Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "17th century Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Treasury Crisis as Illustrated by 17th Century Poland
Autorzy:
Kuśmierz, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803134.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
treasury
public finance
economic crisis
17th century Poland
Opis:
The article describes a crisis of the State Treasury of Poland that occurred in the 1660s and 1670s. The State’s revenues and expenditures are discussed, as well as institutional problems of the Polish Republic, such as: decentralization of the fiscal apparatus and the State’s fiscal planning. The study presents the background of the introduction of: general poll and excise taxes. Also, an attempt is made to point out the causes of the economic crisis in the Treasury.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2019, 28, 2; 37-52
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys skarbowości na przykładzie Polski w XVII wieku
Crisis of the Treasury by the Example of Poland in the 17th Century
Autorzy:
Kuśmierz, Lukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803174.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
skarbowość
finanse publiczne
kryzys gospodarczy
Polska XVII wieku
treasury
public finance
economic crisis
17th century Poland
Opis:
Opracowanie opisuje kryzys finansów publicznych, jakiego doświadczyła Polska w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XVII w. Analizie zostają poddane wpływy oraz wydatki skarbu państwa. Artykuł opisuje problemy instytucjonalne Rzeczypospolitej, m.in.: decentralizację administracji podatkowej i decentralizację planowania finansowego państwa. Opracowanie przedstawia okoliczności wprowadzenia podatków: powszechnego pogłównego oraz akcyzy. W artykule podjęto także próbę wykazania przyczyn kryzysu skarbowości.
The paper describes the crisis of the treasury of Poland in the sixties and the seventies of the 17th century. The paper provides the analysis of the government revenue and spending. The article describes the institutional problems of the Polish Commonwealth, such as: the decentralization of the fiscal apparatus and the fiscal managing and planning. The paper depicts the circumstances of the introduction of the: “powszechne pogłówne” and “akcyza” taxes. The article also attempts to point out the causes of the economic crisis of the treasury.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2019, 28, 2; 51-66
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postaci kobiece w pamiętnikach Albrychta Radziwiłła
Female Characters in the Memoirs of Albrycht Radziwiłł
Autorzy:
Kossakowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409933.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Rzeczpospolita XVII w.
wpływ kobiet
królowe
magnatki
pamiętnik
17th-century Poland
women’s influence
queens
aristocracy
memoires
Opis:
Wpływ kobiet na wydarzenia polityczne w Rzeczpospolitej szlacheckiej jest kwestią problematyczną. Urzędy i tytuły były zarezerwowane dla mężczyzn, co oznacza, że formalnie kobiety były kompletnie wykluczone z jakiegokolwiek udziału we władzy. Mogły jednak na nią oddziaływać w różnym stopniu dzięki zakulisowym wpływom – poprzez swoich mężów, synów czy braci, a także członków stronnictwa politycznego. W wielu przypadkach takie wpływy były kwestią powszechnie znaną, ale nie znajdują one odbicia w oficjalnych dokumentach. Dlatego informacji o nich należy szukać w listach i pamiętnikach. Pamiętnik Albrychta Stanisława Radziwiłła jest jednym z najlepszych źródeł w tym względzie. Po pierwsze ze względu na bardzo wysoką pozycję autora w aparacie urzędniczym Rzeczpospolitej, a po drugie ze względu na stosunkowo długi okres (ponad 20 lat), jaki obejmuje jego dzieło.
Women’s influence on political affairs in 17th-century Poland is a rather problematic matter. Offices and titles were reserved for men only, which means that formally women were completely excluded from political power. However, they could affect it to some extent using their discreet influence – through their husbands, sons or brothers and members of their political parties. This influence was publicly known in many cases but it found very little reflection in official documents. This is the reason why information about this influence could be found only in letters and memoires. The memoires of Albrycht Stanisław Radziwiłł are one of the most useful sources in this case. This was because, one, the author achieved a really high rank in Polish state, and two, his memoires include relatively long (more than 20 years) period of time.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 2(15); 9-34
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Commission of National Education and its transformation from 1773 to 1794
Komisja Edukacji Narodowej i jej przemiany w latach 1773–1794
Autorzy:
Bartnicka, Kalina
Dormus, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058123.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
Commission of National Education
Polish–Lithuanian Commonwealth
Partitions of Poland
suppression of the Jesuit Order
education system reform in 17th-century Poland
Komisja Edukacji Narodowej
Rzeczpospolita Obojga Narodów
rozbiory Polski
kasata zakonu jezuitów
reforma szkolnictwa w XVII-wiecznej Polsce
Opis:
The unexpected news about the suppression of the Society of Jesus by Pope Clement XIV arrived in Warsaw in September 1773 during the Sejm summoned for the purpose of ratifying the First Partition of the territory of the Polish–Lithuanian Commonwealth. The pope decided to subordinate the schools and the estate owned by the Jesuits to the secular clergy. Despite the pope’s recommendation, the parliamentarians decided to nationalise post-Jesuit schools and their estate. A central state office, the Commission of National Education, was established to supervise those schools. The post-Jesuit estate, converted into an educational fund under the authority of the Commission, would be used solely for the operations of schools and teachers as well as for a profound education reform. The Commission was instituted on 14 October 1773 and took charge of education and public schools without exceptions. In 1776, despite many obstacles, it assumed full control over its educational fund and commenced work immediately. Despite the belief generally held today, in its 20 years of existence, the Commission of National Education was significantly transformed on several occasions and did not operate without stopping. What was invariable were the concept and objective of the Commission and its schools: to raise an enlightened, public-oriented and happy man, a good citizen and patriot, capable of building a happy and wealthy society and a strong state. In 1795, Poland lost its independence for 123 years, but owing to the Commission’s activity, a new nation was born that was prepared to fight for its freedom.
Źródło:
Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2018, 55; 9-60
0080-4754
Pojawia się w:
Rozprawy z Dziejów Oświaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła barokowej wiedzy medycznej i ich autorytetu oraz zaufanie wobec leczących w świetle wybranych tekstów z pierwszej połowy XVII w. o zwalczaniu dżumy
Baroque sources of medical knowledge and trust towards physicians in the light of writing on the plague from the first part of the 17th century
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396429.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
medycyna w XVII w. w Polsce
autorytet
kompilacja
imitacja
religia wobec medycyny
Marcin z Klecka
Knut Mikaelsson
Sebastian Śleszkowski
Sebastian Petrycy
Walenty Bartoszewski
medicine in 17th-century Poland
authority
compilation
imitation
religion and medicine
Martin from Kleck
Opis:
The article presents the mechanism of imitation and compilation used in the creation of Polish medical texts about the plague on the example of texts “O ziołach i mocy ich” by Stefan Falimirz, “Preserwatywa przeciwko morowemu powietrzu doświadczona” by Martinus Clecensis, “Bezoar z łez ludzkich” by Walenty Bartoszewski, and many others. Old Polish medical texts, regardless of their scientific or popular character, were created in order to popularise medical knowledge and convince the reader of the effectiveness of the proposed cure. Analysed texts showed the strong connection of medicine, astrology and religion, as well as the conviction about a direct link between the medicine of the soul and the body. As such, they were often used to reinforce the religious vision of the world.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 61-81
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pobożność szlachcianki w świetle polskich drukowanych mów pogrzebowych XVII wieku
Autorzy:
Kicińska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560525.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
piety
noble woman
funeral speeches, Poland
17th century
pobozność
szlachcianka
mowa pogrzebowa
Polska
17 wiek
Opis:
17th century funeral orations, as sources of didactic character, include numerous threads referring to the piety of baroque damsels. They are full of examples describing religiousness of women of virtually all ages and marital statuses (married, single and widowed). According to the model propagated by the clergy, a zealous catholic woman was supposed to be devoted to God and persistent in her belief. She should also worship Mary the Mother of God, Jesus and saint patrons, which was reflected in her participation in religious confraternities. It was also important that she attended religious services and pilgrimages as well as respected fasting periods and received holy sacraments. On every day basis, it was suggested that a God fearing Christian should live by the rules of the Decalogue, read religious books and contemplate the moment of death and prepare to it by reading ars bene moriendi guides. Charity work and generous donations to churches, monasteries, schools and homeless shelters were also important. Preachers also emphasised the personality features of a model catholic woman. Hence it was suggested that she should be hard working, reasonable, quiet and modest. Although clergymen emphasised deep and fervent religiousness of women whom they were describing in their sermons, we are actually unable to fully confirm the accuracy of their words. Therefore, it must be assumed that, on the one hand, this religiousness and piety was supposed to constitute an ideal role model, on the other hand, however, it resulted from the fear which accompanied people almost everywhere in turbulent times of the 17th century.
17th century funeral orations, as sources of didactic character, include numerous threads referring to the piety of baroque damsels. They are full of examples describing religiousness of women of virtually all ages and marital statuses (married, single and widowed). According to the model propagated by the clergy, a zealous catholic woman was supposed to be devoted to God and persistent in her belief. She should also worship Mary the Mother of God, Jesus and saint patrons, which was reflected in her participation in religious confraternities. It was also important that she attended religious services and pilgrimages as well as respected fasting periods and received holy sacraments. On every day basis, it was suggested that a God fearing Christian should live by the rules of the Decalogue, read religious books and contemplate the moment of death and prepare to it by reading ars bene moriendi guides. Charity work and generous donations to churches, monasteries, schools and homeless shelters were also important. Preachers also emphasised the personality features of a model catholic woman. Hence it was suggested that she should be hard working, reasonable, quiet and modest. Although clergymen emphasised deep and fervent religiousness of women whom they were describing in their sermons, we are actually unable to fully confirm the accuracy of their words. Therefore, it must be assumed that, on the one hand, this religiousness and piety was supposed to constitute an ideal role model, on the other hand, however, it resulted from the fear which accompanied people almost everywhere in turbulent times of the 17th century.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2012, 18
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsza mapa drogowa Polski
The first road map of Poland
Autorzy:
Mistewicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/144778.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
mapy XVII-wieczne
mapa drogowa Polski
17th century maps
road map of Poland
Opis:
Podczas potopu szwedzkiego, jak nazwano wojnę w latach 1655-1658, została opracowana pierwsza mapa Polski pokazująca sieć drogową. Pierwszy szkic w ołówku i kolejny rysunek mapy w tuszu wykonał Szwed, Eryk Jöhnson Dahlbergh, dla potrzeb wojskowych. Mapę pokazującą najważniejsze drogi w obszarze zlewni Wisły włączono do księgi o dokonaniach króla Karola X Gustawa opublikowanej w Norymberdze przez Samuela von Pufendorfa w 1696 r
During the Swedish Flood, how the war 1655-1658 was called, the first map of Poland showing road network was worked out. The first pencil sketch and then ink drawing were done for military needs by Swedish officer Eric Jöhnson Dahlbergh. Map showing the most important roads in Vistula basin area was included to the book on achievements of king Charles X Gustav and published in 1696 by Sir Samuel Pufendorf in Nuremberg.
Źródło:
Drogownictwo; 2012, 10; 345-349
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opieka nad nieletnimi w rodzinach szlacheckich w Koronie w XVII wieku. Zarys problematyki i perspektywy badawcze
Guardianship of Minors in the Gentry Families in the Crown in the 17th Century. An Introduction to the Problem and Research Prospects
Autorzy:
Pielas, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367701.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
legal guardianship
minors
gentry family
Crown of the Kingdom of Poland
17th century
Opis:
The article outlines the problems and research prospects of one of the most common legal institution that was typical of the old-Polish gentry families – the guardianship of minors, which has not been researched in the historical literature so far. The author reminds that in the ancient Polish law there were four ways of establishing the guardianship of minors, which were called: paternal, natural, official and autocratic. Each one of the four might commence only when the previous one had ceased. The author presents the most important findings made by law historians and underlines that they treat with the practical functioning of the guardianship in the reality of the 17th-century gentry of the Crown only superficially. We might familiarise with that practice thanks to other than normative sources, massive in character, namely the old-Polish last wills. In addition to establishing the guardianship, they contain many hints on how to educate and bring up minors. Undoubtedly, the most interesting question is what the guardians were actually doing. And here the essential question is whether their guardianship was good enough, whether they took care of the child (upkeep, upbringing, education) and of the child’s property. One of the objectives of the author of this article will be to present the most common activities undertaken by guardians, that is to say the ‘model’ behaviour of guardians. At the same time – wherever it is possible – it is worth attempting to present the reaction of the children to their guardians’ actions. In this context, there appears a fundamental problem of the scale and kinds of the abuses committed by the guardians, first of all concerning the minors’ land properties, including delaying the people they were in charge of entering into marriage in order to extend the period of their running their land property. An exceptionally important function of the institution of guardianship in the life of the gentry family combined with the research possibilities included in the 17th-century sources offer optimistic prospects for a comprehensive study, which would present the guardianship in gentry families and facilitate a better understanding of how the gentry family functioned in the Crown in the modern times.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 1; 93-106
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia i religijność Polaków w obserwacjach francuskich podróżników w Rzeczypospolitej XVII wieku
Religion and Religiousness of Poles in Observations of French Travellers in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th Century
Autorzy:
Michalczuk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635511.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
religion
religious tolerance
the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th century
foreigners in Poland
French people writing about Poland
Opis:
In the 17th century, the Polish-Lithuanian Commonwealth became a country that French people liked to visit. Many of them left descriptions of the country which was different to their own in certain aspects. One of these aspects was Polish people’s religiousness and their attitude to nonCatholic religions. They were surprised at tolerance for people of another faith among the nobility and at the royal court, the co-existence of churches of different denominations and the lack of mutual aggression. On the other hand, they could see Polish people’s attachment to tradition and their original rites, at the same time pointing out their excessive demonstration of religious feelings, sometimes even bordering sanctimoniousness.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia zakonnego w pismach polemistów kalwińskich w Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
The Picture of the Monastic Life in the Letters of the Calvinist Polemists in Poland in 16 th and 17 th Century
Autorzy:
Wodziński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532339.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
reformatory evangelism
history of Poland in the 16th and 17th century
polemical religious essays in the 16th and 17th century
Polish history of the Reformation
Calvinist literature, Poland
Ewangelicyzm reformowany historia Polska XVI – XVII w.
polemika wyznaniowa XVI- XVII w.
reformacja
historia polska
literatura kalwińska Polska
Opis:
W prezentowanym artykule został przedstawiony temat stosunku kalwinistów polskich wobec katolickich zgromadzeń zakonnych w XVI oraz pierwszej połowie XVII wieku. Spośród wielu przedstawicieli konfesji helweckiej w Rzeczypospolitej wybrano trzech autorów, którzy zarówno w obszerny jak również wnikliwy sposób powzięli w swoich dziełach ten temat. Zgromadzenia zakonne były niewątpliwie obiektem zainteresowania ze strony protestantów polskich. Jak wykazano, znali oni również procedurę kanoniczną dotyczącą powoływania zakonów do życia w Kościele. Krytyka, zarówno fundamentalnych kwestii teologicznych jak również społecznych, związanych z funkcjonowaniem zakonów, utrzymana była najczęściej w ostrym tonie, nie pozbawionym jednak mocnych argumentów teologicznych.
The relationship between Polish Calvinists and Catholic religious congregations in the 16th  and the first half of the 17th century was featured in this article. And among many representatives of Helvetic Confession in the Commonwealth three authors were chosen, who broached this subject in their pieces of work both in a comprehensive and insightful way. Religious congregations were unquestionably a matter of interest from Polish Calvinists. It was proved that they also knew the canonical process by which new congregations were approved in the Church. Both fundamental theological and social issues, which were associated with congregations and the way they were run, came usually under heavy criticism but not deprived of valid theological arguments.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 46; 151-165
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewangelicko-reformowany katechizm krakowski a katechizmy wileńskie Stanisława Sudrowiusza i Jana Zygrowiusza
Reformed Protestant Krakow Catechism and the Vilnius Catechisms by Stanisław Sudrowiusz and Jan Zygrowiusz
Autorzy:
Siess-Krzyszkowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/946354.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
reformacja w Polsce
katechizmy ewangelicko-reformowane
antytrynitaryzm
XVI i początek XVII w.
Reformation in Poland
Reformed Protestant catechisms
antitrinitarianism
16th and beginning of 17th century
Opis:
Comparison of Reformed Protestant catechisms printed for the Lesser Poland Congregation and the Lithuanian Congregation highlights the theological differences, which were splitting these two communities till the beginning of the 17th century. The Lithuanian Congregation was influenced by the antitrinitarian propaganda, which manifested in the rigorous avoidance of the phrase “Holy Trinity” in the community’s teachings (and, most probably, in sermons). This period of the hidden antitrinitarian influence on the Lithuanian Congregation was ended by the catechism by Jan Zygrowiusz, published in Lubcz in 1618.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, 13; 95-123
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy o czary we wsi Mnichowo. Przyczynek do dziejów społecznych wsi wielkopolskiej w drugiej połowie XVII wieku
Autorzy:
Wijaczka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912431.pdf
Data publikacji:
2020-08-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wieś Mnichowo
procesy o czary
dzieje wsi
Wielkopolska
XVII wiek
village Mnichowo
witch trial
history of countryside
Greater Poland
the 17th century
Opis:
Procesy o czary w czasach wczesnonowożytnych dotyczyły przede wszystkim mieszkańców wsi i miasteczek. W historiografii zachodniej od początku lat siedemdziesiątych XX w. procesy te badane były jako istotny element życia codziennego mieszkańców wsi. W polskiej historiografii problem ten pozostaje na marginesie badań. W artykule autor, bazując na materiale źródłowym, analizuje przebieg procesów w wielkopolskiej wsi Mnichowo w XVII w. Analiza potwierdza wpływ wiary w funkcjonowanie czarownic i czarowników na życie codzienne chłopów, w tym na relacje międzysąsiedzkie.
Victims of the witch trials in the early modern period were mainly inhabitants of countryside and smaller towns. From the beginning of the 1970s in the Western historiography the phenomenon of the witch hunt has been researched as an essential component of the daily life of countryside inhabitants. In the Polish historiography the subject under discussion has been only marginally touched upon. The author, basing on the primary local sources, analyzes the witch trials in Mnichowo village in Greater Poland in the 17th century. The analyze confirms an essential influence of the belief in sorcery and activities of witches and sorcerers on a daily life of the local peasants and their neighbor relations.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 107; 117-131
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chłodno i rzeczowo. Kazimierz Sarnecki o chorobach na dworze Jana III Sobieskiego
Autorzy:
Ślęczka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029793.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Jan III Sobieski
Karol Stanisław Radziwiłł
disease
The Republic of Poland
17th century
diary
Kazimierz Sarnecki
choroba
Rzeczpospolita Polska
XVII wiek
diariusz
Opis:
Przedmiotem artykułu jest sposób mówienia o chorobach w pismach Kazimierza Sarneckiego, który był rezydentem podkanclerzego litewskiego Karola Stanisława Radziwiłła na dworze Jana III Sobieskiego. Podstawowym zadaniem Sarneckiego było pozyskiwanie informacji o tym, co działo się na dworze Sobieskiego – przede wszystkim o stanie zdrowia króla, a w dalszej kolejności innych sprawach, nawet niewielkiej wagi. Sarnecki regularnie prowadził diariusz, który co jakiś czas wysyłał Radziwiłłowi wraz z osobno napisanym listem. W diariuszu najwięcej miejsca poświęcał królowi – świadczy o tym liczba wzmianek na jego temat oraz ich umiejscowienie w tekście (każdy wpis Sarnecki rozpoczyna od zapisania, co robił król i jaki był jego stan zdrowia, czy przyjmował leki oraz jakim zabiegom medycznym był poddawany, a dopiero później relacjonuje pozostałe zdarzenia). Poza tym notował to, co dotyczyło zdrowia królowej Marii Kazimiery, siostry króla a matki Karola Stanisława Katarzyny z Sobieskich Radziwiłłowej, dzieci królewskiej pary (Jakuba, Teresy Kunegundy, Aleksandra oraz Konstantego), członków dworu oraz odwiedzających go gości. Obok typowych dla siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej schorzeń odnotowywał również nierzadko bardzo luźno związane z medycyną sprawy o anegdotycznym, a nawet magicznym charakterze. Gdy sam ciężko zachorował, nie apelował do współczucia swego patrona, a zapewniał, że mimo choroby wszystkie obowiązki wypełni rzetelnie za pomocą osób trzecich, by interesy Radziwiłła nie doznały szkody. Listy Sarneckiego wyglądają inaczej – donosi w nich przede wszystkim o własnych działaniach podejmowanych na rzecz patrona, czasem prostuje lub uzupełnia zapisane w diariuszu informacje. Zdrowie i choroby schodzą tu na plan dalszy i zajmują zdecydowanie mniej miejsca niż w diariuszu. Zarówno w diariuszu, jak i w listach, zapiski Sarneckiego zawsze prowadzone są w sposób chłodny i rzeczowy, niemal zupełnie pozbawiony komentarza. W relacjach o chorobach uderza zupełny brak śladów współczucia; nawet te fragmenty, które dotyczą go osobiście, są wolne od emocji. Problemy zdrowotne są faktem, o którym informuje, ale niczym więcej.
This article addresses the question of illness, as discussed in the writingsof Kazimierz Sarnecki, an envoy of Lithuanian Chancellor Karol Stanisław Radziwiłł,residing at King Jan III Sobieski’s court.Sarnecki’s primary task was to take note of all happenings at King Sobieski’s court,focusing mainly on the king’s health, but including also other matters, some of themof little importance. Sarnecki regularly kept Radziwiłł up-to-date through diaryentries sent together with a separate cover letter, usually of considerable length.In his diary, Sarnecki detailed the King’s state of health, starting each entry witha short description of what the King was doing and how he felt and only then proceeding to report on other events. Subsequently, he also included information onQueen Maria Kazimiera, the King’s sister Katarzyna Radziwiłłowa née Sobieska(mother of Karol Stanisław), the royal couple’s children (Jakub, Teresa Kunegunda,Aleksander and Konstanty), as well as other members of the court and visitors. Healso noted down anecdotes, often loosely connected with medicine. When Kazimierzhimself fell seriously ill, he did not seek his patron’s compassion, but assured thatdespite his illness, he would discharge his duties with the help of third parties, sothat Radziwiłł’s interests would not be harmed.His notes are always written in a cold and terse tone, devoid of commentary andempathy. Even those passages which concern him personally are free of emotion.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 214-226
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Francuzi w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej
The French in the 17th-century Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Michalczuk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395976.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Francja
Rzeczypospolita
wiek XVII
stosunki polsko-francuskie
cudzoziemcy w Polsce
szlachta
France
the Polish-Lithuanian Commonwealth
the 17th century
Polish-French relations
foreigners in Poland
nobility
Opis:
XVII wiek był okresem, w którym nastąpił wzrost zainteresowania Francuzów Rzeczypospolitą. Jednym z powodów było przybycie nad Wisłę Ludwiki Marii Gonzagi. Stosunki Polaków z przybyszami układały się w sposób zmienny. Dopóki zadowalali się niskimi urzędami i nie interesowali sprawami politycznymi, byli mile widziani w kraju. Gdy zaczęli ingerować w politykę, spadała na nich fala krytyki. Dotyczyło to również królowej. Niemniej jednak, francuscy podróżnicy w swoich relacjach rzadko opisywali przypadki agresji ze strony Polaków. Wręcz przeciwnie, pisali raczej o życzliwości i gościnności gospodarzy.
The 17th century was a period when the French became more interested in the Polish-Lithuanian Commonwealth. One of the reasons was Marie Louise Gonzaga’s arrival in Poland. The relations between the Poles and the newcomers were changeable. As long as they were satisfied with low offices and were not interested in political affairs, they were welcomed in the country. When they began to intervene in politics, they met a wave of criticism. This also referred to the queen. Nevertheless, French travellers seldom described in his accounts examples of aggression on the part of the Poles. On the contrary, they wrote about the hosts’ kindness and hospitality.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2019, 27; 61-74
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja polityczna w Polsce i Europie na łamach gazety seryjnej „Dyáriusz Seimu Electionis” z 1697 roku
THE SERIAL NEWSLETTER DYÁRIUSZ SEIMU ELECTIONIS OF 1697 ON THE POLITICAL SITUATION IN POLAND AND EUROPE
Autorzy:
Gadocha, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421959.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Poland in the late 17th century
the Election Sejm of 1697
Polish parliamentary press
August II the Strong (Frederick Augustus I of Saxony)
François Louis de Bourbon
Prince de Conti (1664–1709)
Opis:
By focusing on this little known parliamentary publication of 1697 this article attempts to make an addition to the early history of the Polish press as well as unveil an interesting source to the history of Poland during the interregnum after the death of King Jan III Sobieski. The article examines the news coverage of the Dyáriusz Seimu Electionis (unearthed by Konrad Zawadzki) by confronting it with the information in other contemporary sources such as diaries, memoirs and broadsheets. The editors of the Dyáriusz arrange its contents under two separate headings, Home and Abroad. While the former category Home goes beyond the coverage of parliamentary stories, the Abroad section follows current events in Europe
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2012, 15, 1(29); 5-22
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies