Stanislau des Bischofs in Modliborzyce in 1781 Jahr. Diese Pfarrgemeinde kam zweifellos in XVII Jahrhundert auf. Man urteilte bis jetzt, dass es in 1664 Jahr folgte. Meiner Meinung nach, in der Wirklichkeit, folgte das schon in 1654 Jahr, oder sogar früher. In dem Gegensatz von alte Visitation dieser Pfarrgemeinde, durchführte wahrscheinlich von 1682 Jahr, die aus 1781 Jahr informiert uns sehr genau über die Zustand ihr Bebauung. Wir erkundigen uns aus ihnen über dem Aussehen der Kirche, der Pfarrschule, des Pfarramts ob der Friedhof. In dieser Arbeit publiziere ich gewähltes Fragmente der Visitation der Pfarrgemeinde in Modliborzyce aus 1781 Jahr, der die eben Aspekte ihr Funktionieren durchblitzen. Das Original der Visitation stammt aus dem Erzbistumarchiv in Lublin. Auf Bedürfnis gegenwärtiger Veröffentlichung der Text der Visitation wird einverständlich mit Verlaganweisung von Herren K. Lepszy, M. Radwan und S. Litak bearbeitetet. Die Zugabe zu ihm ist altpolnisch und lateinisch Wörterbuch der Fristen anwenden in dem Text der Visitation.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2010, 94; 319-332
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaginione źródło - rękopis akt kapitulnych zgromadzenia XX. Marianów z lat 1670-1767
    Autorzy:
    Górski, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048515.pdf
    Data publikacji:
    1961
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    źródło
    rękopis
    marianie
    XVII wiek
    XVIII wiek
    ABMK
    source
    manuscript
    Marist
    17th century
    18th century
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1961, 2, 1-2; 316-322
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX w.) : Część III
    Autorzy:
    Prokop, Krzysztof R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040526.pdf
    Data publikacji:
    2005-12-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Bishof
    Abt
    Quelle
    Geschichte
    16. Jahrhundert
    17. Jahrhundert
    18. Jahrhundert
    19. Jahrhundert
    biskup
    opat
    źródło
    historia
    XVI wiek
    XVII wiek
    XVIII wiek
    XIX wiek
    bishop
    abbot
    source
    history
    16th century
    17th century
    18th century
    19th century
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 84; 237-292
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX w.) : część II
    Quellenauszüge zu den Biographien der polnischen Bischöfe und Äbte aus der Zeit der Adelsrepublik Beider Nationen und der nationalen Knechtschaft in der Teilungszeit (16.-19. Jahrhundert) : Teil II
    Autorzy:
    Prokop, Krzysztof R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040567.pdf
    Data publikacji:
    2005-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Biografie
    Bischof
    Abt
    17. Jahrhundert
    18. Jahrhundert
    Teil 2
    biografia
    biskup
    opat
    XVII wiek
    XVIII wiek
    część 2
    biography
    bishop
    abbot
    17th century
    18th century
    part 2
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 83; 285-332
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Napady zbrojne i walki o Łęczycę oraz zniszczenia wojenne miasta w latach 1294–1945
    Armed steps, fights for Leczyca and war destructions in the years 1294–1945
    Autorzy:
    Stolarczyk, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1381531.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Płockie
    Tematy:
    Łęczyca
    Tum
    straty materialne
    straty ludnościowe
    średniowiecze
    XVII w.
    XVIII w.
    XX w.
    Leczyca
    material losses
    population losses
    Middle Ages
    17th century
    18th century
    20th century
    Opis:
    Łęczyca na przestrzeni wieków była zdobywana i czasami niszczona niemal w 100% (głównie w czasie wojen ze Szwecją w XVII i XVIII w.). Sprawcami tego były zarówno wojska obce, jak i polskie. W 1294 r. Litwini dokonali zniszczeń w Tumie, związanym wtedy organicznie z Łęczycą, natomiast pierwszych poważnych strat materialnych i ludnościowych miasto doznało wskutek najazdu krzyżackiego we wrześniu 1331 r. Ostatnie straty, głównie materialne, Łęczyca poniosła w styczniu 1945 r., kiedy to wycofujący się z miasta Niemcy zniszczyli kilka budynków użyteczności publicznej.
    Over the centuries, Łęczyca was conquered and sometimes destroyed in almost 100% (mainly during the northern wars with Sweden in the 17th and 18th centuries). The perpetrators of this were both enemies and their own troops. The town itself suffered the first serious material and population losses as a result of the Teutonic invasion in September 1331 (earlier, in 1294, the Lithuanians destroyed Tum, then organically connected with Łęczyca). Łęczyca suffered the last losses, mainly material ones, in January 1945, when the Germans retreating from the city destroyed several public buildings.
    Źródło:
    Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2021, 1(266); 3-11
    0029-389X
    Pojawia się w:
    Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Physics at the University of Lviv since the 17th century until the second world war: Addenda to the bibliography
    Fizyka na Uniwersytecie Lwowskim od XVII wieku do II wojny światowej: dodatki do bibliografii
    Autorzy:
    Rovenchak, Andrij
    Kiktyeva, Olena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783416.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Umiejętności
    Tematy:
    17th century physics
    18th century physics
    19th century physics
    20th century physics
    University of Lviv
    Wojciech Urbański
    bibliography
    fizyka XVII wieku
    fizyka XVIII wieku
    fizyka XIX wieku
    fizyka XX wieku
    Uniwersytet Lwowski
    bibliografia
    Opis:
    Previously, an attempt was made to compile in a series of papers a complete bibliography of works related to physics at the University of Lviv. The period since the foundation of the University in 1661 until the division of the Chair of Physics in 1872 was discussed by Rovenchak (2014). Special attention was paid to the development of theoretical physics, starting from the first professor, Oskar Fabian (Rovenchak 2009), followed by the famous physicist Marian Smoluchowski (Rovenchak 2012), and finally the Interbellum (Rovenchak 2013). The history of astronomy at the University of Lviv, albeit without a special bibliographic section, is presented by Novosyadlyj (2011) and Apunevych et al. (2011). The development of the experimental physics since 1872 still awaits a detailed study. The present paper will provide some additions to this bibliography: firstly with the descriptions of several missing early works from the 17th and 18th century and then, with a presentation of the activity of Wojciech Urbański. It is followed by a couple of works by Oskar Fabian and Marian Smoluchowski. Finally, minor complements to the bibliographic lists from the 1930s will be made, including popular newspaper articles. We strive to present the bibliographic description as completely as possible, in particular by avoiding abbreviations in names and titles, so that readers can extract any information of their interest. All items were examined de visu except for those marked with an asterisk (*) after the number.
    W serii artykułów, jakie ukazały się już kilka lat temu, próbowano sporządzić kompletną bibliografię prac dotyczących fizyki na Uniwersytecie Lwowskim, od jego założenia w 1661 roku do podziału Katedry Fizyki w 1872 roku (Rovenchak 2014). Ponadto szczególną uwagę zwrócono na rozwój fizyki teoretycznej, poczynając od pierwszego profesora, Oskara Fabiana (Rovenchak 2009), poprzez dorobek słynnego fizyka Mariana Smoluchowskiego (Rovenchak 2012) i kończąc badania na okresie międzywojennym (Rovenchak 2013). Opisano również historię astronomii na tej uczelni (Novosedly 2011; Apunevych et al. 2011), jednak bez podania spisu literatury. W niniejszym artykule omówiono więc niektóre uzupełnienia bibliografii. Przede wszystkim opisano kilka brakujących poprzednio dzieł pochodzących z XVII i XVIII wieku. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje rękopis pt. Physica sive scientia naturalis z 1668 roku, ktory pojawił się zaledwie siedem lat po założeniu Uniwersytetu. Więcej miejsca poświęcono również działalności Wojciecha Urbańskiego, którego habilitacja z fizyki matematycznej była najprawdopodobniej pierwszą w monarchii Habsburgów. Dodano także kilka dzieł Oskara Fabiana i Mariana Smoluchowskiego. Wreszcie poczyniono nieznaczne uzupełnienia bibliografii z lat trzydziestych XX wieku, np. dodano popularne artykuły prasowe autorstwa Leopolda Infelda. Zamysłem autorów było przedstawienie opisów bibliograficznych w sposób jak najbardziej kompletny, w szczególności poprzez unikanie skrótów w nazwach i nazwiskach, tak by czytelnicy mogli zdobyć wszelkie interesujące ich informacje na temat publikowanych prac. Wszystkie tytuły zostały sprawdzone de visu, z wyjątkiem dwóch książek XVIII-wiecznych. Łącznie lista dodatków obejmuje 84 podstawowe pozycje oraz 7 pozycji pomniejszych. Rozpoczęto również zbieranie danych na temat prac z fizyki doświadczalnej na Uniwersytecie po 1872 roku, gdyż ten zakres nie został jeszcze opracowany, a historia tej dyscypliny i jej rozwój w tym okresie wciąż czeka na szczegółowe badania.
    Źródło:
    Studia Historiae Scientiarum; 2016, 15; 47-73
    2451-3202
    Pojawia się w:
    Studia Historiae Scientiarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Image of the Wife in the Homiletics of Antoni Węgrzynowicz
    Obraz żony w zbiorach kaznodziejskich Antoniego Węgrzynowicza
    Autorzy:
    Walińska, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366579.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Antoni Węgrzynowicz
    sermons
    17th-century literature
    early 18th-century literature
    wife
    woman
    kazania
    literatura XVII wieku
    literatura początku XVIII wieku
    żona
    kobieta
    Opis:
    The aim of the article is to characterise the image of the wife in the homiletics of Antoni Węgrzynowicz. The analysis of selected excerpts from sermons dedicated to women allows us to see the following issues that are in the preacher’s area of interest: a woman’s place in marriage, obedience to her husband, responsibility for the good name of the family and raising children. The faults he particularly condemns are quarrelsomeness, vanity, and alcohol abuse. He gives different ways of disciplining women, but generally disapproves of domestic violence and points out that responsibility for a successful relationship lies with both spouses. Against the background of anti-woman literature and theology of the second half of the 17th and early 18th centuries, Węgrzynowicz’s sermons are characterised by a balanced and moderate approach.
    Celem artykułu jest charakterystyka obrazu żony w zbiorach kaznodziejskich Antoniego Węgrzynowicza. Analiza wybranych fragmentów kazań poświęconych kobietom pozwala dostrzec kwestie, które znalazły się w obszarze zainteresowań kaznodziei, takie jak: miejsce kobiety w małżeństwie, posłuszeństwo wobec męża, odpowiedzialność za dobre imię rodziny i wychowanie dzieci. Wady, które szczególnie potępia kaznodzieja, to: kłótliwość, próżność oraz nadużywanie alkoholu. Podaje różne sposoby dyscyplinowania kobiet, nie pochwala jednak na ogół przemocy domowej i zaznacza, że odpowiedzialność za udany związek spoczywa na obydwu małżonkach. Na tle antykobiecej literatury oraz teologii drugiej połowy XVII i początku XVIII wieku kazania Węgrzynowicza cechuje podejście wyważone i umiarkowane.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 2; 53-66
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lokalizacja, wyposażenie i stan zabudowań bonifraterskich w Krakowie w XVII i XVIII wieku
    Die Lokalisierung, die Ausstattung und der Gebäudezustand der Bonifratres in Krakau im 17. und 18. Jahrhundert
    Autorzy:
    Komaryńska, Helena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040568.pdf
    Data publikacji:
    2005-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Orden
    Bonifratres
    Kloster
    Geschichte
    17. Jahrhhundert
    18. Jahrhundert
    zakon
    bonifratrzy
    klasztor
    historia
    XVII wiek
    XVIII wiek
    order
    Hospitaller Order of the Brothers of Saint John of God
    monastery
    history
    17th century
    18th century
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 83; 251-283
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody terapeutyczne stosowane w medycynie nowożytnej na terenach Rzeczypospolitej w XVII i XVIII w. w kontekście charakterystyki wykorzystanych źródeł
    Therapeutic Methods Used in Modern Medicine in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th and 18th Centuries. The Characteristics and Context of the Source Material.
    Autorzy:
    Węglorz, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081041.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    early modern medicine
    history of medicine
    17th century
    18th century
    medycyna nowożytna
    historia lecznictwa
    historia medycyny
    XVII w.
    XVIII w.
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    Early modern medicine knew thousands of medicines and possible treatments that could be found in guidebooks, medical dissertations, herbaria, and dispensaries. The article presents the characteristics of the basic sources of the history of medicine, as well as their specificity and the range of information they provide. The aim is to show possible source selection method in an attempt to describe a real picture of the therapeutic methods most commonly used by the official medicine in Polish-Lithuanian Commonwealth.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2018, 48; 95-109
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kinsberg House, a place fit for a prince to live in... Grodno Castle in modern times ($16^{th}$ and $18^{th}$ centuries) in the light of historiographic sources and field research
    Dom Kinsberg, w którym książę nie powstydziłby się zamieszkać... Zamek Grodno w czasach nowożytnych (XVI–XVIII w.) w świetle źródeł historiograficznych i badań terenowych
    Autorzy:
    Gryglewska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028639.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    architecture of 16th century
    architecture of 17th century
    architecture of 18th century
    Grodno Castle
    von Logau
    Silesia
    Zagórze Śląskie
    architektura XVI w.
    architektura XVII w.
    architektura XVIII w.
    zamek Grodno
    Śląsk
    Opis:
    The subject of the article is the early modern remodeling and extensions of the medieval Grodno Castle (Kinsberg) at the time when it was the seat of the von Logau family, i.e. Matthäus, Kaspar and Georg, in the years 1545-1595, and its subsequent transformations until 1823. Purchased then by Johann Gustav Gottlieb Büsching, the castle was secured and turned into a romantic ruin. The studies were based on the analysis of German historical research, mainly from the $19^{th}$ and the beginning of the $20^{th}$ century, using the sources which were either incomplete or lost in 1945. Historical descriptions of buildings and an attempt at interpreting them were presented. Preserved iconographic materials and the field research, which was conducted in the years 2019-2021 by a team of scientists from the Department of History of Architecture, Art and Technology of Wrocław University of Science and Technology, were also taken into consideration. The aim of the article was to present the architecture of the castle in its heyday. The discussed early modern phase of its remodeling turned out to be a consistently implemented and completed concept of rebuilding the late-gothic castle from the beginning of the $16^{th}$ century into an elegant Renaissance residence which consisted of a three-winged body of the upper castle closed with a curtain wall, crowned with a high roof surrounded by an attic, with an internal courtyard and a tower; then the middle castle, outer bailey and lower castle. In terms of the quality of architecture and its design, Grodno Castle could compete with Silesian princely residences at the end of the $16^{th}$ century.
    Tematem artykułu są nowożytne przebudowy i rozbudowy średniowiecznego zamku Grodno (Kinsberg) w czasach, gdy był siedzibą rodziny von Logau, Matthäusa, Kaspara i Georga, w latach 1545-1595, oraz jego późniejsze przemiany – do 1823 r. Zakupiony wówczas przez Johanna Gustava Gottlieba Büschinga zamek został zabezpieczony i przekształcony w romantyczną ruinę. Studia zostały oparte na analizie niemieckich opracowań historycznych, przede wszystkim z XIX i początku XX w., wykorzystujących obecnie niekompletne lub zaginione w 1945 r. źródła. Zaprezentowano historyczne opisy budowli oraz próbę ich interpretacji z uwzględnieniem zachowanych materiałów ikonograficznych oraz badań terenowych, prowadzonych w latach 2019-2021 przez zespół naukowców z Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej. Celem artykułu było przedstawienie architektury zamku w okresie jego największej świetności. Omówiona nowożytna faza jego przebudowy okazała się konsekwentnie realizowaną i skończoną koncepcją przebudowy późnogotyckiego zamku z początku XVI w. w wytworną renesansową rezydencję, składającą się z trójskrzydłowej bryły zamku górnego zamkniętej ścianą kurtynową, zwieńczonej wysokim dachem otoczonym attyką, z wewnętrznym dziedzińcem, wieżą i przedbramiem; średniego zamku, międzymurza i dolnego zamku. Pod względem jakości architektury i jej wystroju zamek Grodno mógł w końcu XVI w. rywalizować ze śląskimi rezydencjami książęcymi.
    Źródło:
    Architectus; 2021, 4 (68); 49-62
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Un exemple des limites du calque latin dans la description du nom : la théorie des cas au XVIIIe siècle
    An example of the limits of the Latin calque in the description of the name: the case theory in the 18th century
    Autorzy:
    Dagnet, Sévrine
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676274.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    nom
    article
    parties d’oraison
    grammaires françaises du XVIIe siècle
    grammaires françaises du XVIIIe siècle
    noun
    parts of speech
    17th-century French grammars
    18th-century French grammars
    Opis:
    When describing the different components of French speech, the grammarians of the sixteenth and seventeenth centuries resorted, like their predecessors, to Latin, viewed then as a model of excellence. More specifically, as far as the noun is concerned, their emulation led them to declare that its occurrence varies in gender, number, and case, just as with its ancient counterpart. Far from constituting an obstacle, the difficulty surrounding the lack of case morphemes in the French substantive is circumvented: in French, the declension of the noun is more properly that of the article, an anteposed occurrence that both clarifies the reference implied by the noun element and varies according to the grammatical function occupied by the noun group. Thus the occurrence la femme (subject or direct object) corresponds to the nominative and the accusative, while the occurrence à la femme (indirect object) would equate to a dative. This theory, already endangered in the sixteenth and seventeenth centuries, was very widely challenged in the eighteenth century. The controversy did nothing to discourage Régnier-Desmarais (1706) and Vallart (1744), who defend the theory of case variation and establish declension paradigms that they clarify and justify at length (first part). Their well-supported arguments clash with reports by Girard (1744) and Du Marsais (1769), who perceive the Latin calque as a syntactic misinterpretation and a misunderstanding of the characteristics of the article, at the time a poorly-regarded class of words (second part). Beauzée (1767) reconciles the two trends, claiming that even if the noun does not undergo declension, French remains a case language as far as the pronoun is concerned. Thereby restoring the legitimacy of the case while limiting it to a precise type of word, he more generally questions the role of this grammatical category (third part).
    Au moment de décrire les parties d’oraison du français, les grammairiens des XVIIe et XVIIIe siècles se tournent, comme leurs prédécesseurs, vers le latin, perçu comme un modèle d’excellence. Plus spécifiquement en ce qui concerne le nom, cette imitation les conduit à décréter que cette occurrence varie comme son homologue antique en genre, en nombre et en cas. La difficulté liée à l’absence de morphème casuel du substantif français, loin de constituer un frein, est contournée : en français la déclinaison du nom serait surtout celle de l’article, occurrence antéposée qui tout en précisant la référence opérée par l’élément nominal, varie au gré de la fonction grammaticale occupée par le groupe nominal. Ainsi, l’occurrence la femme (sujet ou complément d’objet) correspondrait au nominatif et à l’accusatif, tandis que l’occurrence à la femme (complément d’attribution) équivaudrait à un datif. Cette théorie, déjà en péril aux XVIe et XVIIe siècles, est très largement remise en cause au XVIIIe siècle. La controverse ne décourage pas Régnier-Desmarais (1706) et Vallart (1744), qui défendent la thèse d’une variation en cas et établissent des paradigmes de déclinaisons, longuement explicités et justifiés (première partie). Leurs argumentations étayées se heurtent aux exposés de Girard (1744) et de Du Marsais (1769), qui perçoivent le calque du latin comme un contresens syntaxique et une méconnaissance des caractéristiques de l’article, classe de mots en mal de statut (deuxième partie). Beauzée (1767) réconcilie les deux tendances en affirmant que si le nom ne possède pas de déclinaison, le français reste une langue casuelle en ce qui concerne le pronom. Rétablissant ainsi la légitimité du cas tout en le limitant à un type de mots précis, il s’interroge plus globalement sur le rôle de cette catégorie grammaticale (troisième partie).
    Źródło:
    e-Scripta Romanica; 2017, 4; 27-42
    2392-0718
    Pojawia się w:
    e-Scripta Romanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poetic reception of the illustrations to the “Triumphs of Petrarch” (late 17th and 18th century)
    Poetycka recepcja rycin do „Tryumfów” Petrarki (druga połowa XVII i XVIII wiek)
    Autorzy:
    Grześkowiak, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089370.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Poetry and graphic art
    Petrarch
    "The Triumphs"
    emblem epigrams
    Polish poetry of the 17th and 18th century
    Symeon of Polotsk (1629–1689)
    Wespazjan Kochowski (1633–1700)
    Franciszek Dionizy Kniaźnin (1750–1807)
    Franciszek Karpiński (1741–1825)
    Francesco Petrarca
    Symeon z Połocka
    Wespazjan Kochowski
    Franciszek Dionizy Kniaźnin
    Franciszek Karpiński
    Tryumfy
    wiersze na ryciny
    Opis:
    The Triumphs (Triumphi) by Petrarch is a series of six poems honouring the allegorical figures of Love, Chastity, Death, Fame, Time and Eternity, who vanquish each other in turn. The Italian poem sequence was virtually unknown in Poland (although a Polish translation of The Triumph of Love appeared c. 1630, only few readers would have read it as it was circulated exclusively in a small number of hand-made copies). The illustrations, however, caught the eye of the printers and became immediately popular. They depicted each of the victorious figures riding on triumphal chariot, followed by procession of captives. This article examines the Polish verses inspired by the illustrations rather than the text of the Trionfi i.e. written in the course of the late 17th and 18th century. The author of the most remarkable poetic response to the pictorial representations of Petrarch's Triumphs was Samuil Gavrilovich Piotrowski-Sitnianowicz (aka Symeon of Polotsk). As a student of the Academy of Wilno, he came across an emblem book with copperplate engravings of the Triumphs designed by Maarten van Heemskerck in 1565. His Polish verses (composed c. 1650–1653) follow loosely the Latin epigrams (subscriptiones) by Hadrianus Junius (Adriaen de Jonghe). Symeon of Polotsk was the first Polish-language author whose verses reflected in extenso the pictorial representation of the Triumphs (before him verses inspired by Petrarch's allegories had been written by Mikołaj Rej, Maciej Stryjkowski and Stanisław Witkowski). Wespazjan Kochowski's volume of miscellaneous pieces in verse published in 1674 includes an epigrammatic poem The Triumph of Love, inspired by Plate One of the Triumphs. However, Kochowski's description suggests that he must have seen an engraving showing Cupid's victims under his feet. That iconographic variant appears, among other, in the woodcuts of Bernard Salomon (1547) and the copperplates designed by one of van Heemskerck's pupils (mid-16th century) or Matthäus Greuter (1596). The following two poems were written about a century later. In 1779 Franciszek Dionizy Kniaźnin published in his second volume of Erotyki [Erotic poems] a song called The Triumph of Love. Its scenic arrangement, inspired by the illustrations of Petrarch's first Triumphus, is adapted to present twenty-one pairs of suitors. The description is stylized in conformity with the current Rococo manner and spiced up with touches of parody. A similar treatment of this subject can be found in some 17th-century paintings, for example in the Triumph of Love by Frans Francken the Younger, or an identically titled picture by the Italian Baroque artist Mattia Preti. The other poem, On the picture of the 'Triumph of Death', can be found in Franciszek Karpiński's Zabawki wierszem i przykłady obyczajne [Diversions in Verse and Moral Exemplars] published in 1780. It names eleven preeminent ancient conquerors and rulers, all cut down by Death personified by a scythe-wielding skeleton. Karpiński's description was no doubt inspired by a copperplate engraving produced by Silvestro Pomarede and designed about 1748–1750 by Gianantonio Buti after Bonifacio de' Pitati. In each of the two prints most of the figures on the ground round the chariot are identified by name. It may also be noted that Karpiński rounds of his poem with two stanzas evoking the last plate in the cycle, The Triumph of Eternity.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2019, 5; 493-510
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recepcja barokowej techniki fasady wklęsło-wypukłej na Dolnym Śląsku
    The reception of the Baroque technic convex-concave façade (parete ondulata) in Lower Silesia
    Autorzy:
    Ludwig, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/145714.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    urbanistyka barokowa
    architektura barokowa
    XVII–XVIII w.
    Dolny Śląsk
    Baroque town planning
    Baroque architecture
    17–18th century
    Lower Silesia
    Opis:
    Artykuł podejmuje problem analizy rozpowszechnienia szczególnej techniki barokowej stosowanej w projektowaniu fasad budynków monumentalnych na Dolnym Śląsku. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Dlatego nazwa tej techniki pojawia się najczęściej w literaturze pod włoskim określeniem parete ondulata. Ten sposób formowania fasad rozpowszechnił się szybko krajach europejskich, gdzie przyjmowały się formy nieklasycznego baroku, w tym na Dolnym Śląsku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała bowiem duże możliwości w kreowaniu przyciągającej uwagę architektury i umożliwiała wyszukaną aranżację wnętrz urbanistycznych o silnym oddziaływaniu na odbiorcę. Metoda parete ondulata nie została przyswojona w lokalnej architekturze śląskiej. Większość budowli, które prezentują tę formę powstała na podstawie projektów Kiliana Ignaca Dientzenhofera. Poza tym metoda w zredukowanej formie została też zastosowana w kilku przypadkach przez architektów austriackich działających na Śląsku (J. B. Peintner, Ch. Hackner). W ciasnych wnętrzach urbanistycznych technika parete ondulata umożliwiała silniejsze oddziaływanie. Jednak na Śląsku wykorzystano ją tylko w pałacowych fasadach pierzei ulicznych we Wrocławiu - pałac Hatzfeldów i Uniwersytet Wrocławski oraz drobnych formach stosowanych w architekturze w latach 1715-1740, np. w portalach. Pomimo to, tych kilka dzieł architektury monumentalnej wzniesionych na Dolnym Śląsku z użyciem omawianej techniki prezentuje się jako dzieła wybitne w skali ogólnoeuropejskiej o indywidualnych, lokalnych cechach. Ze względu na twórców, wykazują również powinowactwo z kręgiem austriackim i czeskim.
    The article aims to analyze the use of the Baroque convex-concave design technique, from the point of view of town-planning and architecture, for the facades of monumental buildings in Lower Silesia. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature it appears under the Italian designation parete ondulata. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which non-Classical forms were being adopted, also in Lower Silesia. The convex-concave method of designing facades gave architects the possibility of creating attractive architecture and of designing sophisticated urban interiors that had a strong impact on the recipient. The parete ondulata method was not assimilated into the local Silesian architecture. Most of the buildings that present such forms were built on the basis of designs prepared by Kilian Ignaz Dientzenhofer and, in a reduced form, in several cases by Austrian architects active in Silesia (J. B. Peintner, Ch. Hackner). In cramped urban locations the parete ondulata technique provided the opportunity for making a stronger impression. However, in Silesia it was only applied in the facades of the Hatzfeld Palace and the University in Wrocław and in small architectural forms such as portals built in 1715–1740. Nevertheless, these few works of monumental architecture in Lower Silesia erected with the use of this technique present themselves as an outstanding achievement on the European scale with individual local characteristics. Because of the people who designed them, they also show an affinity with Austrian and Bohemian architecture.
    Źródło:
    Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 2; 5-33
    0023-5865
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    В. Н. Перетц – особый взгляд на историю русской литературы XVIII века
    Vladimir Peretz – A Peculiar View on the History of 18th Century Literature
    Autorzy:
    Бухаркин, Петр
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968461.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    В. Н. Перетц
    XVII век
    XVIII век
    XIX век
    русская литература
    силлабический стих
    В. К. Тредиаковский
    19th century
    syllabic verse
    poetics
    17th century
    18th century
    Ukrainian literature
    V. K Trediakovsky
    V. N. Peretz
    Russian literature
    Opis:
    В статье рассматривается картина литературной жизни России XVIII века, созданная в работах В. Н. Перетца (1870−1935). Основное внимание уделяется той перспективе, в которой ученый рассматривал этот период и его хронологическим границам.
    The paper considers the picture of Russian literary life in the 18th century created in the works of Vladimir Peretz (1870−1935). Special attention is given to the perspective in which the scholar investigates this period and to the chronological boundaries of the period in question.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, Zeszyt specjalny 2015; 209-216
    1427-9681
    2353-4834
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Polish take on Hamburg silvers. Notes on the specialization of Hamburg goldsmithing workshops of the modern era
    Srebra hamburskie z polskiej perspektywy. Uwagi o specjalizacji hamburskich warsztatów złotniczych doby nowożytnej
    Autorzy:
    Kilijańska, Alicja
    Nowacki, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31003171.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    srebra hamburskie
    warsztat złotniczy
    polskie muzea
    XVII i 1 poł XVIII w.
    Hamburg silvers
    goldsmithing workshop
    Polish museums
    17th and 1st half of the 18th century
    Opis:
    The aim of this study is to present one of the most important defining features of modern Hamburg goldsmithing, namely the specialization of the workshops operating in 17th and first half of 18th century. With the widespread replication of the characteristic examples of Hamburg artwork, the features differentiating local products from those made in other goldsmithing centres became more and more recognizable. The article briefly describes several Hamburg silvers preserved in the country, both in private and museum collections. In view of the fact that most of the silvers from the great godsmithing centre of our interest can only be found in Hamburg itself or in Russia - Polish artefacts, though not comparable in quantity, can shed some light on the correct understanding of the artistic merit and character of one of the most important centres of goldsmithing in modern history.
    Celem artykułu jest ukazanie jednej z najistotniejszych kwestii definiujących nowożytne złotnictwo hamburskie, jaką jest specjalizacja warsztatów działających w XVII i 1.połowie XVIII stulecia. Multiplikowane dzieła typowe utrwaliły specyficzne dla Hamburga schematy odróżniające tamtejsze wyroby od produkcji innych ważnych centrów złotniczej wytwórczości. W artykule pokrótce scharakteryzowano kilka hamburskich sreber zachowanych w krajowych zbiorach, zarówno muzealnych jak i prywatnych. Zważywszy na fakt zachowania się większej ilości sreber z interesującego nas wielkiego centrum wytwórczości złotniczej jedynie w samym Hamburgu oraz w Rosji – polskie zasoby, choć ilościowo skromne, mogą dać prawidłowe pojęcie o artystycznych walorach i specyfice jednego z ważniejszych centrów złotniczych doby nowożytnej.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2021, 27, 1; 111-135
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła inspiracji dekoracji porcelany z wytwórni w Miśni, Wiedniu i Berlinie w XVIII wieku a występowanie motywów kwiatowych
    Sources of inspiration for the decoration of porcelain from the Meissen, Vienna and Berlin factories in the 18th century and the occurrence of floral motifs
    Autorzy:
    Grzejszczak, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519227.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    porcelana europejska – historia XVIII w.
    Miśnia – porcelana
    Berlin – porcelana
    Wiedeń – porcelana
    motywy dekoracyjne – porcelana
    grafika europejska XVII–XVIII w.
    European porcelain-history of the 18th century
    Meissen – porcelain
    Berlin – porcelain
    Vienna – porcelain
    decorative motifs – porcelain
    European graphics of the 17th–18th centuries
    Opis:
    Ojczyzną porcelany są Chiny, w których wyroby ceramiczne zaczęto produkować już za panowania dynastii Han (206 p.n.e. – 220 n.e.) i udoskonalono ten proces za panowania dynastii Tang (618–906) i Song (960–1279). W Europie porcelana pojawiła się dopiero po upływie kilku stuleci, do czego przyczynił się jej import prowadzony przez Portugalczyków i Holendrów. Przedmioty te wzbudzały zachwyt kolekcjonerów i dostarczały inspiracji artystom. Od XVI stulecia podejmowano także prace zmierzające do wynalezienia europejskiej porcelany. Udało się to z chwilą założenia w 1710 roku Królewskiej Manufaktury Porcelany w Miśni, a później dość licznych wytwórni, m.in. w Wiedniu, Berlinie, Nymphenburgu, Ludwigsburgu czy francuskiej manufaktury Sévres. Inspiracji dla dekoracji wczesnych wyrobów dostarczała zarówno porcelana chińska, jak i japońska, ale coraz częściej artyści starali się wypracować rodzime motywy dekoracyjne. Bardzo chętnie sięgano po formy floralne oraz kwiaty, w czym pomocne – jako źródła inspiracji – okazywały się wydawane w XVI i XVII wieku zielniki. Artykuł prezentuje historyczny rozwój najstarszych europejskich manufaktur porcelany w Miśni, Wiedniu i Berlinie oraz charakteryzuje formy i rodzaje motywów kwiatowych wykorzystywanych w dekoracji wyrobów ceramicznych. Omówiono różnorodne źródła inspiracji motywami florystycznymi i zmieniającą się stylistykę dekoracji, która odpowiadała aktualnym prądom artystycznym, a także korelacje zachodzące między przywołanymi wytwórniami.
    The homeland of porcelain is China, where pottery began as early as the Han dynasty (206 BCE – 220 CE) and was perfected during the Tang (618–906) and Song (960–1279) dynasties. In Europe, it began a few centuries later, thanks to its import conducted by the Portuguese and the Dutch. These were the items of admiration for collectors and provided inspiration for artists. From the 16th century, efforts were made to create European porcelain. They became successful with the establishment of the Royal Porcelain Manufactory in Meissen in 1710, and later through the multiplicity of factories in Vienna, Berlin, Nymphenburg, Ludwigsburg, or Sėvres. The decorative motifs of the early products were inspired by both Chinese and Japanese porcelain, but more and more often artists tried to develop patterns of their own. The motifs included a variety of floral forms and flowers, for which the herbaria published in the 16th and 17th centuries were found to be useful as sources of inspiration. The article presents the historical account on the development of industrial porcelain factories in Meissen, Vienna, and Berlin and characterizes the features and types of decorative floral motifs in the embellishment of ceramic products. It talks about the variety of sources of inspiration with the beforementioned patterns and the styles of decor, changing according to artistic trends of the time, as well as discusses the correlations between the beforementioned producers.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2022, 10; 103-120
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pijar Łukasz Ziemecki, autor polichromii w Rzeszowie i Łowiczu. Życie i twórczość malarza w świetle źródeł archiwalnych
    The Piarist Łukasz Ziemecki, Author of the Polychromes in Rzeszów and Łowicz. The Painter’s Life and Oeuvre in the Light of Archival Sources
    Autorzy:
    Mączyński, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38711325.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Łukasz (Albert) Ziemecki
    Luke of St Pantaleon
    Piarist college in Rzeszów
    Piarist church in Rzeszów
    Piarist church in Łowicz
    artist monk
    Piarist congregation
    Baroque polychrome painting
    Polish painting in the 17th and 18th century
    Łukasz od św. Pantaleona
    kolegium Pijarów w Rzeszowie
    kościół Pijarów w Rzeszowie
    kościół Pijarów w Łowiczu
    zakonnik-artysta
    zakon pijarów
    polichromia barokowa
    malarstwo polskie XVII i XVIII wieku
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest biografii malarza-pijara Łukasza od św. Pantaleona (w stanie świeckim Albert Ziemecki). Dotychczas zyskał on jedynie drobne, niepozbawione omyłek wzmianki. Gruntowna kwerenda badawcza w Archivio Generale delle Scuole Pie w Rzymie i Archiwum Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów w Krakowie pozwoliła zebrać na jego temat szczegółową faktografię. Żył w latach 1655–1715. Był Polakiem, pochodził z Rzeszowa, do zakonu wstąpił w 1679 r., już jako wykształcony artysta. W ciągu 36 lat posługi duchownej przebywał w trzech tylko pijarskich kolegiach: Rzeszowie, Górze i Łowiczu. Miał wyjątkowy status: nie prowadził żadnej działalności edukacyjnej, zajmował się wyłącznie twórczością plastyczną, wykonując rysunki, obrazy sztalugowe i polichromie ścienne. Te ostatnie stanowiły jego opus magnum: w końcu XVII w. dekorował kościół i kolegium w Rzeszowie, na początku XVIII – kościół w Łowiczu. Pełny katalog prac tego niedocenionego malarza polskiego baroku zostanie przedstawiony w przygotowanej do osobnego wydania monografii.
    The article focuses on the biography of the Piarist painter Luke of St Pantaleon (Polish: Łukasz od św. Pantaleona, lay name: Albert Ziemecki). Until now, he has been the subject of no more than short, often erroneous remarks. A thorough research query at the Archivio Generale delle Scuole Pie in Rome and the Archives of the Polish Province of the Piarist congregation in Cracow made it possible to gather detailed facts concerning his life. The painter lived in the years 1755–1715. He was a Pole, a native of Rzeszów, and entered the order in 1679, already as a trained artist. During his 36 years of monastic service, he lived in only three Piarist colleges: at Rzeszów, Góra and Łowicz. His status within the order was unique, as he did not engage in any educational activity and was exclusively involved in artistic work, producing drawings, easel paintings and wall polychromes. The latter constituted his opus magnum: at the end of the 17th century, he decorated the church and college in Rzeszów, and at the beginning of the 18th century, the church in Łowicz. A full catalogue of the works of this underestimated Polish painter of the Baroque period will be presented in a monograph, now being prepared for a separate edition.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 2; 111-148
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żegluga między Sztokholmem a Gdańskiem od Potopu do Wielkiej Wojny Północnej
    The Sea Route Between Stockholm and Gdańsk since the Swedish Invasion of Poland (1655-1660) till the Great Northern War (1700-1721)
    Autorzy:
    Trzoska, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1601638.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    the sea route Stockholm-Gdańsk
    types of vessels
    sailor trade
    the second half of the 17th century and the beginning of the 18th century
    żegluga Sztokholm–Gdańsk
    typy statków
    handel marynarski
    druga połowa XVII i początek XVIII w.
    Opis:
    Nawet w latach polsko-szwedzkich konfliktów zbrojnych, mimo oficjalnie ogłaszanych blokad i stosowania represji, nadal funkcjonował ruch żeglugowy pomiędzy największymi portami wrogich państw, np. w latach 1655–1660 ze Sztokholmu do Gdańska wypłynęło 25 jednostek, w kierunku odwrotnym – 41 statków. W latach powojennych kontakty żeglugowe Sztokholmu z Gdańskiem stanowiły od 2,5 do 10,5% ogółu ruchu statków szwedzkiej metropolii. W rejsach przeważały jednostki o mniejszym tonażu, od 30 do 40 łasztów, co ułatwiało w sezonie żeglugowym wielokrotne kursy statków z polskim zbożem do portów szwedzkich. Spośród żaglowców, w drugiej połowie XVII w. najczęściej spotkamy szkuty, na które przypada niemal połowa zapisów sztokholmskiej komory celnej. W pierwszym dwudziestoleciu XVIII w. najczęściej wymieniano galioty (50%), których tonaż mieścił się w przedziale od 12 do 60 łasztów (przeciętnie około 30 łasztów). W latach pokojowych, w obsłudze żeglugi pomiędzy Sztokholmem a Gdańskiem, największy był udział własnych flot Gdańska (24,5%) i Sztokholmu (18,5%). Następne 4 bandery, każda z 10–11% udziałem, to porty Pomorza Szwedzkiego (Stralsund, Wismar) oraz Anglia ze Szkocją i Holandia. Jednakże w latach wielkiej wojny północnej dominowali Holendrzy z prawie 40% udziałem (przy 11% w drugiej połowie XVII w.). Na drugim miejscu plasowały się statki pod banderą Sztokholmu (24%). Znaczny spadek odnotowały żaglowce gdańskie, z 25% w latach 1661–1680 do 9% w pierwszym dwudziestoleciu XVIII w. Załogi statków obsługujących żeglugę ze Sztokholmu do Gdańska mogły zabierać w celach handlowych niewielkie ładunki własne. Dominowały towary żelazne, zwłaszcza najczęściej wywożone wówczas ze Szwecji żelazo w sztabach. Udział załóg w wywozie tego asortymentu do Gdańska wyniósł ponad 4%. Na drugim miejscu znalazły się „towary leśne” (deski, drewno opałowe, smoła, dziegieć), jednak znaczna ich część była przeznaczona na potrzeby bieżącej eksploatacji żaglowca (np. roboty konserwacyjno-remontowe), mniej na potrzeby handlu.
    Even during the armed conflicts between Sweden and Poland, in spite of the officially announced blockades and repressive measures, maritime traffic between the two countries did not stop, for example in the years 1655–1660 twenty-five ships set off from Stockholm to Gdańsk and forty-one in the opposite direction. After the war the sea Żegluga między Sztokholmem a Gdańskiem od potopu do wielkiej wojny północnej 33 contacts between Stockholm and Gdańsk accounted for 2.5 to 10.5% of the overall maritime traffic of the Swedish capital. Most of the vessels were of smaller tonnage, from 30 to 40 lasts (a unit of weight, capacity or quantity), which made it easier to sail during the sailing season for ships with Polish cereals to the Swedish ports. In the second half of the 17th century the sailing boats that participated in the exchange in majority were punts: they accounted for nearly 50% of the records in the Stockholm customs house. In the 1820s the dominant position was taken over by galliots (50%); the smallest ones had 12 Polish lasts, the biggest ones – 60 (on average about 30 lasts). During the years of peace the biggest operators on the maritime route between Stockholm and Gdańsk were the Gdańsk’s own fleet (24.5%) and the Stockholm’s own fleet (18.5%). The following four positions, each accounting for 10–11%, were occupied by the ports of the German Pomerania (Stralsund and Wismar) and England together with Scotland and the Netherlands. Yet, during the Great Northern War the Dutch were the most important operator (nearly 40%), although in the second half of the 17th century they accounted only for 11%. The second position was occupied by Swedish ships (24%). The participation of the Gdańsk sailing boats decreased from 25% in 1661–1680 to 9% in the first two decades of the 18th century. The crews of the vessels operating between Stockholm and Gdańsk were allowed to take some tiny private cargoes for commercial purposes. Ironware was dominating, especially in the form of iron bars. The crews took out of Sweden over 4% of all the iron bars exported to Gdańsk. The second position was occupied by forest produce (boards, firewood, coal tar, birch tar); yet, a significant part of that merchandise was intended for the needs of the running repairs of the sailing boats and less for the commercial purposes.
    Źródło:
    Studia Maritima; 2015, 28; 19-33
    0137-3587
    2353-303X
    Pojawia się w:
    Studia Maritima
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-49 z 49

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies